We werken aan het herstellen van de Unionpedia-app in de Google Play Store
UitgaandeInkomende
🌟We hebben ons ontwerp vereenvoudigd voor betere navigatie!
Instagram Facebook X LinkedIn

Inquisitie in de Nederlanden

Index Inquisitie in de Nederlanden

De inquisitie in de Nederlanden was in de middeleeuwen – net zoals in andere delen van Europa – het terrein van bisschoppen en pauselijke inquisiteurs.

Inhoudsopgave

  1. 62 relaties: Anabaptisme, Bedelorden, Beeldenstorm, Begarden, Begijnen, Bloedplakkaat, Boekverbranding, Bul (document), Conventikel, Dominicanen, Edict van Worms, Excommunicatie, Faculteit Theologie en Religiewetenschappen Leuven, Fernando Álvarez de Toledo, Filips II van Spanje, Flagellanten, Franciscanen, Franciscus Sonnius, Frans van der Hulst, Geheime Raad, Girolamo Savonarola, Hadewijch (schrijfster), Hof van Holland, Index van Leuven, Inquisitie, Jeanne d'Arc, Johannes Hus, Katharen, Keizer Karel V, Ketterij, Konrad von Marburg, Late middeleeuwen, Maarten Luther, Margareta Porete, Margaretha van Parma, Michel de Bay, Michel Drieux, Nederlandse Opstand, Nicolas Coppin, Nuntius, Officiaal, Pacificatie van Gent, Paus Gregorius IX, Paus Lucius III, Paus Paulus IV, Pieter Titelmans, Plakkaat, Processie van Echternach, Raad van Beroerten, Reformatie, ... Uitbreiden index (12 meer) »

Anabaptisme

Hutterieten(verspreid vanuit Nikolsburg) Anabaptisme (Grieks ανα (opnieuw, dubbel) + βαπτιζω (dopen), dus "herdopen") is een kerkelijke stroming daterend uit de tijd van de Reformatie.

Bekijken Inquisitie in de Nederlanden en Anabaptisme

Bedelorden

Bedelorden of mendicanten zijn religieuze orden die afhankelijk zijn van het bedelen of van liefdadigheid voor hun levensonderhoud.

Bekijken Inquisitie in de Nederlanden en Bedelorden

Beeldenstorm

Onze-Lieve-Vrouwekathedraal te Antwerpen op 20 augustus 1566. ''(gravure gemaakt door Frans Hogenberg)'' De Beeldenstorm was een vernieling op grote schaal van heiligenbeelden en andere objecten van katholieke religieuze plaatsen door protestanten in de Lage Landen, die plaatsvond tussen 10 augustus en oktober 1566.

Bekijken Inquisitie in de Nederlanden en Beeldenstorm

Begarden

Begarden, beggarden, begaarden of bogaarden waren kloosterlingen die tot dezelfde geestesstroming behoorden als de begijnen.

Bekijken Inquisitie in de Nederlanden en Begarden

Begijnen

werk.

Bekijken Inquisitie in de Nederlanden en Begijnen

Bloedplakkaat

Het bloedplakkaat of Eeuwig Edict was een keizerlijke verordening van 29 april 1550 die een consolidering en verstrenging inhield van alle vroegere verordeningen over de bestrijding van ketterij in de Spaanse Nederlanden.

Bekijken Inquisitie in de Nederlanden en Bloedplakkaat

Boekverbranding

Boekverbranding Boekverbranding, biblioclasme of libricide is een verschijnsel van alle tijden, waarbij de verbranders onwelgevallige boeken, geschreven teksten en mediadragers meestal publiekelijk en ritueel verbranden.

Bekijken Inquisitie in de Nederlanden en Boekverbranding

Bul (document)

Een pauselijke bul van Urbanus VIII uit 1637. Een bul is een officieel document van pausen, vorsten en universiteiten.

Bekijken Inquisitie in de Nederlanden en Bul (document)

Conventikel

Conventikelbijeenkomst in Midwolda rond 1840 Conventikels of gezelschappen vormden een wijdverbreid verschijnsel in het Nederland van de achttiende en negentiende eeuw.

Bekijken Inquisitie in de Nederlanden en Conventikel

Dominicanen

Dominicus Guzmán, stichter van de Orde der Predikheren (Dominicanen) De dominicanen of Orde der Predikheren (Latijn: Ordo Praedicatorum, O.P.) vormen een Rooms-katholieke bedelorde, die in 1215 is gesticht in Frankrijk door de Castiliaanse priester Dominicus Guzmán, met als doel de leer en de regels van de Rooms-Katholieke kerk te verkondigen en mensen die een ander geloof hadden, of de regels van de Rooms-Katholieke kerk niet nauwkeurig volgden, te bestrijden.

Bekijken Inquisitie in de Nederlanden en Dominicanen

Edict van Worms

Luther op de Rijksdag te Worms Het Edict van Worms is een edict uitgevaardigd door keizer Karel V op de Rijksdag van Worms op 26 mei 1521.

Bekijken Inquisitie in de Nederlanden en Edict van Worms

Excommunicatie

''De excommunicatie van Robert de Vrome'' (Jean-Paul Laurens) Excommunicatie, afsnijding of in de ban doen is het uit een kerkelijke gemeenschap uitstoten van iemand die volgens de gezagsdragers volhardt in de zonde.

Bekijken Inquisitie in de Nederlanden en Excommunicatie

Faculteit Theologie en Religiewetenschappen Leuven

De Faculteit Theologie en Religiewetenschappen Leuven, onderdeel van de Katholieke Universiteit Leuven, werd opgericht in 1834 binnen de Katholieke Universiteit van Mechelen en verhuisde in 1835 naar Leuven na de opheffing van de Rijksuniversiteit.

Bekijken Inquisitie in de Nederlanden en Faculteit Theologie en Religiewetenschappen Leuven

Fernando Álvarez de Toledo

Fernando Álvarez de Toledo y Pimentel (beter bekend als Alva) (Piedrahíta, 29 oktober 1507 – Tomar, 11 december 1582), derde hertog van Alba, was een Spaanse generaal en landvoogd van de Nederlanden aan het begin van de Tachtigjarige Oorlog.

Bekijken Inquisitie in de Nederlanden en Fernando Álvarez de Toledo

Filips II van Spanje

Filips II (Valladolid, 21 mei 1527 – San Lorenzo de El Escorial, 13 september 1598) was heerser over Castilië en Aragón (deze landen vormden samen Spanje), Napels, Sicilië, de Spaanse Nederlanden en Portugal.

Bekijken Inquisitie in de Nederlanden en Filips II van Spanje

Flagellanten

Flagellanten door Francisco de Goya Brugse flagellanten in Doornik tijdens de Zwarte Dood vijftiende eeuw) Een Spaanse flagellant Italiaanse flagellant (2003) Flagellanten, ook geselaars, geselbroeders of kruisbroeders genoemd, waren in de 13de tot 15de eeuw dweepzieke lieden die in troepen door het land trokken en door zichzelf in het openbaar te geselen Gods barmhartigheid wilden afsmeken.

Bekijken Inquisitie in de Nederlanden en Flagellanten

Franciscanen

De franciscanen, minderbroeders of Serafijnse Orde (Ordo Fratrum Minorum, O.F.M.) vormen een kloosterorde bestaande uit volgelingen van Franciscus van Assisi.

Bekijken Inquisitie in de Nederlanden en Franciscanen

Franciscus Sonnius

Franciscus Sonnius (Son, 1507 - Antwerpen 1576, eigenlijk Franciscus van de Velde) was een katholiek theoloog uit de tijd van de Katholieke Reformatie, een adviseur van de paus, en de eerste bisschop van de bisdommen 's-Hertogenbosch en later Antwerpen.

Bekijken Inquisitie in de Nederlanden en Franciscus Sonnius

Frans van der Hulst

Frans van der Hulst, gelatiniseerd Hulstus (Brabant, ca. 1465 – Brussel, 6 december 1530) was een jurist die zetelde in de Raad van Brabant en die in 1523 kortstondig de eerste inquisiteur-generaal was van de inquisitie in de Nederlanden.

Bekijken Inquisitie in de Nederlanden en Frans van der Hulst

Geheime Raad

De Geheime Raad was een adviescollege van de landsheer en was belast met het juridisch toezicht en met wetgevende en administratieve taken in de Nederlanden.

Bekijken Inquisitie in de Nederlanden en Geheime Raad

Girolamo Savonarola

Fra Bartolomeo Girolamo Savonarola (Ferrara, 21 september 1452 – Florence, 23 mei 1498) was een dominicaan en van 1494 tot 1498 heerser over de Florentijnse Republiek.

Bekijken Inquisitie in de Nederlanden en Girolamo Savonarola

Hadewijch (schrijfster)

Hadewijch was een 13e-eeuwse Brabants dichteres en mystica die beschouwd wordt als een voorloper van Jan van Ruusbroec.

Bekijken Inquisitie in de Nederlanden en Hadewijch (schrijfster)

Hof van Holland

Binnenhof), ook wel de Lairessezaal genoemd. De wandschilderingen van Gerard de Lairesse vertonen een interessante juridische iconografie.T. Lubbers, ‘Art for the Court: A new interpretation of Gerard de Lairesse’s paintings for the Court of Appeal of Holland (1688-1689)’, ''Oud Holland'' 2019/132, afl.

Bekijken Inquisitie in de Nederlanden en Hof van Holland

Index van Leuven

De Index van Leuven was in de 16e eeuw een lijst met verboden en toegelaten boeken opgesteld door de theologen van de Leuvense universiteit.

Bekijken Inquisitie in de Nederlanden en Index van Leuven

Inquisitie

Veroordeeld door de Spaanse inquisitie. De vrouw draagt een kartonnen hoofddeksel met vlammen erop, ten teken dat ze zal worden verbrand, 1797-98 door Francisco Goya (1746-1828) De Inquisitie (van het Latijn inquisitio.

Bekijken Inquisitie in de Nederlanden en Inquisitie

Jeanne d'Arc

Jeanne d'Arc (Domrémy, Lotharingen, ca. 1412 – Rouen, Normandië, 30 mei 1431), bijgenaamd de Maagd van Orléans, is een nationale heldin van Frankrijk.

Bekijken Inquisitie in de Nederlanden en Jeanne d'Arc

Johannes Hus

Standbeeld van Johannes Hus op het Oudestadsplein in Praag Johannes Hus (Tsjechisch: Jan Hus) (Husinec, ca. 1369/1370 – Konstanz, 6 juli 1415) was een Boheemse hoogleraar die geldt als een voorloper van de Reformatie.

Bekijken Inquisitie in de Nederlanden en Johannes Hus

Katharen

De katharen (van het Grieks: καθαροί, katharoi, "de zuiveren") of Albigenzen waren een religieuze beweging die tijdens de 12e en 13e eeuw een grote aanhang kende in de westelijke Languedoc.

Bekijken Inquisitie in de Nederlanden en Katharen

Keizer Karel V

Keizer Karel V, vóór zijn mondigverklaring Karel van Luxemburg genoemd (Gent, 24 februari 1500 – Cuacos de Yuste, Spanje, 21 september 1558), was een telg uit het Huis Habsburg.

Bekijken Inquisitie in de Nederlanden en Keizer Karel V

Ketterij

Religie verslaat ketterij en haat (''Pierre Legros 1695-1699)'' Galileo Galilei veroordeeld voor ketterij Ketterij, heresie of dwaalleer is een welbewuste en opzettelijke afwijking van wat in een bepaalde geloofsgemeenschap of geloof- of kerkleer wordt beschouwd als behorend tot de fundamentele geloofsleer.

Bekijken Inquisitie in de Nederlanden en Ketterij

Konrad von Marburg

Konrad von Marburg (ca. 1180 - Marburg, 30 juli 1233) was een Duitse priester en inquisiteur.

Bekijken Inquisitie in de Nederlanden en Konrad von Marburg

Late middeleeuwen

Cosimo de Medici, een late middeleeuwer De late middeleeuwen is in de geschiedenis van Europa de periode van ca.

Bekijken Inquisitie in de Nederlanden en Late middeleeuwen

Maarten Luther

Maarten Luther (Duits: Martin Luther) (Eisleben, 10 november 1483 – aldaar, 18 februari 1546) was een Duits protestantse theoloog en reformator.

Bekijken Inquisitie in de Nederlanden en Maarten Luther

Margareta Porete

Een begijn Over Margareta Porete (ook Marguerite Porete of Porette of Poirette) is zeer weinig met zekerheid bekend.

Bekijken Inquisitie in de Nederlanden en Margareta Porete

Margaretha van Parma

Keizer Karel met Johanna en hun dochter Margaretha door Théodore-Joseph Canneel (1844) Margaretha van Parma (Oudenaarde, 5 juli 1522 – Ortona, 18 januari 1586) was landvoogdes voor haar halfbroer, koning Filips II van Spanje, over de Habsburgse Nederlanden van 1559 tot 1567, toen de hertog van Alva naar de Nederlanden werd gezonden.

Bekijken Inquisitie in de Nederlanden en Margaretha van Parma

Michel de Bay

Michel De Bay Michel de Bay (Latijn: Michael Baius) (Bauffe of Meslin-l'Évêque in Henegouwen, 1513 - Leuven, 16 september 1589) was een theoloog, inquisiteur van de inquisitie in de Nederlanden en hoogleraar aan de Universiteit van Leuven waar hij in 1553 korte tijd rector was.

Bekijken Inquisitie in de Nederlanden en Michel de Bay

Michel Drieux

Oude toegangspoort van het Driutiuscollege, in de Schrijnmakersstraat te Leuven. In de tijd van Michel Drieux bestond deze poort niet en was dit de achtertuin van zijn domein. Het Smoldersplein in Leuven was eertijds de tuin van Michel Drieux. Zijn huis stond op een hoek van het plein, tegenaan het Margarethaplein vandaag.

Bekijken Inquisitie in de Nederlanden en Michel Drieux

Nederlandse Opstand

Nederlandse Opstand of Opstand zijn alternatieve benamingen voor de Tachtigjarige Oorlog.

Bekijken Inquisitie in de Nederlanden en Nederlandse Opstand

Nicolas Coppin

Nicolas Coppin, ook Claes Coppijn of gelatiniseerd Nicolaus Copinus de Montibus (Bergen, ca. 1476 – 16 juni 1535) was een theoloog, inquisiteur van de inquisitie in de Nederlanden en censor in de Spaanse Nederlanden.

Bekijken Inquisitie in de Nederlanden en Nicolas Coppin

Nuntius

Officiële ontmoeting van de apostolische nuntius aartsbisschop Luigi Pezzuto met president Nebojša Radmanović van Bosnië en Herzegovina Een nuntius, ook wel aangeduid als pauselijke nuntius of apostolische nuntius, is een diplomatiek vertegenwoordiger van de Heilige Stoel in een staat.

Bekijken Inquisitie in de Nederlanden en Nuntius

Officiaal

Een officiaal of gerechtsvicaris is een rechter aan een kerkelijke rechtbank van de Katholieke Kerk.

Bekijken Inquisitie in de Nederlanden en Officiaal

Pacificatie van Gent

Allegorie op Pacificatie van Gent, naar Adriaen Pietersz. van de Venne. De toestand in de Nederlanden tussen 8 november 1576 (Pacificatie van Gent) tot en met 23 juli 1577 (einde van de Eerste Unie van Brussel). De officiële ratificatie van de pacificatie van Gent NL-HaNA 3.01.04.03 26 De Pacificatie van Gent (ook: Bevrediging van Gent) is een op 8 november 1576 gesloten overeenkomst tussen de gewesten van de Nederlanden om zich aaneen te sluiten in een zogeheten Generale Unie.

Bekijken Inquisitie in de Nederlanden en Pacificatie van Gent

Paus Gregorius IX

Paus Gregorius IX, geboren als Ugolino di Segni (Anagni, circa 1170 - Rome, 22 augustus 1241) stamde uit de machtige Romeinse familie van de graven van Segni.

Bekijken Inquisitie in de Nederlanden en Paus Gregorius IX

Paus Lucius III

Lucius III, geboren als Ubaldo Allucingoli (Lucca, 1097 – Verona, 25 november 1185) was paus van 1 september 1181 tot aan zijn dood.

Bekijken Inquisitie in de Nederlanden en Paus Lucius III

Paus Paulus IV

Paus Paulus IV, geboren als Giovanni Pietro Carafa (Capriglia Irpina, 28 juni 1476 – Rome, 18 augustus 1559), regeerde vanaf 23 mei 1555 tot zijn dood als paus over de Rooms-Katholieke Kerk en over de Pauselijke Staat.

Bekijken Inquisitie in de Nederlanden en Paus Paulus IV

Pieter Titelmans

Pieter Titelmans (Hasselt, 1501 – Kortrijk, 5 september 1572) was een inquisiteur van de inquisitie in de Nederlanden in Vlaanderen.

Bekijken Inquisitie in de Nederlanden en Pieter Titelmans

Plakkaat

Een plakkaat was in de Nederlanden van de 16e tot de 18e eeuw een ordonnantie waardoor bestuurlijke voorschriften van wereldlijke of kerkelijke heersers ter kennis van het volk werden gebracht.

Bekijken Inquisitie in de Nederlanden en Plakkaat

Processie van Echternach

De processie in 2008 De processie in 2009 De Processie van Echternach is een optocht die elk jaar op de dinsdag na Pinksteren gehouden wordt in de Luxemburgse stad Echternach.

Bekijken Inquisitie in de Nederlanden en Processie van Echternach

Raad van Beroerten

Alva zit de Raad van Beroerten voor. De Raad van Beroerten (Frans: Conseil des Troubles; Spaans: Tribunal de los Tumultos) was een uitzonderingsrechtbank waarmee koning Filips II en zijn landvoogd Alva de opstandige edelen en de ketterij in de Spaanse Nederlanden bestreden aan het begin van de Tachtigjarige Oorlog.

Bekijken Inquisitie in de Nederlanden en Raad van Beroerten

Reformatie

De protestantse Reformatie is het zestiende-eeuwse schisma binnen het westerse christendom, dat ingezet werd door Maarten Luther, Johannes Calvijn en andere vroege protestanten.

Bekijken Inquisitie in de Nederlanden en Reformatie

Rijksban

De rijksban of Reichsacht (ook in het Nederlands wel acht genoemd) was in het Heilige Roomse Rijk de wereldlijke tegenhanger van de kerkelijke ban.

Bekijken Inquisitie in de Nederlanden en Rijksban

Rijksdag van Worms (1521)

De rijksdag van Worms. De Rijksdag van Worms was een rijksdag (bijeenkomst) van de staten van 28 januari tot en met 25 mei 1521, bijeengeroepen en voorgezeten door keizer Karel V in het Andreasstift in de Duitse stad Worms.

Bekijken Inquisitie in de Nederlanden en Rijksdag van Worms (1521)

Robert le Bougre

Robert le Bougre (Frankrijk, 13e eeuw) was een beruchte inquisiteur in Midden- en Noord-Frankrijk.

Bekijken Inquisitie in de Nederlanden en Robert le Bougre

Romeinse inquisitie

De Romeinse Inquisitie, formeel de Opperste Heilige Congregatie van de Romeinse en Universele Inquisitie (Latijn: Congregatio Romanae et Universalis Inquisitionis) was een geheel van rechtbanken ontwikkeld door de Heilige Stoel van de Rooms-Katholieke Kerk, tijdens de tweede helft van de 16e eeuw, verantwoordelijk voor de vervolging van personen beschuldigd van een breed scala van misdaden met betrekking tot religieuze leer of alternatieve religieuze leer of alternatieve religieuze overtuigingen.

Bekijken Inquisitie in de Nederlanden en Romeinse inquisitie

Ruard Tapper

Portret Ruard TapperOok genoemd Rieuwert... of in het Latijn Ruardus Tapperus (Enkhuizen, 1480 – Brussel, 2 maart 1559) was een Nederlands theoloog en inquisiteur van de inquisitie in de Nederlanden.

Bekijken Inquisitie in de Nederlanden en Ruard Tapper

Smeekschrift der Edelen

''Aanbieding van het Smeekschrift van de edelen'', Frans Hogenberg. Het Smeekschrift der Edelen was in de Nederlanden tijdens het voorspel van de Tachtigjarige Oorlog, een verzoekschrift dat ongeveer 200 edelen, verenigd in het Eedverbond der Edelen onder leiding van Hendrik van Brederode, op 5 april 1566 aanboden aan de landvoogdes Margaretha van Parma.

Bekijken Inquisitie in de Nederlanden en Smeekschrift der Edelen

Spaanse Inquisitie

Pedro Berruguete: ''Sint-Dominicus overziet een kettergericht'' (''autodafe'') (1475). Artistieke voorstellingen laten normaliter martelingen en verbrandingen zien tijdens de autodafe. De Spaanse Inquisitie was een in 1478 door de Reyes Católicos van Spanje opgericht instituut, om de katholieke orthodoxie te handhaven tijdens hun heerschappij.

Bekijken Inquisitie in de Nederlanden en Spaanse Inquisitie

Super universas

Bisdommen in de Nederlanden na Super universas Super universas is de bul van 12 mei 1559 waarmee paus Paulus IV de kerkelijke hiërarchie en de bisdommen in de Spaanse Nederlanden hervormde.

Bekijken Inquisitie in de Nederlanden en Super universas

Tempeliers

Tempelier Hugues de Payns, eerste grootmeester van de Orde van de Tempeliers op een negentiende-eeuwse afbeelding De Orde van de Tempeliers of Tempelorde (Orde van de Arme Ridders van Christus en de Tempel van Salomo) (Latijn: Pauperes commilitones Christi Templique Solomonici) was een christelijke kruisridderorde die ten tijde van de kruistochten als klein onderdeel van de kruisvaarderslegers een Heilige Oorlog tegen de moslims voerde in het Heilige Land.

Bekijken Inquisitie in de Nederlanden en Tempeliers

Universiteit Leuven (1425-1797)

De Universiteit Leuven, in het Latijn Studium Generale Lovaniense, of Universitas Studii Lovaniensis, werd gesticht in 1425 en bleef actief tot aan haar opheffing einde 1797.

Bekijken Inquisitie in de Nederlanden en Universiteit Leuven (1425-1797)

Vogelvrij

Vogelvrij verklaard worden is een van oorsprong Romeinse straf voor halsmisdrijven.

Bekijken Inquisitie in de Nederlanden en Vogelvrij

Wilhelmus Lindanus

Wilhelmus Damasi Lindanus (Dordrecht, 1525 - Gent 2 november 1588) was een Zuid-Nederlands bisschop en inquisiteur van de inquisitie in de Nederlanden.Zijn Nederlandse naam was Willem Damaszoon van der Lindt.

Bekijken Inquisitie in de Nederlanden en Wilhelmus Lindanus

, Rijksban, Rijksdag van Worms (1521), Robert le Bougre, Romeinse inquisitie, Ruard Tapper, Smeekschrift der Edelen, Spaanse Inquisitie, Super universas, Tempeliers, Universiteit Leuven (1425-1797), Vogelvrij, Wilhelmus Lindanus.