We werken aan het herstellen van de Unionpedia-app in de Google Play Store
UitgaandeInkomende
🌟We hebben ons ontwerp vereenvoudigd voor betere navigatie!
Instagram Facebook X LinkedIn

Prokaryoten

Index Prokaryoten

Schematische voorstelling van een prokaryotische cel. Een prokaryoot organisme is een eencellig organisme zonder de compartimentering van de cel, zoals deze voorkomt bij eukaryoten - de celkern en andere organellen ontbreken.

Inhoudsopgave

  1. 79 relaties: Aeroob, Archaea, Bacteriën, Binaire deling, Blauwalgen, Cel (biologie), Celdeling, Celkern, Celmembraan, Celwand, Chloroplast, Chromatine, Chromosoom, Conjugatie (genetica), Darmflora, Diameter, Dieren (biologie), Dierlijke cel, DNA (biologie), Domein (biologie), Driedomeinensysteem, Eencellige, Endoplasmatisch reticulum, Endosymbiontentheorie, Endosymbiose, Eubacteriën, Eukaryoten, Euryarchaeota, Evolutie (biologie), Extremofiel, Firmicutes, Fotosynthese, Fylogenie, Gen, Genoom, Geslachtelijke voortplanting, Glycocalyx, Golgicomplex, Gram (eenheid), Histon (eiwit), Horizontale genoverdracht, Kernmembraan, Koolhydraten, Levenscyclus, LUCA (evolutie), Lysosoom, Lysozym, Meercellig organisme, Meiose (voortplanting), Microtubulus, ... Uitbreiden index (29 meer) »

  2. Bacteriologie
  3. Biochemie
  4. Prokaryoot

Aeroob

thumb Een organisme is aeroob wanneer het alleen in een zuurstofrijk milieu kan gedijen, omdat het zuurstof gebruikt ten behoeve van zijn metabolisme.

Bekijken Prokaryoten en Aeroob

Archaea

Archaea (enkelvoud archaeon) vormen een domein van eencellige micro-organismen.

Bekijken Prokaryoten en Archaea

Bacteriën

De bacteriën (Bacteria of Eubacteria) vormen een domein van eencellige, soms in kolonies levende micro-organismen.

Bekijken Prokaryoten en Bacteriën

Binaire deling

Animatie van het hele proces van binaire deling. Drie typen celdeling. Binaire deling is de vorm van ongeslachtelijke voortplanting en celdeling die voorkomt bij alle prokaryoten, bij organellen binnen de eukaryoten en bij veel protisten.

Bekijken Prokaryoten en Binaire deling

Blauwalgen

Blauwalgen, ook wel blauwwieren of, formeler, cyanobacteriën zijn een groep van prokaryote organismes.

Bekijken Prokaryoten en Blauwalgen

Cel (biologie)

Rode uicellen onder een microscoop. Levende cellen met gekleurde vacuole, afgestorven met kleurloze vacuole, luchtbel met dikke zwarte rand In de biologie is de cel het kleinste onderdeel van een organisme dat alle genetische informatie van dat organisme bevat.

Bekijken Prokaryoten en Cel (biologie)

Celdeling

Celdeling is een fysiologisch, anabool proces waarbij een cel zich opsplitst in twee of meer nieuwe cellen.

Bekijken Prokaryoten en Celdeling

Celkern

mitochondriën oranje en het cytoskelet groen. De celkern of nucleus is het door een membraan omsloten deel van een cel waarin het genetisch materiaal (DNA) is opgeslagen.

Bekijken Prokaryoten en Celkern

Celmembraan

Schematische voorstelling van een celmembraan zoals ze in eukaryoten voorkomt. In het membraan zijn veel verschillende eiwitten en gespecialiseerde lipiden ingebed die nodig zijn voor functionaliteit en integriteit van de lipide dubbellaag. Het celmembraan, plasmamembraan, plasmalemma of membrana cellularisFriedbichler, M., Friedbichler, I.

Bekijken Prokaryoten en Celmembraan

Celwand

Bladcellen van sterremos (''Plagiomnium affine'') met celwanden (en chloroplasten) De celwand is een wand die gevormd wordt buiten het membraan van een cel.

Bekijken Prokaryoten en Celwand

Chloroplast

Bladschijfcellen met chloroplasten van het mos ''Plagomnium affine''. Chloroplasten (Oudgrieks: χλωρός, khlōrós, "groen" en πλαστός, plastós, "gevormd") of bladgroenkorrels, zijn groene plastiden, die voorkomen in de cellen van veel soorten planten, algen en bepaalde micro-organismen.

Bekijken Prokaryoten en Chloroplast

Chromatine

metafase, de meest compacte vorm van chromatine. Chromatine is het complex van DNA en eiwitten in de celkern van eukaryotische cellen.

Bekijken Prokaryoten en Chromatine

Chromosoom

Structuur van een chromosoom in een eukaryotische cel Chromosomenpreparaat Lange arm Een chromosoom (Oudgrieks: (chrōma).

Bekijken Prokaryoten en Chromosoom

Conjugatie (genetica)

Schematische weergave van conjugatie bij bacteriën Conjugatie is de overdracht van DNA van een cel op een andere cel en is een vorm van genetische uitwisseling met horizontale genoverdracht.

Bekijken Prokaryoten en Conjugatie (genetica)

Darmflora

Weergave van de darmflora Hoe krijg je een gezondere darmflora? - Universiteit van Nederland Darmmicrobiota of darmmicrobioom, vroeger darmflora genoemd, is het geheel van micro-organismen dat zich in het maag-darmstelsel bevindt.

Bekijken Prokaryoten en Darmflora

Diameter

De lengte van de lijn is de diameter van de cirkel De diameter van een cirkel, cilinder of bol is de lengte van de rechte lijn die kan worden getrokken tussen twee punten op de bol of de cirkel en door het middelpunt hiervan.

Bekijken Prokaryoten en Diameter

Dieren (biologie)

De dieren (Animalia) vormen een rijk van meercellige levende wezens die tot de eukaryoten behoren.

Bekijken Prokaryoten en Dieren (biologie)

Dierlijke cel

Een dierlijke cel is een cel zoals die bij dieren voorkomt.

Bekijken Prokaryoten en Dierlijke cel

DNA (biologie)

basenparen uitvergroot. Desoxyribonucleïnezuur, beter bekend als DNA,DNA is een afkorting van het Engelse deoxyribonucleic acid.

Bekijken Prokaryoten en DNA (biologie)

Domein (biologie)

In de biologie is het domein de hoogste taxonomische rang, het hoogste taxonomische niveau waarin het leven wordt ingedeeld.

Bekijken Prokaryoten en Domein (biologie)

Driedomeinensysteem

Het drie domeinensysteem is in de biologische taxonomie het tegenwoordig gebruikte classificatiesysteem om alle bekende vormen van leven in te delen.

Bekijken Prokaryoten en Driedomeinensysteem

Eencellige

pantoffeldiertje. Eencelligen zijn organismen die overeenkomen in het kenmerk dat ze uit één cel bestaan.

Bekijken Prokaryoten en Eencellige

Endoplasmatisch reticulum

Het endoplasmatisch reticulum (ER) of reticulum endoplasmaticumInternational Committees on Veterinary Gross Anatomical Nomenclature, Veterinary Histological Nomenclature, & Veterinary Embryological Nomenclature (1994).

Bekijken Prokaryoten en Endoplasmatisch reticulum

Endosymbiontentheorie

'''groen:''' plastoom. De endosymbiontentheorie (symbiogenese) is de theorie die de herkomst verklaart van mitochondria en chloroplasten in eukaryote cellen door endosymbiose.

Bekijken Prokaryoten en Endosymbiontentheorie

Endosymbiose

Endosymbiose is het verschijnsel waarbij een organisme (de endosymbiont) symbiotisch leeft in de cellen of in het lichaam van een gastheerorganisme.

Bekijken Prokaryoten en Endosymbiose

Eubacteriën

Het domein Eubacteria (eubacteriën) vormen een groep van prokaryote organismen (organismen zonder celkern).

Bekijken Prokaryoten en Eubacteriën

Eukaryoten

Eukaryoten (Eukaryota) zijn een van de drie domeinen waarin de huidige biologische wetenschap het leven indeelt.

Bekijken Prokaryoten en Eukaryoten

Euryarchaeota

De Euryarchaeota (soms Methanobacteraeota genoemd) zijn een stam van de Archaea.

Bekijken Prokaryoten en Euryarchaeota

Evolutie (biologie)

Evolutie is het proces van verandering in alle vormen van leven van generatie op generatie in populaties door overerving van kenmerken en eigenschappen met hun variatie en natuurlijke selectie.

Bekijken Prokaryoten en Evolutie (biologie)

Extremofiel

Een vulkanische schoorsteen of black smoker biedt een geschikte leefomgeving voor verschillende soorten extremofielen Een extremofiel organisme, of kortweg een extremofiel, is een organisme dat 'van extreme omstandigheden - afwijkende milieufactoren - houdt'.

Bekijken Prokaryoten en Extremofiel

Firmicutes

De Firmicutes vormen een stam (of fylum) van bacteriën, met merendeels grampositieve soorten.

Bekijken Prokaryoten en Firmicutes

Fotosynthese

Fotosyntheseformule Fotosynthese (ook: koolstofdioxide-, koolzuur- of koolstofassimilatie) is een vorm van biosynthese, waarbij energie uit zonlicht wordt gebruikt om gasvormig koolstofdioxide om te zetten in de vaste stof glucose.

Bekijken Prokaryoten en Fotosynthese

Fylogenie

rijken verwant zijn Fylogenie (Grieks φυλη, phulè, volksstam en γενεσις, genesis, wording) is de studie van de afstammingsgeschiedenis van een groep organismen.

Bekijken Prokaryoten en Fylogenie

Gen

Schematische weergave van een gen op een chromosoom. Een gen is in de biologie een stukje erfelijk materiaal, waarmee organismen erfelijke eigenschappen doorgeven aan hun nageslacht.

Bekijken Prokaryoten en Gen

Genoom

Een deel van DNA-sequentie-prototypificatie van het volledige genoom van een virus Het genoom is de volledige genetische samenstelling van een organisme, cel of virus.

Bekijken Prokaryoten en Genoom

Geslachtelijke voortplanting

Geslachtelijke voortplanting of seksuele reproductie is voortplanting die plaatsvindt wanneer twee verschillende individuen hun DNA bij de bevruchting in de haploïde geslachtscellen (gameten) combineren in een nakomeling.

Bekijken Prokaryoten en Geslachtelijke voortplanting

Glycocalyx

microbiële biofilm bestaande uit extracellulaire polymere stoffen (EPS) De glycocalyx, kapsel en slijmlaag zijn een laag die aan de buitenkant van het celmembraan bij eukaryotische cellen zitten en aan de buitenkant van de celwand bij prokaryotische cellen.

Bekijken Prokaryoten en Glycocalyx

Golgicomplex

Het golgicomplexEverdingen, J.J.E. van, Eerenbeemt, A.M.M. van den (2012).

Bekijken Prokaryoten en Golgicomplex

Gram (eenheid)

De gram is een eenheid van massa en is in het SI-stelsel gedefinieerd als het duizendste deel van een kilogram.

Bekijken Prokaryoten en Gram (eenheid)

Histon (eiwit)

Histonen zijn specifieke eiwitten die samen met het DNA in de celkern het chromatine vormen.

Bekijken Prokaryoten en Histon (eiwit)

Horizontale genoverdracht

Horizontale genoverdracht of laterale genoverdracht (Engels: horizontal/lateral gene transfer of afgekort HGT/LGT) is een proces waarbij genetisch materiaal tussen twee organismen wordt uitgewisseld (genetische uitwisseling), zonder dat daarbij, zoals meestal het geval is, genetisch materiaal of DNA wordt doorgegeven van de ene naar de volgende generatie.

Bekijken Prokaryoten en Horizontale genoverdracht

Kernmembraan

Het kernmembraan of kernenvelop wordt gevormd door twee lipide dubbellagen die de celkern van een eukaryotische cel omgeven.

Bekijken Prokaryoten en Kernmembraan

Koolhydraten

Glucose, een monosacharide Cellulose, een polysacharide Koolhydraten, ook sachariden genoemd, zijn een bepaald type verbindingen van koolstof-, waterstof- en zuurstofatomen waarbij de waterstof- en zuurstofatomen in een verhouding 2:1 voorkomen: algemene formule Cn(H2O)m.

Bekijken Prokaryoten en Koolhydraten

Levenscyclus

De biologische levenscyclus van meercellige organismen met geslachtelijke voortplanting is de volledige opeenvolging van de fasen van groei en ontwikkeling van het moment vanaf de vorming van de eencellige zygote tot aan de vorming van de eencellige haploïde gameten.

Bekijken Prokaryoten en Levenscyclus

LUCA (evolutie)

Een fylogenetische boom van de drie domeinen van het leven – bacteriën, archaea en eukaryoten – met LUCA aangegeven aan de wortel. De laatste universele gemeenschappelijke voorouder, vaak afgekort als LUCA,LUCA is een Engels acroniem van last universal common ancestor.

Bekijken Prokaryoten en LUCA (evolutie)

Lysosoom

Het lysosoom (2012).

Bekijken Prokaryoten en Lysosoom

Lysozym

De tertiaire structuur van een lysozym. Lysozymen, ook wel muramidasen genoemd, zijn enzymen die de wand van een bacterie aanvallen.

Bekijken Prokaryoten en Lysozym

Meercellig organisme

alg ''Pediastrum'' Bladcellen van sterremos (''Plagiomnium affine'') met chloroplasten en celwanden Een meercellig organisme is een organisme dat uit meer dan één cel bestaat.

Bekijken Prokaryoten en Meercellig organisme

Meiose (voortplanting)

Drie typen celdeling De meiose, reductiedeling of rijpingsdeling is een tweedelig delingsproces dat of Gameetgeslachtscellen of sporen produceert.

Bekijken Prokaryoten en Meiose (voortplanting)

Microtubulus

microtubuli in een gefixeerde cel spiraalvormig gerangschikte microtubuli in een schijnvoet van een amoebe 65000 maal vergroot MicrotubuliEverdingen, J.J.E. van, Eerenbeemt, A.M.M. van den (2012).

Bekijken Prokaryoten en Microtubulus

Milieufactor

Milieufactoren (omgevingsomstandigheden) zijn de invloeden van het milieu die een rol spelen bij de reacties van organismen, populaties en levensgemeenschappen.

Bekijken Prokaryoten en Milieufactor

Mitochondrion

Mitochondrion Een mitochondrionEverdingen, J.J.E. van, Eerenbeemt, A.M.M. van den (2012).

Bekijken Prokaryoten en Mitochondrion

Mitose

Mitose is een type celdeling waarbij nieuwe dochtercellen ontstaan die gelijk zijn aan de moedercel, en op hun beurt in staat zijn om zich te delen.

Bekijken Prokaryoten en Mitose

Monera

Monera is, volgens een inmiddels weinig of niet meer gangbare indeling, het rijk van prokaryoten, eencellige organismen zonder celkern.

Bekijken Prokaryoten en Monera

Nanometer

Een nanometer (symbool: nm) is een lengtemaat die is afgeleid van het SI-stelsel en is gelijk aan een miljardste van een meter (0,000 000 001 m) of in wetenschappelijke notatie 1×10−9 m. Het prefix nano komt van het Oudgriekse νᾶνος, nanos, of het Latijnse nanus voor dwerg.

Bekijken Prokaryoten en Nanometer

Nucleoïde

Prokaryote cel (rechts) met een '''nucleoide'''. Vergelijk met een eukaryote cel (links) met daarin de celkern (nucleus). De nucleoïde is de onregelmatig gevormde plek in prokaryoten waar het erfelijk materiaal zich bevindt.

Bekijken Prokaryoten en Nucleoïde

Nucleolus

Diagram van de celkern. Het bolvormige lichaam in de celkern is de nucleolus. De nucleolus (meervoud: nucleoli) is een amorfe structuur in de celkern van eukaryotische cellen.

Bekijken Prokaryoten en Nucleolus

Orde (biologie)

In de taxonomie, de indelingsleer van de biologie, is een orde een van de taxonomische rangen in de indeling of ook een taxon in die rang.

Bekijken Prokaryoten en Orde (biologie)

Organel

Een organel is een gespecialiseerd onderdeel van een eukaryotische cel met een bepaalde functie.

Bekijken Prokaryoten en Organel

Organisme

taal.

Bekijken Prokaryoten en Organisme

Parafyletische groep

Reptilia parafyletisch Een parafyletische groep is een taxon waarbij de laatste gemeenschappelijke voorouder van een groep organismen zelf wel tot dat taxon behoort, maar niet alle afstammelingen ervan in de groep geplaatst zijn.

Bekijken Prokaryoten en Parafyletische groep

Peptidoglycaan

Structuur van mureïne Peptidoglycaan of mureïne is een driedimensionaal netwerk van één zeer groot molecuul, dat de celwand van een bacterie verstevigt.

Bekijken Prokaryoten en Peptidoglycaan

Planctomycetales

De Planctomycetales zijn een orde van obligaat (verplicht) aerobe bacteriën die voorkomen in brak, zout en zoet water.

Bekijken Prokaryoten en Planctomycetales

Planten

Planten (Viridiplantae binnen de Archaeplastida, oorspronkelijk Plantae) zijn organismen die zich niet kunnen voortbewegen en die fotosynthese vertonen.

Bekijken Prokaryoten en Planten

Plasmastroming

Helmdraadcellen van ''Tradescantia'' met actieve plasmastroming Plasmastroming in de bladcellen van ''Funaria'' ui Plasmastroming (cyclosis) is een intercellulaire beweging van het cytoplasma in sommige eukaryotische planten- en schimmelcellen.

Bekijken Prokaryoten en Plasmastroming

Plasmide

Plasmiden onder elektronenmicroscoop Een plasmide is een cirkelvormige streng DNA die zich buiten het chromosomaal DNA bevindt van sommige eencellige organismen.

Bekijken Prokaryoten en Plasmide

Porte-manteauwoord

Een porte-manteauwoord, meng-, vlecht- of kofferwoord is een neologisme waarin twee of meer bestaande woorden naar de vorm worden gecombineerd in een betekenis die betekeniselementen van alle originele woorden bevat.

Bekijken Prokaryoten en Porte-manteauwoord

Proteobacteriën

Proteobacteriën (Proteobacteria) zijn bacteriën waarvan vele belangrijke stikstofvastleggers zijn.

Bekijken Prokaryoten en Proteobacteriën

Protisten

Een protist is een eukaryoot organisme dat niet behoort tot het rijk van de dieren, planten of schimmels.

Bekijken Prokaryoten en Protisten

Recombinatie (genetica)

Recombinatie door breukvorming en reparatie Genetische recombinatie is de herschikking van de genetische eigenschappen van een individu.

Bekijken Prokaryoten en Recombinatie (genetica)

Ribosoom

Het ribosoom is een moleculair complex van eiwitten en ribosomaal RNA (rRNA) dat de centrale plaats vormt van eiwitsynthese.

Bekijken Prokaryoten en Ribosoom

Schimmels

Schimmels of zwammen, wetenschappelijke naam: Fungi (ook wel Myceteae) zijn alle eukaryotische organismen die samen het rijk van de Fungi vormen.

Bekijken Prokaryoten en Schimmels

Spirocheten

Spirocheten (Spirochaetes) zijn een stam van dunne spiraalvormige bacteriën.

Bekijken Prokaryoten en Spirocheten

Sterol

De chemische structuur van sterolen De sterolen vormen een belangrijke klasse van organische moleculen.

Bekijken Prokaryoten en Sterol

Symbiose

Symbiose (Oudgrieks: (ἠ) συμβίωσις: (het) samenleven) is in de biologie het langdurig samenleven van twee of meer organismen van verschillende soorten, waarbij de samenleving voor ten minste een van de organismen gunstig, of zelfs noodzakelijk is.

Bekijken Prokaryoten en Symbiose

Thylakoïde

Een thylakoïde is een membraan-omsloten compartiment in chloroplasten en cyanobacteriën.

Bekijken Prokaryoten en Thylakoïde

Trilhaar

SEM-opname van de cilia uit het ademhalingsepitheel in de trachea Een trilhaar of cilium (meervoud cilia) is een organel, een onderdeel van een cel, dat buiten het celmembraan uitsteekt.

Bekijken Prokaryoten en Trilhaar

Vacuole

Een vacuole is een blaasje gevuld met vocht, dat omgeven is door een vacuolemembraan (tonoplast) en dat zich in het cytoplasma van een cel bevindt.

Bekijken Prokaryoten en Vacuole

Zweepstaartje

Een zweepstaartje, zweephaar, flagel of flagellum is een organel dat dient voor de voortbeweging van een eencellig organisme of een voortplantingscel (bijvoorbeeld zaadcel).

Bekijken Prokaryoten en Zweepstaartje

Zie ook

Bacteriologie

Biochemie

Prokaryoot

Ook bekend als Procyte, Prokaryoot, Protofyten, Schizophyta.

, Milieufactor, Mitochondrion, Mitose, Monera, Nanometer, Nucleoïde, Nucleolus, Orde (biologie), Organel, Organisme, Parafyletische groep, Peptidoglycaan, Planctomycetales, Planten, Plasmastroming, Plasmide, Porte-manteauwoord, Proteobacteriën, Protisten, Recombinatie (genetica), Ribosoom, Schimmels, Spirocheten, Sterol, Symbiose, Thylakoïde, Trilhaar, Vacuole, Zweepstaartje.