47 relaties: Aardbeving, Aarde (planeet), Aardkorst, Aardmantel, Asthenosfeer, Celsius, Continent, Continentale lithosfeer, Duniet, Faseovergang, Felsisch, Harzburgiet, Kilometer, Kristalfractionatie, Lithosfeer, Lithosferische mantel, Lithostatische druk, Low velocity zone, Magma (gesteente), Mantelconvectie, Mantelgesteente, Manteltransitiezone, Massadichtheid, Mesosfeer (mantel), Mid-oceanische rug, Mineraal (geologie), Mohorovičić-discontinuïteit, Oceaan, Oceanische lithosfeer, Olivijn, Partiële smelt, Peridotiet, Plasticiteit (materiaalkunde), Pyroxeen, Seismische discontinuïteit, Seismologie, Siliciumdioxide, Smeltpunt, Stijfheid, Subductiezone, Tektoniek, Tektonische plaat, Temperatuur, Ultramafisch, Viscositeit, Vluchtigheid (stof), Vulkanisme.
Aardbeving
De gevolgen van de aardbeving in San Francisco van 1906 Een aardbeving is een trilling of schokkende beweging van de aardkorst.
Nieuw!!: Bovenmantel en Aardbeving · Bekijk meer »
Aarde (planeet)
De Aarde is vanaf de Zon gerekend de derde planeet van het zonnestelsel.
Nieuw!!: Bovenmantel en Aarde (planeet) · Bekijk meer »
Aardkorst
Doorsnede van de Aarde, de aardkorst (1 continentale korst en 2 oceanische korst) vormt het dunne bovenste laagje De aardkorst is de buitenste laag van de vaste Aarde, die bestaat uit gesteenten met een relatief lage dichtheid en rijk in silica (SiO2).
Nieuw!!: Bovenmantel en Aardkorst · Bekijk meer »
Aardmantel
Schematische samenstelling van de Aarde De aardmantel of kortweg mantel is de laag in de Aarde die direct onder de korst ligt.
Nieuw!!: Bovenmantel en Aardmantel · Bekijk meer »
Asthenosfeer
Aarddoorsnede (5: Asthenosfeer) De asthenosfeer (Grieks: ἀσθενός.
Nieuw!!: Bovenmantel en Asthenosfeer · Bekijk meer »
Celsius
Celsius' ontwerp Celsius (eerder centigrade genoemd in onder meer het Engels en Frans) is een temperatuurschaal vernoemd naar de Zweedse astronoom Anders Celsius (1701-1744), die een eerste versie van deze schaal (met en verwisseld) voorstelde in 1742.
Nieuw!!: Bovenmantel en Celsius · Bekijk meer »
Continent
Een continent is een zeer grote landmassa die niet of vrijwel niet met andere landmassa's verbonden is, en die zo groot is dat er plekken zijn waar een landklimaat of overgangsklimaat heerst.
Nieuw!!: Bovenmantel en Continent · Bekijk meer »
Continentale lithosfeer
Doorsnede van de aardkorst:1 - continentale lithosfeer;2 - oceanische lithosfeer met oceaan erboven;3 - asthenosfeer. De continentale lithosfeer is het type lithosfeer onder continenten en het continentale plat.
Nieuw!!: Bovenmantel en Continentale lithosfeer · Bekijk meer »
Duniet
Kleine vulkanische bom van (zwarte) basaniet en (groene) duniet Duniet is een type peridotiet, dat wil zeggen een ultramafisch dieptegesteente.
Nieuw!!: Bovenmantel en Duniet · Bekijk meer »
Faseovergang
Faseovergangen tussen een gasvormige, vloeibare, en vaste fase. G staat voor gasvormig, L voor vloeibaar en S voor vast. Een faseovergang, fasetransitie of fasetransformatie is, in de thermodynamica, de overgang van de ene fase van een stof naar een andere fase.
Nieuw!!: Bovenmantel en Faseovergang · Bekijk meer »
Felsisch
Felsisch (van Engels: feldspar - veldspaat) of (verouderd) zuur slaat in de geologie op gesteenten of mineralen die relatief veel silica (SiO2) en relatief weinig magnesium of ijzer bevatten.
Nieuw!!: Bovenmantel en Felsisch · Bekijk meer »
Harzburgiet
Harzburgiet is een type peridotiet, dat wil zeggen een ultramafisch dieptegesteente.
Nieuw!!: Bovenmantel en Harzburgiet · Bekijk meer »
Kilometer
De oorspronkelijke definitie van de meter in 1795 was 1/10.000.000e deel van de helft van de lengte van een meridiaan. De in deze figuur aangeduide afstand was dus per definitie 10.000 km De kilometer (symbool km) is een van het SI afgeleide eenheid van lengte, gelijk aan 1000 meter.
Nieuw!!: Bovenmantel en Kilometer · Bekijk meer »
Kristalfractionatie
Kristalfractionatie, ook wel kristallisatiedifferentiatie, is het proces dat plaatsvindt wanneer in een magma (vloeibaar gesteente) bepaalde mineralen kristalliseren, terwijl andere componenten in de vloeibare fase blijven.
Nieuw!!: Bovenmantel en Kristalfractionatie · Bekijk meer »
Lithosfeer
De tektonische platen De lithosfeer of steenschaal is het buitenste gedeelte van de vaste Aarde en is ongeveer 80 km dik (Afhankelijk van of het oceanische of continentale lithosfeer betreft).
Nieuw!!: Bovenmantel en Lithosfeer · Bekijk meer »
Lithosferische mantel
De lithosferische mantel is het bovenste gedeelte van de aardmantel, dat tegelijkertijd het onderste gedeelte van de lithosfeer is.
Nieuw!!: Bovenmantel en Lithosferische mantel · Bekijk meer »
Lithostatische druk
De lithostatische druk is de druk die op een bepaald punt in de ondergrond heerst als gevolg van het gewicht van erboven gelegen gesteentemateriaal.
Nieuw!!: Bovenmantel en Lithostatische druk · Bekijk meer »
Low velocity zone
De low velocity zone (LVZ) is het gebied van de bovenmantel waarin seismische golven zich traag voortbewegen.
Nieuw!!: Bovenmantel en Low velocity zone · Bekijk meer »
Magma (gesteente)
Vesuvius in 1774. Olieverf door de Duitse landschapsschilder Jakob Philipp Hackert (1737-1807). Magma is het vloeibare gesteente dat zich onder het aardoppervlak of het oppervlak van een andere aardse planeet bevindt.
Nieuw!!: Bovenmantel en Magma (gesteente) · Bekijk meer »
Mantelconvectie
snelheden van de convectiestroming weer. Mantelconvectie is convectiestroming in vast gesteente in de aardmantel.
Nieuw!!: Bovenmantel en Mantelconvectie · Bekijk meer »
Mantelgesteente
granaatperidotiet, een helgroene pyroxenietband (vnl. clinopyroxeen, 5 cm dik) en ten slotte donkere olijfbruine pyroxeniet (zowel ortho- als clinopyroxeen). Dit soort banden ontstaan door partieel smelten en differentiatie van de smelt. Met mantelgesteente wordt in de geologie gesteente bedoeld dat afkomstig is uit de aardmantel.
Nieuw!!: Bovenmantel en Mantelgesteente · Bekijk meer »
Manteltransitiezone
PREM, een zone met snel toenemende snelheden. De manteltransitiezone is gemarkeerd met "MTZ". De manteltransitiezone (kortweg transitiezone, Engels: Mantle Transition Zone, afgekort MTZ) is een zone tussen ongeveer 410 en 670 km diepte in het binnenste van de Aarde waar de toename van seismische snelheden met de diepte groot is.
Nieuw!!: Bovenmantel en Manteltransitiezone · Bekijk meer »
Massadichtheid
De massadichtheid of soortelijke massa (of, als geen verwarring mogelijk is, kortweg dichtheid) van een homogeen materiaal is in de natuur- en scheikunde een intensieve grootheid die uitdrukt hoeveel massa van dat materiaal aanwezig is in een bepaald volume.
Nieuw!!: Bovenmantel en Massadichtheid · Bekijk meer »
Mesosfeer (mantel)
De term mesosfeer wordt gebruikt in een verouderde indeling van het binnenste van de Aarde vanaf ongeveer 300 km diepte.
Nieuw!!: Bovenmantel en Mesosfeer (mantel) · Bekijk meer »
Mid-oceanische rug
Een mid-oceanische rug (soms afgekort tot MOR), spreidingsrug, of spreidingszone is een langgerekte, hoger gelegen structuur.
Nieuw!!: Bovenmantel en Mid-oceanische rug · Bekijk meer »
Mineraal (geologie)
silica (SiO2). Een mineraal is een in de natuur voorkomende stof die zichtbaar homogeen van structuur en samenstelling is.
Nieuw!!: Bovenmantel en Mineraal (geologie) · Bekijk meer »
Mohorovičić-discontinuïteit
De mohorovičić-discontinuïteit, vaak moho genoemd, is een seismische discontinuïteit die de grens vormt tussen de aardkorst en de aardmantel.
Nieuw!!: Bovenmantel en Mohorovičić-discontinuïteit · Bekijk meer »
Oceaan
Satellieten van de NASA voor waarneming van de aarde leveren gegevens over stroming en wind op zee en hoogte en temperatuur van het zeeoppervlak. Grenslaag met condensatieniveau (scherpe ondergrens van de wolken) en troposfeer boven de Atlantische Oceaan. Een oceaan (Oudgrieks Ωκεανός (Ōkeanós)) is een min of meer zelfstandige wereldzee tussen de continenten en kan meerdere (kleinere) zeeën bevatten.
Nieuw!!: Bovenmantel en Oceaan · Bekijk meer »
Oceanische lithosfeer
Doorsnede van de aardkorst: 1 - continentale lithosfeer; 2 - oceanische lithosfeer met oceaan erboven; 3 - asthenosfeer. Oceanische lithosfeer is het type lithosfeer dat onder de diepe delen van de oceanen voorkomt.
Nieuw!!: Bovenmantel en Oceanische lithosfeer · Bekijk meer »
Olivijn
Het mineraal olivijn is een nesosilicaat met als chemische formule (Mg,Fe)2SiO4, waarbij de eindleden tussen magnesium en ijzer worden gevormd door de mineralenreeks forsteriet (rijk aan Mg) en fayaliet (rijk aan Fe).
Nieuw!!: Bovenmantel en Olivijn · Bekijk meer »
Partiële smelt
Partieel smelten is het smelten van één of meerdere componenten in een vaste oplossing, terwijl andere componenten in de vaste fase blijven.
Nieuw!!: Bovenmantel en Partiële smelt · Bekijk meer »
Peridotiet
Peridotiet is een grof kristallijn ultramafisch gesteente met hoge dichtheid dat hoofdzakelijk bestaat uit de mineralen olivijn en twee pyroxenen.
Nieuw!!: Bovenmantel en Peridotiet · Bekijk meer »
Plasticiteit (materiaalkunde)
Spanning-rekdiagram (spanning σ vs. rek ε) welke de twee zones in deformatie tot breuk in materialen weergeeft: elastische deformatie (blauw) en plastische deformatie (groen). Plasticiteit is een mechanische materiaaleigenschap, die iets zegt over de mate van plastische vervorming, ook wel plastische deformatie genoemd, van een materiaal bij een bepaalde toegepaste spanning.
Nieuw!!: Bovenmantel en Plasticiteit (materiaalkunde) · Bekijk meer »
Pyroxeen
Aegirien, een natriumrijke vorm van clinopyroxeen. De groep mineralen die pyroxenen genoemd worden, is een groep belangrijke silicaten in magmatische en metamorfe gesteenten.
Nieuw!!: Bovenmantel en Pyroxeen · Bekijk meer »
Seismische discontinuïteit
korst. De overgangen tussen deze "schillen" worden veroorzaakt door een aantal belangrijke seismische discontinuïteiten. Een seismische discontinuïteit of discontinuïteitsvlak is in de seismologie een zone in het binnenste van de Aarde waar seismische snelheden discontinu (sprongsgewijs) veranderen (impedantieverandering).
Nieuw!!: Bovenmantel en Seismische discontinuïteit · Bekijk meer »
Seismologie
Een historische Chinese seismograaf De seismologie is een wetenschappelijke discipline binnen de geofysica die zich bezighoudt met het bestuderen, beschrijven en meten van seismische golven bij aardbevingen.
Nieuw!!: Bovenmantel en Seismologie · Bekijk meer »
Siliciumdioxide
GPa (verticaal) en temperatuur in graden Celsius (horizontaal). Siliciumdioxide of silica is het bekendste oxide van silicium en heeft als verhoudingsformule SiO2.
Nieuw!!: Bovenmantel en Siliciumdioxide · Bekijk meer »
Smeltpunt
smeltend ijs is 0 °C Het smeltpunt of de smelttemperatuur van een stof, is de temperatuur waarbij de aggregatietoestand van een stof overgaat van vaste stof naar vloeistof.
Nieuw!!: Bovenmantel en Smeltpunt · Bekijk meer »
Stijfheid
Stijfheid in een balk Stijfheid in een veer Stijfheid of rigiditeit is een materiaaleigenschap, die de mate waarin een materiaal of een constructie zich tegen elastische vervorming verzet aangeeft.
Nieuw!!: Bovenmantel en Stijfheid · Bekijk meer »
Subductiezone
Een subductie-zone is een zone waar een oceanische aardplaat onder een continentale of een andere oceanische aardplaat schuift (subductie).
Nieuw!!: Bovenmantel en Subductiezone · Bekijk meer »
Tektoniek
De San Andreas Fault in Californië is het gevolg van tektonische zijschuiving. Tektoniek (van het Grieks tektonikós: bouwwerk) is het geheel aan bewegingen en vervormingen (zoals breuken en plooien) in het vaste oppervlak van een planeet (de korst).
Nieuw!!: Bovenmantel en Tektoniek · Bekijk meer »
Tektonische plaat
breuklijnen en vulkanische activiteit GPS-satellietgegevens van NASA JPL. De vectoren geven zowel de richting als relatieve snelheid van de tektonische platen Een tektonische plaat of tektonische schol is een stuk van het oppervlak van de Aarde dat als één geheel beweegt.
Nieuw!!: Bovenmantel en Tektonische plaat · Bekijk meer »
Temperatuur
Thermische vibraties van een molecuul. Hoe hoger de temperatuur, hoe heviger de trillingen. Temperatuur of warmtegraad is een begrip dat aanduidt hoe warm of koud iets is.
Nieuw!!: Bovenmantel en Temperatuur · Bekijk meer »
Ultramafisch
Ultramafisch staat in de geologie voor stollingsgesteente dat relatief zeer weinig (minder dan 45 massaprocent) silica (SiO2) bevat.
Nieuw!!: Bovenmantel en Ultramafisch · Bekijk meer »
Viscositeit
De vloeistof op de onderste afbeelding heeft een hogere viscositeit dan de transparante vloeistof op de bovenste afbeelding en zal dus meer weerstand bieden tegen externe vervormingskrachten. Viscositeit, ook bekend als stroperigheid, traagvloeibaarheid of dikvloeibaarheid, is een fysische materiaaleigenschap van een vloeistof of van een gas.
Nieuw!!: Bovenmantel en Viscositeit · Bekijk meer »
Vluchtigheid (stof)
Dibroom (Br2) is een vluchtige vloeistof. Dit is duidelijk zichtbaar door de roodbruine dampen boven het vloeistofoppervlak. Vluchtigheid is een term uit de natuurkunde of scheikunde om aan te duiden dat bepaalde stoffen, doorgaans vloeistoffen, zeer snel verdampen.
Nieuw!!: Bovenmantel en Vluchtigheid (stof) · Bekijk meer »
Vulkanisme
Bromo (voorgrond, met rookpluim) Vulkanisme is een verzamelnaam voor geologische processen aan het oppervlak, die het gevolg zijn van het omhoog komen van heet materiaal uit het binnenste van een planeet.
Nieuw!!: Bovenmantel en Vulkanisme · Bekijk meer »