Logo
Unionpedia
Communicatie
Ontdek het op Google Play
Nieuw! Download Unionpedia op je Android™ toestel!
Downloaden
Snellere toegang dan browser!
 

Pater familias

Index Pater familias

De pater familias (Latijn: vader van de familie) was in het Romeinese rijk de oudste man of man van de hoogste stand in een familia, een sociale, economische en juridische eenheid die te vergelijken is met een meergeneratie-huishouden maar sterk verschilt van wat tegenwoordig familie of huisgezin heet.

21 relaties: Algemene Latijnse vervoegingen en verbuigingen, Auctoritas, Augustus (keizer), Censor (Rome), Eerwraak, Emancipatio, Familia (Rome), Goede huisvader, Justinianus I, Latijn, Legitieme portie, Manumissio, Mishandeling, Patria potestas, Potestas, Romeins recht, Romeinse Republiek, Romeinse Rijk, Slavernij in de oudheid, Sui iuris, Twaalftafelenwet.

Algemene Latijnse vervoegingen en verbuigingen

Hier staan alle rijtjes en overzichten van de Latijnse grammatica.

Nieuw!!: Pater familias en Algemene Latijnse vervoegingen en verbuigingen · Bekijk meer »

Auctoritas

Cicero valt Catilina aan (detail van een negentiende-eeuwse fresco). Auctoritas is een Romeins waardebegrip dat in de politiek van de Romeinse Republiek een beduidende rol speelde.

Nieuw!!: Pater familias en Auctoritas · Bekijk meer »

Augustus (keizer)

Imperator Caesar Augustus (Rome, 23 september 63 v.Chr. – Nola, 19 augustus 14 n.Chr.), geboren als Gaius Octavius (Thurinus), die zich na zijn adoptie door zijn oudoom Gaius Julius Caesar noemde, meestal kortweg aangeduid met de door hemzelf niet gebruikte naam Octavianus (voor 27 v.Chr.) of Augustus (na 27 v.Chr.), was de eerste princeps (vgl. "Keizer") van het Romeinse rijk. Door steeds meer verschillende bevoegdheden van republikeinse magistraten naar zich toe te trekken kreeg hij als alleenheerser de feitelijke macht over Rome in handen. Deze achterneef en voornaamste erfgenaam van Gaius Julius Caesar (Julius Caesar) won de machtsstrijd die volgde op de moord op Caesar op 15 maart 44 v.Chr. en was in 31 v.Chr. de enige die levend uit deze strijd kwam. Vanaf 27 v.Chr. zou hij als princeps (eerste burger) de teugels van het Imperium Romanum in handen houden. Hij maakte een einde aan een eeuw van burgeroorlogen en stichtte in de daaropvolgende periode de Julisch-Claudische dynastie. Onder het mom van het herstel van de republiek (restitutio rei publicae) voerde hij in werkelijkheid een duurzame omvorming tot monarchie (principaat) door. Ook op sociaal-economisch en ander gebied voerde Augustus tijdens zijn regering hervormingen door. Zijn heerschappij zorgde voor een langdurige tijd van interne vrede, die als Pax Romana (soms ook wel Pax Augusta) werd aangeduid.

Nieuw!!: Pater familias en Augustus (keizer) · Bekijk meer »

Censor (Rome)

Censor (Latijn.

Nieuw!!: Pater familias en Censor (Rome) · Bekijk meer »

Eerwraak

Eerwraak of eermoord is de extreemste vorm van eergerelateerd geweld: een gewoonterechtelijk fenomeen waarbij een familie of stam de verloren gegane zedelijke eer meent te kunnen herstellen door het plegen van een moord op de veroorzaker van het eerverlies of degene die schuldig bevonden wordt aan het eerverlies.

Nieuw!!: Pater familias en Eerwraak · Bekijk meer »

Emancipatio

Emancipatio was een rechtshandeling in het Romeinse Rijk volgens de Twaalftafelenwet, waarbij de vaderlijke macht (patria potestas) over zonen (filii familias), dochters (filiae familias) en kleinzonen via zijn zonen (nepotes ex filiorum) wegviel.

Nieuw!!: Pater familias en Emancipatio · Bekijk meer »

Familia (Rome)

De familia (cf. Gr. oι̉κoς) was de kern van de pre-urbane Romeinse samenleving.

Nieuw!!: Pater familias en Familia (Rome) · Bekijk meer »

Goede huisvader

De goede huisvader (Latijn: bonus pater familias), als een goed huisvader of de zorg van een goed huisvader, is een juridisch principe en algemene rechtsnorm die men op vele plaatsen vindt in het Belgische en Nederlandse burgerlijk recht, inhoudend dat iemand zich redelijkerwijze en als een verantwoord persoon gedraagt die alles doet wat nodig is om (voorzienbare) schade te voorkomen.

Nieuw!!: Pater familias en Goede huisvader · Bekijk meer »

Justinianus I

Flavius Petrus Sabbatius Iustinianus (Tauresium, 482Norwich (1989), blz. 190/483 - Constantinopel, 14 november 565), bekend als Justinianus I de Grote (Grieks: Φλάβιος Πέτρος Σαββάτιος Ιουστινιανός, Ioustinianos; Nederlands, verouderd: Justiniaan), was Romeins keizer van Byzantium van 1 augustus 527 tot 13 november 565.

Nieuw!!: Pater familias en Justinianus I · Bekijk meer »

Latijn

Latijn (Lingua Latina) is een Italische taal die oorspronkelijk werd gesproken door de Latijnen, onder wie ook het bekendste Latijnse volk, de Romeinen.

Nieuw!!: Pater familias en Latijn · Bekijk meer »

Legitieme portie

De legitieme portie (Nederland) of het reservatair deel (België) is een gedeelte van de waarde van een nalatenschap waar een afstammeling (kind of kleinkind), of ook de langstlevende echtgenoot (België), wettelijk recht op heeft als de overledene een testament heeft gemaakt, ongeacht hetgeen bij testament is bepaald. Het is voor kinderen een bescherming tegen en voor erflater een beperking op de mogelijkheid tot volledige onterving. De beschermingsgedachte komt uit het Romeins recht waar volledige onterving van een afstammeling als schending van de ouderlijke zorgplicht (officium pietatis) werd beschouwd. Tot in de huidige tijd kan volledige onterving van kinderen of echtgenoot onder omstandigheden als onredelijk worden beschouwd, bijvoorbeeld bij discriminatoire redenen als overgang op een ander geloof, getrouwd met iemand uit een andere cultuur of een ongewenste seksuele geaardheid. De Nederlandse minister voor Rechtsbescherming voegde hier in 2021 als nieuwe redenen aan toe de mogelijke benadeling van kinderen uit een eerder huwelijk en bescherming tegen financieel misbruik door anderen dan de kinderen. De rechtsfiguur van de legitieme portie is gebruikelijk in Europa, veel landen, waaronder Nederland, België, Frankrijk en Duitsland, kennen een dergelijke wettelijke beperking van de mogelijkheid om in een testament vrij te bepalen hoe de eigen bezittingen na het overlijden verdeeld moeten worden. In Scandinavische landen, Duitsland en Nederland geldt een lichte legitieme regeling, in Romaanse landen als België gelden veelal zwaardere beperkingen. Ook kent men een legitieme portie voor ouders. Op grond van de Europese Erfrechtverordening geldt in beginsel het recht van het land waar erflater bij overlijden zijn officiële woonplaats had. Onder het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens is een wettelijke beperking op het eigendomsrecht door nationale wetgevers om redenen van algemeen belang toegestaan, oordeelde het Europees Hof in haar Arrest Marckx vs België. In Nederland achtte de wetgever bij behandeling van het wetsvoorstel in de Eerste Kamer in 1999 de beperkingen verantwoord, evenals het notariaat. Notariaat vindt regeling legitieme rechtvaardig: p. 13 Brede steun notariaat en wetenschap: p.17 Brede ontwikkelingen maatschappij: p. 1 e.v. op 17 augustus 2022. In 2015 oordeelde de Rechtbank Noord-Holland dat de legitieme niet in strijd is met het EVRM omdat de inperking in verhouding staat tot het algemeen belang dat er mee wordt gediend.. op 17 augustus 2022. In common law-landen, zoals de Verenigde Staten (behalve Louisiana) en de meeste Angelsaksische landen, is het wel mogelijk om in een testament kinderen of ouders volledig te onterven. In plaats daarvan hebben hier bepaalde categorieën personen een aanspraak die via de rechter geldend kan worden gemaakt, zowel bij versterfopvolging als testamentaire opvolging, dat zijn onder meer de partner, de ex-partner die niet is hertrouwd en de kinderen. Als er sprake is van een legitieme portie, is dat meestal een bepaald gedeelte van hetgeen iemand zou erven zonder dat de erflater een testament had gemaakt (erfopvolging bij versterf).

Nieuw!!: Pater familias en Legitieme portie · Bekijk meer »

Manumissio

Manumissio of manumissie is het vrijlaten van een slaaf door zijn eigenaar.

Nieuw!!: Pater familias en Manumissio · Bekijk meer »

Mishandeling

Mishandeling is het toebrengen van letsel aan een ander door het opzettelijk benadelen van diens gezondheid.

Nieuw!!: Pater familias en Mishandeling · Bekijk meer »

Patria potestas

De patria potestas van de pater familias was de vaderlijke macht die het ius vitae necisque (recht over leven en dood) van alle leden van de familia inhield.

Nieuw!!: Pater familias en Patria potestas · Bekijk meer »

Potestas

De term potestas is een Latijns begrip uit het Romeinse recht en betekent in het algemeen "bevoegdheid".

Nieuw!!: Pater familias en Potestas · Bekijk meer »

Romeins recht

Het Romeins recht heeft zich ontwikkeld over een periode van meer dan 2.500 jaar vanaf ca 550 v. Chr.

Nieuw!!: Pater familias en Romeins recht · Bekijk meer »

Romeinse Republiek

De Romeinse Republiek was een fase in de geschiedenis van de Romeinen tussen het Romeins Koninkrijk en het Romeinse Keizerrijk.

Nieuw!!: Pater familias en Romeinse Republiek · Bekijk meer »

Romeinse Rijk

Het Romeinse Rijk (Latijn: Imperium Romanum) was van oorsprong een stadstaat op het Italisch schiereiland die zich vanaf de zesde eeuw voor Christus begon uit te breiden en uitgroeide tot een rijk van zo'n zes miljoen vierkante kilometer met 120 miljoen inwoners.

Nieuw!!: Pater familias en Romeinse Rijk · Bekijk meer »

Slavernij in de oudheid

Geromantiseerde negentiende-eeuwse weergave van een Romeinse slavenmarkt Slavernij was een belangrijk onderdeel van het economisch systeem in de oudheid.

Nieuw!!: Pater familias en Slavernij in de oudheid · Bekijk meer »

Sui iuris

Sui iuris of sui juris is een Latijnse uitdrukking die letterlijk van eigen recht zijn betekent, dus zelfstandig bepaalde rechtshandelingen kunnen stellen, een rechtspersoon zijn.

Nieuw!!: Pater familias en Sui iuris · Bekijk meer »

Twaalftafelenwet

Romeinen bekijken de Twaalftafelenwet (ets) De Twaalftafelenwet, of Wet der twaalf Tafelen (Latijn: Leges of Lex duodecim Tabularum, Lex XII Tabularum, Duodecim Tabulæ), vermoedelijk uitgevaardigd in 451-450 v.Chr., was het oudste geschreven recht van het Romeinse Rijk.

Nieuw!!: Pater familias en Twaalftafelenwet · Bekijk meer »

UitgaandeInkomende
Hey! We zijn op Facebook nu! »