Logo
Unionpedia
Communicatie
Ontdek het op Google Play
Nieuw! Download Unionpedia op je Android™ toestel!
Downloaden
Snellere toegang dan browser!
 

Stollingsgesteente

Index Stollingsgesteente

VS). clinopyroxeen. Dreiser Weiher in de Duitse Eifel. Stollingsgesteente is gesteente dat is ontstaan door stolling van magma (onder het aardoppervlak) of lava (aan het aardoppervlak).

188 relaties: Aardkorst, Aardmantel, Ader (geologie), Afanitisch, Albiet, Alkalien (geologie), Alkalimetaal, Aluminium, Amfibool, Andalusiet, Anorthiet, Arthur Holmes, Atoom, Basalt (gesteente), Batholiet, Bergketen, Boorkern, Bowen-reactiereeks, Calciet, Calcium, Caldeira, Californië, Cape Cod, Carbonaat, Carbonatiet, Chemisch element, Chemische binding, Complexe vulkaan, Component (scheikunde), Contactmetamorfose, Continent, Cordieriet, Cornwall, Cristobaliet, Devitrificatie, Dieptegesteente, Dike (geologie), Dioriet, Discordantie, Doleriet, Dreiser Weiher, Druk (grootheid), Eifel, Eilandboog, Engels, Erosie, Evenwicht, Extrusief gesteente, Faneritisch, Fayaliet, ..., Felsisch, Fenocryst, Forsteriet, Gabbro, Ganggesteente (geologie), Gebergte (aardrijkskunde), Gesteente, Gesteentecyclus, Gesteentevormend mineraal, Glas, Granaat (mineraal), Graniet, Granofier, Grondmassa, Halogeen, Hoornblende, Hotspot (geologie), Hydroxylgroep, IJzer (element), IJzeroxiden, Ilmeniet, International Union of Geological Sciences, Intrusie (geologie), Kalium, Kaliveldspaat, Kegel (ruimtelijke figuur), Koolstof, Kristal (natuurwetenschappen), Kristalfractionatie, Kristalliet, Kristalliniteit, Kristallisatie, Kristalstructuur, Kwarts, Kyaniet, Laag (stratigrafie), Laccoliet, Latijn, Lava, Lavakoepel, Lithosfeer, Loep, Mafisch, Magma (gesteente), Magmadifferentiatie, Magmakamer, Magmaserie, Magnesium, Magnesiumoxide, Magnetiet, Mantelconvectie, Mantelpluim, Massabeweging, Massachusetts, Massadichtheid, Metaal, Metalumineus, Metamorf gesteente, Mica, Mid-oceanische rug, Mineraal (geologie), Mol (eenheid), Monzoniet, Muscoviet, Natrium, Norm (standaard), Nucleatie, Nucleatiekern, Oceaan, Oceanische lithosfeer, Olivijn, Overrijdende plaat, Oxide, Parasitaire kegel, Partiële smelt, Pegmatiet, Peralkalien, Peralumineus, Peridotiet, Plagioklaas, Platentektoniek, Pluto (mythologie), Porfier, Porositeit, Pyroclastisch gesteente, Pyroxeen, QAPF-diagram, Rift, Romeinse mythologie, Ryoliet, Schildvulkaan, Schorl, Sedimentair gesteente, Seismologie, Silicaat, Silicium, Siliciumdioxide, Sill (geologie), Sintelkegel, Solidus (thermodynamica), Stock (intrusie), Stratovulkaan, Subalkalien, Subductie, Subductiezone, Suite (geologie), Superkoeling, Symmetrie, Tefra, Tektoniek, Tektonische plaat, Textuur, Thermodynamica, Tholeiitisch, Titaniet, Toermalijn, Ultramafisch, Vaste oplossing, Veldspaat, Veldspaatvervanger, Verenigde Staten, Vesicle (gesteente), Viscositeit, Vlak (meetkunde), Vloeistof, Vluchtigheid (stof), Vrije energie, Vulcanus (mythologie), Vulkaan, Vulkaankrater, Vulkanisch glas, Vulkanische-explosiviteitsindex, Vulkanisme, Water, Waterstof (element), Wollastoniet, Xenocryst, Xenoliet. Uitbreiden index (138 meer) »

Aardkorst

Doorsnede van de Aarde, de aardkorst (1 continentale korst en 2 oceanische korst) vormt het dunne bovenste laagje De aardkorst is de buitenste laag van de vaste Aarde, die bestaat uit gesteenten met een relatief lage dichtheid en rijk in silica (SiO2).

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Aardkorst · Bekijk meer »

Aardmantel

Schematische samenstelling van de Aarde De aardmantel of kortweg mantel is de laag in de Aarde die direct onder de korst ligt.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Aardmantel · Bekijk meer »

Ader (geologie)

Een ader is in de geologie een planaire intrusie in een gesteente, die dagzoomt als een band in het gesteente.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Ader (geologie) · Bekijk meer »

Afanitisch

gechloritiseerde biotiet. Afanitisch (van Grieks: ἀ-, ἀν ("niet"), φανερός ("Zichtbaar"); Engels: aphanitic) is in de petrologie de naam voor een textuur bij stollingsgesteentes, die geheel of grotendeels bestaan uit kristallen die te klein zijn om te onderscheiden.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Afanitisch · Bekijk meer »

Albiet

Het mineraal albiet is een natrium-aluminium-tectosilicaat met de chemische formule NaAlSi3O8.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Albiet · Bekijk meer »

Alkalien (geologie)

silica. Alkaliene series bevinden zich in het blauwe gebied, subalkaliene series in het gele. Alkalien, alkaliene serie, alkalisch of alkalische serie (Engels: alkaline/alcalic (series)) kan in de geologie verwijzen naar een stollingsgesteente, magma of lava dat relatief veel alkalimetalen (in de praktijk met name natrium en kalium) bevat ten opzichte van silica (siliciumoxide).

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Alkalien (geologie) · Bekijk meer »

Alkalimetaal

De alkalimetalen in diverse houders Een alkalimetaal is een element uit de eerste groep van het periodiek systeem, waartoe lithium, natrium, kalium, rubidium, cesium en francium behoren.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Alkalimetaal · Bekijk meer »

Aluminium

Aluminium is een scheikundig element met symbool Al en atoomnummer 13.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Aluminium · Bekijk meer »

Amfibool

right De groep mineralen die deel uitmaken van de amfibolen zijn alle inosilicaten opgebouwd uit dubbele ketens van silicatetraëders.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Amfibool · Bekijk meer »

Andalusiet

Het mineraal andalusiet is een aluminium-silicaat met de chemische formule Al2SiO5.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Andalusiet · Bekijk meer »

Anorthiet

Anorthiet Het mineraal anorthiet is een calcium-aluminium-tectosilicaat met de chemische formule CaAl2Si2O8.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Anorthiet · Bekijk meer »

Arthur Holmes

Arthur Holmes (1912) Arthur Holmes (Gateshead, 14 januari 1890 – Londen, 20 september 1965) was een Britse geoloog die aan de wieg stond van twee van de belangrijkste doorbraken binnen de geologie in de 20e eeuw: de platentektoniek en het bepalen van de ouderdom van de Aarde.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Arthur Holmes · Bekijk meer »

Atoom

Een atoom (Oudgrieks: ἄτομος, atomos‚ ondeelbaar) is het uiterst kleine kenmerkende onderdeel van een chemisch element, bestaande uit een kern en een of meer elektronen.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Atoom · Bekijk meer »

Basalt (gesteente)

Basalt toegepast in strandhoofd op het strand van Scheveningen Basaltlava Basalt is een mafisch vulkanisch stollingsgesteente dat gevormd wordt door de stolling van lava.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Basalt (gesteente) · Bekijk meer »

Batholiet

sill; F.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Batholiet · Bekijk meer »

Bergketen

Een bergketen is een meestal langgerekte groep bergen van beperkte geografische omvang.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Bergketen · Bekijk meer »

Boorkern

Een aantal boorkernen uit vast gesteente Een aantal overlangs doorgesneden boorkernen uit ongeconsolideerd sediment Een boorkern is een stuk gesteente dat naar boven wordt gehaald bij een boring in de ondergrond.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Boorkern · Bekijk meer »

Bowen-reactiereeks

De Bowen-reactiereeks is een in de petrologie gebruikte reeks van gesteentevormende mineralen op volgorde van hun smeltpunt.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Bowen-reactiereeks · Bekijk meer »

Calciet

Het mineraal calciet (ook wel kalkspaat) bestaat voornamelijk uit het zout calciumcarbonaat (CaCO3) en is een van de meest voorkomende mineralen in de aardkorst.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Calciet · Bekijk meer »

Calcium

Calcium is een scheikundig element met symbool Ca en atoomnummer 20.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Calcium · Bekijk meer »

Caldeira

Fogo, Kaapverdië La Palma; een caldeira gevormd door erosie Een caldeira (Portugees) of caldera (Spaans) is een grote komvormige krater, gevormd door vulkanische activiteit.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Caldeira · Bekijk meer »

Californië

Californië (Engels en Spaans: California) is een van de staten van de Verenigde Staten van Amerika.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Californië · Bekijk meer »

Cape Cod

Cape Cod is een schiereiland aan de kust van Massachusetts.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Cape Cod · Bekijk meer »

Carbonaat

Structuurformule van het carbonaatanion. Een carbonaat is een (polyatomisch) anion van koolstof en zuurstof, met als brutoformule CO32−.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Carbonaat · Bekijk meer »

Carbonatiet

Carbonatiet, Jacupiranga, Brazilië. Getoond handstuk bestaat voornamelijk uit de mineralen calciet (wit), magnetiet (zwart) en olivijn (groenig). Carbonatiet is een zeldzaam soort stollingsgesteente, dat voor meer dan 50% van zijn massa uit carbonaten bestaat.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Carbonatiet · Bekijk meer »

Chemisch element

Een chemisch of scheikundig element is een stof die met scheikundige middelen en methoden niet in andere stoffen opgesplitst kan worden.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Chemisch element · Bekijk meer »

Chemische binding

Een chemische binding is de aantrekkende kracht tussen twee of meer atomen, ionen of moleculen van een gegeven scheikundige stof.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Chemische binding · Bekijk meer »

Complexe vulkaan

Homa in 1994 De Canadese vulkaan Mount Edziza gezien vanaf de British Columbia Highway 37 Een uitbarsting van de Guamatalese vulkaan Pacaya in 1976 De Filipijnse vulkaan Mount Banahaw in 1989 De Indonesische vulkaan Kelimutu Een complexe vulkaan is een vulkaan met meer dan één karakteristiek.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Complexe vulkaan · Bekijk meer »

Component (scheikunde)

Een component is in de scheikunde een eenheid van moleculen, die onderdeel vormen van een thermodynamisch systeem.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Component (scheikunde) · Bekijk meer »

Contactmetamorfose

Contactmetamorfose is in de geologie de vorm van metamorfose die plaatsvindt wanneer een magmatische intrusie een gesteente binnendringt en door de hoge temperatuur de mineralogische samenstelling van het omringende gesteente verandert.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Contactmetamorfose · Bekijk meer »

Continent

Een continent is een zeer grote landmassa die niet of vrijwel niet met andere landmassa's verbonden is, en die zo groot is dat er plekken zijn waar een landklimaat of overgangsklimaat heerst.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Continent · Bekijk meer »

Cordieriet

Het mineraal cordieriet is een magnesium-aluminium-silicaat met de chemische formule Mg2Al4Si5O18.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Cordieriet · Bekijk meer »

Cornwall

Cornwall vanuit de ruimte Cornwall (Cornisch: Kernow; verouderd Nederlands: Cornwallis) is zowel een bestuurlijk graafschap en een district als een hertogdom in het uiterste zuidwesten van Engeland, dat van het graafschap Devon wordt gescheiden door de rivier de Tamar.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Cornwall · Bekijk meer »

Cristobaliet

Het mineraal cristobaliet is een polymorf van silica (SiO2).

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Cristobaliet · Bekijk meer »

Devitrificatie

Devitrificatie in obsidiaan, een vorm van (natuurlijk) vulkanisch glas. De witte bolvormige structuur (een sferuliet) bestaan uit kleine kristallen. Devitrificatie (van Latijn: vitrus: "glas") is het proces waarbij glas omzet naar een kristallijne stof.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Devitrificatie · Bekijk meer »

Dieptegesteente

kristallen zijn kwarts, de zalmroze kaliveldspaat. Dieptegesteente, plutoniet (afgeleid van de Romeinse god van de onderwereld, Pluto) of plutonisch, magmatisch, intrusief of abyssisch gesteente is stollingsgesteente dat diep onder het aardoppervlak is gestold.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Dieptegesteente · Bekijk meer »

Dike (geologie)

Een donkergekleurde dike die lichter gesteente doorsnijdt in Alaska sill; F.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Dike (geologie) · Bekijk meer »

Dioriet

Het stollingsgesteente dioriet is een redelijk mafisch diepte- en ganggesteente met tussen de 52 en 63% silica.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Dioriet · Bekijk meer »

Discordantie

Discordant afgezette tuffietlagen in de Eifel. Noord-Spanje. Discordantie binnen de stratigrafie, een onderzoeksveld van de geologie, is een typering van de oriëntatie van sedimentaire gesteentelagen.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Discordantie · Bekijk meer »

Doleriet

Het stollingsgesteente doleriet, ook wel diabaas genoemd, is een mafisch ganggesteente met tussen 48 en 52% silica.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Doleriet · Bekijk meer »

Dreiser Weiher

De Dreiser Weiher is een maar in de Duitse Vulkaaneifel, in de gemeente Dreis-Brück.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Dreiser Weiher · Bekijk meer »

Druk (grootheid)

Druk; de drukkracht per oppervlakte waar het op werkt. psi In de natuurkunde is druk de drukkracht per oppervlakte-eenheid.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Druk (grootheid) · Bekijk meer »

Eifel

caldera in het Eifelgebergte Typisch Eifellandschap Typisch dorp in de Südeifel Zonsopkomst in de Vulkaaneifel Top van de Hohe Acht, de hoogste top van de Eifel De Eifel is het oostelijke deel van het middelhoog plateau Eifel-Ardennen.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Eifel · Bekijk meer »

Eilandboog

vulkanen op de overrijdende plaat (rechts in het plaatje). Een eilandboog is een rij grotendeels vulkanische eilanden, die gevormd is door de werking van platentektoniek.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Eilandboog · Bekijk meer »

Engels

Het Engels (English) is een Indo-Europese taal, die vanwege de nauwe verwantschap met talen als het Fries, (Neder-)Duits en Nederlands tot de West-Germaanse talen wordt gerekend.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Engels · Bekijk meer »

Erosie

Erosie Erosie is het proces van slijtage van een vast oppervlak waarbij materiaal wordt verplaatst of geheel verdwijnt.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Erosie · Bekijk meer »

Evenwicht

Evenwicht of balans is een situatie waarin zonder verstoring geen verandering zal plaatsvinden.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Evenwicht · Bekijk meer »

Extrusief gesteente

Hawaii Extrusief gesteente of uitvloeiingsgesteente is in de petrologie een stollingsgesteente dat aan het aardoppervlak is gevormd.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Extrusief gesteente · Bekijk meer »

Faneritisch

chloriet en enkele oxiden. Locatie: Cape Cod, Massachusetts. Faneritisch (van Grieks: φανερός (phanerós.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Faneritisch · Bekijk meer »

Fayaliet

Het mineraal fayaliet is een ijzer-silicaat met de chemische formule Fe(II)2SiO4.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Fayaliet · Bekijk meer »

Felsisch

Felsisch (van Engels: feldspar - veldspaat) of (verouderd) zuur slaat in de geologie op gesteenten of mineralen die relatief veel silica (SiO2) en relatief weinig magnesium of ijzer bevatten.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Felsisch · Bekijk meer »

Fenocryst

trapezia vormen). Ook komen vaak rozige kaliveldspaat-fenocrysten voor in granieten. Fenocrysten zijn kristallen van een mineraal in een stollingsgesteente die een duidelijk groter formaat hebben dan de omringende grondmassa.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Fenocryst · Bekijk meer »

Forsteriet

Forsteriet op tefroiet met hematiet Het mineraal forsteriet is een magnesium-silicaat met de chemische formule Mg2SiO4.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Forsteriet · Bekijk meer »

Gabbro

Het stollingsgesteente gabbro is een mafisch dieptegesteente met tussen de 48 en 52% silica.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Gabbro · Bekijk meer »

Ganggesteente (geologie)

Ganggesteente of gangmineraal (Engels: hypabyssal rocks) is in de geologie een stollingsgesteente dat niet diep onder het aardoppervlak is gestold (dieptegesteente), en niet aan het oppervlak (uitvloeiingsgesteente), maar ertussenin.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Ganggesteente (geologie) · Bekijk meer »

Gebergte (aardrijkskunde)

Het hoogste deel van de Himalaya gezien vanuit het International Space Station, naar het zuiden gekeken met het Tibetaans Plateau op de voorgrond. De toppen van Makalu (8462 m, links), Mount Everest (8848 m, in het midden), Lhotse (8516 m, midden) en Cho Oyu (8201 m, rechts) zijn uit de ruimte van bovenaf zichtbaar. De Himalaya is zo hoog dat zelfs vanuit een vliegtuig alleen een zijaanzicht te zien is. Een gebergte is een gebied waar het aardoppervlak een grote hoogte en een hoog reliëf heeft.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Gebergte (aardrijkskunde) · Bekijk meer »

Gesteente

Winning van gesteente op het schilderij ''the Quarry'' (Engels voor ''de steengroeve'') van John Frederick Herring senior uit 1858. Gesteente of steen is het vaste, consistente materiaal dat in de ondergrond onder de bodem ligt.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Gesteente · Bekijk meer »

Gesteentecyclus

smelten. De gesteentecyclus is een schematische manier om processen in en op de aardkorst te beschrijven, die te maken hebben met de evolutie van gesteenten.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Gesteentecyclus · Bekijk meer »

Gesteentevormend mineraal

Met gesteentevormende mineralen worden de mineralen bedoeld die het grootste deel van de massa van een gesteente beslaan.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Gesteentevormend mineraal · Bekijk meer »

Glas

De lichtbundel wordt gebroken door het glas tetraëdrische SiO4-structuur. Ieder zuurstofatoom is verbonden met 2 siliciumatomen en telt daarom maar voor de helft mee. Glas is een amorfe (niet-kristallijne) vaste stof.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Glas · Bekijk meer »

Granaat (mineraal)

Belangrijkste granaat producerende landen De granaatgroep bevat mineralen met een kubisch kristalstelsel en kristallen in de vorm van rombische dodecaëders en trapezoëders.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Granaat (mineraal) · Bekijk meer »

Graniet

Bretagne Graniet is een zuur (of felsisch) stollingsgesteente dat voornamelijk bestaat uit drie mineralen: kwarts, veldspaten (kaliveldspaat en plagioklaas) en mica's (muscoviet en/of biotiet).

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Graniet · Bekijk meer »

Granofier

Het stollingsgesteente granofier is een felsisch ganggesteente, met meer dan 68% silica.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Granofier · Bekijk meer »

Grondmassa

De grondmassa in stollings- en metamorfe gesteenten is vergelijkbaar met de matrix in sedimentaire gesteenten.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Grondmassa · Bekijk meer »

Halogeen

De halogenen (IUPAC-groepsnummer 17, vroeger bekend als VIIa) of zoutvormers uit het periodiek systeem hebben als kenmerk dat hun buitenste schil zeven elektronen bevat.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Halogeen · Bekijk meer »

Hoornblende

Het mineraal ho(o)rnblende is een calcium-magnesium-ijzer-aluminium-inosilicaat met de chemische formule Ca2(Mg,Fe,Al)5(Al,Si)8O22(OH)2.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Hoornblende · Bekijk meer »

Hotspot (geologie)

Een hotspot is een plek op een planeet waar vulkanisme plaatsvindt dat niet gerelateerd is aan plaatbewegingen zoals die in de plaattektoniek gelden.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Hotspot (geologie) · Bekijk meer »

Hydroxylgroep

Hydroxylgroep Een hydroxylgroep is in de organische chemie een functionele groep bestaande uit een zuurstof- en een waterstofatoom, dat via het zuurstofatoom aan de rest van een molecuul vastzit.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Hydroxylgroep · Bekijk meer »

IJzer (element)

IJzer is een scheikundig element met symbool Fe (uit het Latijn: ferrum) en atoomnummer 26.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en IJzer (element) · Bekijk meer »

IJzeroxiden

Met de term ijzeroxiden wordt in de voedingsindustrie (en ook algemeen in bijvoorbeeld grond) een mengsel van ijzer(II)- en ijzer(III)oxide aangeduid.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en IJzeroxiden · Bekijk meer »

Ilmeniet

Het mineraal ilmeniet is een ijzer-titanium-oxide met de chemische formule FeTiO3.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Ilmeniet · Bekijk meer »

International Union of Geological Sciences

De International Union of Geological Sciences (IUGS) is een internationale niet-gouvernementele organisatie die ten doel heeft de internationale samenwerking in de geologie (in ruime zin in alle aardwetenschappen) te bevorderen.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en International Union of Geological Sciences · Bekijk meer »

Intrusie (geologie)

sill; F.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Intrusie (geologie) · Bekijk meer »

Kalium

Kalium is een scheikundig element met symbool K en atoomnummer 19.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Kalium · Bekijk meer »

Kaliveldspaat

De mineralen-reeks kaliveldspaat is een groep van aluminium-tectosilicaten die behoren tot de veldspaten met samenstellingen tussen de eindleden albiet-orthoklaas, met albiet als natrium-houdend en orthoklaas als kalium-houdend uiterste mineraal.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Kaliveldspaat · Bekijk meer »

Kegel (ruimtelijke figuur)

Een kegel Een kegel of conus is een ruimtelijke figuur die bestaat uit een cirkelschijf, de basis, en een gekromd vlak, de mantel of zijde, gevormd door alle lijnstukken tussen de punten van de cirkel en een vast punt, verschillend van het middelpunt van de cirkel en loodrecht daarboven, de '''top''' van de kegel.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Kegel (ruimtelijke figuur) · Bekijk meer »

Koolstof

Koolstof (Latijn: carbonium) is een scheikundig element met symbool C en atoomnummer 6.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Koolstof · Bekijk meer »

Kristal (natuurwetenschappen)

Kristal van amethist-kwarts Schematisch overzicht van de ordening van atomen in kristallijne, polykristallijne en amorfe materie. Een kristal is een hoeveelheid periodiek gerangschikte atomen of moleculen, en dit zowel in twee als in drie dimensies.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Kristal (natuurwetenschappen) · Bekijk meer »

Kristalfractionatie

Kristalfractionatie, ook wel kristallisatiedifferentiatie, is het proces dat plaatsvindt wanneer in een magma (vloeibaar gesteente) bepaalde mineralen kristalliseren, terwijl andere componenten in de vloeibare fase blijven.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Kristalfractionatie · Bekijk meer »

Kristalliet

Microstructuur van VT22 (Ti5Al5Mo5V1,5Cr) na een warmtebehandeling. De korrels (grijs) en korrelgrenzen (zwart) zijn duidelijk zichtbaar op deze schaal. zinkkorrels. Het verschil in de kristaloriëntaties onderscheidt de korrels van elkaar Twee korrels (oranje en blauw) met een eigen kristaloriëntatie grenzen aan elkaar op een korrelgrens (groen en open delen). Een kristalliet, korrel of kristalkorrel is een zeer klein, homogeen kristallijn volume, dat hoogstens microscopisch zichtbaar is.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Kristalliet · Bekijk meer »

Kristalliniteit

Kristalliniteit is een begrip uit de materiaalkunde, dat de mate beschrijft waarin deeltjes binnen een materiaal in een geordende manier zijn opgebouwd.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Kristalliniteit · Bekijk meer »

Kristallisatie

Kristallisatie van ijskristallen op een struik na een nachtvorst bij hoge luchtvochtigheid. Kristallisatie of kristalgroei is een ordeningsproces waarbij een vaste fase met translatiesymmetrie (een kristal) ontstaat.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Kristallisatie · Bekijk meer »

Kristalstructuur

ionen bestaat, spreekt men van een ionrooster. Veel vaste stoffen hebben een kristalstructuur of kristalrooster.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Kristalstructuur · Bekijk meer »

Kwarts

SEM-afbeelding van kwartsgroei op zand Kwarts is een vorm van siliciumdioxide (SiO2).

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Kwarts · Bekijk meer »

Kyaniet

Het mineraal kyaniet of distheen is een aluminium-silicaat met de chemische formule Al2SiO5.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Kyaniet · Bekijk meer »

Laag (stratigrafie)

Lagen Een laag is in de lithostratigrafie een onderverdeling van een formatie en wordt door afzetting gevormd (geogenese).

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Laag (stratigrafie) · Bekijk meer »

Laccoliet

sill; F.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Laccoliet · Bekijk meer »

Latijn

Latijn (Lingua Latina) is een Italische taal die oorspronkelijk werd gesproken door de Latijnen, onder wie ook het bekendste Latijnse volk, de Romeinen.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Latijn · Bekijk meer »

Lava

Een 10 meter hoge fontein van pahoehoe-lava op Hawaii Lava is gesteente in vloeibare vorm.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Lava · Bekijk meer »

Lavakoepel

Lavakoepels in de krater van de Mount Saint Helens Mount Katmai instortte en de ''Valley of the Ten Thousand Smokes'' ontstond Een lavakoepel is een koepelvormige vulkanische structuur die bestaat uit viskeus lava.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Lavakoepel · Bekijk meer »

Lithosfeer

De tektonische platen De lithosfeer of steenschaal is het buitenste gedeelte van de vaste Aarde en is ongeveer 80 km dik (Afhankelijk van of het oceanische of continentale lithosfeer betreft).

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Lithosfeer · Bekijk meer »

Loep

Eenvoudig vergrootglas Een loep of vergrootglas is een positieve lens met een handvat of houder, om los te gebruiken, om dichtbije voorwerpen vergroot te zien.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Loep · Bekijk meer »

Mafisch

Mafisch of basisch verwijst in de geologie naar mineralen en gesteenten die relatief veel magnesium (Mg) en ijzer (Fe) bevatten, en relatief weinig silica (SiO2).

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Mafisch · Bekijk meer »

Magma (gesteente)

Vesuvius in 1774. Olieverf door de Duitse landschapsschilder Jakob Philipp Hackert (1737-1807). Magma is het vloeibare gesteente dat zich onder het aardoppervlak of het oppervlak van een andere aardse planeet bevindt.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Magma (gesteente) · Bekijk meer »

Magmadifferentiatie

Magmadifferentiatie is de verzamelnaam van processen die ertoe leiden dat een magma, een vloeibaar gesteente, binnenin de Aarde verandert van chemische samenstelling.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Magmadifferentiatie · Bekijk meer »

Magmakamer

sill; F.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Magmakamer · Bekijk meer »

Magmaserie

SiO2-diagram. De verschillende series lopen van ultramafisch tot zeer felsisch en kunnen een groot aantal verschillende gesteenten bevatten. Een magmaserie of magmatische serie is in de petrologie en vulkanologie een serie van magma's die geacht worden een gemeenschappelijke of vergelijkbare oorsprong te hebben.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Magmaserie · Bekijk meer »

Magnesium

Magnesium is een scheikundig element met symbool Mg en atoomnummer 12.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Magnesium · Bekijk meer »

Magnesiumoxide

Magnesiumoxide komt voor als het mineraal magnesiet en periklaas.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Magnesiumoxide · Bekijk meer »

Magnetiet

Magnetiet met aanhangende paperclips Magnetiet is een mineraal dat is samengesteld uit ijzer(II,III)oxide met de verhoudingsformule Fe^Fe^2O4.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Magnetiet · Bekijk meer »

Mantelconvectie

snelheden van de convectiestroming weer. Mantelconvectie is convectiestroming in vast gesteente in de aardmantel.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Mantelconvectie · Bekijk meer »

Mantelpluim

Numeriek model van stromingen in de mantel. Rode gebieden zijn heter, blauwe kouder. Een mantelpluim (Engels: mantle plume) is een theoretische opwaartse stroming van heet, vast gesteente in de mantel van de Aarde.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Mantelpluim · Bekijk meer »

Massabeweging

Een voorbeeld van massabeweging met ingrijpende gevolgen: Een door aardbevingen veroorzaakte aardverschuiving in 2001 in El Salvador Onder massabeweging (Engels: mass movement of mass wasting) wordt in de aardwetenschappen het transport van materiaal onder invloed van de zwaartekracht verstaan.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Massabeweging · Bekijk meer »

Massachusetts

Massachusetts, officieel het Gemenebest Massachusetts, is een van de staten van de Verenigde Staten en ligt in de regio New England.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Massachusetts · Bekijk meer »

Massadichtheid

De massadichtheid of soortelijke massa (of, als geen verwarring mogelijk is, kortweg dichtheid) van een homogeen materiaal is in de natuur- en scheikunde een intensieve grootheid die uitdrukt hoeveel massa van dat materiaal aanwezig is in een bepaald volume.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Massadichtheid · Bekijk meer »

Metaal

halogenen en edelgassen zijn Gloeiend heet metaal In de scheikunde is een metaal een van de 62 scheikundig elementen uit een van de volgende reeksen in het periodiek systeem der elementen.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Metaal · Bekijk meer »

Metalumineus

Metalumineus (Engels: metaluminous) staat in de petrologie en vulkanologie voor stollingsgesteente, magma of lava dat minder oxide van aluminium bevat dan oxiden van kalium, natrium en calcium samen, maar meer oxide van aluminium dan dat van natrium en kalium samen.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Metalumineus · Bekijk meer »

Metamorf gesteente

plooien. Metamorf gesteente is gesteente dat onder invloed van temperatuur, druk of hydrothermale vloeistoffen is gerekristalliseerd of gemetamorfoseerd.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Metamorf gesteente · Bekijk meer »

Mica

Mica Mica of glimmer is een grote groep mineralen waarvan de kristallen perfect splijten in extreem dunne elastische vlakken.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Mica · Bekijk meer »

Mid-oceanische rug

Een mid-oceanische rug (soms afgekort tot MOR), spreidingsrug, of spreidingszone is een langgerekte, hoger gelegen structuur.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Mid-oceanische rug · Bekijk meer »

Mineraal (geologie)

silica (SiO2). Een mineraal is een in de natuur voorkomende stof die zichtbaar homogeen van structuur en samenstelling is.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Mineraal (geologie) · Bekijk meer »

Mol (eenheid)

De mol (meervoud molen) is een van de zeven basiseenheden in het SI-stelsel, het Internationaal Stelsel van Eenheden.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Mol (eenheid) · Bekijk meer »

Monzoniet

Kwarts-monzoniet, Cape Cod, Massachusetts. Monzoniet is een intermediair (noch uitgesproken felsisch, noch mafisch) dieptegesteente dat bestaat uit ongeveer gelijke hoeveelheden natrium-houdend plagioklaas en orthoklaas-veldspaat.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Monzoniet · Bekijk meer »

Muscoviet

Het mineraal muscoviet is een gehydrateerd kalium-aluminium-fylosilicaat met de chemische formule KAl2(AlSi3)O10(OH)2.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Muscoviet · Bekijk meer »

Natrium

vlamtest laat duidelijk de geëmitteerde fotonen zien in het golflengtegebied tussen 588,9950 en 589,5924 nanometer. Natrium is een chemisch element met symbool Na en atoomnummer 11.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Natrium · Bekijk meer »

Norm (standaard)

Een norm of standaard is een document met erkende afspraken, specificaties of criteria over een product, een dienst of een methode.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Norm (standaard) · Bekijk meer »

Nucleatie

Nucleatie van koolstofdioxidebellen rond een vinger Nucleatie is het ontstaan van een nieuwe fase in een andere fase.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Nucleatie · Bekijk meer »

Nucleatiekern

Nucleatie-segregatie; concentratieverschil tussen gestolde vaste nucleatiekern en de ongestolde vloeibare fase Een nucleatiekern, groeikern, kiem of nucleus is een microscopisch klein deeltje of onzuiverheid waaromheen zich in een metastabiel systeem een faseovergang kan beginnen te voltrekken.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Nucleatiekern · Bekijk meer »

Oceaan

Satellieten van de NASA voor waarneming van de aarde leveren gegevens over stroming en wind op zee en hoogte en temperatuur van het zeeoppervlak. Grenslaag met condensatieniveau (scherpe ondergrens van de wolken) en troposfeer boven de Atlantische Oceaan. Een oceaan (Oudgrieks Ωκεανός (Ōkeanós)) is een min of meer zelfstandige wereldzee tussen de continenten en kan meerdere (kleinere) zeeën bevatten.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Oceaan · Bekijk meer »

Oceanische lithosfeer

Doorsnede van de aardkorst: 1 - continentale lithosfeer; 2 - oceanische lithosfeer met oceaan erboven; 3 - asthenosfeer. Oceanische lithosfeer is het type lithosfeer dat onder de diepe delen van de oceanen voorkomt.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Oceanische lithosfeer · Bekijk meer »

Olivijn

Het mineraal olivijn is een nesosilicaat met als chemische formule (Mg,Fe)2SiO4, waarbij de eindleden tussen magnesium en ijzer worden gevormd door de mineralenreeks forsteriet (rijk aan Mg) en fayaliet (rijk aan Fe).

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Olivijn · Bekijk meer »

Overrijdende plaat

Met overrijdende plaat wordt bij een subductiezone in de platentektoniek de plaat bedoeld waaronder een andere plaat subduceert.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Overrijdende plaat · Bekijk meer »

Oxide

In de anorganische chemie is een oxide een verbinding tussen een ander element en zuurstof waarin zuurstof als oxidator optreedt en de oxidatietoestand −2 aanneemt (O2−).

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Oxide · Bekijk meer »

Parasitaire kegel

Doorsnede van een vulkaan. Een parasitaire kegel is aangegeven met nummer 11. Een parasitische kegel, laterale kegel of adventieve kegel is een vulkanische kegel die zich op de zijkant van een grotere kegelvulkaan bevindt.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Parasitaire kegel · Bekijk meer »

Partiële smelt

Partieel smelten is het smelten van één of meerdere componenten in een vaste oplossing, terwijl andere componenten in de vaste fase blijven.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Partiële smelt · Bekijk meer »

Pegmatiet

amfibolitische gneis. Midsund, Møre og Romsdal, Noorwegen. Pegmatiet (van Latijn: pegma.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Pegmatiet · Bekijk meer »

Peralkalien

Peralkalien (Engels: peralkaline) staat in de petrologie en vulkanologie voor stollingsgesteente, magma of lava dat minder oxide van aluminium bevat dan oxiden van kalium en natrium samen.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Peralkalien · Bekijk meer »

Peralumineus

Peralumineus (Engels: peraluminous) staat in de petrologie en vulkanologie voor stollingsgesteente, magma of lava dat zeer rijk is aan het element aluminium.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Peralumineus · Bekijk meer »

Peridotiet

Peridotiet is een grof kristallijn ultramafisch gesteente met hoge dichtheid dat hoofdzakelijk bestaat uit de mineralen olivijn en twee pyroxenen.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Peridotiet · Bekijk meer »

Plagioklaas

right De mineralen-reeks plagioklaas (Oudgrieks: πλάγιος (plágios), scheef en κλάσις (klásis), het breken, breukMuller, F. (1932). Grieksch woordenboek. (3de druk). Groningen/Den Haag/Batavia: J.B. Wolters’ Uitgevers-Maatschappij N.V.) is een groep van aluminium-tectosilicaten die behoren tot de veldspaten met samenstellingen tussen de eindleden albiet-anorthiet, met albiet als natrium-houdend en anorthiet als calcium-houdend uiterste mineraal.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Plagioklaas · Bekijk meer »

Platentektoniek

Platentektoniek, plaattektoniek of schollentektoniek is de wetenschappelijke theorie die zowel de geografische ligging van continenten, oceanen, gebergten en andere structuren aan het aardoppervlak verklaart, als de geologische structuren in de aardkorst en de plek waar aardbevingen en vulkanisme voorkomen.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Platentektoniek · Bekijk meer »

Pluto (mythologie)

Pluto is binnen de Romeinse godsdienst de god van de onderwereld.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Pluto (mythologie) · Bekijk meer »

Porfier

Graniet met een porfirische textuur, Mont Blancmassief, Zwitserland. basalt/diabaas. Porfier (ook wel: porfirisch gesteente) is een stollingsgesteente met een typische textuur van relatief grote fenocrysten in een grondmassa van kleinere kristallen.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Porfier · Bekijk meer »

Porositeit

Poriën in asfalt Porositeit of poreusheid is de aanwezigheid van kleine openingen (poriën) in een materiaal.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Porositeit · Bekijk meer »

Pyroclastisch gesteente

Tefralagen in de buurt van Weibern (Eifel). Pyroclastische gesteente of effusief gesteente is gesteente gevormd uit materiaal dat tijdens vulkaanuitbarstingen uitgeblazen wordt.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Pyroclastisch gesteente · Bekijk meer »

Pyroxeen

Aegirien, een natriumrijke vorm van clinopyroxeen. De groep mineralen die pyroxenen genoemd worden, is een groep belangrijke silicaten in magmatische en metamorfe gesteenten.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Pyroxeen · Bekijk meer »

QAPF-diagram

Een QAPF-diagram of Streckeisen-diagram is een diagram dat is samengesteld uit twee tegenoverliggende driehoeken en gebruikt wordt om stollingsgesteenten in te delen, gebaseerd op de mineraal-samenstelling.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en QAPF-diagram · Bekijk meer »

Rift

Schematische voorstelling van de ontwikkeling van een riftzone tot een nieuwe oceaan. Bruin is continentale lithosfeer; grijs oceanische lithosfeer; geel is sediment; oranje de asthenosfeer. ontstaan van magnetische zones op de zeevloer Een rift is een gebied in een continent waar extensie van de aardkorst plaatsvindt; de plaatbeweging is er divergent, uit elkaar bewegend.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Rift · Bekijk meer »

Romeinse mythologie

Het begrip Romeinse mythologie is tweeledig.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Romeinse mythologie · Bekijk meer »

Ryoliet

Ryoliet, of verouderd lipariet, is een op graniet lijkend vulkanisch stollingsgesteente met een felsische samenstelling.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Ryoliet · Bekijk meer »

Schildvulkaan

De schildvulkaan ''Skjaldbreidur'' op IJsland Een schildvulkaan is een type vulkaan dat vlakke hellingen heeft.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Schildvulkaan · Bekijk meer »

Schorl

Het mineraal schorl is een zwart, groenzwart of blauwzwart cyclosilicaat met de chemische formule NaFe3+3Al6(BO3)3Si6O18(OH)4.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Schorl · Bekijk meer »

Sedimentair gesteente

Sedimentaire gesteentelagen in de Verenigde Arabische Emiraten Sedimentair gesteente of afzettingsgesteente is gesteente dat ontstaat door lithificatie (gesteentevorming) van afgezet sediment of organisch materiaal.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Sedimentair gesteente · Bekijk meer »

Seismologie

Een historische Chinese seismograaf De seismologie is een wetenschappelijke discipline binnen de geofysica die zich bezighoudt met het bestuderen, beschrijven en meten van seismische golven bij aardbevingen.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Seismologie · Bekijk meer »

Silicaat

Silicaten zijn zouten of esters van kiezelzuur (H4SiO4).

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Silicaat · Bekijk meer »

Silicium

Monokristallijn silicium voor waferfabricatie Silicium of kiezel is een scheikundig element met symbool Si en atoomnummer 14.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Silicium · Bekijk meer »

Siliciumdioxide

GPa (verticaal) en temperatuur in graden Celsius (horizontaal). Siliciumdioxide of silica is het bekendste oxide van silicium en heeft als verhoudingsformule SiO2.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Siliciumdioxide · Bekijk meer »

Sill (geologie)

dike; C.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Sill (geologie) · Bekijk meer »

Sintelkegel

De Sunset Crater, een typische sintelkegel met slechts weinig begroeiing. Veyo, Utah Sintelkegels, scoria-kegels, slakkenkegel, of pyroclastische kegels is een van de meest eenvoudige vulkaan-typen.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Sintelkegel · Bekijk meer »

Solidus (thermodynamica)

De solidus (rood) in het T,x-diagram De solidus is in de thermodynamica een lijn in een fasediagram, die temperaturen en drukken met elkaar verbindt waar een vaste oplossing zich geheel in de vaste fase bevindt.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Solidus (thermodynamica) · Bekijk meer »

Stock (intrusie)

Een stock is in de mijnbouw en geologie (meer specifiek de vulkanologie) een discordante intrusie van magma in de aardkorst, in horizontale doorsnee niet groter dan hooguit 100 km2.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Stock (intrusie) · Bekijk meer »

Stratovulkaan

Stratovulkaan "Cono de Arita". Mexico. krater met opvulling; H: oude pijp. Een stratovulkaan is een hoge kegelvormige vulkaan die is opgebouwd uit lagen van gestolde lava en tefra.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Stratovulkaan · Bekijk meer »

Subalkalien

Alkaliene series bevinden zich in het blauwe gebied, subalkaliene series in het gele. Subalkalien of subalkalisch is in de geologie een aanduiding voor stollingsgesteente, magma of lava dat relatief veel silica bevat ten opzichte van oxiden van de alkalimetalen (alkali's) natrium en kalium.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Subalkalien · Bekijk meer »

Subductie

350px Subductie is het proces waarbij een oceanische plaat onder een andere oceanische of continentale plaat schuift.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Subductie · Bekijk meer »

Subductiezone

Een subductie-zone is een zone waar een oceanische aardplaat onder een continentale of een andere oceanische aardplaat schuift (subductie).

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Subductiezone · Bekijk meer »

Suite (geologie)

Een suite is in de geologie en geochemie een groep gesteenten die chemisch, mineralogisch of anderszins bij elkaar horen, maar geen duidelijke gelaagdheid of andere structuur vertonen waarop ze in eenheden in te delen zijn.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Suite (geologie) · Bekijk meer »

Superkoeling

Temperatuurverloop van een vloeistof die wordt afgekoeld, waarbij superkoeling optreedt Superkoeling of onderkoeling is het afkoelen van een vloeistof of gas tot beneden de temperatuur waarbij men zou verwachten dat er een faseovergang tussen twee aggregatietoestanden plaatsvindt.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Superkoeling · Bekijk meer »

Symmetrie

Figuur met zowel draaisymmetrie als spiegelsymmetrie. Men spreekt van symmetrie (Grieks: συν, samen en μετρον, maat) bij een object als twee helften van het object in een bepaalde zin elkaars spiegelbeeld zijn.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Symmetrie · Bekijk meer »

Tefra

Vesuvius, Italië) Tefra of pyroklastica zijn brokstukken in vulkanisch gesteente.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Tefra · Bekijk meer »

Tektoniek

De San Andreas Fault in Californië is het gevolg van tektonische zijschuiving. Tektoniek (van het Grieks tektonikós: bouwwerk) is het geheel aan bewegingen en vervormingen (zoals breuken en plooien) in het vaste oppervlak van een planeet (de korst).

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Tektoniek · Bekijk meer »

Tektonische plaat

breuklijnen en vulkanische activiteit GPS-satellietgegevens van NASA JPL. De vectoren geven zowel de richting als relatieve snelheid van de tektonische platen Een tektonische plaat of tektonische schol is een stuk van het oppervlak van de Aarde dat als één geheel beweegt.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Tektonische plaat · Bekijk meer »

Textuur

Oppervlaktetextuur van een oude muur De term textuur wordt in verschillende vakgebieden gebruikt.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Textuur · Bekijk meer »

Thermodynamica

Thermodynamica (Oudgrieks thermos (θερμός), warm, en dunamis (δύναμις), kracht), of warmteleer is het onderdeel van de natuurkunde dat de interacties bestudeert tussen grote verzamelingen van deeltjes op een macroscopisch niveau.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Thermodynamica · Bekijk meer »

Tholeiitisch

Tholeiitisch slaat in de petrologie en vulkanologie op subalkalien stollingsgesteente, magma of lava dat relatief verrijkt is in ijzer ten opzichte van magnesium en relatief weinig alkalimetalen (natrium en kalium) bevat.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Tholeiitisch · Bekijk meer »

Titaniet

Het mineraal titaniet of sfeen is een fluor-houdend calcium-titanium-silicaat met de chemische formule CaTiSiO5.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Titaniet · Bekijk meer »

Toermalijn

Belangrijkste toermalijn producerende landen Toermalijn of Tourmalijn is een groep van mineralen, alle cyclosilicaten.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Toermalijn · Bekijk meer »

Ultramafisch

Ultramafisch staat in de geologie voor stollingsgesteente dat relatief zeer weinig (minder dan 45 massaprocent) silica (SiO2) bevat.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Ultramafisch · Bekijk meer »

Vaste oplossing

mineralen, zoals het getoonde labradoriet, zijn vaste oplossingen van twee of meer chemische verbindingen. Labradoriet heeft de chemische formule (Ca,Na)(Si,Al)4O8, waarbij de twee komma's aangeven dat de twee kationen in variabele relatieve concentraties kunnen voorkomen. ''Figuur 1:'' Een binair fasediagram (een fasediagram van twee chemische verbindingen) waarin dezelfde vaste oplossing bij alle relatieve concentraties voorkomt. ''Figuur 2:'' Een fasediagram waarin twee vaste oplossingen voorkomen: α en β. Een vaste oplossing of mengkristal (Engels: solid solution) is een oplossing van een of meer opgeloste stoffen in een solvent, waarbij alle stoffen in de vaste fase verkeren.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Vaste oplossing · Bekijk meer »

Veldspaat

Veldspaat Veldspaat is de naam voor een groep van gesteentevormende mineralen die naar schatting 60% van de aardkorst vormen.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Veldspaat · Bekijk meer »

Veldspaatvervanger

Sodaliet Veldspaatvervangers, veldspatoïdes of foïdes (Engels: feldspathoids of foides) zijn een groep mineralen die tot de silicaten behoren.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Veldspaatvervanger · Bekijk meer »

Verenigde Staten

De Verenigde Staten, officieel de Verenigde Staten van Amerika, afgekort VS (Engels: United States of America, afgekort als USA of US), vaak (totum pro parte) Amerika (America) genoemd, is een federatie van 50 staten en het District of Columbia, grotendeels in Noord-Amerika gelegen.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Verenigde Staten · Bekijk meer »

Vesicle (gesteente)

basalt. Kaiserstuhl, Zuid-Duitsland. Een vesicle is een gasbel in een afanitisch vulkanisch gesteente (meestal een lava).

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Vesicle (gesteente) · Bekijk meer »

Viscositeit

De vloeistof op de onderste afbeelding heeft een hogere viscositeit dan de transparante vloeistof op de bovenste afbeelding en zal dus meer weerstand bieden tegen externe vervormingskrachten. Viscositeit, ook bekend als stroperigheid, traagvloeibaarheid of dikvloeibaarheid, is een fysische materiaaleigenschap van een vloeistof of van een gas.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Viscositeit · Bekijk meer »

Vlak (meetkunde)

Vlak Een vlak of plat vlak is een plat, oneindig oppervlak of variëteit zonder enige kromming.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Vlak (meetkunde) · Bekijk meer »

Vloeistof

De vorming van een sferische druppel water is het natuurlijke gevolg van de hoge oppervlaktespanning van deze vloeistof. Vloeistof is een van de aggregatietoestanden waarin materie kan voorkomen.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Vloeistof · Bekijk meer »

Vluchtigheid (stof)

Dibroom (Br2) is een vluchtige vloeistof. Dit is duidelijk zichtbaar door de roodbruine dampen boven het vloeistofoppervlak. Vluchtigheid is een term uit de natuurkunde of scheikunde om aan te duiden dat bepaalde stoffen, doorgaans vloeistoffen, zeer snel verdampen.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Vluchtigheid (stof) · Bekijk meer »

Vrije energie

Bij de omzetting van energie in mechanische arbeid gaat er altijd energie "verloren" in de vorm van warmte (b.v. als gevolg van wrijving).

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Vrije energie · Bekijk meer »

Vulcanus (mythologie)

Vulcanus (in ouder Nederlands ook wel Vulcaan) is een figuur uit de Romeinse mythologie.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Vulcanus (mythologie) · Bekijk meer »

Vulkaan

De Augustine in Alaska, januari 2006 Stromboli in 1980 Napels, augustus 2003 Vulkaan in het Becharof National Wildlife Refuge in Alaska Saturnus Een vulkaan is een opening in het oppervlak van een planeet waar gesmolten gesteente (magma) als lava, gas en brokstukken van vast gesteente (tefra) door naar buiten komen.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Vulkaan · Bekijk meer »

Vulkaankrater

Kraters op '''Mount Cameroon''', opname december 2005. Een vulkaankrater is een krater in een planeetoppervlak waardoor, bij een vulkanische uitbarsting, lava aan het oppervlak komt.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Vulkaankrater · Bekijk meer »

Vulkanisch glas

Obsidiaan, een bekend vulkanisch glas Vulkanisch glas is een type glas dat wordt gevormd als uitvloeiingsgesteente of in vulkanoclastische sedimenten en wordt gekenmerkt door de amorfe textuur.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Vulkanisch glas · Bekijk meer »

Vulkanische-explosiviteitsindex

De vulkanische-explosiviteitsindex (Engels: Volcanic Explosivity Index), afgekort VEI, is een maat voor de grootte van vulkanische uitbarstingen, die in 1982 door Chris Newhall van de United States Geological Survey en Steve Self van de universiteit van Hawaï in Manoa is opgezet.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Vulkanische-explosiviteitsindex · Bekijk meer »

Vulkanisme

Bromo (voorgrond, met rookpluim) Vulkanisme is een verzamelnaam voor geologische processen aan het oppervlak, die het gevolg zijn van het omhoog komen van heet materiaal uit het binnenste van een planeet.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Vulkanisme · Bekijk meer »

Water

Water als vaste stof, vloeistof en gas Water (H2O; aqua of aq.; zelden diwaterstofoxide of oxidaan) is de chemische verbinding van twee waterstofatomen en een zuurstofatoom.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Water · Bekijk meer »

Waterstof (element)

Waterstof is een chemisch element met symbool H (La: Hydrogenium) en atoomnummer 1.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Waterstof (element) · Bekijk meer »

Wollastoniet

Het mineraal wollastoniet is een calcium-silicaat met de chemische formule CaSiO3.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Wollastoniet · Bekijk meer »

Xenocryst

Een xenocryst is in de petrologie een "vreemd" kristal in een stollingsgesteente, een kristal dat niet door kristallisatie van het magma zelf ontstond maar uit omringend gesteente werd meegenomen.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Xenocryst · Bekijk meer »

Xenoliet

peridotitische xenoliet in een donker uitvloeiingsgesteente te zien is. Let op de scherpe randen van de xenoliet. Locatie: Vulkaan-Eifel. Herm, Kanaaleilanden. Een xenoliet is een geologische term voor een deel van een stollingsgesteente, dat er oorspronkelijk niet in thuishoort.

Nieuw!!: Stollingsgesteente en Xenoliet · Bekijk meer »

Richt hier:

Magmatische gesteenten, Stollingsgesteenten.

UitgaandeInkomende
Hey! We zijn op Facebook nu! »