Logo
Unionpedia
Communicatie
Ontdek het op Google Play
Nieuw! Download Unionpedia op je Android™ toestel!
Gratis
Snellere toegang dan browser!
 

Inertiaalstelsel

Index Inertiaalstelsel

In de natuurkunde is een inertiaalstelsel (Latijn: inert, werkeloos, inactief, traag) een coördinatenstelsel waarin voorwerpen waarop geen kracht werkt, stilstaan of zich eenparig rechtlijnig voortbewegen.

53 relaties: Absolute ruimte, Algemene relativiteitstheorie, Botsing (natuurkunde), Coördinatenstelsel, Corioliseffect, Eötvös-experiment, Elektrische lading, Elektrische spanning, Equivalentieprincipe, Galileïsche invariantie, Gebeurtenis (relativiteit), Gelijktijdigheid (natuurkunde), Geocentrisme, Geopotentiaal, Geschiedenis van de natuurkunde, Gewicht, Invariantie (natuurkunde), Kinetische energie, Lengte (meetkunde), Lengtecontractie, Lichtkegel, Lichtsnelheid, Lorentzfactor, Lorentzinvariantie, Lorentztransformatie, Massa (natuurkunde), Mechanica, Middelpuntvliedende kracht, Minkowski-diagram, Minkowski-ruimte, Natuurkunde van A tot Z, Ontsnappingssnelheid, Principe van Mach, Relatief, Relativistisch elektromagnetisme, Relativistische impuls, Relativiteitsprincipe, Relativiteitstheorie, Rotatie (natuurkunde), Ruimtetijd, Schijnkracht, Snelheidstransformatie, Speciale relativiteitstheorie, Standaardmodeluitbreiding, Statisch, Tijddilatatie, Tweelingparadox, Vaste ster, Vierstroom, Viervector, ..., Wereldjaar van de Natuurkunde, Wetten van Maxwell, Wetten van Newton. Uitbreiden index (3 meer) »

Absolute ruimte

Absolute tijd en absolute ruimte zijn twee hypothetische concepten die met name een belangrijke rol spelen in de natuurkundige theorieën van Isaac Newton.

Nieuw!!: Inertiaalstelsel en Absolute ruimte · Bekijk meer »

Algemene relativiteitstheorie

De algemene relativiteitstheorie is een meetkundige theorie van de zwaartekracht, die in 1916 door Albert Einstein werd gepubliceerd.

Nieuw!!: Inertiaalstelsel en Algemene relativiteitstheorie · Bekijk meer »

Botsing (natuurkunde)

torsie enzovoorts). Een botsing is de gebeurtenis waarbij twee voorwerpen (in de ruimste zin) elkaar als gevolg van hun onderlinge beweging raken.

Nieuw!!: Inertiaalstelsel en Botsing (natuurkunde) · Bekijk meer »

Coördinatenstelsel

kwadranten. Het deel van het vlak waarin de x- en de y-coördinaat beide groter zijn dan 0, heet het 1e kwadrant. De vier kwadranten worden in tegenwijzerzin genummerd.Door een coördinatenstelsel wordt een vlak of (algemener) een ruimte zo ingedeeld, dat de plaats van ieder punt in dat vlak of die ruimte eenduidig wordt bepaald door een aantal getallen, die coördinaten van dat punt heten.

Nieuw!!: Inertiaalstelsel en Coördinatenstelsel · Bekijk meer »

Corioliseffect

Het corioliseffect zichtbaar bij de orkaan Elena. Het corioliseffect, genoemd naar de Franse ingenieur Gustave-Gaspard Coriolis, die het in 1835 voor het eerst beschreef, verklaart de afbuiging van de baan van een voorwerp dat beweegt in een roterend systeem.

Nieuw!!: Inertiaalstelsel en Corioliseffect · Bekijk meer »

Eötvös-experiment

Het Eötvös-experiment was een beroemd natuurkundig experiment waarbij het verband tussen traagheidsmassa en zwaartekrachtsmassa werd onderzocht, en dat aantoonde dat de twee één en dezelfde waren.

Nieuw!!: Inertiaalstelsel en Eötvös-experiment · Bekijk meer »

Elektrische lading

Elektrische lading, vaak kortweg lading genoemd, is een natuurkundige grootheid (symbool Q) die aangeeft op welke manier een deeltje wordt beïnvloed door elektrische en magnetische velden.

Nieuw!!: Inertiaalstelsel en Elektrische lading · Bekijk meer »

Elektrische spanning

Elektrische spanning – ook bekend als het elektrische potentiaalverschil – is het verschil in potentiële elektrische energie tussen twee punten per eenheid van lading.

Nieuw!!: Inertiaalstelsel en Elektrische spanning · Bekijk meer »

Equivalentieprincipe

Er is geen verschil meetbaar tussen het vallen door gravitatiekracht of tgv. traagheid In de natuurkunde wordt met het equivalentieprincipe het idee van Albert Einstein bedoeld dat trage massa uit de eerste wet van Newton equivalent (gelijk) is aan de zware massa uit de gravitatiewet van Newton.

Nieuw!!: Inertiaalstelsel en Equivalentieprincipe · Bekijk meer »

Galileïsche invariantie

Galileïsche invariantie of Galileïsche relativiteit stelt dat de bewegingswetten hetzelfde zijn in alle inertiaalstelsels.

Nieuw!!: Inertiaalstelsel en Galileïsche invariantie · Bekijk meer »

Gebeurtenis (relativiteit)

In de gewone betekenis is een gebeurtenis een opmerkelijk voorval, zoals een glas dat stukvalt, of een ontmoeting tussen twee personen.

Nieuw!!: Inertiaalstelsel en Gebeurtenis (relativiteit) · Bekijk meer »

Gelijktijdigheid (natuurkunde)

Het licht in de trein in het inertiaalstelsel van een meereizende waarnemer Het licht in de trein in het inertiaalstelsel van een stilstaande waarnemer Gelijktijdigheid is het op hetzelfde moment plaatsvinden van meerdere gebeurtenissen.

Nieuw!!: Inertiaalstelsel en Gelijktijdigheid (natuurkunde) · Bekijk meer »

Geocentrisme

Antwerpen 1539 Ptolomeïsch systeem (1660/61) Het geocentrisme of geocentrische model was, gedurende de middeleeuwen, het wereldbeeld (in de wetenschap: paradigma) dat de Aarde in het centrum van het zonnestelsel, en van het hele universum plaatste.

Nieuw!!: Inertiaalstelsel en Geocentrisme · Bekijk meer »

Geopotentiaal

Met geopotentiaal (doorgaans aangeduid met W) wordt in de geofysica de potentiaal in het schijnbare zwaartekrachtsveld van de Aarde bedoeld.

Nieuw!!: Inertiaalstelsel en Geopotentiaal · Bekijk meer »

Geschiedenis van de natuurkunde

De geschiedenis van de natuurkunde is de geschiedenis van de mens die de wereld om hem heen probeert te verklaren.

Nieuw!!: Inertiaalstelsel en Geschiedenis van de natuurkunde · Bekijk meer »

Gewicht

De vectoriële aanduiding van ''FG'' op een massaloos en onrekbaar touw, waaraan een ring met massa ''m'' hangt. Het gewicht van een voorwerp is de kracht die dat voorwerp, als gevolg van de zwaartekracht en versnellingen, op zijn ondersteuning of ophanging uitoefent.

Nieuw!!: Inertiaalstelsel en Gewicht · Bekijk meer »

Invariantie (natuurkunde)

Invariantie houdt in dat de natuurwetten niet afhankelijk mogen zijn van de coördinaten waarin deze geformuleerd worden, en vooral niet van verandering in het referentiestelsel.

Nieuw!!: Inertiaalstelsel en Invariantie (natuurkunde) · Bekijk meer »

Kinetische energie

Naarmate een voertuig zwaarder is of sneller rijdt, is zijn kinetische energie groter Kinetische energie of bewegingsenergie is een vorm van energie, eigen aan een bewegend lichaam, vanwege de traagheid van massa.

Nieuw!!: Inertiaalstelsel en Kinetische energie · Bekijk meer »

Lengte (meetkunde)

Lengte en breedte van een rechthoek Lengte is de grootste afmeting van een voorwerp.

Nieuw!!: Inertiaalstelsel en Lengte (meetkunde) · Bekijk meer »

Lengtecontractie

Wanneer twee objecten ten opzichte van elkaar in beweging zijn, nemen ze elkaar qua lengte korter waar dan ze bij stilstand zouden doen.

Nieuw!!: Inertiaalstelsel en Lengtecontractie · Bekijk meer »

Lichtkegel

Lichtkegel In de speciale relativiteitstheorie is een lichtkegel de verzameling van mogelijke ruimtetijdposities in de minkowski-ruimte die een foton waarvan de wereldlijn door de ruimtetijdoorsprong gaat, kan innemen.

Nieuw!!: Inertiaalstelsel en Lichtkegel · Bekijk meer »

Lichtsnelheid

De lichtsnelheid is de snelheid waarmee het licht en andere elektromagnetische straling zich voortplanten.

Nieuw!!: Inertiaalstelsel en Lichtsnelheid · Bekijk meer »

Lorentzfactor

Waarde van de lorentzfactor (γ) relatief aan de snelheid (v) met (c) als de lichtsnelheid. De lorentzfactor is de factor waarmee in de relativiteitstheorie de tijddilatatie en de lengtecontractie wordt beschreven.

Nieuw!!: Inertiaalstelsel en Lorentzfactor · Bekijk meer »

Lorentzinvariantie

In de relativiteitstheorie is lorentzinvariantie het verschijnsel dat een bepaalde eigenschap niet afhangt van het inertiaalstelsel waarin men werkt.

Nieuw!!: Inertiaalstelsel en Lorentzinvariantie · Bekijk meer »

Lorentztransformatie

De lorentztransformatie, genoemd naar zijn bedenker, de Nederlandse natuurkundige Hendrik Antoon Lorentz, beschrijft de overgang van de ene ruimtetijd naar een andere die met een constante snelheid ten opzichte van de eerste beweegt.

Nieuw!!: Inertiaalstelsel en Lorentztransformatie · Bekijk meer »

Massa (natuurkunde)

Massa is een natuurkundige grootheid die een eigenschap van materie, de hoeveelheid van een stof, aanduidt.

Nieuw!!: Inertiaalstelsel en Massa (natuurkunde) · Bekijk meer »

Mechanica

De mechanica is het onderdeel van de natuurkunde dat zich bezighoudt met evenwicht en beweging van voorwerpen, onder invloed van de krachten die erop werken.

Nieuw!!: Inertiaalstelsel en Mechanica · Bekijk meer »

Middelpuntvliedende kracht

Middelpuntvliedende kracht, centrifugale kracht of centrifugaalkracht is een schijnkracht die wordt waargenomen door een zelf meebewegende waarnemer.

Nieuw!!: Inertiaalstelsel en Middelpuntvliedende kracht · Bekijk meer »

Minkowski-diagram

Een ruimtetijddiagram illustreert de eigenschappen van ruimte en tijd uit de speciale relativiteitstheorie van Einstein.

Nieuw!!: Inertiaalstelsel en Minkowski-diagram · Bekijk meer »

Minkowski-ruimte

In de natuurkunde en de wiskunde is de minkowski-ruimte (of minkowski-ruimtetijd) de ruimtetijd waarin Einsteins speciale relativiteitstheorie is geformuleerd.

Nieuw!!: Inertiaalstelsel en Minkowski-ruimte · Bekijk meer »

Natuurkunde van A tot Z

magnetisch veld B Verwante overzichten zijn.

Nieuw!!: Inertiaalstelsel en Natuurkunde van A tot Z · Bekijk meer »

Ontsnappingssnelheid

Het kanon van Newton De ontsnappingssnelheid van een hemellichaam (bijvoorbeeld een planeet) is de minimale snelheid waarmee een niet-aangedreven voorwerp (met veel kleinere massa dan het hemellichaam) vanaf dat hemellichaam zou moeten worden weggeschoten (onder ideale theoretische condities, geen wrijving van de atmosfeer, geen invloed van andere hemellichamen) zodat de afstand tot dat hemellichaam naar oneindig nadert en het object dus niet naar het hemellichaam terugvalt.

Nieuw!!: Inertiaalstelsel en Ontsnappingssnelheid · Bekijk meer »

Principe van Mach

Het principe van Mach is een gedachte-experiment en hypothese van de fysicus en filosoof Ernst Mach die het referentiekader van roterende objecten, zoals gyroscopen en draaiende hemellichamen, in verband brengt met de kenmerken van de kosmos.

Nieuw!!: Inertiaalstelsel en Principe van Mach · Bekijk meer »

Relatief

Relatief betekent dat iets moet worden bezien in relatie tot iets anders.

Nieuw!!: Inertiaalstelsel en Relatief · Bekijk meer »

Relativistisch elektromagnetisme

Relativistisch elektromagnetisme is een moderne didactische benadering voor het ontwikkelen van elektromagnetische veldtheorie met behulp van elektrische velden en lorentztransformaties.

Nieuw!!: Inertiaalstelsel en Relativistisch elektromagnetisme · Bekijk meer »

Relativistische impuls

De relativistische impuls is de grootheid uit de relativiteitstheorie die de plaats inneemt van de impuls uit de klassieke mechanica.

Nieuw!!: Inertiaalstelsel en Relativistische impuls · Bekijk meer »

Relativiteitsprincipe

In de natuurkunde wordt met het relativiteitsprincipe bedoeld dat de vergelijkingen die de natuurkundige wetten weergeven gelijk moeten zijn in elk "gelijkwaardig" referentiestelsel (met nader te bepalen betekenis van "gelijkwaardig").

Nieuw!!: Inertiaalstelsel en Relativiteitsprincipe · Bekijk meer »

Relativiteitstheorie

Met relativiteitstheorie worden in de natuurkunde twee theorieën van Albert Einstein aangeduid, namelijk de speciale relativiteitstheorie en de algemene relativiteitstheorie.

Nieuw!!: Inertiaalstelsel en Relativiteitstheorie · Bekijk meer »

Rotatie (natuurkunde)

Rotatie om een as buiten het lichaam.Alle punten beschrijven een cirkel:A-A'; B-B'; C-C' Rotatie is in de natuurkunde de beweging van een star lichaam waarbij, in een tweedimensionale ruimte, de punten van dat lichaam in een cirkelvormige beweging om één punt van dat lichaam draaien.

Nieuw!!: Inertiaalstelsel en Rotatie (natuurkunde) · Bekijk meer »

Ruimtetijd

In de theoretische natuurkunde is de ruimtetijd een vierdimensionale structuur waarin de drie ruimtedimensies van ons universum samen met de tijd geïntegreerd zijn in één model.

Nieuw!!: Inertiaalstelsel en Ruimtetijd · Bekijk meer »

Schijnkracht

Een schijnkracht (ook wel genoemd pseudokracht, d'Alembert kracht, of inertiaalkracht) is een kracht die wordt waargenomen wanneer een beweging vanuit een coördinatenstelsel wordt bekeken dat zelf aan een versnelling onderhevig is.

Nieuw!!: Inertiaalstelsel en Schijnkracht · Bekijk meer »

Snelheidstransformatie

Relativistische snelheid is een begrip dat samenhangt met de speciale relativiteitstheorie en waarmee wordt aangegeven hoe de snelheid van een beweging wordt waargenomen door waarnemers in verschillende inertiaalstelsels.

Nieuw!!: Inertiaalstelsel en Snelheidstransformatie · Bekijk meer »

Speciale relativiteitstheorie

De speciale relativiteitstheorie is een natuurkundige theorie gepubliceerd door Albert Einstein in 1905.

Nieuw!!: Inertiaalstelsel en Speciale relativiteitstheorie · Bekijk meer »

Standaardmodeluitbreiding

De standaardmodeluitbreiding (Engels: Standard-Model Extension, SME) is een effectieve veldentheorie die het standaardmodel en de algemene relativiteitstheorie omvat, en ook alle mogelijke operatoren die de lorentzinvariantie schenden.

Nieuw!!: Inertiaalstelsel en Standaardmodeluitbreiding · Bekijk meer »

Statisch

Een statische situatie is een situatie die niet met de tijd verandert.

Nieuw!!: Inertiaalstelsel en Statisch · Bekijk meer »

Tijddilatatie

Tijddilatatie, tijdsdilatatie of tijdsrek (dilatatie.

Nieuw!!: Inertiaalstelsel en Tijddilatatie · Bekijk meer »

Tweelingparadox

De tweelingparadox is een gedachte-experiment in de speciale relativiteitstheorie (SR).

Nieuw!!: Inertiaalstelsel en Tweelingparadox · Bekijk meer »

Vaste ster

Een vaste ster (Latijn: stella fixa) is een hemellichaam dat ogenschijnlijk niet beweegt aan de hemelbol.

Nieuw!!: Inertiaalstelsel en Vaste ster · Bekijk meer »

Vierstroom

Het begrip vierstroom is een term uit de speciale relativiteitstheorie en theoretische natuurkunde, nauw gerelateerd aan het begrip van elektrische stroomdichtheid.

Nieuw!!: Inertiaalstelsel en Vierstroom · Bekijk meer »

Viervector

Een viervector is een elementair wiskundig object in de (speciale) relativiteitstheorie.

Nieuw!!: Inertiaalstelsel en Viervector · Bekijk meer »

Wereldjaar van de Natuurkunde

Ter viering van de honderdste verjaardag van Einsteins wonderjaar, werd 2005 uitgeroepen tot het Wereldjaar van de Natuurkunde, met als deelthema het Einsteinjaar.

Nieuw!!: Inertiaalstelsel en Wereldjaar van de Natuurkunde · Bekijk meer »

Wetten van Maxwell

De vier Maxwellvergelijkingen in de notatie van Heaviside. Bais: ''De natuurwetten'', 2005. De wetten van Maxwell, ook wel maxwellvergelijkingen of maxwelltheorie genoemd, zijn de vier natuurkundige wetten van het elektromagnetisme, de theorie van elektrische en magnetische velden en elektromagnetische straling zoals licht.

Nieuw!!: Inertiaalstelsel en Wetten van Maxwell · Bekijk meer »

Wetten van Newton

De wetten van Newton vormen samen met de wet van behoud van impuls en die van het impulsmoment, de grondslag van de klassieke mechanica.

Nieuw!!: Inertiaalstelsel en Wetten van Newton · Bekijk meer »

Richt hier:

Inertiaalstelsels, Inertiaalsysteem.

UitgaandeInkomende
Hey! We zijn op Facebook nu! »