Inhoudsopgave
58 relaties: Al-Biruni, Armillarium, Astroloog, Astronomisch coördinatenstelsel, Astronoom, Azimut, Breedtegraad, Claudius Ptolemaeus, Declinatie (astronomie), Dierenriem, Frankrijk, Geoffrey Chaucer, Gualterus Arsenius, Hemel, Hemellichaam, Hipparchus (astronoom), Historicus, Hoogte (astronomie), Horizon (lijn), Hypatia, Islam, Jakobsstaf, Latijn, Leuven, Madrid (stad), Mariam Al-Ijliya, Mashallah ibn Athari, Mekka, Michiel Coignet, Mohammed ibn Jābir al-Harrānī al-Battānī, Moren, Parijs, Planisfeer, Plato Tiburtinus, Precessie, Rijksmuseum Boerhaave, Salat (islam), Schemering, Sextant (navigatie), Spanje, Ster (hemellichaam), Stereografische projectie, Uur, Vereenigde Oostindische Compagnie, Wetenschap, Wetenschappelijk instrument, Zon, Zonnetijd, Zonnewijzer, 11e eeuw, ... Uitbreiden index (8 meer) »
- Navigatie-instrument
- Zeemanschap
Al-Biruni
Al-Biruni Abu Raihan Biruni of Abu Rayhan Muhammad ibn Ahmad Biruni (4 september 973 — tussen 3 december en 13 december 1048) (ook Alberuni; Arabisch: أبو الريحان البيروني; Perzisch: ابوریحان بیرونی) was een Perzisch wiskundige, natuurkundige, astronoom, geleerde, encyclopedieschrijver, filosoof, astroloog, reiziger, historicus, drogist en onderwijzer.
Bekijken Astrolabium en Al-Biruni
Armillarium
Een armillarium of armillairsfeer is een hemelbol voorzien van metalen ringen die de belangrijkste cirkels van de hemel voorstellen.
Bekijken Astrolabium en Armillarium
Astroloog
Een astroloog (Latijn: ''In astrologos'') houtsnede van Jörg Breu in het Emblematum liber van Andrea Alciato (1531) Een astroloog of astrologe is een beoefenaar van astrologie.
Bekijken Astrolabium en Astroloog
Astronomisch coördinatenstelsel
Een astronomisch coördinatenstelsel is een stelsel van twee coördinaten op een boloppervlak dat wordt gebruikt in de astronomie om de positie van een hemellichaam aan de hemelbol weer te kunnen geven.
Bekijken Astrolabium en Astronomisch coördinatenstelsel
Astronoom
Carolyn Shoemaker met de 18-inch Schmidt telescoop van het Palomar-observatorium Mandeville's Travels'', ca. 1400) alt.
Bekijken Astrolabium en Astronoom
Azimut
azimut van een ster Het azimut is een van de coördinaten uit het horizon-coördinatenstelsel.
Bekijken Astrolabium en Azimut
Breedtegraad
radii. De breedtegraad of latitude is samen met de lengtegraad een geografische positieaanduiding.
Bekijken Astrolabium en Breedtegraad
Claudius Ptolemaeus
Ptolemeïsch systeem Claudius Ptolemaeus (Oudgrieks:, Klaúdios Ptolemaîos; in het Nederlands ook gespeld Ptolemeüs) (verm. Ptolemais Hermii (Egypte), 87 - verm. Alexandrië, na 150) was een Grieks astroloog, astronoom, geograaf, wiskundige en muziektheoreticus die leefde in Alexandrië.
Bekijken Astrolabium en Claudius Ptolemaeus
Declinatie (astronomie)
Declinatie Declinatie (dec) is in de astronomie de positie van een hemelobject ten opzichte van de hemelevenaar.
Bekijken Astrolabium en Declinatie (astronomie)
Dierenriem
Venetië Zodiak in een synagoge in Israël (5e eeuw) issn.
Bekijken Astrolabium en Dierenriem
Frankrijk
Frankrijk (Frans: France), officieel de Franse Republiek (République française; uitspraak), is een land in West-Europa en qua oppervlakte het op twee na grootste Europese land.
Bekijken Astrolabium en Frankrijk
Geoffrey Chaucer
Portret van Chaucer uit een manuscript van de dichter Thomas Hoccleve, die Chaucer gekend zou hebben, waardoor dit het best gelijkende portret van Chaucer zou kunnen zijn. Geoffrey Chaucer uit Speghts editie van 1602. Chaucer en zijn wapenschild, Anoniem portret, 17e eeuw. Geoffrey Chaucer (Londen?, ca.
Bekijken Astrolabium en Geoffrey Chaucer
Gualterus Arsenius
Gualterus Arsenius (1530 - 1580) was een Vlaams instrumentmaker die behoorde tot de Leuvense school.
Bekijken Astrolabium en Gualterus Arsenius
Hemel
Goddelijke komedie'' De hemel door Francesco Botticini De hemel door Buonamico Buffalmacco Jezus. De hemel (of hemelen) is in veel religies een plaats of bestaanssfeer waar God of de goden verblijven, vaak ook bevolkt door engelen en demonen.
Bekijken Astrolabium en Hemel
Hemellichaam
Een hemellichaam of astronomisch object is een voorwerp, een structuur of een samengesteld geheel dat van nature voorkomt in het waarneembare heelal.
Bekijken Astrolabium en Hemellichaam
Hipparchus (astronoom)
Hipparchus Hipparchus (Oudgrieks: Ίππαρχος ο Ρόδιος of Ίππαρχος ο Νικαεύς) (Nicaea (nu Iznik), ca. 190 v.Chr. - waarschijnlijk op Rhodos, 120 v.Chr.) was een voornaam Grieks astronoom, geograaf en wiskundige.
Bekijken Astrolabium en Hipparchus (astronoom)
Historicus
Een historicus of historica (ook wel: geschiedwetenschapper, historiograaf of geschiedkundige) is iemand die historisch onderzoek verricht en hierover publiceert.
Bekijken Astrolabium en Historicus
Hoogte (astronomie)
Het horizontale coördinatenstelsel; de ware hoogte ''Hw'' en azimut ''T'' van een hemellichaam. De hoogte boven de horizon of elevatie of ware hoogte Hw is de hoek in graden die een hemellichaam vanaf een waarneempositie maakt met de horizon.
Bekijken Astrolabium en Hoogte (astronomie)
Horizon (lijn)
Utrechtse Heuvelrug De horizon vanaf het strand De horizon (Oudgrieks: ὁρίζων, begrenzende), ook kim of (gezichts)einder genoemd, is de denkbeeldige lijn tot waar men het aardoppervlak kan zien, als het zicht niet wordt belemmerd door een skyline van gebouwen, heuvels, bomen.
Bekijken Astrolabium en Horizon (lijn)
Hypatia
Rafaël, 1509 Hypatia (Oudgrieks:, Alexandrië, ca. 350-370 - aldaar, maart 415) was een Griekse wiskundige, filosofe en astronome.
Bekijken Astrolabium en Hypatia
Islam
Wassende maan en ster. De islam (Arabisch: اسلام(islām) of الإسلام(al-islām), Nederlands: onderwerping of overgave) is een monotheïstische godsdienst en een van de drie grote(re) zogenoemde abrahamitische religies.
Bekijken Astrolabium en Islam
Jakobsstaf
Onderdeel van Jacobsstaf - vierkante meetstok, anoniem, ca 1789, MAS Een jakobsstaf, graadstok of graadboog (Latijn: baculus jacobi) is een meetinstrument uit de 14e eeuw waarmee men hoeken kan meten, uitgevonden door Gersonides.
Bekijken Astrolabium en Jakobsstaf
Latijn
Latijn (Lingua Latina) is een Italische taal die oorspronkelijk werd gesproken door de Latijnen, onder wie ook het bekendste Latijnse volk, de Romeinen.
Bekijken Astrolabium en Latijn
Leuven
Leuven (Frans: Louvain) is een centrumstad en gemeente in de Belgische provincie Vlaams-Brabant.
Bekijken Astrolabium en Leuven
Madrid (stad)
Madrid is de hoofdstad en grootste stad van Spanje.
Bekijken Astrolabium en Madrid (stad)
Mariam Al-Ijliya
Mariam Al-Ijliya was de dochter en leerlinge van een astrolabiummaker uit Bagdad en was werkzaam aan het hof van Sayf Al Dawla, de heerser van Aleppo.
Bekijken Astrolabium en Mariam Al-Ijliya
Mashallah ibn Athari
Gravure van Albrecht Dürer, uit de ''De scientia motus orbis'', 1504 Mashallah, voluit Masha'allah ibn Atharī, (ca.740 - 815) was een 8e-eeuws Perzisch Joods astroloog en astronoom uit Basra (nu in Irak).
Bekijken Astrolabium en Mashallah ibn Athari
Mekka
al-Masjid al-Haram, de moskee met de Ka'aba Animatie over de stad Mekka Mekka (Arabisch: مكة of مكة المكرّمة, Makka al-Mukarrama) (1.294.168 inwoners (2004)) is de hoofdstad van de provincie Mekka in Saoedi-Arabië in de historische regio Hidjaz.
Bekijken Astrolabium en Mekka
Michiel Coignet
Michiel Coignet (ook Quignet, Cognet of Connette in het Italiaans) (Antwerpen, 1549 - aldaar, 24 december 1623) was een Vlaamse homo universalis die bijdragen leverde aan verschillende disciplines, waaronder kosmografie, wiskunde, navigatie en cartografie.
Bekijken Astrolabium en Michiel Coignet
Mohammed ibn Jābir al-Harrānī al-Battānī
Al Battani Abū ʿAbd Allāh Muḥammad ibn Jābir ibn Sinān al-Raqqī al-Ḥarrānī al–Ṣābiʾ al-Battānī (Harran, ca. 853 – Qasr al-Jiss, 929) (gelatiniseerd naar Albategnius, Albategni of Albatenius) was een Arabisch wiskundige, astronoom en astroloog.
Bekijken Astrolabium en Mohammed ibn Jābir al-Harrānī al-Battānī
Moren
Córdoba, oorspronkelijk een moskee Altea Met Moren wordt meestal gedoeld op de islamitische bevolking die tijdens de middeleeuwen op het Iberisch Schiereiland, in de Maghreb, Sicilië, Sardinië, Corsica en Malta woonde.
Bekijken Astrolabium en Moren
Parijs
De Eiffeltoren, met op de achtergrond de wolkenkrabbers van zakendistrict La Défense Parijs (Frans: Paris) is de hoofdstad en regeringszetel van Frankrijk.
Bekijken Astrolabium en Parijs
Planisfeer
Planisfeer van kunststof. Aan de randen zijn de datum- en tijdschalen zichtbaar. Een planisfeer of draaibare sterrenkaart is een instrument bedoeld om de sterren en sterrenbeelden mee te leren herkennen.
Bekijken Astrolabium en Planisfeer
Plato Tiburtinus
Plato Tiburtinus (Plato van Tivoli) was een 12e-eeuws Italiaans wiskundige, astronoom, astroloog en vertaler die in Barcelona leefde.
Bekijken Astrolabium en Plato Tiburtinus
Precessie
Precessie van een gyroscoop Precessie is de beweging die de draaias van een roterend voorwerp maakt onder invloed van een uitwendige kracht.
Bekijken Astrolabium en Precessie
Rijksmuseum Boerhaave
Rijksmuseum Boerhaave is een wetenschapsmuseum in de Nederlandse stad Leiden.
Bekijken Astrolabium en Rijksmuseum Boerhaave
Salat (islam)
Verschillende voorgeschreven bewegingen van een moslimgebed Het geloof in één God tijdens de salat in de eerste tashahhud De salat of salah (Arabisch: الصّلاة, as-salah) is het rituele gebed binnen de islam.
Bekijken Astrolabium en Salat (islam)
Schemering
Burgerlijke schemering omstreeks middernacht in juli, in Lapland Nautische schemering in Oudergem, België Schemering boven zee Schemering met rode lucht Schemering of deemstering is de toestand aan de hemel waarbij de overgang tussen licht (dag) en donker (nacht) plaatsvindt.
Bekijken Astrolabium en Schemering
Sextant (navigatie)
Sextant 18e-eeuwse octant en logboek aan boord van het fregat Grand Turk Sextant in gebruik Sneek Een sextant en octant zijn nautische navigatieinstrumenten waarmee de verticale hoek tussen een hemellichaam en de horizon wordt gemeten.
Bekijken Astrolabium en Sextant (navigatie)
Spanje
Spanje, officieel het Koninkrijk Spanje (Spaans: Reino de España), is een land in het zuidwesten van Europa met inwoners, een oppervlakte van en met hoofdstad Madrid.
Bekijken Astrolabium en Spanje
Ster (hemellichaam)
De dubbelster Albireo (beta Cygni) Kiel Een ster is een bolvormig hemellichaam bestaande uit lichtgevend plasma met daarin voornamelijk (ongeveer 72% van de massa) waterstof en daarnaast ongeveer 26% helium.
Bekijken Astrolabium en Ster (hemellichaam)
Stereografische projectie
Verbeelding van een stereografische projectie. Een stereografische projectie is een afbeelding van een boloppervlak op een plat vlak, cilinder of kegel waarbij de projectielijnen worden getrokken vanuit een punt op de bol diametraal tegenover het projectievlak.
Bekijken Astrolabium en Stereografische projectie
Uur
Zakhorloge. Zonnewijzer Jacobikerk Utrecht. Het uur is een eenheid van tijd en wordt gedefinieerd als de tijd van 3600 seconden of 60 minuten van 60 seconden.
Bekijken Astrolabium en Uur
Vereenigde Oostindische Compagnie
VOC-vlag ''Een vloot van de Verenigde Oostindische Compagnie voor de kust van West-Afrika'' (Adam Willaerts, 1608) De Vereenigde Oostindische Compagnie of in hedendaagse spelling Verenigde Oost-Indische Compagnie, afgekort tot VOC (1602-1800), was een particuliere Nederlandse handelsonderneming met een door de Staten-Generaal verleend monopolie op de overzeese handel tussen de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden en het gebied ten oosten van Kaap de Goede Hoop en ten westen van de Straat Magellaan.
Bekijken Astrolabium en Vereenigde Oostindische Compagnie
Wetenschap
peer review'' bij wetenschappelijke publicaties werkt de wetenschappelijke gemeenschap aan het waarborgen van de kwaliteit van de wetenschap, haar methodes en interpretatie van resultaten. Wetenschap is zowel de systematisch verkregen, geordende en controleerbare menselijke kennis, het bijbehorende proces van kennisverwerving als de gemeenschap waarin deze kennis wordt verzameld.
Bekijken Astrolabium en Wetenschap
Wetenschappelijk instrument
Een wetenschappelijk instrument of -apparaat is een "onafhankelijk werkend instrument of apparaat, een samenstel van instrumenten of apparaten of een systeem c.q. enige andere uitrusting die vanwege zijn objectieve technische kenmerken en de resultaten die ermee kunnen worden bereikt, in hoofdzaak is geschikt voor wetenschappelijke activiteiten".
Bekijken Astrolabium en Wetenschappelijk instrument
Zon
De zon is de ster die het dichtst bij de aarde staat en het centrum van het zonnestelsel vormt.
Bekijken Astrolabium en Zon
Zonnetijd
Zonnetijd of ware tijd is de plaatselijke tijd, gemeten op een zonnewijzer.
Bekijken Astrolabium en Zonnetijd
Zonnewijzer
Een zonnewijzer is een instrument om met behulp van de zon de tijd aan te wijzen, meestal in de vorm van een vlak of schijf waarop de tijd valt af te lezen aan de plaats van de schaduw die een stift (de stijl) erop werpt.
Bekijken Astrolabium en Zonnewijzer
11e eeuw
De 11e eeuw (van de christelijke jaartelling) is de 11e periode van 100 jaar, dus bestaande uit de jaren 1001 tot en met 1100.
Bekijken Astrolabium en 11e eeuw
15e eeuw
De 15e eeuw (van de christelijke jaartelling) is de 15e periode van 100 jaar, dus bestaande uit de jaren 1401 tot en met 1500.
Bekijken Astrolabium en 15e eeuw
16e eeuw
De 16e eeuw (van de christelijke jaartelling) is de 16e periode van 100 jaar, bestaande uit de jaren 1501 tot en met 1600.
Bekijken Astrolabium en 16e eeuw
18e eeuw
De 18e eeuw (van de christelijke jaartelling) is de 18e periode van 100 jaar, dus bestaande uit de jaren 1701 tot en met 1800.
Bekijken Astrolabium en 18e eeuw
2e eeuw
De 2e eeuw (van de christelijke jaartelling) is de 2e periode van 100 jaar, dus bestaande uit de jaren 101 tot en met 200.
Bekijken Astrolabium en 2e eeuw
4e eeuw
De 4e eeuw (van de christelijke jaartelling) is de 4e periode van 100 jaar, dus bestaande uit de jaren 301 tot en met 400.
Bekijken Astrolabium en 4e eeuw
8e eeuw
De 8e eeuw (van de christelijke jaartelling) is de 8e periode van 100 jaar, dus bestaande uit de jaren 701 tot en met 800.
Bekijken Astrolabium en 8e eeuw
920
Romanos I met zijn oudste zoon Christophoros Lekapenos (rechts). Het jaar 920 is het 20e jaar in de 10e eeuw volgens de christelijke jaartelling.
Bekijken Astrolabium en 920
9e eeuw
De 9e eeuw (van de christelijke jaartelling) is de 9e periode van 100 jaar, dus bestaande uit de jaren 801 tot en met 900.
Bekijken Astrolabium en 9e eeuw
Zie ook
Navigatie-instrument
- Anemometer
- Astrolabium
- Automatisch identificatiesysteem
- Automatisch radarplotapparaat
- Bochtsnelheidsaanwijzer
- Curvimeter
- DECCA
- Druklog
- Dynamisch positioneringssysteem
- Elektromagnetisch log
- Equatoriaalsextant
- Fluxgate-kompas
- Glazen cockpit
- Gyrokompas
- Hygrometer
- Jakobsstaf
- Kompas
- Kunstmatige horizon
- Kwadrant (meetinstrument)
- Langeafstandsidentificatie en -tracking van schepen
- Leeskaart
- Liahona
- Log (scheepvaart)
- Lubber line
- Marifoon
- Navigatie-instrument
- Navigatiesysteem
- Navtex
- Nocturlabium
- Parallelliniaal
- Passer (gereedschap)
- Pelorus (instrument)
- Personal navigation device
- Planisfeer
- Portolaan
- Radar
- Reisgegevensrecorder
- Roerstandaanwijzer
- Sextant (navigatie)
- Silva Sweden AB
- Smartwatch
- Tijdbal
- Traagheidsnavigatie
- Vessel traffic service
- Windvaanbesturing
- Zonnesteen (kompas)
Zeemanschap
- Astrolabium
- Boei (water)
- Kardinale markering
- Koers (richting)
- Kwadrant (meetinstrument)
- Laterale markering
- Log (scheepvaart)
- Zeemansgids
Ook bekend als Astrolabe.