Lijst van termen in de bouwkunde

Enkele bouwkundige begrippen die gebruikt worden om elementen in (vaak oude) gebouwen te benoemen of een aanduiding zijn voor de stijl waarin het bouwwerk (of een element daaruit) thuishoort.

344 relaties: Aacht, Aanzetsteen, Abacus (architectuur), Acanthus (bouwkunde), Accoladeboog, Aedicula, Afzaat, Agora, Ajourwerk, Akropolis, Akroterion, Altaar (religie), Alternerend stelsel, Ambo (preekstoel), Amfitheater, Angelus (gebed), Angelusklok, Ante, Antefix, Antependium, Apsis (architectuur), Aquaduct (watergang), Arcade (architectuur), Architectuur, Architraaf, Archivolt, Argon, Athene (stad), Atlant, Atlas (mythologie), Atrium (bouwkunde), Attiek, Badding, Baldakijn, Baluster, Balustrade, Baptisterium, Barbacane, Barokarchitectuur, Basement (architectuur), Basilica (bouwwerk), Basilicaal, Basilicastijl, Basiliek, Bastion, Bekisting, Belvedère (architectuur), Bestek (bouwkunde), Beuk (architectuur), Bifora, ..., Blaasbalg (tracering), Blind (bouwkunde), Blinde boog, Blindtracering, Boerenvlechting, Boheemse kap, Boog (bouwkunde), Boogfries, Bordes (trap), Bordes (verhoogde stoep), Borstwering (bouwkunde), Borstwering (verdedigingswerk), Bosseren, Bouworde, Bouwsteiger, Breuksteen, Brons, Bundelpijler, Caldarium, Campanile (klokkentoren), Cannelure, Cartouche (heraldiek), Cella, Centraalbouw, Chevet, Cirkel (tracering), Classicisme, Colonnet, Composiet (materiaal), Composiete orde, Console (bouwkunde), Crypte, Dag (bouwkunde), Dakruiter, Dakstoel, Deelzuiltje, Diagonaalrib, Diamantgewelf, Diamantkop, Dilatatievoeg, Doksaal, Donjon, Doopvont, Dorische orde, Dorpel, Draadnagel, Drieblad, Driebladboog, Drielob, Drielobbige hoefijzerboog, Drielobboog, Driepas, Driesnuit, Druppel (tracering), Dwarsbalk (constructie), Echinus (kapiteel), Eclecticisme, Eierlijst, Email cloisonné, Empirestijl, Engeland, Entasis, Entree, Epitaaf, Escarpe, Exedra, Ezelsrug, Festoen, Flamboyante gotiek, Florentijnse boog, Formeel (bouwkunde), Forum (Romeinse Rijk), Fries (kunst), Fronton (bouwkunde), Gebint, Gebouw, Geheng, Geleding (architectuur), Gestileerd bladwerkkapiteel, Getoogd, Getoogde strek, Getordeerd, Gevel, Gewelf, Gewelfkap, Gewelfrib, Gewelfsleutel, Gordelboog, Gording (bouwkunde), Gotiek (bouwkunst), Graatgewelf, Graf, Griekenland, Grieks kruis, Grondwerk, Hagioscoop, Hallenkerk, Hart (tracering), Heiblok, Heipaal, Helmteken, Heraldiek, Herme (Grieks godenbeeld), Hermes (mythologie), Hoefijzerboog, Hoekkeper, Hogel, Hol en bol gebogen driehoek, Hoofdgestel, Iconisch kapiteel, Icoon (religieuze kunst), IJzer (element), Impost (architectuur), Ionische orde, Jugendstil, Kalenderen, Kalf (bouwkunde), Kandelaber, Kapiteel, Kariatide, Kathedraal, Keizerlijke trap, Kelkkapiteel, Keper (dak), Keperboog, Kerkgebouw, Kilkeper, Kloostergang, Knopkapiteel, Knorrenkapiteel, Koekoek (bouwkunde), Koorgestoelte, Kooromgang, Koorsluiting, Koortoren, Korinthische orde, Koude kas, Kozijn, Kroonlijst, Kruisbloem (bouwkunde), Kruisdak, Kruisgewelf, Kruising (bouwkunst), Kruiskozijn, Kruisweg (religie), Kunststeen (bouwmateriaal), Kussenkapiteel, Kwast (hout), Ladder, Laddervenster, Lancetboog, Lantaarn (bouwkunde), Latei, Lessenaarsdak, Lichtbeuk, Lierne (bouwkunde), Lijst van vaktermen in de vestingbouwkunde, Liseen, Loggia, Loofwerk, Luchtboog, Maaiveld, Maaswerk, Makelaar (bouwconstructie), Melkmeisje (bouwkunde), Messing (legering), Metope (architectuur), Metselen, Metselwerk, Monofora, Montant, Mortel (betontype), Motief (patroon), Muur (bouwsel), Naaldhout, Napoleon Bonaparte, Narthex, Negblok, Netgewelf, Neut (bouwkundig), Nok (bouwkundig), Oksaal, Op vlucht, Open stootvoeg, Oranjerie, Ornament, Oud-Griekse architectuur, Overkluizing, Overstek, Palmet, Pandhof, Pendentief, Pijler (bouwkunde), Pilaster, Pinakel, Piscina (kerk), Plint, Polifora, Polychromie, Portico, Priesterkoor, Pseudobasiliek, Pseudotransept, Puntgevel, Realisme (kunststroming), Renaissance, Retabel, Ribgewelf, Risaliet, Rocaille, Rococo, Roest (metaal), Rolwerk, Romaans kapiteel, Romaanse architectuur, Romeinse architectuur, Romeinse Rijk, Rondboog, Rondboogvenster, Rustica, Schacht (bouwkunde), Schalk, Scheiboog, Schip (bouwkunst), Scotia (architectuur), Sluitsteen, Sokkel (beeld), Souterrain, Spant (bouwkunde), Spijker (smeedijzer), Spitsboog, Spitsboogvenster, Spitstongewelf, Steek (trap), Steekkap, Stergewelf, Steunbeer, Straalgewelf, Straalkapel, Stylobaat, T-dak, Tamboer (bouwkunde), Teerlingkapiteel, Tektonisch kapiteel, Tempel, Terracotta, Thermen, Tierceron, Timpaan, Tongewelf, Toot, Tootboog, Toscaanse orde, Transept, Transeptsluiting, Trasraam, Travee, Trekplaat, Trifora, Triforium, Triglief, Triomfboog (kerk), Troon, Trullo, Tweesnuit, Typologie, Veelpas, Venster (muur), Vesting (verdedigingswerk), Vide (ruimte), Vierblad, Vieringtoren, Vierpas, Viersnuit, Vijfsnuit, Visblaas, Vleugeldeur (bouwkunde), Vliering, Vlinder (bouwkunde), Voeg, Voluut, Voluutkapiteel, Vorktracering, Waaierboog, Waltoren (vestingwerk), Waterspuwer, Werkvloer, Westwerk, Zaalkerk, Zadeldak, Zijbeuk, Zolder (gebouw), Zuil (bouwkunde), 18e eeuw. Uitbreiden index (294 meer) » « Comprimeren index

Aacht

Een aacht of aagt is een ondergronds type bouwwerk dat uitgegraven werd in de leem- of mergelbodem en dat gebruikt werd als toevluchtsoord, onder meer tijdens de Tachtigjarige Oorlog (1568-1648).

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Aacht · Bekijk meer »

Aanzetstenen in donkerder oranje.1. grote spatkrachten met flauwe boog. 2. kleine spatkrachten met spitse boog '''benamingen:'''1. spanning of spanwijdte 2. rechtstand 3. porringpunt 4. top of kruin 5. pijl, porring of steek 6. aanzet 7. geboorte 8. buitenbooglijn 9. binnenbooglijn Een aanzetsteen is de steen die aan de basis van een boog of gewelf ligt.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Aanzetsteen · Bekijk meer »

Abacus (architectuur)

Fronton, H: Cimaas, I:Akroterion Een abacus is een vlakke stenen dekplaat aan de top van een klassiek kapiteel.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Abacus (architectuur) · Bekijk meer »

Acanthus (bouwkunde)

Zeer diep uitgewerkt acanthuskapiteel uit de renaissance - Venetië, Palazzo ducale Het acanthusmotief is een veel toegepaste vormgeving binnen de bouwornamentiek.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Acanthus (bouwkunde) · Bekijk meer »

Accoladeboog

Accoladeboog Een accoladeboog is in de architectuur een boogconstructie in de vorm van een accolade.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Accoladeboog · Bekijk meer »

Aedicula

Aedicula (vertaling Latijn: klein huis, tempeltje, godshuisje) wordt in de bouwkunst gebruikt om de ombouw van een nis aan te duiden.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Aedicula · Bekijk meer »

Afzaat

De drie ramen hebben ieder een afzaat die tevens onderdeel is van een lijst Een betegelde afzaat Een afzaat is een schuin naar buiten aflopend vlak waarover neerslag die tegen de gevel of het venster is gewaaid naar beneden doet afstromen, waardoor voorkomen wordt dat er een ophoping van water ontstaat.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Afzaat · Bekijk meer »

Agora

De ''agora'' van Antiphellos (Lycië)Agora (Oudgrieks) was de marktplaats en het hart van een polis in Hellas, zoals de Agora van Athene in de 5e eeuw v.Chr. (cf. forum te Rome).

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Agora · Bekijk meer »

Ajourwerk

Ajourwerk Onder ajourwerk wordt een vorm van decoratie verstaan die openingen bevat: à jour komt uit het Frans en betekent letterlijk: aan de dag, dus: zichtbaar, opengewerkt.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Ajourwerk · Bekijk meer »

Akropolis

Akropolis van Athene, afbeelding in het Nordisk familjebok (een encyclopedie) Rodos-stad Akropolis (of acropolis) (Oudgrieks) betekent in het Grieks het hoogste punt van de stad en is de naam die in de poleis gegeven werd aan de stadsburcht of citadel.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Akropolis · Bekijk meer »

Akroterion

Fronton, H:Cimaas, I:Akroterion Akroterion (Oudgrieks), ook wel geschreven acroterium, is een term uit de Griekse bouwkunst.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Akroterion · Bekijk meer »

Altaar (religie)

Een altaar (van het Latijn altus.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Altaar (religie) · Bekijk meer »

Alternerend stelsel

gebonden stelsel Het alternerend stelsel is in de bouwkunde het begrip voor het volgens een bepaalde regelmaat afwisselen van zware pijlers met lichtere pijlers of zuilen als dragende delen binnen een gebouw.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Alternerend stelsel · Bekijk meer »

Ambo (preekstoel)

Een ambo is een benaming voor een kleine stenen preekstoel in oudchristelijke basilieken.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Ambo (preekstoel) · Bekijk meer »

Amfitheater

Het amfitheater van Pula Een amfitheater is een ovaal open gebouw uit de Romeinse oudheid dat gebruikt werd voor gladiatorengevechten, jachtpartijen en gevechten met wilde dieren.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Amfitheater · Bekijk meer »

Angelus (gebed)

Paus Benedictus XVI, na het zondagse angelus, vanuit zijn studeerkamer in het Apostolisch Paleis Het angelus (voluit Angelus Domini; Nederlands de Engel des Heren) is een katholiek gebed dat van oudsher driemaal daags gebeden wordt: om zes uur 's morgens, twaalf uur 's middags en zes uur 's avonds.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Angelus (gebed) · Bekijk meer »

Angelusklok

Angelusklok De angelusklok is de kleinste klok van het gelui (aantal klokken) van een rooms-katholiek kerkelijk gebouw en heeft de hoogste toon ervan.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Angelusklok · Bekijk meer »

Ante

Delphi, de voorhal met anten. Ante (mv. anten) is een technische term uit de architectuur.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Ante · Bekijk meer »

Antefix

Tempeldak met antefixen Antefixen zijn ornamentale rechtopgezette blokjes, die dienen om de uiteinden van de onderste halfronde verbindings-dakpannen te maskeren.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Antefix · Bekijk meer »

Antependium

Het antependium is de bekleding aan de voorkant van een altaar of een kansel in de vorm van stof, hout of edelmetaal.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Antependium · Bekijk meer »

Apsis (architectuur)

apsis van een kruiskerk Basilica van Maxentius in Rome met links een absis Munsterkerk in Roermond. Apsis met straalkapellen en dwerggalerij Een apsis, abside of absidiool is een halfronde, of veelhoekige, nisvormige ruimte aan een basilica, kerk, kathedraal of tempel.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Apsis (architectuur) · Bekijk meer »

Aquaduct (watergang)

Segovia, Spanje Romeins aquaduct, Spanje Een aquaduct (Latijn: aquaeductus: waterleiding) is een soort viaduct (brug) voor een waterloop (spreng, rivier, kanaal) of waterleiding, waarbij andere verkeersstromen onder het water door worden geleid.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Aquaduct (watergang) · Bekijk meer »

Arcade (architectuur)

Een arcade in Hamburg Aquaduct in Spanje (Los Milagros) Bij de Abbaye aux Dames in Caen zijn beide torens versierd zijn met een boogfries Een arcade (afgeleid uit het Frans) is een bogengalerij – een reeks van achtereenvolgende bogen die rusten op kolommen.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Arcade (architectuur) · Bekijk meer »

Architectuur

Bauhaus-school, Dessau Neomodernistische architectuur in Pretoria Architectuur is de kunst en wetenschap van het ontwerpen van de gebouwde omgeving; inclusief steden, gebouwen, woningen, interieurs, tuinen, landschappen, meubelen of objecten.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Architectuur · Bekijk meer »

Architraaf

fronton, H: cimaas, I: akroterion Een architraaf (Grieks archi (ἀρχι), voornaamste, hoofd en Latijn trabs, balk) of epistyle is de onderste dragende balk in het hoofdgestel.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Architraaf · Bekijk meer »

Archivolt

Zuilengalerij Een archivolt of archivolte is een geprofileerde versiering langs een arcadeboog.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Archivolt · Bekijk meer »

Argon

Argon is een scheikundig element met symbool Ar en atoomnummer 18.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Argon · Bekijk meer »

Athene (stad)

Athene (Grieks: Αθήνα, Athína; fonetisch) (de θ klinkt als de th in het Engelse woord thing) is de hoofdstad en grootste stad van Griekenland en tevens het bestuurlijk centrum van de regio (periferia) Attica.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Athene (stad) · Bekijk meer »

Atlant

Beeld van Telamon in Wooster (Ohio) Agrigento Een atlant of telamon is in de architectuur en beeldhouwkunst een zuil in de vorm van een mannenfiguur die het hoofdgestel van een gebouw draagt.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Atlant · Bekijk meer »

Atlas (mythologie)

490–480 v.Chr., Nationaal Archeologisch Museum van Athene).Atlas (Oudgrieks: - « de drager », van / tláô, « dragen, ondersteunen ») is een figuur uit de Griekse mythologie.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Atlas (mythologie) · Bekijk meer »

Atrium (bouwkunde)

Atrium in de Romeinse tijd. Atrium van de Public Library te Vancouver. Atrium van Casa Milà van Antoni Gaudí. Het atrium is in de bouwkunde de naam van een centrale ruimte in een gebouw.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Atrium (bouwkunde) · Bekijk meer »

Attiek

Een 18e-eeuws attiek op het stadhuis van Geertruidenberg Een attiek is een (meestal versierde) verhoging bovenop de kroonlijst van een gevel, die het dak aan het oog onttrekt.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Attiek · Bekijk meer »

Badding

Een badding, ook wel batting genoemd, is een bezaagde houten balk van naaldhout.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Badding · Bekijk meer »

Baldakijn

Troonbaldakijn in Sint-Petersburg Een baldakijn, troonhemel, processiehemel of draaghemel is een van kostbare stof gemaakte overkapping, die als eerbewijs boven een persoon of voorwerp geplaatst of gedragen wordt.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Baldakijn · Bekijk meer »

Baluster

Verschillende soorten balusters Een baluster is een speciaal voor zijn doel vormgegeven, sterk geprofileerde zuil of spijl.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Baluster · Bekijk meer »

Balustrade

Houten balustrade Albrechtsburg Huis Severen in Amby met hardstenen balustrades (terras en serres), en gietijzeren balustrades (balkon en brug) Een balustrade is een laag hek of muurtje (ongeveer ter hoogte van het middel van een volwassene) dat bij een hoogteverschil mensen die zich aan de hoge zijde bevinden, beveiligt tegen vallen van bijvoorbeeld een balkon, galerij, trap, bordes of brug, of in een ravijn.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Balustrade · Bekijk meer »

Baptisterium

Baptisterium van de dom van Florence Gebruikelijk grondplan van baptisteria en kerk De doopvont in de vorm van een grieks kruis in het baptisterium van de Katapolianíkerk op het Griekse eiland Paros. Een baptisterium of doopkapel (afgeleid uit het Grieks: baptisterion: badplaats of zwembassin, Italiaans: battisterio) is een afgezonderd deel van een kerk waarin de doopvont (ook wel piscina) staat.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Baptisterium · Bekijk meer »

Barbacane

Barbacane in Krakau Haarlem: de Amsterdamse Poort met voorpoort en de daar achter gelegen hoofdpoort. Een barbacane of bruggeschans is een buitenwerk, een versterkte buitenpost, te vergelijken met een voorburcht, vaak in de vorm van een vestingtoren of dubbele vestingtoren boven een poort of brug, ter verdediging van de toegang tot een stad of kasteel in de middeleeuwen.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Barbacane · Bekijk meer »

Barokarchitectuur

Rome, het eerste barokke bouwwerk Dom van Fulda Dom van Syracuse met aangrenzende barokke gebouwen, Sicilië Paleis van Versailles Antwerpen Paleis op de Dam in Amsterdam Stockholm Barokarchitectuur is een stijl en fase in de architectuur, ontstaan tijdens de barokperiode.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Barokarchitectuur · Bekijk meer »

Basement (architectuur)

Nr 1 is het basement Het basement van een Ionische zuil Het basement is het onderste deel van een zuil, pilaster of pijler.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Basement (architectuur) · Bekijk meer »

Basilica (bouwwerk)

De Basilica van Constantijn in Trier uit 310. Een basilica was een gebouw voor handel en rechtspraak in de Romeinse oudheid.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Basilica (bouwwerk) · Bekijk meer »

Basilicaal

Dwarsdoorsnede van een basilicale kerk Basilicaal als toevoeging van bijvoorbeeld koor, schip, transept, kerk of kathedraal wil zeggen dat het betreffend onderwerp een van vensters voorziene en boven de zijbeuken uitrijzende middenbeuk heeft.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Basilicaal · Bekijk meer »

Basilicastijl

Sint-Martinuskerk te Gennep Met basilicastijl wordt een kerkelijke bouwstijl bedoeld, waarbij het ontwerp refereert aan de vroegchristelijke bouwkunst.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Basilicastijl · Bekijk meer »

Basiliek

plattegrond van een basilica in Pompeï Een basiliek is een bouwvorm uit de klassieke oudheid en in de romaanse en gotische kerkarchitectuur.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Basiliek · Bekijk meer »

Bastion

saillant, '''9''' courtine en '''10''' terreplein Een bastion of een bolwerk (in Groningen en Friesland een dwinger, te vergelijken met het Duitse zwinger) is een uitspringend verdedigingswerk van aarde of steen en maakt deel uit van een vesting of een fort.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Bastion · Bekijk meer »

Bekisting

bekistingwanden Betonstaalvlechters aan het werk Polygoonjournaal uit 1925. Bouw van De Bijenkorf in Den Haag met gebruik van bekisting. Zonder geluid. Bekisting is een tijdelijk aangebrachte mal of contravorm waarin beton wordt gestort.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Bekisting · Bekijk meer »

Belvedère (architectuur)

Garda, Italië. Belvedère is een architecturale term uit het Italiaans (belvedere zonder accent, met klemtoon op -de-), en betekent letterlijk "mooi uitzicht".

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Belvedère (architectuur) · Bekijk meer »

Bestek (bouwkunde)

Een bestek, lastenboek of lastenkohier (Vlaanderen) is de omschrijving van een uit te voeren (bouw)werk, inclusief de van toepassing zijnde administratieve, juridische en technische bepalingen, materialen en uitvoeringsvoorwaarden.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Bestek (bouwkunde) · Bekijk meer »

Beuk (architectuur)

De kathedraal van Troyes telt vijf parallelle beuken Schip met lagere zijbeuken van de voormalige Abdij van Villers. Dubbel woonhuis met vier beuken Een beuk is een langgerekte ruimte tussen twee rijen kolommen in een kruiskerk, middeleeuwse hal, markthal, boerderij of boerenschuur.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Beuk (architectuur) · Bekijk meer »

Bifora

Een bifora, ook een tweelicht of tweelichtvenster genoemd, is een bepaald type venster met een specifieke vorm.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Bifora · Bekijk meer »

Blaasbalg (tracering)

Een blaasbalg boven in het venster Een blaasbalg is in het maaswerk van bijvoorbeeld een venster een bepaald siermotief met als vorm die van een vierpas, waarvan twee van de vier lobben in een punt uitlopen.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Blaasbalg (tracering) · Bekijk meer »

Blind (bouwkunde)

Blinde bogen in een rondboogarcade In de bouwkunde wordt de term blind gebruikt om aan te geven dat er geen doorgang van wat voor aard dan ook mogelijk is naar de erachter gelegen ruimte.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Blind (bouwkunde) · Bekijk meer »

Blinde boog

Een dubbele blinde boog Een blinde boog is een boog in de muur van een gebouw die geen opening biedt maar geheel opgevuld is met een vaste constructie.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Blinde boog · Bekijk meer »

Blindtracering

Blind maaswerk thumb Een blindtracering of blind maaswerk is het maaswerk van een gebouw die geen opening biedt maar geheel opgevuld is met een vaste constructie.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Blindtracering · Bekijk meer »

Boerenvlechting

Pand met vlechtingen Een boerenvlechting (ook wel boerenvlechtwerk, boerenvlecht en vlechting genoemd) is in de bouwkunde een bepaald soort gemetselde muurafdekking die vooral langs schuine bovenzijdes van gevels te vinden is.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Boerenvlechting · Bekijk meer »

Boheemse kap

De cirkel van het gewelf valt buiten de muren van de ruimte Een Boheemse kap of Boheems gewelf is een type gewelf dat bolvormig of ovaal van vorm is waarbij de hoekpunten doorlopen.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Boheemse kap · Bekijk meer »

Boog (bouwkunde)

Apotheek De Liefde in Utrecht) Een boogconstructie is een overspanning in een gebogen vorm, die een vrije constructie oplevert tussen twee steunpunten.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Boog (bouwkunde) · Bekijk meer »

Boogfries

lisenen (1) Een boogfries is een rij kleine even hoge bogen die in een horizontale rij met elkaar verbonden zijn.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Boogfries · Bekijk meer »

Bordes (trap)

Het Engelse "landing" is in het Nederlands bordes. Een bordes of tussenbordes is een platform dat twee steken of traparmen van een trap onderbreekt en waar de trap vaak van richting verandert.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Bordes (trap) · Bekijk meer »

Bordes (verhoogde stoep)

Een bordes is een verhoogd platform voor de ingang en/of voorzijde van een gebouw en is meestal bereikbaar via een aantal treden, soms aan een of twee kanten, soms rondom.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Bordes (verhoogde stoep) · Bekijk meer »

Borstwering (bouwkunde)

Borstwering Een borstwering is het gedeelte van een (kamer)muur dat zich tussen de vloer en de onderkant van het kozijn bevindt.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Borstwering (bouwkunde) · Bekijk meer »

Borstwering (verdedigingswerk)

Middeleeuwse borstwering met kantelen Borstwering van een vesting, 1870 De borstwering bij verdedigingswerken is een dichte lage weermuur tot borsthoogte, ter verdediging van de mensen die zich op de vestingwal bevonden.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Borstwering (verdedigingswerk) · Bekijk meer »

Bosseren

Bossering geheel rechts in hoekversiering van het Snouck van Loosenhuis te Enkhuizen Het bosseren (bossering, bossage, gebosseerd) is het bewerken van stenen op zodanige manier dat de zichtbare kant van de steen in een muur ruw behakt wordt.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Bosseren · Bekijk meer »

Bouworde

Composiet Een (klassieke) bouworde is een van de oude stijlen van de klassieke architectuur, ieder gekenmerkt door de proporties en karakteristieke profielen en details, en het meest gemakkelijk herkenbaar door het type zuil dat er gebruikt is.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Bouworde · Bekijk meer »

Bouwsteiger

Bouwsteiger gebruikt voor de bouw van een opbouw Bouwsteiger gebruikt voor renovatie met houten steigerplanken Bouwsteiger gebruikt voor ondersteuning Een bouwsteiger (in Vlaanderen ook wel stelling) is een tijdelijke constructie opgebouwd uit steigerpijpen en -planken om het mogelijk te maken te bouwen of onderhoud te plegen op plaatsen die vanaf de grond niet bereikbaar zijn.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Bouwsteiger · Bekijk meer »

Breuksteen

Muur gemetseld met breuksteen Breuksteen (ook wel: split) is een natuursteen van onregelmatige vorm, zoals die ongekapt of licht bewerkt uit de steengroeve is gebroken, of door middel van springstof is verkregen.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Breuksteen · Bekijk meer »

Brons

Schild uit de bronstijd12e tot 13e eeuw, Sumatraspiegel met Chinese draak (uit de Tang-dynastie) Brons is een legering van koper en tin.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Brons · Bekijk meer »

Bundelpijler

Grote of Onze-Lieve-Vrouwekerk te Dordrecht Een bundelpijler is een samengestelde pijler of zuil, versierd met halfzuilen, colonnetten of schalken, waardoor de pijler een bloemvormige gelobde doorsnede heeft.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Bundelpijler · Bekijk meer »

Caldarium

Het ronde koepeltje is het dak van het caldarium van het badhuis Quseir Amra uit de tijd van de Omajjaden in Jordanië. Een caldarium (Latijn: calda.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Caldarium · Bekijk meer »

Campanile (klokkentoren)

Een campanile is een klokkentoren die naast een kerkgebouw staat maar er geen bouwkundig onderdeel van uitmaakt.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Campanile (klokkentoren) · Bekijk meer »

Cannelure

Zuilen met cannelures in de Romeinse tempel van Évora (Portugal) Cannelures of schaduwgroeven zijn verticale groeven in een zuil.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Cannelure · Bekijk meer »

Cartouche (heraldiek)

Voorbeeld Een cartouche was in de heraldiek oorspronkelijk een eenvoudig schild, waarop een tekst werd aangebracht.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Cartouche (heraldiek) · Bekijk meer »

Cella

Maison Carrée in Nîmes met een cella. Een cella of naos was in oorsprong een opslagruimte in de Romeinse tijd (Varro, De Ling. Lat. V 162, ed. Müller).

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Cella · Bekijk meer »

Centraalbouw

Vier grondplannen: 1. Rotunda 2. Grieks kruis 3. Octogoon of regelmatige achthoek 4. Trikonchos. 5. is een lengtebouw (ter vergelijking). Ravenna, een voorbeeld van achthoekige centraalbouw. Bij centraalbouw is de inrichting van een gebouw sterk op het midden gericht, in de plattegrond is dat duidelijk waarneembaar.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Centraalbouw · Bekijk meer »

Chevet

chevet van een kruiskerk Het chevet is de gehele afsluiting van het koor.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Chevet · Bekijk meer »

Cirkel (tracering)

Cirkels in het maaswerk Een cirkel of ronde pas is in het maaswerk van bijvoorbeeld een venster een eenvoudig siermotief.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Cirkel (tracering) · Bekijk meer »

Classicisme

Het classicistische Paleis op de Dam (1648-65), ontworpen door Jacob van Campen, geschilderd in 1673 in classicistische stijl door Gerrit Adriaenszoon Berckheyde Het classicisme is een beweging, die tussen ca.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Classicisme · Bekijk meer »

Colonnet

Kolonnet met kapiteel Een colonnet, kolonnet (letterlijk: kleine kolom) of schalk is een klein kolom- of zuilvormig onderdeel van een gebouw dat samen met zuilen of pijlers de dragende functie van een bouwwerk vervult.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Colonnet · Bekijk meer »

Composiet (materiaal)

Lamellair E. Geweven F. Honingraat De composiet Glare wordt onder meer verwerkt in de Airbus A380 luidspreker met een conus van een composiet versterkt met kevlar. Novotex, een plaatmateriaal van vezels in een matrix van bakeliet. Een composiet is een samengesteld materiaal dat is opgebouwd uit verschillende componenten.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Composiet (materiaal) · Bekijk meer »

Composiete orde

Kapiteel van een composietzuil (Gallo-Romeins Museum, Tongeren)http://exploratorium.galloromeinsmuseum.be/Default.aspx?query.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Composiete orde · Bekijk meer »

Console (bouwkunde)

Twee versierde consoles ter ondersteuning van balkons. Let ook op de twee rijen kleinere kraagstenen. Een kleurrijk consolefiguurtje in Schloss Grafenegg, Oostenrijk Console, zoals vaak aangetroffen bij betonnen constructies. Een console of kraagsteen is in de bouwkunde een vooruitspringend of uitkragend constructiedeel aan een kolom of wand.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Console (bouwkunde) · Bekijk meer »

Crypte

De crypte van de abdijkerk Rolduc met de cenotaaf van Ailbertus van Antoing Een crypte is een ondergrondse ruimte in een kerkgebouw, veelal bedoeld als begraafplaats of om relikwieën van martelaren en andere heiligen tentoon te stellen.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Crypte · Bekijk meer »

Dag (bouwkunde)

horizontale doorsnede kozijn met1: steendagmaat, 2: kozijndagmaat en 3: dagmaat glasopeningA: dag of dagzijde van het kozijn, B: dag van de glasopening en C: dag van het metselwerk. De dag, ook dagkant, dagzijde of negge is het binnenvlak van het materiaal dat een opening omsluit.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Dag (bouwkunde) · Bekijk meer »

Dakruiter

Dakruiter op kapel te Vrouwenpolder Hoorn met dakruiter boven de ingang Kopie van een 14e-eeuwse dakruiter, gevonden bij archeologisch onderzoek in de tuin van het De Huyterhuis in Delft Een dakruiter is een torentje op de nok van een gebouw, vaak een kerk.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Dakruiter · Bekijk meer »

Dakstoel

Schematische weergave van een dakconstructie, waarbij de eigenlijke dakstoel in blauw is weergegeven. Een dakstoel, of kapgebint is in de bouwkunde de balkconstructie die een schuin dak ondersteunt.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Dakstoel · Bekijk meer »

Deelzuiltje

Deelzuiltje in bifora met drielobbige boog. Een deelzuiltje is een zuil die een vensteropening in tweeën deelt.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Deelzuiltje · Bekijk meer »

Diagonaalrib

Plattegrond van een kruiskerk met gordelboog (groen) en travee (rood), bestaande uit 4 gordelbogen en 2 diagonaalribben Een diagonaalrib of diagonaalboog zijn de ribben of bogen (graten) in een kruisribgewelf of kruisgewelf, die de tegenover elkaar liggende hoekpunten kruiselings met elkaar verbinden.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Diagonaalrib · Bekijk meer »

Diamantgewelf

Gewelf van Albrechtsburg Peter-und-Pauls-Kirche in het Duitse Senftenberg Peter-und-Pauls-Kirche in het Duitse Senftenberg Een diamantgewelf is een vorm van gewelf dat werd toegepast in de late gotiek en de renaissancestijl, die gebaseerd is op een uitgebreid systeem van holle gewelven op een manier die op diamanten lijkt.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Diamantgewelf · Bekijk meer »

Diamantkop

Muuranker met diamantkop Jersey met diamantkop Een diamantkop is een uit vier of acht facetten (vlakken) bestaande piramidevormige versiering of ornament.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Diamantkop · Bekijk meer »

Dilatatievoeg

Voeg in bestrating Dilatatievoeg op de Golden Gate Bridge Een dilatatievoeg is een voeg die als functie heeft het uitzetten en krimpen van materialen, ook wel werking genoemd, op te vangen.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Dilatatievoeg · Bekijk meer »

Doksaal

doksaal van een kruiskerk Doksaal in de kathedraal van Albi Doksaal in de Nicolaas van Tolentijnkerk Een doksaal, niet te verwarren met oksaal, of jubee is een houten of stenen wand die in een kerk het schip scheidt van het priesterkoor.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Doksaal · Bekijk meer »

Donjon

Donjon met toegang op de 1ste verdieping boven een droge gracht in Dourdan (Frankrijk) Een donjon is een middeleeuwse versterkte woontoren, al dan niet gebouwd op een motte.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Donjon · Bekijk meer »

Doopvont

Een doopvont (van het Latijn fons.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Doopvont · Bekijk meer »

Dorische orde

Tempel in de Dorische orde: de Tempel van Hephaistos in Athene Dorisch kussenkapiteel van de Hera-tempel in Olympia De Dorische orde is de oudste van de drie bekendste bouworden uit de Griekse oudheid (de andere zijn de Ionische en de Korinthische orde).

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Dorische orde · Bekijk meer »

Dorpel

'''Kozijn met:''' 1.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Dorpel · Bekijk meer »

Draadnagel

Draadnagels met platte en verloren kop Vierkante spijkers Meetspijker in het asfalt Een draadnagel is een uit staaldraad vervaardigd object, aan één zijde gepunt en aan de andere zijde meestal voorzien van een kop, om twee of meer voorwerpen met elkaar te verbinden.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Draadnagel · Bekijk meer »

Drieblad

Een balustrade met driebladen Een driepas in het midden en drie driebladen eromheen, eronder drie drielobben Een drieblad is een bepaalde vorm in maaswerk waarbij drie overlappende cirkels met ieder een spitsbogig einde in een driehoek gelegen zijn en open zijn aan de kant waar ze elkaar raken.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Drieblad · Bekijk meer »

Driebladboog

Driebladboog Een driebladboog is een type boog dat uit een drieblad bestaat waarbij de onderkant open is en het bovenste deel een spitsboogvormige uiteinde heeft.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Driebladboog · Bekijk meer »

Drielob

Drielob Drielob als boog (drielobboog) Een drielob of drielobtracering is een sierlijk motief aangebracht in bogen en boogconstructies, waarbij drie cirkels gedeeltelijk in elkaar grijpen en de onderkant van dit geheel open is.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Drielob · Bekijk meer »

Drielobbige hoefijzerboog

Drielobbige hoefijzerboog Een drielobbige hoefijzerboog is een type boog dat uit drie cirkeldelen bestaat in de vorm van een drielob, waarbij de boog zelf breder is dan de (muur)opening.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Drielobbige hoefijzerboog · Bekijk meer »

Drielobboog

Driepasboog De drielobboog, klaverbladboog of driepasboog is een type boog dat uit drie cirkeldelen bestaat in de vorm van een drielob.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Drielobboog · Bekijk meer »

Driepas

Drie driepassen Helemaal boven in het venster de driepas, omgeven door een cirkel Een driepas is een bepaalde vorm in maaswerk waarbij drie overlappende cirkels (passen) in een driehoek gelegen zijn en open zijn aan de kant waar ze elkaar raken.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Driepas · Bekijk meer »

Driesnuit

Een driesnuit Een driesnuit is in het maaswerk van bijvoorbeeld een venster de combinatie van drie visblazen in een cirkel.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Driesnuit · Bekijk meer »

Druppel (tracering)

Tussen de drie vierbladen zitten drie druppels Een druppel is in het maaswerk van bijvoorbeeld een venster een eenvoudig siermotief vaak gebruikt om de restruimte op te vullen waar er geen ruimte meer is voor een visblaas met toten.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Druppel (tracering) · Bekijk meer »

Dwarsbalk (constructie)

Een dakconstructie met dwarsbalken. Een dwarsbalk of dwarsligger is een constructie-element dat andere delen van de constructie kruist.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Dwarsbalk (constructie) · Bekijk meer »

Echinus (kapiteel)

Olympia met een '''echinus''' onder de abacus De echinus (van het Griekse: ἐχῖνος, "zee-egel"), een rond soort "kussen", vormde samen met de abacus (een vierkante dekplaat), het eenvoudig kapiteel dat boven op een zuil van de Dorische orde werd geplaatst.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Echinus (kapiteel) · Bekijk meer »

Eclecticisme

Station Antwerpen-Centraal, een gebouw in eclectische stijl Eclecticisme is het combineren van kenmerken van verschillende bouwstijlen of kunststromingen tot een bevallig geheel.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Eclecticisme · Bekijk meer »

Eierlijst

Ei-en-pijlmotief uit het boek ''A Handbook of Ornament'' van Franz Sales Meyer. Een eierlijst is een ornamentmotief vaak gebeeldhouwd en uitgehouwen in hout, steen, pleisterwerk bestaande uit een ei-vormig object afgewisseld met een element in de vorm van een pijl of anker.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Eierlijst · Bekijk meer »

Email cloisonné

Een Chinese Ming-kom gemaakt met email cloisonné. Op de achtergrond staat een vaas Cloisonné is een techniek van emailleren, waarbij men geplette draad in bepaalde motieven of figuren op een metalen ondergrond bevestigt.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Email cloisonné · Bekijk meer »

Empirestijl

Troon van Napoleon in empirestijl Hemelbed, kasteel van Compiègne Empire is de naam voor een Franse neoclassicistische kunststroming en bouw- en interieurstijl uit het begin van de 19e eeuw.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Empirestijl · Bekijk meer »

Engeland

Engeland (Engels: England) is een voormalig koninkrijk en maakt als constituerend land met Noord-Ierland, Schotland en Wales deel uit van één soevereine staat: het Verenigd Koninkrijk.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Engeland · Bekijk meer »

Entasis

Entasis (Grieks: ἔντασις „Aanspanning“) is een curve of bolling in de verjonging van een zuilschacht aangebracht, onder meer toegepast in de Dorische orde, vooral bij tempels van grotere afmetingen zoals onder meer het Parthenon.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Entasis · Bekijk meer »

Entree

Meisjeshuis in Delft, met rijk versierd bovenlicht Een entree, ingang of voordeur is de (hoofd)ingang tot een gebouw of terrein.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Entree · Bekijk meer »

Epitaaf

Epitaaf voor de Vlaamse kunstenaar Jan-Robert Calloigne (1775-1830) in de Sint-Salvatorskathedraal in Brugge Een epitaaf (afgeleid van Grieks, epitaphios logos, rede bij dit graf) of memoriesteen is van origine een grafschrift.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Epitaaf · Bekijk meer »

Escarpe

Gemetselde escarpe in Naarden Een escarpe of binnengrachtsboord is het (steil) talud van een (eventueel droge) gracht in een vesting dat aan de binnenzijde is gelegen.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Escarpe · Bekijk meer »

Exedra

Hermitage in Sint-Petersburg, Rusland door architect Leo von Klenze (gebouwd tussen 1839-1852). Palencia, Spanje. De exedra is de ruimte waar de vloer nog aanwezig is. Waar de vloer ontbreekt, zijn de zuilen van de hypocaustum (kruipruimte voor vloerverwarming) zichtbaar. Exedra in de Villa Adriana. Stadion van Domitianus op de Palatijnheuvel, Rome. Een exedra (Oudgrieks ἡ ἐξέδρα, Latijn: exedra, Italiaans: esedra) is in de oud-Griekse en Romeinse architectuur een halfronde nis of uitbouw, soms in de gevel van een gebouw onder een halve koepel, die kon dienen voor vergaderingen, gesprekken en lezingen.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Exedra · Bekijk meer »

Ezelsrug

Eenvoudig uitgevoerde ezelsrug als muurafdekking. Ezelsrug als muurafdekking. Een ezelsrug kan in de architectuur duiden op twee verschillende toepassingen.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Ezelsrug · Bekijk meer »

Festoen

Een festoen als gevelversiering Een festoen of guirlande is een versiering met fruit, bladeren en/of bloemen in de vorm van een slinger die aan de uiteinden omhoog worden gehouden door linten of medaillons.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Festoen · Bekijk meer »

Flamboyante gotiek

Het stadhuis van Leuven Flamboyante gotiek is een term die wordt gebruikt om de laatste fase van de gotiek (circa 1420-1500) aan te duiden.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Flamboyante gotiek · Bekijk meer »

Florentijnse boog

Een voorbeeld van een Florentijnse boog Tivoli in Utrecht een Florentijnse boog Een Florentijnse boog is een boogtype waarbij de binnenwelflijn en de buitenwelflijn van de boog niet concentrisch verlopen.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Florentijnse boog · Bekijk meer »

Formeel (bouwkunde)

Een formeel is in de bouwkunde de, veelal houten, ondersteuningsconstructie bij het metselen van een boog of gewelf die ervoor zorgt dat de boog of het gewelf de gewenste vorm krijgt.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Formeel (bouwkunde) · Bekijk meer »

Forum (Romeinse Rijk)

Rome Een Romeins forum was in een Romeinse stad het centrale marktplein.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Forum (Romeinse Rijk) · Bekijk meer »

Fries (kunst)

architraaf Zuilengalerij Een fries is in de kunstgeschiedenis en archeologie de term voor iedere uitgebreide, verhalende voorstelling van mensen, mythologische figuren en/of dieren binnen een duidelijk kader.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Fries (kunst) · Bekijk meer »

Fronton (bouwkunde)

Metope, F:Geison, G:Timpaan of Fronton, H:Cimaas, I:Akroterion Diverse soorten fronton Het fronton is in de bouwkunde de bekroning van een gevel, venster of ingang in driehoeks- of segmentvorm.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Fronton (bouwkunde) · Bekijk meer »

Gebint

Doorsnede kap, '''Oranje'''.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Gebint · Bekijk meer »

Gebouw

Bekende Nederlandse gebouwen op een centsprent (ca. 1860), o.a.: Tsaar Peter-huisje (Zaandam); Ridderzaal en Huis ten Bosch (Den Haag); Koninklijk Paleis en Beurs (Amsterdam); en stadhuis (Rotterdam). Een gebouw is het voortbrengsel van de activiteit die bouwen heet.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Gebouw · Bekijk meer »

Geheng

De scharniervleugels van twee gehengen: sierlijk smeedijzer op de deur. St Saviour, Leeds, foto uit 2000. Het geheng (ouderwets woord voor deurhengsel) is het scharnierende smeedwerk op een deur, luik of raam zodat deze kan draaien.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Geheng · Bekijk meer »

Geleding (architectuur)

De kerktoren van Son heeft drie geledingen In de architectuur is een geleding een van de verticaal op elkaar volgende leden of onderdelen van een gebouw of een onderdeel daarvan.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Geleding (architectuur) · Bekijk meer »

Gestileerd bladwerkkapiteel

Het gestileerd bladwerkkapiteel is een type bladwerkkapiteel waarbij de bladeren worden uitgebeeld in een vereenvoudigde grondvorm.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Gestileerd bladwerkkapiteel · Bekijk meer »

Getoogd

Getoogde muuropeningen Een getoogd venster, portaal, enzovoorts, is een muuropening waarvan de bovenkant een gebogen vorm heeft, waarbij die opening aan de zijkanten van de boog overgaat met een knik in het verticale deel van de muuropening.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Getoogd · Bekijk meer »

Getoogde strek

Een getoogde strek met aan de bovenzijde een lijst; het kozijn volgt in dit geval de boogvorm. Een getoogde strek is een overspanning van een muuropening door middel van een strek die aan de onderzijde getoogd van vorm is: het metselwerk is aan de onderzijde (licht) gebogen, en aan de bovenkant recht.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Getoogde strek · Bekijk meer »

Getordeerd

thumb Met getordeerd of getorst wordt in de bouwkunde bedoeld dat een bepaald voorwerp gedraaid is.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Getordeerd · Bekijk meer »

Gevel

Gevels Huis uit 1630 met trapgevel in 's-Hertogenbosch Gevel van een eind-19e-eeuwse Franse kathedraal Gemetselde ondergevel met daarop een houten topgevel, Krommenie Glazen vliesgevel aan het Bauhaus in Dessau De gevel van een gebouw is het gedeelte van een gebouw dat, met uitzondering van het dak, van buitenaf zichtbaar is.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Gevel · Bekijk meer »

Gewelf

Doorsnede van het graf van Atreus, een koepelgraf uit de Myceense beschaving Netgewelf in de Dom van Gurk, Oostenrijk Gewelf met schildering van heiligenEen gewelf is een gebogen schaalvormige bouwconstructie voor het vrij overdekken van een ruimte, die vooral in kerken, kelders, kasteelzalen of bruggen toegepast wordt.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Gewelf · Bekijk meer »

Gewelfkap

De Kathedraal van Reims heeft kruisribgewelven met per travee vier gewelfkappen gescheiden door gewelfribben Een gewelfkap, gewelfveld of gewelfvlak is in een gewelf één rechte of gebogen veld waaruit een gewelf is opgebouwd.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Gewelfkap · Bekijk meer »

Gewelfrib

Stergewelf met gewelfribben in de kerk van Toruń Een gewelfrib of gewelfribbe, kortweg rib of ribbe, is een stenen strook aan de onderzijde van een gewelf die vaak gekromd en lang is.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Gewelfrib · Bekijk meer »

Gewelfsleutel

Gewelfsleutel Gewelfsleutel toegepast in een gewelf De gewelfsleutel is een ring- of kruisvormige steen die gebruikt werd om in het gewelf het metselwerk van de kruisende ribben aan te dringen.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Gewelfsleutel · Bekijk meer »

Gordelboog

Plattegrond van een kruiskerk met '''gordelboog''' (groen) en travee (rood) Een gordelboog is een boog tussen twee gewelfvlakken in, en staat loodrecht op de muren waartussen het gewelf is gespannen.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Gordelboog · Bekijk meer »

Gording (bouwkunde)

Hollands spant. De trekplaten worden de hanenbalken genoemd. Een gording is een houten balk of ligger aangebracht in de lengterichting van kap of dak, de twee korte zijden zijn evenwijdig aan het te dragen dakvlak.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Gording (bouwkunde) · Bekijk meer »

Gotiek (bouwkunst)

Saint-Denis, zicht op het koor gebouwd door abt Suger De gotiek is de naam voor een laatmiddeleeuwse stijl toegepast in de periode 1140-1500 in de beeldende kunsten en de architectuur, die vooral aanwezig is in kerkgebouwen.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Gotiek (bouwkunst) · Bekijk meer »

Graatgewelf

Voorbeeld van een kruisgraatgewelf in de crypte onder de Kathedraal Notre-Dame te Bayeux Schematisch bovenaanzicht van een spitsboogvormig kruisgraatgewelf. Een graatgewelf is een gewelfvorm waarbij er vanuit iedere hoek van het gewelf een graat loopt naar het centrum.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Graatgewelf · Bekijk meer »

Graf

Graven uit de 19e eeuw op Algemene Begraafplaats Meppelerstraatweg te Zwolle. Cimitero delle Fontanelle, Napels Chiesa di San Bernardino alle Ossa, Milaan Sumbanees dorp, Wereldmuseum Amsterdam Een waruga is een steengraf Keltisch dubbelgraf, graf 39 (410-370 v. Chr.) bij Moserstein Een graf is een plaats waar een lichaam of de restanten daarvan, na het overlijden wordt neergelegd.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Graf · Bekijk meer »

Griekenland

Griekenland (Grieks: Ελλάδα, Elladha, formeel en historisch: Ελλάς, Ellas, 'Hellas'), officieel de Helleense Republiek (Grieks: Ελληνική Δημοκρατία, Elliniki Dimokratia), is een land in Zuidoost-Europa, bestaande uit het zuidelijkste deel van het Balkanschiereiland en een groot aantal eilanden.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Griekenland · Bekijk meer »

Grieks kruis

Grieks kruis Het Griekse kruis is een kruis met vier armen van gelijke lengte.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Grieks kruis · Bekijk meer »

Grondwerk

Het grondwerk vormt in de bouwnijverheid en grond-, weg- en waterbouw het eerste stadium in een bouwproject.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Grondwerk · Bekijk meer »

Hagioscoop

Hagiscoop, St. Clemens, Bad Iburg Een hagioscoop of laag venster is een opening die lager is geplaatst dan de overige vensters in een kerk of kathedraal.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Hagioscoop · Bekijk meer »

Hallenkerk

Sint-Mauritiuskerk te Rijsel met vier zijbeuken middenschip is vermoedelijk uit de 13e eeuw, de zijbeuken zijn uit de 15e eeuw Interieur van de kerk van Michaelstow Onze-Lieve-Vrouw-ten-Hemelopnemingkerk Een hallenkerk is een kerk met meerdere beuken, waarvan de zijbeuken ongeveer even hoog en soms ook even breed zijn als de middenbeuk.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Hallenkerk · Bekijk meer »

Hart (tracering)

In het middelste venster zitten twee harten, Dom van Utrecht Een hart is in het maaswerk van bijvoorbeeld een venster een bepaald siermotief in de vorm van een hart.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Hart (tracering) · Bekijk meer »

Heiblok

Twee heistellingen uit de zeventiende eeuw, met duidelijk zichtbare heiblokken Een heiblok is het zware blok van de heimachine dat telkens vanaf een zekere hoogte naar beneden valt op de in te heien palen of damwand, deze actie noemt men heien.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Heiblok · Bekijk meer »

Heipaal

14e-eeuwse, Franse, houten heipalen Betonnen heipalen in een paalfundering Een heipaal is een meestal van hout of gewapend beton gemaakte paal van enige lengte, die in de zachte bodem wordt gedreven, heien genaamd, om het gewicht van een bouwwerk over te brengen op de draagkrachtige laag.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Heipaal · Bekijk meer »

Helmteken

Een helmteken is in de heraldiek een symbool of teken op een helm.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Helmteken · Bekijk meer »

Heraldiek

Wapens verwerkt in stamboomvorm (kwartierstaat) Heraldiek of wapenkunde is de gewoonte die in onder meer in de loop van de twaalfde eeuw in Europa is ontstaan om wapenuitrustingen van ridders te versieren met symbolische voorstellingen, emblemen waaruit later de wapens zijn ontstaan.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Heraldiek · Bekijk meer »

Herme (Grieks godenbeeld)

Archaïsche herme, Nationaal Archeologisch Museum van Athene Wallace Collectie Herme (Grieks: ἕρμα, meervoud ἑρμαῖ, Latijn: Herma) of hermaion was in het oude Griekenland oorspronkelijk de naam van een aan de god Hermes gewijde steenhoop die onder meer de wegen markeerde.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Herme (Grieks godenbeeld) · Bekijk meer »

Hermes (mythologie)

Hermes (Oudgrieks:, ook Hermeias, Dorisch) is een figuur uit de Griekse mythologie.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Hermes (mythologie) · Bekijk meer »

Hoefijzerboog

De hoefijzerboog (Spaans: arco de herradura), ook sleutelgatboog of Moorse boog genoemd, is de meest kenmerkende boog uit de Moorse architectuur.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Hoefijzerboog · Bekijk meer »

Hoekkeper

De groene lijnen zijn hoekkepers Een hoekkeper is een bepaald type keper, een onderdeel van een dakconstructie.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Hoekkeper · Bekijk meer »

Hogel

Sint-Janskathedraal. Kopie, 2004 Een hogel is een gebeeldhouwd gotisch ornament in de vorm van een bloem, knop, omgekruld blad of kruisbloem, ter versiering van pinakels of daklijsten van een gebouw in gotische of neogotische stijl.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Hogel · Bekijk meer »

Hol en bol gebogen driehoek

Twee driehoeken in het maaswerk van een venster (Dom van Utrecht) Een hol en bol gebogen driehoek is in het maaswerk van bijvoorbeeld een venster een eenvoudig siermotief vaak gebruikt om de restruimte op te vullen waar er geen ruimte (meer) is voor een visblaas met toten of ander siermotief.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Hol en bol gebogen driehoek · Bekijk meer »

Hoofdgestel

impost Een hoofdgestel is een breed, horizontaal lijstwerk met bepaalde verhoudingen.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Hoofdgestel · Bekijk meer »

Iconisch kapiteel

gouden kalf Een iconische kapiteel (niet te verwarren met Ionisch kapiteel) of figuratief kapiteel is een kapiteeltype met figuratieve afbeeldingen van mensen, dieren, fantasiewezens en/of planten.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Iconisch kapiteel · Bekijk meer »

Icoon (religieuze kunst)

Fragment van de Moeder Gods Vladimirskaja, Byzantijnse icoon (12e eeuw). Deze icoon is een van de meest vereerde iconen in Rusland Boris en Gleb, de eerste Russische heiligen. Vroeg-14e-eeuwse icoon van de school van Moskou Een icoon (Koinè Grieks: εἰκόνα tekening, icoon, Oudgrieks: εἰκών, beeld, afbeelding en Grieks eikoon, beeld) is een afbeelding van Christus, de Moeder Gods, heiligen of hoogfeesten.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Icoon (religieuze kunst) · Bekijk meer »

IJzer (element)

IJzer is een scheikundig element met symbool Fe (uit het Latijn: ferrum) en atoomnummer 26.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en IJzer (element) · Bekijk meer »

Impost (architectuur)

Een impost op een kapiteel De impost vormt – net zoals de abacus – de overgang tussen een kapiteel en het muurwerk of de architraaf daarboven.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Impost (architectuur) · Bekijk meer »

Ionische orde

de Ionische bouwstijl De Ionische orde is een van de drie bouworden uit de Griekse bouwkunst, oorspronkelijk afkomstig van de Ionische eilanden.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Ionische orde · Bekijk meer »

Jugendstil

Aubrey Beardsley Moët & Chandon White Star van Alfons Mucha De jugendstil of art nouveau is een kunststroming die tussen 1890 en 1914 op verschillende plaatsen in Europa populair was, voornamelijk als reactie op het vormvervagende impressionisme.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Jugendstil · Bekijk meer »

Kalenderen

Kalenderen is een actie bij het heien, namelijk tellen hoeveel slagen met een heiblok nodig zijn om de paal een vooraf bepaalde afstand (25 centimeter) te laten zakken.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Kalenderen · Bekijk meer »

Kalf (bouwkunde)

Blokker. Een kalf heeft binnen de bouwkunde drie betekenissen.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Kalf (bouwkunde) · Bekijk meer »

Kandelaber

Kandelaber Kandelaber Een kandelaber is een grote kandelaar of luchter met meerdere armen.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Kandelaber · Bekijk meer »

Kapiteel

Fronton, H: Cimaas, I: Akroterion Composiet Een kapiteel of kopstuk is de bekroning, kopstuk of bovenbeëindiging van een zuil, pijler of pilaster, in de regel om de last of kracht op een smaller draagvlak over te brengen, veelal voorzien van beeldhouwwerk.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Kapiteel · Bekijk meer »

Kariatide

De Kariatidetribune van het Erechtheion, Athene Kariatiden (enkelvoud: kariatide, ook caryatide) zijn vrouwenbeelden die als pilaren of pilasters dienstdoen.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Kariatide · Bekijk meer »

Kathedraal

Een kathedraal of dom is de kerk waar een bisschop zetelt.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Kathedraal · Bekijk meer »

Keizerlijke trap

trap in de Residentie van Würzburg, een ontwerp van Balthasar Neumann uit 1737 Een keizerlijke trap (ook wel keizerstrap of imperiale trap) is een staatsietrap die zich bevindt in een omvangrijk open trappenhuis en begint met één steek om na een keerbordes 180° te draaien en naar de verdieping te leiden met twee steken links en rechts van en parallel aan de eerste steek (of beginnend met twee en eindigend met één).

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Keizerlijke trap · Bekijk meer »

Kelkkapiteel

Het kelkkapiteel is de bekroning van een zuil of pilaster waarbij de hoofdvorm afgeleid is van een kelk.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Kelkkapiteel · Bekijk meer »

Keper (dak)

Een keper is een onderdeel van een dakconstructie, bestaande uit een rib die van de voet van het dak tot de nok loopt.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Keper (dak) · Bekijk meer »

Keperboog

Picardische Picquigny Een keperboog of mijterboog is een boog of overwelving in driehoeksvorm, zoals de heraldische keperHaslinghuis, E.J. en Janse, H. (2005) Bouwkundige termen.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Keperboog · Bekijk meer »

Kerkgebouw

De Sint-Janskathedraal in 's-Hertogenbosch is de grootste kathedraal van Nederland kluiskerk te Warfhuizen De Basiliek van de H.H. Agatha en Barbara in Oudenbosch Uden, in neo-romano-gotische stijl Vianen Sint-Servaasbasiliek (rechts) in Maastricht Perk, België Kerk van de Verlosser op het Bloed, Sint-Petersburg Kerken in Paltoga, Oblast Vologda, Rusland St. Onuphriuskerk, Lipovy Skitok, Oblast Kyiv, Oekraïne Nederlandse Hervormde Kerk in het Bedford District, Zuid-Afrika Een kerkgebouw of kerk (uit het Grieks: Κυριακη (οικια); kyriakon.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Kerkgebouw · Bekijk meer »

Kilkeper

De lijnen in geel zijn kilkepers Een kilkeper of kielkeper, is een balk, spoor of keper op de inwendige ontmoeting van twee dakvlakken die elkaar snijden in een stompe hoek.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Kilkeper · Bekijk meer »

Kloostergang

Maagdenburg Een kloostergang, kruisgang, pandgang, claustrum of ambulatorium is een arcade (gaanderij) rond de binnenplaats van een klooster of van een kerk waar kanunniken huizen.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Kloostergang · Bekijk meer »

Knopkapiteel

Het knopkapiteel of knoppenkapiteel is een type bladwerkkapiteel waarbij de bladeren omkrullende toppen hebben die een knop lijken te vormen.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Knopkapiteel · Bekijk meer »

Knorrenkapiteel

Een knorrenkapiteel of knobbelkapiteel is een type van het romaanse kapiteel.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Knorrenkapiteel · Bekijk meer »

Koekoek (bouwkunde)

Koekoeken als dakkapelletje Een koekoek is in de architectuur een bepaalde constructie die dient voor daglichttoetreding en/of ventilatie bij een bouwwerk.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Koekoek (bouwkunde) · Bekijk meer »

Koorgestoelte

Grote Kerk van Dordrecht Detail van het koorgestoelte in de Sint-Maternusbasiliek, Walcourt, België Het koorgestoelte (men spreekt ook van koorbanken) is een rij zitplaatsen tegen de zijwanden van het koor van een kerk, meestal een kathedraal, kapittelkerk of kloosterkerk.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Koorgestoelte · Bekijk meer »

Kooromgang

kooromgang van een kruiskerk Een kooromgang, koorommegang of deambulatorium in een kerkgebouw is een overdekte wandelgang rondom, en geopend naar, het koor.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Kooromgang · Bekijk meer »

Koorsluiting

koorsluiting van een kruiskerk Kathedraal van Laon met rechts een rechte sluiting en de oorspronkelijke veelhoekige sluiting De koorsluiting van een kerk is de afsluiting waarmee het koor eindigt.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Koorsluiting · Bekijk meer »

Koortoren

Sint-Servaasbasiliek in Maastricht De Basiliek van de H.H. Wiro, Plechelmus en Otgerus met in de oksels van het transept met het koor de twee koortorens Een koortoren is een zeldzaam type kerktoren dat meestal in tweevoud voorkomt aan beide zijden van het koor.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Koortoren · Bekijk meer »

Korinthische orde

De Korinthische bouwstijl De Korinthische orde is de jongste van de drie bouworden van de oud-Griekse architectuur, volgens overlevering gecreëerd door de beeldhouwer Callimachus.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Korinthische orde · Bekijk meer »

Koude kas

De koude kas of vorstvrij verwarmde kas is een broeikas met een minimum-wintertemperatuur van 5 - 8 °C.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Koude kas · Bekijk meer »

Kozijn

neggenblok 5) dorpel. '''Kozijn met''' 1.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Kozijn · Bekijk meer »

Kroonlijst

Detaillering hoofdgestel Griekse tempel in Dorische orde Een kroonlijst of deklijst is een horizontale band aan een bouwwerk, meestal uitspringend en geprofileerd of van versieringen voorzien.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Kroonlijst · Bekijk meer »

Kruisbloem (bouwkunde)

Viollet-le-Duc uit 1856 Een kruisbloem is een gebeeldhouwd versieringselement in de vorm van een kruis en werd meestal gebruikt als de bekroning van pinakels, frontalen of geveltoppen uit de gotische bouwkunst.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Kruisbloem (bouwkunde) · Bekijk meer »

Kruisdak

Schematische weergave van een kruisdak Een kruisdak is een dakconstructie waarbij twee snijdende daken elkaar kruisen.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Kruisdak · Bekijk meer »

Kruisgewelf

Het kruisgewelf of kruisgraatgewelf is een gewelfvorm.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Kruisgewelf · Bekijk meer »

Kruising (bouwkunst)

viering van een kruiskerk Kruising van de Notre-Dame in Rouen De plaats in een kerk of kathedraal waar het schip en de dwarstransepten elkaar kruisen of doorsnijden wordt de kruising of de viering genoemd.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Kruising (bouwkunst) · Bekijk meer »

Kruiskozijn

kalf 2) latei 3) penant 4) negblok 5) dorpel Oude Stadhuis van Gouda met kruiskozijnen of kruisboogvensters en glas-in-loodramen Een kruiskozijn of kruisvenster is een raamkozijn dat in vieren wordt gedeeld door een middenstijl (verticaal) en een tussendorpel (horizontaal), zowel in hout als natuursteen.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Kruiskozijn · Bekijk meer »

Kruisweg (religie)

De kruisweg (Via crucis in het Latijn) is een traditioneel onderdeel ter voorbereiding op het christelijke Paasfeest.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Kruisweg (religie) · Bekijk meer »

Kunststeen (bouwmateriaal)

Kunststeen zijn alle op kunstmatige gemaakte steenachtige materialen of bouwmaterialen zoals daar onder andere zijn: kalkzandsteen, betonsteen, baksteen en betontegels.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Kunststeen (bouwmateriaal) · Bekijk meer »

Kussenkapiteel

Hera-tempel in Olympia Het kussenkapiteel is een type kapiteel dat bestaat uit een rond 'kussen', de echinus, en een vierkante dekplaat, de abacus.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Kussenkapiteel · Bekijk meer »

Kwast (hout)

Een (grote) losse kwast en twee (kleine) vaste kwasten (noesten) in grenenhout Een kwast ook wel weer, noest of knoest genoemd in hout is de plaats waar een zijtak aan de boom groeide.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Kwast (hout) · Bekijk meer »

Ladder

Een eenvoudige ladder Een ladder Een touwladder Houten ladder Houten ladder uit het Romeinse tijdperk Een ladder of leer is een klimgereedschap, bestaande uit twee bomen (of stijlen) met daartussen een aantal dwarsregels, de sporten.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Ladder · Bekijk meer »

Laddervenster

Laddervensters Het laddervenster is een venstertype dat voornamelijk voorkomt in gebouwen die tot de stijl van de Amsterdamse School behoren.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Laddervenster · Bekijk meer »

Lancetboog

Lancetboog Een lancetboog is in de architectuur een bepaalde boogconstructie.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Lancetboog · Bekijk meer »

Lantaarn (bouwkunde)

Florence Een lantaarn is een opengewerkte bekroning van een grote koepel of een toren en is meestal achthoekig van vorm.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Lantaarn (bouwkunde) · Bekijk meer »

Latei

kalf 2) latei 3) montant 4) neggenblok 5) dorpel Een latei (ook linteel in Vlaanderen) is een draagconstructie die dient om belastingen boven wanddoorbrekingen over te brengen op de gedeelten van de wand naast deze wanddoorbrekingen.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Latei · Bekijk meer »

Lessenaarsdak

Schematische voorstelling. Een lessenaar(s)dak is een dakvorm die bestaat uit slechts één dakvlak of dakschild, dat onder een zekere helling is aangebracht.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Lessenaarsdak · Bekijk meer »

Lichtbeuk

arcaden, halverwege het triforium en daarboven de lichtbeuk en het gewelf Een lichtbeuk (Lat. clerestorium) is het van een reeks vensters voorziene bovenste gedeelte van het middenschip van een meerbeukige kerk.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Lichtbeuk · Bekijk meer »

Lierne (bouwkunde)

muraalbogen Een lierne of verbindingsrib is een rib in een gewelf, die is ontstaan toen de gewelfbouw zich in de gotiek steeds verder ontwikkelde.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Lierne (bouwkunde) · Bekijk meer »

Lijst van vaktermen in de vestingbouwkunde

Deze pagina bevat een alfabetische lijst van de belangrijkste vaktermen uit de vestingbouw, met verklaringen.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Lijst van vaktermen in de vestingbouwkunde · Bekijk meer »

Liseen

Twee lisenen (1) verbonden door een rond boogfries (2) Lisenen zijn in de bouwkunst verticale, iets uit de muur springende stroken zonder voetstuk of bekroning.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Liseen · Bekijk meer »

Loggia

Loggia van het voormalig paleis van Maria van Hongarije te Hesdin Een loggia is een open ruimte of galerij, vroeger door zuilen of pilaren gedragen.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Loggia · Bekijk meer »

Loofwerk

Loofwerk of lofwerk is in de bouwkunde een doorlopend ornament dat de vorm heeft van bladmotieven.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Loofwerk · Bekijk meer »

Luchtboog

schip, onderaan in het midden de zijbeuk en daarboven twee luchtbogen Een luchtboog is een stijgende boog, die tussen een steunbeer en het bouwwerk is aangebracht.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Luchtboog · Bekijk meer »

Maaiveld

Het maaiveld (afkorting: mv) is het aardoppervlak inclusief bestrating en aardwerken zoals een talud of dijk, maar zonder vegetatie en bouwwerken zoals huizen en viaducten.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Maaiveld · Bekijk meer »

Maaswerk

Diverse traceringen, schematisch en uitgewerkt Utrecht Maaswerk, traceerwerk of tracering is de stenen versiering in geometrische patronen in het boogveld van gotische vensters en nissen.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Maaswerk · Bekijk meer »

Makelaar (bouwconstructie)

Steekspant: C.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Makelaar (bouwconstructie) · Bekijk meer »

Melkmeisje (bouwkunde)

aanzicht melkmeisje Een melkmeisje of schouderkozijn is een bouwkundige benaming voor een kozijntype waarbij een deurkozijn aan weerszijden geflankeerd wordt door een raamopening of zijlicht.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Melkmeisje (bouwkunde) · Bekijk meer »

Messing (legering)

patroonhulzen Stolpersteine in Schaarbeek Messing of geelkoper, in de vorm van folie ook wel latoen of latoenkoper genoemd, is een legering van koper en zink.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Messing (legering) · Bekijk meer »

Metope (architectuur)

Detaillering hoofdgestel Griekse tempel Metopen van Tempel E in Selinunte, Sicilië Metope of metoop is een technische term uit de Griekse bouwkunst, afgeleid van het Griekse woord métoopon (μέτωπον), dat voorhoofd betekent.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Metope (architectuur) · Bekijk meer »

Metselen

Metselen in 1880 Metselen is een techniek waarbij stenen of blokken met specie of lijm op en tegen elkaar worden gelegd.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Metselen · Bekijk meer »

Metselwerk

Gewelven, bogen en pijlers van metselwerk Een geheel uit metselwerk opgetrokken brug in Enkhuizen Metselwerk is het resultaat dat ontstaan is door metselen.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Metselwerk · Bekijk meer »

Monofora

Een monofora Een monofora is een bepaald type venster met een specifieke vorm, waarbij het venster slechts één opening heeft.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Monofora · Bekijk meer »

Montant

kalf, 2.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Montant · Bekijk meer »

Mortel (betontype)

Troffel en brandwerend mortel Een troffel en specie in een emmer Een mortel of specie is een fijn betontype.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Mortel (betontype) · Bekijk meer »

Motief (patroon)

Een motief is een vorm of figuur die als basis dient voor het bekleden of versieren van bouwelementen, stoffen, papier of behang.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Motief (patroon) · Bekijk meer »

Muur (bouwsel)

Muur met verschillende soorten steen gemetseld Een gemetselde muur die door brand instabiel geworden is. Een horizontale scheur wordt verraden door de afzetting van roet. Het bovenste gedeelte van de muur staat bijna geheel los en kan omvallen. Een muur is een verticale constructie die dient als afscheiding tussen twee ruimten.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Muur (bouwsel) · Bekijk meer »

Naaldhout

Hout van een ceder Naaldhout (grenen): gezaagd hout Geveld naaldhout voor de papierindustrie Levend naaldhout: Grove den (''Pinus sylvestris'') Naaldhout is hout dat afkomstig is van naaldbomen, Coniferae, horend tot de ''Gymnospermae'', de naaktzadigen.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Naaldhout · Bekijk meer »

Napoleon Bonaparte

Napoleon Bonaparte (Ajaccio, 15 augustus 1769 – Sint-Helena, 5 mei 1821), gedoopt als Napoleone di Buonaparte, was een Frans generaal en dictator tijdens de laatste regeringen van de Franse Revolutie.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Napoleon Bonaparte · Bekijk meer »

Narthex

narthex Sint-Pauluskerk in Gent, afgescheiden van het schip door een muur met een poort en twee deuren De narthex, soms ook atrium of paradijs genoemd, is de voorhal of het portaal van een kerkgebouw.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Narthex · Bekijk meer »

Negblok

penant 4) negblok 5) dorpel Een negblok of neggenblok is een iets grotere steen te midden van kleinere in de omlijsting van het kozijn.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Negblok · Bekijk meer »

Netgewelf

Voorbeeld van een netgewelf Een netgewelf is een gewelf met vele, elkaar kruisende ribben.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Netgewelf · Bekijk meer »

Neut (bouwkundig)

Een neut is het onderste gedeelte van de stijlen van een houten deur- of raamkozijn, die in natuur- of kunststeen wordt uitgevoerd.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Neut (bouwkundig) · Bekijk meer »

Nok (bouwkundig)

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Nok (bouwkundig) · Bekijk meer »

Oksaal

oksaal van een kruiskerk Karel Geerts Het oksaal, ook wel orgeltribune, orgelgalerij of zangkoor genoemd, is een balkon aan de westzijde of achterzijde van het schip van een kerk.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Oksaal · Bekijk meer »

Op vlucht

Grote Oost Het bouwen op vlucht houdt het doelbewust voorover laten hellen van de (voor)gevel van een bouwwerk in.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Op vlucht · Bekijk meer »

Open stootvoeg

Open stootvoeg. Een stootvoeg of staande voeg is een verticale voeg in metselwerk.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Open stootvoeg · Bekijk meer »

Oranjerie

Leuvense botanische tuin Oranjerie in Düsseldorf-Benrath Oranjerie op Hydepark te Doorn Een oranjerie, orangerie of wintertuin (van het Franse oranger: sinaasappelboom) is een gebouw waar men 's winters de kuipplanten bewaart, die 's zomers buiten staan.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Oranjerie · Bekijk meer »

Ornament

gotisch beeldsnij-en ornamentwerk in de kerk van Brou, Bourg-en-Bresse, Frankrijk Acanthus-ornament, afbeelding uit het Nordisk familjebok Een ornament (Latijn ornare en ornamentum, dat respectievelijk versieren en sieraad betekent) is een compositie of versieringselement dat tot doel heeft een voorwerp of gebouwen of delen daarvan te versieren of op te luisteren.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Ornament · Bekijk meer »

Oud-Griekse architectuur

Dit is een historisch overzicht van de oud-Griekse architectuur.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Oud-Griekse architectuur · Bekijk meer »

Overkluizing

Overkluizing stadhuis Nieuwpoort Een overkluizing is een civieltechnisch kunstwerk waarmee een weg een andere weg, een plein of een waterloop (kruiselings) overwelft.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Overkluizing · Bekijk meer »

Overstek

Overstek van de 1e verdieping over de begane grond, de 2e over de 1e verdieping en een hol gebogen dakschild boven de 2e verdieping. Overstek is de horizontale voorsprong van een bouwdeel of bouwonderdeel, bijvoorbeeld een lijst, verdieping, goot of dak ten opzichte van het eronder staande.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Overstek · Bekijk meer »

Palmet

Palmet gebruikt als akroterion Schotel uit Irak, 9e-10e eeuw. Arabische inscriptie met vier palmetten eromheen Een palmet, meervoud: "palmetten", is een ornament in de vorm van gestileerde palmbladeren.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Palmet · Bekijk meer »

Pandhof

pandhof van de Dom van Utrecht Een pandhof of kloosterhof is een binnenplaats waaromheen een kloostergang of kruisgang is gesitueerd.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Pandhof · Bekijk meer »

Pendentief

Principe van een koepel op pendentieven(a) Een beschilderd pendentief in de Heilige Drie-eenheidskerk in Fulnek Een pendentief is een boldriehoek of holle gewelfzwik die de hoeken van een vierkante of veelhoekige ruimte verbindt met een ronde koepel, een zogenaamde pendentiefkoepel.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Pendentief · Bekijk meer »

Pijler (bouwkunde)

Sint-Servaasbasiliek in Maastricht. De colonnetten zijn later toegevoegd om het gotische gewelf te ondersteunen. Waarschijnlijk zijn toen ook de hoeken afgeschuind om de vierkante pijlers een "modernere" uitstraling te geven Een pijler (Latijn: pilare, afgeleid van pila of 'paal') is een kolom of steunpilaar met traditioneel een vierkante of rechthoekige doorsnede, die een constructieve, dragende functie heeft in een bouwwerk, bijvoorbeeld bij het ondersteunen van een balk, boog of gewelf.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Pijler (bouwkunde) · Bekijk meer »

Pilaster

Een pilaster, muurpijler, halfpijler of wandpijler is een rechthoekige muurverzwaring die minder dan zijn breedte voor de gevel uitsteekt.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Pilaster · Bekijk meer »

Pinakel

Pinakel aan de Onze-Lieve-Vrouw ter Zavelkerk te Brussel schip, onderaan in het midden de zijbeuk, daarboven twee luchtbogen. Helemaal linksboven is een pinakel geplaatst op een luchtboogstoel. Deze luchtboogstoel staat op de steunbeer Een pinakel (Latijn: pinna: veer, vleugel) of fioel is een slanke torenvormige beëindiging en bestaat uit een voet, schacht of lijf met daarop een spits of kepel.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Pinakel · Bekijk meer »

Piscina (kerk)

Sacrarium in de stadskerk van Homberg (Efze) Een piscina is een ondiep bekken naast het altaar of in de sacristie van een kerk dat wordt gebruikt voor het wassen en afvoeren van het water waarmee men het altaarlinnen en het purificatorium wast.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Piscina (kerk) · Bekijk meer »

Plint

stofdorpel onder de deur Een plint is een op vloerhoogte tegen een wand aangebrachte lijst, die de overgang tussen vloer en wand moet vormen.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Plint · Bekijk meer »

Polifora

In het midden een polifora met vier vensteropeningen Een polifora met zes vensteropeningen en deelzuiltjes Een polifora is een bepaald type venster met een specifieke vorm.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Polifora · Bekijk meer »

Polychromie

Polychromie (van het Griekse polus (veel) en chrōma (kleur)) is de toepassing van meerdere kleuren in de kunst.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Polychromie · Bekijk meer »

Portico

Een portico of porticus is een portiek, dat naar de toegang van een gebouw leidt, soms uitgebreid als een colonnade, met een dak over het looppad, ondersteund door zuilen of ingesloten door muren.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Portico · Bekijk meer »

Priesterkoor

priesterkoor van een kruiskerk Koor met daar omheen een kooromgang: Sint-Willibrorduskerk te Antwerpen Het koor, priesterkoor of hoogkoor is in de westerse architectuur de ruimte in een kerkgebouw waar zich het hoogaltaar bevindt.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Priesterkoor · Bekijk meer »

Pseudobasiliek

De Calixtuskerk, een gotische pseudobasiliek in Groenlo De Grote Kerk te Nijkerk is ook een pseudobasiliek Een pseudobasiliek (pseudo-basilica) is een kerkgebouw dat, naast het middenschip, twee lagere zijbeuken heeft.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Pseudobasiliek · Bekijk meer »

Pseudotransept

Veulen met zijn naar rechts uitstekende dwarsarm van het pseudo-transept Schijntransept in kerk Alden Biesen Een pseudotransept, ook genoemd schijntransept, is onder meer een transept-vorm waarbij het dwarsschip van een kerk niet aansluit op de viering.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Pseudotransept · Bekijk meer »

Puntgevel

Amsterdam. Hier is sprake van een houten puntgevel. Een puntgevel is een gevel waarbij de top een driehoek vormt.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Puntgevel · Bekijk meer »

Realisme (kunststroming)

''Bonjour Monsieur Courbet'', 1854. Realistisch schilderij door Gustave Courbet. Het realisme was een stroming in de 19e-eeuwse beeldende kunst, theater en literatuur, waarin gestreefd werd naar het weergeven van de (maatschappelijke) werkelijkheid.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Realisme (kunststroming) · Bekijk meer »

Renaissance

Rafael, ''De School van Athene'' De renaissance (letterlijk: wedergeboorte) is een periode in de Europese cultuurgeschiedenis die volgde op de middeleeuwen.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Renaissance · Bekijk meer »

Retabel

Antwerps retabel in de Sint-Laurentiuskerk (Bocholt) Mariakerk in Krakau Gotisch retabel met gesneden reliëf en geschilderde zijpanelen, Sint-Cyriacuskerk, Krefeld-Hüls Een retabel, ook wel altaarretabel, is een liturgisch schilder- of beeldhouwwerk, dat bedoeld is om in een kerkgebouw op een altaar te plaatsen of aan de muur achter een altaar te bevestigen.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Retabel · Bekijk meer »

Ribgewelf

Stergewelf in de kerk van Toruń Een ribgewelf is een type gewelf waarbij de ribben het gewelf dragen en het gewicht van de gewelfkappen op de ribben rusten.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Ribgewelf · Bekijk meer »

Risaliet

fronton Instituut der Wetenschappen in Gent, met hoek- en middenrisalieten Voorgevel hoofdgebouw steenkoolmijn Houthalen Een risaliet of risalerend geveldeel, ook wel gevelvoorsprong, is het gedeelte van een gevel dat over de volle hoogte naar voren springt ten opzichte van de rest van de gevel.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Risaliet · Bekijk meer »

Rocaille

putti Rocaille stucwerk Een rocaille is een schelpmotief.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Rocaille · Bekijk meer »

Rococo

Cuvilliés-theater, Münchener Residenz, 1751-53 Tafelontwerp, Juste-Aurèle Meissonnier, Parijs, ca 1730 De rococo is een Europese stijlperiode in de beeldende en toegepaste kunsten, die haar hoogtepunt beleefde tussen 1730 en 1760.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Rococo · Bekijk meer »

Roest (metaal)

Verroeste auto's Roest kan ijzer volledig wegvreten Een smid verwijdert roest met zand voor het lassen. Roest is het roodbruine materiaal dat ontstaat wanneer ijzer reageert met zuurstof in de aanwezigheid van water.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Roest (metaal) · Bekijk meer »

Rolwerk

Rolwerk op een reliëf Rolwerken op een gevel Rolwerk in de ornamentkunst is een versieringsmotief dat zich aan het eind of aan de rand omkrult, waardoor het geheel een plastisch karakter krijgt.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Rolwerk · Bekijk meer »

Romaans kapiteel

Romaanse kapitelen in de crypte van de Abdijkerk Rolduc Een romaans kapiteel is een kopstuk van een zuil of pilaster uit de elfde of twaalfde eeuw met een romaanse versiering.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Romaans kapiteel · Bekijk meer »

Romaanse architectuur

Onze-Lieve-Vrouwekathedraal in Doornik Romaanse architectuur is de benaming voor een stijlperiode in de architectuur in Europa die duurde van ca.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Romaanse architectuur · Bekijk meer »

Romeinse architectuur

Pantheon in Rome De Romeinse architectuur wordt vooral gekenmerkt door technische hoogstandjes.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Romeinse architectuur · Bekijk meer »

Romeinse Rijk

Het Romeinse Rijk (Latijn: Imperium Romanum) was van oorsprong een stadstaat op het Italisch schiereiland die zich vanaf de zesde eeuw voor Christus begon uit te breiden en uitgroeide tot een rijk van zo'n zes miljoen vierkante kilometer met 120 miljoen inwoners.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Romeinse Rijk · Bekijk meer »

Rondboog

rondboog met verschillende middelpunten Een rondboog, halfcirkelboog of volboog is een boog die een halve cirkel beschrijft.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Rondboog · Bekijk meer »

Rondboogvenster

Een eenvoudig rondboogvenster Een rondboogvenster met omlijsting Rondboogvensters zijn vensters waarvan de vensteropeningen door een rondboog worden bekroond.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Rondboogvenster · Bekijk meer »

Rustica

Rustica of bruutwerk is het gebruik van ruw blokwerk in de sokkel van de gevels van gebouwen, in de omlijsting van poorten of in cordons.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Rustica · Bekijk meer »

Schacht (bouwkunde)

Een schacht is een verticale open verbinding binnen een gebouw.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Schacht (bouwkunde) · Bekijk meer »

Schalk

Een schalk is een zuil die tegen een wand of pijler geplaatst is en niet vrij staat in de ruimte.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Schalk · Bekijk meer »

Scheiboog

Twee rijen van spitsboogvormige scheibogen Een scheiboog is een boog in een kerkgebouw die de middenbeuk scheidt van de zijbeuken.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Scheiboog · Bekijk meer »

Schip (bouwkunst)

schip van een kruiskerk Het schip of de beuk is in de kerkenbouw de langgerekte ruimte in meestal west-oostrichting, die aan de oostkant wordt voortgezet door het koor.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Schip (bouwkunst) · Bekijk meer »

Scotia (architectuur)

torus vervolgens een scotia en vervolgens opnieuw een torus In de architectuur wordt met de scotia het holle deel van de voet bedoeld, meestal geplaatst tussen twee torussen.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Scotia (architectuur) · Bekijk meer »

Sluitsteen

Sluitsteen Een sluitsteen is een vaak zorgvuldig behakte steen, aangebracht in de top van een boog of op de ontmoetingsplaats van enkele ribben in de top van een ribgewelf.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Sluitsteen · Bekijk meer »

Sokkel (beeld)

Vrijheidsbeeld Een sokkel, piëdestal of voetstuk is een onderstuk van steen of hout waarop een beeldhouwwerk wordt geplaatst.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Sokkel (beeld) · Bekijk meer »

Souterrain

Beneden is het souterrain. potkast (souterrain met uitbouw) aan de Turfsingel 10 in Groningen. Elders in Nederland werden dergelijke uitbouwen ''pothuis'' genoemd. Een souterrain (uit het Frans: sous terrain, onder het terrein) is een verdieping die gedeeltelijk onder het maaiveld ligt.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Souterrain · Bekijk meer »

Spant (bouwkunde)

Het spant of dakspant heeft in de bouwkunde als functie het dragen van de dakconstructie, inclusief de daarop uitgeoefende belasting van dakbedekking, sneeuw, wind en dergelijke.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Spant (bouwkunde) · Bekijk meer »

Spijker (smeedijzer)

Concordia Een spijker of nagel is een bevestigingsmateriaal uit de oudheid en gemaakt van smeedijzer dit in tegenstelling tot een draadnagel, die meestal van staal gemaakt is.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Spijker (smeedijzer) · Bekijk meer »

Spitsboog

spitsboog Een spitsboog is een boog waarvan de vorm wordt bepaald door twee symmetrische cirkeldelen die elkaar in de top snijden.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Spitsboog · Bekijk meer »

Spitsboogvenster

Spitsboogvensters met verschillende vormen maaswerk Een spitsboogvenster is een venster met een spitsboogvorm, waarbij twee symmetrische cirkeldelen in de top elkaar snijden.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Spitsboogvenster · Bekijk meer »

Spitstongewelf

Een spitsboogtongewelf, over de gehele lengte dezelfde langwerpige vorm Schematische tekening van een spitstongewelf Een spitstongewelf of spits tongewelf is een variant op een tongewelf, waarbij het gewelf over de gehele lengte dezelfde vorm heeft waarvan de dwarsdoorsnede bovenaan in het hoogste punt van het gewelf uitloopt in een punt.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Spitstongewelf · Bekijk meer »

Steek (trap)

bordestrap met een hoekbordes Bovenaanzicht van een trap met vier steken en drie hoekbordessen en in het midden het schalmgat Bovenaanzicht van een trap met drie steken en een tussenbordes Een steek is in de bouwkunde een deel van een trap.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Steek (trap) · Bekijk meer »

Steekkap

Schematische weergave van een steekdak Een steekkap, insteekkap of steekdak is een dakconstructie waarbij een kleinere kap insnijdt in een grotere kap.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Steekkap · Bekijk meer »

Stergewelf

Een stergewelf is een gewelfsvorm waarbij het gewelf door de ribben is opgedeeld in 4 of meer ruiten.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Stergewelf · Bekijk meer »

Steunbeer

Sint-Petrus-en-Pauluskerk te Oostende Een steunbeer of contrefort is een massieve plaatselijke verzwaring van het muurwerk om dit te versterken en de zijdelingse druk of spatkrachten van de op de muur rustende gewelven, luchtbogen of kappen op te vangen en naar de fundering af te voeren.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Steunbeer · Bekijk meer »

Straalgewelf

Een straalgewelf is een bepaald type gewelf waarbij de ribben van het gewelf vanuit één punt in verschillende richtingen uitstralen.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Straalgewelf · Bekijk meer »

Straalkapel

Locatie van het apsidiool (grijs) in een kruiskerk Een straalkapel, transkapel, kranskapel of apsidiool is een kapel die aan het koor of de kooromgang van een kerk is gebouwd.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Straalkapel · Bekijk meer »

Stylobaat

Schema van de opbouw van de fundering van een Griekse tempel Tempel van Zeus in Athene met 3 traptreden, de bovenste is het stylobaat In de Dorische en de Ionische orde bestond de fundering van de tempel uit 3 lagen steen.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Stylobaat · Bekijk meer »

T-dak

Schematische weergave van een T-dak Een T-kap is een dakconstructie waarbij de ene kap uitkomt op een andere kap en die ene kap dan eindigt.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en T-dak · Bekijk meer »

Tamboer (bouwkunde)

pendentieven (b) zijn aangebracht Een tamboer of koepeltrommel is in de architectuur onder meer een cirkelvormige of veelhoekige onderbouw waarop een koepel rust.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Tamboer (bouwkunde) · Bekijk meer »

Teerlingkapiteel

Teerlingkapiteel Een teerlingkapiteel is van het type romaans kapiteel; het is het meest voorkomende kapiteeltype van het tektonisch kapiteel.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Teerlingkapiteel · Bekijk meer »

Tektonisch kapiteel

Het tektonisch kapiteel is een type kapiteel dat abstract geometrisch gestileerd is.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Tektonisch kapiteel · Bekijk meer »

Tempel

16e-eeuwse Nederlandse schilder Martin Heemskerck Een tempel is een gebouw of ruimte waar religieuze bijeenkomsten plaatsvinden.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Tempel · Bekijk meer »

Terracotta

Terracotta werd vaak gebruikt door kunstenaars voor het modelleren en maken van voorontwerpen. Een bekend voorbeeld hiervan is de Buste van Hercules gemaakt door Lucas Faydherbe (collectie Koning Boudewijnstichting) dat zich nu in het Rubenshuis bevindt Terracotta (Italiaans: terra cotta, aarde gebakken.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Terracotta · Bekijk meer »

Thermen

Bath Thermen (Latijn: thermae) is de naam voor een grote badinrichting in de Romeinse wereld.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Thermen · Bekijk meer »

Tierceron

muraalbogen Een tierceron is een rib in een gewelf, die is ontstaan toen de gewelfsbouw zich in de Gotiek steeds verder ontwikkelde, tot onder andere het stergewelf.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Tierceron · Bekijk meer »

Timpaan

Freiberg Sint-Servaasbasiliek, Maastricht Het timpaan of tympanon (van Oudgrieks τύμπανον, tumpanon.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Timpaan · Bekijk meer »

Tongewelf

Een tongewelf is een type gewelf dat vooral voorkwam in de Romaanse bouwkunst.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Tongewelf · Bekijk meer »

Toot

Een toot is een scherpe punt tussen niet complete cirkels in het maaswerk van met name vensters.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Toot · Bekijk meer »

Tootboog

|Driepasboog |Drielobbige hoefijzerboog | Een tootboog is een type boog waarbij de boogconstructie meestal uit cirkels bestaat met daartussen toten.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Tootboog · Bekijk meer »

Toscaanse orde

De Toscaanse orde in Andrea Palladio's ''Quattro Libri di Architettura,'' 1570 De verschillende Romeins-klassieke kapitelen: linksboven het Toscaanse kapiteel De Toscaanse of Tuskische bouworde is ontstaan in de Romeinse architectuur en vormt een versimpelde versie van de Romeins-Dorische orde.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Toscaanse orde · Bekijk meer »

Transept

Positionering van het transept in een kerk De twee dwarsarmen van een transept van een kerk Het transept (van het Frans tranche, snede en het Latijn saepta, omheining), kruisarm, kruisbeuk, dwarsbeuk of dwarsschip is oorspronkelijk een onderdeel van een romaanse of gotische kathedraal, maar komt ook bij latere bouwstijlen voor.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Transept · Bekijk meer »

Transeptsluiting

Transept in grijs met rechte sluiting aan beide uiteinden De transeptsluiting van een kerk is de afsluiting waarmee het transept eindigt.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Transeptsluiting · Bekijk meer »

Trasraam

Bouwwerk met trasraam van donkere klinkers. Ongewoon uitgevoerd trasraam. Een trasraam of cementraam is het gedeelte van een gemetselde muur van gewoonlijk 5 à 6 lagen onder tot 5 à 6 lagen boven het maaiveld.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Trasraam · Bekijk meer »

Travee

schip van een kerk Een travee (afgeleid van het Franse woord travée, en oorspronkelijk van het Latijnse trabis, balk) of gewelfjuk is onder andere een deel van een gebouw, dat wordt bepaald door twee opvolgende steunpunten in de lengterichting van het gebouw.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Travee · Bekijk meer »

Trekplaat

Hollands spant Een trekplaat is een horizontale balk die bij een dakconstructie met spanten een verbinding vormt tussen de beide spantbenen of een eventuele makelaar in de dakstoel nabij de nok.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Trekplaat · Bekijk meer »

Trifora

Een gotische trifora met drielobbige bogen Een trifora, ook wel een drielicht genoemd, is een bepaald type venster met een specifieke vorm.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Trifora · Bekijk meer »

Triforium

arcade en lichtbeuk Een triforium is in de kerkelijke architectuur een arcade boven de zijbeuk in een kerkgebouw.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Triforium · Bekijk meer »

Triglief

Detaillering hoofdgestel Griekse tempel Trigliefen op de Dorische tempel van Segesta, Sicilië; de metopen ontbreken Een triglief (Gr., "in drieën gekeept") is de architectonische term voor een met twee hele en twee halve verticale sleuven versierde stenen plaat als onderdeel van een Dorisch fries.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Triglief · Bekijk meer »

Triomfboog (kerk)

Triomfboog van de Santa Maria In Trastevere (Rome) met om de apsis mozaïeken van de 4 evangelisten en de profeten Jesaja (l) en Jeremia (r) In de kerkbouw vormt de triomfboog het gedeelte van de achterwand rondom de halfronde apsis.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Triomfboog (kerk) · Bekijk meer »

Troon

Troon van de Koning der Belgen, 2023. De verdwenen troonzaal in Amsterdam Ottawa. Ook de gouverneur-generaal en diens echtgenote gebruiken deze zetels. Een troon is een symbolische of ceremoniële ambtszetel.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Troon · Bekijk meer »

Trullo

Een trullo (meervoud trulli) is een bouwwerk dat typisch is voor de streek tussen de Zuid-Italiaanse steden Bari, Brindisi en Tarente in de regio Apulië.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Trullo · Bekijk meer »

Tweesnuit

Bovenin zit een tweesnuit Een tweesnuit is in het maaswerk van bijvoorbeeld een venster de combinatie van twee visblazen in een cirkel.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Tweesnuit · Bekijk meer »

Typologie

Een typologie is in het algemeen een onderverdeling van een groep personen, beschrijvingen, objecten op basis van enkele gemeenschappelijke kenmerken.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Typologie · Bekijk meer »

Veelpas

Het rechter venster heeft bovenin een veelpas van vijf cirkels Veelpas van vijf cirkels in het bovenste deel van het venster Een veelpas is een vorm in het maaswerk waarbij meerdere overlappende cirkels (passen) in een veelhoekig verband met elkaar gelegen zijn en open zijn aan de kant waar ze elkaar raken.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Veelpas · Bekijk meer »

Venster (muur)

Een venster in een huis kalf 2) latei 3) penant 4) neggenblok 5) dorpel Klassiek schuifraam Metalen taatsramen Een venster is een opening in een muur of wand van een gebouw om licht door te laten en doorheen te kijken (bij een transparant raam of een permanente opening) en/of te ventileren (bij een raam dat open kan, of een of twee luiken, of een permanente opening).

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Venster (muur) · Bekijk meer »

Vesting (verdedigingswerk)

Reconstructie van de Pettelaarse Schans aan de zuidzijde van 's-Hertogenbosch Vestingstad Naarden De verdedigingslinie "Zuiderfrontier" met vestingsteden in Zeeland, Noord-Brabant en Gelderland Vestingsstad Bourtange in Groningen Een vesting, ook wel fortificatie, vest, veste, en met medewerking van.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Vesting (verdedigingswerk) · Bekijk meer »

Vide (ruimte)

Een vide (Frans: leegte) in een gebouw is een open ruimte die over twee of meer verdiepingen doorgaat.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Vide (ruimte) · Bekijk meer »

Vierblad

Vierbladmotief in balustrade Het middelste venster heeft in het bovenste deel een vierblad Een vierblad is een bepaalde vorm in maaswerk waarbij vier overlappende cirkels met ieder een spitsbogig einde in een vierhoek gelegen zijn en open zijn aan de kant waar ze elkaar raken.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Vierblad · Bekijk meer »

Vieringtoren

Scheldegotiek: Sint-Niklaaskerk, Gent (2005) Vooraanzicht Abdijkerk van Grimbergen (2005) Vieringtoren als hoofdtoren. Gummaruskerk, Steenbergen (2008) Met lood beklede vieringtoren van de Sint-Bavokerk te Haarlem Kathedraal van Canterbury, rechts van het midden de vieringtoren (2005) alt.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Vieringtoren · Bekijk meer »

Vierpas

Vierpasmotief in een balustrade Een blinde vierpas Vierpassen in een balustrade van de Notre-Dame van Parijs Een vierpas is een bepaalde vorm in maaswerk waarbij vier overlappende cirkels (passen) in een vierhoek gelegen zijn en open zijn aan de kant waar ze elkaar raken.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Vierpas · Bekijk meer »

Viersnuit

Een viersnuit is in het maaswerk van bijvoorbeeld een venster de combinatie van vier visblazen in een cirkel.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Viersnuit · Bekijk meer »

Vijfsnuit

Vijfsnuit in venster Sint-Christoffelkathedraal te Roermond Een vijfsnuit is in het maaswerk van bijvoorbeeld een venster de combinatie van vijf visblazen in een cirkel.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Vijfsnuit · Bekijk meer »

Visblaas

Verschillende visblaasmotieven Een visblaas of snuit is een drielobbige afgesloten vorm in maaswerk, waarbij de staart van deze vorm spits eindigt.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Visblaas · Bekijk meer »

Vleugeldeur (bouwkunde)

Een voorbeeld van een vleugeldeur Ander voorbeeld met een naald Een vleugeldeur is een samenstel van twee deuren zonder vaststaande middenstijl die naar elkaar toe en tegen elkaar aan sluiten.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Vleugeldeur (bouwkunde) · Bekijk meer »

Vliering

Speciale etages - boven de zolder een vliering Een vliering of bovenzolder is het bovenste gedeelte van een zolder.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Vliering · Bekijk meer »

Vlinder (bouwkunde)

Ellipsboog Een vlinder is in de bouwkunde een hulpmiddel bij het uitzetten en metselen van een ellipsboog.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Vlinder (bouwkunde) · Bekijk meer »

Voeg

Voegwerk in metselwerk in doorsnede getoond Een voeg is de naad of overgang tussen twee verschillende of gelijke materialen, zoals bakstenen, tegels en planken.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Voeg · Bekijk meer »

Voluut

Voluut bij een Ionische zuil Een voluut is een krul- of spiraalvormige versiering die kenmerkend is voor het kapiteel van een Ionische zuil.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Voluut · Bekijk meer »

Voluutkapiteel

|De Ionische bouwstijl, nr 20 is de voluut, nr 14 is het kapiteel |valign.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Voluutkapiteel · Bekijk meer »

Vorktracering

Vooral het rechter raam toont een goed voorbeeld van vorktraceringen Vorktraceringen Een vorktracering of vorkmontant wordt gebruikt in het maaswerk van spitsboogvensters (vensters die bovenin eindigen in een spitse boog).

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Vorktracering · Bekijk meer »

Waaierboog

|valign.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Waaierboog · Bekijk meer »

Waltoren (vestingwerk)

Ávila (Spanje) Waltorens in de kasteelmuur van het Kasteel van Chillon (Zwitserland) Een waltoren of muurtoren is een weertoren in een vestingmuur ("wal") van een stad of kasteel.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Waltoren (vestingwerk) · Bekijk meer »

Waterspuwer

horen, zien en zwijgen Een waterspuwer of gargouille is een uitmonding van een goot, vergaarbak of waterbekken met het doel water af te voeren.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Waterspuwer · Bekijk meer »

Werkvloer

Werkvloer in voedingsindustrie. Werkvloer in distributiecentrum. Werkvloer in het bankwezen. Werkvloer op kantoor. In klassieke zin is de werkvloer de vloer van de werkplek, werkplaats of fabriek, waar de werknemers werken.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Werkvloer · Bekijk meer »

Westwerk

Basiliek van Onze Lieve Vrouw in Maastricht Een westwerk (ook wel: westbouw of westkoor) is een monumentaal bouwwerk aan de westkant van een kerkgebouw, dat vaak wordt gassocieerd met de Maaslandse kunst, alhoewel ook in het Duitse Rijnland en elders westwerken uit de karolingische, ottoonse of romaanse periode voorkomen.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Westwerk · Bekijk meer »

Zaalkerk

Sint-Nicolaaskerk, een gotische zaalkerk in Dwingeloo hervormde kerk van Rhoon, een gotische zaalkerk Een zaalkerk is een rechthoekig kerkgebouw dat eenbeukig ofwel eenschepig is.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Zaalkerk · Bekijk meer »

Zadeldak

Schema zadeldak Paardenstal met zonnepanelen, Sümeg (Hongarije) Een zadeldak is een zeer gangbaar type dak, dat bestaat uit twee tegen elkaar geplaatste hellende dakschilden die elkaar in de nok snijden.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Zadeldak · Bekijk meer »

Zijbeuk

schip van een kruiskerk Schip met lagere zijbeuken van de voormalige Abdij van Villers. Een zijbeuk is in de christelijke kerk een ruimte die evenwijdig loopt aan het middenschip, ook wel de (midden)beuk.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Zijbeuk · Bekijk meer »

Zolder (gebouw)

Schematische doorsnede woning6.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Zolder (gebouw) · Bekijk meer »

Zuil (bouwkunde)

Een zuil, pilaar of pijler is een kolom met doorgaans een ronde doorsnede en is meestal in natuursteen uitgevoerd.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en Zuil (bouwkunde) · Bekijk meer »

18e eeuw

De 18e eeuw (van de christelijke jaartelling) is de 18e periode van 100 jaar, dus bestaande uit de jaren 1701 tot en met 1800.

Nieuw!!: Lijst van termen in de bouwkunde en 18e eeuw · Bekijk meer »

Richt hier:

Bouwkundige Begrippen, Bouwkundige begrippen, Bouwkundige termen, Glossarium van de bouwkunde, Lijst van bouwkundige termen.

Unionpedia is een concept map of een semantisch netwerk organiseerde als een encyclopedie of een woordenboek. Het geeft een korte omschrijving van elk concept en haar relaties.

Dit is een enorme online mentale kaart die dient als basis voor concept diagrammen. Het is gratis te gebruiken en elk artikel of document kan worden gedownload. Het is een hulpmiddel, resource of verwijzing voor studie, onderzoek, onderwijs, het leren of onderwijs, die kunnen worden gebruikt door docenten, onderwijzers, leerlingen of studenten; voor de academische wereld: voor school, primaire, secundaire, middelbare school, midden, universiteit, technische opleiding, universiteit, bachelor, master of doctoraal niveau; for papers, rapporten, projecten, ideeën, documentatie, enquêtes, samenvattingen, of scriptie. Hier is de definitie, uitleg, beschrijving, of de betekenis van elke significante waarop u informatie nodig, en een lijst van de bijbehorende concepten als een verklarende woordenlijst. Verkrijgbaar in het Nederlands, Engels, Spaans, Portugees, Japans, Chinees, Frans, Duits, Italiaans, Pools, Russisch, Arabisch, Hindi, Zweeds, Oekraïens, Hongaars, Catalaans, Tsjechisch, Hebreeuws, Deens, Fins, Indonesisch, Noors, Roemeense, Turks, Vietnamees, Koreaans, Thais, Grieks, Bulgaars, Kroatisch, Slowaaks, Litouws, Filipino, Lets, Ests en Sloveens. Meer talen binnenkort.

Alle informatie werd gehaald uit Wikipedia, en het is beschikbaar onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen.

Unionpedia wordt niet onderschreven door of gelieerd aan de Wikimedia Foundation.

Google Play, Android en het logo van Google Play zijn handelsmerken van Google Inc.

Privacybeleid