We werken aan het herstellen van de Unionpedia-app in de Google Play Store
UitgaandeInkomende
🌟We hebben ons ontwerp vereenvoudigd voor betere navigatie!
Instagram Facebook X LinkedIn

Sterevolutie

Index Sterevolutie

De evolutie van sterren van verschillende massa in het Hertzsprung-Russelldiagram voor het hoofdreeksstadium (MS) De evolutie van sterren van verschillende massa in het Hertzsprung-Russelldiagram na het hoofdreeksstadium Sterevolutie is de levenscyclus van sterren.

Inhoudsopgave

  1. 77 relaties: Aluminium-27, Asymptotische reuzentak, Blauwe superreus, Bruine dwerg, Calcium-40, Centrale ster, Chandrasekhar-limiet, Diamant, Druk (grootheid), Elektron, Gammaflits, H-II-gebied, Heelal, Helium, Helium-4, Hertzsprung-Russelldiagram, Hoofdreeks, Hydrostatisch evenwicht, Hypernova, Hyperreus, IJzer (element), IJzer-54, IJzer-56, Ionisatie, Jong stellair object, Kelvin (eenheid), Koolstof, Koolstof-12, Koolstof-stikstofcyclus, Koolstoffusie, Lichtkracht, Lichtsterke blauwe variabele, Magnesium-24, Magnesium-25, Magnesium-26, Moleculaire wolk, Natrium-23, Neon (element), Neon-20, Neon-22, Neutron, Neutronenster, Neutronenvangst, Nikkel, Nikkel-58, Nucleosynthese, Ontaarde materie, Planetaire nevel, Positron, Proton (deeltje), ... Uitbreiden index (27 meer) »

Aluminium-27

Aluminium-27 of 27Al is de enige stabiele isotoop van aluminium, een hoofdgroepmetaal.

Bekijken Sterevolutie en Aluminium-27

Asymptotische reuzentak

Een Hertzsprung-Russelldiagram voor bolvormige sterrenhoop Messier 5, met de asymptotische reuzensterren in het lichtblauw, de rode reuzentak in het oranje en de horizontale tak in het geel. De asymptotische reuzentak is een gedeelte van het Hertzsprung-Russelldiagram (HR) waar een populatie van geëvolueerde, koele, lichtsterke sterren staat.

Bekijken Sterevolutie en Asymptotische reuzentak

Blauwe superreus

De blauwe superreus is een grote, hete en felle ster.

Bekijken Sterevolutie en Blauwe superreus

Bruine dwerg

Hubble-opname. Merk op dat de ster links op het beeld zelf een rode dwerg is, dus van een klein en lichtzwak type. Een bruine dwerg is een hemellichaam met een massa die kleiner is dan een ster, maar groter dan een gasreus.

Bekijken Sterevolutie en Bruine dwerg

Calcium-40

Calcium-40 of 40Ca is een stabiele isotoop van calcium, een aardalkalimetaal.

Bekijken Sterevolutie en Calcium-40

Centrale ster

Centrale sterren van planetaire nevels bevinden zich rond de positie aangegeven met PNNV in het Hertzsprung-Russelldiagram. Jongere planetaire nevels bevinden zich meer naar rechts langs de stippellijn en oudere nevels meer naar beneden in de richting van de witte dwergen (DOV) De centrale ster in een planetaire nevel is het restant van een reuzenster die de nevel vormde door in een fase van zijn leven een deel van zijn massa weg te blazen.

Bekijken Sterevolutie en Centrale ster

Chandrasekhar-limiet

De Chandrasekhar-limiet is de massagrens die bepaalt of een instortende ster een witte dwerg wordt of een exotischer object zoals een zwart gat.

Bekijken Sterevolutie en Chandrasekhar-limiet

Diamant

Diamant (Oudgrieks: ἀδάμας of adamas, "onverslaanbaar") is een allotrope verschijningsvorm van koolstof die als delfstof aangetroffen wordt, maar ook in laboratoria gemaakt kan worden.

Bekijken Sterevolutie en Diamant

Druk (grootheid)

Druk; de drukkracht per oppervlakte waar het op werkt. psi In de natuurkunde is druk de drukkracht per oppervlakte-eenheid.

Bekijken Sterevolutie en Druk (grootheid)

Elektron

Het elektron (Oudgrieks:, betekenis: barnsteen dat door wrijving elektrisch geladen werd) is een negatief geladen elementair deeltje, dat gebonden kan zijn, bijvoorbeeld in een atoom, of zich vrij in de ruimte kan bevinden.

Bekijken Sterevolutie en Elektron

Gammaflits

ijzer (Fe)- zie de gekleurde schillen in de figuur. Als de kernfusie niet meer genoeg tegendruk biedt tegen de zwaartekracht, stort de ster in tot een zwart gat. De ineenstorting leidt langs de draaiingsas van de ster tot een supersnelle (relativistische) schokgolf, die voor ons zichtbaar wordt als een langdurige gammaflits.

Bekijken Sterevolutie en Gammaflits

H-II-gebied

NGC 604, een reusachtig H-II-gebied in de Driehoeknevel Een H-II-gebied is een wolk van gloeiend gas, van enkele tot soms honderden lichtjaren in diameter.

Bekijken Sterevolutie en H-II-gebied

Heelal

Een deel van het heelal Het heelal of universum in de astronomie, ofwel de kosmos in de kosmologie, zijn synoniemen voor alle materie en energie binnen het gehele ruimtetijd-continuüm.

Bekijken Sterevolutie en Heelal

Helium

Helium is een scheikundig element met symbool He en atoomnummer 2.

Bekijken Sterevolutie en Helium

Helium-4

Helium-4 of 4He is een stabiele isotoop van helium, een edelgas.

Bekijken Sterevolutie en Helium-4

Hertzsprung-Russelldiagram

Figuur 1 Figuur 2 Het Hertzsprung-Russelldiagram of HR-diagram is een puntenwolk waarin.

Bekijken Sterevolutie en Hertzsprung-Russelldiagram

Hoofdreeks

Een Hertzsprung-Russelldiagram toont de absolute magnitude van een ster met de kleurindex (hier in de letters B-V, ofwel Blauw-Visueel). De hoofdreeks is zichtbaar als een duidelijke stijgende lijn van rechtsonder naar linksboven. Dit diagram toont 22.000 sterren van de Hipparcoscatalogus en duizend lichtzwakke sterren (rode en witte dwergen) van de oude Gliese-catalogus van zeer nabije sterren.

Bekijken Sterevolutie en Hoofdreeks

Hydrostatisch evenwicht

Hydrostatisch evenwicht drukt een evenwicht uit tussen het verloop van de druk in een fluïdum (vloeistof of gas) enerzijds en de gravitatie anderzijds.

Bekijken Sterevolutie en Hydrostatisch evenwicht

Hypernova

De lichtkromme van hypernova's vergeleken met die van gewone supernova's. Let ook op de grotere helderheid van hypernova's. Hubble Space Telescope). Een hypernova is de zwaarst bekende explosie in het heelal.

Bekijken Sterevolutie en Hypernova

Hyperreus

Een vergelijking tussen een grootte van onze Zon en een hyperreus Hyperreuzen zijn de zwaarste en grootste sterren die ontdekt zijn, met een massa tussen 25 en 320 zonnemassa's en met een grote lichtkracht.

Bekijken Sterevolutie en Hyperreus

IJzer (element)

IJzer is een scheikundig element met symbool Fe (uit het Latijn: ferrum) en atoomnummer 26.

Bekijken Sterevolutie en IJzer (element)

IJzer-54

IJzer-54 of 54Fe is een stabiele isotoop van ijzer, een overgangsmetaal.

Bekijken Sterevolutie en IJzer-54

IJzer-56

IJzer-56 of 56Fe is een stabiele isotoop van ijzer, een overgangsmetaal.

Bekijken Sterevolutie en IJzer-56

Ionisatie

Ionisatie door een botsing tussen een elektron en een atoom Ionisatie is het proces waarbij een atoom of molecuul uit ongeladen toestand een elektron kwijtraakt of er een bijkrijgt, waardoor het verandert in een geladen deeltje, ook wel ion genoemd.

Bekijken Sterevolutie en Ionisatie

Jong stellair object

Jonge stellaire objecten (aangegeven met pijlen) in de Trifidnevel. Links een opname in zichtbaar licht en rechts een in het nabij-infrarood. De gele ellipsen geven kernen in de moleculaire wolk aan. Een jong stellair object (Young Stellar Object of YSO) is een ster in een vroege fase van zijn evolutie.

Bekijken Sterevolutie en Jong stellair object

Kelvin (eenheid)

graden Celsius en een Kelvinschaal William Thomson alias Lord Kelvin Vergelijking van temperatuurschalen met het kook- en vriespunt van water en het absolute nulpunt. De kelvin (symbool: K) is de eenheid van thermodynamische temperatuur; een van de zeven basiseenheden van het SI-stelsel.

Bekijken Sterevolutie en Kelvin (eenheid)

Koolstof

Koolstof (Latijn: carbonium) is een scheikundig element met symbool C en atoomnummer 6.

Bekijken Sterevolutie en Koolstof

Koolstof-12

Koolstof-12 of 12C is een van de twee stabiele isotopen van koolstof, een niet-metaal.

Bekijken Sterevolutie en Koolstof-12

Koolstof-stikstofcyclus

Koolstof-stikstofcyclus De koolstof-stikstofcyclus (ook aangeduid als CNO-cyclus of CNOF-cyclus waarbij de C staat voor koolstof, de N voor stikstof, de O voor zuurstof en de F voor fluor) is een van de twee fusiereacties in sterren waarbij waterstof in helium wordt omgezet.

Bekijken Sterevolutie en Koolstof-stikstofcyclus

Koolstoffusie

Het proces van koolstoffusie of koolstofverbranding betreft een aantal nucleaire reacties die plaatsvinden in de kernen van massieve sterren (van ten minste 8 ''M''☉ bij de stergeboorte) dat koolstof in andere elementen fuseert.

Bekijken Sterevolutie en Koolstoffusie

Lichtkracht

In de astronomie wordt onder de lichtkracht (luminositeit, helderheid) van een ster verstaan het totaal uitgezonden vermogen in de vorm van elektromagnetische straling.

Bekijken Sterevolutie en Lichtkracht

Lichtsterke blauwe variabele

evolutie van sterren van verschillende massa η Carinae is de bekendste LBV Lichtsterke Blauwe Variabelen (Engels Luminous Blue Variables, ook S Doradussterren, afgekort LBVs) zijn een type van zeer zware, grote sterren (hyperreuzen).

Bekijken Sterevolutie en Lichtsterke blauwe variabele

Magnesium-24

Magnesium-24 of 24Mg is een stabiele isotoop van magnesium, een aardalkalimetaal.

Bekijken Sterevolutie en Magnesium-24

Magnesium-25

Magnesium-25 of 25Mg is een stabiele isotoop van magnesium, een aardalkalimetaal.

Bekijken Sterevolutie en Magnesium-25

Magnesium-26

Magnesium-26 of 26Mg is een stabiele isotoop van magnesium, een aardalkalimetaal.

Bekijken Sterevolutie en Magnesium-26

Moleculaire wolk

Eta Carina Nevel. Dit plaatje heeft een breedte van ongeveer twee lichtjaren en is genomen door de Hubble Space Telescope in 1999. Een moleculaire wolk is een interstellaire wolk waarvan de dichtheid en omvang de vorming van moleculaire waterstof (H2) toelaat.

Bekijken Sterevolutie en Moleculaire wolk

Natrium-23

Natrium-23 of 23Na is de enige stabiele isotoop van natrium, een alkalimetaal.

Bekijken Sterevolutie en Natrium-23

Neon (element)

Het oranje licht van een neon-buis Neon is een chemisch element met symbool Ne en atoomnummer 10.

Bekijken Sterevolutie en Neon (element)

Neon-20

Neon-20 of 20Ne is een stabiele isotoop van neon, een edelgas.

Bekijken Sterevolutie en Neon-20

Neon-22

Neon-22 of 22Ne is een stabiele isotoop van neon, een edelgas.

Bekijken Sterevolutie en Neon-22

Neutron

Materie bestaat op de kleinste schaal uit elementaire deeltjes Een neutron is een subatomair deeltje zonder elektrische lading dat voorkomt in atoomkernen.

Bekijken Sterevolutie en Neutron

Neutronenster

WISE. Een neutronenster is een ineengestorte kern van een reuzenster, die voor de implosie een totale massa had tussen 10 en 29 zonsmassa's.

Bekijken Sterevolutie en Neutronenster

Neutronenvangst

Met neutronenvangst wordt het invangen van een neutron door een atoomkern verstaan.

Bekijken Sterevolutie en Neutronenvangst

Nikkel

Nikkel is een scheikundig element met symbool Ni en atoomnummer 28.

Bekijken Sterevolutie en Nikkel

Nikkel-58

Nikkel-58 of 58Ni is een stabiele isotoop van nikkel, een overgangsmetaal.

Bekijken Sterevolutie en Nikkel-58

Nucleosynthese

De oorsprong van de verschillende elementen Vorming van de lichte elementen in het heelal. Bindingsenergie in de atoomkernen Nucleosynthese, nucleus is Latijn voor kern, sunthesis is Grieks voor samenvoeging, is in de kosmologie de vorming van zwaardere chemische elementen uit lichtere, door de versmelting van atoomkernen.

Bekijken Sterevolutie en Nucleosynthese

Ontaarde materie

Gedegenereerde of ontaarde materie is materie die zodanig door de zwaartekracht wordt samengeperst dat de tegendruk van de materiedeeltjes, die wordt veroorzaakt door het uitsluitingsprincipe van Pauli, dominant wordt in de totale druk.

Bekijken Sterevolutie en Ontaarde materie

Planetaire nevel

M57, de Ringnevel. Dit is een combinatie van drie opnames. Blauw is geïoniseerd helium, groen geïoniseerde zuurstof, en rood geïoniseerde stikstof. Een planetaire nevel is een uitdijende gasschil in de ruimte geproduceerd door sterren met een massa tussen 1 en 8 zonsmassa's aan het eind van hun leven in de reuzentak van het Hertzsprung-Russelldiagram.

Bekijken Sterevolutie en Planetaire nevel

Positron

Een positron (ook: positon) is het antideeltje van het elektron.

Bekijken Sterevolutie en Positron

Proton (deeltje)

opbouw van materie Een proton (voorgesteld door p, p+ of N+) is een subatomair deeltje met een positieve eenheidslading.

Bekijken Sterevolutie en Proton (deeltje)

Proton-protoncyclus

Schematisch overzicht van de proton-proton-reactie. De proton-proton-reactieketen is een van de twee belangrijke klassen kernfusiereacties in zwakkere sterren, zoals de zon.

Bekijken Sterevolutie en Proton-protoncyclus

Protoplanetaire nevel

Een protoplanetaire nevel (PPN) is een kleine nevel in een kort stadium van de evolutie van een ster tussen 1 en 8 zonnemassa's tussen het einde van de asymptotische reuzentak en de planetaire nevel fase.

Bekijken Sterevolutie en Protoplanetaire nevel

Protoster

Een protoster is een ster-in-spé.

Bekijken Sterevolutie en Protoster

Rode dwerg

Impressie van een planeet in een baan rond een rode dwerg accessdate.

Bekijken Sterevolutie en Rode dwerg

Rode reus

Grootte van een rode reus ten opzichte van de zon Een rode reus (en de gerelateerde oranje reus) is een ster die aan het einde van haar levensfase is gekomen.

Bekijken Sterevolutie en Rode reus

Rode superreus

Rode superreuzen zijn sterren met een lichtkrachtclassificatie I (Romeinse één), die van een superreus.

Bekijken Sterevolutie en Rode superreus

Silicium

Monokristallijn silicium voor waferfabricatie Silicium of kiezel is een scheikundig element met symbool Si en atoomnummer 14.

Bekijken Sterevolutie en Silicium

Silicium-28

Silicium-28 of 28Si is een stabiele isotoop van silicium, een metalloïde.

Bekijken Sterevolutie en Silicium-28

Silicium-29

Silicium-29 of 29Si is een stabiele isotoop van silicium, een metalloïde.

Bekijken Sterevolutie en Silicium-29

Stellair zwart gat

Een stellair zwart gat is een type zwart gat dat is gevormd door de gravitationele ineenstorting van een zware ster (25+ zonsmassa's) aan het einde van zijn levensduur.

Bekijken Sterevolutie en Stellair zwart gat

Ster (hemellichaam)

De dubbelster Albireo (beta Cygni) Kiel Een ster is een bolvormig hemellichaam bestaande uit lichtgevend plasma met daarin voornamelijk (ongeveer 72% van de massa) waterstof en daarnaast ongeveer 26% helium.

Bekijken Sterevolutie en Ster (hemellichaam)

Stikstof-14

Stikstof-14 of 14N is een stabiele isotoop van stikstof, een niet-metaal.

Bekijken Sterevolutie en Stikstof-14

Supernova

lensvormige sterrenstelsel NGC 4526 Keplers supernova Een supernova (meervoud: supernovae of supernova's) is het verschijnsel waarbij een ster op spectaculaire wijze explodeert.

Bekijken Sterevolutie en Supernova

T Tauri-ster

Hertzsprung-Russelldiagram van NGC 2264. De T-Tauri sterren bevinden zich boven de hoofdreeks (getrokken lijn) aan de rechterkant van het diagram en evolueren naar de hoofdreeks toe. T Tauri, naamgever van de T Tauristerren ALMA T Tauri-sterren zijn een type onregelmatig veranderlijke sterren, die zich in een zeer jong stadium van hun evolutie bevinden, namelijk nog vóór de waterstoffusie in het binnenste van de ster goed op gang gekomen is, maar volgend op het stadium van de protoster.

Bekijken Sterevolutie en T Tauri-ster

Triple-alfaproces

Schematisch overzicht van het triple-alfaproces Het triple-alfaproces is een reeks nucleaire fusiereacties waarbij drie helium-4-kernen (ook wel alfadeeltjes genoemd) worden omgezet in een koolstof-12-kern.

Bekijken Sterevolutie en Triple-alfaproces

Uitsluitingsprincipe van Pauli

Het uitsluitingsprincipe van Pauli is een kwantummechanisch principe dat stelt dat twee identieke fermionen niet dezelfde kwantumtoestand kunnen bezetten.

Bekijken Sterevolutie en Uitsluitingsprincipe van Pauli

Waterstof (element)

Waterstof is een chemisch element met symbool H (La: Hydrogenium) en atoomnummer 1.

Bekijken Sterevolutie en Waterstof (element)

Witte dwerg

Sirius met Sirius B (linksonder) Spectrumanalyse van wittedwergster G29-38 Een witte dwerg is een van de mogelijke eindfasen van een ster die aan het einde van haar levenscyclus is gekomen.

Bekijken Sterevolutie en Witte dwerg

Wolf-Rayetster

evolutiesporen voor sterren van verschillende massa Hubble ruimtetelescoop. De wolk eromheen is de nevel M1-67. Wolf-Rayetsterren, doorgaans afgekort tot WR-ster, zijn zware sterren met een massa van meer dan 20 zonmassa's, die hun massa snel verliezen door een krachtige sterrenwind.

Bekijken Sterevolutie en Wolf-Rayetster

Zon

De zon is de ster die het dichtst bij de aarde staat en het centrum van het zonnestelsel vormt.

Bekijken Sterevolutie en Zon

Zonsmassa

De zonnemassa of zonsmassa (symbool: M☉) is een standaardeenheid, gelijk aan de massa van de Zon, die sterrenkundigen gebruiken om de massa van andere objecten in het heelal uit te drukken, zoals van andere sterren en sterrenstelsels.

Bekijken Sterevolutie en Zonsmassa

Zuurstof (element)

Zuurstof is een chemisch element met symbool O (Uit het Latijn: oxygenium) en atoomnummer 8.

Bekijken Sterevolutie en Zuurstof (element)

Zuurstof-16

Zuurstof-16 of 16O is een stabiele isotoop van zuurstof, een niet-metaal.

Bekijken Sterevolutie en Zuurstof-16

Zwaartekracht

(kogel)baan Galileo op de maan. De zwaartekracht of gravitatie is een aantrekkende kracht die twee of meer lichamen op elkaar uitoefenen.

Bekijken Sterevolutie en Zwaartekracht

Zwarte dwerg

Een zwarte dwerg is een hypothetische compacte ster (het restant van een opgebrande ster) die ontstaat wanneer een witte dwerg zo ver afkoelt dat er geen warmte en licht meer wordt uitgezonden.

Bekijken Sterevolutie en Zwarte dwerg

Zwavel-32

Zwavel-32 of 32S is een stabiele isotoop van zwavel, een niet-metaal.

Bekijken Sterevolutie en Zwavel-32

Zwavel-34

Zwavel-34 of 34S is een stabiele isotoop van zwavel, een niet-metaal.

Bekijken Sterevolutie en Zwavel-34

, Proton-protoncyclus, Protoplanetaire nevel, Protoster, Rode dwerg, Rode reus, Rode superreus, Silicium, Silicium-28, Silicium-29, Stellair zwart gat, Ster (hemellichaam), Stikstof-14, Supernova, T Tauri-ster, Triple-alfaproces, Uitsluitingsprincipe van Pauli, Waterstof (element), Witte dwerg, Wolf-Rayetster, Zon, Zonsmassa, Zuurstof (element), Zuurstof-16, Zwaartekracht, Zwarte dwerg, Zwavel-32, Zwavel-34.