Logo
Unionpedia
Communicatie
Ontdek het op Google Play
Nieuw! Download Unionpedia op je Android™ toestel!
Installeren
Snellere toegang dan browser!
 

Differentieerbare variëteit

Index Differentieerbare variëteit

Een differentieerbare variëteit is een variëteit waarop wiskundige analyse mogelijk is, in het bijzonder differentiëren en integreren.

55 relaties: Absolute convergentie, Aftelbaarheidsaxioma, Albert Einstein, Algebraïsche structuur, Algebraïsche variëteit, Algemene relativiteitstheorie, Analytische functie, Atlas (topologie), Bernhard Riemann, Biholomorfisme, Bol (lichaam), Carl Friedrich Gauss, Coördinatenstelsel, Coördinatentransformatie, Complex getal, Differentiaalmeetkunde, Differentiaalrekening, Differentieerbaarheidsklasse, Differentieerbare structuur, Equivalentieprincipe, Equivalentierelatie, Euclidische ruimte, Functie (wiskunde), Functiecompositie, Georg-August-Universität Göttingen, Gladde functie, Gregorio Ricci-Curbastro, Habilitatie, Hassler Whitney, Hausdorff-ruimte, Hermann Weyl, Holomorfe functie, Homeomorfisme, Inbeddingstelling van Nash, Integraalrekening, Inverse, James Clerk Maxwell, Klassieke mechanica, Natuurkunde, Open verzameling, Overdekking (topologie), Raakruimte, Riemann-oppervlak, Ruimte (wiskunde), Taylorreeks, Tensor, Topologische ruimte, Topologische variëteit, Tullio Levi-Civita, Uitwendige afgeleide, ..., Variëteit (wiskunde), Vectorveld, Verzameling (wiskunde), Wiskundige structuur, Yang-Mills-theorie. Uitbreiden index (5 meer) »

Absolute convergentie

Absolute convergentie is een eigenschap van een reeks van getallen waarvan de som van de absolute waarden van de te sommeren getallen eindig is.

Nieuw!!: Differentieerbare variëteit en Absolute convergentie · Bekijk meer »

Aftelbaarheidsaxioma

Aan een topologische ruimte worden soms aanvullende voorwaarden opgelegd om sterkere eigenschappen te kunnen bewijzen.

Nieuw!!: Differentieerbare variëteit en Aftelbaarheidsaxioma · Bekijk meer »

Albert Einstein

Handtekening Begin van een toespraak van Albert Einstein. ''"Ladies'' (kucht) ''and gentlemen, our age is proud of the progress it has made in men's intellectual development. The search and striving for truth and knowledge is one of the highest of men's qualities..."'' United Jewish Appeal, 11 april 1943. Opname Radio Universidad Nacional de La Plata, Argentinië. Albert Einstein (Ulm, 14 maart 1879 – Princeton (New Jersey), 18 april 1955) was een Duits-Zwitsers-Amerikaanse theoretisch natuurkundige van Joodse afkomst.

Nieuw!!: Differentieerbare variëteit en Albert Einstein · Bekijk meer »

Algebraïsche structuur

associatief In de abstracte algebra is een algebraïsche structuur een verzameling waarop een of meer bewerkingen gedefinieerd zijn die aan bepaalde wetmatigheden, aan bepaalde axioma's voldoen.

Nieuw!!: Differentieerbare variëteit en Algebraïsche structuur · Bekijk meer »

Algebraïsche variëteit

In de algebraïsche meetkunde, een deelgebied van de wiskunde, is een algebraïsche variëteit de oplossingsverzameling van een systeem van polynomiale vergelijkingen.

Nieuw!!: Differentieerbare variëteit en Algebraïsche variëteit · Bekijk meer »

Algemene relativiteitstheorie

De algemene relativiteitstheorie is een meetkundige theorie van de zwaartekracht, die in 1916 door Albert Einstein werd gepubliceerd.

Nieuw!!: Differentieerbare variëteit en Algemene relativiteitstheorie · Bekijk meer »

Analytische functie

In de wiskunde is een analytische functie een functie die lokaal door een machtreeks kan worden benaderd die convergent is.

Nieuw!!: Differentieerbare variëteit en Analytische functie · Bekijk meer »

Atlas (topologie)

In de differentiaaltopologie, een deelgebied van de wiskunde, beschrijft een atlas hoe een variëteit is uitgerust met een differentieerbare structuur.

Nieuw!!: Differentieerbare variëteit en Atlas (topologie) · Bekijk meer »

Bernhard Riemann

Georg Friedrich Bernhard Riemann (Breselenz in het huidige Jameln bij Dannenberg aan de Elbe, 17 september 1826 - Selasca in het huidige Verbania aan het Lago Maggiore, 20 juli 1866) was een Duitse wis- en natuurkundige die baanbrekend heeft bijgedragen aan onder meer de analyse, de getaltheorie, de differentiaalmeetkunde en de wiskundige natuurkunde.

Nieuw!!: Differentieerbare variëteit en Bernhard Riemann · Bekijk meer »

Biholomorfisme

Beeld van een rechthoek onder een complexe exponentiële functie In de wiskundige theorie van functies van een of meer complexe variabelen en in de complexe algebraïsche meetkunde is een biholomorfisme of biholomorfe functie een holomorfe functie, die een bijectie is en waarvan de inverse functie ook holomorf is.

Nieuw!!: Differentieerbare variëteit en Biholomorfisme · Bekijk meer »

Bol (lichaam)

Bol Bol-parameters r (straal) en d (diameter).Een bol is een driedimensionaal lichaam dat uit de punten bestaat die ten hoogste op een bepaalde afstand van een gegeven punt liggen.

Nieuw!!: Differentieerbare variëteit en Bol (lichaam) · Bekijk meer »

Carl Friedrich Gauss

Standbeeld van Gauss in zijn geboorteplaats Braunschweig Titelpagina van Gauss' ''Disquisitiones Arithmeticae'' Carl Friedrich Gauss (oorspronkelijk Gauß) (Brunswijk, 30 april 1777 – Göttingen, 23 februari 1855) was een Duits wiskundige en natuurkundige, die een zeer belangrijke bijdrage heeft geleverd aan een groot aantal deelgebieden van de wiskunde en de exacte wetenschappen, waaronder de getaltheorie, statistiek, analyse, differentiaalmeetkunde, geodesie, elektrostatica, astronomie en de optica.

Nieuw!!: Differentieerbare variëteit en Carl Friedrich Gauss · Bekijk meer »

Coördinatenstelsel

kwadranten. Het deel van het vlak waarin de x- en de y-coördinaat beide groter zijn dan 0, heet het 1e kwadrant. De vier kwadranten worden in tegenwijzerzin genummerd.Door een coördinatenstelsel wordt een vlak of (algemener) een ruimte zo ingedeeld, dat de plaats van ieder punt in dat vlak of die ruimte eenduidig wordt bepaald door een aantal getallen, die coördinaten van dat punt heten.

Nieuw!!: Differentieerbare variëteit en Coördinatenstelsel · Bekijk meer »

Coördinatentransformatie

Een coördinatentransformatie is het omrekenen van de coördinaten van een object in het ene coördinatenstelsel naar de coördinaten in een ander stelsel.

Nieuw!!: Differentieerbare variëteit en Coördinatentransformatie · Bekijk meer »

Complex getal

In de wiskunde zijn complexe getallen een uitbreiding van de reële getallen.

Nieuw!!: Differentieerbare variëteit en Complex getal · Bekijk meer »

Differentiaalmeetkunde

lijnen. Differentiaalmeetkunde is een tak van de wiskunde die gekromde ruimten onderzoekt.

Nieuw!!: Differentieerbare variëteit en Differentiaalmeetkunde · Bekijk meer »

Differentiaalrekening

raaklijn De helling van de raaklijn is op het gemarkeerde punt gelijk aan de afgeleide van de functie. In de analyse, een deelgebied van de wiskunde, is differentiaalrekening de studie van de verandering van een grootheid als gevolg van een (oneindig) kleine (infinitesimale) verandering van een of meer argumenten waarvan de grootheid afhankelijk is.

Nieuw!!: Differentieerbare variëteit en Differentiaalrekening · Bekijk meer »

Differentieerbaarheidsklasse

drager. De functie f(x).

Nieuw!!: Differentieerbare variëteit en Differentieerbaarheidsklasse · Bekijk meer »

Differentieerbare structuur

In de differentiaaltopologie, een deelgebied van de wiskunde, maakt een n-dimensionale differentieerbare structuur op een verzameling M deze verzameling M tot een n-dimensionale differentieerbare variëteit, dat wil zeggen een topologische variëteit met extra structuur, die men in staat stelt om differentiaalrekening op de variëteit uit te voeren.

Nieuw!!: Differentieerbare variëteit en Differentieerbare structuur · Bekijk meer »

Equivalentieprincipe

Er is geen verschil meetbaar tussen het vallen door gravitatiekracht of tgv. traagheid In de natuurkunde wordt met het equivalentieprincipe het idee van Albert Einstein bedoeld dat trage massa uit de eerste wet van Newton equivalent (gelijk) is aan de zware massa uit de gravitatiewet van Newton.

Nieuw!!: Differentieerbare variëteit en Equivalentieprincipe · Bekijk meer »

Equivalentierelatie

Schematische weergave van een equivalentierelatie In de wiskunde is een equivalentierelatie een tweeplaatsige relatie die alle elementen uit een verzameling die in bepaalde zin aan elkaar gelijkwaardig zijn, aan elkaar koppelt.

Nieuw!!: Differentieerbare variëteit en Equivalentierelatie · Bekijk meer »

Euclidische ruimte

Ieder punt in de driedimensionale euclidische ruimte wordt door drie coördinaten bepaald In de meetkunde, een deelgebied van de wiskunde, is de euclidische ruimte het euclidische vlak en de driedimensionale ruimte binnen de euclidische meetkunde, alsmede de generalisaties van deze begrippen naar hogere dimensies.

Nieuw!!: Differentieerbare variëteit en Euclidische ruimte · Bekijk meer »

Functie (wiskunde)

Grafiek van de functie f(x).

Nieuw!!: Differentieerbare variëteit en Functie (wiskunde) · Bekijk meer »

Functiecompositie

Functiecompositie g \circ f van de functies f en g, bijvoorbeeld is (g \circ f)(3).

Nieuw!!: Differentieerbare variëteit en Functiecompositie · Bekijk meer »

Georg-August-Universität Göttingen

De Georg-August-Universität in Göttingen is met ruim 25.377 studenten (2012) de oudste nog bestaande en grootste universiteit in de Duitse deelstaat Nedersaksen.

Nieuw!!: Differentieerbare variëteit en Georg-August-Universität Göttingen · Bekijk meer »

Gladde functie

drager In de analyse is een gladde functie een functie die oneindig vaak (willekeurig vaak) differentieerbaar is.

Nieuw!!: Differentieerbare variëteit en Gladde functie · Bekijk meer »

Gregorio Ricci-Curbastro

Gregorio Ricci-Curbastro Gregorio Ricci-Curbastro (Lugo di Romagna, 12 januari 1853 - 6 augustus 1925) was een Italiaanse wiskundige.

Nieuw!!: Differentieerbare variëteit en Gregorio Ricci-Curbastro · Bekijk meer »

Habilitatie

Een habilitatie is een wetenschappelijke promotie die in sommige landen (Duitsland, Zwitserland, Oostenrijk, Polen, Tsjechië, Slowakije, Slovenië, Hongarije, Frankrijk en Rusland) na de 'gewone' wetenschappelijke promotie komt.

Nieuw!!: Differentieerbare variëteit en Habilitatie · Bekijk meer »

Hassler Whitney

Hassler Whitney (23 maart 1907 - 10 mei 1989) was een Amerikaans wiskundige.

Nieuw!!: Differentieerbare variëteit en Hassler Whitney · Bekijk meer »

Hausdorff-ruimte

omgevingen U en V In de topologie en andere deelgebieden van de wiskunde is een hausdorff-ruimte een topologische ruimte waarin voor elk tweetal verschillende punten x,y\in X disjuncte omgevingen bestaan.

Nieuw!!: Differentieerbare variëteit en Hausdorff-ruimte · Bekijk meer »

Hermann Weyl

Hermann Weyl (links) en Ernst Peschl (rechts) Hermann Klaus Hugo Weyl (Elmshorn, 9 november 1885 – Zürich, 8 december 1955) was een Duitse wiskundige.

Nieuw!!: Differentieerbare variëteit en Hermann Weyl · Bekijk meer »

Holomorfe functie

Een rechthoekig raster (boven) en de afbeelding daarvan (onder): een holomorfe functie f Holomorfe functies (van het Griekse ὅλος (holos) dat geheel betekent) zijn het centrale onderwerp van studie binnen de complexe functietheorie, een deelgebied van de wiskunde.

Nieuw!!: Differentieerbare variëteit en Holomorfe functie · Bekijk meer »

Homeomorfisme

Deze kop en ring zijn homeomorf. Deze animatie laat ze in elkaar overgaan zonder de homeomorfie te verbreken In de wiskunde, meer in het bijzonder in de topologie, is een homeomorfisme (Oudgrieks: ὅμοιος (homoios), gelijk, en μορφή (morphē), vorm) een bijectieve afbeelding tussen twee topologische ruimten die in beide richtingen continu is.

Nieuw!!: Differentieerbare variëteit en Homeomorfisme · Bekijk meer »

Inbeddingstelling van Nash

De inbeddingstelling van Nash (ook wel de inbeddingsstellingen van Nash; vernoemd naar John Forbes Nash), stelt dat elke Riemann-variëteit isometrisch kan worden ingebed in een willekeurige Euclidische ruimte.

Nieuw!!: Differentieerbare variëteit en Inbeddingstelling van Nash · Bekijk meer »

Integraalrekening

De oppervlakte van S is de integraal van f(x) tussen de curve y.

Nieuw!!: Differentieerbare variëteit en Integraalrekening · Bekijk meer »

Inverse

In de wiskunde wordt met de term inverse een aantal verwante begrippen aangeduid, zoals inverse bewerking, inverse van een getal of variabele ten opzichte van een bepaalde operatie en daarmee samenhangend de inverse van een element van een groep, de inverse van een functie of afbeelding, en daaruit voortvloeiend de inverse van een matrix.

Nieuw!!: Differentieerbare variëteit en Inverse · Bekijk meer »

James Clerk Maxwell

James Clerk Maxwell (Edinburgh, 13 juni 1831 – Cambridge, 5 november 1879) was een Schots wis- en natuurkundige.

Nieuw!!: Differentieerbare variëteit en James Clerk Maxwell · Bekijk meer »

Klassieke mechanica

De klassieke mechanica, ook wel Newtoniaanse mechanica genoemd, is de vorm, waarin de mechanica sinds Isaac Newton wordt beschreven.

Nieuw!!: Differentieerbare variëteit en Klassieke mechanica · Bekijk meer »

Natuurkunde

natuurkundige verschijnselen Natuurkunde of fysica is de wetenschap die de algemene eigenschappen van materie, straling en energie bestudeert, evenals het gedrag ervan in de ruimte en de tijd.

Nieuw!!: Differentieerbare variëteit en Natuurkunde · Bekijk meer »

Open verzameling

vereniging van de rode en blauwe punten wordt een gesloten verzameling genoemd. In de metrische topologie en aanverwante gebieden van de wiskunde wordt een verzameling, U, open genoemd, indien, intuïtief gesproken, vanaf elk punt x in U men een infinitesimaal kleine beweging in elke richting kan maken en in alle gevallen nog steeds deel uitmaakt van de verzameling U. Met andere woorden, de afstand tussen elk punt x in U en de rand van U is altijd groter dan nul.

Nieuw!!: Differentieerbare variëteit en Open verzameling · Bekijk meer »

Overdekking (topologie)

In de wiskunde is een overdekking van een verzameling X een geindiceerde verzameling C van verzamelingen U_i zodat X een deelverzameling van de vereniging van de verzamelingen U_i is.

Nieuw!!: Differentieerbare variëteit en Overdekking (topologie) · Bekijk meer »

Raakruimte

De raakvector op M in x \in M zowel als snelheidsvector van een kromme \gamma door x als ook als raakruimte aan punt x gedefinieerd In de differentiaalmeetkunde en de differentiaaltopologie is de raakruimte in een punt van een gekromde ruimte een vectorruimte die het klassieke begrip raaklijn op intrinsieke wijze (d.w.z. onafhankelijk van parametrisatie en inbedding) tot hogere dimensies generaliseert.

Nieuw!!: Differentieerbare variëteit en Raakruimte · Bekijk meer »

Riemann-oppervlak

Riemann-oppervlakte voor de functie f(z).

Nieuw!!: Differentieerbare variëteit en Riemann-oppervlak · Bekijk meer »

Ruimte (wiskunde)

300px In de wiskunde is een ruimte een verzameling die voorzien is van een wiskundige structuur.

Nieuw!!: Differentieerbare variëteit en Ruimte (wiskunde) · Bekijk meer »

Taylorreeks

Taylorreeksontwikkeling van \ln x (resp. 1, 2, 3, en 10 termen) In de analyse, een deelgebied van de wiskunde, is een taylorreeks of taylorontwikkeling de voorstelling of benadering van een functie als een machtreeks waarvan de coëfficiënten worden berekend uit de waarden van de afgeleiden van deze functie in een bepaald punt.

Nieuw!!: Differentieerbare variëteit en Taylorreeks · Bekijk meer »

Tensor

Tensoren zijn wiskundige objecten uit de lineaire algebra en de differentiaalmeetkunde die beschouwd kunnen worden als generalisatie van vectoren en matrices.

Nieuw!!: Differentieerbare variëteit en Tensor · Bekijk meer »

Topologische ruimte

Vier voorbeelden en twee niet-voorbeelden van topologieën op de drie-punten-verzameling 1,2,3. Het voorbeeld linksonder is geen topologie, omdat de vereniging 2,3 van 2 en 3 ontbreekt; het voorbeeld rechtsonder is geen topologie, omdat de doorsnede 2 van 1,2 en 2,3 ontbreekt. Een topologische ruimte is een verzameling met een zodanige structuur dat er continue afbeeldingen (functies) op kunnen worden gedefinieerd.

Nieuw!!: Differentieerbare variëteit en Topologische ruimte · Bekijk meer »

Topologische variëteit

In de topologie, een deelgebied van de wiskunde, is een topologische variëteit een hausdorff-ruimte die tweedst-aftelbaar is en er lokaal als een euclidische ruimte uitziet, of anders gezegd een variëteit waarvan de topologische ruimte een tweedst-aftelbare hausdorf-ruimte is.

Nieuw!!: Differentieerbare variëteit en Topologische variëteit · Bekijk meer »

Tullio Levi-Civita

Tullio Levi-Civita in de jaren 1920 Tullio Levi-Civita (Padua, 29 maart 1873 - Rome, 29 december 1941) was een Italiaans wiskundige, die het meest bekend is voor zijn werk op het gebied van de absolute differentiaalrekening (tensorrekening) en haar toepassingen op het gebied van de relativiteitstheorie, maar die ook belangrijke bijdragen op andere gebieden heeft geleverd.

Nieuw!!: Differentieerbare variëteit en Tullio Levi-Civita · Bekijk meer »

Uitwendige afgeleide

In differentiaalmeetkunde, een deelgebied van de wiskunde, breidt de uitwendige afgeleide het concept van de differentiaal van een functie, dat een 1-vorm is, uit naar differentiaalvormen van een hogere graad.

Nieuw!!: Differentieerbare variëteit en Uitwendige afgeleide · Bekijk meer »

Variëteit (wiskunde)

Een boloppervlak is een tweedimensionale variëteit. In de differentiaalmeetkunde en differentiaaltopologie, deelgebieden van de wiskunde, is een variëteit een topologische ruimte die lokaal, dat wil zeggen in een voldoend klein deel, op de euclidische ruimte, de ruimte die niet is gekromd, van een specifieke dimensie lijkt.

Nieuw!!: Differentieerbare variëteit en Variëteit (wiskunde) · Bekijk meer »

Vectorveld

Voorbeeld van een vectorveld: -y,x Een vectorveld is in de vectoranalyse een afbeelding die aan elk punt in een euclidische ruimte een vector toekent.

Nieuw!!: Differentieerbare variëteit en Vectorveld · Bekijk meer »

Verzameling (wiskunde)

Venndiagram van de doorsnede A\cap B van twee verzamelingen A en B In de wiskunde is een verzameling een abstract object dat het totaal voorstelt van verschillende objecten, die elementen van de verzameling genoemd worden.

Nieuw!!: Differentieerbare variëteit en Verzameling (wiskunde) · Bekijk meer »

Wiskundige structuur

In de wiskunde zegt men dat een verzameling een structuur heeft als er, behalve de begrippen uit de verzamelingenleer, nog andere begrippen op van toepassing zijn, zoals de afstand tussen de elementen van een verzameling, de som van elementen of hun volgorde.

Nieuw!!: Differentieerbare variëteit en Wiskundige structuur · Bekijk meer »

Yang-Mills-theorie

Yang-Mills-theorie is een ijktheorie op basis van de SU(N)-groep.

Nieuw!!: Differentieerbare variëteit en Yang-Mills-theorie · Bekijk meer »

Richt hier:

Differentieerbare varieteit, Gladde varieteit, Gladde variëteit.

UitgaandeInkomende
Hey! We zijn op Facebook nu! »