Logo
Unionpedia
Communicatie
Ontdek het op Google Play
Nieuw! Download Unionpedia op je Android™ toestel!
Installeren
Snellere toegang dan browser!
 

Jet (astronomie)

Index Jet (astronomie)

Een protoster met een jet en een Herbig-Haro-object Een kosmische jet is in de astronomie een gerichte, gebundelde stroom gas.

48 relaties: Accretie (astrofysica), Accretieschijf, Actief sterrenstelsel, Astronomie, Blazar, Cataclysmisch variabele ster, Collimator, Compton Gamma Ray Observatory, Compton-effect, Dubbelster, Elektromagnetisch spectrum, Energie, Gammaflits, Gammastraling, Gas (aggregatietoestand), Glooiingshoek, Golflengte, Hemellichaam, Herbig Ae/Be ster, Herbig-Haro-object, Impulsmoment, Interstellair medium, Isotropie, Koppel (natuurkunde), Lichtjaar, Lichtsnelheid, Loodrecht (meetkunde), Lorentzkracht, Magnetisch veld, Magnetohydrodynamica, Messier 87, Ontsnappingssnelheid, Protoster, Quasar, Raaklijn, Radioastronomie, Radiosterrenstelsel, Röntgenastronomie, Röntgendubbelster, Schokgolf, SS 433, Stervorming, Superzwaar zwart gat, Symbiotische dubbelster, T Tauri-ster, Torus, Waarnemer, Zwart gat.

Accretie (astrofysica)

Accretie (Latijn: accretio, toename) is in de sterrenkunde het proces waarbij materie samentrekt zodat er uit veel kleine deeltjes een aantal grote ontstaan.

Nieuw!!: Jet (astronomie) en Accretie (astrofysica) · Bekijk meer »

Accretieschijf

''Artist impression'' van een accretieschijf bij een zwart gat Een accretieschijf is een schijf rond een hemellichaam waarin gas en stof uit de omgeving zich ophoopt.

Nieuw!!: Jet (astronomie) en Accretieschijf · Bekijk meer »

Actief sterrenstelsel

Sterrenstelsel met actief centrum (NGC 4261). Actieve sterrenstelsels is een verzamelbegrip voor verschillende typen sterrenstelsels waarbij in het centrum een zeer klein gebied zeer veel energie vrijgeeft.

Nieuw!!: Jet (astronomie) en Actief sterrenstelsel · Bekijk meer »

Astronomie

Paranal-observatorium in Chili Astronomie of sterrenkunde is de natuurwetenschap die zich bezighoudt met de waarneming en bestudering van alle fenomenen buiten de atmosfeer van de Aarde.

Nieuw!!: Jet (astronomie) en Astronomie · Bekijk meer »

Blazar

Modeltekening van een blazar Een blazar is een zeer compacte quasar (quasi-stellaire radiobron) die geassocieerd is met een superzwaar zwart gat in het centrum van een actief reusachtig elliptisch sterrenstelsel.

Nieuw!!: Jet (astronomie) en Blazar · Bekijk meer »

Cataclysmisch variabele ster

Een niet-magnetische, cataclysmische variabele. Een witte dwerg trekt materie aan van zijn rochelobvullende compagnon. Cataclysmische variabele sterren (CV) zijn sterren die onregelmatig een grote toename in lichtkracht vertonen, om dan weer terug te vallen in hun sluimerende toestand.

Nieuw!!: Jet (astronomie) en Cataclysmisch variabele ster · Bekijk meer »

Collimator

Een collimator is een systeem dat een evenwijdige stralenbundel vormt (als van een oneindig verre stralingsbron).

Nieuw!!: Jet (astronomie) en Collimator · Bekijk meer »

Compton Gamma Ray Observatory

Het Compton Gamma Ray Observatory (CGRO) was een ruimtetelescoop die van 1991 tot 2000 röntgenstraling en gammastraling heeft gemeten met energieën tussen 20 keV en 30 GeV.

Nieuw!!: Jet (astronomie) en Compton Gamma Ray Observatory · Bekijk meer »

Compton-effect

Onder het compton-effect verstaat men de toename in golflengte door energieverlies dat optreedt als fotonen van röntgen- en gammastraling (energieën van bijvoorbeeld 0,5 MeV tot 3,5 MeV) een interactie (botsing) aangaan met elektronen in een materiaal.

Nieuw!!: Jet (astronomie) en Compton-effect · Bekijk meer »

Dubbelster

Eta Andromedae twee dwergsterren die om elkaar heen draaien Een dubbelster is een tweetal sterren die om een gemeenschappelijk zwaartepunt heen bewegen.

Nieuw!!: Jet (astronomie) en Dubbelster · Bekijk meer »

Elektromagnetisch spectrum

Elektromagnetisch spectrum is de verzamelnaam voor alle mogelijke frequenties van de elektromagnetische straling.

Nieuw!!: Jet (astronomie) en Elektromagnetisch spectrum · Bekijk meer »

Energie

inwendig Potentiële-, kinetische- en vervormingsenergie worden achtereenvolgens in elkaar omgezet Energie is een fundamentele natuurkundige grootheid, dat is een meetbare eigenschap van een natuurkundig verschijnsel.

Nieuw!!: Jet (astronomie) en Energie · Bekijk meer »

Gammaflits

ijzer (Fe)- zie de gekleurde schillen in de figuur. Als de kernfusie niet meer genoeg tegendruk biedt tegen de zwaartekracht, stort de ster in tot een zwart gat. De ineenstorting leidt langs de draaiingsas van de ster tot een supersnelle (relativistische) schokgolf, die voor ons zichtbaar wordt als een langdurige gammaflits. (Afbeelding: Nicolle Rager, National Science Foundation.) Een gammaflits of gamma-ray burst (GRB) is een heftige uitbarsting van hoogenergetische gammastraling en duurt van enkele milliseconden tot enkele minuten.

Nieuw!!: Jet (astronomie) en Gammaflits · Bekijk meer »

Gammastraling

Alfastraling (bovenste figuur) wordt al tegengehouden door een stukje papier. Voor bètastraling is al iets dikkers nodig (bijvoorbeeld plexiglas) en gammastraling gaat zelfs door heel dikke materialen. Gammastraling ontsnapt uit een atoomkern Gammastraling (γ-straling) is onzichtbare elektromagnetische straling met een hogere energie dan ultraviolet licht en röntgenstraling.

Nieuw!!: Jet (astronomie) en Gammastraling · Bekijk meer »

Gas (aggregatietoestand)

Rook geeft een indicatie van de beweging van gas door de ruimte Gas is een van de aggregatietoestanden waarin materie kan voorkomen.

Nieuw!!: Jet (astronomie) en Gas (aggregatietoestand) · Bekijk meer »

Glooiingshoek

Diagram van baanelementen met onder meer de inclinatie. De glooiingshoek of inclinatie is in de exacte wetenschappen een algemene naam voor de hoek tussen een richting en een referentievlak, of tussen een ander vlak en een referentievlak.

Nieuw!!: Jet (astronomie) en Glooiingshoek · Bekijk meer »

Golflengte

Golflengte De golflengte (symbool: \lambda) van een periodiek verschijnsel is de lengte van een golf.

Nieuw!!: Jet (astronomie) en Golflengte · Bekijk meer »

Hemellichaam

Een hemellichaam of astronomisch object is een voorwerp, een structuur of een samengesteld geheel dat van nature voorkomt in het waarneembare heelal.

Nieuw!!: Jet (astronomie) en Hemellichaam · Bekijk meer »

Herbig Ae/Be ster

De Herbig Ae/Be ster IRAS 10082-5647 De Herbig Ae/Be ster V1025 Tauri Een Herbig Ae/Be ster (HAeBe) is een voor-hoofdreeks ster (pre-mainsequence star) - een jonge ster met een leeftijd van minder dan 10 miljoen jaar met spectraalklasse A of B. Deze sterren zijn nog omringd door een omhulsel van gas en stof en soms door een protoplanetaire schijf.

Nieuw!!: Jet (astronomie) en Herbig Ae/Be ster · Bekijk meer »

Herbig-Haro-object

Voorbeelden van Herbig-Haro-objecten: HH47, HH34, en HH2. Schematische voorstelling van HH objecten. Een Herbig-Haro-object is een kleine emissienevel in een moleculaire wolk geassocieerd met een jong stellair object (een protoster of een T Tauri-ster) met ongeveer dezelfde massa als de zon.

Nieuw!!: Jet (astronomie) en Herbig-Haro-object · Bekijk meer »

Impulsmoment

Deze gyroscoop blijft rechtop staan dankzij zijn impulsmoment Het impulsmoment, ook draaimoment, draai-impuls, hoekmoment of angulair moment genoemd, is in de natuurkunde een maat voor de "hoeveelheid draaibeweging" van een voorwerp, net zoals impuls de "hoeveelheid beweging" van een voorwerp aangeeft.

Nieuw!!: Jet (astronomie) en Impulsmoment · Bekijk meer »

Interstellair medium

Het interstellair medium (ISM) is het geheel van de materie (interstellaire materie, ook afgekort als ISM) en energie (interstellair stralingsveld) die zich tussen de sterren in een sterrenstelsel bevindt.

Nieuw!!: Jet (astronomie) en Interstellair medium · Bekijk meer »

Isotropie

Een materiaal wordt isotroop genoemd als de materiaaleigenschappen niet van de richting afhangen.

Nieuw!!: Jet (astronomie) en Isotropie · Bekijk meer »

Koppel (natuurkunde)

In de mechanica is een koppel een samenstel van twee even grote maar tegengesteld gerichte krachten waarvan de werklijnen niet samenvallen.

Nieuw!!: Jet (astronomie) en Koppel (natuurkunde) · Bekijk meer »

Lichtjaar

Een lichtjaar, (Engels: light-year, symbool ly) is een lengtemaat die wordt gebruikt in de astronomie en kosmologie.

Nieuw!!: Jet (astronomie) en Lichtjaar · Bekijk meer »

Lichtsnelheid

De lichtsnelheid is de snelheid waarmee het licht en andere elektromagnetische straling zich voortplanten.

Nieuw!!: Jet (astronomie) en Lichtsnelheid · Bekijk meer »

Loodrecht (meetkunde)

Twee loodrechte lijnen Loodrecht op een vlak Met loodrecht werd oorspronkelijk de richting van het schietlood aangeduid (verticaal).

Nieuw!!: Jet (astronomie) en Loodrecht (meetkunde) · Bekijk meer »

Lorentzkracht

De lorentzkracht is de kracht van een elektromagnetisch veld op een bewegende lading.

Nieuw!!: Jet (astronomie) en Lorentzkracht · Bekijk meer »

Magnetisch veld

In de fysica en de elektriciteitsleer is een magnetisch veld een veld dat de ruimte doordringt en dat een magnetische kracht op bewegende elektrische ladingen en magnetische dipolen uitoefent.

Nieuw!!: Jet (astronomie) en Magnetisch veld · Bekijk meer »

Magnetohydrodynamica

De magnetohydrodynamica, afgekort MHD, beschrijft de beweging van een elektrisch geleidend gas, dus een plasma, of vloeistof, bijvoorbeeld kwik, in een magnetisch veld.

Nieuw!!: Jet (astronomie) en Magnetohydrodynamica · Bekijk meer »

Messier 87

Messier 87 (M87) is een elliptisch sterrenstelsel in het sterrenbeeld Maagd (Virgo).

Nieuw!!: Jet (astronomie) en Messier 87 · Bekijk meer »

Ontsnappingssnelheid

Het kanon van Newton De ontsnappingssnelheid van een hemellichaam (bijvoorbeeld een planeet) is de minimale snelheid waarmee een niet-aangedreven voorwerp (met veel kleinere massa dan het hemellichaam) vanaf dat hemellichaam zou moeten worden weggeschoten (onder ideale theoretische condities, geen wrijving van de atmosfeer, geen invloed van andere hemellichamen) zodat de afstand tot dat hemellichaam naar oneindig nadert en het object dus niet naar het hemellichaam terugvalt.

Nieuw!!: Jet (astronomie) en Ontsnappingssnelheid · Bekijk meer »

Protoster

Een protoster is een ster-in-spé.

Nieuw!!: Jet (astronomie) en Protoster · Bekijk meer »

Quasar

Quasar SDSS J1106+1939 spuwt enorme hoeveelheden materie uit. In deze artistieke impressie zit de ongelooflijk felle quasar in het midden van de afbeelding. stof omhulde quasar (geel; opname Spitzer Space Telescope). De groene en blauwe objecten zijn sterrenstelsels met weinig stof. nm naar 570 nm. jet. Artistieke impressie van de quasar GB1508+5714 Een quasar (Engelse afkorting voor quasi-stellar radio source), of QSO (Quasi Stellar Object) is een actief centrum van een sterrenstelsel ('''active galactic nucleus''' of AGN) met een zeer hoge helderheid.

Nieuw!!: Jet (astronomie) en Quasar · Bekijk meer »

Raaklijn

verschillende itererende benaderingen De raaklijn of tangent aan een kromme in een punt van die kromme is in de meetkunde de rechte lijn door dat punt die in dat punt dezelfde richting heeft als de kromme.

Nieuw!!: Jet (astronomie) en Raaklijn · Bekijk meer »

Radioastronomie

Radioastronomie is het deelgebied van de astronomie dat met radiogolven het heelal bestudeert tussen frequenties (golflengten) 30 MHz (10 m) en 700 GHz (0,4 mm).

Nieuw!!: Jet (astronomie) en Radioastronomie · Bekijk meer »

Radiosterrenstelsel

infrarood. Thermische röntgenstraling van heet gas en niet-thermische emissie van relativistische elektronen kunnen worden gezien in de blauwe 'schillen' rond de lobben, in het bijzonder in het zuiden (onder). Radiosterrenstelsels en de gerelateerde radiosterke quasars en blazars behoren tot een klasse van actieve sterrenstelsels die zeer sterk stralen bij radiogolflengtes, met een lichtkracht tot 1039 W tussen 10 MHz en 100 GHz.

Nieuw!!: Jet (astronomie) en Radiosterrenstelsel · Bekijk meer »

Röntgenastronomie

nm tot ~8 nm. De aardatmosfeer houdt deze straling tegen maar heeft vensters voor zichtbaar licht en mm- en radiostraling. Satellieten als XMM-Newton en Hubble Space Telescope zijn afgebeeld boven hun golflengtegebied. Röntgenastronomie of röntgensterrenkunde is een jonge tak van de observationele sterrenkunde, die hemellichamen bestudeert aan de hand van de röntgenstraling die zij uitzenden of wegvangen (absorberen).

Nieuw!!: Jet (astronomie) en Röntgenastronomie · Bekijk meer »

Röntgendubbelster

Artist impression van een lage-massa röntgendubbelster (low-mass X-ray binary, LMXB): een geëvolueerde gele lage-massa subreus draagt materie over aan een neutronenster. Doordat de accretor een compact object is ontstaat een accretieschijf, die de bron is van de röntgenstraling. Een röntgendubbelster is een interagerende dubbelster waarin een van de twee sterren een compact object is.

Nieuw!!: Jet (astronomie) en Röntgendubbelster · Bekijk meer »

Schokgolf

Trinity explosie). Dampkegel van een F/A-18A met transsonische snelheid Een schokgolf of schok is in de stromingsleer (in de natuurkunde) een sterke drukgolf of verdichtingsgolf die door ontploffingen of andere oorzaken ontstaat.

Nieuw!!: Jet (astronomie) en Schokgolf · Bekijk meer »

SS 433

Lichtkromme van SS 433 De microquasar SS 433 in het sterrenbeeld Arend was ooit het ‘raadsel van de eeuw’.

Nieuw!!: Jet (astronomie) en SS 433 · Bekijk meer »

Stervorming

In en rond de Orionnevel (een HII gebied) vindt veel stervorming plaats De ontwikkeling van sterren van verschillende massa in het Hertzsprung-Russelldiagram voordat ze op de hoofdreeks (MS) aangekomen zijn. Ze bewegen langs z.g. hayashi-tracks en henyey-tracks (HL) naar de hoofdreeks. Stervorming is het proces waarin een wolk van gas onder invloed van zijn eigen zwaartekracht ineenstort tot een protoster en uiteindelijk een ster vormt.

Nieuw!!: Jet (astronomie) en Stervorming · Bekijk meer »

Superzwaar zwart gat

μas. Superzwaar zwart gat in de Melkweg Een superzwaar zwart gat is het grootste soort zwart gat, met een massa in de orde van grootte van honderdduizenden tot miljarden maal de zonsmassa (symbool M☉).

Nieuw!!: Jet (astronomie) en Superzwaar zwart gat · Bekijk meer »

Symbiotische dubbelster

Een symbiotische dubbelster is een type dubbelstersysteem, en wordt vaak simpelweg een symbiotische ster genoemd.

Nieuw!!: Jet (astronomie) en Symbiotische dubbelster · Bekijk meer »

T Tauri-ster

Hertzsprung-Russelldiagram van NGC 2264. De T-Tauri sterren bevinden zich boven de hoofdreeks (getrokken lijn) aan de rechterkant van het diagram en evolueren naar de hoofdreeks toe. T Tauri, naamgever van de T Tauristerren ALMA T Tauri-sterren zijn een type onregelmatig veranderlijke sterren, die zich in een zeer jong stadium van hun evolutie bevinden, namelijk nog vóór de waterstoffusie in het binnenste van de ster goed op gang gekomen is, maar volgend op het stadium van de protoster.

Nieuw!!: Jet (astronomie) en T Tauri-ster · Bekijk meer »

Torus

Torus Een torus (meervoud: tori of torussen) is een driedimensionaal omwentelingslichaam, dat ontstaat door een cirkel te wentelen om een lijn die zich in het vlak van de cirkel bevindt.

Nieuw!!: Jet (astronomie) en Torus · Bekijk meer »

Waarnemer

Waarnemer is een begrip met ten minste twee betekenissen.

Nieuw!!: Jet (astronomie) en Waarnemer · Bekijk meer »

Zwart gat

M87. Kleurenweergave samengesteld uit waarnemingen met de Event Horizon Telescope, aangeduid als de "eerste foto van een zwart gat", april 2019. Een artistieke impressie van een zwart gat met een begeleiderster (geel) die zijn Rochelob gevuld heeft. Gas uit de begeleider valt naar het zwarte gat en vormt een accretieschijf (blauw). Een deel wordt haaks met veel energie uitgespuwd aan beide polen. Volgens de algemene relativiteitstheorie is een zwart gat een gebied in de astronomische ruimte waaruit niets – geen deeltjes en zelfs geen licht – kan ontsnappen.

Nieuw!!: Jet (astronomie) en Zwart gat · Bekijk meer »

UitgaandeInkomende
Hey! We zijn op Facebook nu! »