Logo
Unionpedia
Communicatie
Ontdek het op Google Play
Nieuw! Download Unionpedia op je Android™ toestel!
Gratis
Snellere toegang dan browser!
 

Dependentiegrammatica

Index Dependentiegrammatica

De dependentiegrammatica ofwel valentiegrammatica is een met name door Lucien Tesnière uitgewerkt alternatief grammaticamodel binnen de syntaxis.

25 relaties: Argument (taalkunde), Bepaling (taalkunde), Bezittelijk voornaamwoord, Bijvoeglijk naamwoord, Complement (taalkunde), Constituent (taalkunde), Dependensmarkering, Grammatica, Hoofd (taalkunde), Hoofdmarkering, Karl Bühler, Lidwoord, Lucien Tesnière, Middeleeuwen, Semantiek, Syntaxis (taalkunde), Transformatie (taalkunde), Valentie (taalkunde), Voorzetsel, Voorzetselconstituent, Werkwoord, Woordsoort, Zelfstandig naamwoord, Zin (taalkunde), Zinsdeel.

Argument (taalkunde)

Een argument is in de taalkunde een zinsdeel dat onlosmakelijk is verbonden met een werkwoordsvorm, waar het een thematische relatie mee heeft.

Nieuw!!: Dependentiegrammatica en Argument (taalkunde) · Bekijk meer »

Bepaling (taalkunde)

In de zinsontleding, het onderdeel van de taalkunde dat de syntactische structuur van zinnen beschrijft, is een bepaling (of: adjunct) een woord of zinsdeel dat kan worden weggelaten zonder de zin ongrammaticaal te maken, en zonder de betekenis wezenlijk te veranderen.

Nieuw!!: Dependentiegrammatica en Bepaling (taalkunde) · Bekijk meer »

Bezittelijk voornaamwoord

Het bezittelijk voornaamwoord (afgekort: bez.vnw. of bzvnw) of possessief pronomen, in het Latijn pronomen possessivum genoemd, is in de taalkundige benoeming een voornaamwoord dat vooral een bezitsrelatie uitdrukt, bijvoorbeeld tussen een persoon en een zelfstandig naamwoord, bijvoorbeeld "haar boek".

Nieuw!!: Dependentiegrammatica en Bezittelijk voornaamwoord · Bekijk meer »

Bijvoeglijk naamwoord

Een bijvoeglijk naamwoord of adjectief is een woordsoort in de taalkundige benoeming.

Nieuw!!: Dependentiegrammatica en Bijvoeglijk naamwoord · Bekijk meer »

Complement (taalkunde)

In de redekundige ontleding, een onderdeel van de traditionele zinsalanalyse of ontleding, is een complement (letterlijk 'aanvulling') een zinsdeel dat de zinskern van onderwerp en gezegde zodanig aanvult dat een volledige zin tot stand komt.

Nieuw!!: Dependentiegrammatica en Complement (taalkunde) · Bekijk meer »

Constituent (taalkunde)

Een constituent of samenhangende woordgroep is een deel van een zin (vaak een zinsdeel of anders een deel hiervan) dat zich in syntactisch opzicht als eenheid manifesteert.

Nieuw!!: Dependentiegrammatica en Constituent (taalkunde) · Bekijk meer »

Dependensmarkering

Dependensmarkering (Engels: dependent-marking) is in de syntaxis het verschijnsel dat de grammaticale markeerders die de relaties tussen de verschillende constituenten in een zin of zinsdeel aangeven eerder bij de afhankelijke elementen - de dependenten en de bepalende woorden worden geplaatst dan bij het hoofd van de zin of het zinsdeel.

Nieuw!!: Dependentiegrammatica en Dependensmarkering · Bekijk meer »

Grammatica

Grammaticaboekje uit 1735. De spraakkunst, spraakleer of grammatica is binnen de theoretische taalkunde de benaming voor de studie, beschrijving en verklaring voor alles dat met de systematiek van een natuurlijke taal of kunsttaal te maken heeft.

Nieuw!!: Dependentiegrammatica en Grammatica · Bekijk meer »

Hoofd (taalkunde)

Het hoofd, ook wel het syntactische hoofd of de syntactische kern, is een begrip uit de grammatica.

Nieuw!!: Dependentiegrammatica en Hoofd (taalkunde) · Bekijk meer »

Hoofdmarkering

Hoofdmarkering (Engels: head-marking) is in de syntaxis het verschijnsel dat de grammaticale markeerders die de onderlinge verhouding van woorden en constituenten weergeven in de regel bij het hoofd van het betreffende zinsdeel worden geplaatst in plaats van bij de hiervan afhankelijke elementen (de dependenten).

Nieuw!!: Dependentiegrammatica en Hoofdmarkering · Bekijk meer »

Karl Bühler

Karl Bühler in 1927 Karl Bühler (Meckesheim, 27 mei 1879 - Los Angeles, 24 oktober 1963) was een Duits-Oostenrijks-Amerikaans psycholoog en - naast Ferdinand de Saussure, Roman Jakobson en Noam Chomsky - een der belangrijkste taaltheoretici van de 20e eeuw.

Nieuw!!: Dependentiegrammatica en Karl Bühler · Bekijk meer »

Lidwoord

Het lidwoord of artikel is in de taalkundige benoeming een functiewoord dat rechtstreeks wordt verbonden met een ander woord.

Nieuw!!: Dependentiegrammatica en Lidwoord · Bekijk meer »

Lucien Tesnière

Lucien Tesnière (Mont-Saint-Aignan, 13 mei 1893 – Montpellier, 6 december 1954) was een prominente en invloedrijke Franse taalkundige.

Nieuw!!: Dependentiegrammatica en Lucien Tesnière · Bekijk meer »

Middeleeuwen

Mainzer Dom vanuit het zuidwesten De middeleeuwen (letterlijk tussenliggende eeuwen) (ca. 500 tot ca. 1500) vormen, in de historiografische indeling of periodisering van de geschiedenis van Europa, de periode tussen de klassieke oudheid en de vroegmoderne tijd.

Nieuw!!: Dependentiegrammatica en Middeleeuwen · Bekijk meer »

Semantiek

De semantiek of betekenisleer is een wetenschap die zich bezighoudt met de betekenis van symbolen, waarbij het in het bijzonder de bouwstenen van natuurlijke talen die voor de communicatie dienen ofwel woorden en zinnen betreft.

Nieuw!!: Dependentiegrammatica en Semantiek · Bekijk meer »

Syntaxis (taalkunde)

Syntaxis (van het Oudgriekse συν- syn-, "samen", en τάξις táxis, "regeling"), ook vaak zinsleer genoemd, is een deelgebied binnen de theoretische taalkunde dat in ruime zin de studie omvat van alles wat met de opbouw en structuur van zinsdelen en zinnen te maken heeft, ofwel van de zinsbouw.

Nieuw!!: Dependentiegrammatica en Syntaxis (taalkunde) · Bekijk meer »

Transformatie (taalkunde)

Een transformatie is in de taalkunde een gewoonlijk niet nader omschreven overgang van diepte- naar oppervlaktestructuur.

Nieuw!!: Dependentiegrammatica en Transformatie (taalkunde) · Bekijk meer »

Valentie (taalkunde)

Valentie is een begrip in de taalkunde dat de 'plaatsigheid' van een werkwoord uitdrukt.

Nieuw!!: Dependentiegrammatica en Valentie (taalkunde) · Bekijk meer »

Voorzetsel

Een voorzetsel (of prepositie) is een onverbuigbare woordsoort die altijd deel uitmaakt van een zinsdeel (vaak is dit een bijwoordelijke bepaling) en de aard van de relatie tussen verschillende elementen in de zin aangeeft.

Nieuw!!: Dependentiegrammatica en Voorzetsel · Bekijk meer »

Voorzetselconstituent

Een voorzetselconstituent is een nominale of verbale constituent met een voorzetsel dat soms als het syntactische hoofd wordt beschouwd.

Nieuw!!: Dependentiegrammatica en Voorzetselconstituent · Bekijk meer »

Werkwoord

Het werkwoord (Latijn: verbum) is een woordsoort die in bijna alle talen van de wereld samen met het subject (onderwerp) en eventueel een of meer objecten (voorwerpen) de basis vormt van een zin.

Nieuw!!: Dependentiegrammatica en Werkwoord · Bekijk meer »

Woordsoort

Elk woord in een taal behoort tot een bepaalde woordsoort, woordklasse ofwel lexicale categorie.

Nieuw!!: Dependentiegrammatica en Woordsoort · Bekijk meer »

Zelfstandig naamwoord

Het zelfstandig naamwoord (Romaanse term: nomen of substantief, afkorting znw.) is de woordsoort die wordt gebruikt om in een uitspraak de personen of zaken aan te duiden waar de uitspraak betrekking op heeft, in talen waarin zulke aanduidingen een aparte lexicale categorie (woordsoort) vormen.

Nieuw!!: Dependentiegrammatica en Zelfstandig naamwoord · Bekijk meer »

Zin (taalkunde)

Een zin is een verzameling woorden die in de juiste volgorde een complete en begrijpelijke tekst opleveren.

Nieuw!!: Dependentiegrammatica en Zin (taalkunde) · Bekijk meer »

Zinsdeel

Een zinsdeel of syntagma is in de grammatica een functioneel onderdeel van een zin.

Nieuw!!: Dependentiegrammatica en Zinsdeel · Bekijk meer »

Richt hier:

Dependens, Dependentie.

UitgaandeInkomende
Hey! We zijn op Facebook nu! »