Logo
Unionpedia
Communicatie
Ontdek het op Google Play
Nieuw! Download Unionpedia op je Android™ toestel!
Gratis
Snellere toegang dan browser!
 

Kennistheorie

Index Kennistheorie

Kennistheorie of epistemologie (Oudgrieks: ἐπιστήμη, epistēmē: kennis en λόγος, logos: leer), ook wel kentheorie, kennisleer, kenleer of criteriologie genaamd, is de tak van de filosofie die de aard, oorsprong, voorwaarden voor en reikwijdte van kennis en het weten onderzoekt.

336 relaties: A posteriori, A priori, Agnosticisme, Agrippa (filosoof), Akademeia, Al-Ghazali, Alfred Ayer, Alfred Tarski, Alvin Plantinga, Analogiebewijs, Analyse, Analyse (wiskunde), Analytisch en synthetisch oordeel, Analytische filosofie, Anamnese (Plato), Anaxagoras, Anaximander, Antieke filosofie, Antropomorfisme, Apeiron, Arabieren, Aristoteles, Arkesilaos (filosoof), Arthur Schopenhauer, Atomisme (natuurfilosofie), Auguste Comte, Augustinus van Hippo, Axioma, Ayn Rand, Barry Barnes, Bas van Fraassen, Begrip, Benedictus de Spinoza, Bernard Williams (filosoof), Bertrand Russell, Bewustzijn, Bijbel (christendom), Biologie, Blaise Pascal, Brits idealisme, Carl Gustav Hempel, Cartesiaanse twijfel, Categorie (filosofie), Charles Sanders Peirce, Charles Taylor (filosoof), Christendom, Cirkelredenering, Cirkelredenering van Descartes, Clarence Irving Lewis, Classicus, ..., Cogito, ergo sum, Cognitief proces, Coherentietheorie, Concept (filosofie), Conceptualisme, Constructivisme (filosofie), Context (taal), Continentale filosofie, Copernicaanse revolutie, Cornelius Van Til, Correspondentietheorie, Credo quia absurdum, Dan en slechts dan als, Daniel Dennett, David Bloor, David Hume, David Kellogg Lewis, De structuur van wetenschappelijke revoluties, Deductie, Deeltje, Democritus, Denken, Dialectiek, Die Welt als Wille und Vorstellung, Dieren (biologie), Ding an sich, Dogma (christendom), Dominee, Donald Davidson, Dubitatio, Duits idealisme, Edmund Gettier, Edmund Husserl, Eendentest, Emotivisme, Empedocles, Empirische wetenschap, Empirisme, Epicurisme, Epicurus, Episteme (filosofie), Epistemische breuk, Epistemische logica, Erfzonde, Ernest Gellner, Essentie, Esthetica, Ethiek, Evolutietheorie, Evolutionaire epistemologie, Fallibilisme, Falsifieerbaarheid, Fenomenologie, Fenomenologie van de geest, Fideïsme, Filosofie, Filosofie van de geest, Filosofie van de opvoeding, Filosofisch scepticisme, Francis Bacon (filosoof), Francis Herbert Bradley, Frank Ramsey, Franz Brentano, Friedrich Engels, Friedrich Nietzsche, Friedrich Schleiermacher, Friedrich von Schelling, Friedrich Waismann, Gaston Bachelard, Gedachte-experiment, Geloof, Genetica, Georg Wilhelm Friedrich Hegel, George Berkeley, George Edward Moore, George Herbert Mead, Geschiedenis van de filosofie, Gestaltpsychologie, Gettier-probleem, Geur, Gianni Vattimo, Gilbert Ryle, Gnoseologie, Godsbewijs, Godsdienstoorlog, Gorgias, Gottfried Wilhelm Leibniz, Gottlob Frege, Hans Albert, Hans-Georg Gadamer, Hedendaagse filosofie, Heilig, Henri Bergson, Heraclitus, Herbert Feigl, Hermann von Helmholtz, Hermeneutiek, Hersenen in een vat, Hilary Putnam, Historicisme, Historisch materialisme, Historische epistemologie, Humane wetenschappen, Idee (filosofie), Ideeënleer, Ideologie, Immanentie, Immanuel Kant, Individu, Inductie (filosofie), Inhoud (volume), Instrumentalisme, Interactionisme, Isaac Newton, Jacques Derrida, Jaegwon Kim, Jürgen Habermas, Jean-François Lyotard, Jerry Fodor, Johann Friedrich Herbart, Johann Gottlieb Fichte, Johannes Calvijn, John Dewey, John Locke (filosoof), John McDowell, Josiah Royce, Karl Marx, Karl Popper, Karl-Otto Apel, Kennis, Kennissociologie, Kennisverwerving, Kleur, Kritik der reinen Vernunft, Kritisch idealisme, La condition postmoderne, Legitimiteit (politiek), Les mots et les choses, Leucippus, Lichaam (natuurkunde), Lichaam-geestprobleem, Logica, Logisch positivisme, Louis Althusser, Ludwig Wittgenstein, Maarten Luther, Martin Heidegger, Marxisme, Materialisme (filosofie), Materie, Maurice Merleau-Ponty, Müller-Lyer-illusie, Münchhausentrilemma, Meditaties over de eerste filosofie, Mens, Metafoor, Metafysica, Metafysica (Aristoteles), Methodologie, Michael Dummett, Michael Polanyi, Michel de Montaigne, Michel Foucault, Middeleeuwen, Milieu, Moderne filosofie, Moderne tijd, Moritz Schlick, Mythe, Naturalisme (filosofie), Natuurfilosofie, Natuurkunde, Natuurwetenschap, Neokantianisme, Nominalisme, Object (filosofie), Oerstof, Onbewuste kennis, Oorzakelijkheid, Openbaring (concept), Ordinary language philosophy, Otto Neurath, Oude Griekenland, Oudgrieks, Paard (dier), Paradigma (wetenschapsfilosofie), Paradigmaverschuiving, Parameter, Paul Feyerabend, Persoonsidentiteit, Peter Frederick Strawson, Petrus Abaelardus, Plato, Platonisme, Politieke filosofie, Ponzo-illusie, Positivisme, Postmoderne filosofie, Postmodernisme, Poststructuralisme, Pragmatisme, Pramana, Presumptionisme, Propositie, Propositionele kennis, Protagoras (filosoof), Psychologie, Pyrrho van Elis, Pyrronisme, Quebec (provincie), Quentin Meillassoux, Rationalisme, Rationaliteit, Realisme (filosofie), Receptie-esthetiek, Rechtvaardigheid, Reductionisme, Reformatie, Regressieprobleem, Relativisme, Renaissancefilosofie, René Descartes, Richard Rorty, Robert Brandom, Robert Nozick, Rooms-Katholieke Kerk, Roscellinus van Compiègne, Rudolf Carnap, Saul Kripke, Scholastiek, School van Milete, Secundaire eigenschap, Sextus Empiricus, Sociale wetenschappen, Socrates (filosoof), Socratische methode, Sofistiek, Stanford Encyclopedia of Philosophy, Subject (filosofie), Subjectiviteit, Substantie, Susan Haack, Taalfilosofie, Tautologie (logica), Teleologie, Tertullianus, Thales van Milete, Theaetetus (Plato), Theologie, Theoloog, These-antithese-synthese, Thomas Hill Green, Thomas Hobbes, Thomas Kuhn, Thomas Nagel, Thomas van Aquino, Totalitarisme, Tractatus Logico-Philosophicus, Traditie (christendom), Transcendentie (filosofie), Universalia, Verhandeling over de methode, Verificatiebeginsel, Verlichting (stroming), Volkspsychologie, Waarheid, Waarneming (perceptie), Werkelijkheid, Wetenschappelijke methode, Wetenschappelijke revolutie, Wetenschapsfilosofie, Wetenschapsgeschiedenis, Wiener Kreis, Wijsgerige antropologie, Wilfrid Sellars, Wilhelm Dilthey, Willard Van Orman Quine, Willem van Ockham, William James, Wiskunde, Wonder, Xenophanes, Zijn en Tijd, Zintuig, Zintuiglijke indrukken, 20e eeuw. Uitbreiden index (286 meer) »

A posteriori

A-posteriorikennis is kennis afgeleid uit de ervaring.

Nieuw!!: Kennistheorie en A posteriori · Bekijk meer »

A priori

A priori is wat van tevoren gegeven is, voorafgaand aan de ervaring of onafhankelijk van de ervaring.

Nieuw!!: Kennistheorie en A priori · Bekijk meer »

Agnosticisme

Het agnosticisme is de filosofische bedenking dat kennis van (een) hogere macht(en) niet zeker kan zijn, omdat deze niet (met de wetenschappelijke methode) te bewijzen is.

Nieuw!!: Kennistheorie en Agnosticisme · Bekijk meer »

Agrippa (filosoof)

Agrippa was een sceptische filosoof die waarschijnlijk leefde aan het einde van de 1e eeuw v.Chr.

Nieuw!!: Kennistheorie en Agrippa (filosoof) · Bekijk meer »

Akademeia

Pompeii, Italië De Akademeia, Grieks:, of de Academie van Athene was een beroemd gymnasium én school in het oude Athene.

Nieuw!!: Kennistheorie en Akademeia · Bekijk meer »

Al-Ghazali

Abu Hamid ibn Muhammad al-Ghazālī (Toes (Khorasan), 1058 – verm. Nisjapoer of Toes, 19 december 1111) was een Perzische moslim, jurist en soefi.

Nieuw!!: Kennistheorie en Al-Ghazali · Bekijk meer »

Alfred Ayer

Alfred Jules Ayer (Londen, 29 oktober 1910 – aldaar, 27 juni 1989), beter bekend als simpelweg A.J. Ayer (Freddie voor vrienden), was een filosoof die hielp het logisch positivisme te populariseren in Engelstalige landen door middel van zijn boeken Taal, waarheid en logica (1936) en Het probleem van kennis (1956).

Nieuw!!: Kennistheorie en Alfred Ayer · Bekijk meer »

Alfred Tarski

Alfred Tarski Alfred Tarski (Warschau (Polen), 14 januari 1901 – Berkeley (VS), 26 oktober 1983) was een Amerikaans wiskundige en logicus van Pools-Joodse afkomst.

Nieuw!!: Kennistheorie en Alfred Tarski · Bekijk meer »

Alvin Plantinga

Alvin Carl Plantinga (Ann Arbor (Michigan) 15 november 1932) is een Amerikaanse filosoof.

Nieuw!!: Kennistheorie en Alvin Plantinga · Bekijk meer »

Analogiebewijs

In de logica is een analogiebewijs een redeneervorm waarbij op grond van een vergelijking met een ander geval een conclusie wordt afgeleid.

Nieuw!!: Kennistheorie en Analogiebewijs · Bekijk meer »

Analyse

Adriaen van Ostade, "Analyse" (1666) Analyse is het ontleden van een bepaald (denk)object tot de constituerende elementen.

Nieuw!!: Kennistheorie en Analyse · Bekijk meer »

Analyse (wiskunde)

Analyse is een tak van de wiskunde, ontwikkeld uit de rekenkunde en de meetkunde.

Nieuw!!: Kennistheorie en Analyse (wiskunde) · Bekijk meer »

Analytisch en synthetisch oordeel

De tegenstelling analytisch-synthetisch oordeel werd geïntroduceerd door Immanuel Kant om onderscheid te maken tussen twee verschillende proposities (uitspraken).

Nieuw!!: Kennistheorie en Analytisch en synthetisch oordeel · Bekijk meer »

Analytische filosofie

De analytische filosofie is een stijl van filosoferen in de hedendaagse filosofie die gekenmerkt wordt door het streven naar helderheid in verwoording en argumentatie van het ideeëngoed, meer in het bijzonder in de natuurwetenschappen.

Nieuw!!: Kennistheorie en Analytische filosofie · Bekijk meer »

Anamnese (Plato)

Anamnese (Oudgrieks: anamnêsis) is het ‘zich herinneren’ van de vormen of ideeën der ideeënwereld in de filosofische werken van Plato.

Nieuw!!: Kennistheorie en Anamnese (Plato) · Bekijk meer »

Anaxagoras

Anaxagoras Afbeelding van Anaxagoras in de ''Kroniek van Neurenberg''. Anaxagoras en Pericles Anaxagoras (Oudgrieks:, Anaxagoras (ho Klazomenios)) (Clazomenae, Ionië, ca. 500 v.Chr. - Lampsacus, ca. 428 v.Chr.) was een presocratische filosoof en astronoom.

Nieuw!!: Kennistheorie en Anaxagoras · Bekijk meer »

Anaximander

De school van Athene'' van Rafaël. Anaximander (Oudgrieks:, Anaxímandros) was een presocratische filosoof uit het Ionische Milete die leefde van circa 610 tot circa 546 v.Chr.

Nieuw!!: Kennistheorie en Anaximander · Bekijk meer »

Antieke filosofie

Antieke filosofie ofwel klassieke filosofie is meestal de aanduiding voor de filosofie van de klassieke Griekse en enkele Romeinse filosofen.

Nieuw!!: Kennistheorie en Antieke filosofie · Bekijk meer »

Antropomorfisme

Antropomorfisme is het toekennen van menselijke eigenschappen aan niet-menselijke wezens of voorwerpen: het tonen of behandelen van andere dieren, goden en voorwerpen alsof ze menselijk zijn qua uiterlijk, karakter of gedrag.

Nieuw!!: Kennistheorie en Antropomorfisme · Bekijk meer »

Apeiron

Apeiron (Oudgrieks: ἄπειρον) is een begrip komt uit de presocratische natuurfilosofie en werd voor het eerst gebruikt door Anaximander van Milete (ca. 610-546 v.Chr.). Zijn filosofie is slechts fragmentarisch bekend via andere schrijvers.

Nieuw!!: Kennistheorie en Apeiron · Bekijk meer »

Arabieren

Lidstaten van de Arabische Liga. Arabieren zijn oorspronkelijk de nomadische Semitische inwoners van het Arabisch Schiereiland (Arabië), die het Arabisch als taal hebben.

Nieuw!!: Kennistheorie en Arabieren · Bekijk meer »

Aristoteles

Rafaël Aristoteles (Oudgrieks: Ἀριστοτέλης, Aristotélēs) (Stageira, 384 v.Chr. – Chalkis, 322 v.Chr.) was een Griekse filosoof en wetenschapper die met Socrates en Plato wordt beschouwd als een van de invloedrijkste klassieke filosofen in de westerse traditie.

Nieuw!!: Kennistheorie en Aristoteles · Bekijk meer »

Arkesilaos (filosoof)

Arkesilaos en Carneades Arkesilaos (Oudgrieks:, Arkesílaos; gelatiniseerd: Arcesilaus) was een Grieks filosoof en stichter van de Nieuwe Akademie, afkomstig uit Pitane in Aeolië, die leefde van 316/315 tot 241 v.Chr.

Nieuw!!: Kennistheorie en Arkesilaos (filosoof) · Bekijk meer »

Arthur Schopenhauer

Arthur Schopenhauer (Danzig, 22 februari 1788 - Frankfurt, 21 september 1860) was een Duits filosoof die een uitgesproken pessimistische wereldbeschouwing formuleerde.

Nieuw!!: Kennistheorie en Arthur Schopenhauer · Bekijk meer »

Atomisme (natuurfilosofie)

Democritus. Het atomisme was een filosofische theorie uit de klassieke oudheid, die stelde dat alle stoffen zijn opgebouwd uit ontelbare, minuscule ondeelbare blokjes: atomen, afgeleid van het Griekse a-tomos (on-deelbaar).

Nieuw!!: Kennistheorie en Atomisme (natuurfilosofie) · Bekijk meer »

Auguste Comte

Isidore Marie Auguste François Xavier Comte (Montpellier, 17 februari 1798 – Parijs, 5 september 1857) was een Frans filosoof en socioloog.

Nieuw!!: Kennistheorie en Auguste Comte · Bekijk meer »

Augustinus van Hippo

''Augustinus en Monica'' door Ary Scheffer (1846) ''Ambrosius doopt Augustinus'' door Benozzo Gozzoli (15e eeuw) Augustinus door Benozzo Gozzoli (15e eeuw) Augustinus door Peter Paul Rubens, ca. 1637 Afbeelding van Augustinus, Torhaus des Gutes Böddeken, Büren (Westfalen) Augustinus door Louis Comfort Tiffany, Lightner Museum, Florida Augustinus van Hippo (Latijn: Aurelius Augustinus Hipponensis), ook wel Sint-Augustinus genoemd, (Thagaste, 13 november 354 – Hippo, 28 augustus 430) was bisschop van Hippo, theoloog, filosoof en kerkvader.

Nieuw!!: Kennistheorie en Augustinus van Hippo · Bekijk meer »

Axioma

Een axioma (of postulaat) is in de wiskunde en de logica, sinds Euclides en Aristoteles, een niet bewezen, maar als grondslag aanvaarde bewering.

Nieuw!!: Kennistheorie en Axioma · Bekijk meer »

Ayn Rand

Ayn Rand, geboren als Али́са Зино́вьевна Розенба́ум (Alisa Zinovjevna Rosenbaum), (Sint-Petersburg, 2 februari 1905 – New York, 6 maart 1982) was een Amerikaans romanschrijfster en filosofe.

Nieuw!!: Kennistheorie en Ayn Rand · Bekijk meer »

Barry Barnes

Barry Barnes (27 maart 1943) is een Brits socioloog, die verbonden was met de universiteit van Edinburgh en later de universiteit van Exeter.

Nieuw!!: Kennistheorie en Barry Barnes · Bekijk meer »

Bas van Fraassen

Bastiaan Cornelis (Bas) van Fraassen (Goes, 5 april 1941) is een Nederlands-Amerikaanse wetenschapsfilosoof en epistemoloog.

Nieuw!!: Kennistheorie en Bas van Fraassen · Bekijk meer »

Begrip

Een begrip is een entiteit waarmee een bepaalde klasse, een idee of een relatie als object aangeduid kan worden.

Nieuw!!: Kennistheorie en Begrip · Bekijk meer »

Benedictus de Spinoza

Het betrouwbaarste portret van Spinoza zou deze prent kunnen zijn die was meegebonden in sommige vroege exemplaren van de ''Opera Posthuma'' uit 1677. Het portret in Wolfenbüttel is waarschijnlijk hierop gebaseerd.Nadler 2018, p. 183; met verwijzing naar Ekkart, ''Spinoza in beeld: Het onbekende gezicht'' Benedictus de Spinoza, gelatiniseerde vorm van Baruch Spinoza (Amsterdam, 24 november 1632 – Den Haag, 21 februari 1677) was een Nederlandse filosoof, politiek denker en exegeet uit de Gouden Eeuw.

Nieuw!!: Kennistheorie en Benedictus de Spinoza · Bekijk meer »

Bernard Williams (filosoof)

Bernard Arthur Owen Williams (Westcliff-on-Sea, 21 september 1929 – Rome, 10 juni 2003) was een Brits filosoof gespecialiseerd in de ethiek, die door de krant The Times de "briljantste en belangrijkste Britse filosoof van zijn tijd" werd genoemd.

Nieuw!!: Kennistheorie en Bernard Williams (filosoof) · Bekijk meer »

Bertrand Russell

Bertrand Arthur William Russell (Trellech (Monmouthshire, Wales), 18 mei 1872 – Penrhyndeudraeth (Gwynedd, Wales), 2 februari 1970) was een Britse filosoof, historicus, logicus, wiskundige, voorvechter voor sociale vernieuwing, humanist, pacifist en een prominent atheïstisch rationalist.

Nieuw!!: Kennistheorie en Bertrand Russell · Bekijk meer »

Bewustzijn

Bewustzijn is het geestesvermogen dat het individu in staat stelt de buitenwereld waar te nemen en te verwerken, oftewel een beleving of besef te hebben van het eigen ik, ingebed in zijn omgeving.

Nieuw!!: Kennistheorie en Bewustzijn · Bekijk meer »

Bijbel (christendom)

De Gutenbergbijbel, de eerste gedrukte Bijbel en het eerste boek dat is vervaardigd met de boekdrukkunst De Bijbel is het heilige boek van het christendom.

Nieuw!!: Kennistheorie en Bijbel (christendom) · Bekijk meer »

Biologie

Animalia - Oeros (''Bos primigenius taurus'') Plantae - Tarwe (''Triticum'') Fungi - Gewone morielje (''Morchella esculenta'') Virus - Gammafaag Biologie is de natuurwetenschap die zich richt op organismen, levensprocessen en levensverschijnselen.

Nieuw!!: Kennistheorie en Biologie · Bekijk meer »

Blaise Pascal

Blaise Pascal (Clermont-Ferrand, 19 juni 1623 – Parijs, 19 augustus 1662) was een Franse wis- en natuurkundige, christelijk filosoof, theoloog en apologeet.

Nieuw!!: Kennistheorie en Blaise Pascal · Bekijk meer »

Brits idealisme

Francis Herbert Bradley, wellicht de bekendste Britse idealist Het Brits idealisme is een vorm van absoluut idealisme en was een filosofische stroming die invloedrijk was in Groot-Brittannië van het midden van de negentiende eeuw tot het begin van de twintigste eeuw.

Nieuw!!: Kennistheorie en Brits idealisme · Bekijk meer »

Carl Gustav Hempel

Carl Gustav Hempel (Oranienburg, 8 januari 1905 - Princeton (New Jersey), 9 november 1997) was een wetenschapsfilosoof en aanvankelijk een vertegenwoordiger van het logisch positivisme.

Nieuw!!: Kennistheorie en Carl Gustav Hempel · Bekijk meer »

Cartesiaanse twijfel

René Descartes De cartesiaanse twijfel of methodische twijfel is in de filosofie van René Descartes een manier van zoeken naar zekerheid door systematisch aan alles te twijfelen.

Nieuw!!: Kennistheorie en Cartesiaanse twijfel · Bekijk meer »

Categorie (filosofie)

Een categorie of predicaatstype is in de filosofie en de logica een begrip dat verwijst naar de meest algemene kenmerken van het predicaat, de eigenschap van iets.

Nieuw!!: Kennistheorie en Categorie (filosofie) · Bekijk meer »

Charles Sanders Peirce

Charles Sanders Peirce (spreek uit), vaak afgekort als C.S. Peirce (Cambridge (Massachusetts), 10 september 1839 – Milford (Pennsylvania), 19 april 1914) was een Amerikaanse wetenschapper, filosoof en semioticus.

Nieuw!!: Kennistheorie en Charles Sanders Peirce · Bekijk meer »

Charles Taylor (filosoof)

Charles Margrave Taylor (Montreal, 5 november 1931) is een Canadees filosoof.

Nieuw!!: Kennistheorie en Charles Taylor (filosoof) · Bekijk meer »

Christendom

alt.

Nieuw!!: Kennistheorie en Christendom · Bekijk meer »

Cirkelredenering

Een cirkelredenering, kringredenering of petitio principii (ook wel aangeduid als circulus in probando of het Engelse begging the question, ook wel afgekort tot BTQ) is een drogreden die volgt uit een manier van redeneren waarbij al als juist wordt aangenomen wat nog bewezen moet worden, of waarbij feiten gebruikt of aangehaald worden waarvan de spreker/schrijver verkeerdelijk veronderstelt dat ze al bestaan of verwezenlijkt zijn.

Nieuw!!: Kennistheorie en Cirkelredenering · Bekijk meer »

Cirkelredenering van Descartes

De cirkelredenering van Descartes is een veronderstelde redenering van René Descartes die volgens een aantal commentatoren circulair is.

Nieuw!!: Kennistheorie en Cirkelredenering van Descartes · Bekijk meer »

Clarence Irving Lewis

Clarence Irving Lewis (Stoneham, 12 april 1883 – Cambridge, 3 februari 1964), vaak ook naar verwezen als C.I. Lewis, was een Amerikaans filosoof en stichter van het conceptuele pragmatisme.

Nieuw!!: Kennistheorie en Clarence Irving Lewis · Bekijk meer »

Classicus

Een classicus (of classica, wanneer het een vrouw betreft) is iemand die de opleiding Griekse en Latijnse Taal en Cultuur aan een universiteit heeft voltooid.

Nieuw!!: Kennistheorie en Classicus · Bekijk meer »

Cogito, ergo sum

Discours de la Méthode'' uit 1637 Cogito, ergo sum ('Ik denk, dus ik ben') is een filosofische stelling van René Descartes, die een belangrijk element werd van de westerse filosofie.

Nieuw!!: Kennistheorie en Cogito, ergo sum · Bekijk meer »

Cognitief proces

Een cognitief proces is een proces dat afhankelijk is van interne, in het bijzonder mentale representaties en verwerking van informatie in de hersenen.

Nieuw!!: Kennistheorie en Cognitief proces · Bekijk meer »

Coherentietheorie

De coherentietheorie (voluit: coherentietheorie van de waarheid, ook wel coherentisme genoemd), afkomstig uit de wetenschapsfilosofie, stelt dat de waarheid van een oordeel bestaat in de mate van systematische samenhang (.

Nieuw!!: Kennistheorie en Coherentietheorie · Bekijk meer »

Concept (filosofie)

Een concept (Latijn concipere - conceptum: bijeen-nemen, be-grijpen, be-vatten) is, in de filosofie en in de wetenschappelijke theorievorming, een basisbegrip: een cognitieve (mentale) eenheid, waarin meerdere ideeën, op grond van hun cognitief ervaren verwantschap, worden samengevat tot een hogere cognitieve klasse.

Nieuw!!: Kennistheorie en Concept (filosofie) · Bekijk meer »

Conceptualisme

Conceptualisme is een leerstelling in de filosofie die een positie inneemt tussen nominalisme en realisme en die zegt dat universalia uitsluitend in de geest bestaan en geen externe of substantiële werkelijkheid bezitten.

Nieuw!!: Kennistheorie en Conceptualisme · Bekijk meer »

Constructivisme (filosofie)

Het constructivisme of constructionisme is een groep van kennistheorieën die de nadruk legt op het feit dat kennis tot stand komt door een actieve constructie, eerder dan een passieve representatie van de werkelijkheid.

Nieuw!!: Kennistheorie en Constructivisme (filosofie) · Bekijk meer »

Context (taal)

De context is de totale omgeving waarin iets zijn betekenis krijgt.

Nieuw!!: Kennistheorie en Context (taal) · Bekijk meer »

Continentale filosofie

Edmund Husserl was een fundamenteel denker voor de continentale filosofie. Continentale filosofie is een term die in de Angelsaksische wereld gebruikt wordt om er verschillende filosofische stromingen en tradities in de hedendaagse filosofie mee aan te duiden uit het vasteland van Europa, in het bijzonder uit Duitsland en Frankrijk.

Nieuw!!: Kennistheorie en Continentale filosofie · Bekijk meer »

Copernicaanse revolutie

Een copernicaanse revolutie, omkering of wending is een radicale heroriëntatie van een wetenschap of filosofie.

Nieuw!!: Kennistheorie en Copernicaanse revolutie · Bekijk meer »

Cornelius Van Til

Cornelius van Til, oorspronkelijk Kornelis van Til,BS Geboorte met Kornelis van Til op.

Nieuw!!: Kennistheorie en Cornelius Van Til · Bekijk meer »

Correspondentietheorie

Een correspondentietheorie, of correspondentietheorie van de waarheid (Engels: correspondence theory of truth), is een filosofische theorie die stelt dat de waarheid van een bewering afhangt van de relatie van die bewering tot de wereld (of: tot de werkelijkheid).

Nieuw!!: Kennistheorie en Correspondentietheorie · Bekijk meer »

Credo quia absurdum

Credo quia absurdum is een Latijnse uitdrukking, die betekent: "Ik geloof omdat het absurd is".

Nieuw!!: Kennistheorie en Credo quia absurdum · Bekijk meer »

Dan en slechts dan als

Dan en slechts dan als (afkorting: desda) is in de wiskunde en in de logica een algemeen gebruikte uitdrukking om equivalentie van twee uitspraken aan te geven.

Nieuw!!: Kennistheorie en Dan en slechts dan als · Bekijk meer »

Daniel Dennett

Daniel Clement Dennett (Boston (Massachusetts), 28 maart 1942) is een Amerikaanse filosoof die gespecialiseerd is in vraagstukken betreffende het bewustzijn, de filosofie van de geest en kunstmatige intelligentie.

Nieuw!!: Kennistheorie en Daniel Dennett · Bekijk meer »

David Bloor

David Bloor (Derby, 1942) is een Brits socioloog, die zich vooral heeft toegelegd op de kennissociologie en wetenschapssociologie.

Nieuw!!: Kennistheorie en David Bloor · Bekijk meer »

David Hume

David Hume (Edinburgh, 7 mei 1711 (26 april volgens de juliaanse kalender) – aldaar, 25 augustus 1776) was een Schotse filosoof en geschiedschrijver uit de tijd van de Verlichting.

Nieuw!!: Kennistheorie en David Hume · Bekijk meer »

David Kellogg Lewis

David Kellogg Lewis (Oberlin (Ohio) 28 september 1941 – 14 oktober 2001) was een Amerikaans filosoof en professor aan de Princeton-universiteit.

Nieuw!!: Kennistheorie en David Kellogg Lewis · Bekijk meer »

De structuur van wetenschappelijke revoluties

De structuur van wetenschappelijke revoluties (The Structure of Scientific Revolutions) is een analyse van de wetenschapsgeschiedenis door Thomas Kuhn.

Nieuw!!: Kennistheorie en De structuur van wetenschappelijke revoluties · Bekijk meer »

Deductie

Deductie is een methode in de filosofie en in de logica, waarbij een gevolgtrekking wordt gemaakt uit het algemene naar het bijzondere - van de algemene regel (major-premisse) naar de bijzondere regel (minor-premisse) of waar de verzameling van premissen en de negatie van de conclusie inconsistent zijn.

Nieuw!!: Kennistheorie en Deductie · Bekijk meer »

Deeltje

Een deeltje is een kleine hoeveelheid materie.

Nieuw!!: Kennistheorie en Deeltje · Bekijk meer »

Democritus

Democritus van Abdera (Oudgrieks:, Dêmókritos; ca. 460 v.Chr. – ca. 370 v.Chr.) was een Grieks filosoof, astronoom, wiskundige en reiziger.

Nieuw!!: Kennistheorie en Democritus · Bekijk meer »

Denken

''De Denker'' van Auguste Rodin Denken is een bewust proces waarbij een voorstelling, herinnering of idee wordt gevormd zonder directe stimulus door de zintuigen.

Nieuw!!: Kennistheorie en Denken · Bekijk meer »

Dialectiek

Dialectiek is een redeneervorm die gebruikmaakt van tegenstellingen om naar waarheid proberen te zoeken, dan wel een metafysica volgens welke zowel het denken als de wereld verandert c.q. zich ontwikkelt ten gevolge van tegenstellingen (Herakleitos, Hegel, Marx en navolgers).

Nieuw!!: Kennistheorie en Dialectiek · Bekijk meer »

Die Welt als Wille und Vorstellung

Die Welt als Wille und Vorstellung, in het Nederlands De wereld als wil en voorstelling, is het belangrijkste werk van de Duitse filosoof Arthur Schopenhauer.

Nieuw!!: Kennistheorie en Die Welt als Wille und Vorstellung · Bekijk meer »

Dieren (biologie)

De dieren (Animalia) vormen een rijk van meercellige levende wezens die tot de eukaryoten behoren.

Nieuw!!: Kennistheorie en Dieren (biologie) · Bekijk meer »

Ding an sich

Immanuel Kant. Het Ding an sich is het ding zoals het op zichzelf bestaat, zoals het in wezen is.

Nieuw!!: Kennistheorie en Ding an sich · Bekijk meer »

Dogma (christendom)

In het christendom is een dogma (Oudgrieks:, dógma) een geloofsartikel dat wordt beschouwd als door goddelijke openbaring ontvangen en vastgesteld door de Kerk.

Nieuw!!: Kennistheorie en Dogma (christendom) · Bekijk meer »

Dominee

Het woord dominee (afgekort ds. of da. voor een vrouwelijke dominee) is een aanspreektitel voor een predikant, zoals professor dat is bij een hoogleraar.

Nieuw!!: Kennistheorie en Dominee · Bekijk meer »

Donald Davidson

Donald Herbert Davidson (Springfield, Massachusetts, 6 maart 1917 – Berkeley, 30 augustus 2003) was een Amerikaans filosoof en hoogleraar filosofie.

Nieuw!!: Kennistheorie en Donald Davidson · Bekijk meer »

Dubitatio

Bij een dubitatio (ook: aporie of aarzeling) stelt de auteur het voor alsof hij weifelt over verschillende mogelijkheden in een benarde situatie.

Nieuw!!: Kennistheorie en Dubitatio · Bekijk meer »

Duits idealisme

Georg Wilhelm Friedrich Hegel, wellicht de bekendste idealist. Het Duitse idealisme is een filosofische stroming uit de geschiedenis van de moderne filosofie.

Nieuw!!: Kennistheorie en Duits idealisme · Bekijk meer »

Edmund Gettier

Edmund Gettier Edmund L. Gettier III (Baltimore, Maryland, 1927 - 23 maart 2021) was een Amerikaans filosoof en emeritus professor aan de University of Massachusetts Amherst.

Nieuw!!: Kennistheorie en Edmund Gettier · Bekijk meer »

Edmund Husserl

Edmund Gustav Albrecht Husserl (Prossnitz, 8 april 1859 – Freiburg im Breisgau, 27 april 1938) was een Oostenrijks-Duitse filosoof en wordt beschouwd als de grondlegger van de fenomenologie.

Nieuw!!: Kennistheorie en Edmund Husserl · Bekijk meer »

Eendentest

De eendentest (uit het Engels, duck test) is een gedachtegang en retorisch middel in de vorm van een inductieve redenering.

Nieuw!!: Kennistheorie en Eendentest · Bekijk meer »

Emotivisme

Emotivisme is een meta-ethische theorie die stelt dat uitspraken over ethiek in feite uitingen van emoties zijn.

Nieuw!!: Kennistheorie en Emotivisme · Bekijk meer »

Empedocles

Empedocles (Oudgrieks: Ἐμπεδοκλῆς, Empedokles; ca. 492 v.Chr. — ca. 432 v.Chr.) was een ziener, staatsman, dichter en vooral arts en presocratische filosoof uit Acragas, Sicilië.

Nieuw!!: Kennistheorie en Empedocles · Bekijk meer »

Empirische wetenschap

Empirische wetenschap is letterlijk wetenschap gebaseerd op ervaring, waarneming en proefondervindelijke uitkomsten.

Nieuw!!: Kennistheorie en Empirische wetenschap · Bekijk meer »

Empirisme

Het empirisme is een filosofische stroming waarin gesteld wordt dat kennis voornamelijk of geheel voortkomt uit de ervaring.

Nieuw!!: Kennistheorie en Empirisme · Bekijk meer »

Epicurisme

Het epicurisme is een stroming in de klassieke filosofie.

Nieuw!!: Kennistheorie en Epicurisme · Bekijk meer »

Epicurus

Epicurus (Oudgrieks: Ἐπίκουρος,, Nederlands, verouderd: Epicuur) (341 v.Chr. - 270 v.Chr.) was een Grieks filosoof en stichter van de epicuristische school in het hellenistische Athene.

Nieuw!!: Kennistheorie en Epicurus · Bekijk meer »

Episteme (filosofie)

Episteme is afgeleid van het Oudgrieks: ἐπιστήμη, epistèmè, wat staat voor kennis.

Nieuw!!: Kennistheorie en Episteme (filosofie) · Bekijk meer »

Epistemische breuk

Een epistemische of epistemologische breuk is het moment waarop eerder aanvaarde wetenschappelijke kennis wordt verworpen.

Nieuw!!: Kennistheorie en Epistemische breuk · Bekijk meer »

Epistemische logica

De epistemische logica is een vorm van modale logica waarin kennis kan worden gemodelleerd.

Nieuw!!: Kennistheorie en Epistemische logica · Bekijk meer »

Erfzonde

De Erfzonde. Schilder: Bertram von Minden. Kunsthalle Hamburg De erfzonde of oorsprongszonde is in het christendom de zondigheid die ieder mens bij zijn geboorte aankleeft als gevolg van de zondeval van het eerste mensenpaar (Adam en Eva).

Nieuw!!: Kennistheorie en Erfzonde · Bekijk meer »

Ernest Gellner

Ernest André Gellner (Parijs, 9 december 1925 – Praag, 5 november 1995) was een Brits-joodse filosoof, socioloog en sociaal antropoloog van Tsjechische afkomst.

Nieuw!!: Kennistheorie en Ernest Gellner · Bekijk meer »

Essentie

Een essentie (Latijn: essentia, van esse, zijn) is filosofisch gezien het wezen van iets, datgene wat kenmerkend is voor deze entiteit en zonder welke deze entiteit haar identiteit verliest.

Nieuw!!: Kennistheorie en Essentie · Bekijk meer »

Esthetica

Titelpagina van Baumgartens ''Aesthetica'', 1750 Esthetica of esthetiek is de leer van de zintuiglijke waarneming, in meer specifieke zin de tak van de filosofie die zich bezighoudt met schoonheid en kunst.

Nieuw!!: Kennistheorie en Esthetica · Bekijk meer »

Ethiek

De doodstraf: ethisch verantwoord of niet? Ethiek (Grieks: èthos, gewoonte of zedelijke handeling), moraalfilosofie, morele filosofie of moraalwetenschap is de tak van de filosofie die zich bezighoudt met de kritische bezinning op het juiste handelen.

Nieuw!!: Kennistheorie en Ethiek · Bekijk meer »

Evolutietheorie

Alfred Russel Wallace (1823-1913), met Charles Darwin opsteller van de evolutietheorie. Wallace publiceerde in 1858 als eerste het idee dat natuurlijke selectie tot evolutie leidt. De foto dateert van rond 1895. Charles Darwin (1809-1882), met Alfred Russel Wallace grondlegger van de evolutietheorie. Foto van rond 1854. De evolutietheorie is de natuurwetenschappelijke verklaring voor de evolutie van het leven en voor de verscheidenheid aan soorten op de planeet Aarde.

Nieuw!!: Kennistheorie en Evolutietheorie · Bekijk meer »

Evolutionaire epistemologie

Evolutionaire epistemologie is een discipline binnen de psychologie die menselijk gedrag en culturele afspraken tracht te verklaren door gebruikmaking van evolutionaire biologie en cognitieve psychologie.

Nieuw!!: Kennistheorie en Evolutionaire epistemologie · Bekijk meer »

Fallibilisme

Fallibilisme (van het middeleeuws Latijnse woord fallibilis, feilbaar) is een filosofisch principe dat stelt dat mensen fout kunnen zijn over hun overtuigingen, verwachtingen of het verstaan van de wereld.

Nieuw!!: Kennistheorie en Fallibilisme · Bekijk meer »

Falsifieerbaarheid

antithese) kan worden bewezen. Falsifieerbaarheid of falsificeerbaarheid is een eigenschap van een wetenschappelijke of andere theorie, en wel dat er criteria kunnen worden aangegeven op grond waarvan de theorie zou moeten worden verworpen (niet te verwarren met een theorie die daadwerkelijk is verworpen).

Nieuw!!: Kennistheorie en Falsifieerbaarheid · Bekijk meer »

Fenomenologie

Edmund Husserl, grondlegger van de fenomenologie. De fenomenologie (van Oudgrieks φαινόμενον phainómenon 'het zichtbare', 'verschijning' en λόγος lógos 'rede', 'leer') is een filosofische stroming in de hedendaagse filosofie - ontstaan op de grens van de 19e en 20e eeuw -, die uitgaat van de directe en intuïtieve ervaring van fenomenen en hieruit de essentiële eigenschappen van ervaringen en de essentie van wat men ervaart, probeert af te leiden.

Nieuw!!: Kennistheorie en Fenomenologie · Bekijk meer »

Fenomenologie van de geest

Georg Wilhelm Friedrich Hegel De Fenomenologie van de geest (Phänomenologie des Geistes) is een filosofisch boek van G.W.F. Hegel uit 1807.

Nieuw!!: Kennistheorie en Fenomenologie van de geest · Bekijk meer »

Fideïsme

In de christelijke theologie is fideïsme de naam voor een aantal opvattingen die, op verschillende gronden, beweren dat de rede niet relevant is voor het geloof.

Nieuw!!: Kennistheorie en Fideïsme · Bekijk meer »

Filosofie

De filosofie of wijsbegeerte is de oudste theoretische discipline die het streven uitdrukt naar kennis en wijsheid.

Nieuw!!: Kennistheorie en Filosofie · Bekijk meer »

Filosofie van de geest

frenologische weergave van de hersenen. Frenologie behoorde tot de eerste pogingen om de mentale functies te verbinden met specifieke delen van de hersenen. De filosofie van de geest (Engels: Philosophy of Mind) is de filosofische studie van de geest, de mentale processen, de mentale functies, de mentale eigenschappen en het bewustzijn en hun verhouding tot het fysieke lichaam: het zogenoemde lichaam-geestprobleem.

Nieuw!!: Kennistheorie en Filosofie van de geest · Bekijk meer »

Filosofie van de opvoeding

De filosofie van de opvoeding (ook: wijsgerige pedagogiek of opvoedingsfilosofie) is een discipline in de filosofie die reflecteert over de aard, de doelen en de problemen van de opvoeding.

Nieuw!!: Kennistheorie en Filosofie van de opvoeding · Bekijk meer »

Filosofisch scepticisme

Het filosofisch scepticisme is de filosofische stroming die stelt dat de menselijke geest van nature onbekwaam is om iets met zekerheid te weten.

Nieuw!!: Kennistheorie en Filosofisch scepticisme · Bekijk meer »

Francis Bacon (filosoof)

Francis Bacon, 1e Burggraaf van St Albans (Strand (Londen), 22 januari 1561 – Highgate, 9 april 1626) was een Engelse filosoof, staatsman, advocaat, jurist, auteur en pionier van de wetenschappelijke methode.

Nieuw!!: Kennistheorie en Francis Bacon (filosoof) · Bekijk meer »

Francis Herbert Bradley

Francis Herbert Bradley, OM, (Clapham, Surrey, 30 januari 1846 – Oxford, 18 september 1924) was een Brits idealistisch filosoof.

Nieuw!!: Kennistheorie en Francis Herbert Bradley · Bekijk meer »

Frank Ramsey

Frank Ramsey Frank Plumpton Ramsey (Cambridge, 22 februari 1903 – Londen, 19 januari 1930) was een Brits wiskundige die belangrijke bijdragen leverde aan de wiskunde, de filosofie en de economie.

Nieuw!!: Kennistheorie en Frank Ramsey · Bekijk meer »

Franz Brentano

Franz Clemens Honoratus Hermann Brentano (Marienberg am Rhein (bij Boppard), 16 januari 1838 - Zürich, 17 maart 1917) was een invloedrijk persoon in zowel de filosofie als de psychologie.

Nieuw!!: Kennistheorie en Franz Brentano · Bekijk meer »

Friedrich Engels

Friedrich Engels (Barmen (Wuppertal), 28 november 1820 - Londen, 5 augustus 1895) was een Duitse industrieel, sociaal wetenschapper, auteur en filosoof.

Nieuw!!: Kennistheorie en Friedrich Engels · Bekijk meer »

Friedrich Nietzsche

Friedrich Wilhelm Nietzsche (Röcken, 15 oktober 1844 – Weimar, 25 augustus 1900) was een Duits filosoof, cultuurcriticus, componist, dichter en filoloog die wordt beschouwd als een van de invloedrijkste moderne denkers.

Nieuw!!: Kennistheorie en Friedrich Nietzsche · Bekijk meer »

Friedrich Schleiermacher

Friedrich Daniel Ernst Schleiermacher Friedrich Daniel Ernst Schleiermacher (Breslau, 21 november 1768 - Berlijn, 12 februari 1834) was een Duitse gereformeerd theoloog, filosoof en pedagoog.

Nieuw!!: Kennistheorie en Friedrich Schleiermacher · Bekijk meer »

Friedrich von Schelling

F.W.J. Schelling in 1848 Friedrich Wilhelm Joseph Schelling (Leonberg, 27 januari 1775 - Bad Ragaz 20 augustus 1854), later von Schelling was een Duitse romantische filosoof.

Nieuw!!: Kennistheorie en Friedrich von Schelling · Bekijk meer »

Friedrich Waismann

Friedrich Waismann (Wenen, 21 maart 1896 - Oxford, 4 november 1959) was een Oostenrijks wiskundige, natuurkundige en filosoof.

Nieuw!!: Kennistheorie en Friedrich Waismann · Bekijk meer »

Gaston Bachelard

Gaston Bachelard (Bar-sur-Aube, 24 juni 1884 – Parijs, 16 oktober 1962) was een Frans filosoof en schrijver.

Nieuw!!: Kennistheorie en Gaston Bachelard · Bekijk meer »

Gedachte-experiment

Een gedachte-experiment is een experiment dat niet uitgevoerd wordt in de realiteit, maar in iemands gedachten.

Nieuw!!: Kennistheorie en Gedachte-experiment · Bekijk meer »

Geloof

Geloof of geloven is de aanname of overtuiging dat iets het geval is of iets voor waar houden.

Nieuw!!: Kennistheorie en Geloof · Bekijk meer »

Genetica

Fosfaat- en desoxyribosegroepen vormen de ruggengraat van deze structuur, waaraan nucleobasen vastzitten, die met de basen van de andere keten verbonden zijn als de treden van een wenteltrap Genetica of erfelijkheidsleer is de biologische wetenschap die erfelijkheid beschrijft en verklaart.

Nieuw!!: Kennistheorie en Genetica · Bekijk meer »

Georg Wilhelm Friedrich Hegel

Georg Wilhelm Friedrich Hegel (Stuttgart, 27 augustus 1770 – Berlijn, 14 november 1831) was een Duitse filosoof en een van de centrale representanten van het Duitse idealisme.

Nieuw!!: Kennistheorie en Georg Wilhelm Friedrich Hegel · Bekijk meer »

George Berkeley

George Berkeley (Kilkenny, 12 maart 1685 – Oxford, 14 januari 1753) was een Iers filosoof van Engelse afkomst en Anglicaans geestelijke (bisschop).

Nieuw!!: Kennistheorie en George Berkeley · Bekijk meer »

George Edward Moore

George Edward Moore, bekend als G.E. Moore (Londen, 4 november 1873 - Cambridge, 24 oktober 1958), was een invloedrijk Engels filosoof en hoogleraar werd aan de Universiteit van Cambridge.

Nieuw!!: Kennistheorie en George Edward Moore · Bekijk meer »

George Herbert Mead

George Herbert Mead. George Herbert Mead (South Hadley (Massachusetts), 27 februari 1863 – Chicago, 26 april 1931) was een Amerikaanse socioloog, filosoof en psycholoog.

Nieuw!!: Kennistheorie en George Herbert Mead · Bekijk meer »

Geschiedenis van de filosofie

De geschiedenis van de filosofie is het geheel van theorieën en doctrines die door de eeuwen heen door denkers werden geformuleerd.

Nieuw!!: Kennistheorie en Geschiedenis van de filosofie · Bekijk meer »

Gestaltpsychologie

De gestaltpsychologie is een stroming in de psychologie die stamt uit de jaren 1920 en 1930 in Europa en de Verenigde Staten.

Nieuw!!: Kennistheorie en Gestaltpsychologie · Bekijk meer »

Gettier-probleem

Een Gettier-probleem (vernoemd naar de Amerikaanse filosoof Edmund Gettier) is een casus waarin alle condities van de standaardanalyse van het concept kennis vervuld zijn, maar men toch intuïtief geneigd is niet van 'kennis' te spreken.

Nieuw!!: Kennistheorie en Gettier-probleem · Bekijk meer »

Geur

Honden kunnen zeer goed geuren onderscheiden. Geur wordt veroorzaakt door de inwerking op het reukorgaan in de neus door aerosolen of gassen, kleine moleculaire deeltjes die verdampen uit een stof.

Nieuw!!: Kennistheorie en Geur · Bekijk meer »

Gianni Vattimo

Gianni Vattimo (Turijn, 4 januari 1936 – Rivoli, 19 september 2023) was een Italiaanse filosoof en politicus.

Nieuw!!: Kennistheorie en Gianni Vattimo · Bekijk meer »

Gilbert Ryle

Gilbert Ryle (Brighton, 19 augustus 1900 – Oxford, 6 oktober 1976) was een filosoof en een vertegenwoordiger van de generatie van Britse taalfilosofen (de zogeheten ordinary language philosophers) die werden beïnvloed door Wittgensteins taalfilosofie.

Nieuw!!: Kennistheorie en Gilbert Ryle · Bekijk meer »

Gnoseologie

De gnoseologie is de discipline van de filosofie die zich bezighoudt met de fundamenten en de reikwijdte van menselijke kennis.

Nieuw!!: Kennistheorie en Gnoseologie · Bekijk meer »

Godsbewijs

Een godsbewijs of godsargument is bedoeld om het geloof in het bestaan van één of meer goden rationeel aannemelijk te maken.

Nieuw!!: Kennistheorie en Godsbewijs · Bekijk meer »

Godsdienstoorlog

Een godsdienstoorlog is een oorlog veroorzaakt door godsdienstige verschillen of gelegitimeerd door godsdienstige argumenten.

Nieuw!!: Kennistheorie en Godsdienstoorlog · Bekijk meer »

Gorgias

Gorgias van Leontini (Oudgrieks: Γοργίας ο Λεοντίνος) (ca. 480 – 376 v.Chr.), was een Grieks redenaar, sofist en wijsgeer.

Nieuw!!: Kennistheorie en Gorgias · Bekijk meer »

Gottfried Wilhelm Leibniz

Gottfried Wilhelm (von) Leibniz, ook als Leibnitz gespeld (Leipzig, 1 juli 1646 – Hannover, 14 november 1716), was een veelzijdige Duitse wiskundige, filosoof, logicus, natuurkundige, historicus, rechtsgeleerde en diplomaat, die wordt beschouwd als een van de grootste denkers van de 17e eeuw.

Nieuw!!: Kennistheorie en Gottfried Wilhelm Leibniz · Bekijk meer »

Gottlob Frege

Friedrich Ludwig Gottlob Frege (Wismar, 8 november 1848 – Bad Kleinen, 26 juli 1925) was een Duitse wiskundige, logicus en filosoof.

Nieuw!!: Kennistheorie en Gottlob Frege · Bekijk meer »

Hans Albert

Hans Albert (Keulen, 8 februari 1921 – 24 oktober 2023) was een Duits filosoof, bekend als vertegenwoordiger van het kritisch rationalisme.

Nieuw!!: Kennistheorie en Hans Albert · Bekijk meer »

Hans-Georg Gadamer

Gedenksteen voor Hans-Georg Gadamer in Wrocław (het vroegere Breslau) Hans-Georg Gadamer (Marburg, 11 februari 1900 - Heidelberg, 13 maart 2002) was een Duits filosoof.

Nieuw!!: Kennistheorie en Hans-Georg Gadamer · Bekijk meer »

Hedendaagse filosofie

De hedendaagse filosofie is de filosofie die globaal begint in de twintigste eeuw.

Nieuw!!: Kennistheorie en Hedendaagse filosofie · Bekijk meer »

Heilig

Het begrip 'heilig' heeft te maken met heel(heid) en wordt gebruikt als aanduiding van iets waaraan een verheven waarde wordt toegekend.

Nieuw!!: Kennistheorie en Heilig · Bekijk meer »

Henri Bergson

Henri-Louis Bergson (Parijs, 18 oktober 1859 – aldaar, 4 januari 1941) was een Frans filosoof die wordt gezien als een van de belangrijkste filosofen uit de 20e eeuw.

Nieuw!!: Kennistheorie en Henri Bergson · Bekijk meer »

Heraclitus

Klein-Azië. Ionië, waar Efeze lag, is groen. Heraclitus (Oudgrieks:, Herakleitos; verouderd Nederlands: Heracliet; ca. 540 v.Chr.—480 v.Chr.) was een presocratische filosoof uit Efeze, Ionië.

Nieuw!!: Kennistheorie en Heraclitus · Bekijk meer »

Herbert Feigl

Herbert Feigl (Liberec, 14 december 1902 - Minneapolis (VS), 1 juni 1988) was een Oostenrijks filosoof.

Nieuw!!: Kennistheorie en Herbert Feigl · Bekijk meer »

Hermann von Helmholtz

Hermann Ludwig Ferdinand von Helmholtz (Potsdam, 31 augustus 1821 – Charlottenburg, 8 september 1894) was een Duits medicus en natuurkundige.

Nieuw!!: Kennistheorie en Hermann von Helmholtz · Bekijk meer »

Hermeneutiek

Hermeneutiek (Oudgrieks: ἑρμηνεύειν; 'uitleggen', 'vertalen') is de studie van de interpretatie van (geschreven) teksten, in het bijzonder van teksten op het gebied van literatuur, religie en recht.

Nieuw!!: Kennistheorie en Hermeneutiek · Bekijk meer »

Hersenen in een vat

Hersenen in een vat In de filosofie is hersenen in een vat (Engels: brain in a vat) een gedachte-experiment om na te denken over de realiteit, kennis, waarheid en bewustzijn.

Nieuw!!: Kennistheorie en Hersenen in een vat · Bekijk meer »

Hilary Putnam

Hilary Putnam Hilary Whitehall Putnam (Chicago, 31 juli 1926 – Boston, 13 maart 2016) was een Amerikaans filosoof, die vanaf de jaren zestig een centrale rol speelde in de westerse filosofie,Eerste versies van dit artikel zijn een vertaling Hilary Putnam op de Engelstalige Wikipedia.

Nieuw!!: Kennistheorie en Hilary Putnam · Bekijk meer »

Historicisme

Georg Wilhelm Friedrich Hegel. Historicisme is de theorie die stelt dat de geschiedenis zich onwrikbaar en onvermijdelijk volgens vaste wetten, die kunnen worden ontdekt, naar een bepaalde eindsituatie beweegt.

Nieuw!!: Kennistheorie en Historicisme · Bekijk meer »

Historisch materialisme

Historisch materialisme (Histomat), of de materialistische opvatting van de geschiedenis, is de (voornamelijk) marxistische benadering van de geschiedschrijving, waarin materiële en economische omstandigheden een centrale rol spelen.

Nieuw!!: Kennistheorie en Historisch materialisme · Bekijk meer »

Historische epistemologie

Gaston Bachelard wordt typisch gezien als een vertegenwoordiger van de historische epistemologie. Historische epistemologie (historical epistemology of épistémologie historique) verwijst naar een stroming in de wetenschapsfilosofie.

Nieuw!!: Kennistheorie en Historische epistemologie · Bekijk meer »

Humane wetenschappen

Het begrip humane wetenschappen (soms ook menswetenschappen) wordt in het Nederlands (vooral in Vlaanderen) meestal gebruikt om die wetenschappen te benoemen die niet tot de exacte wetenschappen behoren.

Nieuw!!: Kennistheorie en Humane wetenschappen · Bekijk meer »

Idee (filosofie)

Een afbeelding van een lamp wordt vaak gebruikt wanneer iemand een idee krijgt. Een idee (van het Oudgrieks ἰδέα, idéa) is een mentale representatieve afbeelding van een bepaald object.

Nieuw!!: Kennistheorie en Idee (filosofie) · Bekijk meer »

Ideeënleer

De Ideeënleer is het bekendste onderdeel van de filosofie van de Griekse wijsgeer Plato, en behelst de aanname dat er eeuwige, slechts met het verstand waarneembare Ideeën bestaan.

Nieuw!!: Kennistheorie en Ideeënleer · Bekijk meer »

Ideologie

Een ideologie is een belangrijk concept om politiek gedrag en denken te analyseren binnen de sociale wetenschappen.

Nieuw!!: Kennistheorie en Ideologie · Bekijk meer »

Immanentie

Immanentie (letterlijk: erin blijvend) is dat wat tot de structuur van iets behoort en deze niet overschrijdt.

Nieuw!!: Kennistheorie en Immanentie · Bekijk meer »

Immanuel Kant

Standbeeld van Kant in Kaliningrad (kopie van het originele vernietigde kunstwerk) Immanuel Kant (Koningsbergen, Pruisen, 22 april 1724 – aldaar, 12 februari 1804) was een Duitse filosoof ten tijde van de Verlichting, wiens ideeën een grote invloed hebben uitgeoefend op de westerse wijsbegeerte.

Nieuw!!: Kennistheorie en Immanuel Kant · Bekijk meer »

Individu

Een individu is één enkel persoon, dier of object die als zelfstandige entiteit is te onderscheiden binnen een groep.

Nieuw!!: Kennistheorie en Individu · Bekijk meer »

Inductie (filosofie)

Inductie is een manier van abductief redeneren waarbij er op grond van een aantal specifieke waarnemingen tot een algemene regel, generalisatie geheten, wordt gekomen.

Nieuw!!: Kennistheorie en Inductie (filosofie) · Bekijk meer »

Inhoud (volume)

Bepaling van de inhoud van een onregelmatig voorwerp door waterverplaatsing De inhoud of het volume van een voorwerp (lichaam) is de grootte van het gebied dat door dit voorwerp wordt ingenomen in de driedimensionale ruimte.

Nieuw!!: Kennistheorie en Inhoud (volume) · Bekijk meer »

Instrumentalisme

Het instrumentalisme is de opvatting binnen de wetenschapsfilosofie, dat wetenschappelijke theorieën en begrippen niet zozeer dienen om de realiteit correct weer te geven, maar meer om bepaalde fenomenen correct te verklaren en te voorspellen.

Nieuw!!: Kennistheorie en Instrumentalisme · Bekijk meer »

Interactionisme

Interactionisme is een benadering binnen de sociologie waarin de studie van de interactie tussen individu(en) centraal staat.

Nieuw!!: Kennistheorie en Interactionisme · Bekijk meer »

Isaac Newton

Isaac Newton (Woolsthorpe-by-Colsterworth, 4 januari 1643 – Kensington, 31 maart 1727) (juliaanse kalender: 25 december 1642 – 20 maart 1727)De juliaanse kalender verschilde 10 of 11 dagen met de gregoriaanse kalender in die periode, het nieuwe jaar begon op 25 maart; zie Oude Stijl en Nieuwe Stijl voor meer informatie.

Nieuw!!: Kennistheorie en Isaac Newton · Bekijk meer »

Jacques Derrida

Jacques Derrida (El-Biar, Algerije, 15 juli 1930 – Parijs, 9 oktober 2004) was een Frans literair criticus en filosoof en wordt beschouwd als de grondlegger van deconstructie.

Nieuw!!: Kennistheorie en Jacques Derrida · Bekijk meer »

Jaegwon Kim

Jaegwon Kim (Daegu, 12 september 1934 – 27 november 2019) was een Koreaans-Amerikaans filosoof, bekend van zijn werk op het gebied van de filosofie van de geest en de ontologie.

Nieuw!!: Kennistheorie en Jaegwon Kim · Bekijk meer »

Jürgen Habermas

Jürgen Habermas (Düsseldorf, 18 juni 1929) is een Duits filosoof en socioloog.

Nieuw!!: Kennistheorie en Jürgen Habermas · Bekijk meer »

Jean-François Lyotard

Jean-François Lyotard (Vincennes, 10 augustus 1924 - Parijs, 21 april 1998) was een Frans filosoof wiens werk geplaatst wordt binnen de poststructuralistische en de postmoderne filosofie.

Nieuw!!: Kennistheorie en Jean-François Lyotard · Bekijk meer »

Jerry Fodor

Jerry Fodor in 2007 Jerry Alan Fodor (New York, 22 april 1935 – aldaar, 29 november 2017) was een Amerikaans filosoof en cognitief wetenschapper.

Nieuw!!: Kennistheorie en Jerry Fodor · Bekijk meer »

Johann Friedrich Herbart

Johann Friedrich Herbart Johann Friedrich Herbart (Oldenburg (Nedersaksen), 4 mei 1776 – Göttingen, 11 augustus 1841) was een Duitse filosoof, psycholoog en pedagoog.

Nieuw!!: Kennistheorie en Johann Friedrich Herbart · Bekijk meer »

Johann Gottlieb Fichte

Johann Gottlieb Fichte (Rammenau bij Bischofswerda, 19 mei 1762 – Berlijn, 29 januari 1814) was een Duitse filosoof en redenaar.

Nieuw!!: Kennistheorie en Johann Gottlieb Fichte · Bekijk meer »

Johannes Calvijn

Johannes Calvijn, geboren als Jehan Cauvin (Noyon, 10 juli 1509 – Genève, 27 mei 1564), was een Frans-Zwitserse christelijke theoloog tijdens de reformatie, naar wie een protestants-christelijke stroming, het calvinisme, is genoemd.

Nieuw!!: Kennistheorie en Johannes Calvijn · Bekijk meer »

John Dewey

John Dewey (Burlington, 20 oktober 1859 – New York, 1 juni 1952) was een Amerikaans filosoof, psycholoog en pedagoog.

Nieuw!!: Kennistheorie en John Dewey · Bekijk meer »

John Locke (filosoof)

John Locke (Wrington bij Bristol, 29 augustus 1632 – High Laver, Essex, 28 oktober 1704) was een Engels filosoof, econoom en arts in de periode van de vroege Verlichting.

Nieuw!!: Kennistheorie en John Locke (filosoof) · Bekijk meer »

John McDowell

John Henry McDowell (Boksburg, 7 maart 1942) is een Zuid-Afrikaans filosoof.

Nieuw!!: Kennistheorie en John McDowell · Bekijk meer »

Josiah Royce

Josiah Royce (Grass Valley, California, 20 november 1855 - 14 september 1916) was een Amerikaans idealistisch en pragmatisch filosoof en historicus.

Nieuw!!: Kennistheorie en Josiah Royce · Bekijk meer »

Karl Marx

Jenny von Westphalen Karl Heinrich Marx (Trier, 5 mei 1818 – Londen, 14 maart 1883) was een Duits denker die de (politieke) filosofie, de economie, de sociologie, de journalistiek en de historiografie sterk heeft beïnvloed.

Nieuw!!: Kennistheorie en Karl Marx · Bekijk meer »

Karl Popper

Het graf van Popper en zijn vrouw in Wenen Karl Raimund Popper (Wenen, 28 juli 1902 – Londen, 17 september 1994) was een Oostenrijks-Britse filosoof die algemeen wordt beschouwd als een van de grootste wetenschapsfilosofen van de 20e eeuw.

Nieuw!!: Kennistheorie en Karl Popper · Bekijk meer »

Karl-Otto Apel

Karl-Otto Apel (Düsseldorf, 15 maart 1922 - Niedernhausen, 15 mei 2017) was een Duits filosoof.

Nieuw!!: Kennistheorie en Karl-Otto Apel · Bekijk meer »

Kennis

Personificatie van kennis in de Antieke Bibliotheek van Celsus in Efeze (125 AD). Kennis is dat wat geweten wordt, wat geleerd is (en opgeslagen) en dat waar een individu inzicht in heeft.

Nieuw!!: Kennistheorie en Kennis · Bekijk meer »

Kennissociologie

Kennissociologie is een tak van de sociologie, die zich richt op samenhang tussen de menselijke gedachten, sociale context, en de effecten die ideeën hebben op de samenleving.

Nieuw!!: Kennistheorie en Kennissociologie · Bekijk meer »

Kennisverwerving

De uitwisseling van informatie is te zien als een eenvoudige vorm van kennisverwerving Kennisverwerving is het proces waarbij kennis wordt vergaard door deductie waarbij gevolgtrekkingen worden gemaakt door uitspraken logisch af te leiden uit andere uitspraken, of inductie waarbij dit gebeurt op basis van waarnemingen, of via anderen zoals met onderwijs of zelfstudie.

Nieuw!!: Kennistheorie en Kennisverwerving · Bekijk meer »

Kleur

Kleur is een eigenschap van licht die wordt bepaald door de verschillende golflengtes waaruit dat licht is samengesteld.

Nieuw!!: Kennistheorie en Kleur · Bekijk meer »

Kritik der reinen Vernunft

De Kritik der reinen Vernunft (Kritiek van de zuivere rede) is het hoofdwerk van de Duitse filosoof Immanuel Kant.

Nieuw!!: Kennistheorie en Kritik der reinen Vernunft · Bekijk meer »

Kritisch idealisme

Het kritisch idealisme onderscheidt zich van alle andere soorten idealisme doordat het op (deze) kritische wijze de grenzen van het kennen of weten zelf onderzoekt.

Nieuw!!: Kennistheorie en Kritisch idealisme · Bekijk meer »

La condition postmoderne

Jean-François Lyotard (1924–1998) La condition postmoderne: rapport sur le savoir (1979) is een kort maar invloedrijk boek van de Franse filosoof Jean-François Lyotard, waarin deze de epistemologie van de postmoderne cultuur duidt als het einde van de grote verhalen (Frans: grand récits of métanarratifs): overkoepelende filosofische theorieën van wetenschap en geschiedenis die als hij kenmerkend beschouwt voor de moderniteit.

Nieuw!!: Kennistheorie en La condition postmoderne · Bekijk meer »

Legitimiteit (politiek)

Legitimiteit is het ingebeelde recht op gezag bij besluiten die de gemeenschap aangaan.

Nieuw!!: Kennistheorie en Legitimiteit (politiek) · Bekijk meer »

Les mots et les choses

Les mots et les choses (volledige titel: Les mots et les choses. Une archéologie des sciences humaines) is een essay van Michel Foucault op het gebied van politieke theorie, ideeëngeschiedenis en discoursetheorie.

Nieuw!!: Kennistheorie en Les mots et les choses · Bekijk meer »

Leucippus

Leucippus of Leukippos (Oudgrieks: Λευκιππος) (ca. 470 v.Chr. - ca. 360 v.Chr.) fl. 430 v.Chr..

Nieuw!!: Kennistheorie en Leucippus · Bekijk meer »

Lichaam (natuurkunde)

In de natuurkunde is een lichaam een materiële entiteit, die niet altijd onvervormbaar (of star) hoeft te zijn.

Nieuw!!: Kennistheorie en Lichaam (natuurkunde) · Bekijk meer »

Lichaam-geestprobleem

René Descartes' illustratie van het lichaam-geestdualisme. Prikkels passeren de zintuigen en komen tezamen in de pijnappelklier waar de hersenen en de onstoffelijke geest elkaar raken. Het lichaam-geestprobleem is een centraal thema in de filosofie van de geest, dat gaat over de ogenschijnlijk onverklaarbare wisselwerking tussen de onstoffelijke geest en het stoffelijke lichaam, en tegenwoordig met name de relatie tussen het bewustzijn en de hersenen.

Nieuw!!: Kennistheorie en Lichaam-geestprobleem · Bekijk meer »

Logica

Boeken over logica Logica of redeneerkunst is de wetenschap die zich bezighoudt met de formele regels van het redeneren.

Nieuw!!: Kennistheorie en Logica · Bekijk meer »

Logisch positivisme

Moritz Schlick. Het logisch positivisme – ook wel logisch empirisme – is een wijsgerig stelsel dat alleen aanvaardt wat zintuiglijk waargenomen en vastgesteld kan worden.

Nieuw!!: Kennistheorie en Logisch positivisme · Bekijk meer »

Louis Althusser

Louis Pierre Althusser (Birmendreïs, Algerije, 16 oktober 1918 - Parijs, 23 oktober 1990) was een Frans filosoof en een van de invloedrijkste marxisten van de twintigste eeuw, en wordt meestal gecategoriseerd onder de structuralisten.

Nieuw!!: Kennistheorie en Louis Althusser · Bekijk meer »

Ludwig Wittgenstein

Ludwig Josef Johann Wittgenstein (Wenen, 26 april 1889 – Cambridge, 29 april 1951) was een Oostenrijks-Britse filosoof.

Nieuw!!: Kennistheorie en Ludwig Wittgenstein · Bekijk meer »

Maarten Luther

Maarten Luther (Duits: Martin Luther) (Eisleben, 10 november 1483 – aldaar, 18 februari 1546) was een Duits protestantse theoloog en reformator.

Nieuw!!: Kennistheorie en Maarten Luther · Bekijk meer »

Martin Heidegger

Martin Heidegger (Meßkirch, 26 september 1889 – Freiburg im Breisgau, 26 mei 1976) was een Duitse filosoof.

Nieuw!!: Kennistheorie en Martin Heidegger · Bekijk meer »

Marxisme

Het marxisme is voornamelijk gebaseerd op de ideeën van de negentiende-eeuwse filosoof Karl Marx Het marxisme is een ideologisch-beschrijvende analyse van de maatschappij, en dan vooral de economie, waarbij het concept van een internationale klassenstrijd tussen twee tegengestelde maatschappelijke klassen centraal staat.

Nieuw!!: Kennistheorie en Marxisme · Bekijk meer »

Materialisme (filosofie)

Materialisme is een stroming binnen de filosofie die de werkelijkheid, ook emoties en andere processen in het menselijk brein, uiteindelijk herleidt tot materie; dit in tegenstelling tot het idealisme en tot het spiritualisme.

Nieuw!!: Kennistheorie en Materialisme (filosofie) · Bekijk meer »

Materie

Materie of stof is een verzamelbegrip voor datgene waaruit het waarneembare universum is opgebouwd; waarneembaar in die zin dat materie massa heeft en plaats (ruimte) inneemt.

Nieuw!!: Kennistheorie en Materie · Bekijk meer »

Maurice Merleau-Ponty

Maurice Merleau-Ponty (Rochefort-sur-Mer, 14 maart 1908 - Parijs, 3 mei 1961) was een Franse fenomenologisch filosoof, sterk beïnvloed door Karl Marx, Edmund Husserl en Martin Heidegger, die geassocieerd wordt met Jean-Paul Sartre (die later zal stellen dat hij door Merleau-Ponty tot het marxisme is "bekeerd") en Simone de Beauvoir.

Nieuw!!: Kennistheorie en Maurice Merleau-Ponty · Bekijk meer »

Müller-Lyer-illusie

Illustratie van de Müller-Lyer-illusie De Müller-Lyer-illusie is een optische illusie die ongeveer 125 jaar geleden werd ontdekt door Franz Müller-Lyer.

Nieuw!!: Kennistheorie en Müller-Lyer-illusie · Bekijk meer »

Münchhausentrilemma

Het Münchhausentrilemma is een filosofisch trilemma dat elke waarheid ter discussie stelt.

Nieuw!!: Kennistheorie en Münchhausentrilemma · Bekijk meer »

Meditaties over de eerste filosofie

Meditaties over de eerste filosofie of kortweg Meditaties (volledige titel: Meditaties over de eerste filosofie in welke het bestaan van God en de onsterflijke ziel worden bewezen; Latijn: Meditationes de prima philosophia, in qua Dei existentia et animae immortalitas demonstratur) is een filosofisch boek, geschreven door de Franse filosoof René Descartes.

Nieuw!!: Kennistheorie en Meditaties over de eerste filosofie · Bekijk meer »

Mens

Mensen (Homo sapiens) zijn intelligente primaten die gekenmerkt worden door hun rechtopstaande houding en tweevoetige voortbeweging, hun fijne motoriek en gebruik van werktuigen, hun complex taalgebruik en geavanceerde en zeer georganiseerde samenlevingen.

Nieuw!!: Kennistheorie en Mens · Bekijk meer »

Metafoor

Grandville. Een metafoor (uit Grieks metaphora: overdracht, namelijk van betekenis) is een vorm van beeldspraak, waarbij er sprake is van een impliciete (onuitgesproken) vergelijking.

Nieuw!!: Kennistheorie en Metafoor · Bekijk meer »

Metafysica

Metafysica is de tak van de filosofie die niet, zoals de fysica, de werkelijkheid onderzoekt die volgt uit zintuiglijke of instrumentele waarneming, maar op zoek gaat naar het wezen van die werkelijkheid en wat er achter zit.

Nieuw!!: Kennistheorie en Metafysica · Bekijk meer »

Metafysica (Aristoteles)

Onder de Metafysica van Aristoteles kan men twee dingen verstaan.

Nieuw!!: Kennistheorie en Metafysica (Aristoteles) · Bekijk meer »

Methodologie

Methodologie is de studie van de wetenschappelijke methoden, de procedures en werkwijzen, die moeten worden gebruikt om kennis te verwerven en om de wetenschap vooruit te helpen.

Nieuw!!: Kennistheorie en Methodologie · Bekijk meer »

Michael Dummett

Michael Anthony Eardley Dummett (Londen, 27 juni 1925 – Oxford, 27 december 2011) was een Brits filosoof.

Nieuw!!: Kennistheorie en Michael Dummett · Bekijk meer »

Michael Polanyi

Michael Polanyi in 1933. Michael Polanyi (Boedapest, 11 maart 1891 – Northampton, 22 februari 1976) was een Hongaars-Brits-joodse wetenschapper die zich vooral bezighield met fysische chemie en filosofie.

Nieuw!!: Kennistheorie en Michael Polanyi · Bekijk meer »

Michel de Montaigne

Michel Eyquem de Montaigne (Bordeaux, 28 februari 1533 – Château de Montaigne, Périgord, 13 september 1592) was een Franse filosoof, schrijver en politicus uit de periode van de Franse renaissance.

Nieuw!!: Kennistheorie en Michel de Montaigne · Bekijk meer »

Michel Foucault

Michel Foucault (Poitiers, 15 oktober 1926 – Parijs, 25 juni 1984) was een Frans filosoof, bekend vanwege zijn politiek activisme in de jaren 70 en 80 en zijn analyses in de politieke filosofie via begrippen als disciplinemaatschappij, biopolitiek en biomacht.

Nieuw!!: Kennistheorie en Michel Foucault · Bekijk meer »

Middeleeuwen

Mainzer Dom vanuit het zuidwesten De middeleeuwen (letterlijk tussenliggende eeuwen) (ca. 500 tot ca. 1500) vormen, in de historiografische indeling of periodisering van de geschiedenis van Europa, de periode tussen de klassieke oudheid en de vroegmoderne tijd.

Nieuw!!: Kennistheorie en Middeleeuwen · Bekijk meer »

Milieu

Het milieu is het geheel van voorwaarden en invloeden van de omgeving, waardoor het leven voor een organisme daar al dan niet mogelijk is Milieu of omgeving is, in de biologie en de ecologie, het geheel van uitwendige voorwaarden en invloeden die voor een organisme, hetzij dier (inclusief de mens), plant of micro-organisme, van essentieel belang zijn.

Nieuw!!: Kennistheorie en Milieu · Bekijk meer »

Moderne filosofie

''Portret van René Descartes'', 1648 door Frans Hals Francis Bacon, door een onbekende kunstenaar Moderne filosofie is de filosofie van na de renaissancefilosofie, van de 17e tot de 20e eeuw, dus niet de hedendaagse filosofie.

Nieuw!!: Kennistheorie en Moderne filosofie · Bekijk meer »

Moderne tijd

De moderne tijd – ook wel nieuwste tijd genoemd – is de meest recente grote periode in de westerse geschiedenis.

Nieuw!!: Kennistheorie en Moderne tijd · Bekijk meer »

Moritz Schlick

Moritz Schlick Moritz Schlick (Berlijn, 14 april 1882 — Wenen, 22 juni 1936) was een Duits filosoof, oprichter van de Wiener Kreis en zodanig grondlegger van het logisch positivisme.

Nieuw!!: Kennistheorie en Moritz Schlick · Bekijk meer »

Mythe

Voorstellingen van diverse mythen Een mythe (Oudgrieks:, mȳthos, 'woord'/'verhaal') is een woord dat van meet af paradoxaal is.

Nieuw!!: Kennistheorie en Mythe · Bekijk meer »

Naturalisme (filosofie)

Het naturalisme in de filosofie is de opvatting dat er alleen natuur bestaat.

Nieuw!!: Kennistheorie en Naturalisme (filosofie) · Bekijk meer »

Natuurfilosofie

Natuurfilosofie is dat gedeelte van de wijsbegeerte dat de stoffelijke wereld tot voorwerp van studie heeft.

Nieuw!!: Kennistheorie en Natuurfilosofie · Bekijk meer »

Natuurkunde

natuurkundige verschijnselen Natuurkunde of fysica is de wetenschap die de algemene eigenschappen van materie, straling en energie bestudeert, evenals het gedrag ervan in de ruimte en de tijd.

Nieuw!!: Kennistheorie en Natuurkunde · Bekijk meer »

Natuurwetenschap

Albert Einstein. Natuurwetenschap is een overkoepelende term voor dat deel van de wetenschap dat, met empirische en wetenschappelijke methoden, probeert de natuurwetten te achterhalen die schuilgaan achter de natuurverschijnselen.

Nieuw!!: Kennistheorie en Natuurwetenschap · Bekijk meer »

Neokantianisme

Immanuel Kant. Neokantianisme is een filosofische stroming over een langere periode die teruggrijpt op het epistemologische werk van de Duitse filosoof Immanuel Kant, met name de Kritik der reinen Vernunft.

Nieuw!!: Kennistheorie en Neokantianisme · Bekijk meer »

Nominalisme

Het nominalisme is het kennistheoretische standpunt dat de termen waarmee de mens de werkelijkheid om zich heen benoemt, geen objectief bestaande reële entiteiten aanduiden, maar slechts woorden en namen zijn.

Nieuw!!: Kennistheorie en Nominalisme · Bekijk meer »

Object (filosofie)

In de filosofie is object (latijn: obiectum, 'het voorliggende') een veelvuldig gebruikt concept met meerdere betekenissen.

Nieuw!!: Kennistheorie en Object (filosofie) · Bekijk meer »

Oerstof

Met oerstof, oersubstantie of materia prima wordt in de filosofie de ultieme substantie aangeduid waaruit, waarin, en waardoor alles bestaat.

Nieuw!!: Kennistheorie en Oerstof · Bekijk meer »

Onbewuste kennis

Onbewuste kennis of ontastbare kennis (van het Engelse tacit knowledge) is een concept ontwikkeld door wetenschapper en filosoof Michael Polanyi.

Nieuw!!: Kennistheorie en Onbewuste kennis · Bekijk meer »

Oorzakelijkheid

Oorzakelijkheid, causaliteit, de wet van oorzaak en gevolg, causaal verband of causaal mechanisme (2015): Oorzakelijke mechanismen en verklaringsmodellen voor regelovertredend gedrag, Academia Press is het directe mechanische verband tussen een oorzaak en een gevolg.

Nieuw!!: Kennistheorie en Oorzakelijkheid · Bekijk meer »

Openbaring (concept)

Een openbaring is een onthulling van iets dat voorheen verborgen of geheim was.

Nieuw!!: Kennistheorie en Openbaring (concept) · Bekijk meer »

Ordinary language philosophy

John Searle, een hedendaagse vertegenwoordiger van de ''ordinary language philosophy''. Ordinary language philosophy (ook linguïstische filosofie genoemd) is een filosofische school in de hedendaagse filosofie die klassieke filosofische problemen als het resultaat ziet van het verkeerd gebruik van de taal door filosofen omdat ze geen oog hebben voor het alledaags gebruik van deze woorden.

Nieuw!!: Kennistheorie en Ordinary language philosophy · Bekijk meer »

Otto Neurath

Otto Neurath in 1919 Otto Neurath (Wenen, 10 december 1882 - Oxford, 22 december 1945) was een Oostenrijks filosoof, econoom en socioloog.

Nieuw!!: Kennistheorie en Otto Neurath · Bekijk meer »

Oude Griekenland

Het kerngebied van het oude Griekenland. Peloponnesos. Cycladen. Kreta. Het oude Griekenland (Oudgrieks:; Latijn: Graecia) was een cultuurregio op het Balkanschiereiland en op de eilanden in de Egeïsche Zee, waaraan sinds 3000 v.Chr. rijke hoogstaande culturen voorafgingen, zoals de Minoïsche en de Myceense beschaving.

Nieuw!!: Kennistheorie en Oude Griekenland · Bekijk meer »

Oudgrieks

Oudgrieks,, hē Hellēnikē glōtta, is een verzamelnaam (omdat er geen 'hoofdtaal' was) voor de dialecten die in het oude Griekenland, Ionië en in de Griekse kolonies werden gesproken.

Nieuw!!: Kennistheorie en Oudgrieks · Bekijk meer »

Paard (dier)

Het paard (Equus ferus caballus) is een gedomesticeerd hoefdier uit de orde der onevenhoevigen, en de familie der paardachtigen (Equidae).

Nieuw!!: Kennistheorie en Paard (dier) · Bekijk meer »

Paradigma (wetenschapsfilosofie)

Een paradigma is het stelsel van modellen en theorieën dat, binnen een gegeven wetenschappelijke discipline, het denkkader vormt van waaruit de werkelijkheid geanalyseerd en beschreven wordt.

Nieuw!!: Kennistheorie en Paradigma (wetenschapsfilosofie) · Bekijk meer »

Paradigmaverschuiving

Een paradigmaverschuiving (of revolutie in de wetenschap), is volgens Thomas Kuhn een ontwikkeling in de wetenschap die leidt tot een dramatisch ander beeld van de werkelijkheid.

Nieuw!!: Kennistheorie en Paradigmaverschuiving · Bekijk meer »

Parameter

Een parameter is in de exacte wetenschappen een onbekende of variabele die de uiteindelijke toestand van een systeem, dan wel de uiteindelijke waarde van een uitdrukking bepaalt wanneer deze een waarde toegekend krijgt.

Nieuw!!: Kennistheorie en Parameter · Bekijk meer »

Paul Feyerabend

Paul Feyerabend Paul Karl Feyerabend (Wenen, 13 januari 1924 – Genolier (Zwitserland), 11 februari 1994) was een in Oostenrijk geboren wetenschapsfilosoof, die later in Engeland, de Verenigde Staten, Nieuw-Zeeland, Zwitserland en Italië leefde.

Nieuw!!: Kennistheorie en Paul Feyerabend · Bekijk meer »

Persoonsidentiteit

De centrale vraag bij persoonsidentiteit: hoe komt het dat een persoon door de tijd heen dezelfde persoon is? Persoonsidentiteit is het geheel van eigenschappen die een persoon op twee verschillende tijdstippen tot dezelfde persoon maken en onderscheiden van andere personen.

Nieuw!!: Kennistheorie en Persoonsidentiteit · Bekijk meer »

Peter Frederick Strawson

Peter Frederick Strawson (Londen, 23 november 1919 – Oxford, 13 februari 2006) was een Brits filosoof.

Nieuw!!: Kennistheorie en Peter Frederick Strawson · Bekijk meer »

Petrus Abaelardus

Abaelardus en Héloïse op een schilderij van de Franse schilder Jean Vignaud uit 1819 Pierre Abélard, gelatiniseerd tot Petrus Abaelardus (Le Pallet bij Nantes, 1079 – in het klooster St. Marcel bij Chalon-sur-Saône, 21 april 1142), was een middeleeuwse Franse theoloog en filosoof die gerekend wordt tot de scholastici.

Nieuw!!: Kennistheorie en Petrus Abaelardus · Bekijk meer »

Plato

Plato (Oudgrieks:, Plátōn; Athene, ca. 427 v.Chr. – aldaar, 347 v.Chr.) was een Grieks filosoof en schrijver.

Nieuw!!: Kennistheorie en Plato · Bekijk meer »

Platonisme

Het platonisme heeft in de eerste plaats te maken met de filosofie van Plato en zijn invloed op latere filosofen.

Nieuw!!: Kennistheorie en Platonisme · Bekijk meer »

Politieke filosofie

Politieke filosofie is een filosofisch vakgebied waarin vraagstukken rond politiek en maatschappij aan de orde zijn.

Nieuw!!: Kennistheorie en Politieke filosofie · Bekijk meer »

Ponzo-illusie

Voorbeeld van de Ponzo-illusie: de twee horizontale gele lijnen zijn even lang De Ponzo-illusie is een optische illusie die het eerst werd gedemonstreerd door de Italiaanse psycholoog Mario Ponzo in 1913.

Nieuw!!: Kennistheorie en Ponzo-illusie · Bekijk meer »

Positivisme

Auguste Comte, een van de grootste exponenten van het positivisme. Het positivisme is de filosofische opvatting dat alleen de empirische wetenschappen geldige kennis opleveren.

Nieuw!!: Kennistheorie en Positivisme · Bekijk meer »

Postmoderne filosofie

Postmoderne filosofie is een door twijfel en relativering gekenmerkte wereldbeschouwing die het bestaan van een absolute waarheid ter discussie stelt.

Nieuw!!: Kennistheorie en Postmoderne filosofie · Bekijk meer »

Postmodernisme

Postmodernisme is de overkoepelende naam voor een cultuurstroming die een reeks van filosofische standpunten en esthetische stijlen in de kunst sinds eind jaren 1950 betreft.

Nieuw!!: Kennistheorie en Postmodernisme · Bekijk meer »

Poststructuralisme

Het poststructuralisme is een filosofische denkrichting in de hedendaagse filosofie die ontstond in Frankrijk aan het einde van de jaren 60 van de 20e eeuw, in reactie op het structuralisme.

Nieuw!!: Kennistheorie en Poststructuralisme · Bekijk meer »

Pragmatisme

G.H. Mead. Het pragmatisme is een filosofische stroming, die de focus legt op het verbinden van praktijk en theorie, die volgens het pragmatisme niet los van elkaar staan.

Nieuw!!: Kennistheorie en Pragmatisme · Bekijk meer »

Pramana

Pramana is de kentheorie van de Indische filosofie.

Nieuw!!: Kennistheorie en Pramana · Bekijk meer »

Presumptionisme

Presumptionisme is een school binnen de christelijke apologetiek.

Nieuw!!: Kennistheorie en Presumptionisme · Bekijk meer »

Propositie

Een propositie of bewering is in de logica een declaratieve zin die of waar of onwaar kan zijn.

Nieuw!!: Kennistheorie en Propositie · Bekijk meer »

Propositionele kennis

Propositionele kennis is kennis waarbij geen sprake is van ervaring, weten hoe je iets moet doen, of vertrouwdheid, bijvoorbeeld iemand kennen.

Nieuw!!: Kennistheorie en Propositionele kennis · Bekijk meer »

Protagoras (filosoof)

Protagoras van Abdera (Oudgrieks: Πρωταγόρας) (± 490-420 v.Chr.) was een van de eerste Griekse sofisten en behoorde tot de presocratici.

Nieuw!!: Kennistheorie en Protagoras (filosoof) · Bekijk meer »

Psychologie

Psychologie (verouderd: zielkunde) is de academische discipline die zich bezighoudt met het innerlijk leven (kennen, voelen en streven) en het gedrag van mensen.

Nieuw!!: Kennistheorie en Psychologie · Bekijk meer »

Pyrrho van Elis

Pyrrho (Oudgrieks: Πύρρων) (Ca. 360 - 270 v.Chr.) was een Grieks filosoof uit Elis en de grondlegger van het pyrronistisch scepticisme.

Nieuw!!: Kennistheorie en Pyrrho van Elis · Bekijk meer »

Pyrronisme

Het pyrronisme of pyrronistisch scepticisme is een sceptische filosofische school opgericht door Aenesidemus in de 1e eeuw v.Chr. en beschreven door Sextus Empiricus in de late 2e of vroege 3e eeuw n.Chr.

Nieuw!!: Kennistheorie en Pyrronisme · Bekijk meer »

Quebec (provincie)

Quebec Montreal, de grootste stad van de provincie Quebec Mont-Tremblant in de Laurentiden Quebec (Frans: Québec) is een provincie van Canada, waarbinnen het ook een aparte natie vormt.

Nieuw!!: Kennistheorie en Quebec (provincie) · Bekijk meer »

Quentin Meillassoux

Quentin Meillassoux (Parijs, 1967) is een Frans filosoof.

Nieuw!!: Kennistheorie en Quentin Meillassoux · Bekijk meer »

Rationalisme

René Descartes. Benedictus de Spinoza. Gottfried Wilhelm Leibniz. Nicolas Malebranche. Christian Wolff. Socrates Het rationalisme is een filosofische stroming die vertrekt vanuit de idee dat de rede de enige of voornaamste bron van kennis is.

Nieuw!!: Kennistheorie en Rationalisme · Bekijk meer »

Rationaliteit

Rationaliteit is consistent handelen op basis van de rede.

Nieuw!!: Kennistheorie en Rationaliteit · Bekijk meer »

Realisme (filosofie)

Realisme (van het Latijn res, ding, werkelijkheid) is de filosofie dat er een werkelijkheid onafhankelijk van het menselijk bewustzijn bestaat.

Nieuw!!: Kennistheorie en Realisme (filosofie) · Bekijk meer »

Receptie-esthetiek

Receptie-esthetiek of receptie-esthetica is een in de jaren zestig ontstane discipline binnen de literatuurwetenschap die onderzoekt hoe een tekst of kunstwerk door hoorder, lezer of kijker wordt ontvangen.

Nieuw!!: Kennistheorie en Receptie-esthetiek · Bekijk meer »

Rechtvaardigheid

''Rechtvaardigheid'', Een schilderij van Luca Giordano Rechtvaardigheid is juist en eerlijk handelen naar de situatie.

Nieuw!!: Kennistheorie en Rechtvaardigheid · Bekijk meer »

Reductionisme

Rene Descartes stelde dat alle niet-menselijke dieren reductionistisch verklaard konden worden als machines, ''De homines 1622'' Reductionisme (Latijn: reducere, herleiden, terugvoeren > Nederlands: reduceren, (ook) vereenvoudigen) is de filosofische en wetenschappelijke opvatting, volgens welke de natuur van complexe entiteiten steeds herleid kan worden tot meer fundamentele entiteiten.

Nieuw!!: Kennistheorie en Reductionisme · Bekijk meer »

Reformatie

De protestantse Reformatie is het zestiende-eeuwse schisma binnen het westerse christendom, dat ingezet werd door Maarten Luther, Johannes Calvijn en andere vroege protestanten.

Nieuw!!: Kennistheorie en Reformatie · Bekijk meer »

Regressieprobleem

Het regressieprobleem lijkt als filosofisch probleem voor het eerst door Aristoteles beschreven te zijn.

Nieuw!!: Kennistheorie en Regressieprobleem · Bekijk meer »

Relativisme

Relativisme is het idee dat een bepaald concept (waarheid, schoonheid, het goede etc.) niet op zich staat, maar afhankelijk is van iets anders.

Nieuw!!: Kennistheorie en Relativisme · Bekijk meer »

Renaissancefilosofie

Dit artikel geeft een kort overzicht van de filosofie ten tijde van de renaissance.

Nieuw!!: Kennistheorie en Renaissancefilosofie · Bekijk meer »

René Descartes

La Haye en Touraine Collège La Flèche (1695) René Descartes of gelatiniseerd Renatus Cartesius (La Haye en Touraine, 31 maart 1596 – Stockholm, 11 februari 1650) was een uit Frankrijk afkomstige filosoof en wiskundige, die een groot deel van zijn leven in de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden woonde.

Nieuw!!: Kennistheorie en René Descartes · Bekijk meer »

Richard Rorty

Richard McKay Rorty (New York, 4 oktober 1931 - Palo Alto (Californië), 8 juni 2007) was een Amerikaanse filosoof.

Nieuw!!: Kennistheorie en Richard Rorty · Bekijk meer »

Robert Brandom

Robert Brandom (13 maart 1950) is een Amerikaans filosoof die sinds 1998 hoogleraar is aan de Universiteit van Pittsburgh.

Nieuw!!: Kennistheorie en Robert Brandom · Bekijk meer »

Robert Nozick

Robert Nozick (1977) Robert Nozick (New York, 16 november 1938 – Cambridge (Massachusetts), 23 januari 2002) was een Joods-Amerikaans filosoof en Joseph Pellegrino University Professor aan Harvard-universiteit.

Nieuw!!: Kennistheorie en Robert Nozick · Bekijk meer »

Rooms-Katholieke Kerk

Petrus (875) Andrej Roebljov (ca. 1400) De Rooms-Katholieke Kerk is met meer dan 1,2 miljard volgelingen het grootste kerkgenootschap ter wereld.

Nieuw!!: Kennistheorie en Rooms-Katholieke Kerk · Bekijk meer »

Roscellinus van Compiègne

Roscellinus van Compiègne (Compiègne ca. 1050 – ca. 1124) was een Frans filosoof en theoloog, die met name bekend is geworden als verdediger van het nominalisme.

Nieuw!!: Kennistheorie en Roscellinus van Compiègne · Bekijk meer »

Rudolf Carnap

Rudolf Carnap (Ronsdorf (bij Barmen, nu Wuppertal), 18 mei 1891 - Santa Monica (California), 14 september 1970) was een Duitse filosoof en de belangrijkste vertegenwoordiger van het logisch positivisme.

Nieuw!!: Kennistheorie en Rudolf Carnap · Bekijk meer »

Saul Kripke

Saul Aaron Kripke (Bay Shore (New York), 13 november 1940 – Plainsboro (New Jersey), 15 september 2022) was een Amerikaans filosoof en logicus.

Nieuw!!: Kennistheorie en Saul Kripke · Bekijk meer »

Scholastiek

Scholastiek is de middeleeuwse filosofie met een sterk metafysisch karakter die in de 11e eeuw als onderwijsmethode tot ontwikkeling kwam in de stedelijke scholen en verder uitgebouwd werd in de 12e en 13e eeuw aan de universiteiten.

Nieuw!!: Kennistheorie en Scholastiek · Bekijk meer »

School van Milete

Lydië De School van Milete is de naam voor de drie vroegste presocratische filosofen die actief waren in het Milete van de 6e eeuw v.Chr., namelijk Thales, Anaximander en Anaximenes.

Nieuw!!: Kennistheorie en School van Milete · Bekijk meer »

Secundaire eigenschap

Een bijkomstige of secundaire eigenschap is in de filosofie een kwaliteit die niet wezenlijk aan een object kan worden toegeschreven.

Nieuw!!: Kennistheorie en Secundaire eigenschap · Bekijk meer »

Sextus Empiricus

Sextus Empiricus was een filosoof en arts uit de 2e of 3e eeuw n.Chr.

Nieuw!!: Kennistheorie en Sextus Empiricus · Bekijk meer »

Sociale wetenschappen

Sociale wetenschappen worden gevormd door die takken van wetenschap die betrekking hebben op de mens in zijn sociale omgeving.

Nieuw!!: Kennistheorie en Sociale wetenschappen · Bekijk meer »

Socrates (filosoof)

Standbeeld Socrates Socrates (Athene, ca. 470/469 v.Chr. - aldaar, 399 v.Chr.) of Sokrates (Oudgrieks) was een klassiek Grieks Atheense filosoof.

Nieuw!!: Kennistheorie en Socrates (filosoof) · Bekijk meer »

Socratische methode

De socratische methode is een manier om tot ware kennis (over de ideeënwereld) te komen.

Nieuw!!: Kennistheorie en Socratische methode · Bekijk meer »

Sofistiek

De sofistiek is een beweging in de Griekse, Romeinse en antieke filosofie, die in de 5e eeuw v.Chr. voortvloeide uit de presocratische filosofie.

Nieuw!!: Kennistheorie en Sofistiek · Bekijk meer »

Stanford Encyclopedia of Philosophy

Hoover Tower op de campus van Stanford University De Stanford Encyclopedia of Philosophy (afgekort SEP, voorheen SEOP) is een gerenommeerde Engelstalige filosofische encyclopedie op internet die onderhouden wordt door Stanford University.

Nieuw!!: Kennistheorie en Stanford Encyclopedia of Philosophy · Bekijk meer »

Subject (filosofie)

Subject (van het Latijnse 'subicere, subiectum', als vertaling van het Griekse 'hupokeimenon') betekent letterlijk 'het ondergeworpene', 'het onderliggende'.

Nieuw!!: Kennistheorie en Subject (filosofie) · Bekijk meer »

Subjectiviteit

Subjectiviteit houdt in het persoonlijk oordeel of de persoonlijke zienswijze van een individu, betrekking hebbend op of uitgaand van de persoonlijke zienswijze of smaak.

Nieuw!!: Kennistheorie en Subjectiviteit · Bekijk meer »

Substantie

Substantie (Gr: hypokeimenon of hupokeimenon, Lat: quod substat) is in de metafysica synoniem voor het ding.

Nieuw!!: Kennistheorie en Substantie · Bekijk meer »

Susan Haack

Susan Haack aan de universiteit van Miami, 2005 Susan Haack (1945) is een Britse professor in de filosofie en rechten aan de universiteit van Miami in de Verenigde Staten.

Nieuw!!: Kennistheorie en Susan Haack · Bekijk meer »

Taalfilosofie

Taalfilosofie of filosofie van de taal betreft het filosofisch onderzoek naar de aard en het gebruik van de taal in haar relatie tot de werkelijkheid en heeft daardoor raakpunten met de linguïstiek, alhoewel haar onderzoek toch eerder conceptueel dan empirisch is.

Nieuw!!: Kennistheorie en Taalfilosofie · Bekijk meer »

Tautologie (logica)

Een tautologie in de logica is een propositie die alleen al op formeel logische gronden waar is.

Nieuw!!: Kennistheorie en Tautologie (logica) · Bekijk meer »

Teleologie

Teleologie (van het Grieks: τέλος (telos), "doel(eind)" en λογος (logos), "rede" of "leer", dus leer van de doelen) of finaliteit is in de filosofie de zoektocht naar het doeleinde achter dingen.

Nieuw!!: Kennistheorie en Teleologie · Bekijk meer »

Tertullianus

Tertullianus Quintus Septimius Florens, beter bekend onder zijn bijnaam Tertullianus (Nederlands, verouderd: Tertulliaan) (ca. 160 - ca. 230) was een belangrijke kerkvader.

Nieuw!!: Kennistheorie en Tertullianus · Bekijk meer »

Thales van Milete

Thales van Milete, Oudgrieks: Θαλῆς ὁ Μιλήσιος omstreeks 624 v.Chr. - 545 v.Chr., was de eerste presocratische filosoof.

Nieuw!!: Kennistheorie en Thales van Milete · Bekijk meer »

Theaetetus (Plato)

De dialoog Theaetetus is een van de werken van de Atheense filosoof Plato.

Nieuw!!: Kennistheorie en Theaetetus (Plato) · Bekijk meer »

Theologie

Theologie (van het Griekse θεός theos, god en λόγος logos, woord, leer, kennis of verhandeling: godsleer) of godgeleerdheid is de studie van de inhoud van een godsdienstig geloof en de geloofsdocumenten in het bijzonder.

Nieuw!!: Kennistheorie en Theologie · Bekijk meer »

Theoloog

Een theoloog, ook wel godgeleerde genoemd, is iemand die theologie als onderwerp van studie heeft.

Nieuw!!: Kennistheorie en Theoloog · Bekijk meer »

These-antithese-synthese

Het schema these-antithese-synthese (letterlijk stelling-tegenstelling-samenstelling) is een type argumentatie dat begint met twee ogenschijnlijk tegengestelde proposities, de these en antithese.

Nieuw!!: Kennistheorie en These-antithese-synthese · Bekijk meer »

Thomas Hill Green

Thomas Hill Green (geboren op 7 april 1836, overleden op 26 maart 1882) was een Engelse filosoof en radicaal-liberaal.

Nieuw!!: Kennistheorie en Thomas Hill Green · Bekijk meer »

Thomas Hobbes

Thomas Hobbes (Westport (Wiltshire), 5 april 1588 – Hardwick Hall (Derbyshire), 4 december 1679) was een Engels filosoof.

Nieuw!!: Kennistheorie en Thomas Hobbes · Bekijk meer »

Thomas Kuhn

Thomas Samuel Kuhn (Cincinnati (Ohio), 18 juli 1922 – Cambridge (Massachusetts), 17 juni 1996) was een Amerikaans natuurkundige en wetenschapsfilosoof.

Nieuw!!: Kennistheorie en Thomas Kuhn · Bekijk meer »

Thomas Nagel

Thomas Nagel (Belgrado, 4 juli 1937) is een Amerikaans filosoof.

Nieuw!!: Kennistheorie en Thomas Nagel · Bekijk meer »

Thomas van Aquino

Thomas van Aquino, Aquinas of Thomas Aquinas (Roccasecca, ± 1225 – Priverno, abdij Fossanova, 7 maart 1274) was een Italiaanse filosoof en theoloog, die tot de scholastici gerekend wordt.

Nieuw!!: Kennistheorie en Thomas van Aquino · Bekijk meer »

Totalitarisme

Totalitarisme is een politiek systeem waarbij de gehele maatschappij ondergeschikt wordt gemaakt aan het staatsidee en de politiek de gehele samenleving tot in de diepste geledingen doordringt.

Nieuw!!: Kennistheorie en Totalitarisme · Bekijk meer »

Tractatus Logico-Philosophicus

De Tractatus Logico-Philosophicus (Traktaat over de logische filosofie), vaak afgekort tot Tractatus, is het eerste hoofdwerk van de Oostenrijks-Engelse filosoof Ludwig Wittgenstein.

Nieuw!!: Kennistheorie en Tractatus Logico-Philosophicus · Bekijk meer »

Traditie (christendom)

Een Gutenbergbijbel Traditie binnen het christendom is de overlevering die als bron staat voor het verstaan van de openbaring van de waarheid door God aan de mensen.

Nieuw!!: Kennistheorie en Traditie (christendom) · Bekijk meer »

Transcendentie (filosofie)

Transcendentie is het naar buiten staan of overstijgen van de mens.

Nieuw!!: Kennistheorie en Transcendentie (filosofie) · Bekijk meer »

Universalia

Universalia of universaliën zijn het algemene in een begrip, kenmerken die dingen met elkaar gemeen hebben.

Nieuw!!: Kennistheorie en Universalia · Bekijk meer »

Verhandeling over de methode

Voorpagina van de eerste uitgave van ''Discours de la Méthode'' uit 1637, uitgegeven met La Dioptrique, Les Météores en La Géométrie. Verhandeling over de methode (Discours de la Méthode) is een filosofisch boek geschreven door de Franse filosoof René Descartes in 1637.

Nieuw!!: Kennistheorie en Verhandeling over de methode · Bekijk meer »

Verificatiebeginsel

Het verificatiebeginsel, soms ook wel het verificatieprincipe, is een demarcatiecriterium dat een van de pijlers was van het logisch positivisme.

Nieuw!!: Kennistheorie en Verificatiebeginsel · Bekijk meer »

Verlichting (stroming)

salon, 1755. In dergelijke salons, waarin ook voor vrouwen een rol was weggelegd, kwamen wetenschappers, letterkundigen en aristocraten bijeen. De Verlichting of Eeuw van de Rede was een cultureel-filosofische en intellectuele stroming in Europa die ruwweg samenviel met de 18e eeuw.

Nieuw!!: Kennistheorie en Verlichting (stroming) · Bekijk meer »

Volkspsychologie

Onder volkspsychologie (Engels: Folk psychology, Duits: Altagspsychologie) kan in tegenstelling tot de wetenschappelijke psychologie, het geheel aan begrippen, opvattingen, en verklaringen van de menselijke geest, het menselijk gedrag of menselijke aard worden verstaan die ontleend zijn aan het dagelijks spraakgebruik of omgangstaal.

Nieuw!!: Kennistheorie en Volkspsychologie · Bekijk meer »

Waarheid

Walter Seymour Allward, ''Veritas'', 1920 Waarheid is het in overeenstemming zijn met de werkelijkheid.

Nieuw!!: Kennistheorie en Waarheid · Bekijk meer »

Waarneming (perceptie)

Vaas van Rubin Waarneming of perceptie is het proces van het verwerven, registreren, interpreteren, selecteren en ordenen van zintuiglijke informatie.

Nieuw!!: Kennistheorie en Waarneming (perceptie) · Bekijk meer »

Werkelijkheid

Aarde gezien vanaf de Apollo 17 Werkelijkheid of realiteit is het geheel van het feitelijk bestaande, in tegenstelling tot het denkbeeldige.

Nieuw!!: Kennistheorie en Werkelijkheid · Bekijk meer »

Wetenschappelijke methode

Discours de la Méthode'' uit 1637 De wetenschappelijke methode is een systematische manier om kennis te vergaren.

Nieuw!!: Kennistheorie en Wetenschappelijke methode · Bekijk meer »

Wetenschappelijke revolutie

telescoop van Isaac Newton. Tijdens deze wetenschappelijke 'revolutie' verschoof het accent in de wetenschap naar waarnemingen en empirisme, en werden nieuwe technieken ontwikkeld om waarnemingen te doen. De telescoop was zo'n nieuwe techniek. De wetenschappelijke revolutie is een periode in de geschiedenis van de wetenschap waarin klassiek-religieuze ideeën plaatsmaakten voor modern-wetenschappelijke ideeën.

Nieuw!!: Kennistheorie en Wetenschappelijke revolutie · Bekijk meer »

Wetenschapsfilosofie

Atheense school van Rafaël (1509) debatteren Plato en Aristoteles over de bron van alle kennis. Plato verwijst hierbij omhoog naar de hemelse sferen, en Aristoteles omlaag naar het aardse bestaan, als de bron van alle kennis. Wetenschapsfilosofie is een discipline van de filosofie die zich bezighoudt met het kritisch onderzoek naar de vooronderstellingen, de methoden en de resultaten van de wetenschappen.

Nieuw!!: Kennistheorie en Wetenschapsfilosofie · Bekijk meer »

Wetenschapsgeschiedenis

Wetenschapsgeschiedenis is het vakgebied van de geschiedenis van de wetenschap en valt uiteen in verschillende deelgebieden.

Nieuw!!: Kennistheorie en Wetenschapsgeschiedenis · Bekijk meer »

Wiener Kreis

Moritz Schlick. De Wiener Kreis (Nederlands: Weense cirkel of Weense kring) (1920-1938) was een groep filosofen en wetenschappers die zich rond Moritz Schlick schaarden.

Nieuw!!: Kennistheorie en Wiener Kreis · Bekijk meer »

Wijsgerige antropologie

Max Scheler wordt beschouwd als een van de bekendste filosofische antropologen. De wijsgerige antropologie of filosofische antropologie bestudeert de filosofische vraag naar het wezen van de mens, dus wat de mens specifiek tot mens maakt.

Nieuw!!: Kennistheorie en Wijsgerige antropologie · Bekijk meer »

Wilfrid Sellars

Wilfrid Stalker Sellars (Michigan, 20 mei 1912 – Pittsburgh, 2 juli 1989) was een Amerikaans filosoof en professor aan de Universiteit van Pittsburgh.

Nieuw!!: Kennistheorie en Wilfrid Sellars · Bekijk meer »

Wilhelm Dilthey

Wilhelm Dilthey (Wiesbaden-Biebrich, 19 november 1833 - Seis am Schlern (Bozen-Zuid-Tirol), 1 oktober 1911) was een Duits historicus, psycholoog, pedagoog, socioloog en filosoof.

Nieuw!!: Kennistheorie en Wilhelm Dilthey · Bekijk meer »

Willard Van Orman Quine

Willard Van Orman Quine (Akron, Ohio, 25 juni 1908 – Boston, 25 december 2000) was een invloedrijk Amerikaans filosoof en logicus in de analytische traditie uit de 20e eeuw.

Nieuw!!: Kennistheorie en Willard Van Orman Quine · Bekijk meer »

Willem van Ockham

Willem van Ockham (ook wel geschreven als Occam) (1288 – 1347) was een middeleeuws Engels filosoof die geldt als een voorloper van de moderne filosofie.

Nieuw!!: Kennistheorie en Willem van Ockham · Bekijk meer »

William James

Houghton Library William James (New York, 11 januari 1842 – Chocorua, 26 augustus 1910) was een Amerikaanse filosoof en psycholoog.

Nieuw!!: Kennistheorie en William James · Bekijk meer »

Wiskunde

Wiskunde (minder gebruikelijk: mathematiek, mathematica of mathesis) is een formele wetenschap die onder andere getallen, patronen en abstracte structuren bestudeert.

Nieuw!!: Kennistheorie en Wiskunde · Bekijk meer »

Wonder

Een wonder of mirakel is een indrukwekkende en rationeel (schijnbaar) onverklaarbare gebeurtenis.

Nieuw!!: Kennistheorie en Wonder · Bekijk meer »

Xenophanes

Xenophanes (Oudgrieks: Ξενοφάνης ὁ Κολοφώνιος, Colophon, 560 - ca. 478 v.Chr.) was een dichter en presocratische filosoof.

Nieuw!!: Kennistheorie en Xenophanes · Bekijk meer »

Zijn en Tijd

de samenhangen van de hoofdbegrippen in Zijn en Tijd Zijn en tijd (Duits: Sein und Zeit) is het in 1927 verschenen magnum opus van de Duitse filosoof Martin Heidegger.

Nieuw!!: Kennistheorie en Zijn en Tijd · Bekijk meer »

Zintuig

Een zintuig of organum sensusFederative Committee on Anatomical Terminology (FCAT) (1998).

Nieuw!!: Kennistheorie en Zintuig · Bekijk meer »

Zintuiglijke indrukken

Zintuiglijke indrukken of zintuiglijke prikkels zijn het directe beeld, de ervaring of informatie, die de mens verkrijgt via zijn zintuigen.

Nieuw!!: Kennistheorie en Zintuiglijke indrukken · Bekijk meer »

20e eeuw

De 20e eeuw (van de christelijke jaartelling) is de 20e periode van 100 jaar, dus bestaande uit de jaren 1901 tot en met 2000.

Nieuw!!: Kennistheorie en 20e eeuw · Bekijk meer »

Richt hier:

Epistemologie, Epistemologisch, Epistomologie, Kenleer, Kennisleer, Kentheorie.

UitgaandeInkomende
Hey! We zijn op Facebook nu! »