Logo
Unionpedia
Communicatie
Ontdek het op Google Play
Nieuw! Download Unionpedia op je Android™ toestel!
Gratis
Snellere toegang dan browser!
 

Grammatica

Index Grammatica

Grammaticaboekje uit 1735. De spraakkunst, spraakleer of grammatica is binnen de theoretische taalkunde de benaming voor de studie, beschrijving en verklaring voor alles dat met de systematiek van een natuurlijke taal of kunsttaal te maken heeft.

47 relaties: Betekenis, BNF (metataal), Categoriale grammatica, Cognitieve grammatica, Communicatie, Computertaal, Constructiegrammatica, Contextvrije grammatica, Dependentiegrammatica, Emergente grammatica, Esperanto, Fonetiek, Fonologie, Formele taal, Fraseologie, Functionalistische taalkunde, Fysiologie, Generatieve taalkunde, Kunsttaal, Metataal, Morfeem, Morfologie (taalkunde), Natuurkunde, Natuurlijke taal, Nederlandse grammatica, Noam Chomsky, Ontleding (grammatica), Schrijver, Semantiek, Spraak, Stilistiek, Symbool, Syntaxis (informatica), Syntaxis (taalkunde), Systeem (wetenschap), Systemisch-functionele grammatica, Taal, Taalkunde, Theoretische taalkunde, Tweede taal, Waarneming (perceptie), Wetenschap, Woord, Woordstructuur, Woordvorming, Zin (taalkunde), Zinsdeel.

Betekenis

De betekenis is datgene in de werkelijkheid waarnaar door middel van een teken (een woord, gebaar, voorwerp of andersoortige betekenisdrager die verwijst naar een betekenis) wordt verwezen.

Nieuw!!: Grammatica en Betekenis · Bekijk meer »

BNF (metataal)

BNF (Backus-Naur form) is een notatie voor contextvrije grammatica's, een metataal om de structuur van talen te beschrijven met productieregels.

Nieuw!!: Grammatica en BNF (metataal) · Bekijk meer »

Categoriale grammatica

Categoriale grammatica is de overkoepelende term voor een aantal theorieën die een rechtstreeks verband tussen de manier waarop complexe uitdrukkingen in de natuurlijke taal met behulp van syntactische regels worden gevormd en het toepassen van grammaticale functies op argumenten veronderstellen.

Nieuw!!: Grammatica en Categoriale grammatica · Bekijk meer »

Cognitieve grammatica

De cognitieve grammatica is een door Ronald Langacker ontworpen grammaticamodel binnen de cognitieve taalkunde dat gebaseerd is op het idee dat symbolen en bepaalde combinaties van semantische structuren de primaire basis vormen van taal.

Nieuw!!: Grammatica en Cognitieve grammatica · Bekijk meer »

Communicatie

Betekenisgeving: "Dit is een groene boom". De boodschap lijkt te zijn verwerkt, maar er is nog geen reactie zichtbaar. Communicatie is een activiteit waarbij levende wezens betekenissen uitwisselen door op elkaars signalen te reageren.

Nieuw!!: Grammatica en Communicatie · Bekijk meer »

Computertaal

Computertaal is een verzamelnaam voor alle kunstmatige talen die door mensen wordt gebruikt in de omgang met computers.

Nieuw!!: Grammatica en Computertaal · Bekijk meer »

Constructiegrammatica

Constructiegrammatica is de verzamelnaam voor een aantal verschillende sociobiologische grammaticamodellen die gemeenschappelijk hebben dat ze grammaticale constructies - ofwel de relatie tussen vorm en betekenis - als de primaire basis voor de grammatica beschouwen, in plaats van de traditionele syntactische eenheden zoals constituenten.

Nieuw!!: Grammatica en Constructiegrammatica · Bekijk meer »

Contextvrije grammatica

Een contextvrije grammatica is een formele grammatica waarbij alle productieregels de volgende vorm hebben: waarbij V een niet-terminaal symbool is en w een string, die mogelijk leeg is, met terminale en niet-terminale symbolen.

Nieuw!!: Grammatica en Contextvrije grammatica · Bekijk meer »

Dependentiegrammatica

De dependentiegrammatica ofwel valentiegrammatica is een met name door Lucien Tesnière uitgewerkt alternatief grammaticamodel binnen de syntaxis.

Nieuw!!: Grammatica en Dependentiegrammatica · Bekijk meer »

Emergente grammatica

De emergente grammatica is een oorspronkelijk door Paul Hopper voorgesteld grammaticamodel waarin de regels voor grammatica en syntaxis door ervaring ontstaan als gevolg van het in de praktijk gebruiken van taal, in tegenstelling tot het zogeheten A Priori Grammar Postulate dat is gebaseerd op de principes van de generatieve en de universele grammatica.

Nieuw!!: Grammatica en Emergente grammatica · Bekijk meer »

Esperanto

Esperanto is een kunstmatig gecreëerde internationale taal.

Nieuw!!: Grammatica en Esperanto · Bekijk meer »

Fonetiek

De fonetiek of fonetica is het onderdeel van de taalkunde dat zich bezighoudt met de bestudering van de fysiologische, natuurkundige en waarneembare aspecten van spraak.

Nieuw!!: Grammatica en Fonetiek · Bekijk meer »

Fonologie

Fonologie of klankleer is de tak van de taalwetenschap die de kleinste, betekenisonderscheidende klanken bestuderen.

Nieuw!!: Grammatica en Fonologie · Bekijk meer »

Formele taal

De term formele taal heeft ten minste drie verwante betekenissen.

Nieuw!!: Grammatica en Formele taal · Bekijk meer »

Fraseologie

Fraseologie, ook wel idiomatiek geheten, is een tak binnen de lexicologie die zich bezighoudt met de verschillende manieren waarop individuele woorden kunnen worden gecombineerd tot min of meer vaste idiomatische uitdrukkingen, ook bekend als fraseologismen of vaste verbindingen.

Nieuw!!: Grammatica en Fraseologie · Bekijk meer »

Functionalistische taalkunde

De functionalistische taalkunde of functionele taalkunde is een in de loop van de twintigste eeuw ontstane benadering van de linguïstiek die niet in de eerste plaats naar de vorm van een zin kijkt, maar daarentegen de vraag stelt, wat de functie — op semantisch en pragmatisch niveau — ervan is.

Nieuw!!: Grammatica en Functionalistische taalkunde · Bekijk meer »

Fysiologie

Fysiologie is de biologische wetenschap die de levensverrichtingen (zoals de stofwisseling) van organismen bestudeert.

Nieuw!!: Grammatica en Fysiologie · Bekijk meer »

Generatieve taalkunde

Generatieve taalkunde of generatieve grammatica (ook wel chomskyaanse taalkunde) is de verzamelnaam voor een aantal theorieën binnen de theoretische taalkunde, vooral op het gebied van de fonologie, de morfologie en de syntaxis, die met elkaar gemeen hebben dat ze (a) een grote, bijna mathematische, precisie nastreven in de beschrijving van grammaticale verschijnselen, (b) uitgaan van de gedachte dat het taalvermogen aangeboren is en dat de beschrijving van een grammaticaal systeem dus de beschrijving is van een verschijnsel dat zich voordoet in de menselijke geest, en daarmee uiteindelijk in het menselijk brein.

Nieuw!!: Grammatica en Generatieve taalkunde · Bekijk meer »

Kunsttaal

De Toren van Babel wordt vaak gebruikt als het symbool van de veelheid aan talen die de wereld rijk is. Ook onder makers van kunsttalen is het een geliefd icoon. Een kunsttaal is een taal die in tegenstelling tot etnische talen niet historisch is gegroeid als onderdeel van een historisch bestaande cultuur, maar is ontworpen door één persoon of een kleine groep personen.

Nieuw!!: Grammatica en Kunsttaal · Bekijk meer »

Metataal

Metataal is de benaming voor elke taal of daarmee vergelijkbaar systeem met behulp waarvan dezelfde of een andere taal of een ander systeem wordt beschreven.

Nieuw!!: Grammatica en Metataal · Bekijk meer »

Morfeem

In de taalkunde is een morfeem of betekeniseenheid een woord of een deel van een woord met een eigen betekenis, dat niet in kleinere woorddelen met eigen betekenissen kan worden opgesplitst.

Nieuw!!: Grammatica en Morfeem · Bekijk meer »

Morfologie (taalkunde)

Morfologie of vormleer is, binnen de taalkunde, de leer van de woordstructuur en de woordvorming.

Nieuw!!: Grammatica en Morfologie (taalkunde) · Bekijk meer »

Natuurkunde

natuurkundige verschijnselen Natuurkunde of fysica is de wetenschap die de algemene eigenschappen van materie, straling en energie bestudeert, evenals het gedrag ervan in de ruimte en de tijd.

Nieuw!!: Grammatica en Natuurkunde · Bekijk meer »

Natuurlijke taal

Een natuurlijke taal of etnische taal is in de taalfilosofie elke levende of dode taal die door een aantal mensen als hun moedertaal wordt of werd beschouwd.

Nieuw!!: Grammatica en Natuurlijke taal · Bekijk meer »

Nederlandse grammatica

Dit artikel geeft een algemeen overzicht van de grammatica van de Nederlandse taal.

Nieuw!!: Grammatica en Nederlandse grammatica · Bekijk meer »

Noam Chomsky

Avram Noam Chomsky (Philadelphia (Pennsylvania), 7 december 1928) is een Amerikaans taalkundige, filosoof, mediacriticus en politiek activist.

Nieuw!!: Grammatica en Noam Chomsky · Bekijk meer »

Ontleding (grammatica)

P.C. (Piet) Paardekooper.https://www.dbnl.org/tekst/_taa014200001_01/_taa014200001_01_0139.php ‘Ik ben de hofnar die de koning af en toe eens goed beledigt’ Interview met prof. dr. P.C. Paardekooper, Neerlands eigenzinnigste taalkundige, Onze Taal, Jan Erik Grezel. Jaargang 69, 2000, tijdschrift Onze Taal, pag. 220. Grammaticale ontleding of analyse is de taalkundige discipline die de woorden en onderdelen binnen een zin onderscheidt en deze benoemt.

Nieuw!!: Grammatica en Ontleding (grammatica) · Bekijk meer »

Schrijver

Henry Stimson in 1910 Een schrijver of schrijfster is iemand die een geschreven werk produceert zoals een boek, krantenartikel, script, liedtekst of een gedicht.

Nieuw!!: Grammatica en Schrijver · Bekijk meer »

Semantiek

De semantiek of betekenisleer is een wetenschap die zich bezighoudt met de betekenis van symbolen, waarbij het in het bijzonder de bouwstenen van natuurlijke talen die voor de communicatie dienen ofwel woorden en zinnen betreft.

Nieuw!!: Grammatica en Semantiek · Bekijk meer »

Spraak

Spraak is het geheel aan talige klanken die door het menselijk lichaam met behulp van lucht uit de longen, de stem en het spraakkanaal worden voortgebracht.

Nieuw!!: Grammatica en Spraak · Bekijk meer »

Stilistiek

Stilistiek is de bestudering van stijl gebruikt in geschreven of gesproken taal en het effect dat de schrijver of spreker wil hebben op de lezer of toehoorder.

Nieuw!!: Grammatica en Stilistiek · Bekijk meer »

Symbool

Symbolen op een grafsteen Symbolen op een speelkaart Een symbool of zinnebeeld is een teken waarbij geen natuurlijke relatie bestaat tussen de representatie van het teken en de betekenis die ermee wordt uitgedrukt.

Nieuw!!: Grammatica en Symbool · Bekijk meer »

Syntaxis (informatica)

Syntaxis (ook wel grammatica genoemd) is een term uit de informatica.

Nieuw!!: Grammatica en Syntaxis (informatica) · Bekijk meer »

Syntaxis (taalkunde)

Syntaxis (van het Oudgriekse συν- syn-, "samen", en τάξις táxis, "regeling"), ook vaak zinsleer genoemd, is een deelgebied binnen de theoretische taalkunde dat in ruime zin de studie omvat van alles wat met de opbouw en structuur van zinsdelen en zinnen te maken heeft, ofwel van de zinsbouw.

Nieuw!!: Grammatica en Syntaxis (taalkunde) · Bekijk meer »

Systeem (wetenschap)

Een systeem is in de wetenschap een samenhangend geheel waarop de aandacht van een wetenschapper zich richt.

Nieuw!!: Grammatica en Systeem (wetenschap) · Bekijk meer »

Systemisch-functionele grammatica

De systemisch-functionele grammatica (Engels: Systemic functional grammar) is een grammaticaal model uit de functionalistische taalkunde.

Nieuw!!: Grammatica en Systemisch-functionele grammatica · Bekijk meer »

Taal

Spijkerschrift is de oudst overgeleverde vorm van geschreven taal. Taal is een systeem van tekens – zoals gesproken klanken, gebaren, of geschreven symbolen – waarvan de mens gebruikmaakt om zijn gedachten te articuleren, zijn wereld te ordenen en te communiceren.

Nieuw!!: Grammatica en Taal · Bekijk meer »

Taalkunde

Taalkunde, ook wel taalwetenschap of linguïstiek, is de wetenschappelijke studie van de natuurlijke talen.

Nieuw!!: Grammatica en Taalkunde · Bekijk meer »

Theoretische taalkunde

De theoretische taalkunde is het onderdeel van de algemene taalkunde dat zich voornamelijk bezighoudt met het ontwikkelen van grammaticamodellen.

Nieuw!!: Grammatica en Theoretische taalkunde · Bekijk meer »

Tweede taal

Een tweede taal is een taal die men beheerst, maar niet de moedertaal is.

Nieuw!!: Grammatica en Tweede taal · Bekijk meer »

Waarneming (perceptie)

Vaas van Rubin Waarneming of perceptie is het proces van het verwerven, registreren, interpreteren, selecteren en ordenen van zintuiglijke informatie.

Nieuw!!: Grammatica en Waarneming (perceptie) · Bekijk meer »

Wetenschap

peer review'' bij wetenschappelijke publicaties werkt de wetenschappelijke gemeenschap aan het waarborgen van de kwaliteit van de wetenschap, haar methodes en interpretatie van resultaten. Wetenschap is zowel de systematisch verkregen, geordende en controleerbare menselijke kennis, het bijbehorende proces van kennisverwerving als de gemeenschap waarin deze kennis wordt verzameld.

Nieuw!!: Grammatica en Wetenschap · Bekijk meer »

Woord

Een woord is het kleinste zelfstandig gebruikte taalelement, dat in de spreektaal is opgebouwd uit klanken en in de geschreven taal uit letters.

Nieuw!!: Grammatica en Woord · Bekijk meer »

Woordstructuur

Woordstructuur is een aanduiding voor het geheel aan regels die woorden in een bepaalde taal of in taal in het algemeen volgen.

Nieuw!!: Grammatica en Woordstructuur · Bekijk meer »

Woordvorming

Woordvorming is de naam voor twee nauw gerelateerde begrippen uit de lexicologie.

Nieuw!!: Grammatica en Woordvorming · Bekijk meer »

Zin (taalkunde)

Een zin is een verzameling woorden die in de juiste volgorde een complete en begrijpelijke tekst opleveren.

Nieuw!!: Grammatica en Zin (taalkunde) · Bekijk meer »

Zinsdeel

Een zinsdeel of syntagma is in de grammatica een functioneel onderdeel van een zin.

Nieuw!!: Grammatica en Zinsdeel · Bekijk meer »

Richt hier:

Grammaticale functie, Grammaticale relatie, Spraakkunst, Spraakleer.

UitgaandeInkomende
Hey! We zijn op Facebook nu! »