Logo
Unionpedia
Communicatie
Ontdek het op Google Play
Nieuw! Download Unionpedia op je Android™ toestel!
Installeren
Snellere toegang dan browser!
 

Koolstofkringloop

Index Koolstofkringloop

Koolstofkringloop. De zwarte getallen tonen hoeveel miljarden tonnen koolstof (GtC) in de verschillende opslagplaatsen aanwezig zijn. De paarse getallen tonen hoeveel koolstof tussen de verschillende opslagplaatsen per jaar uitgewisseld wordt. N.B.:Vegetatie omvat alle organismen. De koolstofkringloop is de bekendste biogeochemische kringloop en beschrijft alle processen waarmee het element koolstof door het systeem Aarde circuleert.

154 relaties: Aardatmosfeer, Aarde (planeet), Aardgas, Aardmassa, Aardolie, Abundantie (scheikunde), Aeroob, Allotropie, Aluminium, Anaeroob, Anoxisch, Antarctica, Archaea, Asfalt, Asfaltmeer, Assimilatie (biochemie), Atlantische Oceaan, Autotroof, Azijnzuur, Bacteriën, Biochemie, Biogeen materiaal, Biogeochemische kringloop, Biologische afbraak, Bitumen, Broeikasgas, C3-plant, Calciet, Calciumcarbonaat, Carbonaat, Carboon, Celademhaling, Cement (bouwmateriaal), Cementindustrie, Chemisch element, Chemisch evenwicht, Chemische verwering, Chemotroof, Chloorfluorkoolstofverbinding, Concentratie (oplossing), Detritus (biologie), Diagenese, Diamant, Diffusie, Doline, Dolomiet, Druk (grootheid), Ecosysteem, Eencellige, Erosie, ..., Excretie, Fermentatie, Foraminifera, Fossiele brandstof, Fotosynthese, Fytoplankton, Gashydraat, Geochemie, Gewas, Glaciaal (tijdperk), Glas, Gletsjer, Grafiet, Grot, Haptophyta, Hawaï, Heelal, Helium, Heterotroof, Humus, Hydrosfeer, IJzer (element), Industriële revolutie, Interglaciaal, Intergovernmental Panel on Climate Change, Ion (deeltje), Kalksteen, Karst (geografie), Kerogeen, Klei, Klimatologie, Koolhydraten, Koolstof, Koolstofdioxide, Koolstofmonoxide, Koolwaterstof, Koraal (zoölogie), Koraalrif, Krijtgesteente, Lithosfeer, Magma (gesteente), Magnesiet, Magnesium, Mauna Loa, Metamorfose (geologie), Methaan, Methaanhydraat, Mijn (delfstoffen), Mineraal (geologie), Natriumcarbonaat, Natuurkunde, Oceaan, Olieschalie, Olivijn, Opwarming van de Aarde, Organische stof, Organische verbinding, Organisme, Parts per million, Pek, Permafrost, PH, Plantage, Planten, Protisten, Reducent, Roet (materie), Rubisco, Salpen, Samengestelde stof, Science, Sediment, Sedimentatie, Silicaat, Silicium, Siliciumdioxide, Sinter, Skelet, Slakken, Spoor (scheikunde), Stalactiet, Stalagmiet, Steenkool, Stofwisseling, Subductie, Symbiose, Systeem Aarde, Talk (mineraal), Tektoniek, Tetrachloormethaan, Thermodynamica, Ton (massa), Tweekleppigen, Veen (grondsoort), Verwering, Waterstof (element), Waterstofcarbonaat, Wollastoniet, Zand, Zee, Zuurstof (element), Zwaveldioxide, Zwavelzuur, Zwerm. Uitbreiden index (104 meer) »

Aardatmosfeer

halo heeft. mesosfeer over in de thermosfeer en de exosfeer en wordt het blauw langzaam zwart. De aardatmosfeer of dampkring is de atmosfeer om de aarde.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Aardatmosfeer · Bekijk meer »

Aarde (planeet)

De Aarde is vanaf de Zon gerekend de derde planeet van het zonnestelsel.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Aarde (planeet) · Bekijk meer »

Aardgas

Gastank Onder aardgas wordt verstaan alle uit de grond ontwijkende gassen.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Aardgas · Bekijk meer »

Aardmassa

Aardmassa (M🜨, waarbij 🜨 het astronomische symbool is voor de aarde, of ME) is de eenheid van massa die gelijk staat aan die van de aarde.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Aardmassa · Bekijk meer »

Aardolie

Aardolie uit verschillende gebieden Jaknikker, een instrument voor oliewinning uit lagedrukolievelden Aardolie, ruwe olie, soms aangeduid als petroleum, is, naast onder andere aardgas, een van de fossiele brandstoffen.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Aardolie · Bekijk meer »

Abundantie (scheikunde)

Met abundantie of abondantie wordt de hoeveelheidsverhouding bedoeld waarin de chemische elementen in een bepaalde omgeving, zoals de Aarde of het universum, voorkomen.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Abundantie (scheikunde) · Bekijk meer »

Aeroob

thumb Een organisme is aeroob wanneer het alleen in een zuurstofrijk milieu kan gedijen, omdat het zuurstof gebruikt ten behoeve van zijn metabolisme.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Aeroob · Bekijk meer »

Allotropie

Diamant (links) en grafiet (rechts) met onderaan hun structuren. Beiden bestaan uit koolstof atomen, maar deze zijn verschillend gerangschikt. Allotropie (uit het Grieks: allos, ander, en tropos, manier), soms gelijksoortige stoffen, is het verschijnsel dat van een zelfde chemisch element, binnen de vaste aggregatietoestand, meerdere fysische verschijningsvormen of allotropen bestaan.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Allotropie · Bekijk meer »

Aluminium

Aluminium is een scheikundig element met symbool Al en atoomnummer 13.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Aluminium · Bekijk meer »

Anaeroob

Anaeroob betekent 'zonder lucht plaatsvindend of kunnen leven', waarbij met "lucht" zuurstof bedoeld wordt.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Anaeroob · Bekijk meer »

Anoxisch

Anoxisch is zonder zuurstof.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Anoxisch · Bekijk meer »

Antarctica

Antarctica is het continent rond de zuidpool van de Aarde.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Antarctica · Bekijk meer »

Archaea

Archaea (enkelvoud archaeon) vormen een domein van eencellige micro-organismen.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Archaea · Bekijk meer »

Asfalt

Aanleg van een asfaltwegdek Asfaltering lokale straatweg Bioscoopjournaal uit 1965 ter gelegenheid van de opening van een asfaltfabriek die slechts door één man wordt bediend vanuit een controlekamer Asfalt is een materiaal dat wordt samengesteld uit mineraal aggregaat en bitumen.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Asfalt · Bekijk meer »

Asfaltmeer

La Brea Een asfaltmeer, teerput of teermeer is een depressie in het aardoppervlak, geheel of gedeeltelijk gevuld met taaivloeibaar asfalt.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Asfaltmeer · Bekijk meer »

Assimilatie (biochemie)

Assimilatie is een biochemisch proces waarbij een organische verbinding wordt opgebouwd uit eenvoudigere organische verbindingen of uit anorganische stoffen, met name koolstofdioxide en water.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Assimilatie (biochemie) · Bekijk meer »

Atlantische Oceaan

De Atlantische Oceaan is de oceaan die de continenten Afrika en Europa in het oosten scheidt van de continenten Noord- en Zuid-Amerika in het westen.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Atlantische Oceaan · Bekijk meer »

Autotroof

varen Autotrofe organismen zijn organismen die CO2 gebruiken als bron van koolstof voor hun cellen.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Autotroof · Bekijk meer »

Azijnzuur

Azijnzuur (systematische naam ethaanzuur) is een zwak zuur met een kenmerkende stekende geur.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Azijnzuur · Bekijk meer »

Bacteriën

De bacteriën (Bacteria of Eubacteria) vormen een domein van eencellige, soms in kolonies levende micro-organismen.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Bacteriën · Bekijk meer »

Biochemie

Biochemie is de natuurwetenschap op het raakvlak van de biologie en de scheikunde.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Biochemie · Bekijk meer »

Biogeen materiaal

Biogeen materiaal is elk willekeurig materiaal dat is geproduceerd door, of afkomstig is van, organismen.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Biogeen materiaal · Bekijk meer »

Biogeochemische kringloop

Biogeochemische of ecologische kringlopen zijn op de planeet aarde de kringlopen, waarmee chemische substanties en energie zich verplaatsen door biotische (biosfeer) en abiotische compartimenten (lithosfeer, atmosfeer en hydrosfeer) van alle aardse ecosystemen, en van de Aarde als geheel.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Biogeochemische kringloop · Bekijk meer »

Biologische afbraak

Biologisch plastic na twee maanden afbraak. Biologische afbraak of mineralisatie is het proces waarbij organische verbindingen, dat wil zeggen stoffen waarvan de moleculen een chemische binding tussen koolstof en waterstof bevatten, afgebroken worden door de natuurlijke (biologische) activiteit (stofwisseling) van heterotrofe micro-organismen of reducenten.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Biologische afbraak · Bekijk meer »

Bitumen

Bitumen zoals het wordt aangetroffen in de natuur Verwerken van dakleer met bitumen accessdate.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Bitumen · Bekijk meer »

Broeikasgas

Hoge-resolutie-infraroodspectrum van het broeikasgas methaan (CH4) in de gastoestand Infraroodabsorptiespectrum van methaan (CH4) Gemiddelde methaanconcentratie in de troposfeer 2006–2009 Broeikasgassen zijn gassen in de atmosfeer van de Aarde of een andere planeet met het vermogen om warmtestraling te absorberen en geleidelijk in alle richtingen weer af te geven.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Broeikasgas · Bekijk meer »

C3-plant

Dwarsdoorsnede blad van de C3-plant zandraket. Tekening gebaseerd op microscopische afbeeldingen gemaakt door de Cambridge University Plant Sciences Department. Een C3-plant is een type plant die alleen gebruikmaakt van de basisvorm van de fotosynthese, waarbij de koolstofassimilatie van kooldioxide en water tot uiteindelijk glucose als eerste tussenproduct een carbonzuur oplevert met drie koolstofatomen, 3-fosfoglyceraat.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en C3-plant · Bekijk meer »

Calciet

Het mineraal calciet (ook wel kalkspaat) bestaat voornamelijk uit het zout calciumcarbonaat (CaCO3) en is een van de meest voorkomende mineralen in de aardkorst.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Calciet · Bekijk meer »

Calciumcarbonaat

Calciumcarbonaat (CaCO3) is het koolzure zout van calcium.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Calciumcarbonaat · Bekijk meer »

Carbonaat

Structuurformule van het carbonaatanion. Een carbonaat is een (polyatomisch) anion van koolstof en zuurstof, met als brutoformule CO32−.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Carbonaat · Bekijk meer »

Carboon

Het Carboon is een periode in de geologische tijdschaal (en een systeem in de stratigrafie) die duurde van 358,9 ± 0,4 tot 298,9 ± 0,2 miljoen jaar geleden (Ma).

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Carboon · Bekijk meer »

Celademhaling

Celademhaling of aerobe dissimilatie, is het energieleverende proces binnen de stofwisseling van zuurstofminnende organismen.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Celademhaling · Bekijk meer »

Cement (bouwmateriaal)

Betonmortelcentrale in Diemen Cement (Frans: ciment, ontleend aan het Latijnse caementum, gehouwen steen of steenslag) is een hydratisch bindmiddel, dat wil zeggen verhardend door een chemische reactie met water.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Cement (bouwmateriaal) · Bekijk meer »

Cementindustrie

Wereldwijde cementproductie. De cementindustrie is de industriële bedrijvigheid rond de productie van cement.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Cementindustrie · Bekijk meer »

Chemisch element

Een chemisch of scheikundig element is een stof die met scheikundige middelen en methoden niet in andere stoffen opgesplitst kan worden.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Chemisch element · Bekijk meer »

Chemisch evenwicht

Flessen gevuld met stikstofdioxide (links) en distikstoftetraoxide (rechts). De lichtbruine kleur in de rechtse fles is afkomstig van een kleine hoeveelheid stikstofdioxide, hetgeen de dynamische evenwichtstoestand van de dimerisatie illustreert. Chemisch evenwicht is een fundamenteel chemisch-fysisch concept dat stelt dat tijdens een chemische reactie de concentraties van zowel reagentia als reactieproducten niet meer veranderen als functie van de tijd.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Chemisch evenwicht · Bekijk meer »

Chemische verwering

kalkstenen parementblokken Chemische verwering is de verwering van materiaal (meestal gesteente) door een chemische reactie met water, koolzuur of zuurstof.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Chemische verwering · Bekijk meer »

Chemotroof

Een chemotroof organisme is een autotroof of heterotroof organisme dat de benodigde energie verkrijgt door oxidatie van chemische verbindingen oftewel chemosynthese.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Chemotroof · Bekijk meer »

Chloorfluorkoolstofverbinding

Molecuulmodel van 1,1,2,2-tetrafluorethaan (HFK-134), dat toepassing vindt als blaasmiddel voor de vorming van polyurethaanschuimen. Chloorfluorkoolstofverbindingen (ook chloorfluorkoolwaterstoffen of cfk's) zijn koolwaterstoffen waarvan waterstofatomen zijn vervangen door chloor- en/of fluoratomen.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Chloorfluorkoolstofverbinding · Bekijk meer »

Concentratie (oplossing)

Toenemende concentratie van een kleurstof. De concentratie of sterkte van een oplossing geeft aan hoeveel stof er is opgelost per hoeveelheid oplossing (of oplosmiddel).

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Concentratie (oplossing) · Bekijk meer »

Detritus (biologie)

Rottende bladeren Detritus (Latijn: afval) is elk dood organisch materiaal.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Detritus (biologie) · Bekijk meer »

Diagenese

Diagenese is, binnen de geologie, elke chemische, fysische of biologische verandering die een sediment ondergaat, nadat het afgezet is.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Diagenese · Bekijk meer »

Diamant

Diamant (Oudgrieks: ἀδάμας of adamas, "onverslaanbaar") is een allotrope verschijningsvorm van koolstof die als delfstof aangetroffen wordt, maar ook in laboratoria gemaakt kan worden.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Diamant · Bekijk meer »

Diffusie

Schematische illustratie van diffusie Diffusie is de nettoverplaatsing door de willekeurige beweging van deeltjes.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Diffusie · Bekijk meer »

Doline

Doline in Lozère Een doline (van het Sloveense en Kroatische dolina, "dal") is een komvormige put die kan voorkomen in landschappen gekenmerkt door karst.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Doline · Bekijk meer »

Dolomiet

Dolomiet of bitterspaat is een carbonatisch mineraal; calcium-magnesium-carbonaat met de chemische formule CaMg(CO3)2.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Dolomiet · Bekijk meer »

Druk (grootheid)

Druk; de drukkracht per oppervlakte waar het op werkt. psi In de natuurkunde is druk de drukkracht per oppervlakte-eenheid.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Druk (grootheid) · Bekijk meer »

Ecosysteem

Een ecosysteem of oecosysteem is een natuurlijk systeem dat bestaat uit alle organismen die in een bepaald gebied voorkomen.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Ecosysteem · Bekijk meer »

Eencellige

pantoffeldiertje. Eencelligen zijn organismen die overeenkomen in het kenmerk dat ze uit één cel bestaan.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Eencellige · Bekijk meer »

Erosie

Erosie Erosie is het proces van slijtage van een vast oppervlak waarbij materiaal wordt verplaatst of geheel verdwijnt.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Erosie · Bekijk meer »

Excretie

Respiratoire excretie Excretie of uitscheiding is het proces, waarbij een organisme afvalstoffen en overtollige stoffen uit het bloed of uit lichaamsvloeistof aan de omgeving kwijtraakt, ten behoeve van de handhaving van het fysiologisch evenwicht van het organisme.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Excretie · Bekijk meer »

Fermentatie

Bij het fermentatieproces van bier kunnen bellen ontstaan door de koolstofdioxide die opstijgt. Fermentatie (Latijn: fermentum, zuurdeeg) is, in de biochemie, het afbreken van biologische materialen (substraat) tot eenvoudigere stoffen, in afwezigheid van zuurstof.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Fermentatie · Bekijk meer »

Foraminifera

Foraminifera, Granuloreticulosa of foraminiferen (of populair Anglo-Amerikaans: forams) zijn eukaryote eencelligen met een uitwendig kalkskelet, dat meestal is opgebouwd uit kamers.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Foraminifera · Bekijk meer »

Fossiele brandstof

Steenkool, een fossiele brandstof. Fossiele brandstoffen zijn koolstofhoudende verbindingen, die onder hoge druk en temperatuur gedurende miljoenen jaren in de aardkorst zijn gevormd, uit resten van plantaardig en dierlijk leven, vooral in het carboon, maar ook in andere geologische tijdperken.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Fossiele brandstof · Bekijk meer »

Fotosynthese

Fotosyntheseformule Fotosynthese (ook: koolstofdioxide-, koolzuur- of koolstofassimilatie) is een vorm van biosynthese, waarbij energie uit zonlicht wordt gebruikt om gasvormig koolstofdioxide om te zetten in de vaste stof glucose.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Fotosynthese · Bekijk meer »

Fytoplankton

Opstoot van ''Emiliania huxleyi'' nabij Zuid-Engeland Fytoplankton (een combinatie van de Griekse woorden, φυτόν (phuton) "plant" en πλαγκτός (planktos) "dwalend") is plankton dat voor de energievoorziening afhankelijk is van fotosynthese.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Fytoplankton · Bekijk meer »

Gashydraat

Gashydraat in sediment. Gashydraat met structuur. Gashydraat is een verbinding van water rond het vriespunt (of ijs) en een gas, dat in de moleculaire holtes van het water zit opgesloten.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Gashydraat · Bekijk meer »

Geochemie

Geochemie is de natuurwetenschap die principes uit de scheikunde gebruikt om de mechanismen achter grote geologische systemen zoals de aardkorst en oceanen te verklaren.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Geochemie · Bekijk meer »

Gewas

Een gewas is een plantensoort, die geteeld wordt voor de productie van planten in de tuinbouw, akkerbouw of sierteelt.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Gewas · Bekijk meer »

Glaciaal (tijdperk)

Een glaciaal of ijstijd is een periode in de geschiedenis, waarin het klimaat op aarde aanzienlijk kouder was dan tegenwoordig.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Glaciaal (tijdperk) · Bekijk meer »

Glas

De lichtbundel wordt gebroken door het glas tetraëdrische SiO4-structuur. Ieder zuurstofatoom is verbonden met 2 siliciumatomen en telt daarom maar voor de helft mee. Glas is een amorfe (niet-kristallijne) vaste stof.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Glas · Bekijk meer »

Gletsjer

De Vinciguerra-Gletsjer in het Nationaal park Tierra del Fuego, Argentinië Een gletsjer is een bewegende ijsmassa die gevormd wordt uit sneeuw die op land terechtkomt.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Gletsjer · Bekijk meer »

Grafiet

Grafiet in de vorm van een grote steen. Naturalis Biodiversity Center Grafiet is een allotrope vorm van het element koolstof.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Grafiet · Bekijk meer »

Grot

Grotten van Remouchamps Gezicht vanuit toegang tot de Grotte de Lombrives in Zuid-Frankrijk Een grot is een (natuurlijk gevormde) onderaardse ruimte.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Grot · Bekijk meer »

Haptophyta

Haptophyta (ook wel Prymnesiophyta genoemd) zijn fotoautotrofe algen.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Haptophyta · Bekijk meer »

Hawaï

Ligging van de eilanden in de Grote Oceaan Hawaï of Hawaii (Engels: Hawaii, Hawaïaans: Hawaiʻi) is een eilandengroep en een van de staten van de Verenigde Staten.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Hawaï · Bekijk meer »

Heelal

Een deel van het heelal Het heelal of universum in de astronomie, ofwel de kosmos in de kosmologie, zijn synoniemen voor alle materie en energie binnen het gehele ruimtetijd-continuüm.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Heelal · Bekijk meer »

Helium

Helium is een scheikundig element met symbool He en atoomnummer 2.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Helium · Bekijk meer »

Heterotroof

Een organisme is een heterotroof organisme als het zijn celmateriaal opbouwt uit voedingsstoffen die het betrekt uit organische stoffen, stoffen afkomstig van andere organismen.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Heterotroof · Bekijk meer »

Humus

Humus of teelaarde is het traag afbreekbare deel van organische stof in de bodem.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Humus · Bekijk meer »

Hydrosfeer

De beweging van water rond, over en door de aarde wordt de watercyclus genoemd, een belangrijk onderdeel van de hydrosfeer. De hydrosfeer (afgeleid van het Oudgrieks: ὕδωρ húdōr, wat water betekent, en σφαῖρα sphaira, wat bol betekent) verwijst binnen de discipline van de fysische geografie naar het geheel van water op, onder en boven het oppervlak van een planeet.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Hydrosfeer · Bekijk meer »

IJzer (element)

IJzer is een scheikundig element met symbool Fe (uit het Latijn: ferrum) en atoomnummer 26.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en IJzer (element) · Bekijk meer »

Industriële revolutie

Model van een ''Spinning Jenny'', het eerste machinaal aangedreven spinnewiel, uitgevonden door James Hargreaves. (''museum voor Vroege Industrialisatie, Wuppertal, Duitsland'') De industriële revolutie is de overgang van handmatig naar machinaal vervaardigde goederen die gepaard ging met grootschalige organisatorische en sociale veranderingen.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Industriële revolutie · Bekijk meer »

Interglaciaal

Interglacialen zijn de periodes tussen twee glacialen in.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Interglaciaal · Bekijk meer »

Intergovernmental Panel on Climate Change

Het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC), in het Nederlands de Intergouvernementele Werkgroep inzake Klimaatverandering, is een organisatie van de Verenigde Naties om de risico's van klimaatverandering te evalueren.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Intergovernmental Panel on Climate Change · Bekijk meer »

Ion (deeltje)

Een elektrondensiteitsplot van het nitraation (NO3−). Een ion (uitspraak met klemtoon op o) is een elektrisch geladen atoom of molecuul, een monoatomisch ion, of een groep atomen met een elektrische lading, een zogeheten polyatomisch ion.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Ion (deeltje) · Bekijk meer »

Kalksteen

Kalksteen, carbonaatgesteente of carbonaatsteen is gesteente dat voornamelijk bestaat uit carbonaatverbindingen en -mineralen.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Kalksteen · Bekijk meer »

Karst (geografie)

Karstlandschap in Italië Met de term karst worden alle verschijnselen bedoeld die te maken hebben met de oplossing van kalksteen in water.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Karst (geografie) · Bekijk meer »

Kerogeen

Kerogeen, ook wel aardwas of cerosinewas genoemd, is een verzamelnaam voor een groot aantal chemische verbindingen, die een belangrijk deel uitmaken van het organische (van afgestorven plankton afkomstig) materiaal dat in brongesteenten aanwezig is, vooral wanneer dit organische materiaal onder anoxische omstandigheden werd verteerd.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Kerogeen · Bekijk meer »

Klei

400.000 jaar oude kleigrond in Estland Kleideeltjes 23.500 maal vergroot Klei is een klastisch sedimentair gesteente, dat voornamelijk bestaat uit lutum, gronddeeltjes kleiner dan 2 µm.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Klei · Bekijk meer »

Klimatologie

De klimatologie is de wetenschap die het klimaat en klimaatverandering bestudeert.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Klimatologie · Bekijk meer »

Koolhydraten

Glucose, een monosacharide Cellulose, een polysacharide Koolhydraten, ook sachariden genoemd, zijn een bepaald type verbindingen van koolstof-, waterstof- en zuurstofatomen waarbij de waterstof- en zuurstofatomen in een verhouding 2:1 voorkomen: algemene formule Cn(H2O)m.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Koolhydraten · Bekijk meer »

Koolstof

Koolstof (Latijn: carbonium) is een scheikundig element met symbool C en atoomnummer 6.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Koolstof · Bekijk meer »

Koolstofdioxide

Koolstofdioxide, kooldioxide, ook koolzuurgas, in de 19e eeuw ook koolstofzuurgas genoemd, is een anorganische verbinding van koolstof en zuurstof, met als brutoformule CO2.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Koolstofdioxide · Bekijk meer »

Koolstofmonoxide

Koolstofmonoxide, koolstofmono-oxide of koolmonoxide, vroeger ook wel kolendamp genoemd, is een polaire anorganische verbinding van koolstof en zuurstof, met als brutoformule CO.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Koolstofmonoxide · Bekijk meer »

Koolwaterstof

De vier eenvoudigste koolwaterstoffen Koolwaterstoffen zijn organische verbindingen van uitsluitend waterstof (H) en koolstof (C).

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Koolwaterstof · Bekijk meer »

Koraal (zoölogie)

Koraal is een verzamelnaam voor zeedieren van de klasse Anthozoa (bloemdieren).

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Koraal (zoölogie) · Bekijk meer »

Koraalrif

zeebaarsjes en zeelelies zijn zichtbaar. Een koraalrif is een ecosysteem van rifbouwende bloemdieren en andere levende wezens in tropische, ondiepe zeeën.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Koraalrif · Bekijk meer »

Krijtgesteente

Krijtrotsen van Dover Vuursteenknollen in krijtgesteente (Cyprus) Krijtgesteente (Engels: chalk) is een sedimentair gesteente dat vrijwel geheel bestaat uit de microscopische kalkskeletjes van algen en andere fauna (zogenaamde coccolieten).

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Krijtgesteente · Bekijk meer »

Lithosfeer

De tektonische platen De lithosfeer of steenschaal is het buitenste gedeelte van de vaste Aarde en is ongeveer 80 km dik (Afhankelijk van of het oceanische of continentale lithosfeer betreft).

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Lithosfeer · Bekijk meer »

Magma (gesteente)

Vesuvius in 1774. Olieverf door de Duitse landschapsschilder Jakob Philipp Hackert (1737-1807). Magma is het vloeibare gesteente dat zich onder het aardoppervlak of het oppervlak van een andere aardse planeet bevindt.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Magma (gesteente) · Bekijk meer »

Magnesiet

Magnesiet is een mineraal dat bestaat uit magnesium, koolstof en zuurstof.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Magnesiet · Bekijk meer »

Magnesium

Magnesium is een scheikundig element met symbool Mg en atoomnummer 12.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Magnesium · Bekijk meer »

Mauna Loa

Satellietfoto door Landsat van Hawaï met Mauna Loa (donkerbruin) De uitbarsting op 28 november 2022 De vulkaan Mauna Loa ligt op het eiland Hawaï in de staat Hawaï in de Verenigde Staten en maakt deel uit van de Hawaï-Emperorketen.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Mauna Loa · Bekijk meer »

Metamorfose (geologie)

amfiboliet- in de groenschistfacies komt. Metamorfose is een term die in de geologie, petrologie en mineralogie gebruikt wordt om chemische reacties en faseovergangen in gesteenten te beschrijven.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Metamorfose (geologie) · Bekijk meer »

Methaan

Methaan (CH4) is de eenvoudigste koolwaterstof en behoort tot de groep der alkanen.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Methaan · Bekijk meer »

Methaanhydraat

structuur van clathraat, brandend clathraat Methaanhydraat, ook wel methaan-clathraat of methaanijs genoemd, is een vorm van waterijs dat binnen zijn kristalstructuur grote hoeveelheden methaan bevat, elk methaanmolecuul "gevangen" in een "kooi" van watermoleculen.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Methaanhydraat · Bekijk meer »

Mijn (delfstoffen)

Zoutmijn in Roemenië IJzerertsmijn in Labrador (Canada) Een mijn is de plaats waar ertsen of andere delfstoffen in vaste vorm als steenkool, diamant en bruinkool worden opgegraven om daarna verder verwerkt te worden.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Mijn (delfstoffen) · Bekijk meer »

Mineraal (geologie)

silica (SiO2). Een mineraal is een in de natuur voorkomende stof die zichtbaar homogeen van structuur en samenstelling is.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Mineraal (geologie) · Bekijk meer »

Natriumcarbonaat

Natriumcarbonaat, ook wel bekend als soda, is een anorganische verbinding met als brutoformule Na2CO3.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Natriumcarbonaat · Bekijk meer »

Natuurkunde

natuurkundige verschijnselen Natuurkunde of fysica is de wetenschap die de algemene eigenschappen van materie, straling en energie bestudeert, evenals het gedrag ervan in de ruimte en de tijd.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Natuurkunde · Bekijk meer »

Oceaan

Satellieten van de NASA voor waarneming van de aarde leveren gegevens over stroming en wind op zee en hoogte en temperatuur van het zeeoppervlak. Grenslaag met condensatieniveau (scherpe ondergrens van de wolken) en troposfeer boven de Atlantische Oceaan. Een oceaan (Oudgrieks Ωκεανός (Ōkeanós)) is een min of meer zelfstandige wereldzee tussen de continenten en kan meerdere (kleinere) zeeën bevatten.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Oceaan · Bekijk meer »

Olieschalie

Olieschalie thumb thumb Olieschalie is een gesteente waaruit olie geproduceerd wordt.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Olieschalie · Bekijk meer »

Olivijn

Het mineraal olivijn is een nesosilicaat met als chemische formule (Mg,Fe)2SiO4, waarbij de eindleden tussen magnesium en ijzer worden gevormd door de mineralenreeks forsteriet (rijk aan Mg) en fayaliet (rijk aan Fe).

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Olivijn · Bekijk meer »

Opwarming van de Aarde

Klimaatwetenschapper prof. dr. Wim Thiery (VUB) over de opwarming van de Aarde – Universiteit van Vlaanderen De opwarming van de Aarde, ook wel klimaatverandering, klimaatopwarming, klimaatontwrichting of klimaatcrisis, is de stijging van de wereldtemperatuur sinds de pre-industriële periode.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Opwarming van de Aarde · Bekijk meer »

Organische stof

Organische stof is afgestorven organisch materiaal op en in de bodem, en is onderhevig aan biologische verteringsprocessen.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Organische stof · Bekijk meer »

Organische verbinding

Het aminozuur isoleucine (C6H13NO2) is een goed voorbeeld van een organische verbinding. Koolstofatomen zijn zwart, waterstof is grijs, zuurstof rood, en stikstof blauw. Een organische verbinding of organische stof, is een moleculaire chemische verbinding die in ieder geval één koolstof-atoom bevat, en meestal meerdere koolstofatomen, die via een covalente binding aan elkaar zijn geschakeld tot een koolstofketen.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Organische verbinding · Bekijk meer »

Organisme

taal.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Organisme · Bekijk meer »

Parts per million

Parts per million (ppm) oftewel delen per miljoen is een maat voor concentratie.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Parts per million · Bekijk meer »

Pek

Pek is een zwarte, brandbare, en uiterst stroperige vloeistof die overblijft na de destillatie van houtteer of steenkoolteer.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Pek · Bekijk meer »

Permafrost

de grond is minder dan 15 dagen per jaar bevroren Doorsnede van permafrost met een ijswig net onder het oppervlak. Permafrost, vanuit het Russisch soms ook merzlota ("bevroren grond") genoemd, is het verschijnsel dat in bepaalde gebieden nabij de polen en in het hooggebergte de ondergrond nooit helemaal ontdooit.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Permafrost · Bekijk meer »

PH

De pH is een maat voor de zuurgraad (ook wel zuurtegraad) van een waterige oplossing.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en PH · Bekijk meer »

Plantage

Bogor - Indonesië Koffieplantage op Hawaï Bananenplantage Suikerrietplantage in Brazilië Een plantage (bij de VOC en later in Nederlands-Indië ook wel perk genoemd) is een stuk grond waarop op grote schaal gewassen in monocultuur verbouwd worden.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Plantage · Bekijk meer »

Planten

Planten (Viridiplantae binnen de Archaeplastida, oorspronkelijk Plantae) zijn organismen die zich niet kunnen voortbewegen en die fotosynthese vertonen.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Planten · Bekijk meer »

Protisten

Een protist is een eukaryoot organisme dat niet behoort tot het rijk van de dieren, planten of schimmels.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Protisten · Bekijk meer »

Reducent

Voedselpiramide. Reducenten of destruenten zijn heterotrofe micro-organismen (bacteriën, lagere schimmels), die organische stof op en in de bodem als voedsel gebruiken, en daarbij uiteindelijk omzetten in anorganische stoffen: koolstofdioxide, water en anorganische voedingszouten.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Reducent · Bekijk meer »

Roet (materie)

Roet op een steen Roet uit een schoorsteenkanaal Transmissie-elektronenmicroscopische afbeelding). Roet is een stof die ontstaat bij een onvolledige verbranding van koolstofhoudende brandstoffen.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Roet (materie) · Bekijk meer »

Rubisco

Rubisco Rubisco, ook wel RuBisCo, afkorting voor ribulose-1,5-bifosfaat carboxylase oxygenase, is het bekendste en tevens cruciale enzym in alle mogelijke vormen van fotosynthese (C3, C4 en CAM).

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Rubisco · Bekijk meer »

Salpen

Salpen (Thaliacea) zijn een klasse van in zee levende manteldieren.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Salpen · Bekijk meer »

Samengestelde stof

Water is een onder standaardomstandigheden vloeibare samengestelde stof, opgebouwd uit waterstof- en zuurstofatomen Pyriet is een minerale samengestelde stof, opgebouwd uit ijzer- en zwavelionen Een samengestelde stof of chemische verbinding is een stof die wordt gevormd door de chemische binding tussen de atomen van twee of meer chemische elementen.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Samengestelde stof · Bekijk meer »

Science

Science is een van de meest gerenommeerde wetenschappelijke tijdschriften ter wereld.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Science · Bekijk meer »

Sediment

Rhône naar het Meer van Genève Sediment of afzetting is door wind, water en/of ijs getransporteerd materiaal.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Sediment · Bekijk meer »

Sedimentatie

Een rivier snijdt zijn eigen, eerder afgezette, horizontaal gelaagde lagen grind in. De lagen demonstreren het principe van oorspronkelijke horizontaliteit. Sedimentatie, afzetting of accumulatie is het bezinken en ophopen van sedimenten, waarbij sedimentair gesteente ontstaat.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Sedimentatie · Bekijk meer »

Silicaat

Silicaten zijn zouten of esters van kiezelzuur (H4SiO4).

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Silicaat · Bekijk meer »

Silicium

Monokristallijn silicium voor waferfabricatie Silicium of kiezel is een scheikundig element met symbool Si en atoomnummer 14.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Silicium · Bekijk meer »

Siliciumdioxide

GPa (verticaal) en temperatuur in graden Celsius (horizontaal). Siliciumdioxide of silica is het bekendste oxide van silicium en heeft als verhoudingsformule SiO2.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Siliciumdioxide · Bekijk meer »

Sinter

Witte kalksinter Sinter is het product dat ontstaat uit het samenbakken van fijne ertsen, smeltmiddelen (kalksteen en duniet) en recuperatiestoffen.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Sinter · Bekijk meer »

Skelet

Skeletten van een paard en een mens Bladskelet van een hortensia Een skelet of geraamte is dat wat bij dieren stevigheid geeft aan het lichaam.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Skelet · Bekijk meer »

Slakken

Slakken of buikpotigen (Gastropoda) zijn een klasse in de stam van de weekdieren (Mollusca).

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Slakken · Bekijk meer »

Spoor (scheikunde)

Met een spoor wordt – hoofdzakelijk in de analytische scheikunde – geduid op een zeer kleine hoeveelheid van een bepaalde stof of een bepaald element.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Spoor (scheikunde) · Bekijk meer »

Stalactiet

Een stalactiet is een pegel aan het plafond van een grot, die achterblijft door neerslag uit of stolling van een vloeistof.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Stalactiet · Bekijk meer »

Stalagmiet

Witte stalagmiet Een stalagmiet is een druipsteenkegel van calciet die vanaf de grond omhoog gegroeid is.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Stalagmiet · Bekijk meer »

Steenkool

Steenkool Steenkool is een fossiele brandstof en bestaat uit afzettingen van plantenresten die in het geologisch verleden zijn gevormd.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Steenkool · Bekijk meer »

Stofwisseling

Stofwisseling of metabolisme (uit het Grieks: μεταβολισμός metabolismos.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Stofwisseling · Bekijk meer »

Subductie

350px Subductie is het proces waarbij een oceanische plaat onder een andere oceanische of continentale plaat schuift.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Subductie · Bekijk meer »

Symbiose

Symbiose (Oudgrieks: (ἠ) συμβίωσις: (het) samenleven) is in de biologie het langdurig samenleven van twee of meer organismen van verschillende soorten, waarbij de samenleving voor ten minste een van de organismen gunstig, of zelfs noodzakelijk is.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Symbiose · Bekijk meer »

Systeem Aarde

Aarde uit de ruimte Systeem Aarde is een concept uit de aardwetenschappen (vooral de geochemie en ecologie).

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Systeem Aarde · Bekijk meer »

Talk (mineraal)

Talk, een mineraal, is een waterhoudend (gehydrateerd) magnesium-silicaat met de chemische formule H2Mg3(SiO3)4 of Mg3Si4O10(OH)2.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Talk (mineraal) · Bekijk meer »

Tektoniek

De San Andreas Fault in Californië is het gevolg van tektonische zijschuiving. Tektoniek (van het Grieks tektonikós: bouwwerk) is het geheel aan bewegingen en vervormingen (zoals breuken en plooien) in het vaste oppervlak van een planeet (de korst).

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Tektoniek · Bekijk meer »

Tetrachloormethaan

Tetrachloormethaan, tetrachloorkoolstof of koolstoftetrachloride, kortweg tetra genoemd, is een organische verbinding van koolstof en chloor, met als brutoformule CCl4.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Tetrachloormethaan · Bekijk meer »

Thermodynamica

Thermodynamica (Oudgrieks thermos (θερμός), warm, en dunamis (δύναμις), kracht), of warmteleer is het onderdeel van de natuurkunde dat de interacties bestudeert tussen grote verzamelingen van deeltjes op een macroscopisch niveau.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Thermodynamica · Bekijk meer »

Ton (massa)

Een ton is een massa van 1000 kilogram.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Ton (massa) · Bekijk meer »

Tweekleppigen

Tweekleppigen (Bivalvia) zijn een klasse van in water levende weekdieren (Mollusca).

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Tweekleppigen · Bekijk meer »

Veen (grondsoort)

Afgestoken veenlaag Hoge Venen, België Veenvormend moerasbos in Polen Veenlens in de Grote Geule, België Turfwinning in Drents hoogveengebied in 1942 Veengrond is een grondsoort, die is opgebouwd uit gehumificeerd plantaardig materiaal.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Veen (grondsoort) · Bekijk meer »

Verwering

Verwering van gesteente is het natuurlijke proces waarbij dit materiaal verandert als gevolg van invloeden van weer, klimaat, zogeheten exogene krachten, en onder invloed van de bodembiologie.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Verwering · Bekijk meer »

Waterstof (element)

Waterstof is een chemisch element met symbool H (La: Hydrogenium) en atoomnummer 1.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Waterstof (element) · Bekijk meer »

Waterstofcarbonaat

Structuurformule van het waterstofcarbonaat-ion Het (mono)waterstofcarbonaat-ion of (verouderd) bicarbonaat-ion is een anion met als brutoformule HCO3−.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Waterstofcarbonaat · Bekijk meer »

Wollastoniet

Het mineraal wollastoniet is een calcium-silicaat met de chemische formule CaSiO3.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Wollastoniet · Bekijk meer »

Zand

Zand is zacht, hard, los en korrelig materiaal en een van de meest voorkomende natuurlijke stoffen op aarde.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Zand · Bekijk meer »

Zee

Turkse kust, Middellandse Zee Chileense kust Golf van Riga Noordzee Zwarte Zee Een zee is een grote hoeveelheid water, die in verbinding staat met een andere zee of met een oceaan, die ook als zee kan worden aangeduid, zij het dat een oceaan een zelfstandig geheel vormt met een eigen circulatie (zeestroom).

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Zee · Bekijk meer »

Zuurstof (element)

Zuurstof is een chemisch element met symbool O (Uit het Latijn: oxygenium) en atoomnummer 8.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Zuurstof (element) · Bekijk meer »

Zwaveldioxide

Zwaveldioxide is een anorganische verbinding tussen zwavel en zuurstof, en heeft als brutoformule SO2.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Zwaveldioxide · Bekijk meer »

Zwavelzuur

Zwavelzuur – vroeger ook wel vitriool genoemd – is een industrieel belangrijk anorganisch zuur met als brutoformule H2SO4.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Zwavelzuur · Bekijk meer »

Zwerm

Zwerm Roodbekwevers in Namibië sprinkhanen Een zwerm is een groep insecten, vogels of vleermuizen, die schijnbaar als één groep bewegen, vergelijkbaar met een school vissen.

Nieuw!!: Koolstofkringloop en Zwerm · Bekijk meer »

Richt hier:

Energiekringloop, Koolstofcyclus, Koolstofdioxide-uitstoot.

UitgaandeInkomende
Hey! We zijn op Facebook nu! »