Communicatie

441 relaties: Aartshertog, Absolute monarchie, Adel, Adriaen Koerbagh, Adriaen van Ostade, Aelbert Cuyp, Agrarische revolutie, Albrecht van Oostenrijk, Alexander Farnese, Allegorie (beeldende kunst), Amazone (rivier), Amsterdam, Amsterdam Museum, Amsterdamsche Wisselbank, Amsterdamse effectenbeurs, Andries Bicker, Angola, Antoni van Leeuwenhoek, Antwerpen (stad), Arbeidsmarkt, Aristocratie, Armenzorg, Artillerie, Artus Quellinus, Aruba, Astronomie, Astronoom, Athenaeum Illustre (Amsterdam), Athenaeum Illustre (Deventer), Azië, Ballet, Barok (stijlperiode), Beeldende kunst, Beeldhouwkunst, Beemster, Beleg van Antwerpen (1584-1585), Beleg van Leiden (1573-1574), Benedictus de Spinoza, Bengalen (gebied), Bevolkingsgroei, Bijbel (christendom), Binnenvisserij in Nederland, Bloedbad van Banda, Bodemvruchtbaarheid, Bonaire, Botanicus, Brazilië, Breda, Brussel (stad), Burgerij, ..., Buskruit, Calvinisme, Caraïben, Caravaggio (schilder), Carel Fabritius, Celbiologie, Censuur (informatie), Chinees Keizerrijk, Christiaan Huygens, Clair-obscur (schilderkunst), Classicisme, Coevorden (stad), Componist, Confederatie, Consolidatie (economie), Constantijn Huygens, Contrareformatie, Contraremonstranten, Cornelis de Graeff (1599-1664), Cornelis Jol, Curaçao, Daniël Heinsius, De anatomische les van Dr. Nicolaes Tulp, Decimaal talstelsel, Delft, Den Haag, Denemarken, Derde Engels-Nederlandse Oorlog, Dertigjarige Oorlog, Desiderius Erasmus, Dierenvoer, Dirck van Baburen, Doopsgezinden, Dordrecht, Drainage, Drenthe (landschap), Droogmakerij, Duitsland, Economie (systeem), Economische groei, Edict van Nantes, Eems, Eerste Stadhouderloze Tijdperk, Elizabeth I van Engeland, Elmina, Engels-Nederlandse oorlogen, Engelse Scheepvaartwetten, Enkhuizen, Epidemie, Es (geografie), Federalisme, Feodalisme, Ferdinand Bol, Filips II van Spanje, Filosoof, Financiële markt, Floris V van Holland, Fluitschip, Francisco Verdugo, Franciscus Gomarus, Frans Banninck Cocq, Frans Hals, Franse Revolutie, Frederik Hendrik van Oranje, Friesland, Gabriël Metsu, Galileo Galilei, Geboortecijfer, Geertruidenberg (plaats), Geestelijke, Geldern, Gemeentehuis, Generaliteitslanden, Genrestuk, Gerard van Honthorst, Gerardus Vossius, Gerbrand Adriaensz. Bredero, Gerrit Dou, Geschiedenis van de Nederlandse slavernij, Geschiedenis van de westerse beschaving, Geschiedenis van Frankrijk, Geschiedenis van Gelderland, Geschiedenis van Nederland, Gevechtswapen, Ghana, Gijsbrecht van Aemstel, Gilde (beroepsgroep), Gisbertus Voetius, Glorious Revolution, Gotiek (bouwkunst), Gouden eeuw (metafoor), Govert Flinck, Graafschap Vlaanderen, Graafschap Zeeland, Graan, Gracht, Grand tour, Grieks, Groningen (provincie), Groningen (stad), Groninger Veenkoloniën, Grote mogendheid, Haarlem, Habsburgse Nederlanden, Handel (economie), Handelsrecht, Hans Lipperhey, Hanze, Haring (soort), Heerlijkheid Groningen, Heerlijkheid Overijssel, Hendrick de Keyser, Hendrick ter Brugghen, Hennep, Herman Boerhaave, Hertogdom Brabant, Hertogdom Gelre, Het melkmeisje, Historieschilderkunst, Historisch Nieuwsblad, Holland, Hollandse Oorlog, Hoogveen, Hout, Hugenoten, Hugo de Groot (rechtsgeleerde), Huis Habsburg, Huiselijk geweld, IJssel, IJsselsteden, IJzer (element), IJzeren eeuw, Illustere school, Illustere school en Collegium Auriacum te Breda, Industriële revolutie, Industrie, Inklinken, Inkomen, Internationaal recht, Internationale handel, Isabella van Spanje, Islamitische gouden tijdperk, Italië, Jacob Cats (dichter), Jacob van Campen, Jacob van Eyck, Jacobus Arminius, Jacobus II van Engeland, Jan Adriaanszoon Leeghwater, Jan Lievens, Jan Pieterszoon Coen, Jan Pieterszoon Sweelinck, Jan Steen, Jan Swammerdam, Jan van Goyen, Java (eiland), Joden, Johan de Witt, Johan Huizinga, Johan Maurits van Nassau-Siegen, Johan van Oldenbarnevelt, Johannes Vermeer, Jonathan Israel, Joost van den Vondel, Josephus Justus Scaliger, Jupiter (planeet), Jurist, Justus Lipsius, Karl Marx, Katholicisme, Kerkgebouw, Klaproos, Klavecimbel, Kolonie (staatkundig), Koninkrijk Engeland, Koninkrijk Frankrijk, Koninkrijk Groot-Brittannië, Koninkrijk Portugal, Koninkrijk Pruisen, Koninkrijk Zweden (1523-1814), Krukas, Kunst, Landaanwinning, Landbouw, Landschapsschilderkunst, Latijn, Latijnse school, Leger van Vlaanderen, Legitimiteit (politiek), Leiden, Leidse ingenieursschool, Letterkunde, Lieven de Key, Lijnperspectief, Lijst van personen uit de Gouden Eeuw, Literatuur, Lodewijk XIV van Frankrijk, Louis de Geer (1587-1652), Luit, Maarten Harpertszoon Tromp, Mare liberum, Maria II van Engeland, Marine (schilderkunst), Maritieme geschiedenis van Nederland, Marke (bestuur), Maurits van Oranje, Mauritshuis, Mechanica, Menselijke migratie, Mercantilisme, Metafoor, Michiel de Ruyter, Micro-organisme, Microscoop, Middelburg (Zeeland), Middellandse Zee, Middenklasse, Migratiestroom in de Nederlanden, Militaire revolutie, Moedernegotie, Muziek, Nadere Reformatie, Nationalistische geschiedschrijving, Natuurkunde, Nederduitse Gereformeerde Kerk (later Nederlandse Hervormde Kerk), Nederlanden, Nederlandse koloniën, Nederlandse muziek in de Gouden Eeuw, Nederlandse Opstand, Nicolaes Maes, Nieuw-Amsterdam (Nieuw-Nederland), Nijmegen, Nijverheid, Oostzee, Opera (muziek), Opium, Opportunisme, Orgel, Ornament, Overvloed en onbehagen, Pakhuis, Pamflet, Parlement van Engeland, Patriciaat, Patriciër, Paulus Potter, Periodisering, Pest (ziekte), Peter I van Rusland, Peter Paul Rubens, Pierre Bayle, Piet Hein (zeevaarder), Pieter Corneliszoon Hooft, Pieter de Hooch, Pieter Lastman, Pieter Saenredam, Polder, Politiek, Politieke correctheid, Poorter, Portret, Portugal, Predestinatie, Principe van Huygens-Fresnel, Protestantisme, Psalter (boek), Purmer, Raffinaderij, Rampjaar 1672, Rasphuis (Amsterdam), Recife, Rederijker, Reformatie, Regenten, Rembrandt van Rijn, Remonstranten, Renaissance, Renaissancehumanisme, René Descartes, Republiek, Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden, Rijksmuseum Amsterdam, Rijksuniversiteit Groningen, Rijn, Robert Dudley, Rode bloedcel, Rogge (graan), Rombout Verhulst, Romeyn de Hooghe, Rooms-Katholieke Kerk, Rotterdam, Sacharias Jansen, Sacharose, Santo Antonio de Axim, Saturnus (planeet), São Francisco (rivier), Scheepsbouw, Scheepswerf, Schermer (droogmakerij), Schoolmeester (beroep), Schouwburg van Van Campen, Schuilkerk, Schutterij (historisch), Schuttersstuk, Secularisatie, Sefardische Joden, Simon Episcopius, Simon Stevin, Slingeruurwerk (uurwerk), Sluis (waterbouwkunde), Sluiting van de Schelde, Sociale klasse, Sociale status, Sont, Spaanse Nederlanden, Spaanse Rijk, Spanje (personele unie), Specerij, Specerijenhandel, Staats-Brabant, Stad en Lande, Stadsgezicht, Stand (maatschappelijk), Stapelmarkt, Staten van Holland en West-Friesland, Staten-Generaal van de Nederlanden, Steenwijk, Sterftecijfer, Stilleven, Straatverlichting, Synode van Dordrecht, Tachtigjarige Oorlog, Tachtigjarige Oorlog, 1579–1588, Tactiek (krijgskunde), Telescoop (optica), Tien jaren (Tachtigjarige Oorlog), Tijdperken van de Mens, Tolerantie (maatschappij), Tractatus theologico-politicus, Trans-Atlantische slavenhandel, Traverso, Trekschuit, Tuinbouw, Turf (brandstof), Twaalfjarig Bestand, Unanimiteit, Unie van Utrecht (1579), Universiteit, Universiteit Leiden, Universiteit Utrecht, Universiteit van Franeker, Universiteit van Harderwijk, Utrecht (provincie), Utrecht (stad), Utrechtse caravaggisten, Veeteelt, Vereenigde Oostindische Compagnie, Verlichting (stroming), Verstedelijking, Vesting (verdedigingswerk), Vetweiderij, Villa (bouwkunde), Viola da gamba, Vlas (gewas), Vrede van Utrecht (1713), Vrede van Vervins, Vrijheid van geweten, Vroegmoderne tijd, Vrouwengeschiedenis, Waag, Waals, Weefgetouw, Wereldeconomie, Werkende klasse, West-Indische Compagnie, Wetenschap, Willebrord Snel van Royen, Willem III van Oranje, Willem IV van den Bergh, Willem Lodewijk van Nassau-Dillenburg, Willem Teellinck, Willem van Oranje, Windmolen, Wiskunde, Wiskundige, Woeste grond, Zaagmolen, Zeeland (provincie), Zeerecht, Zuidelijke Nederlanden, 17e eeuw. Uitbreiden index (391 meer) » « Comprimeren index

Aartshertog

Kroon van de aartshertog van Oostenrijk Gestileerde afbeelding van de aartshertogelijke kroon Aartshertog (Duits: Erzherzog, vrouwelijk Erzherzogin) was de titel van de prinsen van het keizerlijk huis van Oostenrijk.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Aartshertog · Bekijk meer »

Absolute monarchie

Lodewijk XIV, de Zonnekoning: "L'état, c'est Moi." (De staat, dat ben ik)Historici denken dat het hoogstwaarschijnlijk een uitspraak is van politieke tegenstanders om de situatie van absolute heerschappij in hun opinie weer te geven. De absolute monarchie of het vorstelijk absolutisme is een regeringsvorm waarbij de vorst over volledig regerende autoriteit beschikt; hij is niet door wetten gebonden, noch is hij verantwoording verschuldigd.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Absolute monarchie · Bekijk meer »

Adel

Elke adellijke familie heeft een eigen wapenschild, in vele gevallen ook een devies en in de middeleeuwen soms een wapenkreet. Hier het wapenschild van de vorsten van Schwarzenberg Monarchen gebruikten orden om de adel aan zich te binden, hertog Ferdinand van Brunswick-Wolfenbüttel (1721-1792), draagt hier de Orde van de Kousenband Vele dames van adel hadden het voorrecht hofdame te worden De monarch staat in de meeste landen boven de adel; hier Alexander III van Rusland Hogerhuis in Londen, de enige plek waar de Britse adel nog enige politieke macht bezit; dit is de in 1850 afgebrande zaal Sir Winston Churchill met zijn zoon en kleinzoon Maria Louise van Savoye; een van de bekendste adellijke slachtoffers van de Franse Revolutie Leo Tolstoj maakte als graaf deel uit van de Russische adel Ferdinand von Zeppelin, uitvinder van de zeppelin Pierre de Coubertin; een van de oprichters van de moderne versie van de Olympische Spelen Frank De Winne, een Belgisch kosmonaut, werd door de koning tot burggraaf verheven Nicolas Sarközy de Nagy-Bocsa De Amerikaanse acteur Jake Gyllenhaal Bronisław Komorowski Op de begrafenis van edelen worden soms hun eretekens en wapens getoond of meegedragen; begrafenis van aartshertog Otto van Habsburg-Lotharingen De adel is een sociaal of juridisch afgebakende groep mensen (edelen) die van oorsprong een bevoorrechte positie innam in een samenleving.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Adel · Bekijk meer »

Adriaen Koerbagh

Adriaen Koerbagh (Amsterdam, 1633 – aldaar, oktober 1669) was een Nederlands arts, jurist en filosoof.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Adriaen Koerbagh · Bekijk meer »

Adriaen van Ostade

Adriaen van Ostade (gedoopt Haarlem, 10 december 1610 - aldaar, 28 april 1685) is een van de belangrijkste Nederlandse schilders van de gouden eeuw.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Adriaen van Ostade · Bekijk meer »

Aelbert Cuyp

Aelbert Cuyp of vaak ook Albert Cuyp (Dordrecht, 20 oktober 1620 – aldaar begraven op 15 november 1691) was een Hollands schilder, tekenaar en prentmaker uit een vermaard Dordts kunstenaarsgeslacht.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Aelbert Cuyp · Bekijk meer »

Agrarische revolutie

De agrarische revolutie, ook bekend als de tweede landbouwrevolutie, zijn de veranderingen die plaatsvonden in de Europese landbouw en maatschappij vanaf 1750.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Agrarische revolutie · Bekijk meer »

Albrecht van Oostenrijk

Albrecht VII, aartshertog van Oostenrijk (Wiener Neustadt, 15 november 1559 — Brussel, 13 juli 1621), ook Albert of Albertus genoemd, was landvoogd van de Zuidelijke Nederlanden van 1595 tot 1598.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Albrecht van Oostenrijk · Bekijk meer »

Alexander Farnese

Alexander Farnese (Italiaans: Alessandro) (Rome, 27 augustus 1545 – Atrecht, 3 december 1592) was een Spaans veldheer, landvoogd van de Nederlanden (1578-1592), hertog van Parma en Piacenza (1586-1592) en van Castro.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Alexander Farnese · Bekijk meer »

Allegorie (beeldende kunst)

Giambattista Tiepolo, ''Allegorie met Venus en Tijd'', 1754-1757, Olieverf op doek, National Gallery Londen Een allegorie is in de beeldende kunst een symbolische voorstelling waarbij een idee of abstract begrip (bijvoorbeeld deugden en ondeugden) wordt verbeeld door één of meer personificaties, personen en concrete zaken.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Allegorie (beeldende kunst) · Bekijk meer »

Amazone (rivier)

De Amazone (Spaans: Río Amazonas, Portugees: Rio Amazonas) is een grote rivier in Zuid-Amerika.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Amazone (rivier) · Bekijk meer »

Amsterdam

Amsterdam is de hoofdstad van Nederland.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Amsterdam · Bekijk meer »

Amsterdam Museum

Het Amsterdam Museum, tot en met 2010 bekend als het Amsterdams Historisch Museum, is een in Amsterdam gevestigd museum, gewijd aan het heden en verleden van de stad.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Amsterdam Museum · Bekijk meer »

Amsterdamsche Wisselbank

Pieter Janszoon Saenredam, 1657. Jan van Kessel. De Amsterdamsche Wisselbank was een in 1609 op initiatief van Dirck van Os opgerichte wisselbank.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Amsterdamsche Wisselbank · Bekijk meer »

Amsterdamse effectenbeurs

Beursplein 5 De klok in de bestuurskamer van de Amsterdamse effectenbeurs Noteren van beurskoersen (1938) De beursvloer in 1962 De Amsterdamse effectenbeurs is een van de oudste financiële handelsbeurzen ter wereld en de grootste aandelenbeurs van Europa.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Amsterdamse effectenbeurs · Bekijk meer »

Andries Bicker

Andries Bicker (Amsterdam, gedoopt 14 september 1586 - Amsterdam?, 24 juni 1652) heer van Engelenburg (bij Herwijnen) was een koopman en bewindhebber van de VOC, gedeputeerde der Staten-Generaal en kolonel in de schutterij.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Andries Bicker · Bekijk meer »

Angola

Angola (uitspraak: ɑŋˈɣola), officieel de Republiek Angola (Portugees: República de Angola), is een land in Zuidwest-Afrika.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Angola · Bekijk meer »

Antoni van Leeuwenhoek

Van Leeuwenhoekmicroscoop Rijksmuseum Boerhaave ''Sir William Davidson of Curriehill'' stelde Anthonie van Leeuwenhoek in 1648 aan als zijn assistent. Van Leeuwenhoek verliet na zes jaar dienst zijn Amsterdamse patroon.http://lensonleeuwenhoek.net/biography.htm Robert D. Huerta, http://books.google.nl/books?id.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Antoni van Leeuwenhoek · Bekijk meer »

Antwerpen (stad)

Antwerpen (Frans: Anvers) is een centrumstad in het Vlaams Gewest in België.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Antwerpen (stad) · Bekijk meer »

Arbeidsmarkt

Lezing over hoe de evolutie van flexibilisering op de arbeidsmarkt leidt tot polarisering - Universiteit van Vlaanderen De arbeidsmarkt is een economische en sociologische benaming voor de interactie tussen vraag naar en aanbod van arbeidskrachten.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Arbeidsmarkt · Bekijk meer »

Aristocratie

Aristocratie (Oudgrieks: Van Dale, Groot Woordenboek der Nederlandse Taal, twaalfde druk Doorgaans geldt binnen een aristocratie dat het lidmaatschap erfelijk is.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Aristocratie · Bekijk meer »

Armenzorg

Een schilderij van Albert Anker waarop soep wordt uitgedeeld aan armen Armenzorg, vroeger ook wel bedeling, is de hulpverlening aan en de zorg voor mensen die in armoede leven.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Armenzorg · Bekijk meer »

Artillerie

Artillerie of geschut is in de krijgsmacht het wapen dat vuursteun geeft aan de eigen troepen.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Artillerie · Bekijk meer »

Artus Quellinus

Erasmus Quellinus (1662). Mercurius Artus Quellinus de Oude (Antwerpen, 30 augustus 1609 - aldaar, 23 augustus 1668) was een Zuid-Nederlandse beeldhouwer, ook wel bekend onder de naam Artus Quellijn (of Artus I Quellien).

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Artus Quellinus · Bekijk meer »

Aruba

Bioscoopjournaal uit 1947. Impressie van het eiland Aruba. Aruba, officieel: Land Aruba (Papiaments: Pais Aruba), is een land binnen het Koninkrijk der Nederlanden, gelegen op het Zuid-Amerikaanse continentaal plat in de Caraïbische Zee, op 23 kilometer ten noorden van het schiereiland Paraguaná van de Venezolaanse deelstaat Falcón.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Aruba · Bekijk meer »

Astronomie

Paranal-observatorium in Chili Astronomie of sterrenkunde is de natuurwetenschap die zich bezighoudt met de waarneming en bestudering van alle fenomenen buiten de atmosfeer van de Aarde.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Astronomie · Bekijk meer »

Astronoom

Carolyn Shoemaker met de 18-inch Schmidt telescoop van het Palomar-observatorium Mandeville's Travels'', ca. 1400) alt.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Astronoom · Bekijk meer »

Athenaeum Illustre (Amsterdam)

Negentiende-eeuwse impressie van de toegangspoort tot het Athenaeum Illustre in 1650 (Cornelis Springer, 1878) Agnietenkapel met opschrift "Athenaeum Illustre 1632-1921" Het Amsterdamse Athenaeum Illustre was een illustere school gevestigd in de Agnietenkapel aan de Oudezijds Voorburgwal.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Athenaeum Illustre (Amsterdam) · Bekijk meer »

Athenaeum Illustre (Deventer)

Het Athenaeum Illustre te Deventer, een zogenoemde illustere school, was een instelling voor hoger onderwijs die van 1630 tot 1878 bestaan heeft.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Athenaeum Illustre (Deventer) · Bekijk meer »

Azië

Azië geografisch NASA) CIA) klimaatclassificatie van Köppen-Geiger (excl. Zuidwest-Azië). Azië is het grootste werelddeel op de planeet Aarde.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Azië · Bekijk meer »

Ballet

Scène uit ''Coppélia'' (2007) De notenkraker'' (2011) Ballet is een theatervorm waarbij dans het voornaamste medium is.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Ballet · Bekijk meer »

Barok (stijlperiode)

De Heilige Drievuldigheid door Hendrick van Balen Lodewijk XIV als Apollo door Charles Le Brun Vierstromenfontein door Gian Lorenzo Bernini in Rome Salta (Argentinië) De barok is een Europese stijlperiode die aan het begin van de 17e eeuw in Italië tot ontwikkeling kwam en tot in de eerste helft van de 18e eeuw voortduurde, en die zich kenmerkt door overdaad van vorm en heftigheid van gevoelsuitdrukking.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Barok (stijlperiode) · Bekijk meer »

Beeldende kunst

Beeldende kunst is de vorm van kunst waarbij de afbeelding, of het visuele, voorop staat.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Beeldende kunst · Bekijk meer »

Beeldhouwkunst

steenhouwer. De beeldhouwkunst is een van de klassieke disciplines binnen de beeldende kunsten: een beeldhouwer vervaardigt op ambachtelijke wijze een artistiek object in 3D.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Beeldhouwkunst · Bekijk meer »

Beemster

De Beemster De Beemster is een droogmakerij (polder) en voormalige gemeente in de Nederlandse provincie Noord-Holland.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Beemster · Bekijk meer »

Beleg van Antwerpen (1584-1585)

Het Beleg van Antwerpen tijdens de Tachtigjarige Oorlog begon op 3 juli 1584, duurde veertien maanden en eindigde op 17 augustus 1585 met wat de Val van Antwerpen wordt genoemd, die een eind bracht aan de Gouden Eeuw van Antwerpen.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Beleg van Antwerpen (1584-1585) · Bekijk meer »

Beleg van Leiden (1573-1574)

Het Beleg van Leiden was de belegering van Leiden door het Spaanse leger tijdens de eerste fase van de Tachtigjarige Oorlog, de Nederlandse Opstand.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Beleg van Leiden (1573-1574) · Bekijk meer »

Benedictus de Spinoza

Het betrouwbaarste portret van Spinoza zou deze prent kunnen zijn die was meegebonden in sommige vroege exemplaren van de ''Opera Posthuma'' uit 1677. Het portret in Wolfenbüttel is waarschijnlijk hierop gebaseerd.Nadler 2018, p. 183; met verwijzing naar Ekkart, ''Spinoza in beeld: Het onbekende gezicht'' Benedictus de Spinoza, gelatiniseerde vorm van Baruch Spinoza (Amsterdam, 24 november 1632 – Den Haag, 21 februari 1677) was een Nederlandse filosoof, politiek denker en exegeet uit de Gouden Eeuw.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Benedictus de Spinoza · Bekijk meer »

Bengalen (gebied)

Locatie van Bengalen Bengalen is een regio in het noordoosten van het Indisch subcontinent die is onderverdeeld in de Indiase staat West-Bengalen en het land Bangladesh.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Bengalen (gebied) · Bekijk meer »

Bevolkingsgroei

350px De bevolkingsgroei is de toename van het inwonersaantal in een bepaald land of gebied gedurende een bepaalde tijd.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Bevolkingsgroei · Bekijk meer »

Bijbel (christendom)

De Gutenbergbijbel, de eerste gedrukte Bijbel en het eerste boek dat is vervaardigd met de boekdrukkunst De Bijbel is het heilige boek van het christendom.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Bijbel (christendom) · Bekijk meer »

Binnenvisserij in Nederland

Vissers bij hun fuiken, Ammerstol Visser bezig met het breien van een visnet. In zijn rechterhand houdt hij de breinaald, in de linkerhand de schiel die de maaswijdte bepaalt. Binnenvisserij in Nederland wordt uitgeoefend in rivieren, kanalen, meren en sloten.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Binnenvisserij in Nederland · Bekijk meer »

Bloedbad van Banda

Het bloedbad van Banda was de ontvolking van het Banda-eiland Lontor (heden Banda Besar) in 1621 door gouverneur-generaal Jan Pieterszoon Coen van de VOC als onderdeel van de Nederlandse verovering van de Banda-eilanden.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Bloedbad van Banda · Bekijk meer »

Bodemvruchtbaarheid

Bladrammenas als groenbemesting Bodemvruchtbaarheid is het vermogen van de bodem om een plant van water en voedingsstoffen te voorzien.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Bodemvruchtbaarheid · Bekijk meer »

Bonaire

Slavenhuisjes bij de zoutpannen op Bonaire Zoutwinning uit zeewater op Bonaire kunuku op Bonaire Ruwe kust aan de Noordoostzijde van het eiland Kalme kust aan de Zuidwest zijde van het eiland Kralendijk met op de achtergrond Klein Bonaire De vuurtoren op de noordpunt van Bonaire Bonaire (Papiaments: Boneiru) is een Nederlands eiland in het Caribische deel van Nederland, dat sinds 2010 bestuurlijk als Caribisch openbaar lichaam een bijzondere gemeente vormt.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Bonaire · Bekijk meer »

Botanicus

Een botanica aan het werk. Een botanicus of plantkundige is een wetenschapper die de plantkunde beoefent.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Botanicus · Bekijk meer »

Brazilië

Brazilië, officieel de Federale Republiek Brazilië of Federatieve Republiek Brazilië (Portugees: República Federativa do Brasil; IPA: bɾaˈziw), is een land in Zuid-Amerika grenzend aan Frans-Guyana, Suriname, Guyana, Venezuela, Colombia, Peru, Bolivia, Paraguay, Argentinië, Uruguay en de Atlantische Oceaan.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Brazilië · Bekijk meer »

Breda

Breda is een Nederlandse stad in het westen van de provincie Noord-Brabant.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Breda · Bekijk meer »

Brussel (stad)

De stad Brussel (Frans: Bruxelles of Ville de Bruxelles) is de hoofdstad van België, van de Vlaamse Gemeenschap, de Franse Gemeenschap en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Brussel (stad) · Bekijk meer »

Burgerij

''La sortie du bourgeois'', geschilderd door Jean Béraud (1889) De burgerij, burgerdom of bourgeoisie (uitgesproken als) is een sociale klasse van mensen in de middenklasse die hun macht of status ontlenen aan hun vermogen, opleiding en werk, anders dan de aristocraten, die hun status in eerste plaats aan hun familieachtergrond ontlenen.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Burgerij · Bekijk meer »

Buskruit

Buskruit Buskruit is een explosief mengsel dat gebruikt wordt om projectielen af te schieten, om vuurpijlen voort te stuwen en als uitstootlading in vuurwerk.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Buskruit · Bekijk meer »

Calvinisme

Westerkerk te Amsterdam Het calvinisme is in strikte zin het theologische gedachtegoed van de hervormer Johannes Calvijn (1509-1564), met de daaruit voortvloeiende sociale en politieke leer.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Calvinisme · Bekijk meer »

Caraïben

Eilanden in en bij de Caraïben Centraal-Amerika en de Caraïben De Caraïben, Caraïbische eilanden of het Caraïbisch gebied (ook wel Cariben, Caribische eilanden, Caribisch gebied) bestaan uit de Caraïbische Zee, de oceaan rond de Bahama's en de vele eilanden die in deze wateren liggen.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Caraïben · Bekijk meer »

Caravaggio (schilder)

Caravaggio, voluit Michelangelo Merisi da Caravaggio (Milaan, 29 september 1571 - Porto Ercole, tegenwoordige gemeente Monte Argentario, 18 juli 1610), was een Italiaans kunstschilder die leefde in de periode van de barok.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Caravaggio (schilder) · Bekijk meer »

Carel Fabritius

Carel Fabritius (Middenbeemster, gedoopt 27 februari 1622 - Delft, 12 oktober 1654) was een Nederlandse kunstschilder uit de zeventiende eeuw.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Carel Fabritius · Bekijk meer »

Celbiologie

Celbiologie, cytologie of celleer (2009).

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Celbiologie · Bekijk meer »

Censuur (informatie)

De United States Air Force censureert nieuwsberichten die informatie van WikiLeaks bevatten op haar computers.https://www.huffingtonpost.com/2010/12/16/air-force-blocks-access-news-websites_n_797837.html Air Force 'Routinely' Blocks Access To News Websites; HuffPost Caught In The Web - The Huffington Post - 12-17-10 05:35Envelop uit 1962 met rechtsonder een stempel van het Irish Film Censor's Office, Oifig an Scrúdóra Scannán Boeken waarvan exemplaren werden verbrand door de nazi's (Yad Vashem) Allegorie op de communistische censuur in Polen, Jacek Halicki 1989 Censuur is het gebruiken van de macht van de staat, een andere controlerende macht, een bepaalde groepering, of van bepaalde individuen, om informatie achter te houden of de expressie aan banden te leggen.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Censuur (informatie) · Bekijk meer »

Chinees Keizerrijk

Vlag van het Keizerrijk van 1889 tot 1911 Het Chinees Keizerrijk bestond tussen het jaar 221 v.Chr. en 1911.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Chinees Keizerrijk · Bekijk meer »

Christiaan Huygens

Christiaan Huygens (Den Haag, 14 april 1629 – aldaar, 8 juli 1695) was een vooraanstaande Nederlandse wis-, natuur- en sterrenkundige, uitvinder en schrijver van vroege sciencefiction.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Christiaan Huygens · Bekijk meer »

Clair-obscur (schilderkunst)

Caravaggio, ''De Emmaüsgangers'' Badende vrouw'' Clair-obscur (Italiaans: chiaroscuro) is een techniek uit de schilderkunst, film en fotografie waarbij de licht-donkercontrasten sterker worden uitgebeeld dan ze in werkelijkheid vaak zijn.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Clair-obscur (schilderkunst) · Bekijk meer »

Classicisme

Het classicistische Paleis op de Dam (1648-65), ontworpen door Jacob van Campen, geschilderd in 1673 in classicistische stijl door Gerrit Adriaenszoon Berckheyde Het classicisme is een beweging, die tussen ca.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Classicisme · Bekijk meer »

Coevorden (stad)

Otto van Lippe spreekt de banvloek uit over Rudolf II van Coevorden De stadsbrief van Coevorden (1407) Beleg van Coevorden in 1592 door Maurits en Willem Lodewijk van Nassau "Koevorden gewonnen door Prins Maurits in t jaar 1592", getekend door Andries Schoemaker Herovering van Coevorden op 30 december 1672 met biesbruggen, uit Lambert van den Bos (Sylvius) De bestorming van Coevorden op 30 december 1672, geschilderd door Pieter Wouwerman Overstroming van de Vecht bij Coevorden, door dijkdoorbraken in de storm van 30 oktober 1673, waarbij veel Münsterse soldaten verdronken. "De Vesting Koevorden in den jaare 1673", getekend door Andries Schoemaker De stad Coevorden (1874), na de sloop van de Bentheimerpoort (tekening van G.G. Soetekou) De vestingwerken van Coevorden in vroeger tijden (maquette) Coevorden (bijgenaamd: Ganzenstad, Drents: Koevern) is een stad in de gelijknamige gemeente in de Nederlandse provincie Drenthe.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Coevorden (stad) · Bekijk meer »

Componist

Louis Nicolas Clérambault tijdens het componeren Een componist(e) of toondichter(es) is een persoon die muziek componeert.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Componist · Bekijk meer »

Confederatie

Een confederatie of statenbond is een bestuurseenheid van samenwerkende onafhankelijke soevereine staten, die bij verdrag is samengekomen.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Confederatie · Bekijk meer »

Consolidatie (economie)

Consolidatie heeft twee economische betekenissen.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Consolidatie (economie) · Bekijk meer »

Constantijn Huygens

Constantijn Huygens (Den Haag, 4 september 1596 – aldaar, 28 maart 1687) was een Nederlandse dichter, diplomaat, geleerde, componist, architect en polyglot.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Constantijn Huygens · Bekijk meer »

Contrareformatie

Concilie van Trente (1545-1563) De Katholieke Reformatie, Katholieke Hervorming of Contrareformatie was de hervormingsbeweging binnen de Katholieke Kerk die aanving tijdens de 16e eeuw.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Contrareformatie · Bekijk meer »

Contraremonstranten

Franciscus Gomarus, voorman van de contraremonstranten De contraremonstranten, ook wel Preciezen of Gomaristen genoemd, vormden een calvinistische stroming die hun naam ontleenden aan hun verzet tegen de remonstranten of 'Arminianen'.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Contraremonstranten · Bekijk meer »

Cornelis de Graeff (1599-1664)

Cornelis de Graeff, heer van Polsbroek (Amsterdam, 15 oktober 1599 - aldaar, 4 mei 1664) was een Amsterdamse regent, burgemeester, diplomaat en staatsman in de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden en een Nederlandse mecenas en kunstverzamelaar.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Cornelis de Graeff (1599-1664) · Bekijk meer »

Cornelis Jol

Cornelis Corneliszoon Jol (Scheveningen, 1597 - São Tomé, 31 oktober 1641), bijgenaamd "Houtebeen", was een admiraal van de West-Indische Compagnie (WIC) tijdens de Tachtigjarige Oorlog.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Cornelis Jol · Bekijk meer »

Curaçao

Curaçao (Papiaments: Kòrsou), officieel: Land Curaçao (Papiaments: Pais Kòrsou, Engels: Country Curaçao), is een land binnen het Koninkrijk der Nederlanden.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Curaçao · Bekijk meer »

Daniël Heinsius

Daniël Heinsius Daniël Heinsius (Gent, 9 juni 1580 – Leiden, 26 februari 1655) was een humanistische geleerde.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Daniël Heinsius · Bekijk meer »

De anatomische les van Dr. Nicolaes Tulp

De anatomische les van Dr.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en De anatomische les van Dr. Nicolaes Tulp · Bekijk meer »

Decimaal talstelsel

Het decimale talstelsel of tientallige talstelsel is een talstelsel om getallen weer te geven met behulp van de tien cijfers 0 tot en met 9.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Decimaal talstelsel · Bekijk meer »

Delft

Markt Delft is een stad en gemeente in Zuid-Holland in Nederland, gelegen aan de Schie, tussen Den Haag en Rotterdam.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Delft · Bekijk meer »

Den Haag

Den Haag, ook wel 's-Gravenhage genoemd, is de hoofdstad van de provincie Zuid-Holland en met inwoners (bron: CBS) de op twee na grootste gemeente van Nederland, na Amsterdam en Rotterdam.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Den Haag · Bekijk meer »

Denemarken

Denemarken (Deens: Danmark) is een land in Scandinavië, in het noorden van Europa.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Denemarken · Bekijk meer »

Derde Engels-Nederlandse Oorlog

alt.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Derde Engels-Nederlandse Oorlog · Bekijk meer »

Dertigjarige Oorlog

De Dertigjarige Oorlog (1618–1648) was een grootschalig conflict waar de meeste Europese mogendheden bij betrokken waren.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Dertigjarige Oorlog · Bekijk meer »

Desiderius Erasmus

Erasmus, met een pseudoniem Desiderius Erasmus en met een loconiem Erasmus Roterodamus (Rotterdam, 28 oktober 1466, 1467 of 1469 – Basel, 12 juli 1536) was een Nederlands humanist, katholiek theoloog, filosoof, filoloog en pedagoog.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Desiderius Erasmus · Bekijk meer »

Dierenvoer

Voerproductie opgezet door een zelfstandige boer om aan veevoer te komen minister van Landbouw - Bioscoopjournaal, 1962 Dierenvoer of diervoeder verwijst naar elk soort voedsel dat specifiek gebruikt wordt om dieren, meestal huisdieren of (pluim)vee, te voeden.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Dierenvoer · Bekijk meer »

Dirck van Baburen

Kroning met de doornenkroon, 1623 Dirck Jaspersz.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Dirck van Baburen · Bekijk meer »

Doopsgezinden

De doopsgezinden, ook wel mennonieten, mennisten, menisten, dopers of dopersen genoemd, vormen de Nederlandse tak van een van oorsprong radicaal-reformatorische stroming van protestantse christenen, die zich begin 16e eeuw in Friesland afsplitste van de Lutherse reformatie (sacramentariërs), en gelijktijdig in Zwitserland van de zwingliaanse reformatie (Täufer), en die internationaal meestal als de stroming der mennonieten aangeduid wordt.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Doopsgezinden · Bekijk meer »

Dordrecht

Dordtse gevels in de Hofstraat Scheepvaart bij Dordrecht in de 17e eeuw Dordrecht is met inwoners (bron: CBS) de vijfde gemeente van de Nederlandse provincie Zuid-Holland.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Dordrecht · Bekijk meer »

Drainage

Natuurlijk afwateringspatroon Drainage of ontwatering is het afvoeren van water uit de bodem, met als doel het verlagen van het grondwaterpeil.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Drainage · Bekijk meer »

Drenthe (landschap)

Landschap Drenthe is de vroegere benaming voor wat tegenwoordig de provincie Drenthe is.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Drenthe (landschap) · Bekijk meer »

Droogmakerij

Gemaal De Lynden, een van drie stoomgemalen die voor de droogmaking van de Haarlemmermeerpolder zorgden. Een droogmakerij is een bemalen gebied (polder) dat van oorsprong een meer, een ander groot open water of drasland was.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Droogmakerij · Bekijk meer »

Duitsland

De Bondsrepubliek Duitsland (BRD) (Duits: Bundesrepublik Deutschland), kortweg Duitsland (Duits: Deutschland), is een land in West- en of Centraal-Europa.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Duitsland · Bekijk meer »

Economie (systeem)

Economie is de wijze van productie, distributie en consumptie van schaarse goederen en diensten in een samenleving.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Economie (systeem) · Bekijk meer »

Economische groei

opportuniteitskosten genoemd. Door consumptie uit te stellen - door dus van ''A'' naar ''B'' te gaan - kunnen kapitaalgoederen geproduceerd worden die in de volgende periode consumptiegoederen kunnen produceren. De PMC beweegt daardoor naar de rode lijn waarbij het maximale aantal te produceren consumentengoederen toe is genomen Economische groei is een toename van economische activiteit vergeleken met een eerder meetpunt.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Economische groei · Bekijk meer »

Edict van Nantes

kasteel van de hertogen van Bretagne in Nantes, waar het Edict werd uitgevaardigd Het Edict van Nantes was een op 13 april 1598 door koning Hendrik IV van Frankrijk uitgevaardigd edict.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Edict van Nantes · Bekijk meer »

Eems

De Eems (Duits: Ems) is een rivier die door het noordwesten van Duitsland stroomt en bij haar monding via de Dollard en Westereems aan het noordoosten van Nederland grenst.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Eems · Bekijk meer »

Eerste Stadhouderloze Tijdperk

Het Eerste Stadhouderloze Tijdperk is de eerste periode in de geschiedenis van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden waarin over de gewesten Holland, Zeeland en Utrecht (van 1650 tot 1672) en Gelre en Overijssel (van 1650 tot 1675) geen stadhouder werd benoemd.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Eerste Stadhouderloze Tijdperk · Bekijk meer »

Elizabeth I van Engeland

Tower van Londen 1593. Elizabeth I (Greenwich, 7 september 1533 – Richmond upon Thames, 24 maart 1603) was koningin van Engeland en van Ierland vanaf 17 november 1558 tot haar dood.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Elizabeth I van Engeland · Bekijk meer »

Elmina

Historisch aanzicht op Elmina in de 17e eeuw, met rechts Coenraadsburg. 16e-eeuwse kaart van West-Afrika met de Portugese aanspraken op "Guine" en "Amina". Elmina (ook São Jorge da Mina) is een stadje van 35.000 inwoners, gelegen in Ghana, de vroegere Goudkust, op 155 kilometer ten westen van de hoofdstad Accra.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Elmina · Bekijk meer »

Engels-Nederlandse oorlogen

Brandende Engelse schepen tijdens de Tocht naar Chatham in 1667. ''Jan van Leyden'' De Engels-Nederlandse oorlogen of Engelse zeeoorlogen werden gevoerd in de 17e en 18e eeuw tussen Engeland (in verschillende politieke verbonden) en de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden om de controle over de zee- en handelsroutes.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Engels-Nederlandse oorlogen · Bekijk meer »

Engelse Scheepvaartwetten

De Engelse Scheepvaartwetten waren een reeks Engelse wetten die vanaf 1651 de scheepvaart door niet-Engelse schepen van en naar Engeland en de Engelse koloniën inperkten.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Engelse Scheepvaartwetten · Bekijk meer »

Enkhuizen

Enkhuizen is een stad en gemeente in de regio West-Friesland, in de Nederlandse provincie Noord-Holland.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Enkhuizen · Bekijk meer »

Epidemie

Voorbeeld van een epidemie: de Ebola-uitbraak in West-Afrika in 2014 Een militair ziekenhuis in Kansas tijdens de uitbraak van de Spaanse griep (1918-1919) Een epidemie (Grieks: epidémios, wat betekent: "over de (gehele) bevolking") is een verschijnsel dat meestal in ongunstige zin optreedt in een kleiner of groter gebied van mens of dier.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Epidemie · Bekijk meer »

Es (geografie)

Deldener es Een es, ook eng of enk (het Gooi, Veluwe, Salland, Achterhoek, Twente), akker (Noord-Brabant), veld (Limburg) of kouter (Vlaanderen), is een hooggelegen akker, te vinden op de zandgronden van Noord-, Oost-, Midden- en Zuid-Nederland en Vlaanderen en het aangrenzende Duitse gebied.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Es (geografie) · Bekijk meer »

Federalisme

Het federalisme is een staatsvorm waarin de soevereiniteit wordt gedeeld tussen het centrale, nationale of federale niveau en de deelstaten.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Federalisme · Bekijk meer »

Feodalisme

Graaf Willem I van Normandie - Tapijt borduursel Piramidevoorstelling van het feodaal leenstelsel, volgens moderne opvattingen een te eenvoudige manier van denken Het feodalisme of de feodaliteit (van het Latijnse feudum of leen) is het gelaagde machts-, bestuurs- en samenlevingssysteem gebaseerd op een leenstelsel dat zich in grote delen van Europa ontwikkelde na de Val van het West-Romeinse Rijk (circa 500) tot in de nieuwe tijd (circa 1500).

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Feodalisme · Bekijk meer »

Ferdinand Bol

Ferdinand Bol (Dordrecht, gedoopt 24 juni 1616 – Amsterdam, begraven 24 juli 1680) was een Nederlands kunstschilder, etser en tekenaar.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Ferdinand Bol · Bekijk meer »

Filips II van Spanje

Filips II (Valladolid, 21 mei 1527 – San Lorenzo de El Escorial, 13 september 1598) was heerser over Castilië en Aragón (deze landen vormden samen Spanje), Napels, Sicilië, de Spaanse Nederlanden en Portugal.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Filips II van Spanje · Bekijk meer »

Filosoof

''De filosoof'' (1632) door Rembrandt van Rijn Met een filosoof (Grieks: φιλόσοφος) of wijsgeer wordt een beoefenaar van de filosofie bedoeld, al dan niet met een academische titel.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Filosoof · Bekijk meer »

Financiële markt

In de economie is een financiële markt een mechanisme dat mensen in staat stelt te handelen in financiële zekerheden (zoals effecten en obligaties), grondstoffen (zoals edele metalen of agrarische goederen), en andere gemakkelijk uitwisselbare zaken van waarde, dit tegen transactiekosten en tegen prijzen die de verwachtingen van beleggers omtrent de toekomstige kasstromen weerspiegelen.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Financiële markt · Bekijk meer »

Floris V van Holland

Holland, penning of 'kopje' met portret van Floris V Floris V (Leiden, 24 juni 1254 – Muiderberg, 27 juni 1296), bijgenaamd der keerlen god (god van de kerels, van de gewone man), was graaf van Holland en Zeeland en vanaf 1291 liet hij zich 'heer van Friesland' noemen, ofschoon hij alleen in West-Friesland feitelijke macht uitoefende.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Floris V van Holland · Bekijk meer »

Fluitschip

Hollandse fluitschepen in de 17e eeuw (Wenzel Hollar, 1647). Model van een fluit. Sjöhistoriska. Een fluitschip of fluit (fluytschip, fluyt) is een lang type zeilschip met drie masten, een platte bodem, een brede buik, een smal dek en een ronde achtersteven dat werd gebouwd in de 17e en 18e eeuw.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Fluitschip · Bekijk meer »

Francisco Verdugo

Francisco Verdugo (Talavera de la Reina,1536 - Luxemburg-stad, 22 september 1595 Encarta-encyclopedie Winkler Prins (1993-2002) s.v. Verdugo, Francisco. Microsoft Corporation/Het Spectrum.) was van 1581 tot 1594 de laatste Spaanse stadhouder in de gewesten Friesland, Groningen, Drenthe, Lingen en Overijssel.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Francisco Verdugo · Bekijk meer »

Franciscus Gomarus

Franciscus Gomarus (eigenlijk François Gomaer; Brugge, 30 januari 1563 – Groningen, 11 januari 1641) was van 1594 tot 1611 hoogleraar in de theologie aan de Universiteit Leiden, en werd vooral bekend als voorman van de contraremonstranten.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Franciscus Gomarus · Bekijk meer »

Frans Banninck Cocq

Frans Banninck Cocq, ook Banning(h) Cock en andere varianten, (Amsterdam, 23 februari 1605 – aldaar, 1 januari 1655) is de kapitein op het schuttersstuk De Nachtwacht van de Hollandse kunstschilder Rembrandt van Rijn.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Frans Banninck Cocq · Bekijk meer »

Frans Hals

Rijksmuseum, Amsterdam (voltooid door Pieter Codde Wallace Collection, Londen De vrolijke drinker'', ca. 1628-1630, Rijksmuseum Amsterdam ''Zigeunermeisje'', 1628-1630, Louvre, Parijs Portret van Isaak Abrahamsz Massa, 1626, Art Gallery of Ontario, Toronto Frans Hals (Antwerpen, 1582/1583 – Haarlem, 26 augustus 1666) geldt als een van de belangrijkste Oude Hollandse Meesters.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Frans Hals · Bekijk meer »

Franse Revolutie

Jeanne-Louise (Nanine) Vallain (1767-1815), Museum van de Franse Revolutie De Franse Revolutie (1789–1799)"Het is gebruikelijk de omwenteling te laten beginnen met de bijeenkomst van de Staten-Generaal op 5 mei 1789 en te laten eindigen óf met de val van Robespierre (27 juli 1794), óf met de staatsgreep van Bonaparte (24 dec. 1799)." Encarta-encyclopedie Winkler Prins (1993–2002) s.v. "Franse Revolutie.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Franse Revolutie · Bekijk meer »

Frederik Hendrik van Oranje

Frederik Hendrik (Delft, 29 januari 1584 – Den Haag, 14 maart 1647), prins van Oranje en graaf van Nassau, was stadhouder, kapitein-generaal en admiraal-generaal van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Frederik Hendrik van Oranje · Bekijk meer »

Friesland

Friesland; officieel, Fries: Fryslân is een provincie in Noord-Nederland.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Friesland · Bekijk meer »

Gabriël Metsu

Zelfportret van Gabriël Metsu met zijn vrouw Isabella de Wolff in een herberg (1661), Gemäldegalerie Alte Meister Gabriël Metsu, ''Briefschrijvende jongeman bij geopend venster'' (1662-1665), ooit in het het bezit van Gerrit Braamcamp, nu in de National Gallery of Ireland, Dublin. Rijksmuseum met steun van de Vereniging Rembrandt. Gabriël Metsu (Leiden, januari 1629 - begraven Amsterdam, 24 oktober 1667) was een Nederlandse kunstschilder uit de Gouden Eeuw.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Gabriël Metsu · Bekijk meer »

Galileo Galilei

Viviani, 1892, Tito Lessi Geboortehuis van Galilei in Pisa Galileo Galilei (Pisa, 15 februari 1564 – Arcetri, Florence, 8 januari 1642) was een Italiaans natuurkundige, astronoom, wiskundige en filosoof.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Galileo Galilei · Bekijk meer »

Geboortecijfer

Bruto geboortecijfer per land in 2008 Bruto geboortecijfer per land in 2017 In de demografie is het bruto geboortecijfer (of de bruto nataliteit) van een bepaalde bevolkingsgroep het aantal levend geborenen per 1000 personen per jaar.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Geboortecijfer · Bekijk meer »

Geertruidenberg (plaats)

Geertruidenberg (Bergs: Dun Bèrrig) is een stad en hoofdplaats van de gelijknamige gemeente, gelegen in de Nederlandse provincie Noord-Brabant.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Geertruidenberg (plaats) · Bekijk meer »

Geestelijke

Geestelijken Een geestelijke is iemand die, vaak door een bepaalde religieuze wijding, de bevoegdheid heeft gekregen om godsdienstonderricht te geven en/of bepaalde gewijde handelingen te verrichten en/of religieuze bestuursfuncties uit te oefenen.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Geestelijke · Bekijk meer »

Geldern

Geldern (Nederlands: vroeger Gelre, later Gelder of Gelderen, zoals ook te zien is aan de met deze beide vormen voorkomende familienamen Van Gelder en Van Gelderen) is een stad en gemeente in de Duitse Nederrijn, in de Kreis Kleef (Noordrijn-Westfalen).

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Geldern · Bekijk meer »

Gemeentehuis

Stadhuis van Brussel Detail van het stadhuis van Antwerpen Sluis, herbouwd na het bombardement in 1944, is het oudste in Nederland dat de oorspronkelijke vorm heeft behouden. (foto uit 1961) Landshuis te Deventer, die de uitbreiding vormen van het naastgelegen oude stadhuis Een gemeentehuis (vaak ook: raadhuis of stadhuis) is een gebouw waarin de ambtenaren van de gemeente, de burgemeester en wethouders (Nederland) of schepenen (België) werken en waar de gemeenteraad vergadert.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Gemeentehuis · Bekijk meer »

Generaliteitslanden

Generaliteitslanden in de Verenigde Provinciën (1648–1785). Generaliteitslanden waren gebieden die in de tijd van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden onder gezag van de Staten-Generaal vielen.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Generaliteitslanden · Bekijk meer »

Genrestuk

Johannes Vermeer: ''Dame en dienstbode''. New York, Frick Collection Een genrestuk of genretafereel is een schilderij met een voorstelling uit het dagelijkse leven of uit de alledaagse omgeving.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Genrestuk · Bekijk meer »

Gerard van Honthorst

Gerard Hermansz.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Gerard van Honthorst · Bekijk meer »

Gerardus Vossius

Gerardus Joannes (of Jo(h)annis) Vossius (Heidelberg, maart 1577 - Amsterdam, 17 maart 1649), eigenlijk Gerrit Jansz. geheten, was een Nederlandse protestantse theoloog, taalkundige, geschiedkundige en humanist.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Gerardus Vossius · Bekijk meer »

Gerbrand Adriaensz. Bredero

Monument voor Bredero in Amsterdam Gerbrand Adriaenszoon Bredero (Amsterdam, 16 maart 1585 – aldaar, 23 augustus 1618) was een Nederlands dichter, toneelschrijver en rederijker, niet van hooggecultiveerde renaissanceliteratuur, maar van een volkse dichtkunst.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Gerbrand Adriaensz. Bredero · Bekijk meer »

Gerrit Dou

Rijksmuseum, Amsterdam ''Lezende oude vrouw'', ca. 1631, Rijksmuseum, Amsterdam ''De Hollandse huisvrouw'', 1650, Louvre, Parijs Gerrit Dou, ook Gerard Dou genoemd, (Leiden, 7 april 1613 – aldaar begraven, 9 februari 1675), was een Nederlandse kunstschilder.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Gerrit Dou · Bekijk meer »

Geschiedenis van de Nederlandse slavernij

Nationaal Monument Slavernijverleden te Amsterdam Bioscoopjournaal uit 1963. Viering van de Emancipatiedag op het Oranjeplein te Paramaribo ter gelegenheid van de afschaffing van de slavernij 100 jaar eerder. Slavenhuisjes op Bonaire De geschiedenis van de Nederlandse slavernij gaat over de slavernij in Nederland zelf, maar ook over de slavernij in de voormalige Nederlandse koloniën en de rol van Nederland daarin.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Geschiedenis van de Nederlandse slavernij · Bekijk meer »

Geschiedenis van de westerse beschaving

De geschiedenis van de westerse beschaving valt grotendeels samen met de geschiedenis van Europa en wordt ingedeeld in verschillende periodes.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Geschiedenis van de westerse beschaving · Bekijk meer »

Geschiedenis van Frankrijk

Dit artikel geeft beknopt en chronologisch de geopolitieke en culturele ontwikkelingen van de geschiedenis van Frankrijk weer.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Geschiedenis van Frankrijk · Bekijk meer »

Geschiedenis van Gelderland

De geschiedenis van Gelderland beschrijft de ontwikkeling van het gebied dat men tegenwoordig kent als "Gelderland".

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Geschiedenis van Gelderland · Bekijk meer »

Geschiedenis van Nederland

De geschiedenis van Nederland is het verhaal van het gebied van het huidige Nederland.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Geschiedenis van Nederland · Bekijk meer »

Gevechtswapen

Een gevechtswapen of wapen is een werktuig dat gebruikt wordt om mensen, dieren of voorwerpen te verwonden, te beschadigen of te doden.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Gevechtswapen · Bekijk meer »

Ghana

Elmina in 2003 Ghana (uitspraak: ˈɣana), officieel de Republiek Ghana (Engels: Republic of Ghana), is een land aan de westkust van Afrika.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Ghana · Bekijk meer »

Gijsbrecht van Aemstel

Ank van der Moer in de Gijsbrecht, 1963 Mozaïek van Vondels Gijsbrecht in de Stadsschouwburg Amsterdam Lous Hensen en Hans Boswinkel in de Gijsbrecht, 1966 Gijsbrecht van Aemstel is een toneelstuk van Joost van den Vondel, dat werd opgevoerd ter gelegenheid van de opening van de eerste stenen Amsterdamse schouwburg.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Gijsbrecht van Aemstel · Bekijk meer »

Gilde (beroepsgroep)

Antwerpen Waag in Amsterdam waren verschillende gilden gehuisvest, die ieder hun eigen ingang hadden De leden van het gilde van de Grote Kruisboog te Mechelen'' (ca. 1500) door de Meester van het Mechelse Sint-Jorisgilde in het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen Dordrecht zijn gebouwd als meesterproef van het metselaarsgilde Waag in Amsterdam Gildebeker van het Schuttersgilde te Leiden Schoenmakers- looiers- en leerkopersgilde van 's-Gravenhage, gildepenning van een vrijmeester toeslede. Een gilde of ambacht was in grote delen van Europa in de tijd voor de Franse Revolutie een belangenorganisatie van en voor personen met hetzelfde beroep, veelal ontstaan binnen zich sterk ontwikkelende woonplaatsen met stadsrechten binnen een feodaal stelsel.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Gilde (beroepsgroep) · Bekijk meer »

Gisbertus Voetius

Gisbertus Voetius, oorspronkelijk Gijsbert Voet (Heusden, 3 maart 1589 – Utrecht, 1 november 1676), was een Nederlands theoloog, hoogleraar, wetenschapper in Semitische talen en predikant van gereformeerden huize.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Gisbertus Voetius · Bekijk meer »

Glorious Revolution

Westerwolde De Glorious Revolution (in het Nederlands ook bekend als de Roemrijke omwenteling en de Glorieuze overtocht) was de machtsovername door de Nederlandse stadhouder Willem III van Oranje-Nassau en zijn echtgenote Maria Stuart als koning en koningin van Engeland, Schotland en Ierland in 1688-1689.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Glorious Revolution · Bekijk meer »

Gotiek (bouwkunst)

Saint-Denis, zicht op het koor gebouwd door abt Suger De gotiek is de naam voor een laatmiddeleeuwse stijl toegepast in de periode 1140-1500 in de beeldende kunsten en de architectuur, die vooral aanwezig is in kerkgebouwen.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Gotiek (bouwkunst) · Bekijk meer »

Gouden eeuw (metafoor)

Het Gouden Tijdperk door Pietro da Cortona Een gouden eeuw of gouden tijdperk is een periode in de geschiedenis van een land of cultuur dat op een bepaald gebied boven andere periodes uitsteekt.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Gouden eeuw (metafoor) · Bekijk meer »

Govert Flinck

Rijksmuseum, Amsterdam Govert (of Govaert) Teunisz.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Govert Flinck · Bekijk meer »

Graafschap Vlaanderen

Topografische kaart van het graafschap Vlaanderen aan het einde van de 14e eeuw met de grens van het Heilige Roomse Rijk in het rood. Ten westen van deze grens lag Kroon-Vlaanderen en ten oosten Rijks-Vlaanderen. Het graafschap Vlaanderen (Frans: Comté de Flandre of Comté des Flandres) is een historisch gebied dat aanvankelijk deel uitmaakte van West-Francië en vanaf 1464 van de (zuidelijke) Nederlanden.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Graafschap Vlaanderen · Bekijk meer »

Graafschap Zeeland

Het graafschap Zeeland was, zoals de andere gewesten in de Nederlanden, tot aan de Bourgondische tijd relatief zelfstandig.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Graafschap Zeeland · Bekijk meer »

Graan

Verschillende granen en graanproducten Graan is de vrucht van eenzaadlobbige cultuurgewassen uit de familie van de grassen.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Graan · Bekijk meer »

Gracht

Grachtengordel van Amsterdam. Gouden-Handrei in Brugge. De Hansegracht in Duisburg (Duitsland) Utrecht. Een gracht of singel is een aangelegde waterweg.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Gracht · Bekijk meer »

Grand tour

''Engelse toeristen in de Campagna'', aquarel door Carl Spitzweg, ca. 1845 Johann Tischbein, 1787 Een grand tour was gedurende de 18e tot het begin van de 20e eeuw een uitgebreide reis door Europa voor welgestelde adolescenten als onderdeel van hun opvoeding.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Grand tour · Bekijk meer »

Grieks

Het Grieks (Ελληvικά) is een talenfamilie van de Indo-Europese talen.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Grieks · Bekijk meer »

Groningen (provincie)

Groningen (Gronings: Grönnen of Grunnen, Fries: Grinslân) is een provincie in het noorden van Nederland met inwoners, waarvan meer dan een derde in de gelijknamige hoofdstad Groningen woont.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Groningen (provincie) · Bekijk meer »

Groningen (stad)

Groningen (Gronings: Grunn, Grunnen of Stad, Fries: Grins), is de hoofdstad van de Nederlandse provincie Groningen en de grootste kern in de gelijknamige gemeente.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Groningen (stad) · Bekijk meer »

Groninger Veenkoloniën

De Groninger Veenkoloniën De ontginning van het hoogveen, waarschijnlijk in de buurt van Wildervank omstreeks 1650, geschilderd door Jacobus Sibrandi Mancadan De Groninger Veenkoloniën, of kortweg de Veenkoloniën, is de naam van een gebied in het zuidoosten van de provincie Groningen (Oost-Groningen).

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Groninger Veenkoloniën · Bekijk meer »

Grote mogendheid

Als grote mogendheid – soms ook supermacht of wereldmacht – worden gewoonlijk die staten aangeduid die door grote economische, politieke en militaire kracht de mogelijkheid hebben om druk uit te oefenen op de internationale politiek en de wereldeconomie.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Grote mogendheid · Bekijk meer »

Haarlem

Haarlem is een stad en gemeente in Nederland en de hoofdstad van de provincie Noord-Holland.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Haarlem · Bekijk meer »

Habsburgse Nederlanden

De Habsburgse Nederlanden was een benaming voor de Lage Landen gedurende de tijd dat ze geregeerd werden door vorsten uit het huis Habsburg.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Habsburgse Nederlanden · Bekijk meer »

Handel (economie)

Zeecontainers in een haven markt Paardenmarkt van Hedel Handel in effecten Handel is het uitwisselen van producten tussen twee partijen tegen directe of uitgestelde betaling.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Handel (economie) · Bekijk meer »

Handelsrecht

Het handelsrecht regelt de rechtsbetrekkingen tussen handelaren.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Handelsrecht · Bekijk meer »

Hans Lipperhey

Portret van Hans Lipperhey in het boek van Pierre Borel "De vero telescopii inventore" (1655) Hans (of Johannes) Lipperhey, (Wezel, rond 1570 – Middelburg, begraven 29 september 1619) was een Duits-Nederlandse brillenmaker en lenzenslijper.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Hans Lipperhey · Bekijk meer »

Hanze

Een hanze of hanza ('groep', 'schare' of 'gevolg', van het Oudhoogduits hansa) was een samenwerkingsverband van handelaren en steden tijdens de middeleeuwen.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Hanze · Bekijk meer »

Haring (soort)

De haring (Clupea harengus) is een straalvinnige vis van het noordelijk halfrond.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Haring (soort) · Bekijk meer »

Heerlijkheid Groningen

Staatkundige indeling De heerlijkheid Groningen was de benaming van Groningen van 1536 tot 1594 (1595); de Habsburgse regering (sinds 1556 Spaans-Habsburgs) bleef haar zo noemen tot 1648.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Heerlijkheid Groningen · Bekijk meer »

Heerlijkheid Overijssel

De heerlijkheid Overijssel was een heerlijkheid van 1528 tot 1798, ruwweg overeenkomend met het grondgebied van de huidige provincie Overijssel.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Heerlijkheid Overijssel · Bekijk meer »

Hendrick de Keyser

Oost-Indisch Huis, Oude Hoogstraat, Amsterdam;'' 1606. Munttoren.'' Gravure; 1885. De Beurs van Hendrick de Keyser gezien vanuit het zuiden. Haarlemmerpoort in de 17e eeuw. Deze poort werd in de 19e eeuw door de Willemspoort vervangen. Hendrick de Keyser I (Utrecht, 15 mei 1565 – Amsterdam, 15 mei 1621), bijgenaamd "de oude", was een Amsterdamse architect en beeldhouwer.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Hendrick de Keyser · Bekijk meer »

Hendrick ter Brugghen

''Het duo'', 1628, Musée du Louvre, Parijs. Hendrick Jansz.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Hendrick ter Brugghen · Bekijk meer »

Hennep

Hennep of kemp (Cannabis sativa) is een eenjarige plant uit de hennepfamilie (Cannabaceae).

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Hennep · Bekijk meer »

Herman Boerhaave

Herman(us) Boerhaave (Voorhout, 31 december 1668 – Leiden, 23 september 1738) was een Nederlands arts, anatoom, botanicus, scheikundige en onderzoeker.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Herman Boerhaave · Bekijk meer »

Hertogdom Brabant

Het hertogdom Brabant vormde, vanaf de late middeleeuwen tot aan de negentiende eeuw, een politieke en culturele eenheid in de Nederlanden.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Hertogdom Brabant · Bekijk meer »

Hertogdom Gelre

Het hertogdom Gelre, meer volledig ook als hertogdom Gelre en graafschap Zutphen omschreven, is een voormalig hertogdom in het oosten van Nederland (provincie Gelderland), alsmede in Nederlands Noord- en Midden-Limburg en het daaraan grenzende noordwesten van de Duitse Nederrijn.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Hertogdom Gelre · Bekijk meer »

Het melkmeisje

Het melkmeisje, ook wel De keuken- of melkmeid genoemd, is een schilderij van de Hollandse meester Johannes Vermeer uit circa 1658-1659.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Het melkmeisje · Bekijk meer »

Historieschilderkunst

''De laatste dag van Pompeii'' (1833) van Karl Brjoellov is een wezenlijk voorbeeld van historieschilderkunst ''De zelfopoffering van burgemeester Van der Werff'' (1829) van Gustaaf Wappers. Centraal Museum, Utrecht Historieschilderkunst is het schilderen van scènes met een verhalende inhoud uit de klassieke geschiedenis, christelijke geschiedenis en mythologie alsook het weergeven van historische gebeurtenissen uit het verre of nabije verleden.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Historieschilderkunst · Bekijk meer »

Historisch Nieuwsblad

Historisch Nieuwsblad is een Nederlands tijdschrift over geschiedenis.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Historisch Nieuwsblad · Bekijk meer »

Holland

De provincies Noord-Holland en Zuid-Holland, hier samen afgebeeld, zijn de voortzetting van de streek Holland, al vallen de grenzen niet geheel samen. Holland is een streek in het westen van Nederland, die opgedeeld is in de provincies Noord-Holland en Zuid-Holland.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Holland · Bekijk meer »

Hollandse Oorlog

De Hollandse Oorlog (1672-1679) of de Frans-Nederlandse Oorlog begon toen Frankrijk de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden binnenviel wegens zijn streven naar natuurlijke grenzen.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Hollandse Oorlog · Bekijk meer »

Hoogveen

De Hoge Venen in Oost-België Hoogveen in het Fochteloërveen Hoogveen, ook wel ombrotroof veen, ombrogeen veen of klimatisch veen genoemd, is mineraalarm, zuur drasland met een aan deze extreme omstandigheden aangepaste vegetatie en fauna.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Hoogveen · Bekijk meer »

Hout

Doorgezaagde stam van een boom met inwendige hartscheuren jaarring; 2.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Hout · Bekijk meer »

Hugenoten

Hugenotenkruis Hugenoten (Frans huguenots) is de benaming die in de 16de, 17de en 18de eeuw in Frankrijk werd gegeven aan protestanten.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Hugenoten · Bekijk meer »

Hugo de Groot (rechtsgeleerde)

Hugo de Groot (Delft, 10 april 1583 – Rostock, 28 augustus 1645) was een Nederlands rechtsgeleerde en schrijver.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Hugo de Groot (rechtsgeleerde) · Bekijk meer »

Huis Habsburg

Het huis Habsburg was een belangrijk Europees geslacht, vernoemd naar het stamslot Habichtsburg in Aargau.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Huis Habsburg · Bekijk meer »

Huiselijk geweld

Ottawa, Canada) ter nagedachtenis van vrouwen omgekomen door huiselijk geweld Huiselijk geweld is fysiek of verbaal geweld dat door iemand uit de huiselijke of familiekring van het slachtoffer wordt gepleegd.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Huiselijk geweld · Bekijk meer »

IJssel

De 'versteende' IJssel bij Wijhe De IJssel bij Velp De IJssel bij Zutphen De IJssel bij Deventer De IJssel (Nedersaksisch: Iessel) of Geldersche IJssel (ter onderscheiding van de Hollandsche IJssel) is een Nederlandse aftakking van de Rijn.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en IJssel · Bekijk meer »

IJsselsteden

De IJsselsteden zijn de steden die zich aan de rivier de IJssel bevinden.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en IJsselsteden · Bekijk meer »

IJzer (element)

IJzer is een scheikundig element met symbool Fe (uit het Latijn: ferrum) en atoomnummer 26.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en IJzer (element) · Bekijk meer »

IJzeren eeuw

Een ijzeren eeuw of saeculum ferrorum is een tijd van ellende en geweld.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en IJzeren eeuw · Bekijk meer »

Illustere school

Een Illustere school of Athenaeum Illustre was vanaf de zestiende eeuw een instelling voor hoger onderwijs in de Noordelijke Nederlanden, die alleen een academische basisopleiding mocht verzorgen, maar geen promotierechten (ius promovendi) bezat.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Illustere school · Bekijk meer »

Illustere school en Collegium Auriacum te Breda

Portret van Frederik Hendrik en Amalia van Solms door Gerard van Honthorst, ± 1637-1638. Honthorst kreeg onder meer ook opdrachten van de Engelse koning Charles I, die hem het Engelse staatsburgerschap verleende en een jaarlijks pensioen De Illustre Schole ende Collegium Auriacum tot Breda (Scola Illustris et Collegium Auriacum; Hooghe School en het Oranjisch Collegie te Breda) was een instelling voor universitair onderwijs, die korte tijd, van 1646 tot 1669, in Breda heeft bestaan.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Illustere school en Collegium Auriacum te Breda · Bekijk meer »

Industriële revolutie

Model van een ''Spinning Jenny'', het eerste machinaal aangedreven spinnewiel, uitgevonden door James Hargreaves. (''museum voor Vroege Industrialisatie, Wuppertal, Duitsland'') De industriële revolutie is de overgang van handmatig naar machinaal vervaardigde goederen die gepaard ging met grootschalige organisatorische en sociale veranderingen.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Industriële revolutie · Bekijk meer »

Industrie

De industrie (Lat Industria: bedrijvigheid, ijver) is het deel van de economie, dat wordt gekenmerkt door de productie en verwerking van materiële goederen of artikelen in fabrieken en ondernemingen, veelal gekenmerkt door een hoge graad van mechanisering en automatisering – in tegenstelling tot de ambachtelijke vorm van de productie.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Industrie · Bekijk meer »

Inklinken

Inklinken of kortweg klink is het proces van volumevermindering van grond door verdroging of onttrekken van grondwater.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Inklinken · Bekijk meer »

Inkomen

Inkomen is alles wat iemand als opbrengst van arbeid, bedrijf (onderneming), vastgoed (onroerend goed) of particulier vermogen geniet, bijvoorbeeld arbeidsloon, winst, huur, pacht, dividend of rente, en daarnaast eventuele uitkeringen.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Inkomen · Bekijk meer »

Internationaal recht

Internationaal recht is meestal internationaal publiekrecht, volkenrecht of volkerenrecht, Amnesty International (maart 2022 bekeken)"Internationaal recht is ten eerste het straf- en privaatrecht tussen staten (ook volkenrecht genoemd) en ten tweede het recht dat boven nationaal recht gaat.". op 25 april 2023.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Internationaal recht · Bekijk meer »

Internationale handel

''Allegorie van de vrijheid van handel'', 1672 door Gerard de Lairesse Internationale handel of wereldhandel is de handel tussen landen.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Internationale handel · Bekijk meer »

Isabella van Spanje

''Jeton met dubbelportret van Albrecht van Oostenrijk en Infante '''Isabella van Spanje'''''Geslagen te Antwerpen in 1612Voorzijde: portretten van Albert en IsabellaKeerzijde: Adelaar met balans, datum 1612 Isabella Clara Eugenia (Segovia, 12 augustus 1566 — Brussel, 1 december 1633) was van 1598 tot 1621 vorstin en na het overlijden van haar echtgenoot Albrecht van Oostenrijk van 1621 tot haar dood in 1633 landvoogdes van de Zuidelijke Nederlanden.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Isabella van Spanje · Bekijk meer »

Islamitische gouden tijdperk

Het islamitische gouden tijdperk ook islamitische gouden periode of islamitische gouden eeuw (Arabisch: العصر الذهبي للإسلام, Perzisch: دوران طلایی اسلام) is een historische periode die duurde van circa 750 tot 1257, het tijdperk der Abbasiden, die zich kenmerkt door de grote invloed die filosofen en wetenschappers uit de islamitische wereld in deze tijd hadden op het gebied van kunst, wetenschap, beschaving, geneeskunde en architectuur.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Islamitische gouden tijdperk · Bekijk meer »

Italië

Italië, officieel de Republiek Italië (Italiaans: Repubblica Italiana), is een land in Zuid-Europa.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Italië · Bekijk meer »

Jacob Cats (dichter)

Canon van Zeeland, venster 24 Jacob Cats Jacob Cats (Brouwershaven, 10 november 1577 – Den Haag, 12 september 1660) was een Nederlands dichter, jurist en politicus.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Jacob Cats (dichter) · Bekijk meer »

Jacob van Campen

Jacob van Campen (Haarlem, 2 februari 1596 – Amersfoort, 13 september 1657) was een Nederlandse architect en kunstenaar.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Jacob van Campen · Bekijk meer »

Jacob van Eyck

Jonkheer Jacob van Eyck (Den Haag?, 1589/90 - Utrecht, 26 maart 1657) was een Nederlands musicus, campanoloog en componist.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Jacob van Eyck · Bekijk meer »

Jacobus Arminius

Jacobus Arminius, latinisering van Jacobus Hermansz(oon), (Oudewater, 10 oktober 1560 - Leiden, 19 oktober 1609) was een Nederlandse predikant en godgeleerde tijdens het begin van de Tachtigjarige Oorlog.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Jacobus Arminius · Bekijk meer »

Jacobus II van Engeland

Jacobus II en VII (Engels: James) (Londen, 14 oktober 1633 – Saint-Germain-en-Laye, 16 september 1701) was koning van Engeland, Schotland en Ierland van 6 februari 1685 tot 1688.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Jacobus II van Engeland · Bekijk meer »

Jan Adriaanszoon Leeghwater

borstbeeld van Jan Adriaenszoon Leeghwater voor het "Heerenhuis" te Middenbeemster Jan Adriaanszoon Leeghwater (De Rijp, 1575 – Amsterdam, 1650) was een Nederlandse molenmaker en waterbouwkundige.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Jan Adriaanszoon Leeghwater · Bekijk meer »

Jan Lievens

Jan Lievens (Leiden, 24 oktober 1607 - Amsterdam, 4 juni 1674) was een Nederlands kunstschilder en tekenaar, die in zijn jonge jaren nauw met Rembrandt van Rijn samenwerkte.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Jan Lievens · Bekijk meer »

Jan Pieterszoon Coen

Standbeeld van Jan Pieterszoon Coen in Hoorn; door Ferdinand Leenhoff (1893) Jan Pieterszoon Coen (Hoorn, 8 januari 1587Romein, Jan en Annie Romein-Verschoor, (zie ook). op 5 januari 2023. – Batavia, 21 september 1629) was een Nederlands koopman, boekhouder-generaal (1613), directeur-generaal (1614) en vanaf 1617 de vierde gouverneur-generaal over alle bezittingen van de Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC) buiten de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Jan Pieterszoon Coen · Bekijk meer »

Jan Pieterszoon Sweelinck

Jan Pieterszoon Sweelinck: kopergravure van Jan Harmensz. Muller, 1624. Kunstverlag Lucien Mazenod, Genève, 1946. Jan Pieterszoon Sweelinck (ook Swelingh, Swelinck e.a.) (Deventer, zomer of herfst 1561 – Amsterdam, 16 oktober 1621) was een Nederlands componist, organist, klavecinist, muziekpedagoog, muziekorganisator en ensembleleider.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Jan Pieterszoon Sweelinck · Bekijk meer »

Jan Steen

Jan Havickszoon Steen (Leiden, 1626 – aldaar, begraven 3 februari 1679) was een Hollands kunstschilder uit de 17e eeuw, de tijd van de Noord-Nederlandse barokke schilderkunst.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Jan Steen · Bekijk meer »

Jan Swammerdam

Er bestaat geen portret van Jan Swammerdam. Dit is een 19e-eeuwse fantasie, gebaseerd op een schilderij van Rembrandt Oudeschans te Amsterdam. Titelpagina van ''Historia Insectorum Generalis ofte Algemeene Verhandeling van de Bloedeloose Dierkens'', 1669 Jan Swammerdam (Amsterdam, 12 februari 1637 – aldaar, 17 februari 1680) was een Nederlandse natuuronderzoeker.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Jan Swammerdam · Bekijk meer »

Jan van Goyen

Jan Josephsz.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Jan van Goyen · Bekijk meer »

Java (eiland)

Java (Indonesisch, Javaans en Soendanees: Jawa) is een eiland in de Republiek Indonesië.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Java (eiland) · Bekijk meer »

Joden

De Joden vormen een volk of etniciteit, ook bekend als de Israëlieten, het Joodse volk of het volk Israël.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Joden · Bekijk meer »

Johan de Witt

Johan de Witt (Dordrecht, 24 september 1625 – Den Haag, 20 augustus 1672), heer van Zuid- en Noord-Linschoten, Snelrewaard, Hekendorp en IJsselvere, was in de Gouden Eeuw tijdens het Eerste Stadhouderloze Tijdperk negentien jaar lang raadpensionaris van het gewest Holland en daarmee de belangrijkste politicus van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Johan de Witt · Bekijk meer »

Johan Huizinga

Johan Huizinga (Groningen, 7 december 1872 – De Steeg, 1 februari 1945) was een Nederlands historicus.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Johan Huizinga · Bekijk meer »

Johan Maurits van Nassau-Siegen

Johan Maurits (Dillenburg, in maart of op 17 juni 1604 – Berg und Tal, 20 december 1679), bijgenaamd de Braziliaan, was graaf (1606-1652) en vorst (1652-1679) van het Duitse Nassau-Siegen, aan het eind van de Nederlandse Opstand veldmaarschalk in Nederlandse dienst en gouverneur-generaal van Nederlands-Brazilië (1636-1644).

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Johan Maurits van Nassau-Siegen · Bekijk meer »

Johan van Oldenbarnevelt

Johan van Oldenbarnevelt (Amersfoort, 14 september 1547 – Den Haag, 13 mei 1619) was van 1586 tot 1619 raadpensionaris van Holland.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Johan van Oldenbarnevelt · Bekijk meer »

Johannes Vermeer

JohannesJohannes is de voornaam, waaronder hij in de hedendaagse literatuur algemeen bekend staat.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Johannes Vermeer · Bekijk meer »

Jonathan Israel

Jonathan Irvine Israel (Londen, 26 januari 1946) is een Brits historicus, die heeft geschreven over de Nederlandse geschiedenis, het tijdperk van de Verlichting en het Europese jodendom.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Jonathan Israel · Bekijk meer »

Joost van den Vondel

Joost van den Vondel (Keulen, 17 november 1587 – Amsterdam, 5 februari 1679) was een Nederlands dichter en toneelschrijver, die algemeen gezien wordt als de grootste schrijver en dichter uit de Nederlandse taal.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Joost van den Vondel · Bekijk meer »

Josephus Justus Scaliger

Scaliger op zomerpostzegels 1940 Josephus Justus Scaliger (Agen (Aquitanië), 5 augustus 1540 - Leiden, 21 januari 1609) was een zestiende-eeuwse Franse protestantse humanist, dichter, polemist en hoogleraar aan de Leidse universiteit als opvolger van Justus Lipsius.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Josephus Justus Scaliger · Bekijk meer »

Jupiter (planeet)

Jupiters samenstelling Jupiter is vanaf de zon de vijfde planeet.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Jupiter (planeet) · Bekijk meer »

Jurist

Rechtsgeleerde, illustratie in Die Schedelsche Weltchronik''',''' 1493 409x409px Een jurist(e) is iemand die kennis heeft van het recht en werkzaam is op dat vakgebied.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Jurist · Bekijk meer »

Justus Lipsius

Justus Lipsius, eigenlijk Jodocus (of Joost) Lips (Overijse, 18 oktober 1547 – Leuven, 23 maart 1606), was een Zuid-Nederlandse humanist, filoloog en historiograaf.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Justus Lipsius · Bekijk meer »

Karl Marx

Jenny von Westphalen Karl Heinrich Marx (Trier, 5 mei 1818 – Londen, 14 maart 1883) was een Duits denker die de (politieke) filosofie, de economie, de sociologie, de journalistiek en de historiografie sterk heeft beïnvloed.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Karl Marx · Bekijk meer »

Katholicisme

omega), zie ook Alfa en Omega. Rubens als (eerste) paus geschilderd. De Sint-Pietersbasiliek in Vaticaanstad, een van de belangrijkste kerken van de rooms-katholieken. patriarch van Constantinopel. Het katholicisme geldt als de grootste stroming binnen het christendom.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Katholicisme · Bekijk meer »

Kerkgebouw

De Sint-Janskathedraal in 's-Hertogenbosch is de grootste kathedraal van Nederland kluiskerk te Warfhuizen De Basiliek van de H.H. Agatha en Barbara in Oudenbosch Uden, in neo-romano-gotische stijl Vianen Sint-Servaasbasiliek (rechts) in Maastricht Perk, België Kerk van de Verlosser op het Bloed, Sint-Petersburg Kerken in Paltoga, Oblast Vologda, Rusland St. Onuphriuskerk, Lipovy Skitok, Oblast Kyiv, Oekraïne Nederlandse Hervormde Kerk in het Bedford District, Zuid-Afrika Een kerkgebouw of kerk (uit het Grieks: Κυριακη (οικια); kyriakon.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Kerkgebouw · Bekijk meer »

Klaproos

Klaproos of papaver is een geslacht van bloemplanten.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Klaproos · Bekijk meer »

Klavecimbel

Dokje van een klavecimbel:1. Snaar2. Tongas3. Tong4. Plectrum5. Demper Het klavecimbel (eveneens correct, maar niet gangbaar onder vakmensen: de klavecimbel) is een snaarinstrument dat met toetsen bespeeld wordt.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Klavecimbel · Bekijk meer »

Kolonie (staatkundig)

Kolonisatie en imperialisme in 1898 Een kolonie (meervoud: koloniën, kolonies) is een territorium onder bestuur van een soevereine staat, maar vallend buiten het eigenlijke grondgebied van dat moederland.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Kolonie (staatkundig) · Bekijk meer »

Koninkrijk Engeland

Het koninkrijk Engeland was, van 927 tot 1707, een soevereine staat ten noordwesten van continentaal Europa.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Koninkrijk Engeland · Bekijk meer »

Koninkrijk Frankrijk

Het koninkrijk Frankrijk (Frans: Royaume de France) was een staat in West-Europa die ruim 800 jaar bestond en vanaf de 16e eeuw een grote mogendheid in Europa was.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Koninkrijk Frankrijk · Bekijk meer »

Koninkrijk Groot-Brittannië

Het Koninkrijk Groot-Brittannië, soms ook beschreven als het Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië (Engels: United Kingdom of Great Britain), was een staat in West-Europa van 1707 tot 1801.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Koninkrijk Groot-Brittannië · Bekijk meer »

Koninkrijk Portugal

Het koninkrijk Portugal was een koninkrijk op het Iberisch Schiereiland.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Koninkrijk Portugal · Bekijk meer »

Koninkrijk Pruisen

Het koninkrijk Pruisen (Duits: Königreich Preußen, Nederlands ook wel Pruissen) was een Duits koninkrijk van 1701 tot 1918.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Koninkrijk Pruisen · Bekijk meer »

Koninkrijk Zweden (1523-1814)

Zweden was van 1523 tot 1814 een zelfstandig koninkrijk.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Koninkrijk Zweden (1523-1814) · Bekijk meer »

Krukas

In het rood een krukas die via de drijfstangen in verbinding staat met de zuigers van een verbrandingsmotor. Krukas van een eencilindermotor Krukas van de houtzaagmolen De Gekroonde Poelenburg Een krukas is een as die voorzien is van een of meer krukken (excentrisch geplaatste assen), die een op en neer (heen en weer) gaande beweging omzet in een roterende (draaiende) beweging, of omgekeerd.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Krukas · Bekijk meer »

Kunst

''Attributen van schilderkunst, beeldhouwkunst en architectuur''. Anne Vallayer-Coster, 1769, olieverf op canvas Kunst is de bewuste creatie van iets moois of betekenisvols met behulp van vaardigheid en verbeelding.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Kunst · Bekijk meer »

Landaanwinning

De Nederlandse droogmakerij Noordoostpolder Zicht vanuit het Kasteel de Goede Hoop in Kaapstad op 'Strand Straat'. Het kasteel grensde oorspronkelijk aan zee maar ligt door de landwinning nu centraal in de stad Landaanwinning (of landwinning) is het creëren van nieuw landoppervlak door dit te onttrekken van oppervlaktewater zoals zee of rivieren.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Landaanwinning · Bekijk meer »

Landbouw

De oogst van tarwe in Duitsland. Een maaidorser verzamelt en laadt de gedorste tarwe in een aanhanger Landbouw of agricultuur is het geheel van menselijke activiteiten waarbij de bodem wordt gebruikt voor de productie van planten en dieren, ten behoeve van de economie.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Landbouw · Bekijk meer »

Landschapsschilderkunst

Landschapsschilderkunst is een schildergenre waarin taferelen met onder meer bergen, valleien, vlakten, bomen, rivieren, zeeën en bossen het belangrijkste onderwerp vormen.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Landschapsschilderkunst · Bekijk meer »

Latijn

Latijn (Lingua Latina) is een Italische taal die oorspronkelijk werd gesproken door de Latijnen, onder wie ook het bekendste Latijnse volk, de Romeinen.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Latijn · Bekijk meer »

Latijnse school

Latijnse School in Nijmegen uit 1545 nieuwe Latijnse school in Maastricht, 1787 Opschrift boven de poort van de Latijnse School in Gouda: ''"Praesidium atque decus quae sunt et gaudia vitae - Formant hic animos Graeca Latina rudes"'', vrij vertaald: "Om eens tot steun, sieraad en bron van vreugde in het leven te zijn, vormen Grieks en Latijn hier de nog ruwe geest" De Latijnse school was vóór de 19e eeuw een in heel Europa wijdverbreid schooltype, dat leerlingen (uitsluitend jongens, afkomstig uit de hogere en middenklasse) voorbereidde op een religieus ambt of een studie aan een universiteit.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Latijnse school · Bekijk meer »

Leger van Vlaanderen

Beleg van Breda Het Leger van Vlaanderen (Spaans: Ejército de Flandes) was het leger van de Spaanse koning in Spaanse Nederlanden.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Leger van Vlaanderen · Bekijk meer »

Legitimiteit (politiek)

Legitimiteit is het ingebeelde recht op gezag bij besluiten die de gemeenschap aangaan.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Legitimiteit (politiek) · Bekijk meer »

Leiden

Leiden is een stad en gemeente in het noordwesten van de Nederlandse provincie Zuid-Holland.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Leiden · Bekijk meer »

Leidse ingenieursschool

Rapenburg 70). Zaal in de voormalige Faliede Bagijnkerk, waar door Van Ceulen rond 1600 ook schermles werd gegeven. De Leidse ingenieursschool of School voor Nederduytsche Mathematique was de eerste Nederlandse ingenieursschool voor opleiding tot militair ingenieur en vestingbouwer, gesticht in 1600 aan de Universiteit te Leiden.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Leidse ingenieursschool · Bekijk meer »

Letterkunde

De term letterkunde wordt in de eerste plaats gebruikt voor de studie van de literatuur, ofwel van de teksten die in een bepaalde taal zijn geschreven.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Letterkunde · Bekijk meer »

Lieven de Key

Lieven de Key (Gent, circa 1560 – Haarlem, 17 juli 1627) was een der belangrijkste bouwmeesters van de Hollandse renaissance.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Lieven de Key · Bekijk meer »

Lijnperspectief

Onder lijnperspectief worden de verhoudingen verstaan waarop driedimensionale objecten in een plat vlak, zoals een tekening of een schilderij, zijn afgebeeld als gezien vanuit het standpunt van een waarnemer.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Lijnperspectief · Bekijk meer »

Lijst van personen uit de Gouden Eeuw

De Gouden Eeuw was een periode in de Nederlandse geschiedenis, en dan met name van de noordelijke zeven provincies (die de Verenigde Provinciën vormden), waarin de Nederlandse handel, wetenschap en kunst een toppositie in de wereld innamen.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Lijst van personen uit de Gouden Eeuw · Bekijk meer »

Literatuur

bibliotheek Literatuur, ook letterkunde, schone letteren of kortweg letteren, is de verzamelde schriftelijke neerslag van een land of van een periode, voor zover het geschriften betreft die hun waarde ontlenen aan veronderstelde vormschoonheid of emotioneel effect.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Literatuur · Bekijk meer »

Lodewijk XIV van Frankrijk

Portret van Lodewijk XIV uit circa 1670, naar Claude Lefèbvre Lodewijk XIV van Frankrijk (Frans: Louis XIV;In de Nederlandse geschiedschrijving wordt de Nederlandse vertaling van Louis, Lodewijk, gehanteerd en in dit artikel wordt dan ook de Nederlandse naam gebruikt. Kasteel van Saint-Germain-en-Laye, 5 september 1638 – Kasteel van Versailles, 1 september 1715), bekend als Lodewijk de Grote (Frans: Louis le Grand) en de Zonnekoning (Frans: le Roi-Soleil), was een telg uit het koninklijke huis Bourbon.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Lodewijk XIV van Frankrijk · Bekijk meer »

Louis de Geer (1587-1652)

''Portret van koopman Louis de Geer''(1649), gravure door Jeremias Falck, Rijksmuseum Amsterdam Het woonhuis van Louis de Geer in Stockholm Louis de Geer (Luik, gedoopt 17 november 1587 – Amsterdam, 19 juni 1652) was een Waals/Nederlandse metaal- en wapenhandelaar die kanonnen leverde voor de protestantse zaak in zowel De Nederlanden (admiraliteit, VOC en WIC), Duitsland als Zweden.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Louis de Geer (1587-1652) · Bekijk meer »

Luit

Middeleeuwse luit (''Cantigas de Santa Maria'', El Escorial, handschrift E). Hofdame von Keyserlinck met een barokluit (Antoine Pesne) De luit is een meestal dubbelkorig snaarinstrument met 4 tot 13 snaren dat met de vingers wordt bespeeld.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Luit · Bekijk meer »

Maarten Harpertszoon Tromp

Maarten Harpertszoon Tromp (Den Briel, circa 23 april 1598 – Slag bij Ter Heijde (Scheveningen), 10 augustus 1653) was een Nederlands zeevaarder en luitenant-admiraal in de Nederlandse marine.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Maarten Harpertszoon Tromp · Bekijk meer »

Mare liberum

VOC in 1604-1606. Schilderij van Michiel Jansz. van Mierevelt Eerste uitgave van ''Mare liberum'', exemplaar in de bibliotheek van het Vredespaleis HMS ''Sovereign of the Seas'' (1637). De naam van dit schip onderstreepte de claim van de Engelse vorst op het eigendom van de zeeën. Schilderij van Peter Lely Mare liberum (Latijn voor "de vrije zee") is de term die in het internationaal recht of volkenrecht wordt gebruikt voor het principe van vrije handel op zee.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Mare liberum · Bekijk meer »

Maria II van Engeland

Maria II, Engels: Mary (Londen, 10 mei 1662 n.s. – aldaar, 7 januari 1695 n.s.) regeerde als koningin over Engeland en Ierland vanaf 13 februari 1689 en als koningin van Schotland (als Mary II of Scotland) vanaf 11 april 1689 tot aan haar dood.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Maria II van Engeland · Bekijk meer »

Marine (schilderkunst)

De ''Amsterdam'' door Hans Savery de Oude (ca. 1600) Een marine, ook zeegezicht of zeestuk genoemd, is iedere vorm van figuratieve kunst (schilderijen, tekeningen, beeldhouwwerk...) met de zee als onderwerp.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Marine (schilderkunst) · Bekijk meer »

Maritieme geschiedenis van Nederland

De maritieme geschiedenis van Nederland beschrijft het ontstaan en de ontwikkeling van de scheepvaart in Nederland vanaf de zestiende eeuw.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Maritieme geschiedenis van Nederland · Bekijk meer »

Marke (bestuur)

Boerderij Ottenhof in Deldeneresch, aan Ottenhof was het erfmarkenrichterschap van de Grote Boerenmarke van Delden verbonden Op deze kaart uit 1866 van de voormalige gemeente Anloo in Drenthe staan nog een aantal marken aangegeven: de Marke van Schipborg, de Marke van Annen, de Marke van Anloo, de Marke van Gasteren en de Marke van Anderen. De marke, ook markegenootschap of boermarke genaamd, is een organisatievorm uit de middeleeuwen van een aantal "vrije boeren" die zich aaneensloten om op de voet van gezamenlijkheid de gronden te benutten waarover ze de gebruiksrechten en onderhoudsplichten hadden gekregen, het markerecht of de markekeur.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Marke (bestuur) · Bekijk meer »

Maurits van Oranje

Maurits van Oranje (Dillenburg, 14 november 1567 – Den Haag, 23 april 1625), prins van Oranje en graaf van Nassau was stadhouder en legeraanvoerder van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Maurits van Oranje · Bekijk meer »

Mauritshuis

Het Mauritshuis (officieel Koninklijk Kabinet van Schilderijen Mauritshuis) in Den Haag is sinds 1822 een museum met voornamelijk schilderijen uit de Gouden Eeuw.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Mauritshuis · Bekijk meer »

Mechanica

De mechanica is het onderdeel van de natuurkunde dat zich bezighoudt met evenwicht en beweging van voorwerpen, onder invloed van de krachten die erop werken.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Mechanica · Bekijk meer »

Menselijke migratie

Menselijke migratie is de verplaatsing van groepen of stammen mensen van de ene plaats naar de andere.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Menselijke migratie · Bekijk meer »

Mercantilisme

De slag bij Ter Heijde, 10 augustus door Jan Abrahamsz. van Beerstraten, geschilderd rond 1654, de laatste grote slag in de bij uitstek mercantilistische Eerste Engels-Nederlandse Oorlog. Het Europees mercantilisme is een economisch beleid met als doel om de export te maximaliseren en de import te minimaliseren.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Mercantilisme · Bekijk meer »

Metafoor

Grandville. Een metafoor (uit Grieks metaphora: overdracht, namelijk van betekenis) is een vorm van beeldspraak, waarbij er sprake is van een impliciete (onuitgesproken) vergelijking.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Metafoor · Bekijk meer »

Michiel de Ruyter

Canon van Zeeland, venster 27 Michiel Adriaenszoon de Ruyter (Vlissingen, 24 maart 1607 – Baai van Syracuse, 29 april 1676) was een Nederlands admiraal.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Michiel de Ruyter · Bekijk meer »

Micro-organisme

Een cluster van'' Escherichia coli'' bacteriën 10.000x vergroot. SEM-foto van ''Staphylococcus aureus'', ca. 10.000x vergroot; een voorbeeld van een micro-organisme. Een micro-organisme (ook wel: microbe) is een organisme dat te klein is om met het blote oog gezien te worden.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Micro-organisme · Bekijk meer »

Microscoop

Binoculaire luminescentiemicroscoop Een microscoop (Oudgrieks, mikros en skopein (μικρός, "klein" en σκοπεῖν, "nauwkeurig bekijken, onderzoeken")) is een instrument voor het bestuderen van objecten, die te klein zijn om goed met het blote oog te kunnen worden gezien.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Microscoop · Bekijk meer »

Middelburg (Zeeland)

J. Blaeu Topografische kaart van Middelburg (stad), dec. 2014 Middelburg is een plaats in de Nederlandse provincie Zeeland, de hoofdplaats van de gelijknamige gemeente en hoofdstad van de provincie.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Middelburg (Zeeland) · Bekijk meer »

Middellandse Zee

De Middellandse Zee is gelegen tussen Zuid-Europa, Zuidwest-Azië en Noord-Afrika.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Middellandse Zee · Bekijk meer »

Middenklasse

De middenklasse is een sociale klasse, die bestaat uit personen die niet (meer) met hun handen (hoeven te) werken, dan wel op hun eigen bezit niet (meer) voor een baas werken.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Middenklasse · Bekijk meer »

Migratiestroom in de Nederlanden

Hoe heeft massa-immigratie Nederland rijk gemaakt - Universiteit van Nederland De migratiestroom in de Nederlanden is een vluchtelingenstroom in de 16e eeuw die vanuit de Zuidelijke Nederlanden naar voornamelijk de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden, maar ook naar Duitsland, Frankrijk en Engeland verliep.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Migratiestroom in de Nederlanden · Bekijk meer »

Militaire revolutie

De militaire revolutie is de radicale verandering van militaire strategie en tactiek in de zestiende en zeventiende eeuw in Europa.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Militaire revolutie · Bekijk meer »

Moedernegotie

Hollandse fluitschepen in de 17e eeuw (Wenzel Hollar, 1647) De moedernegotie (moeder van alle handel) was de handel met de landen rond de Oostzee die door kooplieden uit Amsterdam vanaf de Late Middeleeuwen werd gedreven.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Moedernegotie · Bekijk meer »

Muziek

Muziek of toonkunst is de kunstzinnige schikking en combinatie van de klanken van muziekinstrumenten en de menselijke stem om schoonheid van vorm dan wel uitdrukking van emotie te bereiken.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Muziek · Bekijk meer »

Nadere Reformatie

Canon van Zeeland, venster 21: Willem Teellinck en de Nadere Reformatie, 1608 De Nadere Reformatie is een stroming in de Nederduitse Gereformeerde Kerk (na 1816 de Nederlandse Hervormde Kerk) waarvan de vertegenwoordigers in de periode 1600-1750 aandrongen op de innerlijke doorleving van de gereformeerde leer en de persoonlijke levensheiliging op alle terreinen van het leven.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Nadere Reformatie · Bekijk meer »

Nationalistische geschiedschrijving

Nationalistische geschiedschrijving onderscheidt zich van nationale geschiedschrijving doordat het een oorsprong zoekt in een ver mythisch verleden en de ontwikkelingen daarna herschrijft met de huidige staat als onontkoombaar eindpunt.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Nationalistische geschiedschrijving · Bekijk meer »

Natuurkunde

natuurkundige verschijnselen Natuurkunde of fysica is de wetenschap die de algemene eigenschappen van materie, straling en energie bestudeert, evenals het gedrag ervan in de ruimte en de tijd.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Natuurkunde · Bekijk meer »

Nederduitse Gereformeerde Kerk (later Nederlandse Hervormde Kerk)

De Nederduitse Gereformeerde Kerk (in de oude spelling Nederduitsche Gereformeerde Kerk of vaak in die tijd ook Gereformeerde Kerk) is de gereformeerde kerk die ontstaan is in de stad Emden (Oost-Friesland), in 1571.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Nederduitse Gereformeerde Kerk (later Nederlandse Hervormde Kerk) · Bekijk meer »

Nederlanden

De Lage Landen vanuit de ruimte gezien De Nederlanden of de Lage Landen is een regio in Noordwest-Europa die ongeveer overeenkomt met de huidige Benelux (België, Nederland en Luxemburg) en de Franse departementen Nord, Pas-de-Calais, het graafschap Artesië en Picardië ten noorden van de Somme.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Nederlanden · Bekijk meer »

Nederlandse koloniën

Nederland en koloniën. Philips die zich met uitzendingen via de kortegolf richtte op de Nederlandse koloniën, voornamelijk Nederlands-Indië. De Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden en het Koninkrijk der Nederlanden (vanaf 1815) hebben diverse koloniën in bezit gehad.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Nederlandse koloniën · Bekijk meer »

Nederlandse muziek in de Gouden Eeuw

De Nederlandse muziek in de Gouden Eeuw (die goeddeels samenvalt met de 17e eeuw) is onder te verdelen in sacrale muziek, wereldlijke muziek en overige muziek.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Nederlandse muziek in de Gouden Eeuw · Bekijk meer »

Nederlandse Opstand

Nederlandse Opstand of Opstand zijn alternatieve benamingen voor de Tachtigjarige Oorlog.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Nederlandse Opstand · Bekijk meer »

Nicolaes Maes

Nicolaes Maes (Dordrecht, januari 1634 – Amsterdam, begraven 24 december 1693) was een Noord-Nederlandse kunstschilder uit de Gouden Eeuw.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Nicolaes Maes · Bekijk meer »

Nieuw-Amsterdam (Nieuw-Nederland)

Nieuw-Amsterdam was de naam van de zeventiende-eeuwse versterkte nederzetting in de provincie Nieuw-Nederland die later zou uitgroeien tot wat nu de stad New York is.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Nieuw-Amsterdam (Nieuw-Nederland) · Bekijk meer »

Nijmegen

Nijmegen (in het Nijmeegs: Nimwèège, Duits: Nimwegen, Latijn: Noviomagus, Frans: Nimègue, Spaans en Italiaans: Nimega) is een stad en gemeente in de Nederlandse provincie Gelderland, dicht bij de grens met Duitsland.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Nijmegen · Bekijk meer »

Nijverheid

Tentoonstelling van Nijverheid in het gebouw van de Koninklijke Akademie te Delft, 1849 Nijverheid is een Nederlandse leenvertaling voor industrie.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Nijverheid · Bekijk meer »

Oostzee

De Oostzee of Baltische Zee is een randzee van de Atlantische Oceaan die ruwweg tussen Zweden, Finland, Polen, Duitsland, Denemarken, Rusland en de Baltische staten ligt.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Oostzee · Bekijk meer »

Opera (muziek)

La Fenice'' in Venetië in 1837 La bohème van Ruggero Leoncavallo (1897), gezongen door Enrico Caruso in 1911 Opera (eigenlijk meervoud: 'werken', van Latijns opus: werk, maar met enkelvoudige betekenis; meervoud: opera's) is een vorm van muziektheater.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Opera (muziek) · Bekijk meer »

Opium

Verse opium ''Papaver somniferum'' Amerika. Bali, Wereldmuseum Amsterdam Opium is het ingedroogde melksap van de opiumpapaver of slaapbol (Papaver somniferum; 'somniferum' betekent 'slaap brengend'), dat een aantal alkaloïden bevat waarvan codeïne, morfine, noscapine en papaverine de belangrijkste zijn.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Opium · Bekijk meer »

Opportunisme

Sint Opportune, Parijs Opportunisme (Latijn opportunus) is handelen zonder rekening te houden met principes, alleen met de omstandigheden.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Opportunisme · Bekijk meer »

Orgel

Het oudste bespeelbare orgel in Nederland, Jan van Covelens, 1511, Grote of Sint-Laurenskerk (Alkmaar) Christian Müller Orgel van Arnold Clerinx in de Sint-Pietersbandenkerk (Lommel) Milaan Een orgel is een muziekinstrument dat bestaat uit meerdere afzonderlijke pijpen waar lucht doorheen stroomt op een labium of op een tong.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Orgel · Bekijk meer »

Ornament

gotisch beeldsnij-en ornamentwerk in de kerk van Brou, Bourg-en-Bresse, Frankrijk Acanthus-ornament, afbeelding uit het Nordisk familjebok Een ornament (Latijn ornare en ornamentum, dat respectievelijk versieren en sieraad betekent) is een compositie of versieringselement dat tot doel heeft een voorwerp of gebouwen of delen daarvan te versieren of op te luisteren.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Ornament · Bekijk meer »

Overvloed en onbehagen

Overvloed en Onbehagen (Engels: The Embarrassment of Riches: An Interpretation of Dutch Culture in the Golden Age) is een boek uit 1988 van de Britse historicus Simon Schama.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Overvloed en onbehagen · Bekijk meer »

Pakhuis

19e-eeuwse Speicherstadt in Hamburg Alkmaar Een pakhuis is een gebouw dat dient voor opslag van goederen.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Pakhuis · Bekijk meer »

Pamflet

Titelblad van het pamflet ''Oproeping van het Bataafsche volk'' uit 1806 Een pamflet is een gelegenheidsgeschrift, doorgaans in gedrukte vorm, met een actuele inhoud of strekking.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Pamflet · Bekijk meer »

Parlement van Engeland

Het parlement van Engeland was een wetgevend lichaam van het Koninkrijk Engeland.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Parlement van Engeland · Bekijk meer »

Patriciaat

Het patriciaat is de groep van families die vanouds de bestuurders in een samenleving leveren.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Patriciaat · Bekijk meer »

Patriciër

Patriciër of Patricius in het Latijn is oorspronkelijk de naam voor de leden van enkele Romeinse geslachten.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Patriciër · Bekijk meer »

Paulus Potter

Paulus Potter (Enkhuizen, gedoopt 20 november 1625 – Amsterdam, begraven 17 januari 1654) was een Nederlandse kunstschilder uit de Gouden Eeuw.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Paulus Potter · Bekijk meer »

Periodisering

Periodisering is in de geschiedschrijving en de archeologie een manier om de geschiedenis in te delen.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Periodisering · Bekijk meer »

Pest (ziekte)

De wereldwijde verspreiding van de pest onder verschillende knaagdieren en de verspreiding van de ziekte in de periode 1970 - 1998 De pest is een infectieziekte die van de 14e tot en met de 19e eeuw in Europa veelvuldig, bij vlagen epidemisch en zelfs pandemisch voorkwam en enorme aantallen slachtoffers maakte.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Pest (ziekte) · Bekijk meer »

Peter I van Rusland

Detail van de boot van Peter de Grote Standbeeld ''Tsaar Peter de Grote'', Veerhaven (Rotterdam), Leonid Baranov, Moskou 30-12-1943Tekst plaquette: Het beeld is geschonken door de Russische Federatie aan de stad Rotterdam in het kader van het Tsaar Peter de Grote jaar (1996-1997). Op 2 oktober 1997 werd het onthuld door de voorzitter van de regering van de Russische Federatie ZE. Viktor S. Chernomyrdin.. Antwerpen Peter door Godfrey Kneller (1698) Abraham Storck: Oefengevecht van de Nederlandse vloot ter ere van Peter, 1 september 1697 Standbeeld in Zaandam Herengracht 527 en 529: bouwheer Constantin Ranst. Het grootste werd in 1717 door de tsaar bewoond Peter, een plank zagend en koning Willem III in Deptford (1698). Let op de dwergen en de aap uit z'n gevolg! (Daniel Maclise-1857) Tsaar Peter op weg naar het schip de 'Pieter en Paul' op het IJ in 1698 kathedraal Peter de Grote door Paul Delaroche Peter de Grote ondervraagt zijn zoon Aleksej. Schilderij van Nikolaj Ge Peter I Aleksejevitsj Romanov (Russisch: Пётр I Алексеевич Рома́нов) (Moskou, 9 juni 1672 – Sint-Petersburg, 8 februari 1725), bijgenaamd Peter de Grote (Пётр Великий) was van 1682 tot zijn dood in 1725 tsaar van Rusland.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Peter I van Rusland · Bekijk meer »

Peter Paul Rubens

''Portret van de kunstenaar en zijn vrouw in een prieel van kamperfoelie'', Isabella Brant samen met haar echtgenoot Rubens ''Tenhemelopneming van de Goddelijke en Heilige Maagd Maria'', schetsontwerp in olie voor een altaarstuk Peter Paul Rubens (Siegen, 28 juni 1577 – Antwerpen, 30 mei 1640) was een Zuid-Nederlandse barokschilder, tekenaar, tapijtontwerper en diplomaat, werkzaam in Antwerpen.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Peter Paul Rubens · Bekijk meer »

Pierre Bayle

Pierre Bayle (Carla-Bayle, 18 november 1647 – Rotterdam, 28 december 1706) was een Frans wijsgeer en schrijver die vooral bekend is om zijn Dictionaire historique et critique uit 1697.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Pierre Bayle · Bekijk meer »

Piet Hein (zeevaarder)

Pieter Pietersen Heyn, meestal Piet Hein genoemd (Delfshaven, 25 november 1577 – 17 juni 1629, gregoriaanse kalender) was een Nederlandse luitenant-admiraal en commandant van de West-Indische Compagnie. Hein is vooral bekend van de verovering van de Spaanse zilvervloot in 1628, maar vond zelf dat hij voor zijn eerdere wapenfeiten te weinig erkenning kreeg.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Piet Hein (zeevaarder) · Bekijk meer »

Pieter Corneliszoon Hooft

Pieter Corneliszoon Hooft (Amsterdam, 16 maart 1581 – Den Haag, 21 mei 1647) was een Nederlandse dichter, toneelschrijver en historicus, alsmede drost van Muiden en baljuw van Naarden.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Pieter Corneliszoon Hooft · Bekijk meer »

Pieter de Hooch

Pieter de Hooch (Rotterdam, gedoopt op 20 november 1629 – begraven op 24 maart 1684) was een Nederlandse kunstschilder.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Pieter de Hooch · Bekijk meer »

Pieter Lastman

Odysseus en Nausicaa'' door Pieter Lastman, 1619, Alte Pinakothek, München De offerstrijd tussen Orestes en Pylades Pieter Pietersz.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Pieter Lastman · Bekijk meer »

Pieter Saenredam

Pieter Jansz.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Pieter Saenredam · Bekijk meer »

Polder

Een voorbeeld van een poldermolen. De waterstand is aan de voorkant van de molen anders dan aan de achterkant van de molen. Een polder is een relatief laaggelegen, door de mens permanent drooggelegd stuk land dat door een of meer waterkeringen wordt omgeven en waarvan de waterstand kunstmatig wordt geregeld.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Polder · Bekijk meer »

Politiek

Politiek is de wijze waarop in een samenleving de belangentegenstellingen van groepen en individuen tot hun recht komen - meestal op basis van onderhandelingen - op de verschillende bestuurlijke en maatschappelijke niveaus.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Politiek · Bekijk meer »

Politieke correctheid

Politieke correctheid (soms afgekort tot policor of pc) is het vermijden van bepaalde taaluitingen of gedragingen die als beledigend of discriminerend kunnen worden beschouwd voor met name minderheden.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Politieke correctheid · Bekijk meer »

Poorter

Buren vanaf de kerk gezien Een zegel van de poorters van Brussel uit 1257 (randschrift: ''INGESIGELE · DER · PORTERS · VAN · BRUSLE'') Poorter is een in de Nederlanden voorkomende historische benaming voor een burger die zich het recht verworven had binnen de poorten van een plaats met stadsrechten te wonen en die bijzondere politieke en economische rechten genoot.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Poorter · Bekijk meer »

Portret

Dubbelportret, 18e-eeuws door Nicolas de Largillière Familieportret Een daguerreotypie van de Amerikaanse dichter Edgar Allan Poe, rond 1848 Een portret is een al dan niet artistieke voorstelling van een persoon of een groep.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Portret · Bekijk meer »

Portugal

Portugal, officieel de Portugese Republiek (Portugees: República Portuguesa), is een land in het uiterste zuidwesten van Europa.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Portugal · Bekijk meer »

Predestinatie

Predestinatie of voorbeschikking is een religieus begrip, betreffende de relatie tussen het begin van alle dingen en het doel van deze dingen.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Predestinatie · Bekijk meer »

Principe van Huygens-Fresnel

Het principe van Huygens-Fresnel is een beginsel uit de optica om golfvoortplanting te beschrijven.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Principe van Huygens-Fresnel · Bekijk meer »

Protestantisme

Luther volgens de overlevering zijn 95 stellingen openbaar maakte Gedächtniskirche in Speyer, ter nagedachtenis aan het protest van de Luthersen tegen het beperken van de godsdienstvrijheid Het protestantisme is een van de drie grote stromingen binnen het christendom, naast het rooms-katholicisme en de oosters-orthodoxe kerken.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Protestantisme · Bekijk meer »

Psalter (boek)

klokkenspel bespeelt. Goliath. Een psalter of psalmboek (middeleeuws Latijn: psalterium, Middelnederlands: souter of zouter) is een boek dat gebruikt wordt binnen het christelijk geloof.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Psalter (boek) · Bekijk meer »

Purmer

Waterland met de binnenzee de Purmer in 1288 L.J. Sinck. Het noorden is rechts op de kaart. De Purmerringvaart in Purmerend met rechts de Purmer In 2022 is de Purmer 400 jaar droog. Het begin van de Monnickendammerweg. De Purmer is een polder, voormalige binnenzee in de Nederlandse provincie Noord-Holland.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Purmer · Bekijk meer »

Raffinaderij

Een raffinaderij is een fabriek of installatie waar een grondstof of product wordt gezuiverd of in zuivere bestanddelen wordt gescheiden.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Raffinaderij · Bekijk meer »

Rampjaar 1672

Tolhuis bij Lobith de Rijn over (12 juni 1672), door Adam Frans van der Meulen Het Franse leger voor Naarden op 20 juli 1672 door Adam Frans van der Meulen De bestorming van Coevorden eind december 1672 door Pieter Wouwerman, de broer van Philips Wouwerman Het jaar 1672 staat in de Nederlandse geschiedenis bekend als het Rampjaar.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Rampjaar 1672 · Bekijk meer »

Rasphuis (Amsterdam)

Anoniem. ''Het Rasphuis''. 17e eeuw. Ets. Amsterdam, Stadsarchief Amsterdam. Het Rasphuis was een rasphuis (een tuchthuis waar hout werd geraspt) in Amsterdam.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Rasphuis (Amsterdam) · Bekijk meer »

Recife

Recife (IPA: ʁeˈsifi) is een gemeente en de hoofdstad van de Braziliaanse staat Pernambuco en ligt ongeveer 100 kilometer ten zuiden van de oostelijkste punt van het Zuid-Amerikaanse continent.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Recife · Bekijk meer »

Rederijker

Blazoen van de rederijkerskamer ''de Goudsbloem'' van Gouda: ''verheven retorica door wysheit triompheert, beneyn haer Catrine en naerstigheit floreert.'' werk.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Rederijker · Bekijk meer »

Reformatie

De protestantse Reformatie is het zestiende-eeuwse schisma binnen het westerse christendom, dat ingezet werd door Maarten Luther, Johannes Calvijn en andere vroege protestanten.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Reformatie · Bekijk meer »

Regenten

Groepsportret van de regenten van het Oudemannenhuis in Haarlem door Frans Hals uit 1664 Regenten waren de bestuurders van de Nederlandse steden in de 17e eeuw en de 18e eeuw.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Regenten · Bekijk meer »

Rembrandt van Rijn

Rembrandt Harmenszoon van Rijn (Leiden, 15 juli 1606/1607 – Amsterdam, 4 oktober 1669) was een Nederlandse kunstschilder, etser en tekenaar.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Rembrandt van Rijn · Bekijk meer »

Remonstranten

De remonstranten (of de Remonstrantse Broederschap, arminianen, of rekkelijken) zijn een afsplitsing van de (Nederduits) Gereformeerde Kerk, ontstaan in het begin van de 17e eeuw.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Remonstranten · Bekijk meer »

Renaissance

Rafael, ''De School van Athene'' De renaissance (letterlijk: wedergeboorte) is een periode in de Europese cultuurgeschiedenis die volgde op de middeleeuwen.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Renaissance · Bekijk meer »

Renaissancehumanisme

Venetië, inv. 228) Het renaissancehumanisme (meestal kortweg humanisme genoemd) is een moderne benaming voor een intellectuele beweging in de tijd van de renaissance, die voor het eerst door Francesco Petrarca op gang werd gebracht en belichaamd, in Florence haar voornaamste centrum had en zich in de 15e en 16e eeuw in meer of mindere mate verspreidde over het merendeel van Europa.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Renaissancehumanisme · Bekijk meer »

René Descartes

La Haye en Touraine Collège La Flèche (1695) René Descartes of gelatiniseerd Renatus Cartesius (La Haye en Touraine, 31 maart 1596 – Stockholm, 11 februari 1650) was een uit Frankrijk afkomstige filosoof en wiskundige, die een groot deel van zijn leven in de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden woonde.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en René Descartes · Bekijk meer »

Republiek

republieken met een eenpartijstelsel in de grondwet. Een republiek is een staat waarvan het staatshoofd niet door erfopvolging wordt aangewezen, maar op een of andere manier wordt verkozen.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Republiek · Bekijk meer »

Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden

De Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden, in de literatuur vaak aangeduid als de Republiek, was een confederatie met trekken van een defensieverbond en een douane-unie en bestond van 1588 tot de Bataafse Revolutie in 1795.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden · Bekijk meer »

Rijksmuseum Amsterdam

Het Rijksmuseum in Amsterdam is een van de zestien rijksmusea in Nederland.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Rijksmuseum Amsterdam · Bekijk meer »

Rijksuniversiteit Groningen

De Rijksuniversiteit Groningen (RUG) is de universiteit in de Nederlandse stad Groningen.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Rijksuniversiteit Groningen · Bekijk meer »

Rijn

Bordje bij Lai da Tuma, Surselva, Graubünden, Zwitserland waar de Rijn begint. De plaquette houdt het op 1320 kilometer Rijnlengte als gevolg van een schrijffouthttp://www.waarmaarraar.nl/pages/re/51418/De_Rijn_is_korter_dan_gedacht_.html De Rijn is korter dan gedacht op Waarmaarraar.nl Voor-Rijn, Oberalpgebergte Tussen Ilanz en Chur Tussen Balzers en Trübbach Waterval in de Rijn bij Schaffhausen Bij Bazel Van Eltville tot aan Bingen Rijn bij Assmannshausen (gem. Rüdesheim am Rhein) Loreley Rijn bij Düsseldorf De Boven-Rijn bij Spijk Het Bijlandsch Kanaal bij Tolkamer Het Bijlandsch Kanaal bij Millingen aan de Rijn De Rijn van Walsum en Orsoy (vooraan beneden) tot Düsseldorf, Duitsland. De Rijn (Duits: Rhein, Frans: Rhin, in het Nederlands vroeger ook: Rhijn) is met 1232 kilometer een van de langste rivieren van Europa.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Rijn · Bekijk meer »

Robert Dudley

Robert Dudley, 1e graaf van Leicester (24 juni 1532 – 4 september 1588), meestal kortweg Leicester genoemd, kwam als vertrouweling van Elizabeth I van Engeland de opstandelingen in de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden als Engels landvoogd van 1585-1587 te hulp.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Robert Dudley · Bekijk meer »

Rode bloedcel

Rode bloedcellen Osmotische drukverschillen bij rode bloedcellen Rode bloedcellen of erytrocyten zijn bloedcellen die, dankzij het transporteiwit hemoglobine dat hun hoofdbestanddeel vormt, via het bloed zorgen voor het transport van zuurstof en koolstofdioxide, tussen de longen en de andere weefsels in het lichaam.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Rode bloedcel · Bekijk meer »

Rogge (graan)

Rogge (Secale cereale) is een kruisbevruchtende graansoort die net als de overige granen behoort tot de grassenfamilie.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Rogge (graan) · Bekijk meer »

Rombout Verhulst

Praalgraf van Maarten Tromp (1656) Buste van Jacob van Reygersbergh (1671) Rombout Verhulst (Mechelen, 15 januari 1624 - begraven Den Haag, 27 november 1698) was een barok beeldhouwer en tekenaar van Vlaamse afkomst die het grootste deel van zijn leven in de Republiek der Nederlanden werkte.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Rombout Verhulst · Bekijk meer »

Romeyn de Hooghe

Romeyn de Hooghe door Jacob Houbraken (1733), naar Henricus Bos Romeyn de Ho(o)g(h)e (Amsterdam, 10 september 1645 – Haarlem, 15 juni 1708) was een Noord-Nederlandse etser, tekenaar van 3.500 prenten, karikaturist (onder het pseudoniem Marlois), schilder, iconograaf, goudsmid, emailleur, boekillustrator, uitgever van kaarten, uitvinder van een manier om katoen te bedrukken, advocaat en schrijver van historisch-politiek werk.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Romeyn de Hooghe · Bekijk meer »

Rooms-Katholieke Kerk

Petrus (875) Andrej Roebljov (ca. 1400) De Rooms-Katholieke Kerk is met meer dan 1,2 miljard volgelingen het grootste kerkgenootschap ter wereld.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Rooms-Katholieke Kerk · Bekijk meer »

Rotterdam

De Coolsingel Rotterdam is een havenstad in het westen van Nederland, in de provincie Zuid-Holland.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Rotterdam · Bekijk meer »

Sacharias Jansen

Portret van Zacharias Jansen in het werk 'De vero telescopii inventore' van Pierre Borel Sacharias Jansen (Den Haag, ca. 1585 - Amsterdam, ca. 1632), was een brillenslijper, woonachtig in Middelburg.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Sacharias Jansen · Bekijk meer »

Sacharose

Sacharose of sucrose, in het dagelijks taalgebruik tafelsuiker of suiker genoemd, is een disacharide dat via een condensatiereactie gevormd wordt uit twee monosachariden: een sacharosemolecuul bestaat uit een covalente binding tussen een glucose-eenheid (een molecuul druivensuiker) en een fructose-eenheid (een molecuul vruchtensuiker).

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Sacharose · Bekijk meer »

Santo Antonio de Axim

Deel van Santo Antonio de Axim. Santo Antonio de Axim (ook wel alleen Axim genoemd) was een Portugees, Nederlands en Brits fort aan de Goudkust in Ghana.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Santo Antonio de Axim · Bekijk meer »

Saturnus (planeet)

Voyager 2 foto van Saturnus' ringenstelsel Saturnus en Aarde Saturnus is van de zon af gerekend de zesde planeet in het zonnestelsel en op Jupiter na de grootste.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Saturnus (planeet) · Bekijk meer »

São Francisco (rivier)

De São Francisco (Portugees: Rio São Francisco) is een rivier die verschillende klimaten en regio's van Brazilië verbindt.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en São Francisco (rivier) · Bekijk meer »

Scheepsbouw

Onderhoud aan schip op werf in Mexico Scheepsbouw is een specialisatie in de techniek waarin men zich bezighoudt met de bouw van schepen en boten.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Scheepsbouw · Bekijk meer »

Scheepswerf

Bioscoopjournaal van 31 maart 1931. Diverse werkzaamheden op de scheepswerf ten behoeve van de verlenging van het motorschip "Katendrecht" te Rotterdam. Zuidsingel 66, Koninklijke Nederlandse Grofsmederij. Schip onder zeil op de scheeps/reparatiehelling. Foto Jan Goedeljee, ca. 1900. Een scheepswerf is een plaats waar schepen of andere drijvende objecten worden gebouwd of worden gerepareerd.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Scheepswerf · Bekijk meer »

Schermer (droogmakerij)

''Caerte van de Scher-meer met hare dijcken, wegen, wateringen ende cavelslooten''; 1635. Het noorden is links. Het vlakke, weidse landschap van de Schermer. Schermerhorn. De 325e verjaardag van de Schermerpolder. De Schermer is een droogmakerij in het voormalige merengebied in de huidige Nederlandse provincie Noord-Holland.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Schermer (droogmakerij) · Bekijk meer »

Schoolmeester (beroep)

De dorpsschool, Jan Steen (1670). Een schoolmeester bestraft een leerling Schoolmeester is een ouderwets woord voor wat nu onderwijzer, leraar of leerkracht heet.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Schoolmeester (beroep) · Bekijk meer »

Schouwburg van Van Campen

Interieur van de schouwburg van Van Campen: links de zaal, rechts het podium (kopergravures door Salomon Savery) Plattegronden van de schouwburg van Van Campen door Philips Vingboons die de verbouwing leidde De schouwburg van Van Campen was de eerste stadsschouwburg van Amsterdam.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Schouwburg van Van Campen · Bekijk meer »

Schuilkerk

Ons' Lieve Heer op Solder". Foto: bma.amsterdam.nl. De Kalverendans en De Hopsack, een schuilkerk voor katholieken tijdens de inname van 's-Hertogenbosch De Gertrudiskapel, een schuilkerk in Utrecht Schuilkerk De Hoop in Diemen, gebouwd in 1786-1787 Een schuilkerk (eigenlijk huiskerk) is een van buiten niet als zodanig herkenbaar kerkgebouw zoals die ten tijde van de Republiek der Verenigde Nederlanden werden gebruikt door rooms-katholieken, oudkatholieken, remonstranten, lutheranen en doopsgezinden.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Schuilkerk · Bekijk meer »

Schutterij (historisch)

Govert Suijs sr., geschilderd door Ferdinand Bol in 1653 Handboogdoelen. De vierde man zou volgens Jan Wagenaar de broer van de schilder zijn en kastelein. Anderen suggereren Frans Banning Cocq of Cornelis Jan Witsen Gildenbreuk van Reynegom van de schutterij van Herenthout De schutterij of het schuttersgilde was een lokale militie opgericht in de middeleeuwen, bestaande uit gegoede burgers, om hun stad of dorp te beschermen en verdedigen bij een externe aanval van bijvoorbeeld rondzwervende roversbenden of vreemde legers en intern de orde te handhaven bij oproer, brand of prominent bezoek.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Schutterij (historisch) · Bekijk meer »

Schuttersstuk

Rembrandt. ''De Nachtwacht''. 1642. Een schuttersstuk of doelenstuk (van doelen, een plek waar boogschutters oefenden) is een geschilderd groepsportret van de leden van een schuttersgilde.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Schuttersstuk · Bekijk meer »

Secularisatie

Secularisatie is, strikt genomen, het onteigenen van bezit van de Kerk.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Secularisatie · Bekijk meer »

Sefardische Joden

Sefardische Joden of Sefardim (Hebreeuws: ספרדי, Standaard Səfardi Iberiaans Səp̄arədî; meervoud: ספרדים, Standaard Səfaradim Iberiaans Səp̄arədîm) zijn Joden wier voorouders in Spanje en Portugal leefden.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Sefardische Joden · Bekijk meer »

Simon Episcopius

Simon Episcopius Simon Episcopius (oorspronkelijk: Simon Bisschop) (8 januari 1583 te Amsterdam - 4 april 1643 te Amsterdam) was een Nederlandse protestantse theoloog en hoogleraar van de remonstrantse richting.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Simon Episcopius · Bekijk meer »

Simon Stevin

Handtekening De Thiende: bladzijde 13 met een voorbeeld hoe decimale breuken worden opgeteld. Decimale notatie van 184,54290 met omcirkeld het aantal keer dat door 10 moet worden gedeeld. Simon Stevin (Brugge, 1548 – Den Haag of Leiden, februari 1620) was een natuurkundige, wiskundige en ingenieur afkomstig uit Vlaanderen.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Simon Stevin · Bekijk meer »

Slingeruurwerk (uurwerk)

Wandklok met slinger Een slingeruurwerk of pendule is een uurwerk waarvan de regelmatige loop door een heen en weer bewegende slinger wordt gereguleerd.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Slingeruurwerk (uurwerk) · Bekijk meer »

Sluis (waterbouwkunde)

Sluis op het Albertkanaal te Godsheide in herstelling (2004) Grave Sluis in Spoykanaal te Kleve-Wardhausen, Duitsland Kennet-Avonkanaal in Engeland. De Caenheuvelsluizen Sluizen van Goebeng, Soerabaja, 1906..1930. Collectie KITLV. Sluis bij het Sluizen van Fonserannes (Canal du Midi, Frankrijk). Een sluis of sas is een waterbouwkundig kunstwerk in een waterkering tussen twee waterwegen met een verschillend waterpeil, dat dient om water te keren, maar dat door een beweegbaar mechanisme ook water of schepen kan laten passeren.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Sluis (waterbouwkunde) · Bekijk meer »

Sluiting van de Schelde

277x277pxDe sluiting van de Schelde was een blokkade voor het scheepvaartverkeer op de Schelde tussen Antwerpen en de zee, die gold van 1587 tot 1795.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Sluiting van de Schelde · Bekijk meer »

Sociale klasse

Een sociale klasse is, in een maatschappij, een groep mensen met een vergelijkbare economische positie, en daardoor met vergelijkbare levenskansen.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Sociale klasse · Bekijk meer »

Sociale status

De sociale status is het aanzien, de eer en het prestige dat iemand verwerft en met zich meedraagt in de sociale groep of samenleving waarin die persoon zich begeeft.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Sociale status · Bekijk meer »

Sont

De Sont (Deens: Øresund, Zweeds: Öresund) is een van de drie zeestraten die het Kattegat (en daarmee de Noordzee) verbindt met de Oostzee, en scheidt het Deense eiland Seeland van het Zweedse Skåne.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Sont · Bekijk meer »

Spaanse Nederlanden

De Spaanse Nederlanden is de benaming voor de Habsburgse Nederlanden van 1556 tot aan 1715.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Spaanse Nederlanden · Bekijk meer »

Spaanse Rijk

Het Spaanse Rijk (Spaans: Imperio español) of de Universele Spaanse Monarchie (Spaans: Monarquía universal española) is de benaming voor de unie van koninkrijken, afhankelijkheden en koloniën ondergeschikt aan Spanje tussen 1492 en 1898.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Spaanse Rijk · Bekijk meer »

Spanje (personele unie)

Binnen een tijdspanne van ongeveer twee eeuwen refereerde de naam "Spanje" niet echt naar een officiële staat, maar naar het Iberische (oftewel Hispaanse) deel van de personele unie die het grootste deel van dit schiereiland onder controle had.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Spanje (personele unie) · Bekijk meer »

Specerij

Een specerij is een natuurlijke aromatische plantaardige stof die smaak aan eten geeft.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Specerij · Bekijk meer »

Specerijenhandel

De belangrijke handelsroutes: in rood de zijderoutes door Centraal-Azië en in blauw het overzeese verkeer. De specerijenhandel is een commerciële activiteit, waarbij in de oudheid, middeleeuwen en vroegmoderne tijd specerijen, peper en andere exotische Aziatische producten naar Europa werden geëxporteerd in ruil voor goud en zilver.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Specerijenhandel · Bekijk meer »

Staats-Brabant

Staats-Brabant was een van de generaliteitslanden en omvatte ongeveer de huidige provincie Noord-Brabant.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Staats-Brabant · Bekijk meer »

Stad en Lande

Stad en Lande is de oude naam voor de provincie Groningen die tot laat in de 19e eeuw werd gehanteerd.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Stad en Lande · Bekijk meer »

Stadsgezicht

''Gezicht op Delft'' van Johannes Vermeer ''Besneeuwde Blauwbrug'' 1991 van Frans Koppelaar Gracht in Amsterdam, Jan van der Heyden Een stadsgezicht is het uitzicht op een stad.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Stadsgezicht · Bekijk meer »

Stand (maatschappelijk)

Stand is een betrekkelijk gesloten sociale groepering met bepaalde sociale status en bijbehorende voorrechten en plichten.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Stand (maatschappelijk) · Bekijk meer »

Stapelmarkt

Een stapelmarkt is een plaats waar producten van over de hele wereld naartoe vervoerd werden om te worden doorgevoerd of voor een bepaalde tijd te worden opgeslagen.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Stapelmarkt · Bekijk meer »

Staten van Holland en West-Friesland

Vergadering van de Staten van Holland in 1625 De Staten van Holland, later de Staten van Holland en West-Friesland geheten, vormden aanvankelijk een adviescollege van de graaf van Holland en vanaf de Opstand het hoogste bestuursorgaan van het gewest Holland en West-Friesland.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Staten van Holland en West-Friesland · Bekijk meer »

Staten-Generaal van de Nederlanden

De Staten-Generaal van de Nederlanden was tussen 1464 en 1796 een college waarin afgevaardigden van de Provinciale Staten van de gewesten van de Nederlanden samenkwamen.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Staten-Generaal van de Nederlanden · Bekijk meer »

Steenwijk

Steenwijk (Nedersaksisch: Steenwiek of Stienwiek) is een stad in de Nederlandse provincie Overijssel.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Steenwijk · Bekijk meer »

Sterftecijfer

Sterftecijfer per 1000 inwoners (grafisch) Het sterftecijfer (of het sterftegetal, de mortaliteit) is het aantal sterfgevallen in een populatie in verhouding tot het aantal individuen in die populatie, per tijdseenheid.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Sterftecijfer · Bekijk meer »

Stilleven

Caravaggio's enige stilleven, tevens een van de eerste schilderijen die een stilleven als belangrijkste onderwerp tonen. Pinacoteca Ambrosiana, Milaan. Schelpen door Adriaen Coorte (1697) Een stilleven is een artistieke compositie (schilderij, tekening, foto) van roerloze of levenloze objecten, die met zorg zijn belicht.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Stilleven · Bekijk meer »

Straatverlichting

Gaslamp in Polen Straatverlichting oftewel openbare verlichting is te vinden langs de weg en op andere plaatsen in de openbare ruimte zoals in parken.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Straatverlichting · Bekijk meer »

Synode van Dordrecht

Kloveniersdoelen, de plaats waar de zittingen werden gehouden, maar de titel van het doek vermeldt Sebastiaansdoelen. Schoolplaat naar Pouwels Weyts de Jonge: J.W. de Jongh en M. Wagenvoort: ''Eene vergadering van de Nationale Synode te Dordrecht 1619'', J.B. Wolters, periode 1915-1931 De Synode van Dordrecht (ook wel de Synode van Dordt genoemd) was een door de Nederduits Gereformeerde Kerk belegde kerkvergadering die van 13 november 1618 tot 29 mei 1619 duurde en uit 180 zittingen bestond.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Synode van Dordrecht · Bekijk meer »

Tachtigjarige Oorlog

De Tachtigjarige Oorlog was de opstand van de Zeventien Provinciën tegen drie opeenvolgende koningen van het Spaanse Rijk: Filips II, Filips III en Filips IV.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Tachtigjarige Oorlog · Bekijk meer »

Tachtigjarige Oorlog, 1579–1588

De periode 1579–1588 in de Tachtigjarige Oorlog is de fase vanaf het uiteenvallen van de algemene opstand tegen het Spaanse Rijk in de Unies van Atrecht en Utrecht in januari 1579 tot aan het ontstaan van de Republiek der Verenigde Nederlanden en de verwoesting van de Spaanse Armada in het jaar 1588.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Tachtigjarige Oorlog, 1579–1588 · Bekijk meer »

Tactiek (krijgskunde)

Tactiek kan in de krijgskunde verschillende betekenissen hebben.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Tactiek (krijgskunde) · Bekijk meer »

Telescoop (optica)

Paranal Een telescoop is een optisch instrument waarmee verre voorwerpen vergroot kunnen worden waargenomen.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Telescoop (optica) · Bekijk meer »

Tien jaren (Tachtigjarige Oorlog)

Maurits als prins van Oranje Musketier De Tien jaren was de periode van 1588 tot 1598 in de Tachtigjarige Oorlog.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Tien jaren (Tachtigjarige Oorlog) · Bekijk meer »

Tijdperken van de Mens

De vijf tijdperken van de mens zijn de vijf opeenvolgende tijdperken waarin volgens Hesiodos' boek Werken en Dagen de geschiedenis van de mensheid kan worden ingedeeld.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Tijdperken van de Mens · Bekijk meer »

Tolerantie (maatschappij)

Tolerantie of verdraagzaamheid is een sociale, culturele of in een religieuze context gebruikte term die de mate aangeeft waarin afwijkend gedrag of leden van bepaalde groepen niet worden gediscrimineerd ondanks hun afwijkend en door de meerderheid verwerpelijk geachte gedrag (of afwijkende meningen).

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Tolerantie (maatschappij) · Bekijk meer »

Tractatus theologico-politicus

Titelblad van de eerste uitgave, zogenaamd uitgegeven in Hamburg, maar in werkelijkheid in Nederland. Het godsdienstig-staatkundig vertoog. De Tractatus theologico-politicus is een boek van de Joods-Nederlandse filosoof Benedictus de Spinoza.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Tractatus theologico-politicus · Bekijk meer »

Trans-Atlantische slavenhandel

De Driehoekshandel Lagerhuis in 1790 en 1791 De trans-Atlantische slavenhandel was de handel in slaven uit Afrika naar Amerika, bedreven door Europeanen.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Trans-Atlantische slavenhandel · Bekijk meer »

Traverso

De traverso (volledige naam: flauto traverso; fr: flûte traversière) is de gebruikelijke benaming van de 18e-eeuwse voorloper van de moderne dwarsfluit en is doorgaans uit hout gemaakt, soms ook van ivoor en een enkele maal zelfs van glas.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Traverso · Bekijk meer »

Trekschuit

Vliet nabij Leiden in 1642 Haarlemmertrekvaart in 1760 Groninger trekschuit (snik) in 1877 Amstel rond 1700-1725 Een trekschuit is een historisch schip dat vanaf de wal werd voortgetrokken en vracht en passagiers vervoerde.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Trekschuit · Bekijk meer »

Tuinbouw

Westland De Broeker veiling, de eerste veiling in Nederland waar tuinbouwproducten werden geveild bij afslag Bioscoopjournaal uit 1952 over een instituut voor kwaliteitscontrole op tuinbouwproducten Tuinbouw of horticultuur is het op commerciële basis telen van groenten, eetbare paddenstoelen, fruit, bloemen, planten, bomen, bollen of zaden.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Tuinbouw · Bekijk meer »

Turf (brandstof)

Turfvuur Natte turven Kruiwagen met gedroogde turven oorlogsomstandigheden, 1918 Legakker Koekplank, met een op de schouder te dragen mand met turven, en daaronder een hofnar Turf is gedroogd veen dat als brandstof kan worden gebruikt.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Turf (brandstof) · Bekijk meer »

Twaalfjarig Bestand

stadhuis (Simon Frisius). Het Twaalfjarig Bestand of Treves was een periode van twaalf jaar van wapenstilstand gedurende de Tachtigjarige Oorlog waarin niet of nauwelijks tussen de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden en de Habsburgse Nederlanden (juridisch afhankelijk van het Spaanse Rijk) werd gevochten.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Twaalfjarig Bestand · Bekijk meer »

Unanimiteit

Unanimiteit, afgeleid van unaniem (Latijn: unus, een, anima, wind of adem) (Grieks: ό ανεμος: wind of adem) is een bijvoeglijk naamwoord met als betekenis "zonder verschil van mening", "eensgezind", "eenstemmig" of "met één stem".

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Unanimiteit · Bekijk meer »

Unie van Utrecht (1579)

De Unies van Utrecht en Atrecht De Unie van Utrecht is een op 23 januari 1579 gesloten schriftelijke overeenkomst tussen een aantal Nederlandse gewesten, die een gezamenlijke inzet vastlegde om de Habsburgse vorst Filips II te dwingen tot het stopzetten van zijn strenge maatregelen en waarin daarnaast een aantal staatkundige zaken werd geregeld op het gebied van bijvoorbeeld defensie, belastingen en godsdienst.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Unie van Utrecht (1579) · Bekijk meer »

Universiteit

De Katholieke Universiteit Leuven werd opgericht in 1425 en is de oudste universiteit van de Lage Landen De Universiteit Leiden werd opgericht in 1575 en is de oudste universiteit van Nederland taal.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Universiteit · Bekijk meer »

Universiteit Leiden

Academiegebouw aan het Rapenburg. De Universiteit Leiden (Latijnse naam: Academia Lugduno-Batava; Engelse naam: Leiden University, afkorting: LEI) werd opgericht in 1575 en is de oudste universiteit van Nederland.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Universiteit Leiden · Bekijk meer »

Universiteit Utrecht

De Universiteit Utrecht (UU) is een Nederlandse universiteit in de stad Utrecht (tot 20 oktober 1992 bekend als de Rijksuniversiteit te Utrecht (RUU)).

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Universiteit Utrecht · Bekijk meer »

Universiteit van Franeker

De Universiteit van Franeker of Academie van Friesland (Latijn: Academia Franekerensis) was van 1585 tot 1811 een universiteit in de Friese stad Franeker.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Universiteit van Franeker · Bekijk meer »

Universiteit van Harderwijk

De Universiteit van Harderwijk (ook Gelderse Universiteit of Academie te Harderwijk) was een Nederlandse universiteit gevestigd in Harderwijk van 1648 tot 1811.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Universiteit van Harderwijk · Bekijk meer »

Utrecht (provincie)

Utrecht is met een landoppervlakte van 1.485 km² de op een na kleinste provincie van Nederland.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Utrecht (provincie) · Bekijk meer »

Utrecht (stad)

Utrecht (Stad-Utrechts: Utreg of Utereg) is een stad en gemeente in Nederland en de hoofdstad van de provincie Utrecht.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Utrecht (stad) · Bekijk meer »

Utrechtse caravaggisten

Onder de Utrechtse caravaggisten wordt een groep schilders verstaan die in de eerste decennia van de zeventiende eeuw als onderdeel van hun opleiding naar Italië reisden, daar sterk onder de invloed van de werken van Caravaggio kwamen en na terugkomst in de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden in Utrecht werkzaam waren.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Utrechtse caravaggisten · Bekijk meer »

Veeteelt

Melkkoeien in de wei. Bioscoopjournaal uit 1952 over de Zeeuwse landbouwdagen waarin aandacht voor de paardenfokkerij, en een tentoonstelling waarop trekpaarden en rundvee worden gepresenteerd. Veeteelt of veehouderij is de tak van landbouw waarbij men dieren houdt voor het verkrijgen van nuttige producten.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Veeteelt · Bekijk meer »

Vereenigde Oostindische Compagnie

VOC-vlag ''Een vloot van de Verenigde Oostindische Compagnie voor de kust van West-Afrika'' (Adam Willaerts, 1608) De Vereenigde Oostindische Compagnie of in hedendaagse spelling Verenigde Oost-Indische Compagnie, afgekort tot VOC (1602-1800), was een particuliere Nederlandse handelsonderneming met een door de Staten-Generaal verleend monopolie op de overzeese handel tussen de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden en het gebied ten oosten van Kaap de Goede Hoop en ten westen van de Straat Magellaan.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Vereenigde Oostindische Compagnie · Bekijk meer »

Verlichting (stroming)

salon, 1755. In dergelijke salons, waarin ook voor vrouwen een rol was weggelegd, kwamen wetenschappers, letterkundigen en aristocraten bijeen. De Verlichting of Eeuw van de Rede was een cultureel-filosofische en intellectuele stroming in Europa die ruwweg samenviel met de 18e eeuw.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Verlichting (stroming) · Bekijk meer »

Verstedelijking

Het Plein in Den Haag, 2012 Verstedelijking of urbanisatie is de geleidelijke uitbreiding van intensief bewoonde gebieden, als gevolg van bevolkingsgroei en veranderingen in het levenspatroon van de bevolking.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Verstedelijking · Bekijk meer »

Vesting (verdedigingswerk)

Reconstructie van de Pettelaarse Schans aan de zuidzijde van 's-Hertogenbosch Vestingstad Naarden De verdedigingslinie "Zuiderfrontier" met vestingsteden in Zeeland, Noord-Brabant en Gelderland Vestingsstad Bourtange in Groningen Een vesting, ook wel fortificatie, vest, veste, en met medewerking van.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Vesting (verdedigingswerk) · Bekijk meer »

Vetweiderij

Schilderij van een vette os Onder vetweiderij verstond men de tak van rundveehouderij die primair gericht was op de vleesproductie.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Vetweiderij · Bekijk meer »

Villa (bouwkunde)

La Rotonda, beroemde villa (Palladio, architect) in Vicenza Een villa of landhuis is een grote, vrijstaande woning.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Villa (bouwkunde) · Bekijk meer »

Viola da gamba

speelwijze viola da gamba De viola da gamba (Italiaans voor beenviool) is een familie van strijkinstrumenten die haar oorsprong heeft in de gitaar, meer bepaald de vihuela de arco.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Viola da gamba · Bekijk meer »

Vlas (gewas)

Vlas (Linum usitatissimum) is een plant uit de vlasfamilie (Linaceae).

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Vlas (gewas) · Bekijk meer »

Vrede van Utrecht (1713)

De Vrede van Utrecht is de verzamelnaam voor een lange reeks van internationale diplomatieke vergaderingen en onderhandelingen tussen enerzijds de koninkrijken Frankrijk en Spanje en anderzijds de Koninkrijken Groot-Brittannië en Portugal, de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden en het Hertogdom Savoye, die uitmondden in enkele overeenkomsten of traktaten, waarvan de eerste op 11 april 1713 in Utrecht werd gesloten.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Vrede van Utrecht (1713) · Bekijk meer »

Vrede van Vervins

De Vrede van Vervins, ook het Verdrag van Vervins, is een verdrag, dat op 2 mei 1598 door afgevaardigden van de Franse koning Hendrik IV en de Spaanse koning Filips II in Vervins werd afgesloten.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Vrede van Vervins · Bekijk meer »

Vrijheid van geweten

Gewetensvrijheid of vrijheid van geweten is de vrijheid naar het eigen morele kader te kunnen handelen, zodat er geen gewetensnood optreedt.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Vrijheid van geweten · Bekijk meer »

Vroegmoderne tijd

Kaart van Europa in 1708. De vroegmoderne tijd – ook wel nieuwe tijd of ancien régime – is een periode van enkele eeuwen in de geschiedenis van Europa, volgend op de middeleeuwen.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Vroegmoderne tijd · Bekijk meer »

Vrouwengeschiedenis

Vrouwengeschiedenis is de geschiedschrijving die is gericht op het onderzoek naar de rol van vrouwen en de verhouding tussen de seksen in het verleden.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Vrouwengeschiedenis · Bekijk meer »

Waag

Een waag is een gebouw waar goederen werden gewogen.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Waag · Bekijk meer »

Waals

Het Waals (Walon) is een Romaanse streektaal die in het grootste deel van Wallonië gesproken wordt door een deel van de bevolking.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Waals · Bekijk meer »

Weefgetouw

Handweefgetouw. Een weefgetouw, of weefstoel, is een werktuig om mee te weven.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Weefgetouw · Bekijk meer »

Wereldeconomie

De wereldeconomie is het geheel van economische betrekkingen tussen de landen van de wereld.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Wereldeconomie · Bekijk meer »

Werkende klasse

Een verpleegkundige in loondienst hoort tot de werkende klasse. De werkende klasse, arbeidersklasse, arbeidende klasse of het proletariaat is de sociale klasse die bestaat uit mensen die loonarbeid verrichten.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Werkende klasse · Bekijk meer »

West-Indische Compagnie

De West-Indische Compagnie (WIC), voluit de Geoctroyeerde West-Indische Compagnie (GWIC of GWC: zie afkorting op de vlag) was een bedrijf uit de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden dat in 1621 werd opgericht als privaatrechtelijke onderneming met publiekrechtelijke taken; de WIC was verantwoording schuldig aan de Staten-Generaal van de Nederlanden.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en West-Indische Compagnie · Bekijk meer »

Wetenschap

peer review'' bij wetenschappelijke publicaties werkt de wetenschappelijke gemeenschap aan het waarborgen van de kwaliteit van de wetenschap, haar methodes en interpretatie van resultaten. Wetenschap is zowel de systematisch verkregen, geordende en controleerbare menselijke kennis, het bijbehorende proces van kennisverwerving als de gemeenschap waarin deze kennis wordt verzameld.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Wetenschap · Bekijk meer »

Willebrord Snel van Royen

Willebrord Snel van Royen (Leiden, 1580 – aldaar, 30 oktober 1626), ook bekend onder zijn Latijnse naam Snellius, was een Nederlandse wis- en natuurkundige, humanist, taalkundige en astronoom.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Willebrord Snel van Royen · Bekijk meer »

Willem III van Oranje

Willem Hendrik van Oranje (Binnenhof (Den Haag), 14 november 1650 – Kensington Palace, 19 maart 1702Dit is 8 maart volgens de juliaanse kalender die toen in Engeland gebruikt werd; Engelse bronnen geven meestal dan ook die datum voor zijn overlijden.), in Nederland veelal aangeduid als: stadhouder-koning Willem III, of als: koning-stadhouder Willem III, was een soevereine prins van Oranje van het huis Oranje-Nassau sinds zijn geboorte.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Willem III van Oranje · Bekijk meer »

Willem IV van den Bergh

Willem IV van den Bergh ('s-Heerenberg, 24 december 1537 – Ulft, 6 november 1586) was stadhouder van Gelre en Zutphen van 1581 tot 1585, eerst in Staatse, later in Spaanse dienst.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Willem IV van den Bergh · Bekijk meer »

Willem Lodewijk van Nassau-Dillenburg

Wapen van Willem Lodewijk van Nassau Willem Lodewijk (Dillenburg, 13 maart 1560 – Leeuwarden, 31 mei 1620) was graaf van Nassau-Dillenburg, van 1584 tot zijn dood stadhouder van Friesland en later ook van de gewesten Groningen (1594) en Drenthe (1596).

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Willem Lodewijk van Nassau-Dillenburg · Bekijk meer »

Willem Teellinck

Willem Teellinck Willem Teellinck (Zierikzee, 4 januari 1579 - Middelburg, 8 april 1629) was een Nederlands predikant en theoloog.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Willem Teellinck · Bekijk meer »

Willem van Oranje

Sint-Janskerk in Gouda: "Het ontzet van Leiden in 1574" Willem (Dillenburg, 24 april 1533 – Delft, 10 juli 1584), Prins van Oranje, graaf van Nassau-Dillenburg, beter bekend als Willem van Oranje of onder zijn postume bijnaam Willem de Zwijger, was een staatsman en legeraanvoerder die een sleutelrol speelde in de ontketening van de Tachtigjarige Oorlog en de grondlegging van de hieruit ontstane Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Willem van Oranje · Bekijk meer »

Windmolen

de Wijk. vlucht van 23,5 m, bij de windturbines is dit ca. 120m. Don Quichot voor reuzen aangezien. Siberië (circa 1910). De Montefioremolen in Jeruzalem (2016) Een in verval geraakte molen met als bouwjaar 1709 in Duitsland, Michendorf-Langerwisch. Deze Amerikaanse windmolen (een windmotor) in Friesland staat uit de wind gedraaid door middel van de windvaan. De Oude Venen. Windmolens zijn molens die de bewegingsenergie van de lucht (wind) omzetten in rotatie-energie van de wieken, die dan nuttig kan worden gebruikt, bijvoorbeeld voor het opwekken van elektriciteit (windturbine), het persen van olie uit oliehoudende zaden (oliemolen), het malen van graan (korenmolen), het zagen van hout (zaagmolen) of het verplaatsen van water (poldermolen).

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Windmolen · Bekijk meer »

Wiskunde

Wiskunde (minder gebruikelijk: mathematiek, mathematica of mathesis) is een formele wetenschap die onder andere getallen, patronen en abstracte structuren bestudeert.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Wiskunde · Bekijk meer »

Wiskundige

''Simon Stevin mathematicus insigni'', beroemde wiskundige anonieme Nederlandse graveur, 17e eeuw. Icones Leidenses 40, Universiteit Leiden. Een wiskundige, ook mathemaat of mathematicus, is een geleerde die de wiskunde beoefent.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Wiskundige · Bekijk meer »

Woeste grond

Woeste grond was eeuwenlang de benaming voor onontgonnen (niet-gecultiveerd) en niet verdeelde grond met natuurlijke en halfnatuurlijke vegetaties, dat niet of extensief als land- of tuinbouwgrond of voor bosbouw gebruikt werd.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Woeste grond · Bekijk meer »

Zaagmolen

Stellingzaagmolen De Ster te Utrecht met één zaagraam. De Salamander in Leidschendam De Otter in Amsterdam-West is als laatste overgebleven van de vele zaagmolens die nabij de Kostverlorenvaart stonden voordat de Frederik Hendrikbuurt werd gebouwd. De (hout)zaagmolen komt in Nederland als windmolen om hout te zagen voor in drie uitvoeringen.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Zaagmolen · Bekijk meer »

Zeeland (provincie)

Zeeland (Zeeuws: Zeêland) is een provincie in het zuidwesten van Nederland.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Zeeland (provincie) · Bekijk meer »

Zeerecht

Het zeerecht ofwel de maritieme regelgeving is in ruime zin het geheel van rechtsregelingen, internationale verdragen en gewoonterecht met betrekking tot het gebruik van de zee, tot de zeescheepvaart, het zeevervoer en de handel via zee, zowel van privaatrechtelijke als publiekrechtelijke aard.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Zeerecht · Bekijk meer »

Zuidelijke Nederlanden

Lage Landen (met Prinsbisdom Luik, Abdijvorstendom Stavelot-Malmedy en Hertogdom Bouillon) onder Spaans en Oostenrijks gezag, met in het rood de scheidingslijn tussen Noordelijke en Zuidelijke Nederlanden De Zuidelijke Nederlanden, ook wel de Katholieke Nederlanden genoemd, is de (verzamel)naam voor de verschillende landsheerlijkheden uit de Habsburgse Nederlanden die onder het gezag van de Habsburgers bleven, nadat de opstandige zeven noordelijke provinciën zich in 1581 hadden afgescheiden.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en Zuidelijke Nederlanden · Bekijk meer »

17e eeuw

De 17e eeuw (van de christelijke jaartelling) is de 17e periode van 100 jaar, dus bestaande uit de jaren 1601 tot en met 1700.

Nieuw!!: Gouden Eeuw (Nederland) en 17e eeuw · Bekijk meer »

Richt hier:

Gouden Eeuw (Holland), Nederlandse Gouden Eeuw, Zeventiende Eeuw (Nederland).

Unionpedia is een concept map of een semantisch netwerk organiseerde als een encyclopedie of een woordenboek. Het geeft een korte omschrijving van elk concept en haar relaties.

Dit is een enorme online mentale kaart die dient als basis voor concept diagrammen. Het is gratis te gebruiken en elk artikel of document kan worden gedownload. Het is een hulpmiddel, resource of verwijzing voor studie, onderzoek, onderwijs, het leren of onderwijs, die kunnen worden gebruikt door docenten, onderwijzers, leerlingen of studenten; voor de academische wereld: voor school, primaire, secundaire, middelbare school, midden, universiteit, technische opleiding, universiteit, bachelor, master of doctoraal niveau; for papers, rapporten, projecten, ideeën, documentatie, enquêtes, samenvattingen, of scriptie. Hier is de definitie, uitleg, beschrijving, of de betekenis van elke significante waarop u informatie nodig, en een lijst van de bijbehorende concepten als een verklarende woordenlijst. Verkrijgbaar in het Nederlands, Engels, Spaans, Portugees, Japans, Chinees, Frans, Duits, Italiaans, Pools, Russisch, Arabisch, Hindi, Zweeds, Oekraïens, Hongaars, Catalaans, Tsjechisch, Hebreeuws, Deens, Fins, Indonesisch, Noors, Roemeense, Turks, Vietnamees, Koreaans, Thais, Grieks, Bulgaars, Kroatisch, Slowaaks, Litouws, Filipino, Lets, Ests en Sloveens. Meer talen binnenkort.

Alle informatie werd gehaald uit Wikipedia, en het is beschikbaar onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen.

Unionpedia wordt niet onderschreven door of gelieerd aan de Wikimedia Foundation.

Google Play, Android en het logo van Google Play zijn handelsmerken van Google Inc.

Privacybeleid

UitgaandeInkomende