Snellere toegang dan browser!
147 relaties: Aardatmosfeer, Adam Sedgwick, Adaptieve radiatie, Afrika, Annum, Archaeocyatha, Ardennen, Arenig, Argentinië, Armpotigen, Asaphus, Ashgill (tijdvak), Avalonia, Baltica, Belemnieten, Benelux, Biodiversiteit, Bioturbatie, Biozone, Blauwalgen, Bodem, Bohemen, Breedtegraad, Brian Harland, Britse Eilanden, Calciet, Caledonische orogenese, Cambridge (Verenigd Koninkrijk), Cambrische explosie, Cambrium, Caradoc, Charles Lapworth, Conodonta, Continentaal plat, Continentale collisie, Correlatie (geologie), Cryptogamen, Didymograptus, Embryophyta, Etage (stratigrafie), Eustasie, Evenaar, Extrusief gesteente, Gebergtevorming, Geleedpotigen, Geological Society, Geologie, Geologische tijdschaal, Geschiedenis van de Aarde, Geslacht (biologie), ..., Gewervelden, Gidsfossiel, Glaciaal (tijdperk), Glomerales, Gondwana (continent), Graptoliet, Groenland, Groenwieren, Groot-Brittannië (eiland), Hart en vaatstelsel, Hercynische orogenese, Hirnantien, Iapetusoceaan, Ierland (eiland), IJskap, IJstijdvak, Inktvissen, Insecten, Interglaciaal, International Commission on Stratigraphy, Isotoop, Kaakdieren, Kaakloze vissen, Kelten, Klimaat, Koolstof, Koolstofdioxide, Koraal (zoölogie), Koraalrif, Laurentia (geologie), Leisteen, Levermossen, Llandeilo (tijdvak), Llanvirn, Marien, Massa-extinctie, Metamorfose (geologie), Meteoriet, Microcontinent, Mosdiertjes, Mossen, New York (stad), Niche (ecologie), Noord-Amerika, Ohio (staat), Ontsluiting (geologie), Paleocontinent, Paleogeografie, Paleoklimatologie, Paleozoïcum, Parts per million, Periode (tijdperk), Perm-Trias-massa-extinctie, Planten, Predator, Proterozoïcum, Roderick Murchison, Rugosa, Rusland, Scandinavië, Schimmels, Schotland, Science, Serie (stratigrafie), Siberië, Siberisch Kraton, Siluur, Slakken, Sokkel (geologie), Spoor (bloem), Sporenfossiel, Stratigrafie, Stromatoliet, Stromatoporen, Symbiose, Systeem (stratigrafie), Tabulata, Tremadocien, Trilobieten, Tunesië, Turbidiet, Tweekleppigen, Uitsterven, Universiteit van Cambridge, Universiteit van Miami, Verenigd Koninkrijk, Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Ierland, Wales, Wisconsin, Zandsteen, Zeeniveau, Zeeschorpioenen, Zeesterren, Zuidelijk halfrond, Zuurstof (element), Zweden, 1990-1999. Uitbreiden index (97 meer) »
Aardatmosfeer
halo heeft. mesosfeer over in de thermosfeer en de exosfeer en wordt het blauw langzaam zwart. De aardatmosfeer of dampkring is de atmosfeer om de aarde.
Nieuw!!: Ordovicium en Aardatmosfeer · Bekijk meer »
Adam Sedgwick
Adam Sedgwick (Dent (Yorkshire), 22 maart 1785 - Cambridge, 27 januari 1873) was een Engels geoloog en natuurtheoloog.
Nieuw!!: Ordovicium en Adam Sedgwick · Bekijk meer »
Adaptieve radiatie
Adaptieve radiatie is een vorm van evolutie waarbij soortvorming uit een gemeenschappelijke voorouder optreedt door adaptatie aan verschillende ecologische niches.
Nieuw!!: Ordovicium en Adaptieve radiatie · Bekijk meer »
Afrika
Afrika geografisch Afrika is qua oppervlakte na Eurazië het grootste continent op Aarde.
Nieuw!!: Ordovicium en Afrika · Bekijk meer »
Annum
Annum (afgeleid van Latijn annus, jaar; afgekort a) is een eenheid voor tijd die in de geologie en astronomie gebruikt wordt.
Nieuw!!: Ordovicium en Annum · Bekijk meer »
Archaeocyatha
Archaeocyatha is een stam (phylum) van uitgestorven dieren waarvan fossielen uitsluitend uit het Cambrium bekend zijn.
Nieuw!!: Ordovicium en Archaeocyatha · Bekijk meer »
Ardennen
De Ardennen (Frans (in België): Ardenne, Frans (in Frankrijk): Ardennes, Waals: Årdene, Luxemburgs: Ardennen) vormen een bosrijk middelgebergte in het zuidoosten van België (een groot deel van Wallonië), Noord-Luxemburg en een klein deel in aangrenzend Frankrijk.
Nieuw!!: Ordovicium en Ardennen · Bekijk meer »
Arenig
Arenig is in de geologie zowel de naam van een lithostratigrafische groep in het noorden van Wales; als van een chronostratigrafische serie waartoe die groep behoort en het tijdvak waarin de groep gevormd werd.
Nieuw!!: Ordovicium en Arenig · Bekijk meer »
Argentinië
Satellietfoto van Argentinië Buenos Aires bij nacht Salta Argentinië (Spaans: Argentina), officieel de Argentijnse Republiek (Spaans: República Argentina), is een Spaanstalig land in het zuiden van Zuid-Amerika, tussen de Andes en de zuidelijke Atlantische Oceaan.
Nieuw!!: Ordovicium en Argentinië · Bekijk meer »
Armpotigen
Armpotigen (Brachiopoda) zijn een stam van ongewervelde zeedieren.
Nieuw!!: Ordovicium en Armpotigen · Bekijk meer »
Asaphus
Asaphus is een geslacht van uitgestorven trilobieten uit het Ordovicium (rond 500 tot 450 miljoen jaar geleden), dat leefde in de zeeën van het toenmalige continent Baltica.
Nieuw!!: Ordovicium en Asaphus · Bekijk meer »
Ashgill (tijdvak)
Het Ashgill, Ashgillien of (Vlaanderen) Ashgilliaan is in oudere geologische tijdschalen een tijdvak of serie in het Ordovicium, ongeveer van 450 tot 444 miljoen jaar geleden.
Nieuw!!: Ordovicium en Ashgill (tijdvak) · Bekijk meer »
Avalonia
De huidige gebieden (met huidige grenzen) die deel hebben uitgemaakt van Avalonia Avalonia of Avalonië is in de platentektoniek en paleogeografie een klein paleocontinent uit het Paleozoïcum.
Nieuw!!: Ordovicium en Avalonia · Bekijk meer »
Baltica
Baltica is een paleocontinent dat 750 miljoen jaar geleden ontstond bij het uiteenvallen van het voormalig supercontinent Rodinië.
Nieuw!!: Ordovicium en Baltica · Bekijk meer »
Belemnieten
Belemnieten (Belemnoidea) zijn een groep (onderorde) uitgestorven tienarmige inktvissen die erg veel leken op de huidige pijlinktvissen en verwant zijn aan de zeekatten.
Nieuw!!: Ordovicium en Belemnieten · Bekijk meer »
Benelux
Detailkaart van de Benelux, met provincies/districten en alle gemeenten. (2014) De Benelux is een regionale intergouvernementele samenwerking tussen '''Be'''lgië, '''Ne'''derland en '''Lux'''emburg en sinds 2008 officieel: De Benelux Unie.
Nieuw!!: Ordovicium en Benelux · Bekijk meer »
Biodiversiteit
klaprozen (rood) en kamille Vet over de voordelen van biodiversiteit - Universiteit van Nederland Biodiversiteit of biologische diversiteit is een graad van verscheidenheid aan levensvormen binnen een gegeven ecosysteem, bioom, geografisch gebied of de gehele planeet.
Nieuw!!: Ordovicium en Biodiversiteit · Bekijk meer »
Bioturbatie
Wormen veroorzaken bioturbatie. Bioturbatie is in de bodemkunde, sedimentologie, limnologie en oceanografie het door elkaar werken en verplaatsen van sediment door organismen (zowel planten als dieren).
Nieuw!!: Ordovicium en Bioturbatie · Bekijk meer »
Biozone
Principe van biostratigrafie. In de figuur zijn de sedimentaire pakketten van twee locaties als lithologische colommen weergegeven. De opeenvolgingen van drie biozones maakt correlatie mogelijk. Geheel links staat de chronostratigrafie. Een biozone is een opeenvolging van gesteentelagen afgezet in een bepaald tijdperk, dat wordt gekenmerkt door een bepaalde fossielinhoud en zich daarmee onderscheidt van wat eraan voorafgaat en van wat er op volgt.
Nieuw!!: Ordovicium en Biozone · Bekijk meer »
Blauwalgen
Blauwalgen, ook wel blauwwieren of, formeler, cyanobacteriën zijn een groep van prokaryote organismes.
Nieuw!!: Ordovicium en Blauwalgen · Bekijk meer »
Bodem
Bodemprofiel van de bovenlaag van het aardoppervlak De bodem is de bovenste laag van de aardkorst, maar de definitie in de bodemkunde is specifieker, namelijk die laag van de aardkorst die door planten beworteld wordt (de rhizosfeer), of waarin zich bodemvormende processen afspelen.
Nieuw!!: Ordovicium en Bodem · Bekijk meer »
Bohemen
De locatie van Bohemen (groen) binnen de grenzen van Tsjechië De vlag van Bohemen Bohemen (Tsjechisch: Čechy, Duits: Böhmen) is een historische regio in Tsjechië.
Nieuw!!: Ordovicium en Bohemen · Bekijk meer »
Breedtegraad
radii. De breedtegraad of latitude is samen met de lengtegraad een geografische positieaanduiding.
Nieuw!!: Ordovicium en Breedtegraad · Bekijk meer »
Brian Harland
Walter Brian Harland (Scarborough, 1917 – 1 november 2003) was een Brits geoloog.
Nieuw!!: Ordovicium en Brian Harland · Bekijk meer »
Britse Eilanden
locatie van de Britse Eilanden in Europa De Britse Eilanden De Britse Eilanden, een enkele keer ook wel Brits-Ierse Eilanden genoemd, zijn een omvangrijke eilandengroep in het noordwesten van Europa, met Groot-Brittannië en Ierland als grootste eilanden.
Nieuw!!: Ordovicium en Britse Eilanden · Bekijk meer »
Calciet
Het mineraal calciet (ook wel kalkspaat) bestaat voornamelijk uit het zout calciumcarbonaat (CaCO3) en is een van de meest voorkomende mineralen in de aardkorst.
Nieuw!!: Ordovicium en Calciet · Bekijk meer »
Caledonische orogenese
Ligging van de Caledonische gebergtegordel in het Vroeg-Devoon, na afloop van de Caledonische orogenese. De huidige kustlijnen en namen van de verschillende delen van de gebergtegordel zijn aangegeven. Later bewogen deze delen uit elkaar door het ontstaan van de Atlantische Oceaan. De Caledonische orogenese of Caledonische plooiingsfase was een fase van gebergtevorming (een "orogenese") gedurende het Paleozoïcum.
Nieuw!!: Ordovicium en Caledonische orogenese · Bekijk meer »
Cambridge (Verenigd Koninkrijk)
motte van het kasteel van Cambridge De 11e-eeuwse ''St Bene't's Church'', het oudste gebouw in Cambridge ''Peterhouse'', het oudste college van de Universiteit van Cambridge Cambridge is een district met de officiële titel van city, in Engeland in het graafschap Cambridgeshire, ongeveer 80 kilometer ten noordoosten van Londen.
Nieuw!!: Ordovicium en Cambridge (Verenigd Koninkrijk) · Bekijk meer »
Cambrische explosie
De Cambrische explosie vond plaats nadat het zuurstofniveau in de atmosfeer was toegenomen van 3% tot meer dan 12%. Met de Cambrische explosie wordt het ontstaan aangeduid van veel nieuwe bouwplannen in het dierenrijk tijdens het Cambrium (ongeveer 539 tot 485 miljoen jaar geleden).
Nieuw!!: Ordovicium en Cambrische explosie · Bekijk meer »
Cambrium
Het geologisch tijdvak Cambrium (541 ± 1,0 - 485,4 ± 1,9 miljoen jaar (Ma) geleden) is het onderste systeem of de vroegste periode van de era Paleozoïcum.
Nieuw!!: Ordovicium en Cambrium · Bekijk meer »
Caradoc
Het Caradoc (ook wel Caradocien of Caradociaan) is in oudere geologische tijdschalen een tijdvak in het Ordovicium.
Nieuw!!: Ordovicium en Caradoc · Bekijk meer »
Charles Lapworth
Charles Lapworth Charles Lapworth (Faringdon (Berkshire), 20 september 1842 – Birmingham, 13 maart 1920) was een Engelse geoloog, die een belangrijke bijdrage deed aan de geologie van Schotland en de stratigrafie van het Paleozoïcum.
Nieuw!!: Ordovicium en Charles Lapworth · Bekijk meer »
Conodonta
De Conodonta of conodonten zijn een groep van uitgestorven, in zee levende gewervelde dieren, die wel op tegenwoordige lancetvisjes leken.
Nieuw!!: Ordovicium en Conodonta · Bekijk meer »
Continentaal plat
Overzicht van de overgang tussen continent en oceaan: A.
Nieuw!!: Ordovicium en Continentaal plat · Bekijk meer »
Continentale collisie
Continentale collisie of continent-continent collisie (collisie betekent botsing) is het proces dat in de platentektoniek optreedt als twee continenten tegen elkaar "botsen", waarna gebergtevorming of orogenese kan optreden.
Nieuw!!: Ordovicium en Continentale collisie · Bekijk meer »
Correlatie (geologie)
Onder correlatie wordt in de geologie verstaan het met elkaar in verband brengen van gesteenten, fossiele flora's en fauna's die op een zekere afstand van elkaar liggen.
Nieuw!!: Ordovicium en Correlatie (geologie) · Bekijk meer »
Cryptogamen
''Cladonia'' sp. Cryptogamen, wetenschappelijke naam Cryptogamae, is een informele naam die in de biologie inconsistent wordt gebruikt voor wat ook wel "lagere planten" of "sporenplanten" genoemd worden.
Nieuw!!: Ordovicium en Cryptogamen · Bekijk meer »
Didymograptus
Didymograptus is een geslacht van uitgestorven graptolieten uit het Vroeg- tot Midden-Ordovicium.
Nieuw!!: Ordovicium en Didymograptus · Bekijk meer »
Embryophyta
Embryophyta is een botanische naam voor een groep planten waarbij de individuele planten uitgroeien vanuit een embryo.
Nieuw!!: Ordovicium en Embryophyta · Bekijk meer »
Etage (stratigrafie)
Een etage (Engels: stage) is het chronostratigrafisch equivalent van een geochronologische tijd of tijdsnede.
Nieuw!!: Ordovicium en Etage (stratigrafie) · Bekijk meer »
Eustasie
de verandering van het zeeniveau sinds het Cambrium Eustasie is de verandering van het absolute wereldwijde zeeniveau langs de geologische tijdschaal.
Nieuw!!: Ordovicium en Eustasie · Bekijk meer »
Evenaar
Een bol waarop de evenaar blauw is gekleurd. Deze deelt de bol in twee gelijke helften en kruist de meridianen (geel) onder een hoek van 90°. Net zoals alle andere doorgetrokken lijnen is de evenaar een grootcirkel. De evenaar, evennachtslijn of equator is een breedtecirkel op het aardoppervlak in de vorm van een grootcirkel midden tussen de polen.
Nieuw!!: Ordovicium en Evenaar · Bekijk meer »
Extrusief gesteente
Hawaii Extrusief gesteente of uitvloeiingsgesteente is in de petrologie een stollingsgesteente dat aan het aardoppervlak is gevormd.
Nieuw!!: Ordovicium en Extrusief gesteente · Bekijk meer »
Gebergtevorming
plateau. Gebergtevorming alias orogenese is een gevolg van de platentektoniek, de bewegingen van platen langs elkaar (zijschuivingsbewegingen), over en onder elkaar (compressieve bewegingen) en uit elkaar (extensionele bewegingen).
Nieuw!!: Ordovicium en Gebergtevorming · Bekijk meer »
Geleedpotigen
Geleedpotigen (Arthropoda) zijn een stam van koudbloedige, ongewervelde dieren met een uitwendig skelet, een gesegmenteerd lichaam en meerdelige (gelede) poten.
Nieuw!!: Ordovicium en Geleedpotigen · Bekijk meer »
Geological Society
Geological Society of London Piccadilly Burlington House, 1873 De Geological Society of London of kortweg de Geological Society is een academisch genootschap gevestigd in Londen.
Nieuw!!: Ordovicium en Geological Society · Bekijk meer »
Geologie
Carl Spitzweg: ''Der Geologe'', omstreeks 1860 Geologische kaart van Engeland en Wales door William Smith uit 1815. Dit was de eerste geologische kaart die met moderne methoden werd getekend. Geologie of aardkunde (van Oudgrieks γῆ.
Nieuw!!: Ordovicium en Geologie · Bekijk meer »
Geologische tijdschaal
Engelstalige visuele presentatie van een geologische tijdschaal in de vorm van een spiraal De geologische tijdschaal is de indeling van de geschiedenis van de Aarde in geologische tijdperken.
Nieuw!!: Ordovicium en Geologische tijdschaal · Bekijk meer »
Geschiedenis van de Aarde
De geschiedenis van de Aarde bestrijkt een extreem lange periode. Om dit te visualiseren wordt deze 4,6 miljard jaar weleens geprojecteerd op een 24-urige zogenaamde ''geologische klok''. Op een dergelijke klok wordt de vorming van de Aarde geklokt op middernacht. Het eerste leven ontstaat rond 3.15 uur. Pas om 12 uur 's middags wordt de atmosfeer zuurstofrijk, en om 4 uur 's middags verschijnen de eerste primitieve zeedieren. De Cambrische explosie vindt plaats om kwart over negen 's avonds en om tien uur (tijdens het Devoon) verovert het leven het land. De dinosauriërs sterven om 23.40 uur uit en de eerste mensen verschijnen pas 20 seconden voor middernacht. De geschiedenis van de Aarde schetst het ontstaan en de ontwikkeling van de planeet waarop de mensheid leeft.
Nieuw!!: Ordovicium en Geschiedenis van de Aarde · Bekijk meer »
Geslacht (biologie)
Een geslacht of genus (meervoud genera) is een taxonomische rang boven de rang van soort.
Nieuw!!: Ordovicium en Geslacht (biologie) · Bekijk meer »
Gewervelden
Gewervelden of vertebraten (Vertebrata) vormen een onderstam van chordadieren.
Nieuw!!: Ordovicium en Gewervelden · Bekijk meer »
Gidsfossiel
Ammoniet Een gidsfossiel is een fossiel dat gebruikt kan worden om een gesteentelaag te dateren.
Nieuw!!: Ordovicium en Gidsfossiel · Bekijk meer »
Glaciaal (tijdperk)
Een glaciaal of ijstijd is een periode in de geschiedenis, waarin het klimaat op aarde aanzienlijk kouder was dan tegenwoordig.
Nieuw!!: Ordovicium en Glaciaal (tijdperk) · Bekijk meer »
Glomerales
De Glomerales vormen een orde van Glomeromycota uit de klasse van Glomeromycetes.
Nieuw!!: Ordovicium en Glomerales · Bekijk meer »
Gondwana (continent)
Ligging van continenten tijdens het Trias Gondwana, ook wel Gondwanaland, was een zuidelijk supercontinent, dat bestond uit gebieden die in de huidige tijd grotendeels op het zuidelijk halfrond liggen, waaronder Antarctica, Zuid-Amerika, Afrika, India en de eilanden in de Indische Oceaan, het continent Australië en eilanden in het westen van de Grote Oceaan.
Nieuw!!: Ordovicium en Gondwana (continent) · Bekijk meer »
Graptoliet
''Thallograptus sphaericola''. Graptolieten (Graptolithina) zijn fossiele kolonie-vormende dieren die vooral bekend zijn uit het Paleozoïcum (Laat-Cambrium tot Laat-Devoon; ~500 Ma - ~360 Ma).
Nieuw!!: Ordovicium en Graptoliet · Bekijk meer »
Groenland
Satellietopname van Groenland Boerderijen in Groenland Groenland en Denemarken Een ijsberg bij het stadje Narsaq. Groenland (Groenlands: Kalaallit Nunaat, "Land van de Groenlanders"; Deens: Grønland) is een eiland gelegen in het Noordpoolgebied en administratief behorend tot het Koninkrijk Denemarken.
Nieuw!!: Ordovicium en Groenland · Bekijk meer »
Groenwieren
Groenwieren (Chlorophyta) zijn organismen die verwant zijn aan de planten.
Nieuw!!: Ordovicium en Groenwieren · Bekijk meer »
Groot-Brittannië (eiland)
Groot-Brittannië (Engels: Great Britain) is een eiland in Europa, ten noordwesten van het vasteland en daarvan gescheiden door het Kanaal.
Nieuw!!: Ordovicium en Groot-Brittannië (eiland) · Bekijk meer »
Hart en vaatstelsel
Vereenvoudigde voorstelling van de bloedsomloop De bloedsomloop of het bloedvaten- of vaatstelsel is het systeem van bloedvaten waardoorheen het bloed in een dierlijk organisme circuleert.
Nieuw!!: Ordovicium en Hart en vaatstelsel · Bekijk meer »
Hercynische orogenese
Carboon. Huidige kustlijnen zijn in grijs aangegeven ter oriëntatie.Kaart gebaseerd op gegevens en kaarten in Matte (2001) en Ziegler (1990) De Hercynische, Varistische of Variscische orogenese of plooiing was een fase van gebergtevorming (een "orogenese") gedurende het Laat-Paleozoïcum, die herkend wordt in oudere gesteenten in de ondergrond van Midden- en Zuid-Europa en Noord-Afrika.
Nieuw!!: Ordovicium en Hercynische orogenese · Bekijk meer »
Hirnantien
Het Hirnantien (Vlaanderen: Hirnantiaan) is de laatste tijdsnede in het Ordovicium.
Nieuw!!: Ordovicium en Hirnantien · Bekijk meer »
Iapetusoceaan
Ligging van de continenten rond 550 Ma, met de Iapetusoceaan in het midden van de globe. De Iapetusoceaan was een oceaan, die in het late Neoproterozoïcum en vroege Paleozoïcum (ongeveer tussen 650 en 420 miljoen jaar geleden) tussen de paleocontinenten Laurentia, Baltica en Avalonia lag.
Nieuw!!: Ordovicium en Iapetusoceaan · Bekijk meer »
Ierland (eiland)
Ierland (Engels: Ireland, Iers-Gaelisch: Éire, Ulster-Scots: Airlann) is het op twee na grootste eiland van Europa, en wordt voornamelijk omringd door de Atlantische Oceaan, behalve aan de oostzijde van het eiland, waar de Ierse Zee ligt.
Nieuw!!: Ordovicium en Ierland (eiland) · Bekijk meer »
IJskap
Satellietopname van de Antarctische ijskap. Een ijskap is een koepelvormige, aaneengesloten ijsmassa van grote omvang.
Nieuw!!: Ordovicium en IJskap · Bekijk meer »
IJstijdvak
Kangerlussuaq. Een ijstijdvak is een periode waarin ijskappen voorkomen op het land. Het voorkomen van ijskappen op Groenland maakt dus dat we per definitie in een ijstijdvak leven. Een ijstijdvak of glaciatie is een geologisch tijdvak waarin ijskappen voorkomen.
Nieuw!!: Ordovicium en IJstijdvak · Bekijk meer »
Inktvissen
De inktvissen (Cephalopoda) vormen een klasse dieren behorend tot de stam der weekdieren (Mollusca).
Nieuw!!: Ordovicium en Inktvissen · Bekijk meer »
Insecten
Insecten (Insecta) zijn een klasse van zespotige, ongewervelde dieren die behoren tot de geleedpotigen (Arthropoda).
Nieuw!!: Ordovicium en Insecten · Bekijk meer »
Interglaciaal
Interglacialen zijn de periodes tussen twee glacialen in.
Nieuw!!: Ordovicium en Interglaciaal · Bekijk meer »
International Commission on Stratigraphy
De International Commission on Stratigraphy (ICS), soms aangeduid met de niet-officiële naam "International Stratigraphic Commission", is een dochter of grote subcommissie van de International Union of Geological Sciences die zich bezighoudt met stratigrafie en geochronologie.
Nieuw!!: Ordovicium en International Commission on Stratigraphy · Bekijk meer »
Isotoop
Fragment van een isotopenkaart. Isotopen staan op diagonale lijnen van linksboven naar rechtsonder, instabiele nucliden zijn weergegeven met een lichte achtergrond en een gekleurde pijlpunt die de richting van het verval aangeeft. Isotopen zijn atomen van hetzelfde chemische element, en dus met hetzelfde aantal protonen, waarin de aantallen neutronen in de atoomkern verschillend zijn.
Nieuw!!: Ordovicium en Isotoop · Bekijk meer »
Kaakdieren
De Gnathostomata of kaakdieren zijn een groep van dieren die behoort tot de chordadieren (Chordata).
Nieuw!!: Ordovicium en Kaakdieren · Bekijk meer »
Kaakloze vissen
De kaakloze vissen (Agnatha) vormen een parafyletische groep binnen de Chordata.
Nieuw!!: Ordovicium en Kaakloze vissen · Bekijk meer »
Kelten
Gebieden waar thans nog een Keltische taal wordt gesproken De Kelten waren volkeren en stammen die gedurende het millennium voor het begin van de jaartelling en de eeuwen daarna een Keltische taal spraken.
Nieuw!!: Ordovicium en Kelten · Bekijk meer »
Klimaat
Het klimaat is de gemiddelde weerstoestand (temperatuur, windkracht, bedekkingsgraad en neerslag) over een periode van minimaal 30 jaar.
Nieuw!!: Ordovicium en Klimaat · Bekijk meer »
Koolstof
Koolstof (Latijn: carbonium) is een scheikundig element met symbool C en atoomnummer 6.
Nieuw!!: Ordovicium en Koolstof · Bekijk meer »
Koolstofdioxide
Koolstofdioxide, kooldioxide, ook koolzuurgas, in de 19e eeuw ook koolstofzuurgas genoemd, is een anorganische verbinding van koolstof en zuurstof, met als brutoformule CO2.
Nieuw!!: Ordovicium en Koolstofdioxide · Bekijk meer »
Koraal (zoölogie)
Koraal is een verzamelnaam voor zeedieren van de klasse Anthozoa (bloemdieren).
Nieuw!!: Ordovicium en Koraal (zoölogie) · Bekijk meer »
Koraalrif
zeebaarsjes en zeelelies zijn zichtbaar. Een koraalrif is een ecosysteem van rifbouwende bloemdieren en andere levende wezens in tropische, ondiepe zeeën.
Nieuw!!: Ordovicium en Koraalrif · Bekijk meer »
Laurentia (geologie)
Laurentia is een paleocontinent dat 750 miljoen jaar geleden gevormd werd bij het uiteenvallen van het supercontinent Rodinië.
Nieuw!!: Ordovicium en Laurentia (geologie) · Bekijk meer »
Leisteen
|Dakdekking van leisteen |- |Leisteen |- |Lei met spons ± 1950 |- |Griffel |- |Leisteenmuseum, Llanberis, Wales | Leisteen of schiefer (Engels: slate; Duits: Schiefer) is een metamorf gesteente dat gekenmerkt wordt door een duidelijke, dominante foliatie van afwisselende laagjes kwarts met veldspaat en laagjes mica.
Nieuw!!: Ordovicium en Leisteen · Bekijk meer »
Levermossen
De levermossen (Marchantiophyta, ook wel Hepatophyta of Hepaticophyta) zijn een vrij soortenrijke stam van planten. Het aantal soorten wordt geschat op ongeveer 9000 tot 10000. Levermossen zijn meestal klein, meestal van 2-20 mm breed met individuele planten minder dan 10 cm lang. Toch kunnen bepaalde soorten grote stukjes grond, rotsen, bomen of andere redelijk stevige ondergrond bedekken. Ze zijn wereldwijd verspreid in bijna elke beschikbaar habitat, meestal op vochtige plaatsen hoewel er woestijnsoorten en arctische soorten zijn. Veel soorten komen voor in de tropen. Zij komen vooral voor in een vochtig klimaat, en vele zijn epifyten in tropische regenwouden. Ze komen echter ook in zeer koude gebieden voor als Noord-Siberië. Sommige soorten kunnen hinderlijk zijn in de schaduwrijke kassen of een onkruid zijn in tuinen. Net als de mossen en hauwmossen hebben de levermossen een levenscyclus met een heteromorfe generatiewisseling en een dominante gametofyt. De cellen van de mosplant zijn haploïde (ze bevatten slechts een enkele set genetische informatie). Het woord levermos is gebaseerd op de signatuurleer, waarin wordt verondersteld dat een overeenkomst tussen de vorm van een plant en een menselijk orgaan een aanwijzing is dat de plant bruikbaar is voor het beter laten functioneren van het orgaan. Aangezien sommige thalleuze mossen enigszins doen denken aan de lobben van de lever, heeft de hele groep de naam levermossen gekregen.
Nieuw!!: Ordovicium en Levermossen · Bekijk meer »
Llandeilo (tijdvak)
Het Llandeilo (ook wel Llandeilien of Llandeiliaan) is een stratigrafische etage uit de Britse stratigrafie en in oudere literatuur een geologisch tijdvak in het Ordovicium.
Nieuw!!: Ordovicium en Llandeilo (tijdvak) · Bekijk meer »
Llanvirn
Het Llanvirn (ook wel Llanvirnien of Llanvirniaan) is een geologisch tijdperk dat gebruikt wordt in oudere tijdschalen van het Ordovicium, die op de stratigrafie van de Britse Eilanden gebaseerd zijn.
Nieuw!!: Ordovicium en Llanvirn · Bekijk meer »
Marien
Marien, een bijvoeglijk naamwoord afgeleid van het Latijnse mare, zee, is een term uit de geologie en de biologie.
Nieuw!!: Ordovicium en Marien · Bekijk meer »
Massa-extinctie
Ma tot heden). De gele pijltjes geven de vijf grote massa-extincties aan, blauwe pijltjes "gewone" extincties. Een massa-extinctie of massa-uitsterving is het wereldwijd massaal uitsterven van vele soorten organismen in een relatief korte tijdsduur.
Nieuw!!: Ordovicium en Massa-extinctie · Bekijk meer »
Metamorfose (geologie)
amfiboliet- in de groenschistfacies komt. Metamorfose is een term die in de geologie, petrologie en mineralogie gebruikt wordt om chemische reacties en faseovergangen in gesteenten te beschrijven.
Nieuw!!: Ordovicium en Metamorfose (geologie) · Bekijk meer »
Meteoriet
ijzermeteoriet van 700 gram Doorsnede van de Toluca-ijzermeteoriet atmosfeer Een meteoriet is het deel van een meteoroïde of planetoïde dat op de aarde inslaat na vanuit de ruimte door de atmosfeer te zijn gevallen.
Nieuw!!: Ordovicium en Meteoriet · Bekijk meer »
Microcontinent
Met het begrip microcontinent wordt in de geologie en geofysica, en met name in de platentektoniek, een terrein bedoeld dat hoofdzakelijk uit continentale korst bestaat, maar niet bij een groot continent hoort.
Nieuw!!: Ordovicium en Microcontinent · Bekijk meer »
Mosdiertjes
Fossiele mosdiertjes De mosdiertjes (Bryozoa of Ectoprocta, niet te verwarren met de mosbeertjes) zijn een stam van Protostomia, die vooral in zee leven.
Nieuw!!: Ordovicium en Mosdiertjes · Bekijk meer »
Mossen
De mossen of bladmossen (stam Bryophyta Schimper 1836, vroeger ook wel in de rang van klasse als Musci of Bryopsida) zijn kleine, kruidachtige landplanten, die solitair tot dicht op elkaar gepakt groeien in matten of kussens op rotsen, bodem of als epifyten op de stam of bladeren van bomen.
Nieuw!!: Ordovicium en Mossen · Bekijk meer »
New York (stad)
New York is de grootste stad van de Verenigde Staten van Amerika.
Nieuw!!: Ordovicium en New York (stad) · Bekijk meer »
Niche (ecologie)
In de ecologie is niche de plaats die een soort of een populatie in een ecosysteem inneemt.
Nieuw!!: Ordovicium en Niche (ecologie) · Bekijk meer »
Noord-Amerika
Kaart: The World Factbook CIA Satellietafbeelding van Noord-Amerika Noord-Amerika is een continent dat volledig op het noordelijk halfrond ligt en bijna volledig binnen het westelijk halfrond.
Nieuw!!: Ordovicium en Noord-Amerika · Bekijk meer »
Ohio (staat)
Ohio (OH) is een van de staten van de Verenigde Staten in het Middenwesten met als hoofdstad Columbus.
Nieuw!!: Ordovicium en Ohio (staat) · Bekijk meer »
Ontsluiting (geologie)
Upper Greensand. Een ontsluiting is een plaats waar een gesteente aan de oppervlakte komt (dagzoomt) en onbegroeid te zien is.
Nieuw!!: Ordovicium en Ontsluiting (geologie) · Bekijk meer »
Paleocontinent
Een paleocontinent is een continent dat tijdens de geologische geschiedenis bestond en is opgegaan in de huidige continenten, eventueel door eerst in andere paleocontinenten over te gaan.
Nieuw!!: Ordovicium en Paleocontinent · Bekijk meer »
Paleogeografie
bewegingen van de continenten in de laatste 250 miljoen jaar Paleogeografie van Nederland (3850 v Chr) De paleogeografie is de tak binnen de aardwetenschappen die de ligging en bewegingen van aardplaten alsmede de verdeling van land, zee en gebergten door de geologische geschiedenis heen bestudeert.
Nieuw!!: Ordovicium en Paleogeografie · Bekijk meer »
Paleoklimatologie
Paleoklimatologie is de studie van het klimaat met behulp van gegevens die in de bodem zijn opgeslagen.
Nieuw!!: Ordovicium en Paleoklimatologie · Bekijk meer »
Paleozoïcum
Het geologisch tijdperk Paleozoïcum (Grieks voor oud leven) is een era in de geologische tijdschaal die het gedeelte van de geschiedenis van de Aarde tussen 541 en 251,902 miljoen jaar geleden omvat.
Nieuw!!: Ordovicium en Paleozoïcum · Bekijk meer »
Parts per million
Parts per million (ppm) oftewel delen per miljoen is een maat voor concentratie.
Nieuw!!: Ordovicium en Parts per million · Bekijk meer »
Periode (tijdperk)
Een periode in de geologische geschiedenis is een onderverdeling van een era.
Nieuw!!: Ordovicium en Periode (tijdperk) · Bekijk meer »
Perm-Trias-massa-extinctie
De Perm-Trias-massa-extinctie was een zeer grote massa-extinctie van plant- en diersoorten die ca.
Nieuw!!: Ordovicium en Perm-Trias-massa-extinctie · Bekijk meer »
Planten
Planten (Viridiplantae binnen de Archaeplastida, oorspronkelijk Plantae) zijn organismen die zich niet kunnen voortbewegen en die fotosynthese vertonen.
Nieuw!!: Ordovicium en Planten · Bekijk meer »
Predator
anolis Predator of natuurlijke vijand is in de ecologie de aanduiding voor een dier, dat zijn dierlijke prooi actief bejaagt om die te doden.
Nieuw!!: Ordovicium en Predator · Bekijk meer »
Proterozoïcum
Het geologisch tijdperk Proterozoïcum is een van de eonen waarin de geologische tijdschaal is ingedeeld.
Nieuw!!: Ordovicium en Proterozoïcum · Bekijk meer »
Roderick Murchison
Roderick Impey Murchison (Tarradale, Muir of Ord, (Schotland), 19 februari 1792 – Londen, 22 oktober 1871) was een Schotse geoloog en paleontoloog die vooral bekend is om stratigrafisch onderzoek naar het Paleozoïcum.
Nieuw!!: Ordovicium en Roderick Murchison · Bekijk meer »
Rugosa
De Rugosa, ook wel de tetracorallia of hoornkoralen genoemd, zijn een orde van uitgestorven solitaire en koloniale koralen die overvloedig aanwezig waren in zeeën van het Midden-Ordovicium tot het Laat-Perm.
Nieuw!!: Ordovicium en Rugosa · Bekijk meer »
Rusland
Rusland (Russisch: Росси́я, Rossija), officieel ook de Russische Federatie (Russisch: Росси́йская Федера́ция, Rossijskaja Federatsija), is een land dat geografisch gedeeltelijk gelegen is in Europa (Europees Rusland) en gedeeltelijk in Azië.
Nieuw!!: Ordovicium en Rusland · Bekijk meer »
Scandinavië
Rood: Noorwegen, Zweden, Denemarken.Oranje: Finland, IJsland, Faeröereilanden. Satellietopname van Noorwegen, Zweden en Finland in de winter Typisch Scandinavische huizen in Noorwegen Kaart uit Scandinavië uit 1539, de Carta Marina van Olaus Magnus. Scandinavië is de naam waarmee een gebied in het noorden van Europa wordt aangeduid.
Nieuw!!: Ordovicium en Scandinavië · Bekijk meer »
Schimmels
Schimmels of zwammen, wetenschappelijke naam: Fungi (ook wel Myceteae) zijn alle eukaryotische organismen die samen het rijk van de Fungi vormen.
Nieuw!!: Ordovicium en Schimmels · Bekijk meer »
Schotland
Schotland (Engels en Schots: Scotland, Schots-Gaelisch: Alba) is een voormalig koninkrijk en constituerend land van het Verenigd Koninkrijk.
Nieuw!!: Ordovicium en Schotland · Bekijk meer »
Science
Science is een van de meest gerenommeerde wetenschappelijke tijdschriften ter wereld.
Nieuw!!: Ordovicium en Science · Bekijk meer »
Serie (stratigrafie)
Een serie is het chronostratigrafisch equivalent van een geochronologisch tijdvak (epoch).
Nieuw!!: Ordovicium en Serie (stratigrafie) · Bekijk meer »
Siberië
Historisch Siberië (en Siberië volgens verscheidene westerse bronnen) Siberië (Russisch: Сибирь, Sibir) is de naam voor een groot gebied in Noord-Azië dat voor het grootste deel is gelegen in het Aziatische deel van Rusland.
Nieuw!!: Ordovicium en Siberië · Bekijk meer »
Siberisch Kraton
Locatie van het Siberisch schild in Azië Het Siberisch Kraton, dat overeenkomt met het voormalige continent Siberia, is een van de oudste kratons op Aarde en bestond al ten tijde van het Archeïcum.
Nieuw!!: Ordovicium en Siberisch Kraton · Bekijk meer »
Siluur
Het Siluur is in de geologische tijdschaal een periode (en in de stratigrafie een systeem) van ongeveer 443 tot 419 Ma (miljoen jaar geleden).
Nieuw!!: Ordovicium en Siluur · Bekijk meer »
Slakken
Slakken of buikpotigen (Gastropoda) zijn een klasse in de stam van de weekdieren (Mollusca).
Nieuw!!: Ordovicium en Slakken · Bekijk meer »
Sokkel (geologie)
Met sokkel (beter bekend onder de Engelse naam basement), grondgebergte, kristallijn moedergesteente of kristallijn basement wordt in de geologie het hardere gesteente aangeduid dat onder afzettingsgesteentes, gesedimenteerd in bekkens, te vinden is.
Nieuw!!: Ordovicium en Sokkel (geologie) · Bekijk meer »
Spoor (bloem)
Een spoor bij een bloem is een hol, meestal vrij conisch uitsteeksel aan de voet van een kelkblad, kroonblad of vergroeide kroon.
Nieuw!!: Ordovicium en Spoor (bloem) · Bekijk meer »
Sporenfossiel
Een stelsel van graafgangen door kreeftachtigen. Een sporenfossiel of ichnofossiel is een gefossiliseerd spoor van een organisme ofwel een type fossiel dat niet een overblijfsel is van een dood dier of dode plant, maar een representatie van biologische activiteit in een gesteente laat zien.
Nieuw!!: Ordovicium en Sporenfossiel · Bekijk meer »
Stratigrafie
Sedimentaire lagen in Zuid-Turkije. Stratigrafie (Latijn: stratum, laag; Grieks: γράφειν, gráphein, beschrijven) is een vakgebied binnen de aardwetenschappen dat zich bezighoudt met bestudering van de volgorde van opeenvolgende gesteentelagen (stratificatie), met als doel aardlagen te dateren en beschrijven.
Nieuw!!: Ordovicium en Stratigrafie · Bekijk meer »
Stromatoliet
Hamelin Pool) Huy, Sachsen-Anhalt) Assegebergte bij Braunschweig, een van de exemplaren die Kalkowsky gebruikte voor zijn beschrijving (1908) Stromatolieten (van het Griekse stroma.
Nieuw!!: Ordovicium en Stromatoliet · Bekijk meer »
Stromatoporen
Stromatoporoidea is een orde van koloniale ongewervelden, die tot voor kort in het Devoon uitgestorven werd geacht.
Nieuw!!: Ordovicium en Stromatoporen · Bekijk meer »
Symbiose
Symbiose (Oudgrieks: (ἠ) συμβίωσις: (het) samenleven) is in de biologie het langdurig samenleven van twee of meer organismen van verschillende soorten, waarbij de samenleving voor ten minste een van de organismen gunstig, of zelfs noodzakelijk is.
Nieuw!!: Ordovicium en Symbiose · Bekijk meer »
Systeem (stratigrafie)
In de chronostratigrafie, een vakgebied binnen de geologie, is een systeem een geologisch gezien samenhangende aardlaag, dat wil zeggen een aardlaag die gevormd is in een bepaald geologisch tijdperk.
Nieuw!!: Ordovicium en Systeem (stratigrafie) · Bekijk meer »
Tabulata
Tabulata vormen een uitgestorven orde van koralen.
Nieuw!!: Ordovicium en Tabulata · Bekijk meer »
Tremadocien
Het geologisch tijdperk Tremadocien (Vlaanderen: Tremadociaan) of Tremadoc is in de geologische tijdschaal de oudste tijdsnede in het Vroeg-Ordovicium.
Nieuw!!: Ordovicium en Tremadocien · Bekijk meer »
Trilobieten
De Trilobieten (Trilobita, vertaald drielobbigen) vormen een bekende klasse uitgestorven geleedpotigen, die in zee leefden.
Nieuw!!: Ordovicium en Trilobieten · Bekijk meer »
Tunesië
Satellietfoto Tunesië Tunesië (Arabisch: تونس, Frans: Tunisie), officieel de Republiek Tunesië (Arabisch: الجمهورية التونسية, al-Jumhūrīyah at-Tūnisīyah, Frans: République tunisienne), is een land in Noord-Afrika dat grenst aan Algerije en Libië en aan de Middellandse Zee.
Nieuw!!: Ordovicium en Tunesië · Bekijk meer »
Turbidiet
Menden in het Sauerland. De complete Bouma-sequentie kan in deze afzetting herkend worden. Een turbidiet is een sedimentaire structuur die wordt afgezet door een troebelingsstroom.
Nieuw!!: Ordovicium en Turbidiet · Bekijk meer »
Tweekleppigen
Tweekleppigen (Bivalvia) zijn een klasse van in water levende weekdieren (Mollusca).
Nieuw!!: Ordovicium en Tweekleppigen · Bekijk meer »
Uitsterven
Jura. Tekening uit Meyers Konversations-Lexikon (1885-1890). In de biogeografie is uitsterven het eindigen van het bestaan van een soort of een andere taxonomische groep.
Nieuw!!: Ordovicium en Uitsterven · Bekijk meer »
Universiteit van Cambridge
De Universiteit van Cambridge is een universiteit in de Engelse stad Cambridge en behoort met die van Oxford tot de twee beroemdste en oudste universiteiten van het Verenigd Koninkrijk.
Nieuw!!: Ordovicium en Universiteit van Cambridge · Bekijk meer »
Universiteit van Miami
De Universiteit van Miami, ook bekend als UM of The U, is een universiteit in de Verenigde Staten die in 1925 werd opgericht.
Nieuw!!: Ordovicium en Universiteit van Miami · Bekijk meer »
Verenigd Koninkrijk
Het Verenigd Koninkrijk, officieel het Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Noord-Ierland, afgekort VK (Engels: United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland, afgekort UK, informeel Britain), is een soevereine staat in West-Europa met ongeveer 67,7 miljoen inwoners, gelegen tussen de Noordzee en de Atlantische Oceaan.
Nieuw!!: Ordovicium en Verenigd Koninkrijk · Bekijk meer »
Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Ierland
Het Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Ierland was een staat in West-Europa van 1801 tot 1927.
Nieuw!!: Ordovicium en Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Ierland · Bekijk meer »
Wales
Wales (verouderd Nederlands: Wallis of Kymrië, Welsh: Cymru, Latijn: Cambria) maakt als constituerend land met Engeland, Noord-Ierland en Schotland deel uit van het Verenigd Koninkrijk.
Nieuw!!: Ordovicium en Wales · Bekijk meer »
Wisconsin
Wisconsin is een van de staten van de Verenigde Staten.
Nieuw!!: Ordovicium en Wisconsin · Bekijk meer »
Zandsteen
Zandsteen Oppervlak van Bentheimer zandsteen, type Gildehaus Zandsteen 20x vergroot Zandsteen is een sedimentair- of afzettingsgesteente dat voornamelijk bestaat uit zandkorrels.
Nieuw!!: Ordovicium en Zandsteen · Bekijk meer »
Zeeniveau
cm Het zeeniveau is de gemiddelde hoogte van de zeespiegel (het vlak van de zee), als alle variaties die het gevolg zijn van de getijden worden weggemiddeld.
Nieuw!!: Ordovicium en Zeeniveau · Bekijk meer »
Zeeschorpioenen
Zeeschorpioenen (Eurypterida) zijn een groep uitgestorven geleedpotigen, behorend tot de gifkaakdragers (Chelicerata), die leefden van 500 tot 245 miljoen jaar geleden.
Nieuw!!: Ordovicium en Zeeschorpioenen · Bekijk meer »
Zeesterren
garnaal ''Periclimenes imperator'' leeft op zeesterren uit het geslacht ''Linckia''. Zeesterren (Asteroidea) zijn een groep van ongewervelde dieren die behoren tot de stekelhuidigen.
Nieuw!!: Ordovicium en Zeesterren · Bekijk meer »
Zuidelijk halfrond
Het zuidelijk halfrond Poster met de tekst "Ushuaia, einde van de wereld". Ushuaia in Argentinië is de meest zuidelijke stad ter wereld. Het zuidelijk halfrond is het gedeelte van de Aarde ten zuiden van de evenaar.
Nieuw!!: Ordovicium en Zuidelijk halfrond · Bekijk meer »
Zuurstof (element)
Zuurstof is een chemisch element met symbool O (Uit het Latijn: oxygenium) en atoomnummer 8.
Nieuw!!: Ordovicium en Zuurstof (element) · Bekijk meer »
Zweden
Zweden, officieel het Koninkrijk Zweden (Zweeds:; Noord-Samisch), is een Scandinavisch land in Noord-Europa.
Nieuw!!: Ordovicium en Zweden · Bekijk meer »
1990-1999
De jaren 1990-1999 (van de christelijke jaartelling) zijn een decennium in de 20e eeuw.
Nieuw!!: Ordovicium en 1990-1999 · Bekijk meer »
