Logo
Unionpedia
Communicatie
Ontdek het op Google Play
Nieuw! Download Unionpedia op je Android™ toestel!
Gratis
Snellere toegang dan browser!
 

Elementair deeltje

Index Elementair deeltje

Een elementair deeltje is een deeltje dat niet in andere deeltjes is te splitsen.

71 relaties: Albert Einstein, Algemene relativiteitstheorie, Antimaterie, Antimuon, Antitau, Atoom, Atoomkern, Baryon, Bellenvat, Boson (deeltje), Brian Greene, CERN, Deeltje, Deeltjesfysica, DESY, Downquark, Dradenkamer, Elektromagnetische kracht, Elektron, Elektron-antineutrino, Elektron-neutrino, Fermion, Foton, François Englert, Generaties van de materie, Gluon, Graviton, Hadron, Higgsboson, IJkboson, Ioniserende straling, Kleurlading, Kracht, Kwantum, Kwantumchromodynamica, Kwantummechanica, Large Hadron Collider, Lepton (subatomair deeltje), Lichtsnelheid, Martinus Veltman (natuurkundige), Materie, Muon, Muon-antineutrino, Muon-neutrino, Neutrino, Neutron, Nevelvat, Nucleon, Peter Higgs, Positron, ..., Proton (deeltje), Public Broadcasting Service, Quark, Snaartheorie, Spin (kwantummechanica), Standaardmodel van de deeltjesfysica, Sterke kernkracht, Superpartner, Supersymmetrie, Tau (lepton), Tau-antineutrino, Tau-neutrino, Topquark, Universiteit van Californië, Upquark, Vonkenkamer, W-boson, Z-boson, Zwakke kernkracht, 1950-1959, 20e eeuw. Uitbreiden index (21 meer) »

Albert Einstein

Handtekening Begin van een toespraak van Albert Einstein. ''"Ladies'' (kucht) ''and gentlemen, our age is proud of the progress it has made in men's intellectual development. The search and striving for truth and knowledge is one of the highest of men's qualities..."'' United Jewish Appeal, 11 april 1943. Opname Radio Universidad Nacional de La Plata, Argentinië. Albert Einstein (Ulm, 14 maart 1879 – Princeton (New Jersey), 18 april 1955) was een Duits-Zwitsers-Amerikaanse theoretisch natuurkundige van Joodse afkomst.

Nieuw!!: Elementair deeltje en Albert Einstein · Bekijk meer »

Algemene relativiteitstheorie

De algemene relativiteitstheorie is een meetkundige theorie van de zwaartekracht, die in 1916 door Albert Einstein werd gepubliceerd.

Nieuw!!: Elementair deeltje en Algemene relativiteitstheorie · Bekijk meer »

Antimaterie

Annihilatie van een negatief geladen elektron (e−) en een positief geladen positron (e+) (links) waarbij een foton ontstaat (γ, midden) die weer overgaat in een elektron en positron (rechts). Volgens de natuurkunde bestaat er van elk soort elementair deeltje een antideeltje, waarvan een aantal fysische eigenschappen hetzelfde, maar andere eigenschappen (waaronder de elektrische lading) precies tegengesteld zijn.

Nieuw!!: Elementair deeltje en Antimaterie · Bekijk meer »

Antimuon

Een antimuon is het antideeltje van een muon.

Nieuw!!: Elementair deeltje en Antimuon · Bekijk meer »

Antitau

Een antitau-lepton is het antideeltje van het tau-lepton.

Nieuw!!: Elementair deeltje en Antitau · Bekijk meer »

Atoom

Een atoom (Oudgrieks: ἄτομος, atomos‚ ondeelbaar) is het uiterst kleine kenmerkende onderdeel van een chemisch element, bestaande uit een kern en een of meer elektronen.

Nieuw!!: Elementair deeltje en Atoom · Bekijk meer »

Atoomkern

opbouw van materie Een atoomkern of nucleus bevindt zich in het centrum van een atoom of ion.

Nieuw!!: Elementair deeltje en Atoomkern · Bekijk meer »

Baryon

Een baryon (Grieks: βαρύς, barys, zwaar) is een subatomair deeltje dat bestaat uit een oneven aantal quarks (minstens drie quarks).

Nieuw!!: Elementair deeltje en Baryon · Bekijk meer »

Bellenvat

Een bellenvat van Fermilab dat niet meer wordt gebruikt. De eerste waarneming van een neutrino in een bellenvat, gemaakt op 13 november 1970 in een waterstof-bellenvat van het Argonne National Laboratory in Lemont (Illinois).Het onzichtbare neutrino raakt een proton waardoor drie sporen ontstaan (rechts op foto). Het neutrino verandert in een mu-meson: het lange spoor in het midden. Het korte spoor erboven is dat van het proton. Het derde spoor is van een pi-meson dat door de botsing ontstond. Een bellenvat is een vat waarin bewegingen van subatomaire deeltjes zichtbaar kunnen worden gemaakt.

Nieuw!!: Elementair deeltje en Bellenvat · Bekijk meer »

Boson (deeltje)

Bose-einsteincondensaat Een boson, genoemd naar Satyendra Nath Bose, is een deeltje dat een heeltallige spin bezit (0, 1, 2,...). Dit in tegenstelling tot een fermion, dat een halftallige spin heeft (1/2, 3/2, 5/2,...). De volgende deeltjes zijn bosonen.

Nieuw!!: Elementair deeltje en Boson (deeltje) · Bekijk meer »

Brian Greene

Brian Greene op het World Science Festival 2008Brian Randolph Greene (New York, 9 februari 1963) is een theoretisch natuurkundige en snaartheoreticus.

Nieuw!!: Elementair deeltje en Brian Greene · Bekijk meer »

CERN

Stuk pijp van een deeltjesversneller met het logo van CERN, 2012. Robert Calliau, 1990-1994. Foto 2005. CERN is een Europese organisatie die fundamenteel onderzoek doet naar elementaire deeltjes.

Nieuw!!: Elementair deeltje en CERN · Bekijk meer »

Deeltje

Een deeltje is een kleine hoeveelheid materie.

Nieuw!!: Elementair deeltje en Deeltje · Bekijk meer »

Deeltjesfysica

De installatie van de Large Hadron Collider van het CERN De deeltjesfysica is een tak van de natuurkunde of fysica die subatomaire deeltjes bestudeert waaruit alle materie en straling bestaat.

Nieuw!!: Elementair deeltje en Deeltjesfysica · Bekijk meer »

DESY

DESY (Deutsches Elektronen-SYnchrotron) is het Duitse nationale laboratorium voor hoge-energiefysica.

Nieuw!!: Elementair deeltje en DESY · Bekijk meer »

Downquark

Structuur van een neutron Een downquark (symbool: d) is een elementair deeltje uit het standaardmodel van de deeltjesfysica en een belangrijke component van materie.

Nieuw!!: Elementair deeltje en Downquark · Bekijk meer »

Dradenkamer

Dradenkamer met anodedraden W en kathodeplaten P. Het invallende deeltje T slaat lading los door ionisatie die opgevangen wordt door een anodedraad en aan de uitgang A een stroompuls geeft. Driftkamer in het Musée des Arts et Métiers te Paris Onderdeel van een drift chamber Elektrisch veld in een dradenkamer. Bij de draden is de veldsterkte bijzonder hoog, te zien aan de nauw bundels veldlijnen. Equipotentiaallijn in een MWPC (veeldradenkamer) Equipotentiaallijn en veldlijn in een MWPC Een dradenkamer (Engels: wire chamber en multi-wire chamber) is de benaming voor twee verwante soorten detectoren voor ioniserende straling die voortbouwen op het principe van de geigerteller en de proportionele teller.

Nieuw!!: Elementair deeltje en Dradenkamer · Bekijk meer »

Elektromagnetische kracht

De elektromagnetische kracht is de kracht die elektrische geladen deeltjes "voelen" door elektromagnetische velden.

Nieuw!!: Elementair deeltje en Elektromagnetische kracht · Bekijk meer »

Elektron

Het elektron (Oudgrieks:, betekenis: barnsteen dat door wrijving elektrisch geladen werd) is een negatief geladen elementair deeltje, dat gebonden kan zijn, bijvoorbeeld in een atoom, of zich vrij in de ruimte kan bevinden.

Nieuw!!: Elementair deeltje en Elektron · Bekijk meer »

Elektron-antineutrino

Een elektron-antineutrino of e-antineutrino (symbool \overline\nu_\mathrm e) is het neutrino dat optreedt als de isospin-partner van het positron.

Nieuw!!: Elementair deeltje en Elektron-antineutrino · Bekijk meer »

Elektron-neutrino

Geen beschrijving.

Nieuw!!: Elementair deeltje en Elektron-neutrino · Bekijk meer »

Fermion

De 12 elementaire fermionen staan gegroepeerd in de eerste drie kolommen Een fermion, vernoemd naar de Italiaanse natuurkundige Enrico Fermi, is een deeltje dat zich kenmerkt door een halftallige spin (s.

Nieuw!!: Elementair deeltje en Fermion · Bekijk meer »

Foton

Feynmandiagram van twee elektronen die elkaar afstoten doordat zij een foton uitwisselen. Fotonen (Oudgrieks:, phōs, licht) zijn elementaire deeltjes uit het standaardmodel van de deeltjesfysica.

Nieuw!!: Elementair deeltje en Foton · Bekijk meer »

François Englert

François baron Englert (Etterbeek, 6 november 1932) is een Belgisch theoretisch fysicus, die onder andere in 1997 de High Energy en Particle Prize van de European Physical Society kreeg, en de Wolfprijs in 2004.

Nieuw!!: Elementair deeltje en François Englert · Bekijk meer »

Generaties van de materie

De quarks en de leptonen zijn in drie zogeheten generaties in te delen: De deeltjes van elke rij verschillen in de elektrische lading.

Nieuw!!: Elementair deeltje en Generaties van de materie · Bekijk meer »

Gluon

Een elektron en een positron botsen en vormen drie gluonen. Een gluon is een elementair deeltje dat verantwoordelijk is voor het overbrengen van de sterke kernkracht.

Nieuw!!: Elementair deeltje en Gluon · Bekijk meer »

Graviton

Het graviton is een hypothetisch elementair deeltje dat de zwaartekracht overbrengt in de meeste kwantumzwaartekrachtsystemen.

Nieuw!!: Elementair deeltje en Graviton · Bekijk meer »

Hadron

Een hadron is een subatomair deeltje dat uit quarks bestaat.

Nieuw!!: Elementair deeltje en Hadron · Bekijk meer »

Higgsboson

Simulatie van het hypothetische verval van een higgsdeeltje, CMS/CERN Hoe is het higgsboson gevonden? - Universiteit van Nederland Het higgsboson, higgsdeeltje of Brout-Englert-Higgs-deeltje is een naar Peter Higgs vernoemd elementair deeltje dat in 1964 door François Englert en Robert Brout voor het eerst werd voorspeld.

Nieuw!!: Elementair deeltje en Higgsboson · Bekijk meer »

IJkboson

In de deeltjesfysica is een ijkboson een boson dat fungeert als drager van een van de fundamentele natuurkrachten.

Nieuw!!: Elementair deeltje en IJkboson · Bekijk meer »

Ioniserende straling

gammastraling (γ) pas door een dikke betonmuur. Ioniserende straling is straling die voldoende energetisch is om een elektron uit de buitenste schil van een atoom weg te slaan.

Nieuw!!: Elementair deeltje en Ioniserende straling · Bekijk meer »

Kleurlading

In de deeltjesfysica is kleurlading een eigenschap van quarks en gluonen, die gerelateerd is aan de sterke wisselwerking van de deeltjes in de theorie van kwantumchromodynamica (QCD).

Nieuw!!: Elementair deeltje en Kleurlading · Bekijk meer »

Kracht

Enkele voorbeelden van optredende krachten. Een kracht is een natuurkundige grootheid die een voorwerp van vorm of van snelheid kan doen veranderen.

Nieuw!!: Elementair deeltje en Kracht · Bekijk meer »

Kwantum

In de fysica is een kwantum of quantum de kleinste, ondeelbare hoeveelheid van een grootheid die bij een interactie betrokken kan zijn.

Nieuw!!: Elementair deeltje en Kwantum · Bekijk meer »

Kwantumchromodynamica

Kwantumchromodynamica is de natuurkundige theorie die de wisselwerking tussen quarks en gluonen beschrijft.

Nieuw!!: Elementair deeltje en Kwantumchromodynamica · Bekijk meer »

Kwantummechanica

Brussel. Kwantummechanica is een natuurkundige theorie die het gedrag van materie en energie met interacties van kwanta op atomaire en subatomaire schaal beschrijft.

Nieuw!!: Elementair deeltje en Kwantummechanica · Bekijk meer »

Large Hadron Collider

Ligging ten noorden van Genève Schema van de LHC met de kleinere injectie-ringen voor de deeltjes en de diverse detectors in de hoofdring De Large Hadron Collider, 'grote hadronen-botser' (afgekort tot LHC), is een ondergrondse deeltjesversneller gebouwd op de Frans-Zwitserse grens in de buurt van Genève.

Nieuw!!: Elementair deeltje en Large Hadron Collider · Bekijk meer »

Lepton (subatomair deeltje)

Een lepton (afgeleid van λεπτός, Grieks voor 'klein' of 'fijn') is een van de drie typen subatomaire deeltjes uit het standaardmodel van de deeltjesfysica.

Nieuw!!: Elementair deeltje en Lepton (subatomair deeltje) · Bekijk meer »

Lichtsnelheid

De lichtsnelheid is de snelheid waarmee het licht en andere elektromagnetische straling zich voortplanten.

Nieuw!!: Elementair deeltje en Lichtsnelheid · Bekijk meer »

Martinus Veltman (natuurkundige)

Martinus Justinus Godefridus (Martin of Tini voor intimi) Veltman (Waalwijk, 27 juni 1931 – Bilthoven, 4 januari 2021) was een Nederlandse theoretisch natuurkundige en winnaar van de Nobelprijs voor Natuurkunde in 1999.

Nieuw!!: Elementair deeltje en Martinus Veltman (natuurkundige) · Bekijk meer »

Materie

Materie of stof is een verzamelbegrip voor datgene waaruit het waarneembare universum is opgebouwd; waarneembaar in die zin dat materie massa heeft en plaats (ruimte) inneemt.

Nieuw!!: Elementair deeltje en Materie · Bekijk meer »

Muon

In het standaardmodel van de deeltjesfysica is het muon in de tweede generatie het equivalent van het elektron in de eerste.

Nieuw!!: Elementair deeltje en Muon · Bekijk meer »

Muon-antineutrino

Een muon-antineutrino of mu-antineutrino (symbool \overline\nu_\mathrm\mu) is het neutrino dat optreedt als de isospin partner van het antimuon.

Nieuw!!: Elementair deeltje en Muon-antineutrino · Bekijk meer »

Muon-neutrino

Geen beschrijving.

Nieuw!!: Elementair deeltje en Muon-neutrino · Bekijk meer »

Neutrino

Geen beschrijving.

Nieuw!!: Elementair deeltje en Neutrino · Bekijk meer »

Neutron

Materie bestaat op de kleinste schaal uit elementaire deeltjes Een neutron is een subatomair deeltje zonder elektrische lading dat voorkomt in atoomkernen.

Nieuw!!: Elementair deeltje en Neutron · Bekijk meer »

Nevelvat

De eerste foto van de baan van een positron in een nevelvat. De baan is zichtbaar als een gebogen lijn, in het midden is een loden plaat zichtbaar. Een nevelvat, ook wel nevelkamer genoemd, of Wilsonvat, naar de uitvinder, Charles Thomson Rees Wilson, is een wetenschappelijk instrument waarmee sporen van kleine deeltjes (bijvoorbeeld elektronen of alfadeeltjes) zichtbaar kunnen worden gemaakt.

Nieuw!!: Elementair deeltje en Nevelvat · Bekijk meer »

Nucleon

protonen (rood) en neutronen (blauw) Nucleon is het woord dat wordt gebruikt om een neutron of een proton aan te duiden, de deeltjes die samen de atoomkern vormen.

Nieuw!!: Elementair deeltje en Nucleon · Bekijk meer »

Peter Higgs

Peter Ware Higgs (Bristol, 29 mei 1929), FRSE, FRS, is een Brits natuurkundige.

Nieuw!!: Elementair deeltje en Peter Higgs · Bekijk meer »

Positron

Een positron (ook: positon) is het antideeltje van het elektron.

Nieuw!!: Elementair deeltje en Positron · Bekijk meer »

Proton (deeltje)

opbouw van materie Een proton (voorgesteld door p, p+ of N+) is een subatomair deeltje met een positieve eenheidslading.

Nieuw!!: Elementair deeltje en Proton (deeltje) · Bekijk meer »

Public Broadcasting Service

Public Broadcasting Service (afgekort PBS) is het grootste Amerikaanse non-commerciële televisienetwerk, dat in 1969 is opgericht.

Nieuw!!: Elementair deeltje en Public Broadcasting Service · Bekijk meer »

Quark

Quarks zijn elementaire deeltjes, subatomaire deeltjes die de bouwstenen vormen van hadronen.

Nieuw!!: Elementair deeltje en Quark · Bekijk meer »

Snaartheorie

standaardmodel of een wereldblad uitgeveegd door gesloten snaren in de snaartheorie. De snaartheorie of stringtheorie is een theorie waarmee natuurkundigen pogen de vier fundamentele natuurkrachten in de natuurkunde (de elektromagnetische kracht, de sterke en zwakke kernkracht en de zwaartekracht) in één allesomvattende theorie onder te brengen.

Nieuw!!: Elementair deeltje en Snaartheorie · Bekijk meer »

Spin (kwantummechanica)

Spin op een muur in Leiden \hbar en naam van ontdekker George Uhlenbeck. Muurschildering Leiden. 2 \hbar en naam van ontdekker Samuel Goudsmit. Muurschildering Leiden. Spin is een fundamentele eigenschap, een kwantumgetal van atoomkernen, hadronen en elementaire deeltjes.

Nieuw!!: Elementair deeltje en Spin (kwantummechanica) · Bekijk meer »

Standaardmodel van de deeltjesfysica

De deeltjes van het standaardmodel Het standaardmodel van de deeltjesfysica is een theorie uit de deeltjesfysica waarin de krachten en deeltjes die alle materie vormen, worden beschreven.

Nieuw!!: Elementair deeltje en Standaardmodel van de deeltjesfysica · Bekijk meer »

Sterke kernkracht

De sterke (kern)kracht, sterke interactie of sterke wisselwerking is de sterkste van de vier fundamentele natuurkrachten uit de natuurkunde en is nog ongeveer 100 keer sterker dan de elektromagnetische kracht.

Nieuw!!: Elementair deeltje en Sterke kernkracht · Bekijk meer »

Superpartner

Een superpartner (of sparticle) is een hypothetisch elementair deeltje.

Nieuw!!: Elementair deeltje en Superpartner · Bekijk meer »

Supersymmetrie

Voorbeeld van Feynmandiagrammen in een supersymmetrische uitbreiding van het standaardmodel Supersymmetrie, dikwijls afgekort SUSY is een principe in de theoretische natuurkunde, is een theoretische uitbreiding voor het standaardmodel voor elementaire deeltjes.

Nieuw!!: Elementair deeltje en Supersymmetrie · Bekijk meer »

Tau (lepton)

Verval van een tauon Het tau-lepton is het derde generatie-equivalent van het elektron en het muon.

Nieuw!!: Elementair deeltje en Tau (lepton) · Bekijk meer »

Tau-antineutrino

Een tau-antineutrino of tauon-antineutrino (symbool \overline\nu_\mathrm\tau) is het neutrino dat optreedt als de isospinpartner van het antitau-lepton.

Nieuw!!: Elementair deeltje en Tau-antineutrino · Bekijk meer »

Tau-neutrino

Geen beschrijving.

Nieuw!!: Elementair deeltje en Tau-neutrino · Bekijk meer »

Topquark

proton en een antiproton botsen en vormen topquark en een antitopquark, die snel uiteenvallen Een topquark is een van de zes quarks in het standaardmodel van de deeltjesfysica.

Nieuw!!: Elementair deeltje en Topquark · Bekijk meer »

Universiteit van Californië

Universiteit van Californië - Berkeley Universiteit van Californië - Los Angeles Universiteit van Californië - San Diego De Universiteit van Californië (UC, Engels: University of California) is een openbaar universiteitsysteem in de Amerikaanse staat Californië.

Nieuw!!: Elementair deeltje en Universiteit van Californië · Bekijk meer »

Upquark

Een upquark (symbool: u) is de lichtste van alle quarks.

Nieuw!!: Elementair deeltje en Upquark · Bekijk meer »

Vonkenkamer

Demonstratie vonkenkamer Een vonkenkamer is een instrument waarmee elektrisch geladen deeltjes zichtbaar gemaakt kunnen worden.

Nieuw!!: Elementair deeltje en Vonkenkamer · Bekijk meer »

W-boson

proton, een elektron en een neutrino Het W-boson is een elementair boson dat de zwakke kernkracht overbrengt (W is afkomstig van 'weak', oftewel 'zwak') en komt in twee varianten voor: positief geladen W+ en negatief geladen W−.

Nieuw!!: Elementair deeltje en W-boson · Bekijk meer »

Z-boson

Het Z-boson is een boson dat de zwakke kernkracht overbrengt.

Nieuw!!: Elementair deeltje en Z-boson · Bekijk meer »

Zwakke kernkracht

Het Feynmandiagram voor bèta-min-verval van een neutron in een proton, elektron en elektron-antineutrino door middel van een intermediair zwaar W− boson De zwakke kernkracht, ook zwakke kracht of zwakke wisselwerking, is een van de vier fundamentele natuurkrachten.

Nieuw!!: Elementair deeltje en Zwakke kernkracht · Bekijk meer »

1950-1959

De jaren 1950-1959 (van de christelijke jaartelling) zijn een decennium in de 20e eeuw.

Nieuw!!: Elementair deeltje en 1950-1959 · Bekijk meer »

20e eeuw

De 20e eeuw (van de christelijke jaartelling) is de 20e periode van 100 jaar, dus bestaande uit de jaren 1901 tot en met 2000.

Nieuw!!: Elementair deeltje en 20e eeuw · Bekijk meer »

Richt hier:

Elementaire deeltje.

UitgaandeInkomende
Hey! We zijn op Facebook nu! »