Logo
Unionpedia
Communicatie
Ontdek het op Google Play
Nieuw! Download Unionpedia op je Android™ toestel!
Gratis
Snellere toegang dan browser!
 

Taalkunde

Index Taalkunde

Taalkunde, ook wel taalwetenschap of linguïstiek, is de wetenschappelijke studie van de natuurlijke talen.

153 relaties: Ablatief, Accusatief, Aelius Donatus, Afasie, Akoestiek, Algemene taalkunde, Allofoon, Antropologie, Apollonius Dyscolus, Articulatie (spraak), Ælfric van Eynsham, Beschrijvende taalkunde, Beschrijving, Betekenis, Biologie, Cognitiewetenschap, Computationele taalkunde, Computertaal, Contrastieve taalkunde, Conversatieanalyse, Corpus (taalkunde), Corpuslinguïstiek, Cyrillisch schrift, Cyrillus en Methodius, Dialectologie, Diogenes Laërtius, Dionysius Thrax, Discoursanalyse, Empirisme, Engels, Etnolinguïstiek, Etymologie, Evolutionaire taalwetenschap, Eynsham, Ferdinand de Saussure, Filologie, Filosofie, Focusgroep, Foneem, Fonetiek, Fonologie, Forensische taalkunde, Formele taal, Formulering (taalkunde), Fraseologie, Functionalistische taalkunde, Gebarentaal, Geletterdheid, Generatieve taalkunde, Genetica, ..., Genetische verwantschap (taalkunde), Germanistiek, Gotisch (taal), Grammatica, Hellenisme, Hiëronymus van Stridon, Historische taalkunde, Humane wetenschappen, Humanisme, Identiteit (eigenheid), IJslands, Indo-Europese talen, Isidorus van Sevilla, Karel de Grote, Kerkvader, Klank, Klemtoon, Kruistocht, Kunsttaal, Lettergreep, Lexicografie, Lexicologie, Lhbt-linguïstiek, Lijst van talen van de wereld, Linguïstische antropologie, Literatuurwetenschap, Logopedie, Marcus Terentius Varro Reatinus, Mathematische taalkunde, Medeklinkermutatie, Meertaligheid, Meme (memetica), Memetica, Metataal, Moedertaal, Morfeem, Morfologie (taalkunde), Narratologie, Natuurlijke taal, Neerlandistiek, Neurolinguïstiek, Neurolinguïstisch programmeren, Noam Chomsky, Onderwerp (taalkunde), Onomastiek, Oude Griekenland, Oude Rome, Oudengels, Plato, Pragmatiek (taalkunde), Prefix (taalkunde), Priscianus, Psycholinguïstiek, Psychologie, Rechtslinguïstiek, Reformatie, Renaissance, Retorica, Romaanse talen, Sanskriet, Scholastiek, Semantiek, Semiotiek, Slavistiek, Sociale wetenschappen, Sociolinguïstiek, Sociologie, Stilistiek, Stoa, Structuralistische taalkunde, Suffix, Synchrone taalkunde, Syntaxis (taalkunde), Taal, Taalbeheersing, Taaldidactiek, Taalfilosofie, Taalpathologie, Taalpolitiek, Taalrechtvaardigheid, Taaluniversalia, Taalverwerving, Tekensysteem, Tekst, Tekstlinguïstiek, Theoretische taalkunde, Tijdperk van de grote ontdekkingen, Toegepaste taalkunde (wetenschap), Tolk (beroep), Toren van Babel, Tussenwerpsel, Tweede Wereldoorlog, Verenigde Staten, Vergelijkende taalkunde, Vertalen, Vertoog, Waarneming (perceptie), West-Romeinse Rijk, Wiskunde, Woord, Zin (taalkunde), Zintuig, Zweeds. Uitbreiden index (103 meer) »

Ablatief

De ablatief (of zesde naamval) is een van de acht oorspronkelijke naamvallen van de Proto-Indo-Europese taal waarmee oorspronkelijk de persoon van wie iets uitgaat of de plaats waarvandaan men vertrekt werd aangegeven.

Nieuw!!: Taalkunde en Ablatief · Bekijk meer »

Accusatief

De accusatief (Latijn accusare.

Nieuw!!: Taalkunde en Accusatief · Bekijk meer »

Aelius Donatus

Aelius Donatus was de hoogst gereputeerde laat-Romeinse grammaticus uit de 4e eeuw.

Nieuw!!: Taalkunde en Aelius Donatus · Bekijk meer »

Afasie

Afasie is een taalstoornis (ICD-10: R47.0: dysfasie en afasie).

Nieuw!!: Taalkunde en Afasie · Bekijk meer »

Akoestiek

Akoestiek is de wetenschap die zich bezighoudt met geluid.

Nieuw!!: Taalkunde en Akoestiek · Bekijk meer »

Algemene taalkunde

De algemene taalkunde is het deelgebied van de taalkunde dat zich voornamelijk bezighoudt met het bestuderen van de systematische eigenschappen van natuurlijke talen voor zover deze dienen tot communicatie.

Nieuw!!: Taalkunde en Algemene taalkunde · Bekijk meer »

Allofoon

Een allofoon is in de spraak een uitspraakvariant van één bepaalde, minimale (distinctieve) klank, die niet tot betekenisverandering leidt.

Nieuw!!: Taalkunde en Allofoon · Bekijk meer »

Antropologie

Antropologie (Grieks: ανθρωπολογία; menskunde of mensleer) is een wetenschap die de mens in al zijn aspecten, zowel fysiek als cultureel, bestudeert.

Nieuw!!: Taalkunde en Antropologie · Bekijk meer »

Apollonius Dyscolus

Apollonius Dyscolus (Oudgrieks: Ἀπολλώνιος ὁ δύσκολος, Apollṓnios ho dúskolos) was een Griekstalige grammaticus in het Romeinse Rijk, actief in de 2e eeuw n.Chr.

Nieuw!!: Taalkunde en Apollonius Dyscolus · Bekijk meer »

Articulatie (spraak)

Articulatie is de beweging in de mond- en keelholte ten behoeve van spraakproductie.

Nieuw!!: Taalkunde en Articulatie (spraak) · Bekijk meer »

Ælfric van Eynsham

De Toren van Babel in een manuscript van een werk van Ælfric Ælfric van Eynsham (ca. 955 – ca. 1020) bijgenaamd Grammaticus, was een Angelsaksisch benedictijner monnik te Winchester toen Æthelwold van Winchester daar abt was.

Nieuw!!: Taalkunde en Ælfric van Eynsham · Bekijk meer »

Beschrijvende taalkunde

In de taalkunde is beschrijvende taalkunde het objectief analyseren en beschrijven van hoe taal daadwerkelijk wordt gebruikt (of hoe ze in het verleden werd gebruikt) door een spraakgemeenschap.

Nieuw!!: Taalkunde en Beschrijvende taalkunde · Bekijk meer »

Beschrijving

wijnpers. Een beschrijving is het geven van een samenhangende opsomming van alles wat men aan het te beschrijven persoon, object (voorwerp), begrip of proces kan waarnemen.

Nieuw!!: Taalkunde en Beschrijving · Bekijk meer »

Betekenis

De betekenis is datgene in de werkelijkheid waarnaar door middel van een teken (een woord, gebaar, voorwerp of andersoortige betekenisdrager die verwijst naar een betekenis) wordt verwezen.

Nieuw!!: Taalkunde en Betekenis · Bekijk meer »

Biologie

Animalia - Oeros (''Bos primigenius taurus'') Plantae - Tarwe (''Triticum'') Fungi - Gewone morielje (''Morchella esculenta'') Virus - Gammafaag Biologie is de natuurwetenschap die zich richt op organismen, levensprocessen en levensverschijnselen.

Nieuw!!: Taalkunde en Biologie · Bekijk meer »

Cognitiewetenschap

Cognitiewetenschap (in het Engels: Cognitive Science) is een relatief jonge tak van wetenschap, die zich richt op de studie van cognitieve functies.

Nieuw!!: Taalkunde en Cognitiewetenschap · Bekijk meer »

Computationele taalkunde

Computationele taalkunde is een specialisatie op het grensvlak van taalkunde en informatica/kunstmatige intelligentie waarin de computationele modellering van taalkundige verschijnselen centraal staat.

Nieuw!!: Taalkunde en Computationele taalkunde · Bekijk meer »

Computertaal

Computertaal is een verzamelnaam voor alle kunstmatige talen die door mensen wordt gebruikt in de omgang met computers.

Nieuw!!: Taalkunde en Computertaal · Bekijk meer »

Contrastieve taalkunde

Contrastieve taalkunde (ook wel differentiële taalkunde genoemd) is een deelgebied van de vergelijkende taalwetenschap waarin de verschillen en overeenkomsten tussen talen op praktische wijze worden omschreven.

Nieuw!!: Taalkunde en Contrastieve taalkunde · Bekijk meer »

Conversatieanalyse

Conversatieanalyse (CA) is een benadering van het onderzoek naar sociale interactie, die empirisch de mechanismen onderzoekt waarmee mensen tot begrip van elkaar komen.

Nieuw!!: Taalkunde en Conversatieanalyse · Bekijk meer »

Corpus (taalkunde)

Een corpus (meervoud corpora) is in de taalkunde een verzameling teksten of mondelinge uitingen (klankopnames) in een bepaalde taal, die gebruikt wordt om onderzoek van linguïstische of statistische aard op te verrichten.

Nieuw!!: Taalkunde en Corpus (taalkunde) · Bekijk meer »

Corpuslinguïstiek

Corpuslinguïstiek of corpustaalkunde is de studie van bepaalde taalverschijnselen met behulp van een verzameling geannoteerde teksten.

Nieuw!!: Taalkunde en Corpuslinguïstiek · Bekijk meer »

Cyrillisch schrift

Cyrillisch wordt niet gebruikt. Cyrillisch Europa Het cyrillische of kyrillische schriftEncarta-encyclopedie Winkler Prins (1993–2002) s.v. "cyrillisch schrift".

Nieuw!!: Taalkunde en Cyrillisch schrift · Bekijk meer »

Cyrillus en Methodius

Cyrillus en Methodius op een Russische postzegel uit 2013 Thessaloniki Cyrillus en Methodius (in het Grieks: Κύριλλος και Μεθόδιος, Kirillos kai Methodios, Oudkerkslavisch (Oudbulgaars): Кѷриллъ и Меѳодїи, Kiril i Mefodij) waren, in de 9e eeuw, twee christelijke monniken, broers uit Thessaloniki, die zich in Zuidoost-Europa hebben ingezet voor de verspreiding van het christelijk geloof en die een rol hebben gespeeld in de geschiedenis van Europa.

Nieuw!!: Taalkunde en Cyrillus en Methodius · Bekijk meer »

Dialectologie

Dialectologie (van het Oudgriekse διάλεκτος, dialektos, "dialect" en-λογία, "logica, kunde") is de studie van dialecten.

Nieuw!!: Taalkunde en Dialectologie · Bekijk meer »

Diogenes Laërtius

Diogenes Laërtius (Oudgrieks: Διογένης Λαέρτιος, Diogénes Laértios) was een Griekstalig biograaf, vermoedelijk uit het begin van de 3e eeuw na Chr.

Nieuw!!: Taalkunde en Diogenes Laërtius · Bekijk meer »

Dionysius Thrax

Dionysius Thrax (Grieks) (170 v.Chr. ‑ 90 v.Chr.) was een Griekse taalkundige uit Thracië.

Nieuw!!: Taalkunde en Dionysius Thrax · Bekijk meer »

Discoursanalyse

Discoursanalyse (DA) of vertooganalyse is een manier om vertogen (discoursen) te onderzoeken.

Nieuw!!: Taalkunde en Discoursanalyse · Bekijk meer »

Empirisme

Het empirisme is een filosofische stroming waarin gesteld wordt dat kennis voornamelijk of geheel voortkomt uit de ervaring.

Nieuw!!: Taalkunde en Empirisme · Bekijk meer »

Engels

Het Engels (English) is een Indo-Europese taal, die vanwege de nauwe verwantschap met talen als het Fries, (Neder-)Duits en Nederlands tot de West-Germaanse talen wordt gerekend.

Nieuw!!: Taalkunde en Engels · Bekijk meer »

Etnolinguïstiek

Etnolinguïstiek is een deelgebied van de antropologische linguïstiek die de taal van een bepaalde etnische groep bestudeert.

Nieuw!!: Taalkunde en Etnolinguïstiek · Bekijk meer »

Etymologie

De etymologie is het deelgebied van de taalkunde dat de herkomst van woorden bestudeert.

Nieuw!!: Taalkunde en Etymologie · Bekijk meer »

Evolutionaire taalwetenschap

Evolutionaire taalwetenschap is de studie van het ontstaan en ontwikkeling van taal en omvat onder andere de glottogonie, de glottochronologie en de theorie van het Proto-World.

Nieuw!!: Taalkunde en Evolutionaire taalwetenschap · Bekijk meer »

Eynsham

Eynsham is een civil parish in het bestuurlijke gebied West Oxfordshire, in het Engelse graafschap Oxfordshire met 4648 inwoners.

Nieuw!!: Taalkunde en Eynsham · Bekijk meer »

Ferdinand de Saussure

Ferdinand de Saussure (Genève, 26 november 1857 - Vufflens-le-Château, 22 februari 1913) was een Zwitserse taalwetenschapper die de basis legde voor de huidige taalkunde.

Nieuw!!: Taalkunde en Ferdinand de Saussure · Bekijk meer »

Filologie

De Steen van Rosetta waarmee een doorbraak werd bereikt in het ontcijferen van de Egyptische hiërogliefen. Filologie (Oudgrieks φῖλος, phîlos, liefde en λόγος, lógos, woord, rede) is een tak van taalkunde die zich vooral richt op dode talen.

Nieuw!!: Taalkunde en Filologie · Bekijk meer »

Filosofie

De filosofie of wijsbegeerte is de oudste theoretische discipline die het streven uitdrukt naar kennis en wijsheid.

Nieuw!!: Taalkunde en Filosofie · Bekijk meer »

Focusgroep

De focusgroep is een kwalitatieve onderzoeksvorm waarbij een groep van mensen gevraagd wordt naar hun percepties, ideeën en meningen over een product, service, concept, advertentie of idee.

Nieuw!!: Taalkunde en Focusgroep · Bekijk meer »

Foneem

Een foneem (van Oudgrieks φωνή, phōnḗ, geluid, toon, stem, taal) is een verzameling klanken die alle dezelfde betekenisonderscheidende functie hebben.

Nieuw!!: Taalkunde en Foneem · Bekijk meer »

Fonetiek

De fonetiek of fonetica is het onderdeel van de taalkunde dat zich bezighoudt met de bestudering van de fysiologische, natuurkundige en waarneembare aspecten van spraak.

Nieuw!!: Taalkunde en Fonetiek · Bekijk meer »

Fonologie

Fonologie of klankleer is de tak van de taalwetenschap die de kleinste, betekenisonderscheidende klanken bestuderen.

Nieuw!!: Taalkunde en Fonologie · Bekijk meer »

Forensische taalkunde

De forensische taalkunde is een onderdeel van de toegepaste taalkunde dat zeer nauw verwant is aan de rechtslinguïstiek en met name te maken heeft met het strafrecht.

Nieuw!!: Taalkunde en Forensische taalkunde · Bekijk meer »

Formele taal

De term formele taal heeft ten minste drie verwante betekenissen.

Nieuw!!: Taalkunde en Formele taal · Bekijk meer »

Formulering (taalkunde)

Formulering is in de taalkunde de wijze waarop iets bepaalds (een idee, gedachte, concept enz.) onder woorden wordt gebracht.

Nieuw!!: Taalkunde en Formulering (taalkunde) · Bekijk meer »

Fraseologie

Fraseologie, ook wel idiomatiek geheten, is een tak binnen de lexicologie die zich bezighoudt met de verschillende manieren waarop individuele woorden kunnen worden gecombineerd tot min of meer vaste idiomatische uitdrukkingen, ook bekend als fraseologismen of vaste verbindingen.

Nieuw!!: Taalkunde en Fraseologie · Bekijk meer »

Functionalistische taalkunde

De functionalistische taalkunde of functionele taalkunde is een in de loop van de twintigste eeuw ontstane benadering van de linguïstiek die niet in de eerste plaats naar de vorm van een zin kijkt, maar daarentegen de vraag stelt, wat de functie — op semantisch en pragmatisch niveau — ervan is.

Nieuw!!: Taalkunde en Functionalistische taalkunde · Bekijk meer »

Gebarentaal

Een gebarentaal is een visueel-manuele taal, waarin begrippen en handelingen door middel van gebaren worden weergegeven.

Nieuw!!: Taalkunde en Gebarentaal · Bekijk meer »

Geletterdheid

Geletterdheid (van het Latijnse litteratus) is de vaardigheid om informatie te verwerven, te verwerken en gericht te gebruiken.

Nieuw!!: Taalkunde en Geletterdheid · Bekijk meer »

Generatieve taalkunde

Generatieve taalkunde of generatieve grammatica (ook wel chomskyaanse taalkunde) is de verzamelnaam voor een aantal theorieën binnen de theoretische taalkunde, vooral op het gebied van de fonologie, de morfologie en de syntaxis, die met elkaar gemeen hebben dat ze (a) een grote, bijna mathematische, precisie nastreven in de beschrijving van grammaticale verschijnselen, (b) uitgaan van de gedachte dat het taalvermogen aangeboren is en dat de beschrijving van een grammaticaal systeem dus de beschrijving is van een verschijnsel dat zich voordoet in de menselijke geest, en daarmee uiteindelijk in het menselijk brein.

Nieuw!!: Taalkunde en Generatieve taalkunde · Bekijk meer »

Genetica

Fosfaat- en desoxyribosegroepen vormen de ruggengraat van deze structuur, waaraan nucleobasen vastzitten, die met de basen van de andere keten verbonden zijn als de treden van een wenteltrap Genetica of erfelijkheidsleer is de biologische wetenschap die erfelijkheid beschrijft en verklaart.

Nieuw!!: Taalkunde en Genetica · Bekijk meer »

Genetische verwantschap (taalkunde)

De genetische verwantschap of taalverwantschap tussen talen is de mate waarin twee of meer geattesteerde talen als dochtertalen van een en dezelfde vooroudertaal beschouwd kunnen worden.

Nieuw!!: Taalkunde en Genetische verwantschap (taalkunde) · Bekijk meer »

Germanistiek

Germanistiek is de benaming, in enge – in Nederland gebruikelijke – zin voor de wetenschap van de Duitse taal- en letterkunde en in ruime – in België conventionele – zin voor die in eveneens de overige Germaanse talen.

Nieuw!!: Taalkunde en Germanistiek · Bekijk meer »

Gotisch (taal)

Het Gotisch is een uitgestorven Oost-Germaanse taal, de enige taal uit deze tak waarover redelijk veel bekend is.

Nieuw!!: Taalkunde en Gotisch (taal) · Bekijk meer »

Grammatica

Grammaticaboekje uit 1735. De spraakkunst, spraakleer of grammatica is binnen de theoretische taalkunde de benaming voor de studie, beschrijving en verklaring voor alles dat met de systematiek van een natuurlijke taal of kunsttaal te maken heeft.

Nieuw!!: Taalkunde en Grammatica · Bekijk meer »

Hellenisme

Het Macedonische Rijk bij de dood van Alexander de Grote (323 v.Chr.). Het hellenisme (Oudgrieks: Ἑλληνισμός, Latijn: hellenismos) is het verspreiden van de Griekse cultuur.

Nieuw!!: Taalkunde en Hellenisme · Bekijk meer »

Hiëronymus van Stridon

Sint-Hiëronymus(ca.1598), Federico Barocci, Galleria Borghese National Gallery ''Sint Hiëronimus in zijn studeerkamer''(1521), Albrecht Dürer, Museu Nacional de Arte Antiga ''De heilige Hiëronymus in de woestijn''(ca.1480), Leonardo da Vinci, Vaticaanse Musea Hiëronymus van Stridon, volledige Latijnse naam Eusebius Sophronius Hiëronymus (Grieks: Εὐσέβιος Σωφρόνιος Ἱερώνυμος) (Stridon, ca. 347 – Bethlehem, 30 september 420) was een schrijver, vertaler en kluizenaar in het vroege christendom.

Nieuw!!: Taalkunde en Hiëronymus van Stridon · Bekijk meer »

Historische taalkunde

De historische taalkunde, ook wel diachronische of diachrone taalkunde, is de studie van taalverandering en dan meer de aard daarvan dan de taalverandering zelf.

Nieuw!!: Taalkunde en Historische taalkunde · Bekijk meer »

Humane wetenschappen

Het begrip humane wetenschappen (soms ook menswetenschappen) wordt in het Nederlands (vooral in Vlaanderen) meestal gebruikt om die wetenschappen te benoemen die niet tot de exacte wetenschappen behoren.

Nieuw!!: Taalkunde en Humane wetenschappen · Bekijk meer »

Humanisme

Humanisme is een filosofische en ethische houding die de waarde van mensen benadrukt en in het algemeen de voorkeur geeft aan kritisch denken en bewijs (rationalisme en empirisme) boven acceptatie van dogma of bijgeloof.

Nieuw!!: Taalkunde en Humanisme · Bekijk meer »

Identiteit (eigenheid)

Identiteit is de eenheid van wezen, volkomen overeenstemming en gelijkheid.

Nieuw!!: Taalkunde en Identiteit (eigenheid) · Bekijk meer »

IJslands

Het IJslands (IJslands: íslenska) is een Noord-Germaanse taal met bijna 320.000 sprekers.

Nieuw!!: Taalkunde en IJslands · Bekijk meer »

Indo-Europese talen

De Indo-Europese talen, soms ook wel Indo-Germaanse talen genoemd, vormen een taalfamilie van meer dan 400 verwante talen.

Nieuw!!: Taalkunde en Indo-Europese talen · Bekijk meer »

Isidorus van Sevilla

Isidorus van Sevilla (Cartagena, 560 - Sevilla, 4 april 636), ook wel Isidoor genoemd, was aartsbisschop van Sevilla en encyclopedieschrijver.

Nieuw!!: Taalkunde en Isidorus van Sevilla · Bekijk meer »

Karel de Grote

De buste van Karel de Grote, een geïdealiseerd portret van de keizer uit de 14e eeuw. Het is te bezichtigen in de Schatkamer van de Dom van Aken. Karel de Grote (Duits: Karl der Große; Frans en Engels: Charlemagne; Latijn: Carolus Magnus of Karolus Magnus) (waarschijnlijk 2 april 747 of 748Vgl., Das Geburtsdatum Karls des Großen, in Francia 1 (1973), pp.,, Neue Überlegungen zum Geburtsdatum Karls des Großen, in Francia 19 (1992), pp.. Werner pleit voor 747 als zijn geboortejaar, Becher voor 748. In het oudere onderzoek werd 742 vaak als geboortejaar genomen, maar in het recentere onderzoek neigt men meer naar 747/48, vgl., Charlemagne: The Formation of a European Identity, Cambridge, 2008, p.. – Aken, 28 januari 814), afkomstig uit het geslacht der Karolingen, was vanaf 9 oktober 768 koning der FrankenAnnales Regni Francorum 768 (.

Nieuw!!: Taalkunde en Karel de Grote · Bekijk meer »

Kerkvader

Een kerkvader (Kerklat.: pater ecclesiae), is de gebruikelijke aanduiding voor de theologische schrijvers en leraren (meestal bisschoppen) van de vroeg-christelijke Kerk, van wie de werken bewaard zijn gebleven.

Nieuw!!: Taalkunde en Kerkvader · Bekijk meer »

Klank

Klank is het totaal aan eigenschappen van een geluid.

Nieuw!!: Taalkunde en Klank · Bekijk meer »

Klemtoon

De klemtoon of het accent is in de taalkunde een bijzondere eigenschap van een bepaalde lettergreep in een woord.

Nieuw!!: Taalkunde en Klemtoon · Bekijk meer »

Kruistocht

De verovering van Jeruzalem in 1099 De kruistochten of kruisvaarten waren zware militaire expedities in de middeleeuwen, georganiseerd en gefinancierd door de Latijnse katholieke kerk in samenwerking met wereldlijke Europese vorsten, met als opdracht zogenaamde heilige oorlogen te voeren die volgens de leer van deze kerk de uitvoering waren van de wil van God.

Nieuw!!: Taalkunde en Kruistocht · Bekijk meer »

Kunsttaal

De Toren van Babel wordt vaak gebruikt als het symbool van de veelheid aan talen die de wereld rijk is. Ook onder makers van kunsttalen is het een geliefd icoon. Een kunsttaal is een taal die in tegenstelling tot etnische talen niet historisch is gegroeid als onderdeel van een historisch bestaande cultuur, maar is ontworpen door één persoon of een kleine groep personen.

Nieuw!!: Taalkunde en Kunsttaal · Bekijk meer »

Lettergreep

Een lettergreep of syllabe is een klankgroep binnen een woord die minimaal uit een klinker bestaat.

Nieuw!!: Taalkunde en Lettergreep · Bekijk meer »

Lexicografie

De term lexicografie (lett.: ληξικος γραφειν woord beschrijven) heeft betrekking op het implementeren van lexicologische principes bij het samenstellen van woordenboeken, encyclopedieën, concordanties enz., dit is de praktische toepassing van de lexicografie.

Nieuw!!: Taalkunde en Lexicografie · Bekijk meer »

Lexicologie

Lexicologie is een onderdeel van de taalkunde dat zich specifiek bezighoudt met de 'bestanddelen' van taal.

Nieuw!!: Taalkunde en Lexicologie · Bekijk meer »

Lhbt-linguïstiek

Lhbt-linguïstiek, ook bekend als lavendeltaalkunde, queer linguïstiek of regenboogtaalkunde, is een vorm van taalkunde die ontstond in de jaren '90 en focust op de taal en het taalgebruik van mensen uit de lhbt-gemeenschap.

Nieuw!!: Taalkunde en Lhbt-linguïstiek · Bekijk meer »

Lijst van talen van de wereld

Een alfabetische opsomming van de talen van de wereld, zoals die hieronder volgt, is niet vrij van problemen.

Nieuw!!: Taalkunde en Lijst van talen van de wereld · Bekijk meer »

Linguïstische antropologie

Linguïstische antropologie is het deelgebied van de antropologie dat de variatie in taal door tijd en ruimte bestudeert, het sociaal gebruik van taal en de relatie tussen taal en cultuur.

Nieuw!!: Taalkunde en Linguïstische antropologie · Bekijk meer »

Literatuurwetenschap

Literatuurwetenschap of letterkunde is de systematische studie van literatuur, waarbij alle aspecten van de literatuur en de plaats van literatuur in de maatschappij op een wetenschappelijke wijze worden bestudeerd.

Nieuw!!: Taalkunde en Literatuurwetenschap · Bekijk meer »

Logopedie

Logopedie is de behandeling van communicatiestoornissen met betrekking tot alle functies van de mond.

Nieuw!!: Taalkunde en Logopedie · Bekijk meer »

Marcus Terentius Varro Reatinus

Marcus Terentius Varro (116 - 27 v.Chr.), uit Reate, Sabijns gebied,GJM Bartelink, Utrecht 1964, 7e druk 2000.

Nieuw!!: Taalkunde en Marcus Terentius Varro Reatinus · Bekijk meer »

Mathematische taalkunde

Mathematische taalkunde is een tak van de toegepaste taalkunde die wiskundige eigenschappen van natuurlijke taal bestudeert, vooral door algebraïsche, logische en statistische methoden toe te passen bij het bestuderen van vorm (syntaxis) en betekenis (semantiek) van natuurlijke taal.

Nieuw!!: Taalkunde en Mathematische taalkunde · Bekijk meer »

Medeklinkermutatie

Een medeklinkermutatie of consonantmutatie is elke klankverschuiving waarbij een medeklinker verandert als gevolg van zijn morfologische en/of syntactische omgeving.

Nieuw!!: Taalkunde en Medeklinkermutatie · Bekijk meer »

Meertaligheid

Lezing over de invloed van meertaligheid op schoolresultaten - Universiteit van Vlaanderen Met meertaligheid wordt meestal bedoeld dat iemand zich in verschillende situaties vloeiend van meer dan één taal kan bedienen.

Nieuw!!: Taalkunde en Meertaligheid · Bekijk meer »

Meme (memetica)

Een meme is een begrip uit de memetica en betekent een idee of ideeën-stelsel zoals een godsdienst of ideologie, dan wel een techniek of andere menselijke vinding of gebruik dat zich onder informatiedragers verspreidt (tot nu toe voornamelijk menselijke hersenen en sociale netwerken), en wordt ook wel omschreven als een besmettelijk informatiepatroon.

Nieuw!!: Taalkunde en Meme (memetica) · Bekijk meer »

Memetica

Memetica is de studie naar de evolutie van cultuur en ideeën, naar analogie van de genetica.

Nieuw!!: Taalkunde en Memetica · Bekijk meer »

Metataal

Metataal is de benaming voor elke taal of daarmee vergelijkbaar systeem met behulp waarvan dezelfde of een andere taal of een ander systeem wordt beschreven.

Nieuw!!: Taalkunde en Metataal · Bekijk meer »

Moedertaal

Een moedertaal (of T1) is een taal die tijdens de jeugd, zonder formeel taalonderwijs, wordt verworven.

Nieuw!!: Taalkunde en Moedertaal · Bekijk meer »

Morfeem

In de taalkunde is een morfeem of betekeniseenheid een woord of een deel van een woord met een eigen betekenis, dat niet in kleinere woorddelen met eigen betekenissen kan worden opgesplitst.

Nieuw!!: Taalkunde en Morfeem · Bekijk meer »

Morfologie (taalkunde)

Morfologie of vormleer is, binnen de taalkunde, de leer van de woordstructuur en de woordvorming.

Nieuw!!: Taalkunde en Morfologie (taalkunde) · Bekijk meer »

Narratologie

Narratologie is een tekstbenadering in de literaire kritiek en in de antropologie, die het vertellen (of de vertelwijze) van verhalen als haar studieobject kiest.

Nieuw!!: Taalkunde en Narratologie · Bekijk meer »

Natuurlijke taal

Een natuurlijke taal of etnische taal is in de taalfilosofie elke levende of dode taal die door een aantal mensen als hun moedertaal wordt of werd beschouwd.

Nieuw!!: Taalkunde en Natuurlijke taal · Bekijk meer »

Neerlandistiek

Neerlandistiek of Nederlandse taal- en letterkunde is de wetenschap die zich bezighoudt met de Nederlandse taal en literatuur.

Nieuw!!: Taalkunde en Neerlandistiek · Bekijk meer »

Neurolinguïstiek

Neurolinguïstiek is de wetenschap die de relatie tussen taal en de menselijke hersenen bestudeert.

Nieuw!!: Taalkunde en Neurolinguïstiek · Bekijk meer »

Neurolinguïstisch programmeren

Neurolinguïstisch programmeren (NLP) is een pseudowetenschappelijke methodiek voor training, coaching en communicatieverbetering.

Nieuw!!: Taalkunde en Neurolinguïstisch programmeren · Bekijk meer »

Noam Chomsky

Avram Noam Chomsky (Philadelphia (Pennsylvania), 7 december 1928) is een Amerikaans taalkundige, filosoof, mediacriticus en politiek activist.

Nieuw!!: Taalkunde en Noam Chomsky · Bekijk meer »

Onderwerp (taalkunde)

Het onderwerp (ook subject genoemd) is in de redekundige ontleding het zinsdeel dat in aantonende en vragende zinnen bepaalt hoe de persoonsvorm (het 'finiete werkwoord' of verbum finitum) eruitziet.

Nieuw!!: Taalkunde en Onderwerp (taalkunde) · Bekijk meer »

Onomastiek

Onomastiek of naamkunde is de studie die de betekenis, de oorsprong en de verspreiding van namen onderzoekt en wordt gezien als een onderdeel van de taalkunde.

Nieuw!!: Taalkunde en Onomastiek · Bekijk meer »

Oude Griekenland

Het kerngebied van het oude Griekenland. Peloponnesos. Cycladen. Kreta. Het oude Griekenland (Oudgrieks:; Latijn: Graecia) was een cultuurregio op het Balkanschiereiland en op de eilanden in de Egeïsche Zee, waaraan sinds 3000 v.Chr. rijke hoogstaande culturen voorafgingen, zoals de Minoïsche en de Myceense beschaving.

Nieuw!!: Taalkunde en Oude Griekenland · Bekijk meer »

Oude Rome

Het ''Forum Romanum'' was het hart van het oude Rome. Het oude Rome Roma saeculum:o '''funderingen van hutten'''x '''graven'''. Hutvormige vroeg-Romeinse urne. Rome tijdens de Republiek. Rome tijdens de Keizertijd. Armenia en Mesopotamia Het oude Rome (Latijn: Roma; Urbs) was een polis in Midden-Italië die uitgroeide tot een wereldrijk.

Nieuw!!: Taalkunde en Oude Rome · Bekijk meer »

Oudengels

Eerste pagina van Beowulf Oudengels (ook wel bekend als Angelsaksisch of Ænglisc) is een vroege vorm van de Engelse taal die werd gesproken in delen van wat nu Engeland en Zuid-Schotland is, tussen het midden van de vijfde eeuw en het midden van de twaalfde eeuw.

Nieuw!!: Taalkunde en Oudengels · Bekijk meer »

Plato

Plato (Oudgrieks:, Plátōn; Athene, ca. 427 v.Chr. – aldaar, 347 v.Chr.) was een Grieks filosoof en schrijver.

Nieuw!!: Taalkunde en Plato · Bekijk meer »

Pragmatiek (taalkunde)

Pragmatiek is de tak van de semiotiek en de taalkunde die de relatie tussen tekens of taaluitingen en hun gebruikers bestudeert.

Nieuw!!: Taalkunde en Pragmatiek (taalkunde) · Bekijk meer »

Prefix (taalkunde)

Een prefix of voorvoegsel is een toevoeging (affix) die voor het grondwoord wordt geplaatst.

Nieuw!!: Taalkunde en Prefix (taalkunde) · Bekijk meer »

Priscianus

Priscianus Caesariensis, gewoonlijk Priscianus genoemd (eind 5e/begin 6e eeuw), was een Latijns grammaticus.

Nieuw!!: Taalkunde en Priscianus · Bekijk meer »

Psycholinguïstiek

Psycholinguïstiek of Taalpsychologie is het wetenschapsgebied dat zich bezighoudt met de cognitieve en taalkundige processen die ten grondslag liggen aan natuurlijke taal en taalgedrag.

Nieuw!!: Taalkunde en Psycholinguïstiek · Bekijk meer »

Psychologie

Psychologie (verouderd: zielkunde) is de academische discipline die zich bezighoudt met het innerlijk leven (kennen, voelen en streven) en het gedrag van mensen.

Nieuw!!: Taalkunde en Psychologie · Bekijk meer »

Rechtslinguïstiek

De rechtslinguïstiek is een nieuwe discipline binnen de toegepaste taalkunde die tegelijk ook deel uitmaakt van de juridische methodenleer.

Nieuw!!: Taalkunde en Rechtslinguïstiek · Bekijk meer »

Reformatie

De protestantse Reformatie is het zestiende-eeuwse schisma binnen het westerse christendom, dat ingezet werd door Maarten Luther, Johannes Calvijn en andere vroege protestanten.

Nieuw!!: Taalkunde en Reformatie · Bekijk meer »

Renaissance

Rafael, ''De School van Athene'' De renaissance (letterlijk: wedergeboorte) is een periode in de Europese cultuurgeschiedenis die volgde op de middeleeuwen.

Nieuw!!: Taalkunde en Renaissance · Bekijk meer »

Retorica

Quintilianus uit 1493 Retorica (Oudgriekse woord ῥήτωρ, rhêtôr, spreker, leraar; oude Nederlandse spelling rhetorica met rh-), letterlijk redenaarskunst, of welsprekendheid, is de kunst van het spreken in het openbaar.

Nieuw!!: Taalkunde en Retorica · Bekijk meer »

Romaanse talen

Catalaans De Romaanse talen zijn een tak van de Indo-Europese taalfamilie.

Nieuw!!: Taalkunde en Romaanse talen · Bekijk meer »

Sanskriet

Het Sanskriet (Devanagari: संस्कृतम्; Sanskriet: Saṃskṛtam,, A. Kammenhuber (1962): Hippologia hethitica).

Nieuw!!: Taalkunde en Sanskriet · Bekijk meer »

Scholastiek

Scholastiek is de middeleeuwse filosofie met een sterk metafysisch karakter die in de 11e eeuw als onderwijsmethode tot ontwikkeling kwam in de stedelijke scholen en verder uitgebouwd werd in de 12e en 13e eeuw aan de universiteiten.

Nieuw!!: Taalkunde en Scholastiek · Bekijk meer »

Semantiek

De semantiek of betekenisleer is een wetenschap die zich bezighoudt met de betekenis van symbolen, waarbij het in het bijzonder de bouwstenen van natuurlijke talen die voor de communicatie dienen ofwel woorden en zinnen betreft.

Nieuw!!: Taalkunde en Semantiek · Bekijk meer »

Semiotiek

Semiotiek of tekenleer is de studie naar de werking van tekens (semiose).

Nieuw!!: Taalkunde en Semiotiek · Bekijk meer »

Slavistiek

De slavistiek is de wetenschap die zich bezighoudt met de bestudering van de Slavische wereld, in het bijzonder de Slavische talen en de cultuur van de Slavische volkeren.

Nieuw!!: Taalkunde en Slavistiek · Bekijk meer »

Sociale wetenschappen

Sociale wetenschappen worden gevormd door die takken van wetenschap die betrekking hebben op de mens in zijn sociale omgeving.

Nieuw!!: Taalkunde en Sociale wetenschappen · Bekijk meer »

Sociolinguïstiek

Sociolinguïstiek bestudeert het verband tussen de taal en een sociale groep.

Nieuw!!: Taalkunde en Sociolinguïstiek · Bekijk meer »

Sociologie

Sociologie is de studie van de sociale relaties tussen mensen, en in het bijzonder van de politieke, culturele, religieuze en economische aspecten van menselijke samenlevingen.

Nieuw!!: Taalkunde en Sociologie · Bekijk meer »

Stilistiek

Stilistiek is de bestudering van stijl gebruikt in geschreven of gesproken taal en het effect dat de schrijver of spreker wil hebben op de lezer of toehoorder.

Nieuw!!: Taalkunde en Stilistiek · Bekijk meer »

Stoa

Zeno van Citium, de grondlegger van stoa De stoa of het stoïcisme is een filosofische stroming die rond 300 v.Chr.

Nieuw!!: Taalkunde en Stoa · Bekijk meer »

Structuralistische taalkunde

Structuralistische taalkunde, of kortweg structuralisme, is een van de oudste stromingen binnen de hedendaagse taalkunde, waarin taal wordt opgevat als een structuur waarin vormen op systematische wijze met elkaar verbonden zijn, en waarbij een ermee corresponderende betekenis bijgevolg - althans in principe -, voortvloeit uit de samenstelling van de talige structuur die wordt voortgebracht.

Nieuw!!: Taalkunde en Structuralistische taalkunde · Bekijk meer »

Suffix

Een suffix, achtervoegsel of uitgang is in alle niet-isolerende talen een affix dat achter de woordstam wordt geplaatst.

Nieuw!!: Taalkunde en Suffix · Bekijk meer »

Synchrone taalkunde

De synchrone taalkunde is het deelgebied van de taalwetenschap dat de taal bestudeert zoals die op een bepaald moment is; dit in tegenstelling tot de diachrone taalkunde, die de verandering van taal in de loop der tijd bestudeert aan de hand van overgeleverde teksten.

Nieuw!!: Taalkunde en Synchrone taalkunde · Bekijk meer »

Syntaxis (taalkunde)

Syntaxis (van het Oudgriekse συν- syn-, "samen", en τάξις táxis, "regeling"), ook vaak zinsleer genoemd, is een deelgebied binnen de theoretische taalkunde dat in ruime zin de studie omvat van alles wat met de opbouw en structuur van zinsdelen en zinnen te maken heeft, ofwel van de zinsbouw.

Nieuw!!: Taalkunde en Syntaxis (taalkunde) · Bekijk meer »

Taal

Spijkerschrift is de oudst overgeleverde vorm van geschreven taal. Taal is een systeem van tekens – zoals gesproken klanken, gebaren, of geschreven symbolen – waarvan de mens gebruikmaakt om zijn gedachten te articuleren, zijn wereld te ordenen en te communiceren.

Nieuw!!: Taalkunde en Taal · Bekijk meer »

Taalbeheersing

Taalbeheersing is naast een algemene term ('het vermogen om zich uit te drukken in één of meer talen') ook een specifieke vakterm voor de wetenschappelijke studie van het effectieve gebruik van taal oftewel communicatiekunde.

Nieuw!!: Taalkunde en Taalbeheersing · Bekijk meer »

Taaldidactiek

Taaldidactiek is het onderdeel van de didactiek dat specifiek de methoden beschrijft waarmee taal kan worden onderwezen.

Nieuw!!: Taalkunde en Taaldidactiek · Bekijk meer »

Taalfilosofie

Taalfilosofie of filosofie van de taal betreft het filosofisch onderzoek naar de aard en het gebruik van de taal in haar relatie tot de werkelijkheid en heeft daardoor raakpunten met de linguïstiek, alhoewel haar onderzoek toch eerder conceptueel dan empirisch is.

Nieuw!!: Taalkunde en Taalfilosofie · Bekijk meer »

Taalpathologie

De taalpathologie of patholinguïstiek is een wetenschappelijke richting binnen de taalkunde die pathologische stoornissen in de taal bestudeert.

Nieuw!!: Taalkunde en Taalpathologie · Bekijk meer »

Taalpolitiek

Taalpolitiek verwijst naar die politieke en andere beleidsmaatregelen die erop gericht zijn het gebruik van een taal te bevorderen of te reguleren, of de status van die taal te beïnvloeden.

Nieuw!!: Taalkunde en Taalpolitiek · Bekijk meer »

Taalrechtvaardigheid

Taalrechtvaardigheid is een interdiciplinair onderzoeksdomein dat bestaat uit vakgebieden als politieke filosofie, economie, sociolinguïstiek, interlinguïstiek, esperantologie, taalrechten en taalonderwijs.

Nieuw!!: Taalkunde en Taalrechtvaardigheid · Bekijk meer »

Taaluniversalia

Taaluniversalia zijn kenmerken die voorkomen in alle natuurlijke talen.

Nieuw!!: Taalkunde en Taaluniversalia · Bekijk meer »

Taalverwerving

Taalverwerving is het leren van taalvaardigheden door kinderen.

Nieuw!!: Taalkunde en Taalverwerving · Bekijk meer »

Tekensysteem

Een tekensysteem of tekenstructuur is een groep tekens die onderlinge samenhang vertonen.

Nieuw!!: Taalkunde en Tekensysteem · Bekijk meer »

Tekst

Een tekst is, ruim gedefinieerd, een reeks talige tekens, zoals letters, symbolen of klanken, die in een communicatieve situatie als een geheel wordt ervaren.

Nieuw!!: Taalkunde en Tekst · Bekijk meer »

Tekstlinguïstiek

De tekstlinguïstiek of tekstologie is in de jaren 60 van de 20e eeuw ontwikkelde vergelijkende discipline binnen de toegepaste taalkunde die zich toelegt op het analyseren van teksten op zinsoverstijgend niveau.

Nieuw!!: Taalkunde en Tekstlinguïstiek · Bekijk meer »

Theoretische taalkunde

De theoretische taalkunde is het onderdeel van de algemene taalkunde dat zich voornamelijk bezighoudt met het ontwikkelen van grammaticamodellen.

Nieuw!!: Taalkunde en Theoretische taalkunde · Bekijk meer »

Tijdperk van de grote ontdekkingen

De belangrijkste ontdekkingsreizen gedurende het tijdperk van de grote ontdekkingen. Het tijdperk van de grote ontdekkingen is de periode in de Vroegmoderne Tijd waarin verschillende Europese landen met ontdekkingsreizen de gehele wereld verkenden.

Nieuw!!: Taalkunde en Tijdperk van de grote ontdekkingen · Bekijk meer »

Toegepaste taalkunde (wetenschap)

De toegepaste taalkunde (ook wel Interdisciplinaire, Antropologische of Fenomenologische Taalkunde genoemd) is binnen de algemene taalkunde een interdisciplinaire studie die zich bezighoudt met allerlei aan taal gerelateerde problemen in het echte leven, bijvoorbeeld op het gebied van taalbeleid.

Nieuw!!: Taalkunde en Toegepaste taalkunde (wetenschap) · Bekijk meer »

Tolk (beroep)

Twee gesprekstolken bij Dick Cheney en keizer Akihito en hun echtgenotes Een tolkcabine met tolkconsole in het Europees Parlement Een tolk (leenwoord uit het Russisch) is iemand die luistert naar een spreker en die zijn woorden mondeling, of in het geval van de gebarentolk met gebaren, vertaalt (niet woord voor woord maar een volledige boodschap) voor degenen die de oorspronkelijke taal niet begrijpen.

Nieuw!!: Taalkunde en Tolk (beroep) · Bekijk meer »

Toren van Babel

Pieter Bruegel de Oude,'' de toren van Babel'' De toren van Babel is een mythisch bouwwerk uit de Hebreeuwse Bijbel.

Nieuw!!: Taalkunde en Toren van Babel · Bekijk meer »

Tussenwerpsel

Een tussenwerpsel is een uitroep, die buiten de woordvolgorde staat.

Nieuw!!: Taalkunde en Tussenwerpsel · Bekijk meer »

Tweede Wereldoorlog

De Tweede Wereldoorlog was de escalatie van de Tweede Chinees-Japanse Oorlog die begon in 1937 en een Europese oorlog begonnen in 1939 tot een militair conflict dat van 1941 tot 1945 op wereldschaal werd uitgevochten tussen twee allianties: de asmogendheden en de geallieerden.

Nieuw!!: Taalkunde en Tweede Wereldoorlog · Bekijk meer »

Verenigde Staten

De Verenigde Staten, officieel de Verenigde Staten van Amerika, afgekort VS (Engels: United States of America, afgekort als USA of US), vaak (totum pro parte) Amerika (America) genoemd, is een federatie van 50 staten en het District of Columbia, grotendeels in Noord-Amerika gelegen.

Nieuw!!: Taalkunde en Verenigde Staten · Bekijk meer »

Vergelijkende taalkunde

De vergelijkende taalkunde of vergelijkende taalwetenschap is een tak van de taalkunde die zich primair ten doel stelt binnen een bepaalde taalfamilie de verschillen en overeenkomsten tussen de leden te ontdekken en te bestuderen.

Nieuw!!: Taalkunde en Vergelijkende taalkunde · Bekijk meer »

Vertalen

Vertalen is het overzetten van een tekst van de ene naar de andere taal.

Nieuw!!: Taalkunde en Vertalen · Bekijk meer »

Vertoog

Vertoog of discours (Engels: discourse, Frans: discours) is het spreken van een bepaalde groep op een bepaald niveau (politiek, wetenschap, literatuur, 'alledaags') waarmee de betreffende groep de werkelijkheid structureert en daarmee impliciet vastlegt wat zij voor moraliteit en waarheid houdt.

Nieuw!!: Taalkunde en Vertoog · Bekijk meer »

Waarneming (perceptie)

Vaas van Rubin Waarneming of perceptie is het proces van het verwerven, registreren, interpreteren, selecteren en ordenen van zintuiglijke informatie.

Nieuw!!: Taalkunde en Waarneming (perceptie) · Bekijk meer »

West-Romeinse Rijk

Het West-Romeinse rijk (in het Latijn Imperium Romanum Pars Occidentalis) ontstond in 285, het jaar van de administratieve verdeling van het Romeinse rijk in een oost- en westdeel.

Nieuw!!: Taalkunde en West-Romeinse Rijk · Bekijk meer »

Wiskunde

Wiskunde (minder gebruikelijk: mathematiek, mathematica of mathesis) is een formele wetenschap die onder andere getallen, patronen en abstracte structuren bestudeert.

Nieuw!!: Taalkunde en Wiskunde · Bekijk meer »

Woord

Een woord is het kleinste zelfstandig gebruikte taalelement, dat in de spreektaal is opgebouwd uit klanken en in de geschreven taal uit letters.

Nieuw!!: Taalkunde en Woord · Bekijk meer »

Zin (taalkunde)

Een zin is een verzameling woorden die in de juiste volgorde een complete en begrijpelijke tekst opleveren.

Nieuw!!: Taalkunde en Zin (taalkunde) · Bekijk meer »

Zintuig

Een zintuig of organum sensusFederative Committee on Anatomical Terminology (FCAT) (1998).

Nieuw!!: Taalkunde en Zintuig · Bekijk meer »

Zweeds

Het Zweeds (svenska) is een Noord-Germaanse of Scandinavische taal met ongeveer 13,2 miljoen sprekers.

Nieuw!!: Taalkunde en Zweeds · Bekijk meer »

Richt hier:

Linguist, Linguistiek, Linguistisch, Linguïst, Linguïstiek, Linguïstisch, Taalkundig, Taalkundige, Taalwetenschap, Taalwetenschapper.

UitgaandeInkomende
Hey! We zijn op Facebook nu! »