Logo
Unionpedia
Communicatie
Ontdek het op Google Play
Nieuw! Download Unionpedia op je Android™ toestel!
Installeren
Snellere toegang dan browser!
 

Evolutie van de mens

Index Evolutie van de mens

Schema van menselijke evolutie De evolutie van de mens, het proces waardoor de moderne mens is ontstaan uit eerder levende primaten, is onderwerp van studie van meerdere wetenschappelijke disciplines.

211 relaties: Aaseter, Aborigines (Australië), Acheuléen, Adolescentie, Aegyptopithecus, Afrika, Annum, Antarctica, Antropologie, Apen van de Oude Wereld, Archaïsche Homo sapiens, Ardipithecus, Australopithecus, Australopithecus afarensis, Australopithecus africanus, Australopithecus anamensis, Australopithecus bahrelghazali, Australopithecus garhi, Australopithecus sediba, Baby, Before Present, Bevalling, Biologische antropologie, Bipedie, Blad, Boa constrictor, Breedneusapen, Bruinkool, Californië, Calorie, Carl Linnaeus, Cepranomens, Charles Darwin, Chimpansees, Chris Stringer, Cichliden, Dendropithecus, Denisovamens, Dikke darm, Dinosauriërs, Djebel Irhoud, Dmanisi-mensen, DNA (biologie), DNA-onderzoek, Dryopithecus, Encefalisatiequotiënt, Engels, Enkele-oorspronghypothese, Eoceen, Erik Trinkaus, ..., Eugène Dubois, Eurazië, Europese vroege moderne mens, Evolutie (biologie), Familie (biologie), Floresmens, Florida (staat), Fontanel, Fossiel, FOXP2, Fruit, Galago's, Gawisschedel, Gen, Genetica, Georgië, Geslacht (biologie), Gibbons (mensaap), Gorilla's, Graecopithecus freybergi, Grote Slenk, Grotschildering, Han-Chinezen, Haplogroep, Hart en vaatstelsel, Hemoglobine, Hersenschors, Heterozygoot, Holenbeer, Hominidae, Homininae, Homo (geslacht), Homo antecessor, Homo erectus, Homo ergaster, Homo habilis, Homo heidelbergensis, Homo naledi, Homo rudolfensis, Homo sapiens idaltu, Huid (mens), Intelligentie, James Burnett, Javamens, Jeugd, Joule, Kabwe-schedel, Kalahari, Kampvuur, Kelten, Kenia, Kenyapithecus, Kindertijd, Kleerluis, Koken (voedselverhitting), Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen, Kosmische kalender, Krijt (periode), Kwartsiet, Laatpaleolithicum, Lactase, Lactose, Lactose-intolerantie, Lee Rogers Berger, Lemuren, Lepra, Levalloistechniek, Long (orgaan), Loriachtigen, Louis Leakey, Madagaskar, Malaria, Mammoeten, Mammut (mastodont), Marokko, Marrakesh, Masai (volk), Megafauna, Megaloceros giganteus, Mens, Mensapen, Menselijke vuurbeheersing, Messiniaanse crisis, Middellandse Zee, Millennium, Mioceen, Molaar, Multiregionaal model, Mutatie (biologie), Nature, Neanderthaler, Nigeria, Nyanzapithecus, Oekraïne, Oligoceen, Ondersoort, Ontdekkingsgeschiedenis van de neanderthaler, Orang-oetans, Oreopithecus, Orrorin tugenensis, Otavipithecus, Paleoantropologie, Paleoceen, Paleolithicum, Paleontologie, Paranthropus, Paranthropus aethiopicus, Paranthropus boisei, Paranthropus robustus, Planten, Ponginae, Populatiegenetica, Primaten, Propliopithecus, Ralph von Koenigswald, Rangwapithecus, Richard Dawkins, Rode bloedcel, Romeinse Rijk, Sahara, Sahelanthropus tchadensis, Saksen (volk), Sapiens: een kleine geschiedenis van de mensheid, Savanne (landschap), Schedel (mens), Schepping, Schrift, Seksuele dimorfie, Sikkelcelanemie, Sivapithecus, Smalneusapen, Soort, Spreektaal, Stenen werktuig, Stofwisseling, Svante Pääbo, Synaps, Taal, Talgklier, Theriantropie, Tibet (gebied), Touw, Tuberculose, Uranium-thoriumdatering, Verwantschap (biologie), Vitamine D, Vleermuizen, Volwassene, Vroege moderne mens, Vuursteen, Watt (eenheid), William Forsyth Sharpe, William Howells, Wolharige mammoet, Wolharige neushoorn, Wortel (groente), Yoruba (volk), Zanclien, Zoogdieren, Zuid-Afrika, Zuid-Amerika. Uitbreiden index (161 meer) »

Aaseter

Witruggieren (''Gyps africanus'') pluizen het karkas van een gnoe uit De doodgravers (hier de gewone doodgraver; ''Nicrophorus vespilloides'') behoren tot de kadaverfauna Een aaseter is een dier dat (deels) leeft van dierlijke resten, en niet zelf op voedsel jaagt.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Aaseter · Bekijk meer »

Aborigines (Australië)

Aborigines (vaak ook Aboriginals en vroeger in het Nederlands austraalnegers genoemd) zijn de eerste menselijke bewoners van het Australische continent en hun afstammelingen.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Aborigines (Australië) · Bekijk meer »

Acheuléen

De Mortillet in 1872 Het Acheuléen (uit het Frans, in het Nederlands gewoonlijk Acheuleaan genoemd) is een periode tijdens het Vroegpaleolithicum en een archeologische industrie van stenen werktuigen, met name de vuistbijlen die deze periode kenmerkten.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Acheuléen · Bekijk meer »

Adolescentie

Adolescentie is de overgangsperiode in de ontwikkeling tussen de jeugd en volledige volwassenheid, de periode waarin een persoon biologisch, maar niet emotioneel volgroeid is.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Adolescentie · Bekijk meer »

Aegyptopithecus

Aegyptopithecus ('Aap uit Egypte') is een geslacht van uitgestorven, kleine fruitetende apen dat ongeveer 27-30 miljoen jaar geleden leefde in Egypte.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Aegyptopithecus · Bekijk meer »

Afrika

Afrika geografisch Afrika is qua oppervlakte na Eurazië het grootste continent op Aarde.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Afrika · Bekijk meer »

Annum

Annum (afgeleid van Latijn annus, jaar; afgekort a) is een eenheid voor tijd die in de geologie en astronomie gebruikt wordt.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Annum · Bekijk meer »

Antarctica

Antarctica is het continent rond de zuidpool van de Aarde.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Antarctica · Bekijk meer »

Antropologie

Antropologie (Grieks: ανθρωπολογία; menskunde of mensleer) is een wetenschap die de mens in al zijn aspecten, zowel fysiek als cultureel, bestudeert.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Antropologie · Bekijk meer »

Apen van de Oude Wereld

De apen van de Oude Wereld (Cercopithecidae) zijn een familie van de orde primaten (Primates).

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Apen van de Oude Wereld · Bekijk meer »

Archaïsche Homo sapiens

Homo familieboom die de genetische ontwikkeling en regionale spreiding in kaart brengt. Archaïsche Homo sapiens of Homo sapiens archaicus is een verzamelnaam voor een aantal variëteiten van het geslacht Homo in de periode vanaf 500.000 jaar geleden, met uitsluiting van de vroege moderne mens zelf, die omstreeks 200.000 jaar geleden is ontstaan.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Archaïsche Homo sapiens · Bekijk meer »

Ardipithecus

Ardipithecus is een zeer vroeg geslacht van de uitgestorven geslachtengroep Hominini, waar de mens toe behoort.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Ardipithecus · Bekijk meer »

Australopithecus

Australopithecus (letterlijk 'zuidelijke aap', van het Latijnse australis, 'zuidelijk', en het Oudgriekse πίθηκος, 'primaat' of 'aapachtige'), is een geslacht van uitgestorven mensachtigen dat leefde tussen 4,3 en 2 miljoen jaar geleden.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Australopithecus · Bekijk meer »

Australopithecus afarensis

Australopithecus afarensis is een uitgestorven mensachtige van het geslacht Australopithecus uit het Plioceen van Oost-Afrika.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Australopithecus afarensis · Bekijk meer »

Australopithecus africanus

Australopithecus africanus is een uitgestorven mensachtige uit het geslacht Australopithecus, die in 1925 werd benoemd door Raymond Arthur Dart (1893-1988).

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Australopithecus africanus · Bekijk meer »

Australopithecus anamensis

Australopithecus anamensis is een uitgestorven mensachtige uit het geslacht Australopithecus.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Australopithecus anamensis · Bekijk meer »

Australopithecus bahrelghazali

Australopithecus bahrelghazali is een fossiele mensachtige die tijdens het Plioceen leefde in het gebied van het huidige Tsjaad.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Australopithecus bahrelghazali · Bekijk meer »

Australopithecus garhi

Australopithecus garhi is een uitgestorven mensachtige die aangetroffen is in de omgeving van Herto Bouri, dat in de Middle Awash van de Ethiopische Afar-slenkvallei ligt.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Australopithecus garhi · Bekijk meer »

Australopithecus sediba

Australopithecus sediba is een uitgestorven soort mensachtige (Hominini), behorende tot het geslacht Australopithecus, waarvan 1,78 tot 1,95 miljoen jaar oude fossiele resten gevonden zijn in Zuid-Afrika.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Australopithecus sediba · Bekijk meer »

Baby

Baby Een baby is een kind in de eerste levensfase.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Baby · Bekijk meer »

Before Present

Before Present of BP (in het Nederlands: vóór heden) is een tijdsaanduiding van hoeveel jaar of duizenden jaren (ka of kiloannum) een archeologische of geologische vondst voor 1950 is.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Before Present · Bekijk meer »

Bevalling

De bevalling is de geboorte bij de mens waarbij aan het eind van de zwangerschap de foetus vanuit de baarmoeder van de zwangere vrouw door het geboortekanaal of keizersnede naar buiten komt als baby.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Bevalling · Bekijk meer »

Biologische antropologie

Vergelijking van schedels van mens, chimpansee, orang oetan en makaak Biologische antropologie, kortweg bio-antropologie, antropobiologie of fysische antropologie is de wetenschap die de diversiteit bij de mens bestudeert vanuit een natuurwetenschappelijk kader.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Biologische antropologie · Bekijk meer »

Bipedie

Een struisvogel beweegt zich bipedisch voort Bipedie of tweevoetigheid is voortbeweging – lopen of hardlopen – op de twee achterste ledematen.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Bipedie · Bekijk meer »

Blad

Diversiteit in bladmorfologie bij zaadplanten (spermatofyten) Een blad is een dun, bovengronds orgaan dat gewoonlijk aan de stengels of takken van zaadplanten en varens groeit.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Blad · Bekijk meer »

Boa constrictor

De boa constrictor (Boa constrictor) is een slang uit de familie reuzenslangen (Boidae).

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Boa constrictor · Bekijk meer »

Breedneusapen

De breedneusapen (Platyrrhini) vormen een clade (parvorde) van Midden- en Zuid-Amerikaanse apen binnen de infraorde Simiiformes, de apen.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Breedneusapen · Bekijk meer »

Bruinkool

Bruinkool afkomstig uit de dagbouw Welzow-Süd in de elektriciteitscentrale Klingenberg in Berlijn Houtfragmenten (Xyliet) in bruinkool door niet volledig doorlopen inkoling Een bruinkoolbriket voor huisverwarming Bruinkool is een fossiele brandstof die bestaat uit plantenresten die in diepe aardlagen tot koolstof en andere scheikundige verbindingen worden omgezet.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Bruinkool · Bekijk meer »

Californië

Californië (Engels en Spaans: California) is een van de staten van de Verenigde Staten van Amerika.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Californië · Bekijk meer »

Calorie

De calorie (van Lat. calor, warmte), symbool cal, is een verouderde eenheid voor energie of warmte.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Calorie · Bekijk meer »

Carl Linnaeus

Carl Linnaeus (gelatiniseerd als Carolus Linnaeus) of, nadat hij in 1761 in de adelstand was verheven, Carl von Linné (gelatiniseerd als Carolus a Linné) (Råshult, 23 mei 1707 – Uppsala, 10 januari 1778) was een Zweeds arts, plantkundige, zoöloog en geoloog.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Carl Linnaeus · Bekijk meer »

Cepranomens

De Cepranomens (Homo cepranensis) is de naam van een fossiele mens uit Italië, in 1994 bij bouwwerkzaamheden aan een weg bij Ceprano door de archeoloog Italo Biddittu ontdekt.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Cepranomens · Bekijk meer »

Charles Darwin

Charles Robert Darwin (Shrewsbury, 12 februari 1809 – Downe, 19 april 1882) was een Engelse autodidact op het gebied van natuurlijke historie, biologie en geologie.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Charles Darwin · Bekijk meer »

Chimpansees

De chimpansees (Pan) zijn een geslacht van de familie mensachtigen (Hominidae).

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Chimpansees · Bekijk meer »

Chris Stringer

Chris Stringer (31 december 1947) is een Britse antropoloog en een van de leidende figuren van de enkele-oorspronghypothese of "Out of Africa"-theorie, die stelt dat de moderne mens meer dan 100.000 jaar geleden in Afrika is ontstaan en zich van daaruit over de aarde heeft verbreid, waarbij de archaïsche soorten, zoals Homo erectus en de neanderthalers werden verdrongen.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Chris Stringer · Bekijk meer »

Cichliden

De cichliden (Cichlidae) is een familie van baarsachtigen (Perciformes).

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Cichliden · Bekijk meer »

Dendropithecus

Dendropithecus is een monotypisch geslacht van uitgestorven zoogdieren dat voorkwam in het Vroeg- tot Midden-Mioceen.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Dendropithecus · Bekijk meer »

Denisovamens

De denisovamens of denisoviër (Homo denisova) is een uitgestorven mensachtige uit het genus Homo waarvan overblijfselen zijn gevonden in Siberië.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Denisovamens · Bekijk meer »

Dikke darm

De dikke darm,Everdingen, J.J.E. van, Eerenbeemt, A.M.M. van den (2012).

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Dikke darm · Bekijk meer »

Dinosauriërs

De dinosauriërs of dinosaurussen — de eerste benaming is de vertaling in het Nederlands van Dinosauria, de wetenschappelijke naam van de groep — vormen een diverse groep van reptielen, behorend tot de Archosauria, die stamt uit het Mesozoïcum.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Dinosauriërs · Bekijk meer »

Djebel Irhoud

Irhoud 1 Jebel Irhoud (Berbers: Adrar Ighud of Adrar n Ighud, Arabisch: جبل إيغود) is een grot en archeologische en paleoantropologische vindplaats in Marokko.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Djebel Irhoud · Bekijk meer »

Dmanisi-mensen

De Dmanisi-mensen (Homo georgicus) zijn een groep in 1991, 1999 en 2001 in Dmanisi, Georgië gevonden schedels en kaken van de uitgestorven mensensoort Homo erectus.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Dmanisi-mensen · Bekijk meer »

DNA (biologie)

basenparen uitvergroot. Desoxyribonucleïnezuur, beter bekend als DNA,DNA is een afkorting van het Engelse deoxyribonucleic acid.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en DNA (biologie) · Bekijk meer »

DNA-onderzoek

Cellen van het wangslijmvlies zijn een bron voor DNA-onderzoek. Bij een DNA-onderzoek worden DNA-profielen bepaald en met elkaar vergeleken.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en DNA-onderzoek · Bekijk meer »

Dryopithecus

Dryopithecus is een geslacht van uitgestorven mensapen uit het Mioceen.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Dryopithecus · Bekijk meer »

Encefalisatiequotiënt

Het encefalisatiequotiënt is de verhouding tussen het hersenvolume van een mens of dier in verhouding tot het hersenvolume dat geschat wordt op basis van het volume van het mens of dier.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Encefalisatiequotiënt · Bekijk meer »

Engels

Het Engels (English) is een Indo-Europese taal, die vanwege de nauwe verwantschap met talen als het Fries, (Neder-)Duits en Nederlands tot de West-Germaanse talen wordt gerekend.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Engels · Bekijk meer »

Enkele-oorspronghypothese

De enkele-oorspronghypothese, of monogenese, ook de Out of Africa-theorie (uit-Afrikamodel) genoemd, is een recent model om het ontstaan van de moderne mens te verklaren.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Enkele-oorspronghypothese · Bekijk meer »

Eoceen

Het Eoceen (Oudgrieks: ἠώς (ḗōs).

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Eoceen · Bekijk meer »

Erik Trinkaus

Erik Trinkaus, PhD (24 december 1948) is een vooraanstaande Amerikaanse paleoantropoloog en deskundige over de neanderthalers en hun plaats in de menselijke evolutie.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Erik Trinkaus · Bekijk meer »

Eugène Dubois

Eugène Dubois in oktober 1902 Marie Eugène François Thomas Dubois (Eijsden, 28 januari 1858 – Haelen, 16 december 1940) was een Nederlands arts, antropoloog, anatoom, paleontoloog en ecoloog die als eerste gericht zocht naar fossiele tussenvormen tussen mensen en aapachtigen.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Eugène Dubois · Bekijk meer »

Eurazië

Eurazië is het grootste continent op aarde.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Eurazië · Bekijk meer »

Europese vroege moderne mens

de skeletten van Grimaldi(reconstructie; de posities komen niet volledig overeen met de oorspronkelijke vondst) Europese vroege moderne mens (Engels: European early modern humans) is een algemene term voor vroege anatomisch moderne mensen (Homo sapiens sapiens) uit het Europese Laatpaleolithicum.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Europese vroege moderne mens · Bekijk meer »

Evolutie (biologie)

Evolutie is het proces van verandering in alle vormen van leven van generatie op generatie in populaties door overerving van kenmerken en eigenschappen met hun variatie en natuurlijke selectie.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Evolutie (biologie) · Bekijk meer »

Familie (biologie)

In de biologie is een familie (Latijn: familia) een van de belangrijkste taxonomische rangen, na soort en geslacht.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Familie (biologie) · Bekijk meer »

Floresmens

De Floresmens (Homo floresiensis) is een uitgestorven mensensoort, die tot minstens vijftigduizend jaar (50 ka) geleden leefde op het Indonesische eiland Flores.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Floresmens · Bekijk meer »

Florida (staat)

Florida, satellietfoto, rode punten zijn brandhaarden Florida is een staat van de Verenigde Staten.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Florida (staat) · Bekijk meer »

Fontanel

Beide fontanellen bij de geboorte. De fontanel is een opening tussen de delen waaruit de schedel is opgebouwd (de schedelbeenderen).

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Fontanel · Bekijk meer »

Fossiel

Een boorkern met een kokkelsoort uit het Plioceen Fossielen zijn alle resten en sporen van planten en dieren die geconserveerd zijn in gesteente.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Fossiel · Bekijk meer »

FOXP2

Het box forkhead proteïne P2 (FOXP2) is een transcriptiefactor en behoort tot de groep van forkhead-box-eiwitten.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en FOXP2 · Bekijk meer »

Fruit

Barcelona Fruit is de verzamelnaam voor eetbare vruchten van plantensoorten en -rassen, en daarop gelijkende schijnvruchten zoals aardbei, vijg, ananas, appel en peer.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Fruit · Bekijk meer »

Galago's

De galago's (Galagidae, soms Galagonidae) zijn een familie van kleine, nachtactieve halfapen (Strepsirrhini), die voorkomen op het Afrikaanse continent.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Galago's · Bekijk meer »

Gawisschedel

De Gawisschedel is een hominide schedel, die op 16 februari 2006 bij het kanaal Gawis, een zijrivier van de Awash in de Danakildepressie in Ethiopië gevonden werd.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Gawisschedel · Bekijk meer »

Gen

Schematische weergave van een gen op een chromosoom. Een gen is in de biologie een stukje erfelijk materiaal, waarmee organismen erfelijke eigenschappen doorgeven aan hun nageslacht.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Gen · Bekijk meer »

Genetica

Fosfaat- en desoxyribosegroepen vormen de ruggengraat van deze structuur, waaraan nucleobasen vastzitten, die met de basen van de andere keten verbonden zijn als de treden van een wenteltrap Genetica of erfelijkheidsleer is de biologische wetenschap die erfelijkheid beschrijft en verklaart.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Genetica · Bekijk meer »

Georgië

Georgië (uitspraak: ɣeˈjɔrɣijə; Georgisch: საქართველო, Sakartvelo) is een land in de Zuidelijke Kaukasus met een oppervlakte van 69.700 km² en 3,7 miljoen inwoners, gelegen op het grensvlak van Oost-Europa en West-Azië.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Georgië · Bekijk meer »

Geslacht (biologie)

Een geslacht of genus (meervoud genera) is een taxonomische rang boven de rang van soort.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Geslacht (biologie) · Bekijk meer »

Gibbons (mensaap)

De gibbons (Hylobatidae) ook wel kleine mensapen of lenige mensapen, zijn een familie van de orde primaten (Primates).

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Gibbons (mensaap) · Bekijk meer »

Gorilla's

Seksueel dimorfisme van de schedel De gorilla's (Gorilla) zijn een geslacht van Afrikaanse mensapen die tot de orde primaten (Primates) behoren, met twee soorten.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Gorilla's · Bekijk meer »

Graecopithecus freybergi

Graecopithecus freybergi is een uitgestorven mensachtige.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Graecopithecus freybergi · Bekijk meer »

Grote Slenk

De ligging van de Grote Slenk in Afrika. De kleinere Somalische plaat bevindt zich aan de oostkant van de riftvallei. De Grote Slenk (ook bekend als de Oost-Afrikaanse slenk, Grote Afrikaanse Slenk of de Grote Riftvallei) is een riftvallei; een langgerekt stelsel van slenken, dat loopt van Libanon tot Mozambique over een totale lengte van 6400 km.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Grote Slenk · Bekijk meer »

Grotschildering

Lascaux. Mensachtige schilderijen in de ''Grotta de Levanzo'' in Italië. Een grotschildering is een vorm van rotstekening waarbij een schildering aangebracht is op de wanden en plafonds van een grot.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Grotschildering · Bekijk meer »

Han-Chinezen

Han-Chinezen of Chinezen zijn een etnische groep afkomstig uit Oost-Azië.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Han-Chinezen · Bekijk meer »

Haplogroep

Kaart van de menselijke migratie gebaseerd op de menselijke mitochondriale haplogroep (links Australië, boven Afrika, rechts Zuid-Amerika) Haplogroepen zijn groepen individuen die geclassificeerd worden aan de hand van het haploïde DNA.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Haplogroep · Bekijk meer »

Hart en vaatstelsel

Vereenvoudigde voorstelling van de bloedsomloop De bloedsomloop of het bloedvaten- of vaatstelsel is het systeem van bloedvaten waardoorheen het bloed in een dierlijk organisme circuleert.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Hart en vaatstelsel · Bekijk meer »

Hemoglobine

Hemoglobine (Hb) is een gespecialiseerd eiwit dat het transport van zuurstof (O2) en koolstofdioxide (CO2) door het bloed van veel dieren verzorgt.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Hemoglobine · Bekijk meer »

Hersenschors

De hersenschors of cortex cerebri Federative Committee on Anatomical Terminology.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Hersenschors · Bekijk meer »

Heterozygoot

Een organisme is heterozygoot voor een bepaalde eigenschap, als het twee verschillende vormen (allelen) van een gen heeft.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Heterozygoot · Bekijk meer »

Holenbeer

De holenbeer (Ursus spelaeus) was een grote berensoort die leefde tijdens het Pleistoceen.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Holenbeer · Bekijk meer »

Hominidae

De mensachtigen (Hominidae) ook wel grote mensapen of echte mensapen, zijn een familie van de orde primaten (Primates) die de gorilla's, mensen, chimpansees, orang-oetans, bonobo's en enkele uitgestorven groepen omvat.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Hominidae · Bekijk meer »

Homininae

De Homininae vormen een onderfamilie van de familie mensachtigen (Hominidae), waaronder de huidige mens (Homo sapiens) valt.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Homininae · Bekijk meer »

Homo (geslacht)

Homo (Latijn: mens) is een geslacht binnen de familie van de mensachtigen (Hominidae).

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Homo (geslacht) · Bekijk meer »

Homo antecessor

Homo antecessor, 1997.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Homo antecessor · Bekijk meer »

Homo erectus

Homo erectus (Latijn voor 'rechtopgaande mens') is een uitgestorven mensensoort die van 2 miljoen tot 140.000 jaar geleden leefde.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Homo erectus · Bekijk meer »

Homo ergaster

Homo ergaster is een uitgestorven mensensoort, die misschien de voorganger was van Homo erectus.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Homo ergaster · Bekijk meer »

Homo habilis

Homo habilis is een uitgestorven mensensoort die 2,3 tot 1,5 miljoen jaar (Ma) geleden in Oost-Afrika leefde.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Homo habilis · Bekijk meer »

Homo heidelbergensis

Homo heidelbergensis is een uitgestorven mensensoort die leefde tussen 500.000 en 200.000 jaar geleden.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Homo heidelbergensis · Bekijk meer »

Homo naledi

Homo naledi is een mensensoort, behorend tot de Hominini, die vermoedelijk leefde tijdens het Midden-Pleistoceen.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Homo naledi · Bekijk meer »

Homo rudolfensis

Homo rudolfensis is een uitgestorven mensensoort van ongeveer twee miljoen jaar (2 Ma) oud die in Oost-Afrika leefde.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Homo rudolfensis · Bekijk meer »

Homo sapiens idaltu

Homo sapiens idaltu (ruwweg "bejaarde wijze man", de naam idaltu is een Amhaars woord voor 'bejaard') is een voorgestelde uitgestorven ondersoort van de mens, die bijna 160.000 jaar geleden, tijdens het Pleistoceen, in Afrika leefde.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Homo sapiens idaltu · Bekijk meer »

Huid (mens)

De huid is de buitenste laag van het lichaam en vormt met de nagels, het haar, de zweetklieren en het onderhuids weefsel het integumentum.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Huid (mens) · Bekijk meer »

Intelligentie

Intelligentie is een mentale eigenschap met veel verschillende functies zoals de mogelijkheid overeenkomsten en verschillen op te merken in waarnemingen, zich in de ruimte te oriënteren, te redeneren, plannen te maken, problemen te doorgronden en op te lossen, in abstracties te denken, ideeën en taal te begrijpen en te produceren, informatie op te slaan in het geheugen en daar weer uit op te halen en te leren van ervaringen.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Intelligentie · Bekijk meer »

James Burnett

James Burnett, Lord Monboddo James Burnett, Lord Monboddo (25 oktober, 1714 - 26 mei, 1799) was een Schotse rechter, linguïst, onderzoeker van taalevolutie en filosoof.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en James Burnett · Bekijk meer »

Javamens

De Javamens (vroeger Pithecanthropus erectus en tegenwoordig Homo erectus javanicus) is een collectie fossielen van de prehistorische mensen die in 1891-92 werd gevonden op het oosten van het eiland Java.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Javamens · Bekijk meer »

Jeugd

Jeugd in Oslo, Noorwegen Jeugd Jeugd is de periode dat iemand kind is, dus nog niet volwassen.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Jeugd · Bekijk meer »

Joule

De joule (symbool J) is de internationale (SI) eenheid van energie.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Joule · Bekijk meer »

Kabwe-schedel

De Kabwe-schedel, ook Broken Hill-schedel, is een fossiele ''Homo''-schedel welke in 1921 door de Zwitser Tom Zwiglaar in een ijzer- en zinkmijn in Broken Hill (tegenwoordig Kabwe) werd gevonden.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Kabwe-schedel · Bekijk meer »

Kalahari

Satellietfoto van zuidelijk Afrika Locatie van de Kalahari Uitzicht over de Kalahari De Kalahari is een halfwoestijn in zuidelijk Afrika.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Kalahari · Bekijk meer »

Kampvuur

Een kampvuur Een kampvuur is een open vuur van brandend hout in de openlucht.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Kampvuur · Bekijk meer »

Kelten

Gebieden waar thans nog een Keltische taal wordt gesproken De Kelten waren volkeren en stammen die gedurende het millennium voor het begin van de jaartelling en de eeuwen daarna een Keltische taal spraken.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Kelten · Bekijk meer »

Kenia

Kenia, officieel de Republiek Kenia (Engels: Republic of Kenya, Swahili: Jamhuri ya Kenya), is een staat in Oost-Afrika.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Kenia · Bekijk meer »

Kenyapithecus

Kenyapithecus is een geslacht van uitgestorven primaten, dat in het Midden-Mioceen in Oost-Afrika voorkwam.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Kenyapithecus · Bekijk meer »

Kindertijd

Kindertijd (Russisch.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Kindertijd · Bekijk meer »

Kleerluis

De kleerluis (Pediculus humanus corporis) is een parasitair insect, dat zich voedt met menselijk bloed dat met de zuigsnuit wordt opgezogen uit de lichaamshuid.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Kleerluis · Bekijk meer »

Koken (voedselverhitting)

Kokend voedsel op het vuur Koken is het bereiden van voedsel door middel van verhitting.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Koken (voedselverhitting) · Bekijk meer »

Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen

De Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW) is zowel een genootschap van uitmuntende geleerden, en een organisatie van nationale wetenschappelijke instituten, als een adviesorgaan voor de overheid op wetenschapsgebied.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen · Bekijk meer »

Kosmische kalender

De kosmische kalender is een tijdschaal waarbij de verstreken leeftijd van het heelal wordt omgezet naar een kalenderjaar.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Kosmische kalender · Bekijk meer »

Krijt (periode)

Het Krijt is een geologisch tijdperk dat duurde van ongeveer 145 tot 66 miljoen jaar (Ma) geleden.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Krijt (periode) · Bekijk meer »

Kwartsiet

Kwartsiet Kwartsiet Een kwartsiet (of naar het Engels: quartzite) is een gesteente dat voornamelijk uit het mineraal kwarts bestaat.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Kwartsiet · Bekijk meer »

Laatpaleolithicum

Het laatpaleolithicum, jong paleolithicum, hoogpaleolithicum of bovenpaleolithicum is het latere deel van het Euraziatische paleolithicum.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Laatpaleolithicum · Bekijk meer »

Lactase

LactaseLactase (EC 3.2.1.108) is het enzym dat betrokken is bij de hydrolyse van lactose, tijdens de spijsvertering, tot galactose en glucose.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Lactase · Bekijk meer »

Lactose

Lactose, ((β-D-galactosepyranosyl)-D-glucopyranose) ook wel melksuiker genoemd, is een suiker die voorkomt in de melk van alle zoogdieren, koemelk bevat 4 tot 5 procent lactose.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Lactose · Bekijk meer »

Lactose-intolerantie

Lactose-intolerantie is het onvermogen de melksuiker lactose te verteren, waardoor darmklachten ontstaan.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Lactose-intolerantie · Bekijk meer »

Lee Rogers Berger

Lee Rogers Berger (22 december 1965) is een Zuid-Afrikaanse paleoantropoloog, fysische antropoloog en archeoloog en is het best bekend om zijn ontdekking van Australopithecus sediba, de opgravingen van de Rising-Stargrotten, zijn werk over de lichaamsproporties van Australopithecus africanus en de roofvogelhypothese in verband met de dood van het Taungkind.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Lee Rogers Berger · Bekijk meer »

Lemuren

De lemuren (Lemuriformes) of maki's zijn een infraorde van de orde van primaten.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Lemuren · Bekijk meer »

Lepra

Lepra is een besmettelijke bacteriële huid- en zenuwziekte.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Lepra · Bekijk meer »

Levalloistechniek

De Levalloistechniek, genoemd naar de vindplaats, een voorstad van Parijs, is de kenmerkende technologie voor de productie van stenen werktuigen van het Midden-paleolithicum.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Levalloistechniek · Bekijk meer »

Long (orgaan)

Gaswisseling in de longblaasjes Longen zijn gepaarde inwendige ademhalingsorganen van gewervelde dieren, met uitzondering van de meeste vissen en sommige amfibieën.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Long (orgaan) · Bekijk meer »

Loriachtigen

De loriachtigen (Lorisidae; ook wel incorrect Loridae1) zijn een familie van trage, nachtactieve halfapen.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Loriachtigen · Bekijk meer »

Louis Leakey

Mary en Louis Leakey in 1962 Louis Seymour Bazett Leakey (Kabete (Kenia), 7 augustus 1903 - Londen, 1 oktober 1972) was een Britse archeoloog en paleontoloog wiens werk in Afrika zeer veel heeft bijgedragen aan het begrip van de menselijke evolutie op dat continent.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Louis Leakey · Bekijk meer »

Madagaskar

Madagaskar (uitspraak: madaˈɣɑskɑr), ook wel Malagasië genoemd, officieel de Republiek Madagaskar, is een eiland en een land dat ten oosten van het vasteland van het continent Afrika ligt, ervan gescheiden door Straat van Mozambique.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Madagaskar · Bekijk meer »

Malaria

''Plasmodium malariae''-schizont in het midden Tekening van plasmodium Entomoloog dr. ir. Bart Knols over malaria - Universiteit van Nederland Malaria of moeraskoorts is een infectieziekte die veroorzaakt wordt door eencellige parasieten van het geslacht Plasmodium dat tot de Apicomplexa behoort.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Malaria · Bekijk meer »

Mammoeten

Mammoeten (Mammuthus) zijn een geslacht van uitgestorven olifantachtigen.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Mammoeten · Bekijk meer »

Mammut (mastodont)

Charles R. Knight in 1897. Mastodontskelet in museum Mammut is een geslacht van uitgestorven slurfdieren die ook wel mastodonten worden genoemd.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Mammut (mastodont) · Bekijk meer »

Marokko

Marokko (Arabisch: المغرب, al-Maghrib, "het Westen", Berbers: ⵍⵎⴰⵖⵔⵉⴱ, Elmaɣrib / ⵎⵓⵕⵕⴰⴽⵓⵛ, Muṛṛakuc), officieel het Koninkrijk Marokko (Arabisch: المملكة المغربية, Al Mamlaka al-Maghrebiyya, Berbers: ⵜⴰⴳⴻⵍⴷⵉⵜ ⵏ ⴻⵍⵎⴻⵖⵔⵉⴱ, Tageldit n Elmeɣrib), is een land in noordelijk Afrika aan de kust van de Middellandse Zee, de Straat van Gibraltar en de Atlantische Oceaan, grenzend aan Algerije en de (betwiste) Westelijke Sahara.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Marokko · Bekijk meer »

Marrakesh

Marrakesh (of Marrakech) (Arabisch: مراكش, Berbers: ⵎⴰⵔⴰⴽⴻⵙ) is een stad gelegen in het westen van Marokko en hoofdplaats van de gelijknamige provincie.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Marrakesh · Bekijk meer »

Masai (volk)

De Masai is de naam die wordt gegeven aan een grotendeels nomadisch volk in Oost-Afrika, voornamelijk woonachtig in Kenia en Tanzania.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Masai (volk) · Bekijk meer »

Megafauna

Megafauna is de aanduiding voor een groep grote en zeer grote diersoorten.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Megafauna · Bekijk meer »

Megaloceros giganteus

Het reuzenhert (Megaloceros giganteus) is een grote uitgestorven hertachtige die gekenmerkt werd door een enorm schoffelvormig gewei bij het mannetje.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Megaloceros giganteus · Bekijk meer »

Mens

Mensen (Homo sapiens) zijn intelligente primaten die gekenmerkt worden door hun rechtopstaande houding en tweevoetige voortbeweging, hun fijne motoriek en gebruik van werktuigen, hun complex taalgebruik en geavanceerde en zeer georganiseerde samenlevingen.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Mens · Bekijk meer »

Mensapen

De mensapen (Hominoidea) zijn in sommige taxonomische indelingen een superfamilie binnen de orde primaten (Primaten).

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Mensapen · Bekijk meer »

Menselijke vuurbeheersing

Inwoners van Vanuatu maken vuur door houtwrijving met behulp van een vuurploeg. De beheersing van vuur door de mens is het maken, gecontroleerd beheren en doven van vuur.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Menselijke vuurbeheersing · Bekijk meer »

Messiniaanse crisis

Het westelijke Middellandse Zeebekken tijdens de messiniaanse crisis De messiniaanse crisis of saliniteitscrisis in het Messinien was het grotendeels droogvallen van de Middellandse Zee aan het einde van het geologisch tijdperk Messinien, zo'n 6 miljoen jaar geleden, door de afsluiting van de Straat van Gibraltar.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Messiniaanse crisis · Bekijk meer »

Middellandse Zee

De Middellandse Zee is gelegen tussen Zuid-Europa, Zuidwest-Azië en Noord-Afrika.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Middellandse Zee · Bekijk meer »

Millennium

Een millennium, van Latijn 'mille', duizend en 'annus', jaar, is een aaneengesloten periode van duizend jaar.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Millennium · Bekijk meer »

Mioceen

Het Mioceen (Grieks: μείων (meiōn).

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Mioceen · Bekijk meer »

Molaar

Een molaar, dens molaris, maaltand, echte kies of grote kies is een tand in het achterste deel van de mond, vlak achter de premolaren.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Molaar · Bekijk meer »

Multiregionaal model

Overzicht van het Multiregionale model Het multiregionale model uit de paleoantropologie is een van de theorieën over het ontstaan van de mens.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Multiregionaal model · Bekijk meer »

Mutatie (biologie)

Mutaties zijn wijzigingen in de erfelijke eigenschappen van het genoom (het DNA of RNA) van een cel.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Mutatie (biologie) · Bekijk meer »

Nature

Nature (Engels voor 'natuur') is een gerenommeerd, Brits wetenschappelijk tijdschrift dat wekelijks verschijnt.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Nature · Bekijk meer »

Neanderthaler

Neanderthalers in het Gallo-Romeins Museum (Tongeren), met aannames voor kleding en 'transport' De neanderthaler (Homo neanderthalensis, indien als soort beschouwd, of Homo sapiens neanderthalensis, indien als ondersoort beschouwd) is een uitgestorven mensensoort of -ondersoort.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Neanderthaler · Bekijk meer »

Nigeria

Nigeria (uitspraak: niˈɣerija), officieel de Federale Republiek Nigeria (Engels: Federal Republic of Nigeria), is een land in het westen van Afrika.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Nigeria · Bekijk meer »

Nyanzapithecus

Nyanzapithecus is een geslacht van uitgestorven primaten uit het Midden-Mioceen van het eiland Maboko, provincie Nyanza (Kenia).

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Nyanzapithecus · Bekijk meer »

Oekraïne

Oekraïne (Oekraïens: Україна) is een land in Oost-Europa met 44,32 miljoen inwoners met als hoofdstad Kiev (Kyiv).

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Oekraïne · Bekijk meer »

Oligoceen

Het geologisch tijdperk Oligoceen (Grieks: ὀλίγος (oligos).

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Oligoceen · Bekijk meer »

Ondersoort

Een ondersoort (wetenschappelijke term: subspecies) is een taxonomische rang in de taxonomie.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Ondersoort · Bekijk meer »

Ontdekkingsgeschiedenis van de neanderthaler

De ontdekkingsgeschiedenis van de neanderthaler is het proces van wetenschappelijk onderzoek waarin sinds het begin van de negentiende eeuw kennis werd verworven over de eerste uitgestorven mensensoort waarvan het bestaan bekend werd: de neanderthaler.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Ontdekkingsgeschiedenis van de neanderthaler · Bekijk meer »

Orang-oetans

Orang-oetans of orang-oetangs (Pongo) zijn een geslacht van mensapen.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Orang-oetans · Bekijk meer »

Oreopithecus

Oreopithecus is een monotypisch geslacht van uitgestorven primaten, dat tijdens het Laat-Mioceen, tussen 8,3 en 6,7 miljoen jaar geleden leefde op Tuscania, een eiland in het midden van de Middellandse zee.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Oreopithecus · Bekijk meer »

Orrorin tugenensis

Orrorin tugenensis is een uitgestorven soort van de geslachtengroep Hominini (mensachtigen) gebaseerd op vondsten uit Kenia.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Orrorin tugenensis · Bekijk meer »

Otavipithecus

Otavipithecus namibiensis was een redelijk primitieve vertegenwoordiger van de Hominoidea.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Otavipithecus · Bekijk meer »

Paleoantropologie

De paleoantropologie of paleantropologie is het wetenschappelijk vakgebied dat uitgestorven mensachtigen bestudeert.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Paleoantropologie · Bekijk meer »

Paleoceen

Het Paleoceen (Oudgrieks: παλαιός (palaiós).

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Paleoceen · Bekijk meer »

Paleolithicum

Het paleolithicum (van het Oudgrieks: παλαιός, palaios.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Paleolithicum · Bekijk meer »

Paleontologie

Paleontologie (Oudgrieks: παλαιός palaios, oud, ὄν, on, "wezen") is de wetenschap die fossiele resten of sporen van organismen bestudeert, om aan de hand daarvan de aarde en evolutie van het leven op aarde in het geologisch verleden te reconstrueren.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Paleontologie · Bekijk meer »

Paranthropus

Paranthropus is een geslacht van rechtoplopende uitgestorven mensachtigen.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Paranthropus · Bekijk meer »

Paranthropus aethiopicus

Paranthropus aethiopicus is een uitgestorven mensachtige uit het geslacht Paranthropus.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Paranthropus aethiopicus · Bekijk meer »

Paranthropus boisei

Paranthropus boisei (oorspronkelijke naam Zinjanthropus boisei, jonger synoniem Australopithecus boisei) is een uitgestorven mensachtige en is de grootste soort uit het geslacht Paranthropus.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Paranthropus boisei · Bekijk meer »

Paranthropus robustus

Paranthropus robustus, door sommige onderzoekers Australopithecus robustus genoemd, is een uitgestorven mensachtige die tussen ongeveer 2,0 en 0,7 Ma geleden in het zuiden van Afrika leefde en die leek op een robuuste Australopithecus africanus.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Paranthropus robustus · Bekijk meer »

Planten

Planten (Viridiplantae binnen de Archaeplastida, oorspronkelijk Plantae) zijn organismen die zich niet kunnen voortbewegen en die fotosynthese vertonen.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Planten · Bekijk meer »

Ponginae

Ponginae zijn een onderfamilie van de familie mensachtigen (Hominidae) die het levende geslacht orang-oetans bevat, en daarnaast de uitgestorven geslachten Ankarapithecus, Gigantopithecus, Khoratpithecus, Lufengpithecus en Sivapithecus.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Ponginae · Bekijk meer »

Populatiegenetica

De populatiegenetica is een onderdeel van de biologie dat zich bezighoudt met de genetica van populaties.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Populatiegenetica · Bekijk meer »

Primaten

De primaten of opperdieren (Primates) vormen een orde van zoogdieren, waartoe alle soorten halfapen en apen, inclusief de in de evolutie enige overgebleven mensensoort, Homo sapiens, behoren.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Primaten · Bekijk meer »

Propliopithecus

Propliopithecus is een geslacht van uitgestorven primaten dat voorkwam in het Midden-Oligoceen.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Propliopithecus · Bekijk meer »

Ralph von Koenigswald

Dr. G.H.R. von Koenigswald tijdens onderzoek naar schedels op Java Gustav Heinrich Ralph von Koenigswald (Berlijn, 13 november 1902 - Bad Homburg, 10 juli 1982) was een van oorsprong Duitse antropoloog, paleontoloog en geoloog.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Ralph von Koenigswald · Bekijk meer »

Rangwapithecus

Rangwapithecus is een geslacht van uitgestorven primaten uit het Vroeg-Mioceen van Kenia, ongeveer 19 miljoen jaar geleden.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Rangwapithecus · Bekijk meer »

Richard Dawkins

Clinton Richard Dawkins (Nairobi, 26 maart 1941) is een Brits etholoog, evolutiebioloog en populair-wetenschappelijk schrijver.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Richard Dawkins · Bekijk meer »

Rode bloedcel

Rode bloedcellen Osmotische drukverschillen bij rode bloedcellen Rode bloedcellen of erytrocyten zijn bloedcellen die, dankzij het transporteiwit hemoglobine dat hun hoofdbestanddeel vormt, via het bloed zorgen voor het transport van zuurstof en koolstofdioxide, tussen de longen en de andere weefsels in het lichaam.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Rode bloedcel · Bekijk meer »

Romeinse Rijk

Het Romeinse Rijk (Latijn: Imperium Romanum) was van oorsprong een stadstaat op het Italisch schiereiland die zich vanaf de zesde eeuw voor Christus begon uit te breiden en uitgroeide tot een rijk van zo'n zes miljoen vierkante kilometer met 120 miljoen inwoners.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Romeinse Rijk · Bekijk meer »

Sahara

De Sahara (Arabisch: الصحراء الكبرى) is de grootste woestijn op aarde.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Sahara · Bekijk meer »

Sahelanthropus tchadensis

Sahelanthropus tchadensis is een uitgestorven mensaap die tijdens het Mioceen, ongeveer zeven miljoen jaar geleden, leefde in het gebied van het huidige Tsjaad.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Sahelanthropus tchadensis · Bekijk meer »

Saksen (volk)

Elbe (geel) Met het begrip Saksen (Latijn: Saxones, Oudengels: Seaxe, Oudsaksisch: Sahson, Nederduits: Sassen, Duits Sachsen) worden bevolkingsstammen aangeduid die zich tijdens de late Romeinse tijd en de vroege middeleeuwen op een gebied bevonden dat aan de Noordzee en Oostzee lag, in het noorden van wat nu Nederland en Duitsland is, tot aan het Duitse middelgebergte.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Saksen (volk) · Bekijk meer »

Sapiens: een kleine geschiedenis van de mensheid

Sapiens: een kleine geschiedenis van de mensheid (Hebreeuws: קיצור תולדות האנושות), kortweg ook wel Sapiens genoemd, is een boek geschreven door de Israëlische auteur Yuval Noah Harari, een professor aan de Hebreeuwse Universiteit van Jeruzalem.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Sapiens: een kleine geschiedenis van de mensheid · Bekijk meer »

Savanne (landschap)

Savanne in Tarangire National Park in Tanzania Een savanne is een tropisch of subtropisch graslandschap met verspreid voorkomende bomengroei.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Savanne (landschap) · Bekijk meer »

Schedel (mens)

De schedel of het craniumFederative Committee on Anatomical Terminology (FCAT) (1998).

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Schedel (mens) · Bekijk meer »

Schepping

Schepping of creatie is zowel het maken van iets nieuws als het geschapen resultaat.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Schepping · Bekijk meer »

Schrift

Schriften van over de hele wereld. Een schrift of schrijfsysteem is een systeem om taal grafisch weer te geven.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Schrift · Bekijk meer »

Seksuele dimorfie

spin ''Argiope appensa''. Seksuele dimorfie (sexus.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Seksuele dimorfie · Bekijk meer »

Sikkelcelanemie

Sikkelcelanemie en sikkelcelziekte zijn hemoglobinopathieën, ziekten van het bloed waarbij in de rode bloedcellen het zuurstoftransporteiwit hemoglobine (Hb) veranderd is.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Sikkelcelanemie · Bekijk meer »

Sivapithecus

Sivapithecus is een geslacht van uitgestorven primaten.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Sivapithecus · Bekijk meer »

Smalneusapen

De smalneusapen (Catarrhini) vormen een klade ("parvorde") van apen uit de Oude Wereld binnen de infraorde Simiiformes, de apen.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Smalneusapen · Bekijk meer »

Soort

Een soort is in de biologie een elementaire taxonomische rang bij de indeling van de levende natuur (taxonomie).

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Soort · Bekijk meer »

Spreektaal

Spreektaal is een vorm van informeel taalgebruik, en is het tegenovergestelde van schrijftaal.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Spreektaal · Bekijk meer »

Stenen werktuig

Neolithische kussensteen steker en een schrabber, paleolithisch Stenen werktuigen zijn alle geheel of gedeeltelijk uit steen gemaakte werktuigen.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Stenen werktuig · Bekijk meer »

Stofwisseling

Stofwisseling of metabolisme (uit het Grieks: μεταβολισμός metabolismos.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Stofwisseling · Bekijk meer »

Svante Pääbo

Svante Pääbo (Stockholm, 20 april 1955) is een Zweedse arts en bioloog met een specialisatie in de evolutionaire genetica, nobelprijswinnaar in 2022.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Svante Pääbo · Bekijk meer »

Synaps

Vertakkingen van een axon van een motorische zenuwcel naar een motorische eindplaat op een spiervezel Werking van een synaps met een calciumkanaal Een synapsEverdingen, J.J.E. van, Eerenbeemt, A.M.M. van den (2012): Pinkhof Geneeskundig woordenboek (12e druk), Bohn Stafleu Van Loghum (v. Gr. σύναψις sunapsis.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Synaps · Bekijk meer »

Taal

Spijkerschrift is de oudst overgeleverde vorm van geschreven taal. Taal is een systeem van tekens – zoals gesproken klanken, gebaren, of geschreven symbolen – waarvan de mens gebruikmaakt om zijn gedachten te articuleren, zijn wereld te ordenen en te communiceren.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Taal · Bekijk meer »

Talgklier

De talgklieren, smeerklierenBrongersma, L.D. (1941).

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Talgklier · Bekijk meer »

Theriantropie

Theriantropie (Grieks: θηρίον therion „wild dier“ en ἄνθρωπος anthrōpos „mens“) is een metamorfose van een mens in een dier.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Theriantropie · Bekijk meer »

Tibet (gebied)

Beneden de berg Chogpori, Lhasa Tibet (Tibetaans: བོད་, Bod; Chinees: 西藏, pinyin: Xīzàng) is een geografisch gebied op het Tibetaans Hoogland.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Tibet (gebied) · Bekijk meer »

Touw

Gevlochten en geslagen touw Een touw of koord is een middel om zaken bij elkaar te binden, of om trekkrachten over te brengen.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Touw · Bekijk meer »

Tuberculose

Tuberculose of tbc is een ernstige, soms besmettelijke bacteriële infectieziekte, meestal veroorzaakt door de tuberkelbacil Mycobacterium tuberculosis.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Tuberculose · Bekijk meer »

Uranium-thoriumdatering

Uranium-thoriumdatering, ook thorium-230-datering en uranium-series-datering, is een methode van radiometrische datering die gebruikmaakt van het uranium-thoriumsysteem, waarin de radio-isotoop uranium-238 (238U) vervalt naar thorium-230 (230Th) of uranium-235 (235U) vervalt naar protactinium-231 (231Pa).

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Uranium-thoriumdatering · Bekijk meer »

Verwantschap (biologie)

Verwantschap in de biologie is de mate van afstamming en fylogenetische continuïteit tussen organismen.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Verwantschap (biologie) · Bekijk meer »

Vitamine D

Moet iedereen in de winter vitamine D slikken? - Universiteit van Vlaanderen Vitamine D is een groep van vet-oplosbare organische verbindingen die verantwoordelijk zijn voor de opname van calcium en fosfaat uit voeding, wat van groot belang is voor diverse biologische processen.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Vitamine D · Bekijk meer »

Vleermuizen

Vleermuizen worden gevangen, onderzocht en weer vrijgelaten (1940) Vleermuizen (Chiroptera), ook wel handvleugeligen genoemd, zijn een orde van kleine zoogdieren die zich actief door de lucht kunnen voortbewegen.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Vleermuizen · Bekijk meer »

Volwassene

Een volwassene is een individu dat zichzelf in het leven kan redden.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Volwassene · Bekijk meer »

Vroege moderne mens

De vroege moderne mens (Engels: Early Modern Humans, EMH) is de anatomisch moderne mens van de Afrikaanse Middle Stone Age en het Euraziatische Laatpaleolithicum tot ongeveer 10.000 jaar geleden.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Vroege moderne mens · Bekijk meer »

Vuursteen

Krijtkust met vuursteen, Kaap Arkona op het eiland Rügen in Duitsland Bijl van vuursteen uit het Neolithicum, 19,1 cm lang Vuursteen of keisteen, ook silex of flint (flinterdun), is een gesteente dat vaak in klompen in kalksteen wordt aangetroffen en meestal bruin of grijs van kleur is.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Vuursteen · Bekijk meer »

Watt (eenheid)

De watt (symbool W) is de SI-eenheid van vermogen (energie per tijdseenheid).

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Watt (eenheid) · Bekijk meer »

William Forsyth Sharpe

William Forsyth Sharpe (Cambridge (Massachusetts), 16 juni 1934) is een Amerikaans econoom.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en William Forsyth Sharpe · Bekijk meer »

William Howells

William White Howells (New York, Washington Square Park, 27 november 1908 – Kittery Point, Maine, 20 december 2005) was een Amerikaans fysisch antropoloog.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en William Howells · Bekijk meer »

Wolharige mammoet

Reconstructie van de wolharige mammoet De wolharige mammoet (Mammuthus primigenius) is een uitgestorven olifantensoort uit de familie mammoeten.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Wolharige mammoet · Bekijk meer »

Wolharige neushoorn

De wolharige neushoorn (Coelodonta antiquitatis) is een uitgestorven neushoornsoort die van circa 500.000 jaar geleden tot het 10e millennium v.Chr.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Wolharige neushoorn · Bekijk meer »

Wortel (groente)

Wortelen Wortel of peen is een gekweekte groente, die botanisch van dezelfde soort is als wilde peen (Daucus carota).

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Wortel (groente) · Bekijk meer »

Yoruba (volk)

De Yorùbá (oorspronkelijk Oyorùbá) zijn een van de omvangrijkste etnische groepen van West-Afrika en met 21 procent de op twee na grootste etnische groep van Nigeria.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Yoruba (volk) · Bekijk meer »

Zanclien

Het geologisch tijdperk Zanclien (Vlaanderen: Zancliaan) is in de geologische tijdschaal de vroegste tijdsnede (of onderste etage) in het Plioceen.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Zanclien · Bekijk meer »

Zoogdieren

Zoogdieren (Mammalia) vormen een klasse van warmbloedige, meestal levendbarende gewervelde dieren die hun jongen zogen: de moederdieren produceren melk en voeden hiermee hun jongen.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Zoogdieren · Bekijk meer »

Zuid-Afrika

Zuid-Afrika, officieel de Republiek Zuid-Afrika, is een land dat aan de zuidpunt van Afrika ligt. Het land grenst in het noorden aan Namibië, Botswana en Zimbabwe, in het oosten aan Mozambique en Swaziland (Eswatini). De onafhankelijke staat Lesotho wordt in zijn geheel door Zuid-Afrika omsloten. Fossiele vondsten wijzen erop dat Zuid-Afrika al zeer vroeg bewoond werd. De San zijn al minstens 25.000 jaar in het gebied aanwezig, zo'n 2.500 jaar geleden gevolgd door de Bantoe. Nadat Portugese en Britse kolonisatoren het gebied aanvankelijk links lieten liggen, vestigden Nederlandse kolonisten in 1652 op de Kaap een verversingspost voor de Vereenigde Oostindische Compagnie (VOC). Na anderhalve eeuw werd de Nederlandse Kaapkolonie overgenomen door het Verenigd Koninkrijk. Hierop migreerde een groot aantal Nederlandstalige kolonisten, bekend als Boeren, met de Grote Trek naar het binnenland en stichtten verschillende Boerenstaten, waarvan uiteindelijk de Zuid-Afrikaansche Republiek en de Oranje Vrijstaat het belangrijkst waren. Deze republieken werden in 1902 door de Britten veroverd in de Tweede Boerenoorlog en samen met de Kaapkolonie en Natal in 1910 tot Zuid-Afrika verenigd. In de 20e eeuw werd Zuid-Afrika overschaduwd door de apartheid, een systeem van rassensegregatie waarmee de niet-blanke bevolking stelselmatig achtergesteld werd. In 1990 werd de apartheid afgeschaft en in 1994 werd Nelson Mandela tot de eerste zwarte president van Zuid-Afrika verkozen. Zuid-Afrika is een land met diverse bevolkingsgroepen en elf officiële talen, waaronder het aan het Nederlands verwante Afrikaans. Het land is een parlementaire republiek met drie hoofdsteden en is een van de meest ontwikkelde landen van het continent, maar armoede- en misdaadcijfers blijven hoog.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Zuid-Afrika · Bekijk meer »

Zuid-Amerika

Zuid-Amerika is een continent op het zuidelijk halfrond, ten zuiden van Noord-Amerika en ten noorden van Antarctica.

Nieuw!!: Evolutie van de mens en Zuid-Amerika · Bekijk meer »

Richt hier:

Menselijke evolutie, Oermens.

UitgaandeInkomende
Hey! We zijn op Facebook nu! »