Logo
Unionpedia
Communicatie
Ontdek het op Google Play
Nieuw! Download Unionpedia op je Android™ toestel!
Downloaden
Snellere toegang dan browser!
 

Pericyclische reactie

Index Pericyclische reactie

Een klassieke pericyclische reactie: de omlegging van het norcaradieenderivaat tot het cycloheptatrieenderivaat. In de organische chemie is een pericyclische reactie een type organische reactie waarin enerzijds de overgangstoestand van de molecule een cyclische geometrie heeft (het breken en vormen van bindingen geschiedt door een reorganisatie van elektronenparen door interactie van orbitalen van geschikte symmetrie) en anderzijds de reactie via een geconcerteerd mechanisme verloopt.

55 relaties: Activeringsenergie, Albert Eschenmoser, Alkyntrimerisatie, Aza-diels-alderreactie, Base (scheikunde), Cheletrope reactie, Chemische binding, Chorisminezuur, Claisen-omlegging, Conrotatorische rotatie, Cope-omlegging, Corrine, Cycloadditie, Deuterium, Diels-alderreactie, Disrotatorische rotatie, Een-reactie, Elektrocyclische reactie, Elektromagnetische straling, Elektronenpaar, Evenwichtsreactie, Fotochemie, Geconcerteerde reactie, Heterocyclische verbinding, Intermediair (scheikunde), Ion (deeltje), Isomeer, Journal of the American Chemical Society, Katalysator, Kernspinresonantie, Kinetisch-isotoopeffect, Koolstof, Lyase, Moleculaire symmetrie, Omlegging, Orbitaal, Organische chemie, Organische reactie, Overgangstoestand, Oxo-diels-alderreactie, Paternò-Büchi-reactie, Principe van Le Chatelier, Pyrodruivenzuur, Radicaal (scheikunde), Reactiemechanisme, Salicylzuur, Sigmatrope omlegging, Snelheidsbepalende stap, Stereochemie, Stikstof (element), ..., Vitamine D, Warmte, Woodward-Hoffmann-regels, Zuurstof (element), 1,3-dipolaire cycloadditie. Uitbreiden index (5 meer) »

Activeringsenergie

right De activeringsenergie (meestal aangeduid als Ea) is de energie die een systeem nodig heeft om een chemische reactie te laten doorgaan.

Nieuw!!: Pericyclische reactie en Activeringsenergie · Bekijk meer »

Albert Eschenmoser

Albert Eschenmoser (Erstfeld, 5 augustus 1925 – 14 juli 2023) was een Zwitsers chemicus, die hoogleraar was aan de ETH Zürich.

Nieuw!!: Pericyclische reactie en Albert Eschenmoser · Bekijk meer »

Alkyntrimerisatie

Een alkyntrimerisatie is een chemische cyclisatiereactie, waarbij 3 alkynmoleculen reageren met elkaar om zo een benzeenverbinding te vormen.

Nieuw!!: Pericyclische reactie en Alkyntrimerisatie · Bekijk meer »

Aza-diels-alderreactie

De aza-diels-alderreactie is een bijzonder geval van de diels-alderreactie, waarbij een stikstofatoom (als heteroatoom) deel uitmaakt van ofwel het dieen ofwel het diënofiel.

Nieuw!!: Pericyclische reactie en Aza-diels-alderreactie · Bekijk meer »

Base (scheikunde)

Een base of loog – ook wel alkali genoemd – is een substantie die eigenschappen heeft tegengesteld aan een zuur.

Nieuw!!: Pericyclische reactie en Base (scheikunde) · Bekijk meer »

Cheletrope reactie

Een cheletrope reactie (soms wel aangeduid als cheletropische reactie) is een organische reactie, behorende tot de groep der pericyclische reacties.

Nieuw!!: Pericyclische reactie en Cheletrope reactie · Bekijk meer »

Chemische binding

Een chemische binding is de aantrekkende kracht tussen twee of meer atomen, ionen of moleculen van een gegeven scheikundige stof.

Nieuw!!: Pericyclische reactie en Chemische binding · Bekijk meer »

Chorisminezuur

Chorisminezuur (in anionische vorm chorismaat) is een belangrijke intermediaire stof in de biosynthese in planten en micro-organismen (schimmels en bacteriën).

Nieuw!!: Pericyclische reactie en Chorisminezuur · Bekijk meer »

Claisen-omlegging

De Claisen-omlegging is een klassieke omleggingsreactie in de organische chemie.

Nieuw!!: Pericyclische reactie en Claisen-omlegging · Bekijk meer »

Conrotatorische rotatie

Als een elektrocyclische reactie via een conrotatorische rotatie verloopt zullen de substituenten aan het einde van een geconjugeerd systeem in dezelfde richting draaien, beide met de klok mee of alle twee juist ertegenin.

Nieuw!!: Pericyclische reactie en Conrotatorische rotatie · Bekijk meer »

Cope-omlegging

De Cope-omlegging is een uitgebreid bestudeerde organische reactie (omlegging) waarbij een 3,3-sigmatrope omlegging optreedt van een 1,5-dieen.

Nieuw!!: Pericyclische reactie en Cope-omlegging · Bekijk meer »

Corrine

Corrine is een heterocyclische verbinding met een structuur die verwant is aan de porfyrinering.

Nieuw!!: Pericyclische reactie en Corrine · Bekijk meer »

Cycloadditie

Voorbeeld van een cycloadditiereactie: reactie tussen 1,3-butadieen en etheen Een cycloadditie is een pericyclische reactie waarbij twee π-bindingen omgezet worden in twee σ-bindingen, en waarmee twee verbindingen in een cyclische verbinding omgezet worden.

Nieuw!!: Pericyclische reactie en Cycloadditie · Bekijk meer »

Deuterium

Deuterium of 2H (occasioneel waterstof-2 genoemd) is een stabiele isotoop van waterstof met in de atoomkern een proton en een neutron.

Nieuw!!: Pericyclische reactie en Deuterium · Bekijk meer »

Diels-alderreactie

De diels-alderreactie is een organische reactie (een cycloadditie), waarbij twee moleculen, een geconjugeerd dieen en een gesubstitueerd alkeen, ook wel het diënofiel genoemd, met elkaar reageren tot een gesubstitueerd cyclohexeen.

Nieuw!!: Pericyclische reactie en Diels-alderreactie · Bekijk meer »

Disrotatorische rotatie

Een elektrocyclische reactie verloopt via een disrotatorische rotatie als substituenten aan de uiteinden van het geconjugeerde systeem gedurende de ring-opening of sluitingsreactie in verschillende richtingen draaien.

Nieuw!!: Pericyclische reactie en Disrotatorische rotatie · Bekijk meer »

Een-reactie

De een-reactie of Alder-een-reactie is een organische reactie, meer bepaalde een pericyclische reactie (een sigmatrope omlegging) waarbij een alkeen met in de allylische positie een waterstofatoom reageert met een onverzadigde verbinding.

Nieuw!!: Pericyclische reactie en Een-reactie · Bekijk meer »

Elektrocyclische reactie

In de organische chemie is een elektrocyclische reactie is een pericyclische omlegging waarbij het netto resultaat neerkomt op het omzetten van een pi-binding in een sigma-binding.

Nieuw!!: Pericyclische reactie en Elektrocyclische reactie · Bekijk meer »

Elektromagnetische straling

Zonnestralen Elektromagnetische straling is de voortplanting door de ruimte van elektrische en magnetische trillingen.

Nieuw!!: Pericyclische reactie en Elektromagnetische straling · Bekijk meer »

Elektronenpaar

Met de term elektronenpaar wordt meestal verwezen naar een paar elektronen in de buitenste schil van een atoom dat niet voor een valentiebinding gebruikt wordt.

Nieuw!!: Pericyclische reactie en Elektronenpaar · Bekijk meer »

Evenwichtsreactie

Een evenwichtsreactie is een chemische reactie waarbij zowel een heengaande als een teruggaande reactie met een gelijke snelheid verlopen.

Nieuw!!: Pericyclische reactie en Evenwichtsreactie · Bekijk meer »

Fotochemie

Illustratie van het elektromagnetisch spectrum. Zie ook het zichtbare spectrum, en de ultraviolette en infrarode regionen. Fotochemie is het deelgebied van de scheikunde dat zich bezighoudt met de invloed van licht op chemische reacties.

Nieuw!!: Pericyclische reactie en Fotochemie · Bekijk meer »

Geconcerteerde reactie

Een geconcerteerde reactie of (deels onvertaald uit het Engels overgenomen) concerted reactie is een organisch chemische reactie waarbij het verbreken en de vorming van bindingen tegelijkertijd plaatsvindt.

Nieuw!!: Pericyclische reactie en Geconcerteerde reactie · Bekijk meer »

Heterocyclische verbinding

Overzicht van enkele heterocyclische verbindingen aan de hand van hun structuurformule: '''A.''' Xantheen '''B.''' Benzothiofeen '''C.''' Heroïne '''D.''' Diazepam (Valium) '''E.''' Nicotine Een heterocyclische verbinding is een cyclische of polycyclische chemische verbinding waarin twee of meer verschillende elementen voorkomen.

Nieuw!!: Pericyclische reactie en Heterocyclische verbinding · Bekijk meer »

Intermediair (scheikunde)

Een intermediair in de vooral (organische) chemie is een energierijke rangschikking van atomen.

Nieuw!!: Pericyclische reactie en Intermediair (scheikunde) · Bekijk meer »

Ion (deeltje)

Een elektrondensiteitsplot van het nitraation (NO3−). Een ion (uitspraak met klemtoon op o) is een elektrisch geladen atoom of molecuul, een monoatomisch ion, of een groep atomen met een elektrische lading, een zogeheten polyatomisch ion.

Nieuw!!: Pericyclische reactie en Ion (deeltje) · Bekijk meer »

Isomeer

480px Isomeren (van het Grieks isos.

Nieuw!!: Pericyclische reactie en Isomeer · Bekijk meer »

Journal of the American Chemical Society

Het Journal of the American Chemical Society is een wetenschappelijk tijdschrift met peer review uitgegeven door de American Chemical Society.

Nieuw!!: Pericyclische reactie en Journal of the American Chemical Society · Bekijk meer »

Katalysator

De werking van een katalysator schematisch voorgesteld. Doordat tussenproducten worden gevormd, is de activeringsenergie lager en verloopt de reactie sneller. Een katalysator is in de scheikunde een stof die de snelheid van een specifieke chemische reactie beïnvloedt zonder zelf verbruikt te worden.

Nieuw!!: Pericyclische reactie en Katalysator · Bekijk meer »

Kernspinresonantie

Een NMR-spectrometer (Bruker), die het principe van kernspinresonantie gebruikt om de structuur van moleculen te onderzoeken Kernspinresonantie (Engels: nuclear magnetic resonance), afgekort als NMR, is een natuurkundig fenomeen dat optreedt wanneer atoomkernen in een sterk magnetisch veld worden geplaatst en blootgesteld worden aan bepaalde elektromagnetische frequenties.

Nieuw!!: Pericyclische reactie en Kernspinresonantie · Bekijk meer »

Kinetisch-isotoopeffect

Het kinetisch-isotoopeffect is het verschil in reactiesnelheid als een atoom van een reagens door een isotoop van dat atoom wordt vervangen.

Nieuw!!: Pericyclische reactie en Kinetisch-isotoopeffect · Bekijk meer »

Koolstof

Koolstof (Latijn: carbonium) is een scheikundig element met symbool C en atoomnummer 6.

Nieuw!!: Pericyclische reactie en Koolstof · Bekijk meer »

Lyase

Lyase omvat een groep van enzymen die.

Nieuw!!: Pericyclische reactie en Lyase · Bekijk meer »

Moleculaire symmetrie

Structuurformule van 4 moleculen met aanduiding van hun rotatie-as: water bezit een C2-as, ammoniak een C3-as, xenonoxytetrafluoride een C4-as en waterstofcyanide bezit een C∞-as. Moleculaire symmetrie verwijst naar de symmetrie-elementen in een molecuul en de daaruit voortvloeiende eigenschappen en toepassingen met betrekking tot orbitaalstructuur, reactiviteit en fysische eigenschappen (zoals het voorspellen van een dipoolmoment).

Nieuw!!: Pericyclische reactie en Moleculaire symmetrie · Bekijk meer »

Omlegging

Een omlegging of omleggingsreactie is een vrij breed begrip in de organische chemie.

Nieuw!!: Pericyclische reactie en Omlegging · Bekijk meer »

Orbitaal

Orbitalen Een orbitaal is in de kwantummechanica het gebied rondom een atoomkern waarin elektronen met een bepaalde energie zich met 90% waarschijnlijkheid bevinden.

Nieuw!!: Pericyclische reactie en Orbitaal · Bekijk meer »

Organische chemie

Organische chemie of koolstofchemie is de tak van de scheikunde die zich bezighoudt met organische verbindingen; dat wil zeggen chemische verbindingen die koolstof- en, bijna altijd, waterstof-atomen bevatten.

Nieuw!!: Pericyclische reactie en Organische chemie · Bekijk meer »

Organische reactie

Een organische reactie is een chemische reactie waarbij organische verbindingen betrokken zijn.

Nieuw!!: Pericyclische reactie en Organische reactie · Bekijk meer »

Overgangstoestand

Een overgangstoestand, ook wel aangeduid als transitietoestand of overgangscomplex, is in de scheikunde een kortdurende tussentoestand die kan optreden tijdens een chemische reactie.

Nieuw!!: Pericyclische reactie en Overgangstoestand · Bekijk meer »

Oxo-diels-alderreactie

De oxo-diels-alderreactie is een bijzonder geval van de diels-alderreactie, waarbij een zuurstofatoom (als heteroatoom) deel uitmaakt van het diënofiel (als carbonylgroep).

Nieuw!!: Pericyclische reactie en Oxo-diels-alderreactie · Bekijk meer »

Paternò-Büchi-reactie

carbonylverbinding in zijn aangeslagen toestand met een alkeen in de grondtoestand. Er ontstaat een oxetaan. De Paternò-Büchi-reactie is een fotochemische reactie waarbij een ring van vier atomen, waaronder 1 zuurstofatoom, gevormd wordt uit een carbonylverbinding en een alkeen.

Nieuw!!: Pericyclische reactie en Paternò-Büchi-reactie · Bekijk meer »

Principe van Le Chatelier

Het principe van Le Chatelier of het principe van de kleinste dwang is een thermodynamisch principe dat in de scheikunde gebruikt wordt om te voorspellen hoe het chemisch evenwicht van een bepaalde reactie zal verschuiven als één of meerdere van de reactiecondities gewijzigd worden.

Nieuw!!: Pericyclische reactie en Principe van Le Chatelier · Bekijk meer »

Pyrodruivenzuur

Pyrodruivenzuur is een organische verbinding met als brutoformule C3H4O3.

Nieuw!!: Pericyclische reactie en Pyrodruivenzuur · Bekijk meer »

Radicaal (scheikunde)

Moses Gomberg (1866-1947), de ontdekker van radicalen. Een radicaal, ook dikwijls vrije radicaal genoemd, is een molecuul of atoom dat al dan niet geladen kan zijn, maar dat een of meer ongepaard(e) elektron(en) heeft.

Nieuw!!: Pericyclische reactie en Radicaal (scheikunde) · Bekijk meer »

Reactiemechanisme

Het reactiemechanisme van een chemische reactie is het hoe-en-waarom van het verlopen van een bepaalde reactie onder bepaalde condities.

Nieuw!!: Pericyclische reactie en Reactiemechanisme · Bekijk meer »

Salicylzuur

Salicylzuur is een aromatisch carbonzuur en heeft als brutoformule C7H6O3.

Nieuw!!: Pericyclische reactie en Salicylzuur · Bekijk meer »

Sigmatrope omlegging

Een sigmatrope omlegging is in de organische chemie een pericyclische reactie waarbij de netto reactie neerkomt op het verplaatsen van een sigma-binding.

Nieuw!!: Pericyclische reactie en Sigmatrope omlegging · Bekijk meer »

Snelheidsbepalende stap

De snelheidsbepalende stap (vaak afgekort tot SBS) of snelheidslimiterende stap is de reactiestap in een chemische reactie die het traagst verloopt.

Nieuw!!: Pericyclische reactie en Snelheidsbepalende stap · Bekijk meer »

Stereochemie

De stereochemie vormt een onderdeel van de scheikunde en omvat de studie van de ruimtelijke opbouw van (vooral organische) verbindingen, de moleculaire symmetrie en de gevolgen daarvan op de manier hoe stoffen met elkaar reageren.

Nieuw!!: Pericyclische reactie en Stereochemie · Bekijk meer »

Stikstof (element)

Stikstof (Latijn: nitrogenium) is een scheikundig element met symbool N en met atoomnummer 7.

Nieuw!!: Pericyclische reactie en Stikstof (element) · Bekijk meer »

Vitamine D

Moet iedereen in de winter vitamine D slikken? - Universiteit van Vlaanderen Vitamine D is een groep van vet-oplosbare organische verbindingen die verantwoordelijk zijn voor de opname van calcium en fosfaat uit voeding, wat van groot belang is voor diverse biologische processen.

Nieuw!!: Pericyclische reactie en Vitamine D · Bekijk meer »

Warmte

aarde. Warmte is een vorm van energie die uitgewisseld wordt tussen systemen die onderling niet in thermisch evenwicht zijn.

Nieuw!!: Pericyclische reactie en Warmte · Bekijk meer »

Woodward-Hoffmann-regels

De Woodward-Hoffmann-regels, voor het eerst geformuleerd door Robert Burns Woodward en Roald Hoffmann, vormen een stelsel van regels in de organische chemie waarmee de stereochemie van pericyclische reacties verklaard wordt op basis van orbitaalsymmetrie.

Nieuw!!: Pericyclische reactie en Woodward-Hoffmann-regels · Bekijk meer »

Zuurstof (element)

Zuurstof is een chemisch element met symbool O (Uit het Latijn: oxygenium) en atoomnummer 8.

Nieuw!!: Pericyclische reactie en Zuurstof (element) · Bekijk meer »

1,3-dipolaire cycloadditie

De 1,3-dipolaire cycloadditie is, in haar meest algemene vorm, een organische reactie tussen een dipolarofiel met een 1,3-dipolaire verbinding, die leidt tot een heterocyclische vijfring.

Nieuw!!: Pericyclische reactie en 1,3-dipolaire cycloadditie · Bekijk meer »

UitgaandeInkomende
Hey! We zijn op Facebook nu! »