Snellere toegang dan browser!
208 relaties: Achaemeniden, Akkad (gebied), Akkadisch, Akkadische Rijk, Albast, Alexander de Grote, Amorieten, Anabasis Alexandri, Anshan (Perzië), Anu (Babylon), Apsu, Arabisch, Arameeërs, Aramees, Assemblage (archeologie), Assur (stad), Assurbanipal, Assyrische Rijk, Astrologie, Astronoom, Babylon (stad), Babylon I, Babylonië, Babylonisch, Babylonische astrologie, Bagdad, Baksteen, Bitumen, Blauwe hardsteen, Booggraad, Brits Mandaat Mesopotamië, Brons, Bronstijd, C14-datering, Chaldeeën, Cimmeriërs, Cirkel, Dag, Datering, Derde dynastie van Ur, Dilmun, Dolk, Dur-Kurigalzu, Ebla, Eblaïtisch, Egypte (land), Egyptische hiërogliefen, Elam, Elamitisch, Enki, ..., Enlil, Enuma Anu Enlil, Eridu, Eshnunna, Eufraat, Fonologie, Fresco (schilderterm), Geschiedenis van Irak, Gewoonterecht, Gilgamesj, Gilgamesj-epos, Glas, Glazuur (aardewerk), Goud, Grieks, Grote Arabische Woestijn, Guti (volk), Halafcultuur, Hammurabi, Hangende tuinen van Babylon, Hassunacultuur, Hebreeuws, Hemerologie, Hettieten, Horoscoop, Hurrieten, Ideogram, IJzer (element), IJzertijd, Inanna, Indusbeschaving, Irak, Irak van A tot Z, Iran, Irrigatie, Ishtar (godin), Isin, Islam, Jarmo, Jemdet Nasr-periode, Kaart (cartografie), Kalender, Kalksteen, Kassieten, Khuzestan, Kish (Irak), Kleitablet, Koepelgewelf, Koeweit, Koper (element), Kunstmatig geheugensysteem, Lagash, Lamp, Lapis lazuli, Larsa, Leemsteen, Legering, Literatuur, Maansverduistering, Marduk (god), Mari (stad), Marmer, Meden, Mesopotamia, Metaalbewerking, Midden-Assyrische Rijk, Midden-Oosten, Minuut (tijd), Mitanni, Morfologie (taalkunde), Mozaïek, Nammu, Naram-Sin, Nationaal Museum van Irak, Nebukadnezar II, Nieuw-Assyrische Rijk, Nieuw-Babylonische Rijk, Ninhursag, Ninive, Obeidcultuur, Obsidiaan, Omen (voorteken), Ondergang van het internationale systeem aan het einde van de Late Bronstijd, Oud-Assyrische periode, Oud-Babylonische Rijk, Oudgrieks, Persepolis, Perzisch, Pictografisch schrift, Pictogram, Rekensteen, Reliëf (beeldhouwkunst), Rolzegel, Samarra, Sargon van Akkad, Schelp, Schrift, Scythen, Sediment, Semitische talen, Septuagint, Shamash-shum-ukin, Sin-shar-ishkun, Site (archeologie), Soemerisch, Speer, Spijkerschrift, Stratigrafie, Sumer, Susa (Iran), Syntaxis (taalkunde), Syrië, Syrische Woestijn, Talstelsel, Taurus (gebergte), Tell Brak, Tell Halaf, Tempel, Terracotta, Textiel, Tiglat-Pileser I, Tigris, Tongewelf, Toponiem, Transliteratie, Turkije, Turks, Ur (Sumer), Ur-Nammu van Ur, Urartu, Uruinimgina, Uruk, Urukperiode, Utu, Utu-Khegal van Uruk, Uur, Van (stad), Votiefgave, Vroeg-dynastieke Periode (Mesopotamië), Warkavaas, Weven, Zagrosgebergte, Zeeland (Mesopotamië), Ziggoerat, Zonnegod, Zwaard (wapen), 18e eeuw v.Chr., 20e eeuw v.Chr., 21e eeuw v.Chr., 23e eeuw v.Chr., 29e eeuw v.Chr., 2e millennium v.Chr., 331 v.Chr., 3e millennium v.Chr., 4e millennium v.Chr., 538 v.Chr., 6e millennium v.Chr., 7e millennium v.Chr.. Uitbreiden index (158 meer) »
Achaemeniden
De Achaemeniden, Perzisch: هخامنشی, Oudperzisch: 𐏃𐎧𐎠𐎶𐎴𐎡𐏁𐎡𐎹 Haxāmanišya Grieks: Αχαιμενίδες, waren het koningshuis van het eerst-Perzische Rijk, zo genoemd naar hun voorouder Achaemenes.
Nieuw!!: Mesopotamië en Achaemeniden · Bekijk meer »
Akkad (gebied)
Akkad (bij benadering) Akkad is de historische naam voor een gebied in Noord-Mesopotamië rond de stad Akkad, waarschijnlijk bij de monding van de Diyala in de Tigris.
Nieuw!!: Mesopotamië en Akkad (gebied) · Bekijk meer »
Akkadisch
Akkadisch werd geschreven in spijkerschrift Akkadisch was een Semitische taal die gebruikt werd van de Faraperiode (ca. 2800 v.Chr.) tot de 1e eeuw na Chr., al werd het als gesproken taal in de laatste eeuwen voor Christus geleidelijk vervangen door het Aramees en bleef het hoofdzakelijk als taal van de wetenschap verder leven (vgl. het Latijn in de middeleeuwen).
Nieuw!!: Mesopotamië en Akkadisch · Bekijk meer »
Akkadische Rijk
Het Akkadische Rijk, genoemd naar de hoofdstad Akkad of Agade, was een historische staat in Mesopotamië die tussen 2350-2150 v.Chr. bestond. Vanuit het kerngebied Akkad breidde het rijk zich over grote delen van Mesopotamië uit.
Nieuw!!: Mesopotamië en Akkadische Rijk · Bekijk meer »
Albast
Breda is gemaakt van Belgisch zwart marmer en Engels gipsalbast Albasten voorstelling van de geboorte van Jezus De naam albast of albaster wordt gebruikt voor verschijningsvormen van twee verschillende mineralen: gips en calciet (of seleniet).
Nieuw!!: Mesopotamië en Albast · Bekijk meer »
Alexander de Grote
Alexander III van Macedonië (Oudgrieks:, Aléxandros tritos ho Makedón) (Pella, 20 juli 356 v.Chr. De exacte datum zou 20 juli kunnen zijn, maar is niet met precisie vast te stellen (zie noot bij alinea 3.5). op 20 december 2021. — Babylon, 11 juni 323 v.Chr.), beter bekend als Alexander de Grote (Grieks:, Mégas Aléxandros of, Aléxandros ho Mégas) was koning van Macedonië.
Nieuw!!: Mesopotamië en Alexander de Grote · Bekijk meer »
Amorieten
De Amorieten (Sumerisch: MAR.TU (Martoe), Akkadisch: Tidnum of Amurrūm (Amoerroe), Egyptisch: Amar, Hebreeuws: ’emōrî; אמורי) waren een Semitische, oorspronkelijk half-nomadische stam, genoemd in Babylonische en Egyptische bronnen (als Amurru-lieden van het Westen) en in de Hebreeuwse Bijbel.
Nieuw!!: Mesopotamië en Amorieten · Bekijk meer »
Anabasis Alexandri
Anabasis Alexandri, Oudgrieks: Ἀλεξάνδρουἀνάβασις, Alexándrou anábasis, de Veldtochten van Alexander, van Arrianus (89-145/146), is de belangrijkste antieke bron over het leven van Alexander de Grote (356-323 v.Chr.). Het boek bestaat uit zeven delen.
Nieuw!!: Mesopotamië en Anabasis Alexandri · Bekijk meer »
Anshan (Perzië)
Anšan (geschreven als an-ša4-anki) was een landstreek in het oude Elam in de Iraanse provincie Fars die vanuit de gelijknamige stad Anšan, nu Tal-e Malyan bestuurd werd.
Nieuw!!: Mesopotamië en Anshan (Perzië) · Bekijk meer »
Anu (Babylon)
Anoe, Anu of An was de oudste Mesopotamische godheid van het hemelgewelf.
Nieuw!!: Mesopotamië en Anu (Babylon) · Bekijk meer »
Apsu
Apsu (of Abzu in het sumerisch van Ab.
Nieuw!!: Mesopotamië en Apsu · Bekijk meer »
Arabisch
Arabisch (in het Arabisch: العربية, al ʿarabiyya, of soms kortweg عربي, arabi) is een Semitische taal die door ongeveer 380 miljoen mensen in verscheidene landen wordt gesproken.
Nieuw!!: Mesopotamië en Arabisch · Bekijk meer »
Arameeërs
De Arameeërs (Aramees: ܣܘܪ̈ܝܝܐ ܐܪ̈ܡܝܐ), ook bekend als Suryoye of Syrisch-Orthodoxen, zijn een etnische groep die inheems is tot Mesopotamië en de Levant.
Nieuw!!: Mesopotamië en Arameeërs · Bekijk meer »
Aramees
Het Aramees (Oromoyo), de oorspronkelijke taal van de Arameeërs, is een Noordwest-Semitische taal die zijn oorsprong vindt in het oude Aram en zich snel verspreidde naar de rest van Mesopotamië waarin het al meer dan drieduizend jaar voortdurend en onophoudelijk wordt geschreven en gesproken in verschillende varianten.
Nieuw!!: Mesopotamië en Aramees · Bekijk meer »
Assemblage (archeologie)
Een assemblage is het totaal aan artefacten dat in een bepaald graf is gevonden.
Nieuw!!: Mesopotamië en Assemblage (archeologie) · Bekijk meer »
Assur (stad)
Mesopotamië in het 2e millennium v.Chr. Assur in 2001. Assur (ook: Aššur, Assoer of Asjoer, IFA: ˌɑ:ʃuʀ) (huidige naam: Qalat Sjergat) is een voormalige stad gelegen aan de Tigris in het huidige Irak, 390 km ten noorden van Bagdad.
Nieuw!!: Mesopotamië en Assur (stad) · Bekijk meer »
Assurbanipal
Assurbanipal (Aššur-bāni-apli) (regeerperiode: 669 – rond 630 v.Chr.) was de laatste grote heerser van Assyrië.
Nieuw!!: Mesopotamië en Assurbanipal · Bekijk meer »
Assyrische Rijk
Het Assyrische Rijk (blauwe plus gele gebied, van Egypte tot in wat nu Turkije, Irak en Iran is inclusief Cyprus) op zijn hoogtepunt onder Assurbanipal (Aššur-bāni-apli) (669 – 627 v.Chr.). Het Assyrische Rijk of kortweg Assyrië was een rijk dat bestond tussen 2000 v.Chr. en 609 v.Chr. De Assyriërs veroverden het Rijk vanuit hun kerngebied rond de stad Aššur (of Assoer) in Mesopotamië, hoewel Aššur niet altijd de hoofdstad geweest is.
Nieuw!!: Mesopotamië en Assyrische Rijk · Bekijk meer »
Astrologie
Flammarion's houtgravure (1888), anoniem Astrologie of sterrenwichelarij is een verzamelnaam voor ideeën over het veronderstelde verband tussen het lot van mensen en gebeurtenissen op aarde en de stand van de hemellichamen.
Nieuw!!: Mesopotamië en Astrologie · Bekijk meer »
Astronoom
Carolyn Shoemaker met de 18-inch Schmidt telescoop van het Palomar-observatorium Mandeville's Travels'', ca. 1400) alt.
Nieuw!!: Mesopotamië en Astronoom · Bekijk meer »
Babylon (stad)
Isjtarpoort van Babylon in het Pergamonmuseum, Berlijn Babylon of Babel (Arabisch: بابل, Bābil) is een stad uit de oudheid, die zich in het huidige Irak bevindt, 80 km ten zuiden van Bagdad.
Nieuw!!: Mesopotamië en Babylon (stad) · Bekijk meer »
Babylon I
Babylon I of Amoritische dynastie (1894–1595 v.Chr. volgens de middenchronologie) was de eerste dynastie die vanuit Babylon Mesopotamië zou gaan beheersen.
Nieuw!!: Mesopotamië en Babylon I · Bekijk meer »
Babylonië
Babylonië of het Babylonische Rijk was een koninkrijk in Mesopotamië van 1800 v.Chr. tot 539 v.Chr. Daarnaast wordt de term ook wel geografisch gebruikt om zuidelijk Mesopotamië aan te duiden, waarbij het noordelijk deel dan veelal als Assyrië wordt aangeduid.
Nieuw!!: Mesopotamië en Babylonië · Bekijk meer »
Babylonisch
Het Babylonisch was naast het Assyrisch een van de twee belangrijkste dialecten van het Akkadisch.
Nieuw!!: Mesopotamië en Babylonisch · Bekijk meer »
Babylonische astrologie
Marduk met zijn draak, Babylonisch cilinderzegel Babylonische astrologie was het eerste georganiseerde systeem van de astrologie, ontstaan in het Babylonië en Assyrië van het tweede millennium v.Chr.
Nieuw!!: Mesopotamië en Babylonische astrologie · Bekijk meer »
Bagdad
Bagdad (Arabisch: بغداد) is de hoofdstad van Irak.
Nieuw!!: Mesopotamië en Bagdad · Bekijk meer »
Baksteen
Fabrieksstenen (Pseudo)handvormstenen reconstructie) Een baksteen is een kunstmatige steen, uit klei gebakken, voor de constructie van onder meer muren of voor het toepassen in bestratingen.
Nieuw!!: Mesopotamië en Baksteen · Bekijk meer »
Bitumen
Bitumen zoals het wordt aangetroffen in de natuur Verwerken van dakleer met bitumen accessdate.
Nieuw!!: Mesopotamië en Bitumen · Bekijk meer »
Blauwe hardsteen
Doornikse doopvont in de kathedraal van Winchester prochiehuis in Sint-Niklaas 19e eeuwse graven, Lokeren Oude-Brug. Grafzerk, Kathedraal te Mechelen. Arduin met vele fossielen van dichtbij Watergekoelde kalksteenzaag Blauwe hardsteen, hardsteen, blauwsteen, arduin, kolenkalksteen of petit granit is een kalksteen met een meer of minder uitgesproken blauwgrijze kleur.
Nieuw!!: Mesopotamië en Blauwe hardsteen · Bekijk meer »
Booggraad
Een hoek van 90° Een booggraad of kortweg graad met symbool ° is een niet-SI-meeteenheid voor hoeken.
Nieuw!!: Mesopotamië en Booggraad · Bekijk meer »
Brits Mandaat Mesopotamië
Het Brits Mandaat Mesopotamië (Arabisch: الانتداب البريطاني على العراق) was een A-mandaat van de Volkenbond dat het huidige Irak omvatte en dat toevertrouwd werd aan het Verenigd Koninkrijk toen het Ottomaanse Rijk verdeeld werd in 1920 door de Vrede van Sèvres.
Nieuw!!: Mesopotamië en Brits Mandaat Mesopotamië · Bekijk meer »
Brons
Schild uit de bronstijd12e tot 13e eeuw, Sumatraspiegel met Chinese draak (uit de Tang-dynastie) Brons is een legering van koper en tin.
Nieuw!!: Mesopotamië en Brons · Bekijk meer »
Bronstijd
Bronzen zwaard (800-700 v.Chr.), gevonden in Rekem De bronstijd (ca. 3000 tot 800 voor Christus) is de periode die in het drieperiodensysteem volgde op het neolithicum.
Nieuw!!: Mesopotamië en Bronstijd · Bekijk meer »
C14-datering
C14-datering of koolstofdatering is een methode van radiometrische datering waarmee de ouderdom van organisch materiaal en ecofacten wordt bepaald met behulp van de isotoop koolstof-14.
Nieuw!!: Mesopotamië en C14-datering · Bekijk meer »
Chaldeeën
Het Nieuw-Babylonische Rijk van de Chaldeeërs, 600 v.Chr. De Chaldeeën of ChaldeeërsEncarta-encyclopedie Winkler Prins (1993–2002) s.v. "Chaldeeën ". Microsoft Corporation/Het Spectrum.
Nieuw!!: Mesopotamië en Chaldeeën · Bekijk meer »
Cimmeriërs
Cimmerische migraties in de 8e - 7e eeuw v.Chr. Nimrud-reliëf met afbeelding van Cimmeriaanse krijgers De Cimmeriërs of Kimmeriërs (Oudgrieks: Κιμμέριοι) waren een vroeg-Europees ruitervolk in de Pontisch-Kaspische Steppe van Zuid-Rusland en Oekraïne in de 8e en 7e eeuw voor Christus.
Nieuw!!: Mesopotamië en Cimmeriërs · Bekijk meer »
Cirkel
Cirkel met middelpunt M, diameter d en straal r Een cirkel met middelpunt (x_0,y_0) en straal r Middelloodlijnen van een driehoek van koorden snijden elkaar in het middelpunt van een cirkel Cirkelboog, cirkelsector en cirkelsegment. In de meetkunde is een cirkel een tweedimensionale figuur die wordt gevormd door alle punten die dezelfde afstand tot een bepaald punt hebben.
Nieuw!!: Mesopotamië en Cirkel · Bekijk meer »
Dag
Het woord dag kan een tijdsduur aanduiden, maar ook een tijdsinterval van die duur, beginnend om 0 uur.
Nieuw!!: Mesopotamië en Dag · Bekijk meer »
Datering
De datering of ouderdomsbepaling van vondsten is zowel in de archeologie, de geologie als de paleontologie een belangrijk probleem.
Nieuw!!: Mesopotamië en Datering · Bekijk meer »
Derde dynastie van Ur
De derde dynastie van Ur, (2004): Een kennismaking met de Oude Wereld, Coutinho, p. 25-26 ook bekend als het Neo-Sumerische Rijk en door historici gewoonlijk afgekort als Ur-III,Encarta-encyclopedie Winkler Prins (1993–2002) s.v. "Oer ". Microsoft Corporation/Het Spectrum ook in Nederlandse transcriptie gespeld als Oer, was een Sumerische dynastie uit de 21e tot 20e eeuw v.Chr. (ca. 2110–2002 volgens de middenchronologie), alsook aan een politieke staat die niet tot een stadstaat beperkt bleef maar zich ontwikkelde tot een rijk.
Nieuw!!: Mesopotamië en Derde dynastie van Ur · Bekijk meer »
Dilmun
De locatie van Dilmun Dilmun is een voormalig land in het oosten van Arabië, aan de Perzische Golf, waar het oude Sumer uitgebreide handelsrelaties mee onderhield.
Nieuw!!: Mesopotamië en Dilmun · Bekijk meer »
Dolk
Dolk (ca. 1800 v.Chr.) Keltische dolk, schede en gesp Een dolk is een tweesnijdend mes, dat mensen vroeger vaak bij zich droegen om zichzelf te beschermen.
Nieuw!!: Mesopotamië en Dolk · Bekijk meer »
Dur-Kurigalzu
De ligging van Dur-Kurigalzu. Dur-Kurigalzu of Doer-Koerigalzoe was een stad in Mesopotamië gelegen ongeveer 25 kilometer ten westen van Bagdad, op een site die vandaag de dag bekendstaat als Aqarquf.
Nieuw!!: Mesopotamië en Dur-Kurigalzu · Bekijk meer »
Ebla
Ebla (Arabisch: إبلا) was een oude stad in het noordwesten van het huidige Syrië, zo'n 55 km ten zuidwesten van Aleppo.
Nieuw!!: Mesopotamië en Ebla · Bekijk meer »
Eblaïtisch
Eblaïtisch is een uitgestorven Noord-Semitische taal die geschreven werd in spijkerschrift, afgeleid van het Sumerische spijkerschrift.
Nieuw!!: Mesopotamië en Eblaïtisch · Bekijk meer »
Egypte (land)
Egypte (uitspraak: eˈɣɪptə; Arabisch: مصر, Miṣr), officieel de Arabische Republiek Egypte (Arabisch: جمهوريّة مصر العربيّة, Jumhūriyat Miṣr al-`Arabīyah), is een semipresidentiële republiek gelegen in het noordoosten van Afrika en het zuidwesten van Azië.
Nieuw!!: Mesopotamië en Egypte (land) · Bekijk meer »
Egyptische hiërogliefen
Egyptische hiërogliefen Egyptische hiërogliefen (Oudgrieks: hieros - "heilig", glyphoi - "groeven") vormen het schrift van het oude Egypte.
Nieuw!!: Mesopotamië en Egyptische hiërogliefen · Bekijk meer »
Elam
Elam was in de oudheid een rijk in het zuidwesten van het huidige Iran dat grensde aan Sumer/Babylon.
Nieuw!!: Mesopotamië en Elam · Bekijk meer »
Elamitisch
Susa, ca. 1140 v.Chr. Het Elamitisch is de uitgestorven taal van het oude rijk Elam, dat in de vroege oudheid gelegen was in het uiterste zuidwesten van het huidige Iran.
Nieuw!!: Mesopotamië en Elamitisch · Bekijk meer »
Enki
Enki met de adelaar op zijn rechterarm Enki was een van de belangrijkste goden in het pantheon van Mesopotamië.
Nieuw!!: Mesopotamië en Enki · Bekijk meer »
Enlil
Enlil of Ellil was de stadsgod van Nippur en hoofdgod van Sumer.
Nieuw!!: Mesopotamië en Enlil · Bekijk meer »
Enuma Anu Enlil
Enuma Anu Enlil verkort EAE ('Toen de goden Anu en Enlil...' of 'In de dagen van Anu en Enlil...)' is een grote reeks van 68 of 70 kleitabletten die betrekking hebben op de Babylonische astrologie.
Nieuw!!: Mesopotamië en Enuma Anu Enlil · Bekijk meer »
Eridu
Eridu of Eridoe, tegenwoordig Abu Schachren, Tell Abu Schachren, was een van de oudste steden van Sumer, en misschien wel dé oudste.
Nieuw!!: Mesopotamië en Eridu · Bekijk meer »
Eshnunna
Eshnunna, Ešnunna of Esjnoenna (heden: Tell Asmar) was een stad in het noordoosten van Soemerië, het oude Tweestromenland (Mesopotamië), gelegen tussen de Tigris en de bergen.
Nieuw!!: Mesopotamië en Eshnunna · Bekijk meer »
Eufraat
De Eufraat (Aramees: ܦܪܬ, Frath, Arabisch: الفرات, Al Foerat, Turks: Fırat, Oudgrieks: Εὐφράτης, Armeens: Եփրատ Yep’rat) is de belangrijkste rivier in het Midden-Oosten.
Nieuw!!: Mesopotamië en Eufraat · Bekijk meer »
Fonologie
Fonologie of klankleer is de tak van de taalwetenschap die de kleinste, betekenisonderscheidende klanken bestuderen.
Nieuw!!: Mesopotamië en Fonologie · Bekijk meer »
Fresco (schilderterm)
Ferrara Michelangelo en anderen in de Sixtijnse Kapel in Vaticaanstad Duitse basiliek Vierzehnheiligen Houthem Een fresco (Italiaans voor "vers") is een muur- of plafondschildering waarbij de verf direct op de natte kalk wordt aangebracht, zodat zij daarmee, na droging, één geheel vormt.
Nieuw!!: Mesopotamië en Fresco (schilderterm) · Bekijk meer »
Geschiedenis van Irak
Vlag van Irak De geschiedenis van Irak voert zo'n 10.000 jaar terug.
Nieuw!!: Mesopotamië en Geschiedenis van Irak · Bekijk meer »
Gewoonterecht
Gewoonterecht is recht dat gebaseerd is op gewoonten.
Nieuw!!: Mesopotamië en Gewoonterecht · Bekijk meer »
Gilgamesj
Voorstelling van Gilgamesj uit het paleis van Sargon II (Louvre Parijs) Volgens de lijst van koningen van Sumer was Gilgamesj (ook Gilgamesh of Gilgameš, en in oude Soemerische literatuur ook Bilgamesh/Bilgamesj) de vijfde koning van Uruk.
Nieuw!!: Mesopotamië en Gilgamesj · Bekijk meer »
Gilgamesj-epos
Het Gilgamesj-epos is een van de oudste literaire werken.
Nieuw!!: Mesopotamië en Gilgamesj-epos · Bekijk meer »
Glas
De lichtbundel wordt gebroken door het glas tetraëdrische SiO4-structuur. Ieder zuurstofatoom is verbonden met 2 siliciumatomen en telt daarom maar voor de helft mee. Glas is een amorfe (niet-kristallijne) vaste stof.
Nieuw!!: Mesopotamië en Glas · Bekijk meer »
Glazuur (aardewerk)
Glazuurproeven gestookt in een oxiderende atmosfeer bij 1250 °C, in een elektrische oven Glazuur is een dunne glasachtige laag aangebracht op aardewerk, dakpannen, bakstenen, plavuizen, wandtegels en andere gebakken materialen om deze te beschermen dan wel te versieren of te verbeteren.
Nieuw!!: Mesopotamië en Glazuur (aardewerk) · Bekijk meer »
Goud
Goud is een scheikundig element met symbool Au (aurum) en atoomnummer 79.
Nieuw!!: Mesopotamië en Goud · Bekijk meer »
Grieks
Het Grieks (Ελληvικά) is een talenfamilie van de Indo-Europese talen.
Nieuw!!: Mesopotamië en Grieks · Bekijk meer »
Grote Arabische Woestijn
De Grote Arabische Woestijn of kortweg Arabische Woestijn is een uitgestrekt woestijngebied dat het binnenland van het Arabisch Schiereiland beslaat, tot Irak en Jordanië in het noorden, waar het overgaat in de Syrische Woestijn.
Nieuw!!: Mesopotamië en Grote Arabische Woestijn · Bekijk meer »
Guti (volk)
De Guti, in Nederlandse transcriptie ook wel Goeti of Goeteeërs genoemd, waren een volk uit het Zagrosgebergte dat rond 2212 v.Chr. het rijk van Sumer en Akkad binnenviel.
Nieuw!!: Mesopotamië en Guti (volk) · Bekijk meer »
Halafcultuur
De Halafcultuur was een archeologische cultuur in het neolithisch Nabije Oosten, meer specifiek noordelijk Mesopotamië, Anatolië en de Levant.
Nieuw!!: Mesopotamië en Halafcultuur · Bekijk meer »
Hammurabi
Hammurabi of Hammoerabi (Akkadische vorm van het Amoritische ˤ Ammurāpi, "verwant genezer", afgeleid van ˤ Ammu, "verwant langs vaderskant", en Rāpi, "genezer", Who Were the Babylonians?, Leiden, 2004, p..), ca.
Nieuw!!: Mesopotamië en Hammurabi · Bekijk meer »
Hangende tuinen van Babylon
Een 19e-eeuwse interpretatie van de hangende tuinen van Babylon (abusievelijk toegeschreven aan de Nederlandse schilder Maarten van Heemskerck). Op de achtergrond is de Toren van Babel te zien. Bas-reliëf dat de paleistuin van Assurbanipal toont (ca. 650 v.Chr.) De hangende tuinen van Babylon waren volgens de oud-Griekse overlevering een serie terrassen, omringd door muren met torens, 80 kilometer ten zuiden van het huidige Bagdad in Irak.
Nieuw!!: Mesopotamië en Hangende tuinen van Babylon · Bekijk meer »
Hassunacultuur
De Hassunacultuur is een archeologische cultuur van het Keramisch Neolithicum in Noord-Mesopotamië (Irak en Syrië).
Nieuw!!: Mesopotamië en Hassunacultuur · Bekijk meer »
Hebreeuws
Het woord ''Israël'' in Hebreeuws schrift Klassiek Hebreeuws, ook bekend als Lesjon HaKodesj (לשון הקודש, 'de heilige taal'), is de taal van het jodendom.
Nieuw!!: Mesopotamië en Hebreeuws · Bekijk meer »
Hemerologie
Een hemerologie is een document dat, meestal van een heel jaar, per dag verklaart wat voor bijzondere eigenschappen er aan die dag toegedacht worden.
Nieuw!!: Mesopotamië en Hemerologie · Bekijk meer »
Hettieten
Reliëf van Suppiluliuma II, laatste koning der Hettieten De Hettieten, Hethieten of Hittieten zijn een antiek volk dat een koninkrijk stichtte rond de stad Hattusa (het tegenwoordige Boğazkale in noord-centraal Turkije) en een Indo-Europese taal sprak.
Nieuw!!: Mesopotamië en Hettieten · Bekijk meer »
Horoscoop
Een klassieke horoscoop met de 12 huizen uit een IJslands manuscript (1747-1752) Een horoscoop gemaakt door Johannes Kepler, 1586 Een horoscoop is een astrologische voorstelling van het hemelgewelf, gezien vanuit een specifieke plaats op aarde op een bepaald moment.
Nieuw!!: Mesopotamië en Horoscoop · Bekijk meer »
Hurrieten
De Hurrieten,, Een kennismaking met de Oude Wereld (2004) 34.
Nieuw!!: Mesopotamië en Hurrieten · Bekijk meer »
Ideogram
Een ideogram is een symbool waarvan de betekenis bepaald wordt met behulp van het door het ideogram afgebeelde voorwerp.
Nieuw!!: Mesopotamië en Ideogram · Bekijk meer »
IJzer (element)
IJzer is een scheikundig element met symbool Fe (uit het Latijn: ferrum) en atoomnummer 26.
Nieuw!!: Mesopotamië en IJzer (element) · Bekijk meer »
IJzertijd
De ijzertijd is de periode van de prehistorie die volgde op de bronstijd en gekenmerkt werd door het gebruik van ijzer.
Nieuw!!: Mesopotamië en IJzertijd · Bekijk meer »
Inanna
Inanna, Inana, Ininni of Astghik was een hemelgodin en de allergrootste godin van de Soemerische religie.
Nieuw!!: Mesopotamië en Inanna · Bekijk meer »
Indusbeschaving
De Harappabeschaving, Harappacultuur of Indusbeschaving was een beschaving uit de bronstijd in het zuiden van Azië (ca. 3200-1900 v.Chr.), die zich kenmerkte door de bouw van strak geplande steden en het Harappaschrift.
Nieuw!!: Mesopotamië en Indusbeschaving · Bekijk meer »
Irak
Satellietfoto van Irak Irak (Arabisch: العراق al-ʿIrāq, Koerdisch: Komara Êraqê), officieel de Republiek Irak, is een land in het Midden-Oosten.
Nieuw!!: Mesopotamië en Irak · Bekijk meer »
Irak van A tot Z
Locatie van Irak.
Nieuw!!: Mesopotamië en Irak van A tot Z · Bekijk meer »
Iran
Iran (uitspr.: iˈrɑn, iˈraːn; Perzisch: ایران, iːˈɾɒːn), officieel de Islamitische Republiek Iran (Perzisch: جمهوری اسلامی ایران Djoemhūrī-ye Eslāmī-ye Īrān), is een land in West-Azië met inwoners.
Nieuw!!: Mesopotamië en Iran · Bekijk meer »
Irrigatie
Veldirrigatie in Irak Irrigatie is het met gebruikmaking van allerlei technische middelen toevoegen van water aan landbouwgewassen bij een tekort aan neerslag.
Nieuw!!: Mesopotamië en Irrigatie · Bekijk meer »
Ishtar (godin)
Berlijn Ishtar (transliteratie: DIŠTAR, Soemerisch: DINGIR INANNA, in wetenschappelijke literatuur: Ištar, Engels: Ishtar) is een van de godinnen uit het antieke Mesopotamië.
Nieuw!!: Mesopotamië en Ishtar (godin) · Bekijk meer »
Isin
De ligging van Isin. Isin was een stad in het zuiden van Mesopotamië, die tijdens de 20e eeuw v.Chr. een bloeitijd beleefde.
Nieuw!!: Mesopotamië en Isin · Bekijk meer »
Islam
Wassende maan en ster. De islam (Arabisch: اسلام(islām) of الإسلام(al-islām), Nederlands: onderwerping of overgave) is een monotheïstische godsdienst en een van de drie grote(re) zogenoemde abrahamitische religies.
Nieuw!!: Mesopotamië en Islam · Bekijk meer »
Jarmo
Jarmo (Qal'at Jarmo, Koerdisch: Çermo) is een neolithische site aan de voet van het Zagrosgebergte in Irak.
Nieuw!!: Mesopotamië en Jarmo · Bekijk meer »
Jemdet Nasr-periode
De Jemdet Nasr-periode is een archeologische cultuur in Zuid-Mesopotamië (het huidige Irak) die over het algemeen gedateerd wordt tot 3100–2900 v.Chr.
Nieuw!!: Mesopotamië en Jemdet Nasr-periode · Bekijk meer »
Kaart (cartografie)
Voorbeeld van een (deel van een) '''topografische kaart''' rond Hoogeveen uit 1914. Voorbeeld van een '''thematische kaart''', en wel de stippenkaart; het gaat niet om de topografie, maar om een thema, in dit geval de spreiding van inwoners. Een kaart is een gemodelleerde weergave van het aardoppervlak (land en water).
Nieuw!!: Mesopotamië en Kaart (cartografie) · Bekijk meer »
Kalender
maan Een kalender is een systeem voor het indelen van de tijd in perioden, zoals jaren, maanden, weken en dagen.
Nieuw!!: Mesopotamië en Kalender · Bekijk meer »
Kalksteen
Kalksteen, carbonaatgesteente of carbonaatsteen is gesteente dat voornamelijk bestaat uit carbonaatverbindingen en -mineralen.
Nieuw!!: Mesopotamië en Kalksteen · Bekijk meer »
Kassieten
Babylonië, 13e eeuw v.Chr. De Kassieten (Kassitisch: Galzu; Babylonisch: Kaššu; Grieks: Κοσσαιοι Kossaioi) vormden een volk in de oudheid dat in het Zagrosgebergte ten zuiden van het huidige Hamadan in Iran woonde.
Nieuw!!: Mesopotamië en Kassieten · Bekijk meer »
Khuzestan
Khuzestan of Khoezistan of Choezistan (Perzisch: استان خوزستان,Ostān-e Khūzestān) is een van de 31 provincies van Iran.
Nieuw!!: Mesopotamië en Khuzestan · Bekijk meer »
Kish (Irak)
Ligging van Kish in Sumerië Kiš (Vaak in Engelse transcriptie Kish, soms in Nederlandse transcriptie ook: Kisj,Encarta-encyclopedie Winkler Prins (1993-2002) s.v. Kisj. Microsoft Corporation/Het Spectrum. tegenwoordig Tell El Uhaimir, was een belangrijke stad in Sumer. Kiš was een plaats circa 16 km ten noordoosten van Babylon en 100 km ten zuiden van Bagdad gelegen. Het was een zeer oude Sumerische stad die in 2600 v.Chr. tot politiek centrum uitgroeide. Onder de dynastie van Mesilim kreeg het door verovering de hegemonie over vele kleinere steden. Deze dynastie werd ten val gebracht door Lugalzaggisi van Uruk. Kish werd omstreeks 2200 v.Chr. definitief veroverd door Sargon de Grote en speelde daarna nooit meer een politieke rol.
Nieuw!!: Mesopotamië en Kish (Irak) · Bekijk meer »
Kleitablet
Kleitablet met Sumerisch spijkerschrift. Een kleitablet is een tablet gemaakt uit klei dat als een veelvoorkomend informatiemedium gebruikt werd bij de beschavingen uit het Nabije Oosten, zoals Sumer, Akkad, Assyrië, Babylonië en de Hettieten, maar ook daarbuiten zoals onder andere de Minoïsche- en Myceense beschaving eind 4e millennium v.Chr. De eerste kleitabletten ontstonden in het zuiden van Mesopotamië.
Nieuw!!: Mesopotamië en Kleitablet · Bekijk meer »
Koepelgewelf
Pantheon met zijn koepelgewelf Het koepelgewelf vindt zijn oorsprong bij de Romeinen.
Nieuw!!: Mesopotamië en Koepelgewelf · Bekijk meer »
Koeweit
Kaart van Koeweit Koeweit (uitspraak: ˈkuʋɛɪt; Arabisch: الكويت, al-Kuwayt, ɪl‿ɪkweːt of lɪkweːt), officieel de Staat Koeweit (Arabisch: دولة الكويت, Dawlat al-Kuwayt), is een klein olierijk emiraat op het Arabisch Schiereiland in Azië aan de kust van de Perzische Golf, grenzend aan Saoedi-Arabië in het zuiden en Irak in het noorden.
Nieuw!!: Mesopotamië en Koeweit · Bekijk meer »
Koper (element)
Koper is een scheikundig element met symbool Cu en atoomnummer 29.
Nieuw!!: Mesopotamië en Koper (element) · Bekijk meer »
Kunstmatig geheugensysteem
Onder een kunstmatig geheugensysteem verstaan we een buiten het menselijke brein gelegen hulpmiddel om zaken en gebeurtenissen te onthouden.
Nieuw!!: Mesopotamië en Kunstmatig geheugensysteem · Bekijk meer »
Lagash
Lagash of Sirpurla (in wetenschappelijke literatuur vaak Lagaš, Akkadisch: Lagasj, Soemerisch: ŠIR.BUR.LAKIKI), het huidige Tell el-Hiba, ten noordwesten van de samenvloeiing van de Tigris en de Eufraat en ten oosten van Uruk, was een van de oudste en belangrijke steden van het oude Soemer en later Babylonië.
Nieuw!!: Mesopotamië en Lagash · Bekijk meer »
Lamp
Een moderne woninglamp met lampenkap op een tafel Een lamp is een samengesteld voorwerp bestaande uit een lichtbron in een armatuur, dat primair wordt gebruikt om ruimten of voorwerpen kunstmatig te verlichten.
Nieuw!!: Mesopotamië en Lamp · Bekijk meer »
Lapis lazuli
Een beeldje van hoge kwaliteit lapis lazuli. Er zijn goudkleurige insluitingen van pyriet zichtbaar. Het beeldje is 8 cm lang. Lapis lazuli De Vrijdagmoskee van Herat, grotendeels bedekt met lapis lazuli Victoria op een wagen, 2de eeuw, gevonden in Tongeren, Gallo-Romeins Museum (Tongeren) Lapis lazuli of lazuursteen is een ondoorzichtig gesteente met een intense azuurblauwe kleur.
Nieuw!!: Mesopotamië en Lapis lazuli · Bekijk meer »
Larsa
Larsa (mogelijk het Bijbelse Ellasar, Genesis 14:1), was een belangrijke stad in het antieke Babylonië, de plaats van verering van de zonnegod Shamash, gelegen bij de ruïneheuvel (tell) van Senkerah.
Nieuw!!: Mesopotamië en Larsa · Bekijk meer »
Leemsteen
Vernieuwing van een deklaag van een adobemuur Leemsteen (Engels: mudbrick; Frans: brique crue) of adobe is ongebakken kleisteen die in de zon gedroogd is en als bouwmateriaal gebruikt wordt.
Nieuw!!: Mesopotamië en Leemsteen · Bekijk meer »
Legering
korrels geeft een verschil in elementen in de korrels aan. Een legering is een vast, op enkele uitzonderingen na kunstmatig bereid, homogeen mengsel van een metaal met een of meer andere, toegevoegde elementen.
Nieuw!!: Mesopotamië en Legering · Bekijk meer »
Literatuur
bibliotheek Literatuur, ook letterkunde, schone letteren of kortweg letteren, is de verzamelde schriftelijke neerslag van een land of van een periode, voor zover het geschriften betreft die hun waarde ontlenen aan veronderstelde vormschoonheid of emotioneel effect.
Nieuw!!: Mesopotamië en Literatuur · Bekijk meer »
Maansverduistering
Maansverduistering. Het noorden van de maan wijst hier naar beneden alt.
Nieuw!!: Mesopotamië en Maansverduistering · Bekijk meer »
Marduk (god)
De god Marduk Marduk of Mardoek was in de Babylonische mythologie een Mesopotamische godheid die na de troonsbestijging van Marduk-kabit-ahheshu tot staatsgod en beschermgod van Babylon uitgroeide.
Nieuw!!: Mesopotamië en Marduk (god) · Bekijk meer »
Mari (stad)
Ishtar te Mari, Archaïsche Dynastieën (ca. 2400 v.Chr.), Louvre Mari was een oude stad in Syrië bij de moderne plaats Tell Hariri (of Tell Harriri), op de westelijke oever van de Eufraat.
Nieuw!!: Mesopotamië en Mari (stad) · Bekijk meer »
Marmer
een onbewerkt stukje marmer Marmer (Oudgrieks: μάρμαρος, marmaros) is gemetamorfoseerd kalksteen, bestaande uit zeer puur calciumcarbonaat.
Nieuw!!: Mesopotamië en Marmer · Bekijk meer »
Meden
Kaart van het Medische Rijk, gebaseerd op Herodotus' betwijfelde beschrijvingen. De Meden (in het Oudperzische Māda-; Oudgrieks: Μᾶδοι Madoi) waren een Iraans volk.
Nieuw!!: Mesopotamië en Meden · Bekijk meer »
Mesopotamia
Mesopotamia (Grieks: in het midden van rivieren) was een Romeinse provincia die min of meer overeenstemt met het gebied dat we nu kennen als Mesopotamië.
Nieuw!!: Mesopotamië en Mesopotamia · Bekijk meer »
Metaalbewerking
Een metaalbewerker met een staaf metaal aan een draaibank. Metaalbewerking of metaaltechniek is de techniek van het bewerken van metalen om individuele onderdelen, assemblages of grootschalige structuren te creëren.
Nieuw!!: Mesopotamië en Metaalbewerking · Bekijk meer »
Midden-Assyrische Rijk
Het Midden-Assyrische Rijk of kortweg Midden-Assyrië of de middel-Assyrische periodeEncarta-encyclopedie Winkler Prins (1993-2002) s.v. "Assyrië §1.
Nieuw!!: Mesopotamië en Midden-Assyrische Rijk · Bekijk meer »
Midden-Oosten
Het Midden-Oosten geografisch Het Midden-Oosten staatkundig Het Midden-Oosten (Arabisch: الشرق الأوسط, ash-Sharq al-Awsaṭ, Turks: Orta Doğu, Perzisch: خاورمیانه châvar-e miyâne, Hebreeuws: המזרח התיכון ha-mizrach ha-tichon) is een historische en politieke regio van Afrika-Eurazië.
Nieuw!!: Mesopotamië en Midden-Oosten · Bekijk meer »
Minuut (tijd)
De minuut is een eenheid van tijd.
Nieuw!!: Mesopotamië en Minuut (tijd) · Bekijk meer »
Mitanni
Mitanni of Mittani (in Assyrische bronnen Hanilgalbat, Khanigalbat) was een Hurritisch koninkrijk in Noord-Syrië vanaf ca.
Nieuw!!: Mesopotamië en Mitanni · Bekijk meer »
Morfologie (taalkunde)
Morfologie of vormleer is, binnen de taalkunde, de leer van de woordstructuur en de woordvorming.
Nieuw!!: Mesopotamië en Morfologie (taalkunde) · Bekijk meer »
Mozaïek
Romeins mozaïek, gelegd in Lillebonne (Frankrijk) Romeins mozaïek, gelegd in een woonhuis in Pompeii Mozaïek van de 2e eeuw v.Chr. uit Alexandrië. Een schuldig kijkende hond heeft een gouden kan omgegooid. Mozaïek is een kunstvorm waarbij een grote afbeelding wordt vervaardigd uit een groot aantal kleine gekleurde steentjes (tesserae), die in een vloer of wand worden gemetseld.
Nieuw!!: Mesopotamië en Mozaïek · Bekijk meer »
Nammu
Nammu of Namma is in de Soemerische religie de scheppingsgodin wier cultus bestond tussen 4000-1750 v.Chr.
Nieuw!!: Mesopotamië en Nammu · Bekijk meer »
Naram-Sin
Naram-Sin (2255 v.Chr. - 2219 v.Chr.) was een koning van Akkad, kleinzoon van Sargon van Akkad en zoon en opvolger van Manishtushu; onder Naram-Sin beleefde het Akkadische Rijk zijn hoogtepunt.
Nieuw!!: Mesopotamië en Naram-Sin · Bekijk meer »
Nationaal Museum van Irak
Tuin Assyrische hal Nationaal Museum Prehistorische galerij Het Nationaal Museum van Irak is een museum gesitueerd in Bagdad, de hoofdstad van Irak.
Nieuw!!: Mesopotamië en Nationaal Museum van Irak · Bekijk meer »
Nebukadnezar II
Nebukadnezar II liet de Ishtar-poort bouwen. Nebukadnezar II of Nebukadnessar, ook wel Nebukadrezar of Nabuc(h)odonosor, (Akkadisch: 𒀭𒀝𒆪𒁺𒌨𒊑𒋀, mdNabû-kudurrī-ú-ṣu-ur of mdNabû-kudurrī-úṣur, betekent zoveel als "Nabu, bescherm de oudste zoon!" of "Nabu, bescherm de grenzen!") was de machtigste koning van het Nieuw-Babylonische Rijk.
Nieuw!!: Mesopotamië en Nebukadnezar II · Bekijk meer »
Nieuw-Assyrische Rijk
Het Nieuw-Assyrische Rijk of de nieuw-Assyrische periode is de derde en laatste bloeiperiode van het Assyrische Rijk die ruwweg begint rond 900 v.Chr. en voorgoed eindigt in 609 v.Chr.
Nieuw!!: Mesopotamië en Nieuw-Assyrische Rijk · Bekijk meer »
Nieuw-Babylonische Rijk
Het Nieuw-Babylonische of Neo-Babylonische Rijk bestond van 626 v.Chr. tot 539 v.Chr. in de Vruchtbare Halve Maan.
Nieuw!!: Mesopotamië en Nieuw-Babylonische Rijk · Bekijk meer »
Ninhursag
Ninhursag, Ninḫursag̃a(k) of Ninhursanga (vrouwe van de bergen) is een zeven grote goden van de Soemerische religie, de zeven Anunnaki.
Nieuw!!: Mesopotamië en Ninhursag · Bekijk meer »
Ninive
Assurbanipal op jacht, reliëf uit zijn Noordpaleis in Ninive, ca. 640 v. Chr., British Museum, Londen Tiglat-Pileser III, tekening naar een reliëf uit Ninive, 1889, British Museum, Londen ''Dood van Sardanapalus'', Eugène Delacroix, 1827, Louvre. Sardanapalus zou de fictieve laatste Assyrische heerser zijn, die vrijwillig de vuurdood tegemoet ging toen Ninive werd ingenomen Ninive of Nineve is een ruïnestad in Irak, gelegen aan de oostelijke oever van de Tigris in de huidige stad Mosoel.
Nieuw!!: Mesopotamië en Ninive · Bekijk meer »
Obeidcultuur
Aardewerk van de Obeid-cultuur De Obeidcultuur of Ubaidcultuur was een archeologische cultuur in Mesopotamië.
Nieuw!!: Mesopotamië en Obeidcultuur · Bekijk meer »
Obsidiaan
Obsidiaan is een natuurlijk voorkomend vulkanisch glas, een verglaasd gesteente (snel gestolde lava): een mengsel dat vooral bestaat uit siliciumdioxide (SiO2, tot 70%-75%) en flinke hoeveelheden magnesium- en ijzer-zouten (zoals MgO en Fe3O4).
Nieuw!!: Mesopotamië en Obsidiaan · Bekijk meer »
Omen (voorteken)
Kraanvogels vliegen rond, 1112Ongunstige voortekens aangegeven bij verschillende verschijningen van de zon, maan en wolken, 18e eeuwOmens in de Kroniek van Neurenberg, Hartmann Schedel (1440-1514) Omen (meervoud 'omina') is de oorspronkelijk Romeinse, maar tegenwoordig in de etnologie overal gebruikte, term voor een gunstig of ongunstig voorteken, dat uit een geobserveerd fenomeen wordt afgeleid.
Nieuw!!: Mesopotamië en Omen (voorteken) · Bekijk meer »
Ondergang van het internationale systeem aan het einde van de Late Bronstijd
De ondergang aan het einde van de Late Bronstijd was een maatschappelijke instorting in het oostelijke deel van het gebied om de Middellandse Zee, waarin veel rijken en beschavingen door brandstichting ten onder gingen of ernstig in verval raakten.
Nieuw!!: Mesopotamië en Ondergang van het internationale systeem aan het einde van de Late Bronstijd · Bekijk meer »
Oud-Assyrische periode
De oud-Assyrische periode (ca. 2000–1756 v.Chr.) is de eerste bloeiperiode van het Assyrische Rijk.
Nieuw!!: Mesopotamië en Oud-Assyrische periode · Bekijk meer »
Oud-Babylonische Rijk
Het Oud-Babylonische Rijk (ca. 1760 – 1595 v.Chr.) was een rijk in Mesopotamië dat door de Amoriet Hammurabi werd gevestigd.
Nieuw!!: Mesopotamië en Oud-Babylonische Rijk · Bekijk meer »
Oudgrieks
Oudgrieks,, hē Hellēnikē glōtta, is een verzamelnaam (omdat er geen 'hoofdtaal' was) voor de dialecten die in het oude Griekenland, Ionië en in de Griekse kolonies werden gesproken.
Nieuw!!: Mesopotamië en Oudgrieks · Bekijk meer »
Persepolis
Animatie over Persepolis in de 6e eeuw v.Chr. Persepolis (Perzisch: تخت جمشید Tægt e Djæmsjid / Takht-e Jamshid) is een door Darius I gebouwde nederzetting in het zuiden van Perzië/Iran.
Nieuw!!: Mesopotamië en Persepolis · Bekijk meer »
Perzisch
Het Perzisch (پارسی) (lokale namen: Pârsi, Fârsi, Dari en Tōjiki) is de officiële taal van Iran (Perzië), Afghanistan en Tadzjikistan, die ook door miljoenen mensen in Oezbekistan wordt gesproken.
Nieuw!!: Mesopotamië en Perzisch · Bekijk meer »
Pictografisch schrift
Het pictografische schrift, ideografische schrift of beeldschrift is de oudste vorm van schrift op aarde.
Nieuw!!: Mesopotamië en Pictografisch schrift · Bekijk meer »
Pictogram
Pictogrammen van de US National Park Service Een pictogram is een symbool of afbeelding die de plaats inneemt van een tekst.
Nieuw!!: Mesopotamië en Pictogram · Bekijk meer »
Rekensteen
Susa, Urukperiode Verzegelde aardewerken bol met rekenstenen uit Susa Rekenstenen (Latijn: calculi, enkelvoud calculus, diminutief van calx, kalksteen, Engels: token) zijn kleine steentjes, later stukjes aardewerk, gegraveerd met geometrische tekens die dienden als kunstmatig geheugensysteem bij de afwikkeling van leveringen van goederen, bijvoorbeeld bij de vroege beschavingen in Mesopotamië.
Nieuw!!: Mesopotamië en Rekensteen · Bekijk meer »
Reliëf (beeldhouwkunst)
Hol-reliëf in Taq-e-Bustan: een levensboom Een reliëf is een driedimensionale beeldhouwkundige afbeelding in steen, hout, keramiek of metaal (bijvoorbeeld brons) die niet helemaal vrijstaand is.
Nieuw!!: Mesopotamië en Reliëf (beeldhouwkunst) · Bekijk meer »
Rolzegel
Sumerische rolzegel en afdruk Een rolzegel is een cilindrische zegel van aardewerk of steen met een spiegelbeeldige afbeelding in reliëf op het oppervlak.
Nieuw!!: Mesopotamië en Rolzegel · Bekijk meer »
Samarra
Samarra (Arabisch: سامراء) is een stad in Irak aan de oostelijke oever van de Tigris in de provincie Salah ad Din, ongeveer 125 km ten noorden van Bagdad.
Nieuw!!: Mesopotamië en Samarra · Bekijk meer »
Sargon van Akkad
Sargon van Akkad of Sargon de Grote (Šarru-kin/Sjarroe-kin, de wettige koning) was de stichter van de dynastie van Akkad en eerste stichter van een groot Semitisch rijk in Mesopotamië.
Nieuw!!: Mesopotamië en Sargon van Akkad · Bekijk meer »
Schelp
Schelpen Zeeland De schelp (of bij slakken ook wel het 'slakkenhuis') is een uit kalk (calciet en/of aragoniet) en andere mineralen bestaand (meestal) uitwendig skelet, dat door een weekdier (stam der Mollusca) wordt aangemaakt.
Nieuw!!: Mesopotamië en Schelp · Bekijk meer »
Schrift
Schriften van over de hele wereld. Een schrift of schrijfsysteem is een systeem om taal grafisch weer te geven.
Nieuw!!: Mesopotamië en Schrift · Bekijk meer »
Scythen
Gebied van de Scythen 100 v.Chr. De Scythen of Skythen (Oudgrieks:, Skuthai; Latijn: Scythae) waren Iraanse ruiterstammen die tussen de 7e eeuw v.Chr. en de 4e eeuw n. Chr. grote gebieden in de Euraziatische steppe bewoonden.
Nieuw!!: Mesopotamië en Scythen · Bekijk meer »
Sediment
Rhône naar het Meer van Genève Sediment of afzetting is door wind, water en/of ijs getransporteerd materiaal.
Nieuw!!: Mesopotamië en Sediment · Bekijk meer »
Semitische talen
Verspreiding van de Semitische talen. De Semitische talen vormen een noordoostelijke subfamilie van de Afro-Aziatische talen.
Nieuw!!: Mesopotamië en Semitische talen · Bekijk meer »
Septuagint
Er komen in de Chester Beatty Papyrus VII delen uit Deuteronomium voor. 1 Ezra uit de Codex Vaticanus De Septuagint of Septuaginta, vaak afgekort tot LXX, het getal 70 in Romeinse cijfers, is de vertaling in het Koinè of Oudgrieks van de Tenach of Hebreeuwse Bijbel, die tussen circa 250 en 50 v.Chr.
Nieuw!!: Mesopotamië en Septuagint · Bekijk meer »
Shamash-shum-ukin
Šamaš-šum-ukin was koning van Babylon van 669 tot 648 v.Chr.
Nieuw!!: Mesopotamië en Shamash-shum-ukin · Bekijk meer »
Sin-shar-ishkun
Sin-shar-ishkun was de laatste feitelijke heerser van het Assyrische Rijk, hij regeerde van 623 v.Chr. tot de inname van Ninive op 10 augustus 612 v.Chr. Hij was de zoon van de laatste grote heerser Assurbanipal maar bij diens dood raakte hij in een lange burgeroorlog verwikkelde met zijn broer Ashur-etil-ilani.
Nieuw!!: Mesopotamië en Sin-shar-ishkun · Bekijk meer »
Site (archeologie)
Site van de marae Taputapuātea in Frans-Polynesië in 2000 Een site is in de archeologie een plaats waar bewijs van menselijke activiteiten uit het verleden bewaard is gebleven (prehistorisch, historisch of hedendaags) en onderzocht is of kan worden met behulp van de discipline archeologie.
Nieuw!!: Mesopotamië en Site (archeologie) · Bekijk meer »
Soemerisch
Stenen spijkerschrifttablet met Soemerisch inscriptie daterend uit de 2de Dynastie van Ur (ca. 2430-2400), bewaard aan de Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis, Brussel Het Soemerisch was de taal die gesproken werd door de Soemeriërs, de bewoners van het zuidelijke deel van Mesopotamië.
Nieuw!!: Mesopotamië en Soemerisch · Bekijk meer »
Speer
Oude jachtspeer en mes, afkomstig uit het Mesa Verde National Park Een speer is een oud gevechtswapen dat zowel voor de jacht alsook voor oorlogsvoering geschikt is.
Nieuw!!: Mesopotamië en Speer · Bekijk meer »
Spijkerschrift
Kleitablet met proto-spijkerschrift (ca. 3200 v.Chr.), Vorderasiatisches Museum, Berlijn Het spijkerschrift is een schrift dat zich rond 3500 voor Christus ontwikkelde vanuit een protoschrift, het proto-spijkerschrift, in het zuiden van Mesopotamië, in het land van Soemer, in het huidige Irak.
Nieuw!!: Mesopotamië en Spijkerschrift · Bekijk meer »
Stratigrafie
Sedimentaire lagen in Zuid-Turkije. Stratigrafie (Latijn: stratum, laag; Grieks: γράφειν, gráphein, beschrijven) is een vakgebied binnen de aardwetenschappen dat zich bezighoudt met bestudering van de volgorde van opeenvolgende gesteentelagen (stratificatie), met als doel aardlagen te dateren en beschrijven.
Nieuw!!: Mesopotamië en Stratigrafie · Bekijk meer »
Sumer
Rolzegel uit de Uruk-periode (4000-3000 v.Chr.), Louvre Sumer of Soemer (Sumerisch: 𒆠𒂗𒄀) is de beschaving die vanaf het vierde millennium v.Chr.
Nieuw!!: Mesopotamië en Sumer · Bekijk meer »
Susa (Iran)
Susa, Soesa of Sjoesj (Perzisch: شوش, Shush; Frans: Suse; Grieks: Σοῦσα, Soûsa; klassiek Hebreeuws: שׁוּשַׁן, Shushān; Latijn: Sūsa), was in de oudheid een stad in het Elamitische, het Perzische en Parthische rijk, op ongeveer 250 km ten oosten van de Tigris in Khuzestan.
Nieuw!!: Mesopotamië en Susa (Iran) · Bekijk meer »
Syntaxis (taalkunde)
Syntaxis (van het Oudgriekse συν- syn-, "samen", en τάξις táxis, "regeling"), ook vaak zinsleer genoemd, is een deelgebied binnen de theoretische taalkunde dat in ruime zin de studie omvat van alles wat met de opbouw en structuur van zinsdelen en zinnen te maken heeft, ofwel van de zinsbouw.
Nieuw!!: Mesopotamië en Syntaxis (taalkunde) · Bekijk meer »
Syrië
Syrië, officieel de Arabische Republiek Syrië (Arabisch: الجمهورية العربية السورية, al-Dzhumhūriyya al-ʿarabiyya as-sūriyya), is een land in Azië.
Nieuw!!: Mesopotamië en Syrië · Bekijk meer »
Syrische Woestijn
De Syrische Woestijn in het oosten van Syrië De Syrische Woestijn strekt zich uit over het noordelijk Arabisch Schiereiland, over delen van de landen Saoedi-Arabië, Jordanië, Syrië en Irak.
Nieuw!!: Mesopotamië en Syrische Woestijn · Bekijk meer »
Talstelsel
Een talstelsel, getallenstelsel of getallensysteem is een wiskundig systeem om getallen voor te stellen.
Nieuw!!: Mesopotamië en Talstelsel · Bekijk meer »
Taurus (gebergte)
De Taurus is een breukvlakgebergte in Zuid-Turkije.
Nieuw!!: Mesopotamië en Taurus (gebergte) · Bekijk meer »
Tell Brak
Tell Brak, in de oudheid bekend als Nagar, is een archeologische vindplaats aan de bovenloop van de rivier de Khabur in het gouvernement Al-Hasakah in het noordoosten van Syrië.
Nieuw!!: Mesopotamië en Tell Brak · Bekijk meer »
Tell Halaf
Tell Halaf (Aramees: ܬܠ ܚܠܦ, Tell Halaf) is een archeologische site in het noordoosten van Syrië, dicht bij de grens met Turkije.
Nieuw!!: Mesopotamië en Tell Halaf · Bekijk meer »
Tempel
16e-eeuwse Nederlandse schilder Martin Heemskerck Een tempel is een gebouw of ruimte waar religieuze bijeenkomsten plaatsvinden.
Nieuw!!: Mesopotamië en Tempel · Bekijk meer »
Terracotta
Terracotta werd vaak gebruikt door kunstenaars voor het modelleren en maken van voorontwerpen. Een bekend voorbeeld hiervan is de Buste van Hercules gemaakt door Lucas Faydherbe (collectie Koning Boudewijnstichting) dat zich nu in het Rubenshuis bevindt Terracotta (Italiaans: terra cotta, aarde gebakken.
Nieuw!!: Mesopotamië en Terracotta · Bekijk meer »
Textiel
Kleurrijk textiel in Pakistan Selfactorspinnerij Textielmarkt Doetinchem spinster met spintol en wol (1873), door William Bouguereau Textiel is letterlijk "al wat geweven is".
Nieuw!!: Mesopotamië en Textiel · Bekijk meer »
Tiglat-Pileser I
Tiglat-Pileser I (Tukulti-apil-Esharra) (1115 v.Chr.-1077 v.Chr.) breidde het Assyrische rijk uit en heerste van de Middellandse Zee tot de Perzische Golf.
Nieuw!!: Mesopotamië en Tiglat-Pileser I · Bekijk meer »
Tigris
De Tigris (Arabisch: نهر دجلة, Aramees: ܕܩܠܬ, Deqlath, Turks: Dicle) is een rivier in het Midden-Oosten, een van de twee grote rivieren van het oude tweestromenland Mesopotamië.
Nieuw!!: Mesopotamië en Tigris · Bekijk meer »
Tongewelf
Een tongewelf is een type gewelf dat vooral voorkwam in de Romaanse bouwkunst.
Nieuw!!: Mesopotamië en Tongewelf · Bekijk meer »
Toponiem
Amstel Grote Markt van het naar hem genoemde Sint-Niklaas Valkenburg Het dorp Molenaarsgraaf met de in opdracht van Willem de Molenaar gegraven vaart Groes''beek'' Standbeeld van Cornelis Lely in het naar hem genoemde Lelystad Een toponiem is een plaatsnaam (uit Oudgrieks, τόπος.
Nieuw!!: Mesopotamië en Toponiem · Bekijk meer »
Transliteratie
Transliteratie is het omzetten van het ene alfabet of schriftsysteem in het andere.
Nieuw!!: Mesopotamië en Transliteratie · Bekijk meer »
Turkije
Turkije, officieel de Republiek Turkije (Turks), is een transcontinentaal land dat voornamelijk in Anatolië in Zuidwest-Azië ligt, met een deel op het Balkanschiereiland in Zuidoost-Europa.
Nieuw!!: Mesopotamië en Turkije · Bekijk meer »
Turks
Landen waar Turks officieel is De Turkse talen zijn zeer wijdverspreid, maar toch zo nauw verwant dat het volgens taalwetenschappers meer dialecten zijn dan talen. Het Turks (Türkçe) of Anatolisch Turks is een van de Turkse talen en de officiële taal van Turkije.
Nieuw!!: Mesopotamië en Turks · Bekijk meer »
Ur (Sumer)
Ur, ook wel Oer en in het Soemerisch: Urim, was een stad in Sumer, in het zuidelijk deel van Mesopotamië, hedendaags zuidoost Irak, waar de rivieren Eufraat en Tigris in de Perzische Golf uitmonden.
Nieuw!!: Mesopotamië en Ur (Sumer) · Bekijk meer »
Ur-Nammu van Ur
Ur-Nammu (2112-2090 v.Chr.) was ensi (vazalvorst) van Ur onder koning Utu-Khegal van Uruk, die zeven jaar eerder een eind gemaakt had aan de heerschappij van de Guti.
Nieuw!!: Mesopotamië en Ur-Nammu van Ur · Bekijk meer »
Urartu
Urartu van 860 tot 840 v.Chr. Urartu tijdens de maximale uitbreiding in 743 v.Chr. Urartu van 610 tot 585 v.Chr. Van, de hoofdstad van Urartu. Urartu (of Oerartoe) was tussen ca.
Nieuw!!: Mesopotamië en Urartu · Bekijk meer »
Uruinimgina
Uruinimgina of Urukagina (ca. 2352-2342) werd koning van de stad Lagasj door het corrupte bewind van de priesters van Ningirsu, die de stad twintig jaar voor hun eigen verrijking geregeerd hadden, omver te werpen.
Nieuw!!: Mesopotamië en Uruinimgina · Bekijk meer »
Uruk
Animatie over de stad Uruk Uruk (Soemerisch: Unug, in de Bijbel: Erech) was een stad in Zuid-Mesopotamië, wat aanvankelijk Soemer en later Babylonië was.
Nieuw!!: Mesopotamië en Uruk · Bekijk meer »
Urukperiode
De Urukperiode (ca. 3900/3700 - 3100/2900 v.Chr.) beschrijft de vroeg-Sumerische fase in de geschiedenis van Mesopotamië die volgde op de Obeidcultuur.
Nieuw!!: Mesopotamië en Urukperiode · Bekijk meer »
Utu
Utu of Oetoe was in de Soemerische en Armeense mythologie de god van de Zon en Gerechtigheid.
Nieuw!!: Mesopotamië en Utu · Bekijk meer »
Utu-Khegal van Uruk
Utu-ḫeg̃al (In Engelse transcriptie Utu-Khengal of Utu-Kheg̃al. In Nederlandse transciptie Oetoechengal) was een van de eerste autochtone koningen van Sumer na eeuwen van Akkadische en Gutische overheersing.
Nieuw!!: Mesopotamië en Utu-Khegal van Uruk · Bekijk meer »
Uur
Zakhorloge. Zonnewijzer Jacobikerk Utrecht. Het uur is een eenheid van tijd en wordt gedefinieerd als de tijd van 3600 seconden of 60 minuten van 60 seconden.
Nieuw!!: Mesopotamië en Uur · Bekijk meer »
Van (stad)
Van (Armeens: Վան; Koerdisch: Wan) is een stad in het oosten van Turkije en is tevens de hoofdstad van de provincie Van.
Nieuw!!: Mesopotamië en Van (stad) · Bekijk meer »
Votiefgave
Votiefsteen in de thermen van Coriovallum van raadslid Marcus Sattonius lucundus uit Xanten gewijd aan Fortuna (Thermenmuseum, Heerlen) Een votiefgave, ook wel votiefoffer, offergift of anathema genaamd, is een (vaak kostbaar) voorwerp dat in het verleden werd achtergelaten om goden gunstig te stemmen.
Nieuw!!: Mesopotamië en Votiefgave · Bekijk meer »
Vroeg-dynastieke Periode (Mesopotamië)
Rolzegel van koningin Puabi (ca. 2600 v.Chr.) De vroeg-dynastieke periode (in Engelse wetenschappelijke literatuur Early Dynastic Period of ED) is een archeologische cultuur in Zuid-Mesopotamië (modern Irak) die tegenwoordig meestal tussen 2.900–2.350 v.Chr.
Nieuw!!: Mesopotamië en Vroeg-dynastieke Periode (Mesopotamië) · Bekijk meer »
Warkavaas
Kopie van de vaas in het Pergamonmuseum in Berlijn De Warkavaas (museum nummer IM19606) of Vaas van Uruk is een bekende vaas die in Uruk werd opgegraven daterend uit de Urukperiode van ca.
Nieuw!!: Mesopotamië en Warkavaas · Bekijk meer »
Weven
Effenbinding Traditioneel weven in Guatemala Weven in een demonstratie op de Pompoendag Japanse weefster Weefdemonstraties door de jeugdweefkring in het Nederlands Textielmuseum te Tilburg (bioscoopjournaal uit 1969) Reportage uit 1966 over machinaal weven met behulp van een computer Weven is het vervlechten van horizontale en verticale groepen draden tot textiel.
Nieuw!!: Mesopotamië en Weven · Bekijk meer »
Zagrosgebergte
Het Zagrosgebergte کوهای زاگرس (in het Bakhtiari:.رشته کوههای بختیاری) is Irans grootste bergketen.
Nieuw!!: Mesopotamië en Zagrosgebergte · Bekijk meer »
Zeeland (Mesopotamië)
Het Zeeland (Akkadisch māt tāmti(m), Sumerisch) was de moerassige streek in het uiterste zuiden van Mesopotamië tegen de kust van de Perzische Golf, die soms een eigen staat vormde.
Nieuw!!: Mesopotamië en Zeeland (Mesopotamië) · Bekijk meer »
Ziggoerat
Susa, IranUr, gereconstrueerd Een ziggoerat, zikkoerrat of ziggurat (Babylonisch: ziqqurrat, D-Stam van zaqāru "bouwen op een verhoogd gebied") is een tempeltoren uit het oude Mesopotamië (Irak) en Perzië (Iran) in de vorm van een terrasvormige piramide van opeenvolgend teruglopende verdiepingen.
Nieuw!!: Mesopotamië en Ziggoerat · Bekijk meer »
Zonnegod
offer aan Aton, 18e dynastie van Egypte, 1372-1355 v.Chr., Egyptisch Museum (Caïro) Een zonnegod (of godin) vertegenwoordigt de zon, of aspecten ervan zoals zonnestralen.
Nieuw!!: Mesopotamië en Zonnegod · Bekijk meer »
Zwaard (wapen)
Moderne gevechtszwaarden pseudo-middeleeuws zwaardgevecht; middeleeuwse ridders vochten te paard, droegen een schild (targe) om de hals en hielden het zwaard met beide handen vast. IJzeren zwaard (50-10 v.Chr.), gevonden in Vlijtingen - Gallo-Romeins Museum (Tongeren) Het zwaard is een gevechtswapen.
Nieuw!!: Mesopotamië en Zwaard (wapen) · Bekijk meer »
18e eeuw v.Chr.
De 18e eeuw v.Chr. (van de christelijke jaartelling) is de 18e periode van 100 jaar, dus bestaande uit de jaren 1800 tot en met 1701 v.Chr.
Nieuw!!: Mesopotamië en 18e eeuw v.Chr. · Bekijk meer »
20e eeuw v.Chr.
De 20e eeuw v.Chr. (van de christelijke jaartelling) is de 20e periode van 100 jaar, dus bestaande uit de jaren 2000 tot en met 1901 v.Chr.
Nieuw!!: Mesopotamië en 20e eeuw v.Chr. · Bekijk meer »
21e eeuw v.Chr.
De 21e eeuw v.Chr. (van de christelijke jaartelling) is de 21e periode van 100 jaar, dus bestaande uit de jaren 2100 tot en met 2001 v.Chr.
Nieuw!!: Mesopotamië en 21e eeuw v.Chr. · Bekijk meer »
23e eeuw v.Chr.
De 23e eeuw v.Chr. (van de christelijke jaartelling) is de 23e periode van 100 jaar, dus bestaande uit de jaren 2300 tot en met 2201 v.Chr.
Nieuw!!: Mesopotamië en 23e eeuw v.Chr. · Bekijk meer »
29e eeuw v.Chr.
De 29e eeuw v.Chr. (van de christelijke jaartelling) is de 29e periode van 100 jaar, dus bestaande uit de jaren 2900 tot en met 2801 v.Chr.
Nieuw!!: Mesopotamië en 29e eeuw v.Chr. · Bekijk meer »
2e millennium v.Chr.
Het tweede millennium v.Chr. loopt vanaf 2000 tot 1001 v.Chr.
Nieuw!!: Mesopotamië en 2e millennium v.Chr. · Bekijk meer »
331 v.Chr.
Het jaar 331 v.Chr. is een jaartal volgens de christelijke jaartelling.
Nieuw!!: Mesopotamië en 331 v.Chr. · Bekijk meer »
3e millennium v.Chr.
Het derde millennium v.Chr. loopt vanaf 3000 tot 2001 v.Chr.
Nieuw!!: Mesopotamië en 3e millennium v.Chr. · Bekijk meer »
4e millennium v.Chr.
Het vierde millennium v.Chr. loopt vanaf 4000 tot 3001 v.Chr.
Nieuw!!: Mesopotamië en 4e millennium v.Chr. · Bekijk meer »
538 v.Chr.
Het jaar 538 v.Chr. is een jaartal volgens de christelijke jaartelling.
Nieuw!!: Mesopotamië en 538 v.Chr. · Bekijk meer »
6e millennium v.Chr.
Het zesde millennium v.Chr. loopt vanaf 6000 tot 5001 v.Chr.
Nieuw!!: Mesopotamië en 6e millennium v.Chr. · Bekijk meer »
7e millennium v.Chr.
Het zevende millennium v.Chr. loopt vanaf 7000 tot 6001 v.Chr.
Nieuw!!: Mesopotamië en 7e millennium v.Chr. · Bekijk meer »
Richt hier:
Beth Nahrin, De geschriften van Mesopotamie, De geschriften van Mesopotamië, Mesopotamie, Messopotamie, Tweestromenland.
