Logo
Unionpedia
Communicatie
Ontdek het op Google Play
Nieuw! Download Unionpedia op je Android™ toestel!
Installeren
Snellere toegang dan browser!
 

Inca's

Index Inca's

De Incastad Machu Picchu Uitbreiding van het Incarijk De Inca's waren een indianenvolk dat vanaf de dertiende eeuw leefde in een gebied rondom hun hoofdstad Cuzco in het huidige Peru.

152 relaties: Aardappel, Administratie, Alfredo Torero, Alpaca (dier), Andes, Andescondor, Apurímac (rivier), Argentinië, Atahualpa, Audiëntie (hoorzitting), Ayllu, Aymara (taal), Azteken, Balsa (houtsoort), Basisinkomen, Bestaansmiddelen, Bijenkorf (voorwerp), Bola (lasso), Boog (wapen), Brandbom, Brug (bouwwerk), Cajamarca (stad), Cavia's, Chan Chan, Chasqui, Chili, Chimú, Christoffel Columbus, Colombia, Columbiaanse uitwisseling, Combinatieteelt, Conquistador (historisch), Coricancha, Cuzco (stad), De zonnetempel, Decimaal talstelsel, Diego de Almagro (conquistador), Domesticatie, Ecosysteem, Edelmetaal, Eiwitten, Epidemie, Estafette, Experimentele archeologie, Francisco de Toledo, Francisco Pizarro, Generaal, Gewas, Gonzalo Pizarro, Grafveld, ..., Grondbewerking, Grote Oceaan, Guano, Haakbus, Hangbrug, Harnas, Heilige vallei van de Inca's, Hernando de Soto (ontdekkingsreiziger), Hernán Cortés, Hidalgo (adel), Hogepriester, Hooggebergte, Huayna Capac, Huáscar, Immuniteit (biologie), Indianen, Inti (Incagod), Juan Pizarro, Katoen, Keizer Karel V, Knots, Lama (dier), Landengte van Panama, Leemsteen, Lijfwacht, Lingua franca, Lucuma, Maan, Machu Picchu, Mama Quilla, Manco Inca Yupanqui, Maquette, Mijlpaal, Misdrijf, Moche, Mummie, Neolithische revolutie, Nieuwe Wereld, Ninan Cuyochi, Ontdekking van Amerika, Oorlog van de Twee Broers, Opzet, Orale traditie, Orion (sterrenbeeld), Pachacuti, Pachamama, Písac, Peru, Ploeg (werktuig), Poema, Pokken, Poncho, Potosí (stad), Puquina (taal), Quechua (taal), Quinoa (plant), Quipu, Regenwoud, Sacsayhuamán, Sandaal, Sapa Inca, Schoffel, Schrift, Seizoen, Silo (opslagplaats), Slinger (wapen), Speer, Speld, Statistiek, Tawantinsuyu, Túpac Amaru, Túpac Huallpa, Túpac Inca Yupanqui, Teeltkalender, Titicacameer, Tiwanaku, Trapezium, Trujillo (Spanje), Tumbes (stad), Tunica (Rome), Tupu, Vakwerk (wandconstructie), Venus (planeet), Verzorgingsstaat, Vilcabamba (site), Viracocha, Viracocha Inca, Voorouderverering, Vriesdrogen (conservering), Wak'a, Wegennetwerk van de Inca's, Woestijn, Wol, Zevengesternte, Zilvervloot, Zon, Zonnegod, Zonnekalender, Zonsopkomst, Zwaard (wapen), 1532, 16 november. Uitbreiden index (102 meer) »

Aardappel

Aardappelsorteerder in het openluchtmuseum Erve Kots De aardappel (Solanum tuberosum) is een cultuurgewas, dat behoort tot de nachtschadefamilie, net als de tomaat, paprika en de tabaksplant.

Nieuw!!: Inca's en Aardappel · Bekijk meer »

Administratie

Administratie Administratie wil in veel gevallen zeggen kantoorwerk in de breedste zin van het woord.

Nieuw!!: Inca's en Administratie · Bekijk meer »

Alfredo Torero

Alfredo Augusto Torero Fernández de Córdova (Huacho (Peru), 10 september 1930 - Valencia (Spanje), 19 juni 2004) was een Peruaanse antropoloog en linguïst.

Nieuw!!: Inca's en Alfredo Torero · Bekijk meer »

Alpaca (dier)

De alpaca (Vicugna pacos) – ook wel berglama genoemd – is een evenhoevig zoogdier uit Zuid-Amerika uit de familie van de kameelachtigen (Camelidae).

Nieuw!!: Inca's en Alpaca (dier) · Bekijk meer »

Andes

vulkanen De Andes (voluit: La Cordillera de los Andes) is een grote, langgerekte bergketen langs de westkust van Zuid-Amerika.

Nieuw!!: Inca's en Andes · Bekijk meer »

Andescondor

De andescondor (Vultur gryphus) is een gier uit de familie gieren van de Nieuwe Wereld (Cathartidae).

Nieuw!!: Inca's en Andescondor · Bekijk meer »

Apurímac (rivier)

De Apurímac (Spaans: Río Apurímac) is een 730,7 kilometer lange rivier in het zuidoosten van Peru.

Nieuw!!: Inca's en Apurímac (rivier) · Bekijk meer »

Argentinië

Satellietfoto van Argentinië Buenos Aires bij nacht Salta Argentinië (Spaans: Argentina), officieel de Argentijnse Republiek (Spaans: República Argentina), is een Spaanstalig land in het zuiden van Zuid-Amerika, tussen de Andes en de zuidelijke Atlantische Oceaan.

Nieuw!!: Inca's en Argentinië · Bekijk meer »

Atahualpa

Atahualpa Atahualpa, Atabalipa of Atawallpa (omstreeks 1502 – 1533) was de 13de heerser van het Incarijk.

Nieuw!!: Inca's en Atahualpa · Bekijk meer »

Audiëntie (hoorzitting)

De Russische president en Paus Benedictus XVI Een audiëntie is een ceremoniële hoorzitting, voor burgers door een persoon met een zekere bevoegdheid.

Nieuw!!: Inca's en Audiëntie (hoorzitting) · Bekijk meer »

Ayllu

Met ayllu wordt de traditionele samenlevingsvorm in de Andes, met name bij de Quechua en de Aymara, aangeduid.

Nieuw!!: Inca's en Ayllu · Bekijk meer »

Aymara (taal)

Geografische spreiding van Aymara. Aymara is een taal die wordt gesproken door de Aymara uit de Andes.

Nieuw!!: Inca's en Aymara (taal) · Bekijk meer »

Azteken

Azteekse Kalendersteen (replica) De Azteken of Mexica waren de dragers van een militaristische Meso-Amerikaanse beschaving die bestond tussen circa 1300 en 1521 in het huidige Mexico.

Nieuw!!: Inca's en Azteken · Bekijk meer »

Balsa (houtsoort)

Balsahout Balsa is een houtsoort afkomstig van de snel groeiende balsaboom (Ochroma pyramidale, synoniem O. lagopus).

Nieuw!!: Inca's en Balsa (houtsoort) · Bekijk meer »

Basisinkomen

Een basisinkomen is een gegarandeerd inkomen dat elke burger/inwoner (gedeeltelijk) van de overheid krijgt.

Nieuw!!: Inca's en Basisinkomen · Bekijk meer »

Bestaansmiddelen

Om te overleven bedient de mens zich van bestaansmiddelen, waarmee voedsel, kleding, onderdak en andere, primaire en hogere, levensbehoeften geproduceerd worden.

Nieuw!!: Inca's en Bestaansmiddelen · Bekijk meer »

Bijenkorf (voorwerp)

Kloskorf of bijenklos Een strooien bijenkorf Bioscoopjournaal uit 1939. In Dordrecht wordt de Voorjaarsbijenmarkt gehouden. Beelden van bijenkorven, die door imkers worden getoond en door geïnteresseerden worden bekeken. Bijenkasten in een bijenstal Een kunststof bijenkast Honingraam Een bijenkorf, ook wel bijenkast of kloskorf, is een door de mens vervaardigd onderkomen voor de honingbij.

Nieuw!!: Inca's en Bijenkorf (voorwerp) · Bekijk meer »

Bola (lasso)

Boleadoras Bola (van Spaans bola, "bal", ook bekend als boleadoras) is een twee- of drieriemige lasso, met kogels aan de uiteinden, bedoeld om dieren aan hun benen te vangen.

Nieuw!!: Inca's en Bola (lasso) · Bekijk meer »

Boog (wapen)

Het schieten met de recurveboog Een boog is een wapen waarmee een pijl kan worden weggeschoten.

Nieuw!!: Inca's en Boog (wapen) · Bekijk meer »

Brandbom

Brandbommen met napalm ontploffen in Vietnam tijdens de Vietnamoorlog Een brandbom is een bom met ontbrandbare (in tegenstelling tot ontplofbare) inhoud, die wordt afgeworpen om het doelwit in brand te steken.

Nieuw!!: Inca's en Brandbom · Bekijk meer »

Brug (bouwwerk)

Gardon gebruikt, en bleef zo bewaard. Myceense route (Arkadiko, 12e eeuw voor Christus). De oude stuwdam/brug (16e eeuw) te Hyon. Iron Bridge, de eerste gietijzeren brug ter wereld over de Severn in Engeland. Een hangbrug voor voetgangers in Ghana. Een brug is een bouwwerk of constructie als vaste of beweegbare verbinding voor het verkeer over een hindernis zonder de doorgang onder de verbinding te belemmeren.

Nieuw!!: Inca's en Brug (bouwwerk) · Bekijk meer »

Cajamarca (stad)

Cajamarca is een stad en de hoofdstad van de gelijknamige provincia, in de gelijknamige regio van Peru. De naam Cajamarca komt van het Quechua-woord Kashamarka, „land van doornen” of van Qasamarka, „koud land”. De stad ligt op hoogte. Het equatoriale klimaat is mild, droog en zonnig. De maximumtemperaturen liggen rond en de minimumtemperaturen rond. Cajamarca staat bekend om zijn kerkgebouwen, hete bronnen en incabaden.

Nieuw!!: Inca's en Cajamarca (stad) · Bekijk meer »

Cavia's

Cavia's (Cavia) of Guinese biggetjes zijn een geslacht van de Zuid-Amerikaanse knaagdieren uit de familie Caviidae.

Nieuw!!: Inca's en Cavia's · Bekijk meer »

Chan Chan

Chan Chan (zon zon) was de hoofdstad van het rijk van de Chimú.

Nieuw!!: Inca's en Chan Chan · Bekijk meer »

Chasqui

Een 16e-eeuwse tekening van een chasqui. Een chasqui was een boodschapper uit het rijk der Inca's.

Nieuw!!: Inca's en Chasqui · Bekijk meer »

Chili

Santiago de Chile Chili (Spaans: Chile), officieel de Republiek Chili (Spaans: República de Chile), is een land in Zuid-Amerika met als buurlanden Peru, Bolivia en Argentinië.

Nieuw!!: Inca's en Chili · Bekijk meer »

Chimú

De Chimú waren de bewoners van het rijk Chimor, dat zich aan de noordkust van Peru bevond.

Nieuw!!: Inca's en Chimú · Bekijk meer »

Christoffel Columbus

Christoffel Columbus (Italiaans Cristoforo Colombo, Spaans Cristóbal Colón, Portugees Cristóvão Colombo, Latijn Christophorus Columbus; Genua, 1451 – Valladolid, 20 mei 1506) is de beroemdste ontdekkingsreiziger uit het tijdperk van de grote ontdekkingen.

Nieuw!!: Inca's en Christoffel Columbus · Bekijk meer »

Colombia

De Republiek Colombia (Spaans: República de Colombia) is een land in het noordwesten van Zuid-Amerika.

Nieuw!!: Inca's en Colombia · Bekijk meer »

Columbiaanse uitwisseling

Cacao (''Theobroma cacao'') 7. Tabak (''Nicotiana rustica'') Koffie (''Coffea''); 7. Tarwe (''Triticum'' sp.); 8. Rijst (''Oryza sativa'') De Columbiaanse uitwisseling was een belangrijke gebeurtenis in de geschiedenis van de biogeografie, landbouw en cultuur van onze wereld.

Nieuw!!: Inca's en Columbiaanse uitwisseling · Bekijk meer »

Combinatieteelt

wortelen. Bij combinatieteelt kweekt men verschillende gewassen na (voor-, hoofd- en nateelt) en naast elkaar, meestal in rijen.

Nieuw!!: Inca's en Combinatieteelt · Bekijk meer »

Conquistador (historisch)

Helm van een conquistador. Museo del Carmen, Maipú (Chili) Santagio de Chile. Schilderij van Pedro Lira, 1889 Een conquistador (de Spaanse term voor 'veroveraar') was een soldaat, veroveraar en avonturier.

Nieuw!!: Inca's en Conquistador (historisch) · Bekijk meer »

Coricancha

Coricancha (in het Quechua Quri Kancha, wat gouden binnenhof betekent) oorspronkelijk Inti Kancha (Tempel van de zon) geheten, was de belangrijkste tempel binnen het Incarijk, gewijd aan Inti, de god van de zon.

Nieuw!!: Inca's en Coricancha · Bekijk meer »

Cuzco (stad)

| |- | | Cuzco (ter plaatse wordt de naam van de stad meestal geschreven als Cusco) is een stad in het zuidoosten van het Zuid-Amerikaanse land Peru, en de hoofdstad van de gelijknamige regio. De naam van de stad is afkomstig van het Quechua-woord dat navel (van de aarde) betekent. Cuzco heeft als bijnaam de "keizerlijke stad". In 2015 telde de stad 427.000 inwoners. Cuzco ligt op een hoogte van ongeveer 3.360 meter in de Andes.

Nieuw!!: Inca's en Cuzco (stad) · Bekijk meer »

De zonnetempel

De zonnetempel (oorspronkelijke, Franstalige titel: Le Temple du Soleil) is het veertiende album uit de reeks Kuifje-strips van de Belgische tekenaar Hergé (1907-1983) en het vervolg op De zeven kristallen bollen.

Nieuw!!: Inca's en De zonnetempel · Bekijk meer »

Decimaal talstelsel

Het decimale talstelsel of tientallige talstelsel is een talstelsel om getallen weer te geven met behulp van de tien cijfers 0 tot en met 9.

Nieuw!!: Inca's en Decimaal talstelsel · Bekijk meer »

Diego de Almagro (conquistador)

Arrestatie en executie van Almagro Diego de Almagro, bijgenaamd El Adelantado (Almagro (Portugal), 1475 – Cuzco (Peru), 8 juli 1538) was een Spaanse conquistador en een metgezel en rivaal van Francisco Pizarro.

Nieuw!!: Inca's en Diego de Almagro (conquistador) · Bekijk meer »

Domesticatie

Vroege domesticatie: Een koe wordt gemolken in het Antieke Egypte. Domesticatie (Latijn domus, huis) is het proces van toenemende wederzijdse afhankelijkheid tussen de mens enerzijds en dieren en planten anderzijds die gepaard gaat met mutaties (verandering in erfelijke eigenschappen) en selectie.

Nieuw!!: Inca's en Domesticatie · Bekijk meer »

Ecosysteem

Een ecosysteem of oecosysteem is een natuurlijk systeem dat bestaat uit alle organismen die in een bepaald gebied voorkomen.

Nieuw!!: Inca's en Ecosysteem · Bekijk meer »

Edelmetaal

De edelmetalen, samen met de niet-edelmetalen koper, renium en kwik geordend volgens hun plaatsen in het periodiek systeem Een edelmetaal is een metaal dat bestand is tegen corrosie en oxidatie.

Nieuw!!: Inca's en Edelmetaal · Bekijk meer »

Eiwitten

α-helices toont Eiwitten of proteïnen vormen een grote klasse van biologische moleculen, die bestaan uit polymere ketens van aminozuren.

Nieuw!!: Inca's en Eiwitten · Bekijk meer »

Epidemie

Voorbeeld van een epidemie: de Ebola-uitbraak in West-Afrika in 2014 Een militair ziekenhuis in Kansas tijdens de uitbraak van de Spaanse griep (1918-1919) Een epidemie (Grieks: epidémios, wat betekent: "over de (gehele) bevolking") is een verschijnsel dat meestal in ongunstige zin optreedt in een kleiner of groter gebied van mens of dier.

Nieuw!!: Inca's en Epidemie · Bekijk meer »

Estafette

Estafette bij het zwemmen...... in de atletiek,...... en bij het langlaufen Wissel bij biatlon Aflossing bij shorttrack Aflossing bij wielrennen Estafette (ook wel aflossingen genoemd) is een snelheidswedstrijd waarbij leden van een team achtereenvolgens een deel van de totaalafstand afleggen.

Nieuw!!: Inca's en Estafette · Bekijk meer »

Experimentele archeologie

Het hakken met een gereconstrueerde bijl uit ca. 5000 v.C. wordt geregistreerd en geanalyseerd. De bedoeling is een vergelijking mogelijk te maken met sporen op archeologische vondsten. Experimentele archeologie houdt in dat feiten, theorieën en veronderstellingen uit de archeologische wetenschap door middel van experimenten in de praktijk worden getoetst.

Nieuw!!: Inca's en Experimentele archeologie · Bekijk meer »

Francisco de Toledo

Francisco de Toledo Francisco de Toledo (Oropesa, 10 juli 1515 – Sevilla, 1584) was graaf van Oropesa en Spaans onderkoning in Peru van 26 november 1569 tot 23 september 1581.

Nieuw!!: Inca's en Francisco de Toledo · Bekijk meer »

Francisco Pizarro

Francisco Pizarro Francisco Pizarro (Trujillo, 16 maart 1478 – Lima, 26 juni 1541) was een Spaans ontdekkingsreiziger en conquistador.

Nieuw!!: Inca's en Francisco Pizarro · Bekijk meer »

Generaal

Hannibal. Generaal is de hoogste militaire rang bij de landmacht en de luchtmacht.

Nieuw!!: Inca's en Generaal · Bekijk meer »

Gewas

Een gewas is een plantensoort, die geteeld wordt voor de productie van planten in de tuinbouw, akkerbouw of sierteelt.

Nieuw!!: Inca's en Gewas · Bekijk meer »

Gonzalo Pizarro

Gonzalo Pizarro Gonzalo Pizarro (Trujillo (Spanje), ca. 1510 - Cuzco (Peru), 10 april 1548) was een Spaanse conquistador, een halfbroer van Francisco Pizarro.

Nieuw!!: Inca's en Gonzalo Pizarro · Bekijk meer »

Grafveld

Een grafveld is een plaats waar menselijke resten zijn begraven.

Nieuw!!: Inca's en Grafveld · Bekijk meer »

Grondbewerking

Traditionele grondbewerking in Laos Grondbewerking of bodembewerking is het prepareren van het zaaibed of pootbed van een akker om cultuurgewassen te verbouwen.

Nieuw!!: Inca's en Grondbewerking · Bekijk meer »

Grote Oceaan

Reliëf van de oceaanbodem, westkant Reliëf van de oceaanbodem, oostkant In de buurt van Nieuw-Zeeland neemt de oceaanbodem grillige vormen aan De Grote Oceaan of Stille Oceaan (informeel: Stille Zuidzee, soms ook Pacifische Oceaan) is een oceaan die ligt tussen Oost-Azië, Noord- en Zuid-Amerika en Australië.

Nieuw!!: Inca's en Grote Oceaan · Bekijk meer »

Guano

''Guano.'' ''Geheel door guano bedekte rots voor de kust van Californië (VS)'' ''Winning van guano omstreeks 1860'' Guano is een natuurlijke afzetting bestaande uit de gedroogde uitwerpselen van dieren, en is bekend om de zeer hoge concentratie meststoffen die erin zit.

Nieuw!!: Inca's en Guano · Bekijk meer »

Haakbus

16e-eeuwse smeedijzeren haakbussen, Heeresgeschichtliches Museum, Wenen Een haakbus (Engels:(h)arquebus, hackbut, Frans: arquebouse) was een gladloops vuurwapen dat van de 15e tot de 17e eeuw werd gebruikt.

Nieuw!!: Inca's en Haakbus · Bekijk meer »

Hangbrug

Het principe van een zelfverankerde hangbrug Bouw van een hangbrug over een fjord in Feda (Noorwegen) Golden Gate Bridge Beelden van de Tacoma Narrows Bridge (1940) die als gevolg van resonantie is ingestort Bouw van Manhattan Bridge, 23 maart 1909 Hangbrug detail spaninrichting op het landhoofd, brug over de Dordogne bij Port de Gluges Een hangbrug is een brug die is opgebouwd uit twee (soms één) hoge pijlers of pylonen waartussen een of meer (vaak twee) dikke kabels gespannen zijn.

Nieuw!!: Inca's en Hangbrug · Bekijk meer »

Harnas

Een harnas is een samenstel van, uit metaal of zwaar leder vervaardigde, het lichaam geheel of grotendeels bedekkende kledingstukken, dat in vroeger tijden door ridders of soldaten werd gedragen bij wijze van pantser.

Nieuw!!: Inca's en Harnas · Bekijk meer »

Heilige vallei van de Inca's

Heilige vallei van de Inca's De heilige vallei van de Inca's of het heilige dal van de Inca's (Spaans: Valle Sagrado de los Incas) is een vallei in de Peruaanse Andes nabij de Incahoofdstad Cuzco.

Nieuw!!: Inca's en Heilige vallei van de Inca's · Bekijk meer »

Hernando de Soto (ontdekkingsreiziger)

Hernando de Soto Route van de expeditie van de Soto Hernando de Soto (rond 1497-25 juni 1542) was een Spaanse conquistador, die zocht naar rijkdommen in het zuidoosten van de huidige Verenigde Staten.

Nieuw!!: Inca's en Hernando de Soto (ontdekkingsreiziger) · Bekijk meer »

Hernán Cortés

Hernán Cortés Hernán Cortés de Monroy Pizarro Altamirano, marqués del Valle de Oaxaca (Medellín, 1485 – Castilleja de la Cuesta, 2 december 1547) was een Spaanse conquistador.

Nieuw!!: Inca's en Hernán Cortés · Bekijk meer »

Hidalgo (adel)

Een hidalgo in een Spaanse kolonie. Heraldische kroon Een hidalgo is in Spanje iemand die tot de lage adel behoort.

Nieuw!!: Inca's en Hidalgo (adel) · Bekijk meer »

Hogepriester

De hogepriesterlijke kleding De Hogepriester (Hebreeuws: כהן גדול, Kohen Gadol) was in het jodendom, de leider van de priesters (kohaniem) die de tempeldienst verrichten.

Nieuw!!: Inca's en Hogepriester · Bekijk meer »

Hooggebergte

Een hooggebergte of alpien gebergte is een gebergte dat zich dankzij zijn hoogte landschappelijk en ecologisch duidelijk van zijn omgeving onderscheidt.

Nieuw!!: Inca's en Hooggebergte · Bekijk meer »

Huayna Capac

Huayna Capac Huayna Capac (Quechua: Wayna Qhapaq ofwel 'Jongeman Rijkdom') was de eerste Inca-keizer die niet in Cuzco werd geboren, maar in het noorden van het huidige Ecuador.

Nieuw!!: Inca's en Huayna Capac · Bekijk meer »

Huáscar

Inca-keizer Inti Cusi Huallpa Huáscar (1503 - 1532) (Waskhar in Quechua) was van 1527 tot aan zijn dood in 1532 de 12e goddelijke keizer van het Incarijk.

Nieuw!!: Inca's en Huáscar · Bekijk meer »

Immuniteit (biologie)

Vaccinatie draagt bij aan groepsimmuniteit, en daarmee aan het indammen van de verspreiding van een ziekteverwekker Immuniteit is het vermogen van levende wezens om zich te verweren tegen een ziekteverwekkend micro-organisme.

Nieuw!!: Inca's en Immuniteit (biologie) · Bekijk meer »

Indianen

Afbeelding uit 1914 van indianen, afkomstig van diverse stammen Cuzco, Peru, Zuid-Amerika Indianen is een benaming voor de oorspronkelijke, inheemse bevolking van Amerika.

Nieuw!!: Inca's en Indianen · Bekijk meer »

Inti (Incagod)

Inti (de zonnegod) was een van de belangrijkste goden van de Inca's, naast Viracocha (de oppergod), en Mama Quilla (de godin van de maan).

Nieuw!!: Inca's en Inti (Incagod) · Bekijk meer »

Juan Pizarro

Juan Pizarro (Trujillo, omstreeks 1511 – Cuzco, juli 1536) was een Spaanse conquistador die samen met zijn broers Francisco, Hernando en Gonzalo in 1532 het Inca-rijk in Zuid-Amerika veroverde.

Nieuw!!: Inca's en Juan Pizarro · Bekijk meer »

Katoen

Rijpe katoenbollen Topproducenten in de wereld in 2004 Katoenverwerking in Nederlands Indië: de katoen wordt ontpit en gerold (1948-1949) Katoen is een zachte, eencellige vezel, die uit de opperhuid (epidermis) van de zaden van de katoenplant (Gossypium) groeit.

Nieuw!!: Inca's en Katoen · Bekijk meer »

Keizer Karel V

Keizer Karel V, vóór zijn mondigverklaring Karel van Luxemburg genoemd (Gent, 24 februari 1500 – Cuacos de Yuste, Spanje, 21 september 1558), was een telg uit het Huis Habsburg.

Nieuw!!: Inca's en Keizer Karel V · Bekijk meer »

Knots

Een oude politieknuppel Een knuppel of knots is een stok die speciaal is vervaardigd om zware slagen mee toe te brengen aan een tegenstander.

Nieuw!!: Inca's en Knots · Bekijk meer »

Lama (dier)

Video Lama's nabij San Pedro de Atacama in Chili De lama (Lama glama), soms ook schaapkameel genoemd, is een gedomesticeerd Zuid-Amerikaans hoefdier uit de familie van de kameelachtigen (Camelidae).

Nieuw!!: Inca's en Lama (dier) · Bekijk meer »

Landengte van Panama

Landengte van Panama De Landengte van Panama, ook bekend als de Landengte van Darién, is de landengte, begrensd door de Caribische Zee in het noorden en de Grote Oceaan in het zuiden, die de verbinding vormt tussen de werelddelen Noord-Amerika en Zuid-Amerika.

Nieuw!!: Inca's en Landengte van Panama · Bekijk meer »

Leemsteen

Vernieuwing van een deklaag van een adobemuur Leemsteen (Engels: mudbrick; Frans: brique crue) of adobe is ongebakken kleisteen die in de zon gedroogd is en als bouwmateriaal gebruikt wordt.

Nieuw!!: Inca's en Leemsteen · Bekijk meer »

Lijfwacht

Een lijfwacht (vaak ook bodyguard, officieel persoonsbeveiliger) is een persoon die de beveiliging verzorgt van een andere persoon.

Nieuw!!: Inca's en Lijfwacht · Bekijk meer »

Lingua franca

De ''Lingua Franca'' (1830). Frans was toentertijd een veelgebruikte taal in Europa. Een lingua franca is een taal die als gemeenschappelijk communicatiemiddel wordt gebruikt tussen mensen met verschillende moedertalen.

Nieuw!!: Inca's en Lingua franca · Bekijk meer »

Lucuma

Onrijpe lucuma aan een tak Lucuma (de vrucht van Pouteria lucuma uit de familie Sapotaceae) is een vrucht die oorspronkelijk uit de Zuid-Amerikaanse Andes-valleien van Chili, Peru en Ecuador afkomstig is.

Nieuw!!: Inca's en Lucuma · Bekijk meer »

Maan

Achterkant van de Maan (foto van Lunar Reconnaissance Orbiter) De Maan is de enige maan (natuurlijke satelliet) van de Aarde en van de manen van het zonnestelsel de vijfde in grootte.

Nieuw!!: Inca's en Maan · Bekijk meer »

Machu Picchu

Machu Picchu (Quechua Machu Pikchu) is een ruïnestad van de Inca's in Peru.

Nieuw!!: Inca's en Machu Picchu · Bekijk meer »

Mama Quilla

Mama Quilla of Mama Killa was de maangodin van de Inca's.

Nieuw!!: Inca's en Mama Quilla · Bekijk meer »

Manco Inca Yupanqui

Manco Inca Yupanqui, tekening van Guaman Poma. Manco Inca Yupanqui (1516 – 1544) (Quechua: Manqu Inka Yupanki) was van 1534 tot zijn dood in 1544 de 15e goddelijke keizer van het Incarijk.

Nieuw!!: Inca's en Manco Inca Yupanqui · Bekijk meer »

Maquette

Prijsvraagmaquette voor het Raadhuis Rotterdam door W. Kromhout in 1912 Een maquette is een driedimensionaal model op schaal.

Nieuw!!: Inca's en Maquette · Bekijk meer »

Mijlpaal

Replica van een Romeinse mijlpaal, gevonden in Den Haag Mijlpaal in Dörenhagen, Duitsland Een mijlpaal is een paal die de afstand in mijlen aangeeft, tot een bepaalde stadspoort of tot de volgende mijlpaal.

Nieuw!!: Inca's en Mijlpaal · Bekijk meer »

Misdrijf

De goochelaar''. Terwijl een persoon uit het publiek vol ongeloof toekijkt, wordt zijn beurs gestolen door een man in priestergewaad en lorgnet, die achter hem staat. Terwijl hij dit doet kijkt de man naar de hemel. Alleen de metgezel van de modieus geklede dame schijnt er iets van te merken en wijst haar op de beurzensnijder. De term misdrijf is een juridisch begrip, dat in het Belgische en Nederlandse strafrecht en overige wetten verschillende betekenissen heeft.

Nieuw!!: Inca's en Misdrijf · Bekijk meer »

Moche

Piramide van de Zon, Huaca del Sol Uitzicht op de Piramide van de Maan, Huaca de la Luna, met de Cerro Blanco op de achtergrond De Moche- of Mochichacultuur was een precolumbiaanse beschaving in het huidige Peru, die bestond van ongeveer 0 tot 750 na Christus, in de dalen van de rivieren Moche en Chicarna, aan de Peruaanse kust.

Nieuw!!: Inca's en Moche · Bekijk meer »

Mummie

Mummie in het Louvre Een mummie is een stoffelijk overschot waarbij het ontbindingsproces na het overlijden vrijwel tot stilstand is gekomen, zodat van het lichaam niet alleen het skelet overgebleven is maar ook de zachte delen, in het bijzonder de huid.

Nieuw!!: Inca's en Mummie · Bekijk meer »

Neolithische revolutie

Het ontstaan van de landbouw, vaak aangeduid als de neolithische revolutie, vormde de overgang van een samenleving van jager-verzamelaars met een rondtrekkend bestaan (nomadisme) naar een samenleving van mensen die in nederzettingen woonden (sedentarisme) en aan akkerbouw en veeteelt deden.

Nieuw!!: Inca's en Neolithische revolutie · Bekijk meer »

Nieuwe Wereld

De Nieuwe Wereld in de 18e eeuw De Nieuwe Wereld is een (eurocentrische) benaming voor het deel van de wereld dat vanaf 1492 door de Europeanen werd ontdekt.

Nieuw!!: Inca's en Nieuwe Wereld · Bekijk meer »

Ninan Cuyochi

Ninan Cuyochi (1490-1527) was de oudste zoon van Sapa Inca Huayna Capac.

Nieuw!!: Inca's en Ninan Cuyochi · Bekijk meer »

Ontdekking van Amerika

Christoffel Columbus bij zijn aankomst in de Nieuwe Wereld. Geromantiseerd Amerikaans schilderij uit 1893. Met de term ontdekking van Amerika wordt meestal de landing van Christoffel Columbus op een van de eilanden van de Bahama's in het Caraïbisch gebied op 12 oktober 1492 bedoeld.

Nieuw!!: Inca's en Ontdekking van Amerika · Bekijk meer »

Oorlog van de Twee Broers

De Oorlog van de Twee Broers was een burgeroorlog in het Incarijk.

Nieuw!!: Inca's en Oorlog van de Twee Broers · Bekijk meer »

Opzet

Opzet is de meest volledige wilsvorming die achter een menselijke gedraging steekt.

Nieuw!!: Inca's en Opzet · Bekijk meer »

Orale traditie

Een traditionele verhalenverteller (''manaschi'') in Kirgizië Orale traditie, mondelinge traditie of mondelinge overlevering is het mondeling doorgeven van verhalen van de ene op de andere generatie.

Nieuw!!: Inca's en Orale traditie · Bekijk meer »

Orion (sterrenbeeld)

Kaart van het sterrenbeeld Orion Klassieke weergave van Orion Orion (afkorting Ori) is een opvallend sterrenbeeld aan de hemelequator, liggende tussen rechte klimming en en tussen declinatie −11° en +23°.

Nieuw!!: Inca's en Orion (sterrenbeeld) · Bekijk meer »

Pachacuti

Pachacuti, tekening van Guamán Poma Pachacuti Inca Yupanqui of Pachacutec (gestorven in 1471/1472; Pachakutiq Yupanki in Quechua) was de negende Inca-heerser.

Nieuw!!: Inca's en Pachacuti · Bekijk meer »

Pachamama

PachamamaFestiviteiten voor Pachamama Pachamama (van het quechua pacha: aarde en mama: moeder, dus letterlijk vertaald "Moeder Aarde") is de belangrijkste godheid voor de inheemse bevolking van de centrale Andes van Zuid-Amerika.

Nieuw!!: Inca's en Pachamama · Bekijk meer »

Písac

miniatuur Písac of Pisaq is een ''distrito'' van de Calca-''provincia'' in de regio Cusco van Peru in de heilige vallei, aan de rivier de Urubamba.

Nieuw!!: Inca's en Písac · Bekijk meer »

Peru

Een inwoner van de Andes in traditioneel gewaad, nabij het Peruaanse dorpje Písac Peru (Spaans: Perú; Quechua en Aymara: Piruw), officieel de Republiek Peru (Spaans: República del Perú), is een land aan de westkust van Zuid-Amerika.

Nieuw!!: Inca's en Peru · Bekijk meer »

Ploeg (werktuig)

Wielploeg getrokken door een dubbelspan Ploegvoor Ploegvoor in Noord-Macedonië De ploeg is een landbouwwerktuig dat in de akkerbouw wordt gebruikt om de grond, waarin het gewas wordt gezaaid of geplant, te keren, te verkruimelen en proper te maken.

Nieuw!!: Inca's en Ploeg (werktuig) · Bekijk meer »

Poema

Poema Poema De poema, bergleeuw of zilverleeuw (Puma concolor) is een katachtig dier dat in geheel Midden- en Zuid-Amerika en in het westen van Noord-Amerika voorkomt.

Nieuw!!: Inca's en Poema · Bekijk meer »

Pokken

Pokken of variola was een uiterst besmettelijke en levensbedreigende virusziekte die de mensheid millennia heeft geteisterd.

Nieuw!!: Inca's en Pokken · Bekijk meer »

Poncho

Poncho Een poncho is een van origine Zuid-Amerikaans kledingstuk dat bestaat uit een rechthoekige doek met in het midden een gat om het hoofd door te steken.

Nieuw!!: Inca's en Poncho · Bekijk meer »

Potosí (stad)

Potosí is een stad in Bolivia, in het gelijknamige departement.

Nieuw!!: Inca's en Potosí (stad) · Bekijk meer »

Puquina (taal)

Pukina (ook wel Puquina) is een uitgestorven taal die gesproken werd in het Andesgebied rond het Titicacameer, in de kustgebieden van het zuiden van Peru en het noorden van Chili, en in de zuidelijke hoogvlakten van Bolivia.

Nieuw!!: Inca's en Puquina (taal) · Bekijk meer »

Quechua (taal)

Verspreidingsgebied van de verschillende vormen van Quechua Quechua (ook Quichua, Kichwa/Kechua of Qhiswa/Qheswa - in de eigen spelling benoemd en geschreven als Runa simi of Qhichwa shimi) is een indiaanse taalfamilie en macrotaal zonder bewezen verwanten.

Nieuw!!: Inca's en Quechua (taal) · Bekijk meer »

Quinoa (plant)

Quinoa of gierstmelde (Chenopodium quinoa) is een eenjarige plant uit de amarantenfamilie (Amaranthaceae).

Nieuw!!: Inca's en Quinoa (plant) · Bekijk meer »

Quipu

Quipu Quipu's (Quechua: khipu) waren in de Precolumbiaanse periode een soort koorden die gebruikt werden om allerlei informatie weer te geven.

Nieuw!!: Inca's en Quipu · Bekijk meer »

Regenwoud

Uitzicht over een regenwoud in Maleisië Een regenwoud is een bebost ecosysteem waarin veel regen valt, het gehele jaar door.

Nieuw!!: Inca's en Regenwoud · Bekijk meer »

Sacsayhuamán

detail Sacsayhuamán, of Saqsaywaman, is een archeologische locatie ten noorden van de stad Cuzco in Peru.

Nieuw!!: Inca's en Sacsayhuamán · Bekijk meer »

Sandaal

Trekkingsandalen Een sandaal is het oudste type schoeisel.

Nieuw!!: Inca's en Sandaal · Bekijk meer »

Sapa Inca

Sapa Inca Pachacuti De goddelijke keizer van het Incarijk werd aangeduid met de titel Sapa Inca (Nederlands: De enige Inca).

Nieuw!!: Inca's en Sapa Inca · Bekijk meer »

Schoffel

Schoffel met puntvormig blad Schoffel met gebogen blad Een schoffel is een stuk tuingereedschap in de vorm van een horizontaal liggend mes dat bevestigd is aan een houten, aluminium of composiet steel.

Nieuw!!: Inca's en Schoffel · Bekijk meer »

Schrift

Schriften van over de hele wereld. Een schrift of schrijfsysteem is een systeem om taal grafisch weer te geven.

Nieuw!!: Inca's en Schrift · Bekijk meer »

Seizoen

Stand van de aarde aan het begin van de astronomische seizoenen. Seizoen / Groeiringen. Een seizoen of jaargetijde is een jaarlijks terugkerende periode van 3 maanden.

Nieuw!!: Inca's en Seizoen · Bekijk meer »

Silo (opslagplaats)

Betonnen silo's in Deventer uit 1924 (links) en 1961 silo in Amsterdam verbouwd tot appartementencomplex Een silo is een opslagplaats voor stort- of bulkgoederen in de vorm van poeders of korrelvormige producten zoals graan, kolen, cement, veevoer, zand, grind, kunstmest, enzovoort.

Nieuw!!: Inca's en Silo (opslagplaats) · Bekijk meer »

Slinger (wapen)

alpacahaar Oude slingerstenen Een slinger is een wapen waarmee kleine stenen of slingerkogels naar een doelwit kunnen worden geworpen.

Nieuw!!: Inca's en Slinger (wapen) · Bekijk meer »

Speer

Oude jachtspeer en mes, afkomstig uit het Mesa Verde National Park Een speer is een oud gevechtswapen dat zowel voor de jacht alsook voor oorlogsvoering geschikt is.

Nieuw!!: Inca's en Speer · Bekijk meer »

Speld

Speld Een speld is gereedschap waarmee onderdelen van naaiwerk tijdelijk aan elkaar kunnen worden gezet.

Nieuw!!: Inca's en Speld · Bekijk meer »

Statistiek

Statistiek is de wetenschap en de techniek van het verzamelen, bewerken, interpreteren en presenteren van gegevens.

Nieuw!!: Inca's en Statistiek · Bekijk meer »

Tawantinsuyu

Tawantinsuyu is de oorspronkelijke naam die de Inca's aan hun eigen rijk gaven.

Nieuw!!: Inca's en Tawantinsuyu · Bekijk meer »

Túpac Amaru

Túpac Amaru Túpac Amaru (Thupaq Amaru in Quechua) (± 1537 - 1572) was de laatste inheemse leider van de Incastaat in Peru.

Nieuw!!: Inca's en Túpac Amaru · Bekijk meer »

Túpac Huallpa

Túpac Huallpa of Huallpa Túpac (originele naam Auqui Huallpa Tupac) (? - oktober 1533) was de 14de goddelijke keizer van het Incarijk.

Nieuw!!: Inca's en Túpac Huallpa · Bekijk meer »

Túpac Inca Yupanqui

thumb Tupaq Inka Yupanki, oude spelling Tupac Inca Yupanqui, was de tiende goddelijke keizer van het Incarijk.

Nieuw!!: Inca's en Túpac Inca Yupanqui · Bekijk meer »

Teeltkalender

Een teeltkalender geeft aan wanneer een bepaald gewas gezaaid, gepoot/geplant en geoogst kan worden.

Nieuw!!: Inca's en Teeltkalender · Bekijk meer »

Titicacameer

Het Titicacameer is het grootste meer van Zuid-Amerika, met een oppervlakte van 8340 km².

Nieuw!!: Inca's en Titicacameer · Bekijk meer »

Tiwanaku

''Kalasasaya'' ''Verzonken Tempel'' ''Monolithisch beeld op de Kalasasaya'' Tiwanaku (oude schrijfwijze: Tiahuanaco) was een stad in het huidige Bolivia op een tiental kilometers van het Titicacameer.

Nieuw!!: Inca's en Tiwanaku · Bekijk meer »

Trapezium

Enkele trapezia: het eerste is rechthoekig, het tweede gelijkbenig en het derde ongelijkbenig. Een trapezium of trapezoïde is in de meetkunde een (meestal convex veronderstelde) vierhoek waarvan minstens twee tegenoverliggende zijden evenwijdig zijn.

Nieuw!!: Inca's en Trapezium · Bekijk meer »

Trujillo (Spanje)

Trujillo is een stad in Spanje, gelegen in de provincie Cáceres, in de autonome regio Extremadura.

Nieuw!!: Inca's en Trujillo (Spanje) · Bekijk meer »

Tumbes (stad)

Tumbes is een stad in de gelijknamige provincie en de gelijknamige regio van Peru. De stad is gelegen aan de rivier Tumbes, vlak bij de grens met Ecuador. In 2015 telde de stad Tumbes 112.000 inwoners. In Tumbes kwam de veroveraar Francisco Pizarro voor het eerst in contact met de Inca's.

Nieuw!!: Inca's en Tumbes (stad) · Bekijk meer »

Tunica (Rome)

De oorspronkelijke Romeinse tunica. Mannen en vrouwen in het Romeinse Rijk droegen een tunica.

Nieuw!!: Inca's en Tunica (Rome) · Bekijk meer »

Tupu

Tupu is een Frans-Canadese tekenfilmserie over een verwilderd meisje uit New York.

Nieuw!!: Inca's en Tupu · Bekijk meer »

Vakwerk (wandconstructie)

Hornburg (Duitsland) Vakwerk is een bouwwijze om muren te maken, waarbij de dragende structuur uit houten balken bestaat.

Nieuw!!: Inca's en Vakwerk (wandconstructie) · Bekijk meer »

Venus (planeet)

Venus is vanaf de zon gezien de tweede planeet van het zonnestelsel.

Nieuw!!: Inca's en Venus (planeet) · Bekijk meer »

Verzorgingsstaat

Met verzorgingsstaat wordt een bestuurlijk systeem aangeduid waarin een staat in meerdere of mindere mate verantwoordelijkheid neemt voor het welzijn van zijn burgers, zoals in kwesties van arbeidsomstandigheden, armenzorg, gezondheidszorg, onderwijs, werkgelegenheid en sociale zekerheid.

Nieuw!!: Inca's en Verzorgingsstaat · Bekijk meer »

Vilcabamba (site)

Vilcabamba of Espíritu Pampa (van Quechua: Willkapampa, "heilige vallei") is een archeologische vindplaats in het gelijknamige district Vilcabamba in Peru.

Nieuw!!: Inca's en Vilcabamba (site) · Bekijk meer »

Viracocha

Viracocha of Wiraqocha (Quechua voor Vet- of Schuim-Meer) was de oppergod bij de Inca's.

Nieuw!!: Inca's en Viracocha · Bekijk meer »

Viracocha Inca

Viracocha Inca, tekening van Guamán Poma (1615) Viracocha Inca (Wiraqocha Inka in Quechua) was de achtste Inca-heerser van het koninkrijk Cuzco, het latere Incarijk.

Nieuw!!: Inca's en Viracocha Inca · Bekijk meer »

Voorouderverering

Samosir staat bij een stenen sarcofaag van de familie Sidabutar waarin voorouder-schedels bewaard worden, Wereldmuseum Amsterdam Voorouderverering is een systeem van rituelen en aanroeping van overleden verwanten.

Nieuw!!: Inca's en Voorouderverering · Bekijk meer »

Vriesdrogen (conservering)

Vriesdrogen of lyofilisatie is een industriële methode die vanouds wordt toegepast voor het conserveren van levensmiddelen en geneesmiddelen.

Nieuw!!: Inca's en Vriesdrogen (conservering) · Bekijk meer »

Wak'a

Wak'a (Quechua; in Spaanse koloniale documenten meestal huaca geschreven) is de naam van lokale goden van de Andes-culturen, en van de plaats waar zo'n godheid wordt aanbeden.

Nieuw!!: Inca's en Wak'a · Bekijk meer »

Wegennetwerk van de Inca's

De Inca's hadden een uitgebreid wegennetwerk in Zuid-Amerika, met name in het huidige Peru, Ecuador, Bolivia en Chili.

Nieuw!!: Inca's en Wegennetwerk van de Inca's · Bekijk meer »

Woestijn

Rots- en grindwoestijnlandschap in Wadi Rum, Jordanië. Atacamawoestijn in Chili. Een woestijn is een gebied waar relatief zeer weinig neerslag valt, maximum 200 millimeter per jaar, waardoor er weinig of geen vegetatie is.

Nieuw!!: Inca's en Woestijn · Bekijk meer »

Wol

Wol bestaat uit zachte, dunne haren van de vacht van sommige dieren.

Nieuw!!: Inca's en Wol · Bekijk meer »

Zevengesternte

de Komeet Machholz bevond zich op 8 januari 2005 schijnbaar nabij het Zevengesternte infrarood (Spitzer Space Telescope) met bovenaan de ster Maia. Het Zevengesternte (''M45'') ofwel de Plejaden (sinds 2005 officieel zo gespeld, maar meestal 'Pleiaden' genoemd) is een open sterrenhoop in het sterrenbeeld Stier (Taurus).

Nieuw!!: Inca's en Zevengesternte · Bekijk meer »

Zilvervloot

Internationale handelsroutes: wit zijn Spaanse routes en blauw van Portugal Gevecht om een Spaanse zilvervloot in de Baai van Vigo De zilvervloot was in de 16e en 17e eeuw een jaarlijks konvooi van schepen, waarin kostbaarheden van de Spaanse koloniën in Amerika werden verscheept naar Spanje.

Nieuw!!: Inca's en Zilvervloot · Bekijk meer »

Zon

De zon is de ster die het dichtst bij de aarde staat en het centrum van het zonnestelsel vormt.

Nieuw!!: Inca's en Zon · Bekijk meer »

Zonnegod

offer aan Aton, 18e dynastie van Egypte, 1372-1355 v.Chr., Egyptisch Museum (Caïro) Een zonnegod (of godin) vertegenwoordigt de zon, of aspecten ervan zoals zonnestralen.

Nieuw!!: Inca's en Zonnegod · Bekijk meer »

Zonnekalender

Een zonnekalender is een kalender die is gebaseerd op het zonnejaar: de duur van een kalenderjaar is ongeveer een zonnejaar en varieert meestal slechts een dag.

Nieuw!!: Inca's en Zonnekalender · Bekijk meer »

Zonsopkomst

Zonsopkomst Zonsopkomst in Riccarton Zonsopkomst op Schiermonnikoog Zonsopkomst in Timișoara Zonsopkomst of zonsopgang is het moment waarop het eerste stukje van de zon boven de oostelijke horizon verschijnt.

Nieuw!!: Inca's en Zonsopkomst · Bekijk meer »

Zwaard (wapen)

Moderne gevechtszwaarden pseudo-middeleeuws zwaardgevecht; middeleeuwse ridders vochten te paard, droegen een schild (targe) om de hals en hielden het zwaard met beide handen vast. IJzeren zwaard (50-10 v.Chr.), gevonden in Vlijtingen - Gallo-Romeins Museum (Tongeren) Het zwaard is een gevechtswapen.

Nieuw!!: Inca's en Zwaard (wapen) · Bekijk meer »

1532

Atahualpa gevangen genomen Het jaar 1532 is het 32e jaar in de 16e eeuw volgens de christelijke jaartelling.

Nieuw!!: Inca's en 1532 · Bekijk meer »

16 november

16 november is de 320ste dag van het jaar (321ste dag in een schrikkeljaar) in de gregoriaanse kalender.

Nieuw!!: Inca's en 16 november · Bekijk meer »

Richt hier:

Goud in de Incacultuur, Inca goud, Inca-cultuur, Incacultuur, Incarijk, Inka, Inka's.

UitgaandeInkomende
Hey! We zijn op Facebook nu! »