Logo
Unionpedia
Communicatie
Ontdek het op Google Play
Nieuw! Download Unionpedia op je Android™ toestel!
Downloaden
Snellere toegang dan browser!
 

Lijst van stadspoorten van Groningen

Index Lijst van stadspoorten van Groningen

Groningen na de stadsuitleg in 1620 Groningen was tot 1874 een vestingstad met zeven buitenpoorten.

22 relaties: Amsterdam, Apoort, Arx Nova, Boteringepoort, Ebbingepoort, Groningen (stad), Herepoort, Herestraat (Groningen), Klein Poortje, Kleisloot (Groningen), Kranepoort, Marwixpijpen, Oosterpoort (Groningen), Oude Boteringestraat, Poelepoort, Poelestraat, Rijksmuseum Amsterdam, Rondeel (vesting), Sortie, Steentilpoort, Uitleg van Amsterdam in de 17e eeuw, Vestingstad.

Amsterdam

Amsterdam is de hoofdstad van Nederland.

Nieuw!!: Lijst van stadspoorten van Groningen en Amsterdam · Bekijk meer »

Apoort

Een Apoort of A-poort is een van de vier stadspoorten die zich in de loop der eeuwen aan westzijde van de Nederlandse vesting Groningen bevonden en de toegang over de A moesten beveiligen. De weg vanuit de Apoort leidde naar het in 1192 gestichte klooster van Aduard.;Eerste Apoort (13e eeuw - 1e helft 16e eeuw) De eerste houten Abrug over de A werd blijkens dendrologisch onderzoek direct al in 1192 gelegd. Mogelijk begin 13e eeuw werd daarop ten westen van de Hoge der A en de Kleine der A de eerste Apoort gebouwd als zesde stadspoort aan stadszijde van de A in de eerste houten vestingwal van de stad. Dit kan echter ook pas bij de bouw van de nieuwe stenen stadsmuur rond 1260 zijn gebeurd. Of deze poort meteen in steen is opgetrokken is niet bekend. Ook is onzeker of zich in die tijd een stadswal aan oostzijde van de A bevond, maar dit is zeker mogelijk gezien het feit dat er in die tijd meerdere torens langs de A stonden. Vermoedelijk in de 14e eeuw werd een stenen Abrug voor de poort gelegd. In die tijd werd aan westzijde van de A het Menrediep gegraven als nieuwe laad- en losplaats.;Tweede Apoort (ca. 1470 - 1828) Met de bouw van het Bolwerk rond 1470 werd vermoedelijk ook een aarden wal gelegd op het terrein tussen de A en het Menrediep. Daartussen -tussen de huidige Sledemennerstraat en de Lage der A en ten westen van de Pottebakkersrijge- werd een nieuwe (tweede) houten (Buiten-)Apoort gebouwd. In 1517 werd deze opnieuw opgetrokken in steen. Deze Apoort deed ook dienst als gevangenis.;Derde Apoort (ca. 1530 - ca. 1620) In de Gelderse tijd rond 1530 werd aan buitenzijde van het Menrediep het Marwixrondeel gebouwd. Daarin werd een nieuwe (derde) houten Buiten-Apoort gebouwd ter hoogte van de kruising van de Astraat met de Westerbinnensingel en de Westerhavenstraat. In dezelfde periode (tussen 1511 en 1534) werd de oudste (eerste) Apoort vermoedelijk afgebroken. De Buiten-Apoort werd bij het versterken en verbreden van het Bolwerk in 1553 opnieuw opgetrokken in steen. Bij de bouw van Alva's Arx Nova rond 1569 wilde deze dat ook de (tweede) Binnen-Apoort uit ca. 1470 werd afgebroken voor de bouw van deze citadel, maar de stad-Groningers wisten dit te voorkomen. Toen tussen 1614 en 1624 de Grote Uitleg werd gepleegd en de stad een nieuw vestingstelsel kreeg, werd de (derde) Buiten-Apoort rond 1620 afgebroken.;Vierde Apoort (1623 - 1859) In 1616 staat voor het eerst een nieuwe (vierde) Buiten-Apoort ingetekend aan oostzijde tussen de Westersingel met de Westerkade (de latere Westerhaven) op de kaart van Nicolaes van Geelkercken. Echter, ook in 1618 werd er aan deze poort gewerkt. De poort bestond oorspronkelijk net als de andere stadstorens uit niet meer dan een tunnel. In 1623 kreeg de nieuwe poort haar definitieve façade. Deze Apoort kreeg echter tussen 1656 en 1657 een renaissancistische woonverdieping met drie kloostervensters, aan weerszijden een stel Ionische pilasters met klauwstukken en een versiering van festoenen. In het torentje erboven hing een klok, die een kwartier van tevoren het vertrek van de trekschuit naar Friesland over het Hoendiep aankondigde. In de 19e eeuw werden de beide poorten steeds meer gezien als sta in de weg. In 1828 werd de (tweede) Binnen-Apoort afgebroken. In 1859 werd ook de (vierde) Buiten-Apoort gesloopt. Bij deze poort bleef echter een overdekte doorgang aanwezig, die in 1875 werd gesloopt bij het slechten van de vestingwerken. Stellingwerff - Buiten-Apoort 1517.jpg|De stenen Buiten-Apoort uit 1553 in het Marwixrondeel, getekend naar de situatie in 1592 (Stellingwerff, ca. 1725). Afgebroken rond 1620. Pronk - Binnen-Apoort.jpg|De Binnen-Apoort uit 1517 gezien vanuit de Buiten-Apoort uit 1623 (Pronk, 1754) Schoonbeek - Binnen-Apoort buitenzijde.jpg|Buitenzijde van de Binnen-Apoort ten tijde van de afbraak in 1828 (Schoonbeek, 1830, zie ook litho uit 1832) Schoonbeek - Binnen-Apoort binnenzijde.jpg|Binnenzijde van de Binnen-Apoort ten tijde van de afbraak in 1828 (zie ook litho uit 1832) Groningen - gezicht van buiten op de Apoort.jpg|Gezicht op de stad Groningen van buiten de Buiten-Apoort met rechts het Hoendiep. Op de achtergrond van links naar rechts de Nieuwe Kerk, een molen op (vermoedelijk) de Kranedwinger (of de Reitdiepsdwinger), de toren van de Broerkerk, de Martinitoren, de Buiten-Apoort uit 1623, de grotere Binnen-Apoort er schuin achter, de Akerk en nog een molen op de Marwixdwinger. Op de voorgrond een rolpaal. Buiten-Apoort buitenzijde links.jpg|Buiten-Apoort uit 1623 met bovenbouw uit 1657 ten tijde van de afbraak in 1859 (Berghuis, 1859) Buiten-Apoort - binnen- en buitenfront.jpg|Schematische weergave van buiten- en binnenzijde van de gesloopte Buiten-Apoort (G. Kater Jzn, 1860) Apoortenbrug met restant Apoort.jpg|Restanten van de Buiten-Apoort na de sloop gezien vanaf de Apoortenbrug, vlak voor deze door een dam werd vervangen (Von Kolkow?, 1874) Categorie:Geschiedenis van Groningen (stad) Categorie:Poort in Groningen (stad).

Nieuw!!: Lijst van stadspoorten van Groningen en Apoort · Bekijk meer »

Arx Nova

Ligging van de citadel ten opzichte van de stad, "Door M. van Olm in 1778 gecopieerd naar het Origineel van een oude Spanjaard" De citadel op een kaart in de stedenatlas van Braun en Hogenberg (1575) Arx Nova (ook: Kasteel van Alva) is een voormalige citadel bij de Nederlandse stad Groningen.

Nieuw!!: Lijst van stadspoorten van Groningen en Arx Nova · Bekijk meer »

Boteringepoort

De Boteringepoort was een van de zes oorspronkelijke stadspoorten van de Nederlandse stad Groningen.

Nieuw!!: Lijst van stadspoorten van Groningen en Boteringepoort · Bekijk meer »

Ebbingepoort

De Ebbingepoort was een van de zes oorspronkelijke stadspoorten van de Nederlandse stad Groningen. Deze poort vormde de belangrijkste toegangsweg tussen Groningen en de Ommelanden. De oude Ebbingepoort stond in de 13e-eeuwse bakstenen vestingmuur (gebouwd op de 11e-eeuwse stadswal) aan het einde van de Oude Ebbingestraat, bij de Ebbingebrug. In 1338 moest de poort samen met de Boteringepoort en het stuk stenen muur daartussen afgebroken worden en vervangen worden door een houten muur nadat de stad was veroverd door troepen uit De Ommelanden. Later werden de muur en poorten herbouwd. Na de reductie van Groningen werd tussen 1608 en 1629 een grote stadsuitbreiding gepleegd, waarbij ook de Nieuwe Ebbingestraat werd aangelegd en de Nieuwe Ebbingepoort werd gebouwd. Bij de Nieuwe Ebbingepoort stroomde ook het in de 17e eeuw gegraven Boterdiep (vroeger Kleysloot) de stad in. De Nieuwe Ebbingepoort was gelegen tussen de Boteringedwinger (zuidwestzijde) en de Ebbingedwinger (noordoostzijde). Nadat in 1874 de vestingwet in werking trad, werd ook in Groningen gesproken over het ontmantelen van de vestingwerken. In 1878 werden de wallen en de meeste poorten gesloopt, waaronder ook de Nieuwe Ebbingepoort. De Nieuwe Ebbingepoort stond op de plek van de huidige percelen Nieuwe Ebbingestraat 102 en 109. Van 1880 tot in de eerste helft van de 20e eeuw reed er een paardentram (later een elektrische tram) tussen de voormalige Ebbingepoort (waar een remise was) en het Sterrebos via het Station Groningen. In 1988 werd verzorgingshuis 'Ebbingepoort' gebouwd nabij de locatie van de oude stadspoort. Bestand:Ebbingepoort - 1576.png|De Oude Ebbingepoort op de kaart van Braun en Hogenberg (1575) met ten rechtsonder de residentie van de bisschop Bestand:Boteringepoort en Ebbingepoort (18e eeuw).png|Nieuwe Boteringepoort en Ebbingepoort op een kaart van Hendrik Hofsnider (1743) met rechtsonder de Noorderkerk. Het Boterdiep wordt hier als 'De Kley Sloodt' aangegeven. In het noordwesten is het Selwerderdiepje zichtbaar. Bestand:Ebbingepoort Boterdiep Beren.jpg|Boterdiep, Ebbingepoort en Nieuwe Kerk op een foto van Friedrich Julius von Kolkow (1877) plus een uitsnede van een plankaart van Waterstaat (1855). De beren (dammen) met monniken (torentjes) scheidden het Boterdiep van de vestinggracht. De Korrebrug wordt op de kaart Snikkebrug genoemd. Categorie:Geschiedenis van Groningen (stad) Categorie:Poort in Groningen (stad).

Nieuw!!: Lijst van stadspoorten van Groningen en Ebbingepoort · Bekijk meer »

Groningen (stad)

Groningen (Gronings: Grunn, Grunnen of Stad, Fries: Grins), is de hoofdstad van de Nederlandse provincie Groningen en de grootste kern in de gelijknamige gemeente.

Nieuw!!: Lijst van stadspoorten van Groningen en Groningen (stad) · Bekijk meer »

Herepoort

De Herepoort was oorspronkelijk een van de stadspoorten van de stad Groningen.

Nieuw!!: Lijst van stadspoorten van Groningen en Herepoort · Bekijk meer »

Herestraat (Groningen)

De Herestraat in Groningen is de belangrijkste winkelstraat van de stad.

Nieuw!!: Lijst van stadspoorten van Groningen en Herestraat (Groningen) · Bekijk meer »

Klein Poortje

Het Klein Poortje met de Drenkelaarspijpen op een ets van Jan Ensing uit 1838 Het Klein Poortje was een voetgangerspoort in de 17e eeuwse stadswallen van de Nederlandse stad Groningen.

Nieuw!!: Lijst van stadspoorten van Groningen en Klein Poortje · Bekijk meer »

Kleisloot (Groningen)

De Kleisloot of Cleysloot was een watergang in de Nederlandse stad Groningen.

Nieuw!!: Lijst van stadspoorten van Groningen en Kleisloot (Groningen) · Bekijk meer »

Kranepoort

De Kranepoort was een van de stadspoorten van Groningen.

Nieuw!!: Lijst van stadspoorten van Groningen en Kranepoort · Bekijk meer »

Marwixpijpen

Haubois uit ca. 1635 De Marwixpijpen waren een dubbele waterpoort over de Aa in de Nederlandse stad Groningen, op de plaats waar de rivier de stad binnenkwam.

Nieuw!!: Lijst van stadspoorten van Groningen en Marwixpijpen · Bekijk meer »

Oosterpoort (Groningen)

Kaart van Jacob van Deventer (ca. 1565) met beide poorten Stedenatlas van Braun en Hogenberg (1575) De Oosterpoort was oorspronkelijk een van de stadspoorten van de stad Groningen.

Nieuw!!: Lijst van stadspoorten van Groningen en Oosterpoort (Groningen) · Bekijk meer »

Oude Boteringestraat

De Oude Boteringestraat is een straat in het centrum van Groningen.

Nieuw!!: Lijst van stadspoorten van Groningen en Oude Boteringestraat · Bekijk meer »

Poelepoort

De Poelepoort was een van de oorspronkelijk zes stadspoorten van de Nederlandse stad Groningen.

Nieuw!!: Lijst van stadspoorten van Groningen en Poelepoort · Bekijk meer »

Poelestraat

De Poelestraat in Groningen loopt van de Grote Markt naar de Diepenring.

Nieuw!!: Lijst van stadspoorten van Groningen en Poelestraat · Bekijk meer »

Rijksmuseum Amsterdam

Het Rijksmuseum in Amsterdam is een van de zestien rijksmusea in Nederland.

Nieuw!!: Lijst van stadspoorten van Groningen en Rijksmuseum Amsterdam · Bekijk meer »

Rondeel (vesting)

Op de illustratie een: bastei (1), bolwerk (2) en het rondeel (3) Rondeel uit de 14e eeuw in de verdedigingsmuur van Binche (België) Een rondeel is een halfrond bolwerk met dezelfde hoogte als de aanliggende muren en van bijzondere sterkte die het mogelijk maakte zwaar geschut te plaatsen.

Nieuw!!: Lijst van stadspoorten van Groningen en Rondeel (vesting) · Bekijk meer »

Sortie

Sortie C in de Linie van Du Moulin in Maastricht Sortie is een term uit de militaire tactiek en de vestingbouw.

Nieuw!!: Lijst van stadspoorten van Groningen en Sortie · Bekijk meer »

Steentilpoort

De Steentilpoort was een van de negen poorten van de Nederlandse stad Groningen.

Nieuw!!: Lijst van stadspoorten van Groningen en Steentilpoort · Bekijk meer »

Uitleg van Amsterdam in de 17e eeuw

Singel De vier grote stadsuitbreidingen van Amsterdam, ook de eerste, tweede, derde en vierde Uitleg genoemd, vonden plaats tussen 1578 en 1665.

Nieuw!!: Lijst van stadspoorten van Groningen en Uitleg van Amsterdam in de 17e eeuw · Bekijk meer »

Vestingstad

Naarden vanuit de lucht Grave Een vestingstad of vestingplaats is een met vestingwerken versterkte stad of nederzetting met als doel het controleren van strategische punten.

Nieuw!!: Lijst van stadspoorten van Groningen en Vestingstad · Bekijk meer »

UitgaandeInkomende
Hey! We zijn op Facebook nu! »