Logo
Unionpedia
Communicatie
Ontdek het op Google Play
Nieuw! Download Unionpedia op je Android™ toestel!
Installeren
Snellere toegang dan browser!
 

Devoon

Index Devoon

Het Devoon is een periode in de geologische tijdschaal (en een systeem in de stratigrafie) die duurde van 419,2 ± 3,2 tot 358,9 ± 0,4 miljoen jaar (Ma) geleden.

134 relaties: Acadische orogenese, Acanthostega, Adam Sedgwick, Algen, Amfibieën, Ammonieten (dieren), Annum, Appalachen, Ardennen, Armpotigen, Avalonia, Baltica, Bekken (geologie), Bentische zone, Bodem, Bodemvorming, Broeikaseffect, Broeikasgas, Caledonische orogenese, Cambrische explosie, Cambrium, Carboon, Cheirolepis, Chronostratigrafie, Cladoselache, Cladoxylopsida, Coelacanten, Conglomeraat (geologie), Continentaal, Continentale collisie, Continentale marge, Devon, Dieren (biologie), Duizendpotigen, Dunkleosteus, Eifel, Engeland, Equisetopsida, Era (tijdperk), Erosie, Etage (stratigrafie), Euramerika, Eusthenopteron, Famennien, Fotosynthese, Gebergtevorming, Geleedpotigen, Geologie, Geologische tijdschaal, Geschiedenis van de Aarde, ..., Gewervelden, Gondwana (continent), Graptoliet, Haaien, Hercynische orogenese, Hyneria, Hynerpeton, Ichthyostega, IJskap, Inktvissen, Insecten, Kaak (anatomie), Kaakdieren, Kaakvissen, Kalksteen, Kazachstania, Klimaatverandering, Koolstofdioxide, Koraal (zoölogie), Koraalrif, Kwastvinnigen, Laat-Paleozoïsche ijstijd, Laurentia (geologie), Londen-Brabantmassief, Longvissen, Lycopsida, Marien, Massa-extinctie, Mesozoïcum, Microcontinent, Mijten, Modder, Modderkruipers, Mosdiertjes, Mossen, Nature, Nautilussen, New York (stad), Old Red Sandstone, Ongewervelden, Ostracodermi, Paleozoïcum, Panderichthys, Pelagische zone, Periode (tijdperk), Placodermi, Planten, Rheïsche Oceaan, Rhenohercynische Zone, Rhynia, Roche-à-Frêne, Roderick Murchison, Rugosa, Schimmels, Schorpioenen (dieren), Sedimentatie, Serie (stratigrafie), Siberisch Kraton, Siluur, Sponzen, Sporenfossiel, Stethacanthus, Straalvinnigen, Stratigrafie, Stromatoporen, Symbiose, Systeem (stratigrafie), Tabulata, Tektoniek, Tijd (geologie), Tiktaalik, Trilobieten, Tweekleppigen, Vaatplanten, Varens, Verenigd Koninkrijk, Vissen (dieren), Weekdieren, Zaadplanten, Zandsteen, Zeelelies, Zeeniveau, Zeeschorpioenen, Zuidpool. Uitbreiden index (84 meer) »

Acadische orogenese

De Acadische orogenese is een fase van gebergtevorming die wordt teruggevonden in de Appalachen in het oosten van Noord-Amerika.

Nieuw!!: Devoon en Acadische orogenese · Bekijk meer »

Acanthostega

Acanthostega is een geslacht van uitgestorven amfibieën, een fossiele overgangsvorm tussen dieren die nog de morfologie van een basale vis bezaten en dieren die op poten konden lopen.

Nieuw!!: Devoon en Acanthostega · Bekijk meer »

Adam Sedgwick

Adam Sedgwick (Dent (Yorkshire), 22 maart 1785 - Cambridge, 27 januari 1873) was een Engels geoloog en natuurtheoloog.

Nieuw!!: Devoon en Adam Sedgwick · Bekijk meer »

Algen

Algen of wieren (oude wetenschappelijke naam: Algae) is een informele verzamelnaam voor een grote, zeer diverse groep organismen, die evolutionair gezien deels niet onderling verwant zijn.

Nieuw!!: Devoon en Algen · Bekijk meer »

Amfibieën

De amfibieën (Amphibia) vormen een klasse van gewervelde, koudbloedige dieren met een naakte, relatief gladde huid.

Nieuw!!: Devoon en Amfibieën · Bekijk meer »

Ammonieten (dieren)

De reuzenammoniet van Seppenrade, in het museum te Münster Ammonieten (Ammonoidea) zijn een uitgestorven onderklasse van de inktvissen (Cephalopoda).

Nieuw!!: Devoon en Ammonieten (dieren) · Bekijk meer »

Annum

Annum (afgeleid van Latijn annus, jaar; afgekort a) is een eenheid voor tijd die in de geologie en astronomie gebruikt wordt.

Nieuw!!: Devoon en Annum · Bekijk meer »

Appalachen

De Appalachen (Engels: Appalachian Mountains) zijn een middelgebergte in het oosten van Noord-Amerika met afgeronde topzones.

Nieuw!!: Devoon en Appalachen · Bekijk meer »

Ardennen

De Ardennen (Frans (in België): Ardenne, Frans (in Frankrijk): Ardennes, Waals: Årdene, Luxemburgs: Ardennen) vormen een bosrijk middelgebergte in het zuidoosten van België (een groot deel van Wallonië), Noord-Luxemburg en een klein deel in aangrenzend Frankrijk.

Nieuw!!: Devoon en Ardennen · Bekijk meer »

Armpotigen

Armpotigen (Brachiopoda) zijn een stam van ongewervelde zeedieren.

Nieuw!!: Devoon en Armpotigen · Bekijk meer »

Avalonia

De huidige gebieden (met huidige grenzen) die deel hebben uitgemaakt van Avalonia Avalonia of Avalonië is in de platentektoniek en paleogeografie een klein paleocontinent uit het Paleozoïcum.

Nieuw!!: Devoon en Avalonia · Bekijk meer »

Baltica

Baltica is een paleocontinent dat 750 miljoen jaar geleden ontstond bij het uiteenvallen van het voormalig supercontinent Rodinië.

Nieuw!!: Devoon en Baltica · Bekijk meer »

Bekken (geologie)

Een bekken (ook sedimentair bekken genoemd; Engels: basin) is in de geologie een gebied waar netto accumulatie van sediment door sedimentatie plaatsvindt of plaatsvond.

Nieuw!!: Devoon en Bekken (geologie) · Bekijk meer »

Bentische zone

Ongewervelde dieren op de bodem van de McMurdo Sound, Antarctica, naast een muur van ijs. Typische bentische dieren. Een op harde bodem levende bruinwier. Florida, VS. Koraalpoliepen zijn dieren die vastzitten op de bodem. Reuzekokerwormen op de diepzeebodem rond een ''black smoker''. De bentische zone of het bentaal is de biotoop in het onderste deel van een waterlichaam zoals een zee of meer.

Nieuw!!: Devoon en Bentische zone · Bekijk meer »

Bodem

Bodemprofiel van de bovenlaag van het aardoppervlak De bodem is de bovenste laag van de aardkorst, maar de definitie in de bodemkunde is specifieker, namelijk die laag van de aardkorst die door planten beworteld wordt (de rhizosfeer), of waarin zich bodemvormende processen afspelen.

Nieuw!!: Devoon en Bodem · Bekijk meer »

Bodemvorming

Bodemvorming of pedogenese is het proces waarbij onder invloed van bodemvormende factoren uit een dunne laag verweerd materiaal, gesteente, niet-geconsolideerd sediment of veen een bodemprofiel ontstaat.

Nieuw!!: Devoon en Bodemvorming · Bekijk meer »

Broeikaseffect

first3.

Nieuw!!: Devoon en Broeikaseffect · Bekijk meer »

Broeikasgas

Hoge-resolutie-infraroodspectrum van het broeikasgas methaan (CH4) in de gastoestand Infraroodabsorptiespectrum van methaan (CH4) Gemiddelde methaanconcentratie in de troposfeer 2006–2009 Broeikasgassen zijn gassen in de atmosfeer van de Aarde of een andere planeet met het vermogen om warmtestraling te absorberen en geleidelijk in alle richtingen weer af te geven.

Nieuw!!: Devoon en Broeikasgas · Bekijk meer »

Caledonische orogenese

Ligging van de Caledonische gebergtegordel in het Vroeg-Devoon, na afloop van de Caledonische orogenese. De huidige kustlijnen en namen van de verschillende delen van de gebergtegordel zijn aangegeven. Later bewogen deze delen uit elkaar door het ontstaan van de Atlantische Oceaan. De Caledonische orogenese of Caledonische plooiingsfase was een fase van gebergtevorming (een "orogenese") gedurende het Paleozoïcum.

Nieuw!!: Devoon en Caledonische orogenese · Bekijk meer »

Cambrische explosie

De Cambrische explosie vond plaats nadat het zuurstofniveau in de atmosfeer was toegenomen van 3% tot meer dan 12%. Met de Cambrische explosie wordt het ontstaan aangeduid van veel nieuwe bouwplannen in het dierenrijk tijdens het Cambrium (ongeveer 539 tot 485 miljoen jaar geleden).

Nieuw!!: Devoon en Cambrische explosie · Bekijk meer »

Cambrium

Het geologisch tijdvak Cambrium (541 ± 1,0 - 485,4 ± 1,9 miljoen jaar (Ma) geleden) is het onderste systeem of de vroegste periode van de era Paleozoïcum.

Nieuw!!: Devoon en Cambrium · Bekijk meer »

Carboon

Het Carboon is een periode in de geologische tijdschaal (en een systeem in de stratigrafie) die duurde van 358,9 ± 0,4 tot 298,9 ± 0,2 miljoen jaar geleden (Ma).

Nieuw!!: Devoon en Carboon · Bekijk meer »

Cheirolepis

Cheirolepis is een geslacht van uitgestorven straalvinnige beenvissen die leefden in het Midden- tot Laat-Devoon.

Nieuw!!: Devoon en Cheirolepis · Bekijk meer »

Chronostratigrafie

Met behulp van gidsfossielen is het mogelijk de chronostratigrafische eenheid te bepalen Chronostratigrafie is binnen de stratigrafie het wetenschappelijk vakgebied dat probeert gesteentelagen ten opzichte van elkaar te dateren (relatieve datering).

Nieuw!!: Devoon en Chronostratigrafie · Bekijk meer »

Cladoselache

Cladoselache is een geslacht van uitgestorven haaien die voorkwamen in het Laat-Devoon, zo'n 400 miljoen jaar geleden.

Nieuw!!: Devoon en Cladoselache · Bekijk meer »

Cladoxylopsida

De Cladoxylopsiden zijn een groep planten die alleen bekend is als fossiel.

Nieuw!!: Devoon en Cladoxylopsida · Bekijk meer »

Coelacanten

Coelacanten (Latimeriidae) zijn een familie van kwastvinnige vissen waarvan de soorten, op twee moderne na, alleen als fossiel bekend zijn.

Nieuw!!: Devoon en Coelacanten · Bekijk meer »

Conglomeraat (geologie)

Fan-conglomeraat in Death Valley, Verenigde Staten. Conglomeraat is een sedimentair gesteente bestaand uit grind (groter dan 64 mm) in een fijnere matrix.

Nieuw!!: Devoon en Conglomeraat (geologie) · Bekijk meer »

Continentaal

Continentaal betekent 'behorend bij een continent'.

Nieuw!!: Devoon en Continentaal · Bekijk meer »

Continentale collisie

Continentale collisie of continent-continent collisie (collisie betekent botsing) is het proces dat in de platentektoniek optreedt als twee continenten tegen elkaar "botsen", waarna gebergtevorming of orogenese kan optreden.

Nieuw!!: Devoon en Continentale collisie · Bekijk meer »

Continentale marge

abyssale vlakte). De continentale marge (Engels: continental margin) is in de geologie de overgang tussen een continent, bestaande uit dikke continentale korst en een oceaan, bestaande uit dunne oceanische korst.

Nieuw!!: Devoon en Continentale marge · Bekijk meer »

Devon

Devon of Devonshire is een graafschap in het zuidwesten van Engeland.

Nieuw!!: Devoon en Devon · Bekijk meer »

Dieren (biologie)

De dieren (Animalia) vormen een rijk van meercellige levende wezens die tot de eukaryoten behoren.

Nieuw!!: Devoon en Dieren (biologie) · Bekijk meer »

Duizendpotigen

De duizendpotigen, ook wel veelpotigen genoemd (Myriapoda), vormen een onderstam van kruipende, geleedpotige dieren.

Nieuw!!: Devoon en Duizendpotigen · Bekijk meer »

Dunkleosteus

Dunkleosteus is een geslacht van uitgestorven vissen uit het Devoon (rond 360 miljoen jaar geleden).

Nieuw!!: Devoon en Dunkleosteus · Bekijk meer »

Eifel

caldera in het Eifelgebergte Typisch Eifellandschap Typisch dorp in de Südeifel Zonsopkomst in de Vulkaaneifel Top van de Hohe Acht, de hoogste top van de Eifel De Eifel is het oostelijke deel van het middelhoog plateau Eifel-Ardennen.

Nieuw!!: Devoon en Eifel · Bekijk meer »

Engeland

Engeland (Engels: England) is een voormalig koninkrijk en maakt als constituerend land met Noord-Ierland, Schotland en Wales deel uit van één soevereine staat: het Verenigd Koninkrijk.

Nieuw!!: Devoon en Engeland · Bekijk meer »

Equisetopsida

Equisetopsida is een klasse van primitieve varenachtige planten met voornamelijk fossiele vertegenwoordigers.

Nieuw!!: Devoon en Equisetopsida · Bekijk meer »

Era (tijdperk)

Een era of hoofdtijdperk is een onderdeel van de geologische tijdschaal.

Nieuw!!: Devoon en Era (tijdperk) · Bekijk meer »

Erosie

Erosie Erosie is het proces van slijtage van een vast oppervlak waarbij materiaal wordt verplaatst of geheel verdwijnt.

Nieuw!!: Devoon en Erosie · Bekijk meer »

Etage (stratigrafie)

Een etage (Engels: stage) is het chronostratigrafisch equivalent van een geochronologische tijd of tijdsnede.

Nieuw!!: Devoon en Etage (stratigrafie) · Bekijk meer »

Euramerika

gearceerd. Euramerika (ook wel Old Red Sandstonecontinent, Laurussia of Laurazië, hoewel die laatste naam ook voor andere continentfiguraties gebruikt wordt) is een paleocontinent uit het Paleozoïcum, dat bestond uit het tegenwoordige Noord-Amerika en het noorden en midden van Europa.

Nieuw!!: Devoon en Euramerika · Bekijk meer »

Eusthenopteron

Eusthenopteron is een geslacht van uitgestorven Sarcopterygii (vaak lobvinnigen genoemd) dat een iconische status heeft verkregen door zijn nauwe verwantschappen met viervoeters.

Nieuw!!: Devoon en Eusthenopteron · Bekijk meer »

Famennien

Het Famennien (Vlaanderen: Famenniaan) is de bovenste etage van het Boven-Devoon, met een ouderdom van 372,2 ± 1,6 tot 358,9 ± 0,4 Ma.

Nieuw!!: Devoon en Famennien · Bekijk meer »

Fotosynthese

Fotosyntheseformule Fotosynthese (ook: koolstofdioxide-, koolzuur- of koolstofassimilatie) is een vorm van biosynthese, waarbij energie uit zonlicht wordt gebruikt om gasvormig koolstofdioxide om te zetten in de vaste stof glucose.

Nieuw!!: Devoon en Fotosynthese · Bekijk meer »

Gebergtevorming

plateau. Gebergtevorming alias orogenese is een gevolg van de platentektoniek, de bewegingen van platen langs elkaar (zijschuivingsbewegingen), over en onder elkaar (compressieve bewegingen) en uit elkaar (extensionele bewegingen).

Nieuw!!: Devoon en Gebergtevorming · Bekijk meer »

Geleedpotigen

Geleedpotigen (Arthropoda) zijn een stam van koudbloedige, ongewervelde dieren met een uitwendig skelet, een gesegmenteerd lichaam en meerdelige (gelede) poten.

Nieuw!!: Devoon en Geleedpotigen · Bekijk meer »

Geologie

Carl Spitzweg: ''Der Geologe'', omstreeks 1860 Geologische kaart van Engeland en Wales door William Smith uit 1815. Dit was de eerste geologische kaart die met moderne methoden werd getekend. Geologie of aardkunde (van Oudgrieks γῆ.

Nieuw!!: Devoon en Geologie · Bekijk meer »

Geologische tijdschaal

Engelstalige visuele presentatie van een geologische tijdschaal in de vorm van een spiraal De geologische tijdschaal is de indeling van de geschiedenis van de Aarde in geologische tijdperken.

Nieuw!!: Devoon en Geologische tijdschaal · Bekijk meer »

Geschiedenis van de Aarde

De geschiedenis van de Aarde bestrijkt een extreem lange periode. Om dit te visualiseren wordt deze 4,6 miljard jaar weleens geprojecteerd op een 24-urige zogenaamde ''geologische klok''. Op een dergelijke klok wordt de vorming van de Aarde geklokt op middernacht. Het eerste leven ontstaat rond 3.15 uur. Pas om 12 uur 's middags wordt de atmosfeer zuurstofrijk, en om 4 uur 's middags verschijnen de eerste primitieve zeedieren. De Cambrische explosie vindt plaats om kwart over negen 's avonds en om tien uur (tijdens het Devoon) verovert het leven het land. De dinosauriërs sterven om 23.40 uur uit en de eerste mensen verschijnen pas 20 seconden voor middernacht. De geschiedenis van de Aarde schetst het ontstaan en de ontwikkeling van de planeet waarop de mensheid leeft.

Nieuw!!: Devoon en Geschiedenis van de Aarde · Bekijk meer »

Gewervelden

Gewervelden of vertebraten (Vertebrata) vormen een onderstam van chordadieren.

Nieuw!!: Devoon en Gewervelden · Bekijk meer »

Gondwana (continent)

Ligging van continenten tijdens het Trias Gondwana, ook wel Gondwanaland, was een zuidelijk supercontinent, dat bestond uit gebieden die in de huidige tijd grotendeels op het zuidelijk halfrond liggen, waaronder Antarctica, Zuid-Amerika, Afrika, India en de eilanden in de Indische Oceaan, het continent Australië en eilanden in het westen van de Grote Oceaan.

Nieuw!!: Devoon en Gondwana (continent) · Bekijk meer »

Graptoliet

''Thallograptus sphaericola''. Graptolieten (Graptolithina) zijn fossiele kolonie-vormende dieren die vooral bekend zijn uit het Paleozoïcum (Laat-Cambrium tot Laat-Devoon; ~500 Ma - ~360 Ma).

Nieuw!!: Devoon en Graptoliet · Bekijk meer »

Haaien

Haaien (Selachimorpha, ook wel Selachii) zijn een groep van grote, lenige kraakbeenvissen.

Nieuw!!: Devoon en Haaien · Bekijk meer »

Hercynische orogenese

Carboon. Huidige kustlijnen zijn in grijs aangegeven ter oriëntatie.Kaart gebaseerd op gegevens en kaarten in Matte (2001) en Ziegler (1990) De Hercynische, Varistische of Variscische orogenese of plooiing was een fase van gebergtevorming (een "orogenese") gedurende het Laat-Paleozoïcum, die herkend wordt in oudere gesteenten in de ondergrond van Midden- en Zuid-Europa en Noord-Afrika.

Nieuw!!: Devoon en Hercynische orogenese · Bekijk meer »

Hyneria

Hyneria is een geslacht van uitgestorven kwastvinnige zoetwatervissen uit het Devoon (Fammenien, ongeveer 360 miljoen jaar geleden).

Nieuw!!: Devoon en Hyneria · Bekijk meer »

Hynerpeton

Hynerpeton (/ haɪnɜːrpətɒn/lit. 'kruipend dier van Hyner') is een geslacht van uitgestorven amfibieën dat leefde in de rivieren en waterplassen van Pennsylvania tijdens het Laat-Devoon, ongeveer 365 tot 363 miljoen jaar geleden.

Nieuw!!: Devoon en Hynerpeton · Bekijk meer »

Ichthyostega

Ichthyostega is een geslacht van uitgestorven stamtetrapoden, overgangsvormen van basale beenvissen naar de Tetrapoda.

Nieuw!!: Devoon en Ichthyostega · Bekijk meer »

IJskap

Satellietopname van de Antarctische ijskap. Een ijskap is een koepelvormige, aaneengesloten ijsmassa van grote omvang.

Nieuw!!: Devoon en IJskap · Bekijk meer »

Inktvissen

De inktvissen (Cephalopoda) vormen een klasse dieren behorend tot de stam der weekdieren (Mollusca).

Nieuw!!: Devoon en Inktvissen · Bekijk meer »

Insecten

Insecten (Insecta) zijn een klasse van zespotige, ongewervelde dieren die behoren tot de geleedpotigen (Arthropoda).

Nieuw!!: Devoon en Insecten · Bekijk meer »

Kaak (anatomie)

Menselijke onderkaak (vooraanzicht) Menselijke onderkaak (zijaanzicht) Menselijke onderkaak (bovenaanzicht) Een kaak is een deel van het skelet.

Nieuw!!: Devoon en Kaak (anatomie) · Bekijk meer »

Kaakdieren

De Gnathostomata of kaakdieren zijn een groep van dieren die behoort tot de chordadieren (Chordata).

Nieuw!!: Devoon en Kaakdieren · Bekijk meer »

Kaakvissen

Kaakvissen (Opistognathidae) zijn een familie van straalvinnige vissen uit de orde van Baarsachtigen (Perciformes).

Nieuw!!: Devoon en Kaakvissen · Bekijk meer »

Kalksteen

Kalksteen, carbonaatgesteente of carbonaatsteen is gesteente dat voornamelijk bestaat uit carbonaatverbindingen en -mineralen.

Nieuw!!: Devoon en Kalksteen · Bekijk meer »

Kazachstania

Armorica bevindt zich in deze reconstructie aan het noordwestelijke uiteinde. (afkorting: Am) Kazachstania was een paleocontinent dat ongeveer overeenkomt met het huidige Kazachstan, hoewel delen ervan ook onder belendende streken geschoven kunnen zijn.

Nieuw!!: Devoon en Kazachstania · Bekijk meer »

Klimaatverandering

hier. Klimaatverandering is in brede zin elke verandering in weer of klimaat over een lange periode in de geschiedenis van de Aarde.

Nieuw!!: Devoon en Klimaatverandering · Bekijk meer »

Koolstofdioxide

Koolstofdioxide, kooldioxide, ook koolzuurgas, in de 19e eeuw ook koolstofzuurgas genoemd, is een anorganische verbinding van koolstof en zuurstof, met als brutoformule CO2.

Nieuw!!: Devoon en Koolstofdioxide · Bekijk meer »

Koraal (zoölogie)

Koraal is een verzamelnaam voor zeedieren van de klasse Anthozoa (bloemdieren).

Nieuw!!: Devoon en Koraal (zoölogie) · Bekijk meer »

Koraalrif

zeebaarsjes en zeelelies zijn zichtbaar. Een koraalrif is een ecosysteem van rifbouwende bloemdieren en andere levende wezens in tropische, ondiepe zeeën.

Nieuw!!: Devoon en Koraalrif · Bekijk meer »

Kwastvinnigen

De kwastvinnigen of spiervinnige vissen (Sarcopterygii) zijn binnen de beenvisachtigen (Osteichthyes) de zustergroep van de eigenlijke beenvissen, de straalvinnigen (Actinopterygii).

Nieuw!!: Devoon en Kwastvinnigen · Bekijk meer »

Laat-Paleozoïsche ijstijd

''Striae'' ten gevolge van gletsjers in gesteente bij Colônia Witmarsum, Zuid-Brazilië De Laat-Paleozoïsche ijstijd (soms ook wel Karoo-ijstijd) was een ijstijd in de geologische periodes Carboon en Perm in het Late Paleozoïcum en duurde ongeveer van 326 tot 260 miljoen jaar geleden.

Nieuw!!: Devoon en Laat-Paleozoïsche ijstijd · Bekijk meer »

Laurentia (geologie)

Laurentia is een paleocontinent dat 750 miljoen jaar geleden gevormd werd bij het uiteenvallen van het supercontinent Rodinië.

Nieuw!!: Devoon en Laurentia (geologie) · Bekijk meer »

Londen-Brabantmassief

Het Londen-Brabantmassief, Brabantmassief, Wales-Brabantmassief, Londenmassief of Londen-Brabanteiland is een geologisch massief (een stabiel stuk van de aardkorst), dat zich uitstrekt vanaf Maastricht over Noord-België, en Zeeland, dan over de Noordzee en Zuid-Engeland tot in Wales.

Nieuw!!: Devoon en Londen-Brabantmassief · Bekijk meer »

Longvissen

Longvissen (Dipnoi) zijn een onderklasse van tropische, in zoetwater levende vissen die nauw verwant zijn aan de viervoeters (Tetrapoda).

Nieuw!!: Devoon en Longvissen · Bekijk meer »

Lycopsida

De Lycopsida (Lycopodiopsida) vormen een klasse van vaatplanten die de ordes van de Lycopodiales, de Isoetales en de Selaginellales omvat.

Nieuw!!: Devoon en Lycopsida · Bekijk meer »

Marien

Marien, een bijvoeglijk naamwoord afgeleid van het Latijnse mare, zee, is een term uit de geologie en de biologie.

Nieuw!!: Devoon en Marien · Bekijk meer »

Massa-extinctie

Ma tot heden). De gele pijltjes geven de vijf grote massa-extincties aan, blauwe pijltjes "gewone" extincties. Een massa-extinctie of massa-uitsterving is het wereldwijd massaal uitsterven van vele soorten organismen in een relatief korte tijdsduur.

Nieuw!!: Devoon en Massa-extinctie · Bekijk meer »

Mesozoïcum

Het geologisch tijdvak Mesozoïcum (afgeleid van Grieks: μέσος (mésos).

Nieuw!!: Devoon en Mesozoïcum · Bekijk meer »

Microcontinent

Met het begrip microcontinent wordt in de geologie en geofysica, en met name in de platentektoniek, een terrein bedoeld dat hoofdzakelijk uit continentale korst bestaat, maar niet bij een groot continent hoort.

Nieuw!!: Devoon en Microcontinent · Bekijk meer »

Mijten

Mijten (Acariformes) zijn kleine geleedpotigen met een lichaam dat niet duidelijk in twee (zoals bij spinnen) of drie (zoals bij insecten) geledingen is gedeeld.

Nieuw!!: Devoon en Mijten · Bekijk meer »

Modder

Modder, slijk, bagger of blubber is een vloeibaar of semi-vloeibaar mengsel van klei, silt en water, een suspensie.

Nieuw!!: Devoon en Modder · Bekijk meer »

Modderkruipers

De familie modderkruipers (Cobitidae) is een vissenfamilie uit de orde karperachtigen (Cypriniformes).

Nieuw!!: Devoon en Modderkruipers · Bekijk meer »

Mosdiertjes

Fossiele mosdiertjes De mosdiertjes (Bryozoa of Ectoprocta, niet te verwarren met de mosbeertjes) zijn een stam van Protostomia, die vooral in zee leven.

Nieuw!!: Devoon en Mosdiertjes · Bekijk meer »

Mossen

De mossen of bladmossen (stam Bryophyta Schimper 1836, vroeger ook wel in de rang van klasse als Musci of Bryopsida) zijn kleine, kruidachtige landplanten, die solitair tot dicht op elkaar gepakt groeien in matten of kussens op rotsen, bodem of als epifyten op de stam of bladeren van bomen.

Nieuw!!: Devoon en Mossen · Bekijk meer »

Nature

Nature (Engels voor 'natuur') is een gerenommeerd, Brits wetenschappelijk tijdschrift dat wekelijks verschijnt.

Nieuw!!: Devoon en Nature · Bekijk meer »

Nautilussen

Nautilussen (Nautilidae) zijn een familie van weekdieren die behoren tot de inktvissen (Cephalopoda).

Nieuw!!: Devoon en Nautilussen · Bekijk meer »

New York (stad)

New York is de grootste stad van de Verenigde Staten van Amerika.

Nieuw!!: Devoon en New York (stad) · Bekijk meer »

Old Red Sandstone

De Old Red Sandstone (Engels voor oude rode zandsteen) is zijn kenmerkende gesteentelagen uit het Devoon in Wales, Schotland, gebieden in Engeland die daaraan grenzen, en in Omagh in Noord-Ierland.

Nieuw!!: Devoon en Old Red Sandstone · Bekijk meer »

Ongewervelden

''Thelenota ananas'', een stekelhuidige Ongewervelden of invertebraten zijn dieren zonder een wervelkolom of ruggengraat, in tegenstelling tot vertebrata ofwel gewervelden.

Nieuw!!: Devoon en Ongewervelden · Bekijk meer »

Ostracodermi

Ostracodermi of ostracodermen (van Oudgrieks ὄστρακον (ostrakon).

Nieuw!!: Devoon en Ostracodermi · Bekijk meer »

Paleozoïcum

Het geologisch tijdperk Paleozoïcum (Grieks voor oud leven) is een era in de geologische tijdschaal die het gedeelte van de geschiedenis van de Aarde tussen 541 en 251,902 miljoen jaar geleden omvat.

Nieuw!!: Devoon en Paleozoïcum · Bekijk meer »

Panderichthys

Panderichthys is een geslacht van uitgestorven kwastvinnige vissen.

Nieuw!!: Devoon en Panderichthys · Bekijk meer »

Pelagische zone

De verschillende subzones binnen de pelagische zone De pelagische zone (Latijn: pelagius/pelagicus, "van de zee" van Grieks πελάγιος/πελάγικός pelágios/pelágikós, "idem" van πέλαγος, pélagos, "zee") is de ecologische zone in zeeën en oceanen die bestaat uit open water.

Nieuw!!: Devoon en Pelagische zone · Bekijk meer »

Periode (tijdperk)

Een periode in de geologische geschiedenis is een onderverdeling van een era.

Nieuw!!: Devoon en Periode (tijdperk) · Bekijk meer »

Placodermi

Placodermi of placodermen (van Grieks: πλάξ (plax).

Nieuw!!: Devoon en Placodermi · Bekijk meer »

Planten

Planten (Viridiplantae binnen de Archaeplastida, oorspronkelijk Plantae) zijn organismen die zich niet kunnen voortbewegen en die fotosynthese vertonen.

Nieuw!!: Devoon en Planten · Bekijk meer »

Rheïsche Oceaan

De Rheïsche Oceaan of Rhea-oceaan was een oceaan die tijdens het Paleozoïcum tussen de paleocontinenten Baltica en Avalonia in het noorden en Gondwana in het zuiden lag.

Nieuw!!: Devoon en Rheïsche Oceaan · Bekijk meer »

Rhenohercynische Zone

Overzichtskaart van de belangrijkste structuren en zones van de Hercynische orogenese in Europa. De Rhenohercynische Zone is in de structurele geologie een tektonische zone in het midden en westen van Europa, ontstaan tijdens de Hercynische of Varistische orogenese (ongeveer 350 tot 280 miljoen jaar geleden).

Nieuw!!: Devoon en Rhenohercynische Zone · Bekijk meer »

Rhynia

Rhynia is een geslacht van uitgestorven primitieve vaatplanten (behorend tot de embryofyten) uit het Onder-Devoon.

Nieuw!!: Devoon en Rhynia · Bekijk meer »

Roche-à-Frêne

Roche-à-Frêne is een klein dorpje aan de Aisne in de gemeente Manhay in de Belgische provincie Luxemburg.

Nieuw!!: Devoon en Roche-à-Frêne · Bekijk meer »

Roderick Murchison

Roderick Impey Murchison (Tarradale, Muir of Ord, (Schotland), 19 februari 1792 – Londen, 22 oktober 1871) was een Schotse geoloog en paleontoloog die vooral bekend is om stratigrafisch onderzoek naar het Paleozoïcum.

Nieuw!!: Devoon en Roderick Murchison · Bekijk meer »

Rugosa

De Rugosa, ook wel de tetracorallia of hoornkoralen genoemd, zijn een orde van uitgestorven solitaire en koloniale koralen die overvloedig aanwezig waren in zeeën van het Midden-Ordovicium tot het Laat-Perm.

Nieuw!!: Devoon en Rugosa · Bekijk meer »

Schimmels

Schimmels of zwammen, wetenschappelijke naam: Fungi (ook wel Myceteae) zijn alle eukaryotische organismen die samen het rijk van de Fungi vormen.

Nieuw!!: Devoon en Schimmels · Bekijk meer »

Schorpioenen (dieren)

''Centruroides infamatus'' Italiaanse schorpioen (''Euscorpius italicus'') Schorpioenen (Scorpiones) zijn een orde van geleedpotige dieren die behoren tot de klasse der spinachtigen.

Nieuw!!: Devoon en Schorpioenen (dieren) · Bekijk meer »

Sedimentatie

Een rivier snijdt zijn eigen, eerder afgezette, horizontaal gelaagde lagen grind in. De lagen demonstreren het principe van oorspronkelijke horizontaliteit. Sedimentatie, afzetting of accumulatie is het bezinken en ophopen van sedimenten, waarbij sedimentair gesteente ontstaat.

Nieuw!!: Devoon en Sedimentatie · Bekijk meer »

Serie (stratigrafie)

Een serie is het chronostratigrafisch equivalent van een geochronologisch tijdvak (epoch).

Nieuw!!: Devoon en Serie (stratigrafie) · Bekijk meer »

Siberisch Kraton

Locatie van het Siberisch schild in Azië Het Siberisch Kraton, dat overeenkomt met het voormalige continent Siberia, is een van de oudste kratons op Aarde en bestond al ten tijde van het Archeïcum.

Nieuw!!: Devoon en Siberisch Kraton · Bekijk meer »

Siluur

Het Siluur is in de geologische tijdschaal een periode (en in de stratigrafie een systeem) van ongeveer 443 tot 419 Ma (miljoen jaar geleden).

Nieuw!!: Devoon en Siluur · Bekijk meer »

Sponzen

Sponzen (Porifera) zijn een stam van meercellige dieren die in het water leven en, na hun eencellige, juveniele levensfase zich vastzetten op de bodem.

Nieuw!!: Devoon en Sponzen · Bekijk meer »

Sporenfossiel

Een stelsel van graafgangen door kreeftachtigen. Een sporenfossiel of ichnofossiel is een gefossiliseerd spoor van een organisme ofwel een type fossiel dat niet een overblijfsel is van een dood dier of dode plant, maar een representatie van biologische activiteit in een gesteente laat zien.

Nieuw!!: Devoon en Sporenfossiel · Bekijk meer »

Stethacanthus

Stethacanthus is een geslacht van uitgestorven primitieve haaien die leefden van het Laat-Devoon tot het Laat-Carboon, en veel leken op de moderne rifhaaien.

Nieuw!!: Devoon en Stethacanthus · Bekijk meer »

Straalvinnigen

Straalvinnigen (Actinopterygii) vormen een omvangrijke en diverse klasse van gewervelde vissen.

Nieuw!!: Devoon en Straalvinnigen · Bekijk meer »

Stratigrafie

Sedimentaire lagen in Zuid-Turkije. Stratigrafie (Latijn: stratum, laag; Grieks: γράφειν, gráphein, beschrijven) is een vakgebied binnen de aardwetenschappen dat zich bezighoudt met bestudering van de volgorde van opeenvolgende gesteentelagen (stratificatie), met als doel aardlagen te dateren en beschrijven.

Nieuw!!: Devoon en Stratigrafie · Bekijk meer »

Stromatoporen

Stromatoporoidea is een orde van koloniale ongewervelden, die tot voor kort in het Devoon uitgestorven werd geacht.

Nieuw!!: Devoon en Stromatoporen · Bekijk meer »

Symbiose

Symbiose (Oudgrieks: (ἠ) συμβίωσις: (het) samenleven) is in de biologie het langdurig samenleven van twee of meer organismen van verschillende soorten, waarbij de samenleving voor ten minste een van de organismen gunstig, of zelfs noodzakelijk is.

Nieuw!!: Devoon en Symbiose · Bekijk meer »

Systeem (stratigrafie)

In de chronostratigrafie, een vakgebied binnen de geologie, is een systeem een geologisch gezien samenhangende aardlaag, dat wil zeggen een aardlaag die gevormd is in een bepaald geologisch tijdperk.

Nieuw!!: Devoon en Systeem (stratigrafie) · Bekijk meer »

Tabulata

Tabulata vormen een uitgestorven orde van koralen.

Nieuw!!: Devoon en Tabulata · Bekijk meer »

Tektoniek

De San Andreas Fault in Californië is het gevolg van tektonische zijschuiving. Tektoniek (van het Grieks tektonikós: bouwwerk) is het geheel aan bewegingen en vervormingen (zoals breuken en plooien) in het vaste oppervlak van een planeet (de korst).

Nieuw!!: Devoon en Tektoniek · Bekijk meer »

Tijd (geologie)

Een tijd of tijdsnede (Engels: age) is in de geochronologie een onderverdeling van de geologische tijdschaal.

Nieuw!!: Devoon en Tijd (geologie) · Bekijk meer »

Tiktaalik

Tiktaalik is een geslacht van uitgestorven chordadieren dat behoort tot de klasse kwastvinnigen (Sarcopterygii).

Nieuw!!: Devoon en Tiktaalik · Bekijk meer »

Trilobieten

De Trilobieten (Trilobita, vertaald drielobbigen) vormen een bekende klasse uitgestorven geleedpotigen, die in zee leefden.

Nieuw!!: Devoon en Trilobieten · Bekijk meer »

Tweekleppigen

Tweekleppigen (Bivalvia) zijn een klasse van in water levende weekdieren (Mollusca).

Nieuw!!: Devoon en Tweekleppigen · Bekijk meer »

Vaatplanten

De vaatplanten (wetenschappelijke naam Tracheophyta, soms Tracheobionta) zijn landplanten (''Embryophyta'') met vaatbundels, een transportsysteem voor water.

Nieuw!!: Devoon en Vaatplanten · Bekijk meer »

Varens

Blad van een tongvaren (''Phyllitis scolopendrium'') Jong nog opgerold varenblaadje van zachte naaldvaren ''Polystichum setiferum''. Varens zijn een groep van vaatplanten, naargelang de classificatie, behorend tot de Pteropsida of tot de Monilophyta.

Nieuw!!: Devoon en Varens · Bekijk meer »

Verenigd Koninkrijk

Het Verenigd Koninkrijk, officieel het Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Noord-Ierland, afgekort VK (Engels: United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland, afgekort UK, informeel Britain), is een soevereine staat in West-Europa met ongeveer 67,7 miljoen inwoners, gelegen tussen de Noordzee en de Atlantische Oceaan.

Nieuw!!: Devoon en Verenigd Koninkrijk · Bekijk meer »

Vissen (dieren)

Vissen zijn in water levende, gewervelde dieren die zich voortbewegen met behulp van vinnen en ademhalen door middel van onder meer kieuwen.

Nieuw!!: Devoon en Vissen (dieren) · Bekijk meer »

Weekdieren

De weekdieren of mollusken (Mollusca) vormen een stam van ongewervelde dieren met een week lichaam en in de regel een uitwendig kalkskelet (schelp).

Nieuw!!: Devoon en Weekdieren · Bekijk meer »

Zaadplanten

Zaadplanten of Spermatofyta (ook wel fanerogamen of Phanerogamae) zijn heterospore vaatplanten die gekenmerkt worden door het bezit van zaadknoppen.

Nieuw!!: Devoon en Zaadplanten · Bekijk meer »

Zandsteen

Zandsteen Oppervlak van Bentheimer zandsteen, type Gildehaus Zandsteen 20x vergroot Zandsteen is een sedimentair- of afzettingsgesteente dat voornamelijk bestaat uit zandkorrels.

Nieuw!!: Devoon en Zandsteen · Bekijk meer »

Zeelelies

arduin. Zeelelies (Crinoidea) zijn een klasse van stekelhuidigen die in zee leven.

Nieuw!!: Devoon en Zeelelies · Bekijk meer »

Zeeniveau

cm Het zeeniveau is de gemiddelde hoogte van de zeespiegel (het vlak van de zee), als alle variaties die het gevolg zijn van de getijden worden weggemiddeld.

Nieuw!!: Devoon en Zeeniveau · Bekijk meer »

Zeeschorpioenen

Zeeschorpioenen (Eurypterida) zijn een groep uitgestorven geleedpotigen, behorend tot de gifkaakdragers (Chelicerata), die leefden van 500 tot 245 miljoen jaar geleden.

Nieuw!!: Devoon en Zeeschorpioenen · Bekijk meer »

Zuidpool

thumb De zuidpool met het Zuidpoolstation, omringd met vlaggen van de landen die akkoord zijn gegaan met het Antarctisch Verdrag. In werkelijkheid beweegt de ijskap, en ligt de geografische pool een paar honderd meter buiten dit ceremoniële punt. De geografische zuidpool, kortweg zuidpool, is het zuidelijkste punt op aarde.

Nieuw!!: Devoon en Zuidpool · Bekijk meer »

UitgaandeInkomende
Hey! We zijn op Facebook nu! »