Inhoudsopgave
876 relaties: Aandacht, Aandoening, Aangeboren kennis, Aardatmosfeer, Abhidhammapitaka, Abiogenese, Abraham Maslow, Abstractie, Actiepotentiaal, Acupunctuur, Ademhalingsstelsel (mens), Advaita Vedanta, Afasie, Afhankelijk ontstaan, Aggregatietoestand, Agnosie, Aladin en de wonderlamp, Alan Turing, Albert Einstein, Albert Kok, Alfred North Whitehead, Alfred Russel Wallace, Algehele anesthesie, Algoritme, Alister Hardy, Allan Hobson, Allegorie (beeldende kunst), Alternatieve geneeswijze, Amfifiel, Analogie (psychologie), Anamnese (Plato), Anaximander, Anaximenes, Ander, Anesthesioloog, Angst, Animalisering, Anselm Grün, Antenne (straling), Antieke filosofie, Antonio Damasio, Antropologie, Antropomorfisme, Antroposofie, Apeiron, Archetype (model), Argument (logica), Aristoteles, Arm (ledemaat), Arnold Geulincx, ... Uitbreiden index (826 meer) »
Aandacht
Aandacht is het cognitief proces van het gericht waarnemen van de omgeving.
Bekijken Bewustzijn en Aandacht
Aandoening
Een aandoening is een afwijking van de gezonde toestand van lichaam of geest.
Bekijken Bewustzijn en Aandoening
Aangeboren kennis
Aangeboren kennis is een begrip in de filosofie.
Bekijken Bewustzijn en Aangeboren kennis
Aardatmosfeer
halo heeft. mesosfeer over in de thermosfeer en de exosfeer en wordt het blauw langzaam zwart. De aardatmosfeer of dampkring is de atmosfeer om de aarde.
Bekijken Bewustzijn en Aardatmosfeer
Abhidhammapitaka
De Abhidhamma (ook wel Abhidhamma-pitaka) is het derde en laatst toegevoegde deel van het Pali Canon van de Theravada traditie van het Boeddhisme.
Bekijken Bewustzijn en Abhidhammapitaka
Abiogenese
Abiogenese of de oorsprong van het leven is het natuurlijke proces waarbij leven is ontstaan uit niet-levende materie, zoals eenvoudige organische verbindingen.
Bekijken Bewustzijn en Abiogenese
Abraham Maslow
Abraham Harold Maslow (Brooklyn, 1 april 1908 – Menlo Park, 8 juni 1970) was een Amerikaans klinisch psycholoog.
Bekijken Bewustzijn en Abraham Maslow
Abstractie
Abstractie is het inductieve proces van het weglaten van alle niet-essentiële informatie en secundaire aspecten en vervolgens generaliseren om zo de meer fundamentele structuren zichtbaar te maken.
Bekijken Bewustzijn en Abstractie
Actiepotentiaal
Diagram van een actiepotentiaal Een actiepotentiaal is in de fysiologie een zelfstandig gegenereerde golf van elektrische ontlading over de membraan van een exciteerbare cel, zoals een neuron of een spiercel.
Bekijken Bewustzijn en Actiepotentiaal
Acupunctuur
Acupunctuurkaart uit de Ming-dynastie Acupunctuur (vereenvoudigd Chinees: 针灸; traditioneel Chinees: 針灸; pinyin: zhēn jiǔ; Kantonees: Cham Kauw; Latijn acus.
Bekijken Bewustzijn en Acupunctuur
Ademhalingsstelsel (mens)
Het ademhalingsstelsel is het orgaansysteem bij de mens dat dient voor de gaswisseling: het uitwisselen van zuurstof (O2) en koolstofdioxide (CO2).
Bekijken Bewustzijn en Ademhalingsstelsel (mens)
Advaita Vedanta
De advaita vedanta (Sanskriet अद्वैत वेदान्त; IAST advaita vedānta; IPA) is een filosofisch-religieuze onderschool binnen de vedanta en is een puur monistische of nondualistische manier van denken.
Bekijken Bewustzijn en Advaita Vedanta
Afasie
Afasie is een taalstoornis (ICD-10: R47.0: dysfasie en afasie).
Bekijken Bewustzijn en Afasie
Afhankelijk ontstaan
Afhankelijk ontstaan (Pali: paticca samuppada; Sanskriet: pratītya-samutpāda) is het principe van causaliteit, hoe dingen ontstaan afhankelijk van een oorzaak, en is een van de centrale leringen in het boeddhisme.
Bekijken Bewustzijn en Afhankelijk ontstaan
Aggregatietoestand
De aggregatietoestand is de - zintuiglijk, bijvoorbeeld met het blote oog, waarneembare - verschijningsvorm van een gegeven hoeveelheid materie.
Bekijken Bewustzijn en Aggregatietoestand
Agnosie
Agnosie (afgeleid van het Grieks ἀγνωσία agnōsia.
Bekijken Bewustzijn en Agnosie
Aladin en de wonderlamp
Aladin en de wonderlamp, ook geschreven als Aladdin of Alladin (Arabisch: علاء الدين, Perzisch: علاءالدین و چراغ جادو داستان), is een van de bekendste sprookjes uit de verhalencyclus Duizend-en-een-nacht, hoewel het in werkelijkheid geen deel uitmaakte van de oorspronkelijke Arabische tekst.
Bekijken Bewustzijn en Aladin en de wonderlamp
Alan Turing
Alan Mathison Turing (Maida Vale (Londen), 23 juni 1912 – Wilmslow, 7 juni 1954) was een Britse wiskundige, computerpionier en informaticus, mathematisch bioloog en logicus.
Bekijken Bewustzijn en Alan Turing
Albert Einstein
Handtekening Begin van een toespraak van Albert Einstein. ''"Ladies'' (kucht) ''and gentlemen, our age is proud of the progress it has made in men's intellectual development. The search and striving for truth and knowledge is one of the highest of men's qualities..."'' United Jewish Appeal, 11 april 1943.
Bekijken Bewustzijn en Albert Einstein
Albert Kok
Albert Kok (Singapore, 1 oktober 1939) is een Nederlandse psycholoog.
Bekijken Bewustzijn en Albert Kok
Alfred North Whitehead
Alfred North Whitehead (Ramsgate (Kent), 15 februari 1861 - Cambridge (Massachusetts), 30 december 1947) was een Brits-Amerikaanse filosoof, natuurkundige en wiskundige.
Bekijken Bewustzijn en Alfred North Whitehead
Alfred Russel Wallace
Alfred Russel Wallace (Usk (Monmouthshire), 8 januari 1823 – Broadstone (Dorset), 7 november 1913) was een Brits natuuronderzoeker, geograaf, antropoloog en bioloog (entomoloog).
Bekijken Bewustzijn en Alfred Russel Wallace
Algehele anesthesie
Anesthesie-masker Algehele anesthesie, of narcose, is die vorm van anesthesie waarbij de patiënt het bewustzijn verliest.
Bekijken Bewustzijn en Algehele anesthesie
Algoritme
Algoritme om een willekeurig veelvlak in driehoeken op te delen (in het algemeen heeft dit probleem meerdere oplossingen, de bereikte oplossing hangt dus af van het gebruikte algoritme) Een algoritme is een stappenplan bestaande uit een set regels in vaste volgorde om tot een oplossing te komen en het einddoel te bereiken.
Bekijken Bewustzijn en Algoritme
Alister Hardy
Alister Clavering Hardy (10 februari 1896 - 22 mei 1985) was een Britse zeebioloog, die vooral bekend werd door zijn theorie van de watermensaap oftewel AAT - Aquatic Ape Theory.
Bekijken Bewustzijn en Alister Hardy
Allan Hobson
Allan Hobson John Allan Hobson (1933) is een Amerikaanse neuropsychiater die bekendheid verwierf toen hij, samen met zijn landgenoot Robert McCarley, de "Activatie-synthese hypothese" introduceerde als verklaring voor het ontstaan van de remslaap.
Bekijken Bewustzijn en Allan Hobson
Allegorie (beeldende kunst)
Giambattista Tiepolo, ''Allegorie met Venus en Tijd'', 1754-1757, Olieverf op doek, National Gallery Londen Een allegorie is in de beeldende kunst een symbolische voorstelling waarbij een idee of abstract begrip (bijvoorbeeld deugden en ondeugden) wordt verbeeld door één of meer personificaties, personen en concrete zaken.
Bekijken Bewustzijn en Allegorie (beeldende kunst)
Alternatieve geneeswijze
Kruidengeneeskunde is een alternatieve geneeswijze. Alternatieve geneeswijze en complementaire geneeswijze zijn behandelmethoden en diagnostische concepten die niet tot de reguliere geneeskunde behoren, en waarvan de werking niet wetenschappelijk is bewezen en/of waarvan de werking wetenschappelijk ontkracht is.
Bekijken Bewustzijn en Alternatieve geneeswijze
Amfifiel
Fosfolipiden vertonen amfifiele eigenschappen Een amfifiele of amfipatische verbinding bevat zowel hydrofobe als hydrofiele eigenschappen.
Bekijken Bewustzijn en Amfifiel
Analogie (psychologie)
Een analogie is een overeenkomst tussen twee objecten en begrippen.
Bekijken Bewustzijn en Analogie (psychologie)
Anamnese (Plato)
Anamnese (Oudgrieks: anamnêsis) is het ‘zich herinneren’ van de vormen of ideeën der ideeënwereld in de filosofische werken van Plato.
Bekijken Bewustzijn en Anamnese (Plato)
Anaximander
De school van Athene'' van Rafaël. Anaximander (Oudgrieks:, Anaxímandros) was een presocratische filosoof uit het Ionische Milete die leefde van circa 610 tot circa 546 v.Chr.
Bekijken Bewustzijn en Anaximander
Anaximenes
Anaximenes (Oudgrieks:, Anaximếnês) was een presocratische filosoof uit Milete die actief was rond 585−526 v.Chr. Samen met de oudere Thales en Anaximander behoorde hij tot de eerste Griekse filosofen, namelijk de Milesische.
Bekijken Bewustzijn en Anaximenes
Ander
De Ander is een andere persoon dan de Zelf en geeft in de fenomenologie aan dat deze ondanks mogelijke nabijheid en intimiteit altijd vreemd zal blijven.
Bekijken Bewustzijn en Ander
Anesthesioloog
Hedendaagse anesthesioloog aan het werk. Overigens is het in Nederland verboden om op de operatiekamer hand- en polssieraden te dragen. Anesthesioloog aan het werk (anno 1922) Een anesthesioloog, ook wel anesthesist of narcotiseur, is een medisch specialist die zich bezighoudt met het geven van anesthesie aan patiënten die een operatie of een pijnlijk, belastend onderzoek moeten ondergaan en bij vitaal bedreigde patiënten die spoedeisende hulp nodig hebben.
Bekijken Bewustzijn en Anesthesioloog
Angst
''Angst'' (1895), Maria Yakunchikova Angst is een emotie veroorzaakt door een waargenomen of vermeende bedreiging en leidt tot vermijding of ontwijking van de oorzaak.
Bekijken Bewustzijn en Angst
Animalisering
'De tijd vliegt', een voorbeeld van animalisering Een animalisering of animalisatie is een stijlfiguur waarbij een niet-levend iets wordt voorgesteld als iets levends.
Bekijken Bewustzijn en Animalisering
Anselm Grün
Grün in Cologne (2007) Anselm Grün', OSB (Junkershausen, 14 januari 1945) is een Duitse Benedictijnerpater, schrijver van spirituele boeken, referent in spirituele thema’s, geestelijk verzorger en cursusleider voor meditatie- en contemplatieve trainingen.
Bekijken Bewustzijn en Anselm Grün
Antenne (straling)
Schotelantennes van een radiotelescoop in Cambridgeshire Gsm-mast met schotel- of richtantennes VHF Een antenne is een inrichting voor het uitzenden en het ontvangen van radiogolven.
Bekijken Bewustzijn en Antenne (straling)
Antieke filosofie
Antieke filosofie ofwel klassieke filosofie is meestal de aanduiding voor de filosofie van de klassieke Griekse en enkele Romeinse filosofen.
Bekijken Bewustzijn en Antieke filosofie
Antonio Damasio
António Rosa Damásio (Lissabon, 25 februari 1944) is een Portugees neuroloog, hoogleraar en schrijver, die al tientallen jaren in de VS woont en werkt.
Bekijken Bewustzijn en Antonio Damasio
Antropologie
Antropologie (Grieks: ανθρωπολογία; menskunde of mensleer) is een wetenschap die de mens in al zijn aspecten, zowel fysiek als cultureel, bestudeert.
Bekijken Bewustzijn en Antropologie
Antropomorfisme
Antropomorfisme is het toekennen van menselijke eigenschappen aan niet-menselijke wezens of voorwerpen: het tonen of behandelen van andere dieren, goden en voorwerpen alsof ze menselijk zijn qua uiterlijk, karakter of gedrag.
Bekijken Bewustzijn en Antropomorfisme
Antroposofie
Antroposofie (van het Griekse: ἄνθρωπος, ánthrōpos "mens" en σοφία sophía "wijsheid") is een spirituele filosofie en occulte wetenschap gebaseerd op de leer van Rudolf Steiner (1861–1925), die het bestaan postuleert van een geestelijke wereld die toegankelijk zou zijn via innerlijke ontwikkeling.
Bekijken Bewustzijn en Antroposofie
Apeiron
Apeiron (Oudgrieks: ἄπειρον) is een begrip komt uit de presocratische natuurfilosofie en werd voor het eerst gebruikt door Anaximander van Milete (ca. 610-546 v.Chr.). Zijn filosofie is slechts fragmentarisch bekend via andere schrijvers.
Bekijken Bewustzijn en Apeiron
Archetype (model)
De mandala, door Carl Gustav Jung het archetype van de totaliteit of heelheid genoemd Engel als archetypisch symbool Het gewervelde archetype van Richard Owen Een archetype (Grieks: αρχη, begin, bron) is een geïdealiseerd oermodel dat ten grondslag ligt aan latere varianten.
Bekijken Bewustzijn en Archetype (model)
Argument (logica)
Casparus Barlaeus (1584-1648), hoogleraar in de wijsbegeerte aan het Amsterdamse Athenaeum; zeer begaafd Latijnsch dichter en redenaar. Voorbeeld van een stelling met ondersteunende argumenten (groen) en een tegenargument (rood). Sepik-gemeenschap. De stoel stond in het midden van het mannenhuis en was het centrum van clanvergaderingen.
Bekijken Bewustzijn en Argument (logica)
Aristoteles
Rafaël Aristoteles (Oudgrieks: Ἀριστοτέλης, Aristotélēs) (Stageira, 384 v.Chr. – Chalkis, 322 v.Chr.) was een Griekse filosoof en wetenschapper die met Socrates en Plato wordt beschouwd als een van de invloedrijkste klassieke filosofen in de westerse traditie.
Bekijken Bewustzijn en Aristoteles
Arm (ledemaat)
Moeder en dochter Arm is bij de mens de aanduiding voor het ledemaat dat bovenaan de borstkas is bevestigd.
Bekijken Bewustzijn en Arm (ledemaat)
Arnold Geulincx
Arnold Geulincx (Antwerpen, 31 januari 1624 – Leiden, november 1669) was een Belgisch filosoof in de stromingen van het rationalisme en het occasionalisme.
Bekijken Bewustzijn en Arnold Geulincx
Arousal
Arousal is de activatietoestand van het centrale en autonome zenuwstelsel.
Bekijken Bewustzijn en Arousal
Artefact (archeologie)
Etruskische ''anathema'' van een ''kouros''. Herkomst Chiusi. ca. 550-530 v.C. British Museum, Londen Een artefact (Latijn: arte factum, kunstmatig gemaakt) is ieder verplaatsbaar object in de archeologie dat door de mens is vervaardigd, bewerkt en/of gebruikt.
Bekijken Bewustzijn en Artefact (archeologie)
Arthur Schopenhauer
Arthur Schopenhauer (Danzig, 22 februari 1788 - Frankfurt, 21 september 1860) was een Duits filosoof die een uitgesproken pessimistische wereldbeschouwing formuleerde.
Bekijken Bewustzijn en Arthur Schopenhauer
Artiest
Ilse DeLange, zangeres Een artiest is iemand die zijn of haar artistieke begaafdheid gebruikt om in het openbaar op te treden of zijn of haar kunsten te vertonen.
Bekijken Bewustzijn en Artiest
As (mechanica)
De trapas van een fiets, met de onderdelen om de as in te bouwen Een as of spil is in het algemeen een rechte lijn waaromheen iets anders draait.
Bekijken Bewustzijn en As (mechanica)
Astrologie
Flammarion's houtgravure (1888), anoniem Astrologie of sterrenwichelarij is een verzamelnaam voor ideeën over het veronderstelde verband tussen het lot van mensen en gebeurtenissen op aarde en de stand van de hemellichamen.
Bekijken Bewustzijn en Astrologie
Atman (hindoeïsme)
Atman (Sanskriet, n., आत्मन्, ātman, ook jivatman) is zelf, ziel, geest, diepere essentie van ik, bewustzijn.
Bekijken Bewustzijn en Atman (hindoeïsme)
Atomisme (natuurfilosofie)
Democritus. Het atomisme was een filosofische theorie uit de klassieke oudheid, die stelde dat alle stoffen zijn opgebouwd uit ontelbare, minuscule ondeelbare blokjes: atomen, afgeleid van het Griekse a-tomos (on-deelbaar).
Bekijken Bewustzijn en Atomisme (natuurfilosofie)
Atoom
Een atoom (Oudgrieks: ἄτομος, atomos‚ ondeelbaar) is het uiterst kleine kenmerkende onderdeel van een chemisch element, bestaande uit een kern en een of meer elektronen.
Bekijken Bewustzijn en Atoom
Auditieve cortex
De auditieve cortexFriedbichler, M., Friedbichler, I. & Eerenbeemt, A.M.M. van den (2009).
Bekijken Bewustzijn en Auditieve cortex
Aura (paranormaal)
Kirlianfoto van menselijke hand. De of het aura is een verondersteld energieveld dat, volgens verschillende esoterische stromingen, mensen en ook andere levende wezens zou omgeven.
Bekijken Bewustzijn en Aura (paranormaal)
Autonomie
Autonomie, ook zelfbestuur (politiek) of zedelijke zelfstandigheid (individueel), is de vrijheid en het vermogen van een entiteit, bijvoorbeeld een individu, organisatie of natie, om zelfstandig beslissingen te nemen.
Bekijken Bewustzijn en Autonomie
Autonoom zenuwstelsel
Het autonome zenuwstelsel, ook onwillekeurige, vegetatieve of viscerale zenuwstelsel genoemd, is het deel van het perifeer zenuwstelsel dat een groot aantal onbewust plaatsvindende functies reguleert.
Bekijken Bewustzijn en Autonoom zenuwstelsel
Averroïsme
St. Thomas Aquinas verwart Averroes - Giovanni di Paolo Averroes in ''Triomf van St. Thomas'' - Andrea de Bonaiuto Averroïsme is een filosofische trend onder de scholastici van de 13e eeuw.
Bekijken Bewustzijn en Averroïsme
Avicenna
Avicenna in een manuscript uit 1271 Canon van de geneeskunde Ibn Sina of (Latijn) Avicenna (voluit Aboe Ali Al-Hoessein Ibn Abdoellah Ibn Sina Balkhi, nabij Balkh, 980 – Hamadan, 1037) was een medicus, geoloog, paleontoloog, natuurkundige, psycholoog, wiskundige, wetenschapper, filosoof en alchemist van Perzische afkomst.
Bekijken Bewustzijn en Avicenna
Axioma
Een axioma (of postulaat) is in de wiskunde en de logica, sinds Euclides en Aristoteles, een niet bewezen, maar als grondslag aanvaarde bewering.
Bekijken Bewustzijn en Axioma
Axiomatische methode
De axiomatische methode is een wijze van argumentatie in de formele wetenschappen (m.n. wiskunde en logica) waarbij resultaten worden gepresenteerd als een reeks stellingen die een voor een worden afgeleid uit een stelsel van axiomata en definities.
Bekijken Bewustzijn en Axiomatische methode
Axon
Afbeelding van een neuron. Het axon is voor het grootste deel omgeven door beschermende cellen van Schwann. Groeiconus Histologische kleuring van een groeiconus Een axon, Oudgrieks: ἄξων, áxōn, as of zenuwvezel is een uitloper van een zenuwcel die elektrische impulsen geleidt.
Bekijken Bewustzijn en Axon
Über-ich
Het Über-ich, ook het superego genoemd, functioneert in de theorieën van Sigmund Freud als een censurerende kracht ten opzichte van het Es.
Bekijken Bewustzijn en Über-ich
Baby
Baby Een baby is een kind in de eerste levensfase.
Bekijken Bewustzijn en Baby
Bas Haring
Sebastiaan (Bas) Haring (De Bilt, 23 april 1968) is een Nederlandse filosoof en informaticus, schrijver van kinderboeken en populairwetenschappelijk werk, televisiepresentator bij de RVU en hoogleraar aan de Universiteit van Leiden, waar hij de leerstoel "publiek begrip van wetenschap" bekleedt.
Bekijken Bewustzijn en Bas Haring
Beeld (optica)
Een beeld in de optica ontstaat op de plaats waar de lichtstralen samenvallen die van een voorwerp afkomstig zijn en door een lens of een spiegel gebundeld zijn.
Bekijken Bewustzijn en Beeld (optica)
Beeldscherm
De lcd- of tft-monitor en de CRT-monitor samen op een bureau Een beeldscherm is een apparaat dat bewegende beelden kan tonen.
Bekijken Bewustzijn en Beeldscherm
Beeldvormend medisch onderzoek
CT-scan waarbij het oppervlak weergegeven wordt in 3D Beeldvormend medisch onderzoek of medische beeldvorming is geneeskundig onderzoek, waarbij een afbeelding van het inwendige van het lichaam wordt gemaakt.
Bekijken Bewustzijn en Beeldvormend medisch onderzoek
Been (ledemaat)
Mannen- en vrouwenbenen links:paardenbeen, midden:hondenpoot, rechts:menselijk been; rood: hoef, pootnagel of teennagel; geel: bal; groen: hiel; blauw: kniegewricht; violet: heupgewricht Een achterpoot, of been bij de mens en paard, is een ledemaat van dieren dat het gewicht deels draagt en dat mede voor voortbeweging zorgt.
Bekijken Bewustzijn en Been (ledemaat)
Behaviorisme
Het behaviorisme (afgeleid van Engels: behavior.
Bekijken Bewustzijn en Behaviorisme
Behoefte
A Christmas Carol'' van Charles Dickens Behoefte is het nodig hebben of het verlangen naar een betere situatie, waaronder het verwerven/bereiken van een goed, dienst, emotie of waarde.
Bekijken Bewustzijn en Behoefte
Benedetto Croce
Benedetto Croce Benedetto Croce (Pescasseroli, 25 februari 1866 - Napels, 20 november 1952) was een Italiaanse filosoof, historicus, literatuurcriticus en politicus, die een dominante rol speelde in het culturele en politieke leven van zijn tijd.
Bekijken Bewustzijn en Benedetto Croce
Benedictus de Spinoza
Het betrouwbaarste portret van Spinoza zou deze prent kunnen zijn die was meegebonden in sommige vroege exemplaren van de ''Opera Posthuma'' uit 1677. Het portret in Wolfenbüttel is waarschijnlijk hierop gebaseerd.Nadler 2018, p. 183; met verwijzing naar Ekkart, ''Spinoza in beeld: Het onbekende gezicht'' Benedictus de Spinoza, gelatiniseerde vorm van Baruch Spinoza (Amsterdam, 24 november 1632 – Den Haag, 21 februari 1677) was een Nederlandse filosoof, politiek denker en exegeet uit de Gouden Eeuw.
Bekijken Bewustzijn en Benedictus de Spinoza
Berekenbaarheid
In de complexiteitstheorie is berekenbaarheid een eigenschap van functies.
Bekijken Bewustzijn en Berekenbaarheid
Bert Keizer
Bert Keizer (Amersfoort, 1947) is een Nederlandse arts, filosoof en schrijver.
Bekijken Bewustzijn en Bert Keizer
Bertrand Russell
Bertrand Arthur William Russell (Trellech (Monmouthshire, Wales), 18 mei 1872 – Penrhyndeudraeth (Gwynedd, Wales), 2 februari 1970) was een Britse filosoof, historicus, logicus, wiskundige, voorvechter voor sociale vernieuwing, humanist, pacifist en een prominent atheïstisch rationalist.
Bekijken Bewustzijn en Bertrand Russell
Beschrijving
wijnpers. Een beschrijving is het geven van een samenhangende opsomming van alles wat men aan het te beschrijven persoon, object (voorwerp), begrip of proces kan waarnemen.
Bekijken Bewustzijn en Beschrijving
Besluitvormingstheorie
Besluitvormingstheorie poogt een verklaring te geven van het rationele besluitvormingsproces in onzekerheid van mensen en organisaties.
Bekijken Bewustzijn en Besluitvormingstheorie
Bestaan
Met de term bestaan of existentie wordt het 'er zijn' of existeren van een bepaalde entiteit aangeduid.
Bekijken Bewustzijn en Bestaan
Bevalling
De bevalling is de geboorte bij de mens waarbij aan het eind van de zwangerschap de foetus vanuit de baarmoeder van de zwangere vrouw door het geboortekanaal of keizersnede naar buiten komt als baby.
Bekijken Bewustzijn en Bevalling
Beweging (natuurkunde)
Een beweging is een verandering van plaats in de tijd.
Bekijken Bewustzijn en Beweging (natuurkunde)
Bewusteloosheid
Bewusteloosheid is een toestand waarin men het bewustzijn over de omgeving verliest.
Bekijken Bewustzijn en Bewusteloosheid
Bhikkhu
Een bhikkhu (Pali; Sanskriet: bhikṣu) is een boeddhistische monnik.
Bekijken Bewustzijn en Bhikkhu
Bija
Bija is Sanskriet (種子 of shuji is het Japans) voor zaad en is een metafoor voor de herkomst en oorzaak van de dingen, zowel in het hindoeïsme als boeddhisme.
Bekijken Bewustzijn en Bija
Bijna-doodervaring
''Vlucht naar de hemel'' (Jheronimus Bosch) Bestaan bijna-dood-ervaringen? - Universiteit van Nederland Een bijna-doodervaring (gewoonlijk afgekort tot BDE) is een ervaring in een veranderde bewustzijnsstaat van een persoon die klinisch dood is.
Bekijken Bewustzijn en Bijna-doodervaring
Bio-energetica (therapie)
Bio-energetica is een therapeutische zienswijze waarin het verband wordt beschreven tussen inperkende lichamelijke en geestelijke sensaties en ervaringen.
Bekijken Bewustzijn en Bio-energetica (therapie)
Bio-ethiek
Waarom zou je geen onderzoek mogen doen met embryo’s die toch niet meer gebruikt worden? - ethicus dr. Annelien Bredenoord (UMC Utrecht) - Universiteit van Nederland De bio-ethiek is een tak van de moraalwetenschap, die zich bezighoudt met de ethische aspecten van menselijke ingrepen in het menselijk leven en het leven van dieren en planten.
Bekijken Bewustzijn en Bio-ethiek
Biochemie
Biochemie is de natuurwetenschap op het raakvlak van de biologie en de scheikunde.
Bekijken Bewustzijn en Biochemie
Biologie
Animalia - Oeros (''Bos primigenius taurus'') Plantae - Tarwe (''Triticum'') Fungi - Gewone morielje (''Morchella esculenta'') Virus - Gammafaag Biologie is de natuurwetenschap die zich richt op organismen, levensprocessen en levensverschijnselen.
Bekijken Bewustzijn en Biologie
Biosfeer
De biosfeer is het gedeelte van de Aarde waar leven mogelijk is en bevindt zich in de hydrosfeer, de atmosfeer en de lithosfeer.
Bekijken Bewustzijn en Biosfeer
Blindzien
Blindzien (in Engels: Blindsight) is een stoornis in de visuele waarneming waarbij men zich niet bewust is van een object dat in het gezichtsveld wordt aangeboden, maar wel in staat is dit object op onbewust niveau te identificeren.
Bekijken Bewustzijn en Blindzien
Bloed
Bloed is een vloeistof, op basis van water, die in het lichaam van dieren en mensen circuleert voor onder andere de verdeling van zuurstof en voedingsstoffen en voor de afvoer van overtollige stoffen van de stofwisseling.
Bekijken Bewustzijn en Bloed
Bloeddruk
Bloeddrukverloop in de tijd op één plaats Het bloeddrukverloop als functie van de plaats in de bloedsomloop Digitale bloeddrukmeter voor de bovenarm. De manchet is door een slang verbonden met het apparaat Digitale bloeddrukmeter voor meting aan de pols. Het apparaat zit vast aan de manchet Klassieke bloeddrukmeter met een kwikbuis Modernere versie, zonder kwik en met beter afleesbare schaal De bloeddruk of tensie is de vloeistofdruk in het slagadersysteem.
Bekijken Bewustzijn en Bloeddruk
Boeddhisme
Een Boeddhabeeld (Buddharupa) op Lantau-eiland in de stad Hongkong Het boeddhisme is een levensbeschouwelijke en religieuze stroming die ontstond uit de leer die volgens de overlevering werd gesticht door Gautama Boeddha, de historische Boeddha, die volgens de overlevering in de 6e en 5e eeuw v.Chr.
Bekijken Bewustzijn en Boeddhisme
Boeddhistische filosofie
Boeddhistische filosofie is de logische onderbouwing en doordenking van boeddhistische begrippen als essentie-loosheid en wederzijds afhankelijk ontstaan.
Bekijken Bewustzijn en Boeddhistische filosofie
Bonobo
De bonobo (Pan paniscus) is een mensaap en daarmee een van de primaten.
Bekijken Bewustzijn en Bonobo
Bose-Einsteinstatistiek
Albert Einstein in 1921. De Bose-Einsteinstatistiek beschrijft de gemiddelde bezetting voor de energieniveaus van ononderscheidbare bosonen in thermisch evenwicht.
Bekijken Bewustzijn en Bose-Einsteinstatistiek
Bovennatuurlijk
Bovennatuurlijk is datgene waarvan men gelooft dat het zich onttrekt aan natuurlijke processen die de empirische wetenschap onderzoekt.
Bekijken Bewustzijn en Bovennatuurlijk
Brahman (filosofisch concept)
Brahman (ब्रह्मन्) is in het hindoeïsme de ultieme, onveranderlijke werkelijkheid, die het zuiver zijn en bewustzijn is.
Bekijken Bewustzijn en Brahman (filosofisch concept)
Brahmanisme
Het brahmanisme was een vedische religie waaruit de eerste vormen van hindoeïsme zijn ontstaan.
Bekijken Bewustzijn en Brahmanisme
Buitenzintuiglijke waarneming
Buitenzintuiglijke waarneming (extrasensory perception, ESP) of paragnosie is waarneming die onafhankelijk van de bekende zintuiglijke processen gebeurt.
Bekijken Bewustzijn en Buitenzintuiglijke waarneming
Cambrium
Het geologisch tijdvak Cambrium (541 ± 1,0 - 485,4 ± 1,9 miljoen jaar (Ma) geleden) is het onderste systeem of de vroegste periode van de era Paleozoïcum.
Bekijken Bewustzijn en Cambrium
Captcha
Een captcha met de tekst 'smwm'. De letters zijn vervormd en de achtergrond bevat een kleurenovergang om automatische herkenning te bemoeilijken. Deze soort captcha kan reeds met de computer automatisch verwerkt worden. Er bestaan ondertussen betere technieken om captcha's te maken. Een captcha (een afkorting van completely automated public Turing test to tell computers and humans apart) is een reactietest die in de gegevensverwerking wordt gebruikt om te bepalen of er al dan niet sprake is van een menselijke gebruiker.
Bekijken Bewustzijn en Captcha
Cardioloog
Een cardioloog of cardiologe is een medisch specialist op het gebied van de cardiologie.
Bekijken Bewustzijn en Cardioloog
Carl Gustav Hempel
Carl Gustav Hempel (Oranienburg, 8 januari 1905 - Princeton (New Jersey), 9 november 1997) was een wetenschapsfilosoof en aanvankelijk een vertegenwoordiger van het logisch positivisme.
Bekijken Bewustzijn en Carl Gustav Hempel
Carl Gustav Jung
Carl Gustav Jung (Kesswil, 26 juli 1875 – Küsnacht, 6 juni 1961) was een Zwitsers psychiater en psycholoog.
Bekijken Bewustzijn en Carl Gustav Jung
Carl Rogers
Een schetstekening van Rogers Carl Ransom Rogers (Oak Park (Illinois), 8 januari 1902 – La Jolla (Californië), 4 februari 1987) was een Amerikaanse psycholoog en psychotherapeut.
Bekijken Bewustzijn en Carl Rogers
Categorisatie
Categorisatie is het cognitieve proces waarmee mensen (en dieren) een verdeling aanbrengen in objecten in de wereld of hun eigen cognitieve kennis.
Bekijken Bewustzijn en Categorisatie
Centraal zenuwstelsel
Het centrale zenuwstelsel (CZS) van gewervelden omvat de hersenen en het ruggenmerg.
Bekijken Bewustzijn en Centraal zenuwstelsel
Centrum van Broca
Het centrum van BrocaHaan, H.R.M. de & Dekker, W.A.L. (1955-1957).
Bekijken Bewustzijn en Centrum van Broca
Centrum van Wernicke
Het centrum van Wernicke is een deel van de hersenen.
Bekijken Bewustzijn en Centrum van Wernicke
Chakra
Chakra (Pali: chakka, Tibetaans: khorlo, Maleis: cakera) is in de traditionele Indiase cultuur, bijvoorbeeld in het hindoeïsme, een van de plaatsen in het veronderstelde energielichaam van de mens die binnen die traditie van belang worden geacht voor levenskracht ('prana').
Bekijken Bewustzijn en Chakra
Charles Darwin
Charles Robert Darwin (Shrewsbury, 12 februari 1809 – Downe, 19 april 1882) was een Engelse autodidact op het gebied van natuurlijke historie, biologie en geologie.
Bekijken Bewustzijn en Charles Darwin
Charles Hartshorne
Charles Hartshorne (5 juni 1897 - 9 oktober 2000) was een prominente Amerikaanse filosoof die zich voornamelijk bezighield met godsdienstfilosofie en metafysica.
Bekijken Bewustzijn en Charles Hartshorne
Charles Sanders Peirce
Charles Sanders Peirce (spreek uit), vaak afgekort als C.S. Peirce (Cambridge (Massachusetts), 10 september 1839 – Milford (Pennsylvania), 19 april 1914) was een Amerikaanse wetenschapper, filosoof en semioticus.
Bekijken Bewustzijn en Charles Sanders Peirce
Charvaka
Charvaka (Sanskriet: चार्वाक; IAST: cārvāka) of lokayata (IAST: lokāyata) was een materialistische en atheïstische school in India.
Bekijken Bewustzijn en Charvaka
Chögyam Trungpa
Chögyam Trungpa Rinpoche (1939-1987) was een Tibetaans geestelijke, kunstenaar en oprichter van de wereldwijde organisatie Shambhala-Boeddhistische traditie.
Bekijken Bewustzijn en Chögyam Trungpa
Chimpansees
De chimpansees (Pan) zijn een geslacht van de familie mensachtigen (Hominidae).
Bekijken Bewustzijn en Chimpansees
Chinese kamer
De Chinese kamer is een gedachte-experiment dat bedacht werd door John Searle.
Bekijken Bewustzijn en Chinese kamer
Chirurgie
Chirurg aan het werk in een operatiekamer Chirurgie of heelkunde (Oudgrieks: χείρ kheír.
Bekijken Bewustzijn en Chirurgie
Christendom
alt.
Bekijken Bewustzijn en Christendom
Christian Wolff (filosoof)
Christian Wolff Christian Freiherr (von) Wolff (Breslau, 24 januari 1679 - Halle, 9 april 1754) was een Duitse rechtsgeleerde, filosoof, politiek denker en een van de belangrijkste figuren in de Duitse Verlichting.
Bekijken Bewustzijn en Christian Wolff (filosoof)
Cijfer
Een cijfer is een enkelvoudig symbool waarmee een telbaar aantal wordt aangeduid.
Bekijken Bewustzijn en Cijfer
Circadiaan ritme
De hersengebieden die bij de mens het circadiaan ritme reguleren Een circadiaan ritme is een biologisch ritme waarvan de cyclus ongeveer één dag duurt (Latijn: circa.
Bekijken Bewustzijn en Circadiaan ritme
Città di San Marino
Città di San Marino (CIT) is een castello (gemeente) in San Marino met een oppervlakte van 7,09 km² en 4211 inwoners (31-03-2013).
Bekijken Bewustzijn en Città di San Marino
Code (representatie van gegevens)
Een code in de ruimste zin is een aanduiding die voor iets anders staat, een symbool, een verzameling symbolen, een beweging, etc.
Bekijken Bewustzijn en Code (representatie van gegevens)
Cognitie
Cognitie, ook wel kenvermogen, is het vermogen tot kennisverwerving, via zintuiglijke waarneming en het vervolgens verwerken van de informatie door het denken.
Bekijken Bewustzijn en Cognitie
Cognitief proces
Een cognitief proces is een proces dat afhankelijk is van interne, in het bijzonder mentale representaties en verwerking van informatie in de hersenen.
Bekijken Bewustzijn en Cognitief proces
Cognitieve neurowetenschap
De hersenen Cognitieve neurowetenschap is een vakgebied dat een integratie beoogt tussen neurowetenschap en cognitieve psychologie.
Bekijken Bewustzijn en Cognitieve neurowetenschap
Cognitieve psychologie
De cognitieve psychologie is de tak van de psychologie die zich met cognitie bezighoudt, dus met alle psychische processen die te maken hebben met zaken als begrip, kennis, herinneringen en geheugen, probleemoplossen en informatieverwerking.
Bekijken Bewustzijn en Cognitieve psychologie
Cognitieve taalkunde
De cognitieve taalkunde, of cognitivistische taalkunde, is een stroming binnen de linguïstiek die vertrekt vanuit de cognitieve processen die aan taal inherent zijn, en net om die reden antimentalistisch is.
Bekijken Bewustzijn en Cognitieve taalkunde
Cognitiewetenschap
Cognitiewetenschap (in het Engels: Cognitive Science) is een relatief jonge tak van wetenschap, die zich richt op de studie van cognitieve functies.
Bekijken Bewustzijn en Cognitiewetenschap
Coma (geneeskunde)
Coma is in de geneeskunde een staat van diepe bewusteloosheid waarbij de persoon de ogen niet opent op aanspreken, geen opdrachten uitvoert en geen verbale reacties geeft.
Bekijken Bewustzijn en Coma (geneeskunde)
Communicatie
Betekenisgeving: "Dit is een groene boom". De boodschap lijkt te zijn verwerkt, maar er is nog geen reactie zichtbaar. Communicatie is een activiteit waarbij levende wezens betekenissen uitwisselen door op elkaars signalen te reageren.
Bekijken Bewustzijn en Communicatie
Competitie
Competitie is het meten van krachten tussen verschillende partijen, veelal met de bedoeling om er allemaal beter van te worden.
Bekijken Bewustzijn en Competitie
Computer
Apple II, een van de eerste personal computers Een computer is een apparaat waarmee gegevens volgens formele procedures (algoritmen) kunnen worden verwerkt.
Bekijken Bewustzijn en Computer
Concept (filosofie)
Een concept (Latijn concipere - conceptum: bijeen-nemen, be-grijpen, be-vatten) is, in de filosofie en in de wetenschappelijke theorievorming, een basisbegrip: een cognitieve (mentale) eenheid, waarin meerdere ideeën, op grond van hun cognitief ervaren verwantschap, worden samengevat tot een hogere cognitieve klasse.
Bekijken Bewustzijn en Concept (filosofie)
Confabulatie
Confabulatie (of confabuleren) is een stoornis in het geheugen, waarbij iemand overdreven, gefantaseerde of onware verhalen vertelt.
Bekijken Bewustzijn en Confabulatie
Connectionisme
Connectionisme is een benadering binnen terreinen als kunstmatige intelligentie, cognitieve psychologie/cognitieve science en neurowetenschap.
Bekijken Bewustzijn en Connectionisme
Connotatie
De connotatie ('bijklank, ondertoon, bijbetekenis, gevoelswaarde') van een woord of kleine woordgroep is de ermee verbonden voorstelling (de denotatie) die vaak van emotionele aard is, boven op de eigenlijke betekenis van het woord.
Bekijken Bewustzijn en Connotatie
Contemplatie
"The Spirit of Contemplation" van Albert Toft Contemplatie is een andere term voor beschouwing.
Bekijken Bewustzijn en Contemplatie
Contradictie
Een contradictie of tegenspraak is een situatie waarbij twee beweringen of waarnemingen die elkaar uitsluiten tegelijkertijd waar moeten zijn.
Bekijken Bewustzijn en Contradictie
Convergente evolutie
Vogel Divergente evolutie, parallelle evolutie en convergente evolutie Convergente evolutie is de evolutie van dezelfde functie bij verschillende, niet-verwante taxonomische groepen.
Bekijken Bewustzijn en Convergente evolutie
Corpus geniculatum laterale
Het corpus geniculatum lateraleFederative Committee on Anatomical Terminology (FCAT) (1998).
Bekijken Bewustzijn en Corpus geniculatum laterale
Correlatie
Correlatievoorbeelden Correlatie is de statistische samenhang tussen twee grootheden.
Bekijken Bewustzijn en Correlatie
Cortex cingularis anterior
Mediaal deel van het linker hemisphaerium cerebri met de gyrus cinguli. Het voorste deel is de cortex cingularis anterior De cortex cingularis anteriorShanta, T.R., Manocha, S.L. & Bourne, G.H. (1968).
Bekijken Bewustzijn en Cortex cingularis anterior
Counseling
Counseling (soms ook wel als counselling geschreven) is een laagdrempelige vorm van (emotionele) hulpverlening.
Bekijken Bewustzijn en Counseling
Creativiteit
Leonardo da Vinci's helikopter Is nestbouw bij vogels als creativiteit te beschouwen? Wat te denken van dit ongebruikelijke kraaiennest gemaakt van klerenhangers? (Tokyo 2002) Creativiteit wordt in de verschillende wetenschappen nogal verschillend geïnterpreteerd, maar wijst in het algemeen naar een vermogen om iets nieuws te scheppen.
Bekijken Bewustzijn en Creativiteit
Cultuur
Cultuur is dat wat de mens schept.
Bekijken Bewustzijn en Cultuur
Cum hoc ergo propter hoc
Cum hoc ergo propter hoc (Latijn: met dit, dus vanwege dit) is een drogredenering waarbij twee gebeurtenissen die samen optreden ten onrechte worden voorgesteld als oorzaak en gevolg.
Bekijken Bewustzijn en Cum hoc ergo propter hoc
Cybernetica
Cybernetica (van Grieks κυβερνήτης (kybernētēs, stuurman)) is de wetenschap die zich bezighoudt met besturing van biologische en mechanische systemen met behulp van terugkoppeling (feedback).
Bekijken Bewustzijn en Cybernetica
Cytoskelet
Het cytoskelet of celskelet is een netwerk van vezels en buisjes dat de cel stevigheid, vorm en beweeglijkheid geeft.
Bekijken Bewustzijn en Cytoskelet
Dalai lama
De dalai lama is de belangrijkste tulku, gereïncarneerde lama, van de gelug, een van de tradities binnen het Tibetaans boeddhisme.
Bekijken Bewustzijn en Dalai lama
Daniel Dennett
Daniel Clement Dennett (Boston (Massachusetts), 28 maart 1942) is een Amerikaanse filosoof die gespecialiseerd is in vraagstukken betreffende het bewustzijn, de filosofie van de geest en kunstmatige intelligentie.
Bekijken Bewustzijn en Daniel Dennett
Datacompressie
Datacompressie is het representeren van digitale gegevens met minder bits dan de oorspronkelijke representatie.
Bekijken Bewustzijn en Datacompressie
David Chalmers
David Chalmers David John Chalmers (Sydney, 20 april 1966) is een Australische bewustzijnsfilosoof.
Bekijken Bewustzijn en David Chalmers
David Cohen
David Cohen (Deventer, 31 december 1882 – Amsterdam, 3 september 1967) was een Nederlandse classicus, die tijdens de Tweede Wereldoorlog een van de twee voorzitters van de Joodse Raad was.
Bekijken Bewustzijn en David Cohen
David Hume
David Hume (Edinburgh, 7 mei 1711 (26 april volgens de juliaanse kalender) – aldaar, 25 augustus 1776) was een Schotse filosoof en geschiedschrijver uit de tijd van de Verlichting.
Bekijken Bewustzijn en David Hume
Déjà vu
Een déjà vu (uit het Frans: eerder gezien) is een verschijnsel in de psychologie; het betreft de ervaring iets mee te maken waarvan men tegelijkertijd de indruk heeft het al eerder te hebben meegemaakt, terwijl men weet dat dat niet het geval is.
Bekijken Bewustzijn en Déjà vu
De vergissing van Descartes
De vergissing van Descartes: Gevoel, verstand en het menselijk brein is een boek uit 1994 van de neuroloog Antonio Damasio dat gebaseerd is op zijn eerdere wetenschappelijke werk.
Bekijken Bewustzijn en De vergissing van Descartes
Deepak Chopra
Deepak Chopra in 2008 Deepak Chopra (New Delhi, 22 oktober 1946) is een Indiase schrijver van boeken over spiritualiteit, alternatieve geneeskunde en ayurveda en hij woont in de Verenigde Staten.
Bekijken Bewustzijn en Deepak Chopra
Delier
Een delier (Latijn: delirium) is een psycho-organische stoornis.
Bekijken Bewustzijn en Delier
Dementie
Waarom herinneren mensen met dementie zich enkel hun jeugd? - Universiteit van Vlaanderen Dementie is een verzamelnaam voor aandoeningen die gekenmerkt worden door combinaties van meervoudige stoornissen in verstandelijke vermogens (waaronder het geheugen), stemming en gedrag.
Bekijken Bewustzijn en Dementie
Democritus
Democritus van Abdera (Oudgrieks:, Dêmókritos; ca. 460 v.Chr. – ca. 370 v.Chr.) was een Grieks filosoof, astronoom, wiskundige en reiziger.
Bekijken Bewustzijn en Democritus
Dendriet (neurologie)
Schematische weergave van een neuron Dendrieten (van het Griekse dendron, "boom") zijn de vertakte uitlopers van een zenuwcel (neuron).
Bekijken Bewustzijn en Dendriet (neurologie)
Denken
''De Denker'' van Auguste Rodin Denken is een bewust proces waarbij een voorstelling, herinnering of idee wordt gevormd zonder directe stimulus door de zintuigen.
Bekijken Bewustzijn en Denken
Denotatie
Denotatie is het proces van verwijzing naar de letterlijke betekenis van een woord.
Bekijken Bewustzijn en Denotatie
Depersonalisatie
Depersonalisatie of zelfvervreemding is het gevoel buiten de werkelijkheid te staan.
Bekijken Bewustzijn en Depersonalisatie
Deva (godheid)
Godin Durga (op haar vahana Dawon) vecht met Mahishasura (de buffel-demon), de Deva's zitten in de wolken, 18e eeuw Een deva (Pali en Sanskriet) is een god of goddelijk wezen in het hindoeïsme, boeddhisme en het jaïnisme.
Bekijken Bewustzijn en Deva (godheid)
Dhamma
In het boeddhisme heeft de term Dhamma (Pali) of Dharma (Sanskriet) verschillende betekenissen.
Bekijken Bewustzijn en Dhamma
Dharma
Een dharmawiel, een boeddhistisch symbool van dharma Dharma (Devanagari: धर्म) is het geheel van de normen en regels van het persoonlijke en sociale gedrag in India.
Bekijken Bewustzijn en Dharma
Diagnose
Besliskundige Chris Snijders (TU Eindhoven) over diagnoses stellen - Universiteit van Nederland Een diagnose (uit het Grieks: διά-, diá-, door- en γνώσις, gnósis, kennis of oordeel → het nauwkeurig leren kennen) is een beschrijving van de waargenomen verschijnselen, kenmerken, klachten of symptomen, onderscheidingscriteria en hun samenhang en veel gevallen ook de oorzaak.
Bekijken Bewustzijn en Diagnose
Dick Swaab
Dick Frans Swaab (Amsterdam, 17 december 1944) is een Nederlandse arts en neurobioloog, die bekendheid geniet als hersenonderzoeker.
Bekijken Bewustzijn en Dick Swaab
Die Welt als Wille und Vorstellung
Die Welt als Wille und Vorstellung, in het Nederlands De wereld als wil en voorstelling, is het belangrijkste werk van de Duitse filosoof Arthur Schopenhauer.
Bekijken Bewustzijn en Die Welt als Wille und Vorstellung
Diepteperceptie
Diepteperceptie is het waarnemen van de afstand van objecten en het waarnemen van de wereld in drie dimensies, aan de hand van zintuiglijke, normaliter met name visuele, waarnemingen.
Bekijken Bewustzijn en Diepteperceptie
Diercommunicatie
Baltsgedrag van twee kraanvogels Diercommunicatie is de uitwisseling van informatie tussen twee of meer dieren.
Bekijken Bewustzijn en Diercommunicatie
Dieren (biologie)
De dieren (Animalia) vormen een rijk van meercellige levende wezens die tot de eukaryoten behoren.
Bekijken Bewustzijn en Dieren (biologie)
Differentiële diagnose
Een differentiële diagnose, differentiaaldiagnose of diacrise is een wetenschappelijke methode om uit een lijst van mogelijke aandoeningen waaraan een bepaalde patiënt zou kunnen lijden, gegeven de klachten en symptomen die op dat moment bekend zijn, een diagnose te stellen.
Bekijken Bewustzijn en Differentiële diagnose
Diffractie
micrometer. Het scherm staat 1 meter achter de opening. De grootte van het patroon is 30 bij 30 cm. Kristaloriëntatie en bijbehorende diffractiepatronen Diffractie van een golf door twee traliespleten. Het licht uit de spleten interfereert en versterkt elkaar in verschillende ''orden'' m.
Bekijken Bewustzijn en Diffractie
Dimeer
Sacharose is een covalent heterodimeer, bestaande uit een glucose en een fructose. Lintdiagram van een eiwitdimeer van ''Escherichia coli'' galactose-1-fosfaat uridylyltransferase (GALT) als complex met UDP-galactose (uridine difosfaat galactose). Kalium-, zink- en ijzer-ionen zijn voorgesteld als bolletjes en respectievelijk purper, grijs en brons gekleurd.
Bekijken Bewustzijn en Dimeer
Ding an sich
Immanuel Kant. Het Ding an sich is het ding zoals het op zichzelf bestaat, zoals het in wezen is.
Bekijken Bewustzijn en Ding an sich
Dipool
geografische polen. De geografische Noordpool is namelijk de magnetische Zuidpool. Een dipool (van het Grieks di.
Bekijken Bewustzijn en Dipool
Dissociatie (psychologie)
Dissociatie, een term uit de psychologie is een geestesgesteldheid waarin bepaalde gedachten, emoties, waarnemingen of herinneringen buiten het bewustzijn worden geplaatst, tijdelijk niet 'oproepbaar' zijn of minder samenhang vertonen.
Bekijken Bewustzijn en Dissociatie (psychologie)
Dissociatieve amnesie
Dissociatieve amnesie (ook wel dissociatief geheugenverlies) is een psychische aandoening.
Bekijken Bewustzijn en Dissociatieve amnesie
Dissociatieve identiteitsstoornis
Dissociatieve identiteitsstoornis (dis) (in de ICD-terminologie: meervoudige persoonlijkheidsstoornis of multipele persoonlijkheidsstoornis (mps)) is een dissociatieve stoornis waarbij iemand afwisselend twee (of meer) van elkaar te onderscheiden persoonlijkheidstoestanden kan aannemen.
Bekijken Bewustzijn en Dissociatieve identiteitsstoornis
Dissociatieve stoornis
Een dissociatieve stoornis is een psychische aandoening waarbij dissociatie het belangrijkste kenmerk is.
Bekijken Bewustzijn en Dissociatieve stoornis
Djinn (mythisch wezen)
ritueel specialist (bogin) praat met geesten van overledenen via de djinns tijdens een consult, Wereldmuseum Amsterdam André Brouillet, ''L'Exorcisme: Musiciens arabes chassant les djinns du corps d'un enfant'', 1884 Illustratie van een Arabisch sprookje Veertien islamitische afbeeldingen met op afbeelding 8: Sulayman (Salomo) met zijn soldaten.
Bekijken Bewustzijn en Djinn (mythisch wezen)
DNA (biologie)
basenparen uitvergroot. Desoxyribonucleïnezuur, beter bekend als DNA,DNA is een afkorting van het Engelse deoxyribonucleic acid.
Bekijken Bewustzijn en DNA (biologie)
Donald Davidson
Donald Herbert Davidson (Springfield, Massachusetts, 6 maart 1917 – Berkeley, 30 augustus 2003) was een Amerikaans filosoof en hoogleraar filosofie.
Bekijken Bewustzijn en Donald Davidson
Dood
De menselijke schedel is het universele symbool van de dood, Guercino De dood is een onomkeerbare toestand waarbij een voorheen levend organisme geen stofwisseling of andere actieve levensfuncties meer heeft.
Bekijken Bewustzijn en Dood
Douglas Hofstadter
Douglas Hofstadter in 2002 Douglas Richard Hofstadter (New York, 15 februari 1945) is een hoogleraar in cognitieve wetenschappenen aan Indiana University in Bloomington, (Verenigde Staten) en doceert daar aan meerdere faculteiten (Vergelijkende literatuur, Computerwetenschappen, Psychologie en Filosofie).
Bekijken Bewustzijn en Douglas Hofstadter
Draak (fabeldier)
Draak uit de middeleeuwen, ''Nordisk familjebok'' Een van de oudste afbeeldingen van een draak op de Isjtarpoort olifant, afbeelding uit het Aberdeen Bestiarium, 12e eeuw. Een draak is een (meestal groot) mythisch wezen met een slangachtig of anderszins reptielachtig lichaam.
Bekijken Bewustzijn en Draak (fabeldier)
Driedimensionaal
Overzicht van de dimensies in de meetkunde Een kubus met ribbe d 3D-ontwerp van de RandstadRail Driedimensionaal of 3D is een meetkundige omgeving die in drie richtingen, met drie dimensies beschreven wordt.
Bekijken Bewustzijn en Driedimensionaal
Drogreden
''Wanneer een Bewys de gedaante van Waarheid met zich brengt en evenwel ons doet dwaalen, is 't een Drogreden.'' Isaac Watts, 1757. Een drogreden, schijnreden of sofisme is een reden of redenering die niet correct is, maar wel aannemelijk lijkt.
Bekijken Bewustzijn en Drogreden
Droom
''De droom'' van Pierre-Cécile Puvis de Chavannes, 1883 Een droom is een opeenvolging van beelden, gedachten, emoties en gevoelens die zich gewoonlijk onvrijwillig in de geest voordoen gedurende bepaalde fasen van de slaap.
Bekijken Bewustzijn en Droom
Drug
recreatieve drug Drugs, of narcotica zijn chemische stoffen die invloed hebben op het centraal zenuwstelsel.
Bekijken Bewustzijn en Drug
Dualisme
Dualisme is het uitgaan van het bestaan van twee tegenover of naast elkaar bestaande, tot niets anders meer te herleiden grondbeginselen.
Bekijken Bewustzijn en Dualisme
Duits
'''— ''Het Duitse taalgebied'' —''' Verspreiding van het Duits in West- en Midden-Europa Verspreiding in de wereld Het Duits (Deutsch) is een taal behorende tot de West-Germaanse tak van de Germaanse talen.
Bekijken Bewustzijn en Duits
Duiven (vogels)
Duiven (Columbidae) vormen een familie van meestal middelgrote, compact gebouwde vogels met volle, ronde borst en kleine kop.
Bekijken Bewustzijn en Duiven (vogels)
Dynamiek (beweging)
Dynamiek is een woord voor beweging of meer algemeen verandering in de tijd en/of plaats, of ook wel meer algemeen in de zin van contrast.
Bekijken Bewustzijn en Dynamiek (beweging)
Dzogchen
Dzogchen, ook Atiyoga genoemd, is het belangrijkste van de negen yana-systemen (voertuig, pad, weg, instructie) van de nyingmaschool in het Tibetaans boeddhisme.
Bekijken Bewustzijn en Dzogchen
Echografie
in utero'' Echografie, ook wel echoscopie genoemd, is een techniek die gebruikmaakt van (onhoorbaar) ultrageluid, vaak met een frequentie tussen 1 en 10 MHz, dat zich door het lichaam verplaatst en op grensvlakken tussen zachte en hardere structuren reflecteert.
Bekijken Bewustzijn en Echografie
Echolocatie
Animatie van echolocatie Echolocatie is het vermogen van bepaalde dieren om voorwerpen te lokaliseren door zelf geluid uit te zenden, en te luisteren naar de echo die wordt ontvangen door hun oor.
Bekijken Bewustzijn en Echolocatie
Edele achtvoudige pad
Het edele achtvoudige pad is het boeddhistische pad naar verlichting.
Bekijken Bewustzijn en Edele achtvoudige pad
Edmund Husserl
Edmund Gustav Albrecht Husserl (Prossnitz, 8 april 1859 – Freiburg im Breisgau, 27 april 1938) was een Oostenrijks-Duitse filosoof en wordt beschouwd als de grondlegger van de fenomenologie.
Bekijken Bewustzijn en Edmund Husserl
Educatie
Educatie (Latijn: educare, opvoeden, maar ook educere, wegleiden uit (onwetendheid)) is een overkoepelende term voor vorming, onderwijs en opvoeding binnen een schoolse omgeving (formele educatie) of daarbuiten (niet-formeel en informeel).
Bekijken Bewustzijn en Educatie
Eenhoorn (fabeldier)
Houtsnede van de eenhoorn in ''Historiae animalium'' (1551) Domenico Zampieri, ''Maagd en eenhoorn'' (rond 1602) Zegels uit de Indusbeschaving met eenhoorns (Brits Museum) De maagd Maria met een eenhoorn (ong. 1480), Nationaal Museum, Warschau Een eenhoorn is een mythisch dier dat sinds de Oudheid wordt beschreven als een beest met een lange, puntige hoorn midden op zijn voorhoofd.
Bekijken Bewustzijn en Eenhoorn (fabeldier)
Eerste hulp bij ongevallen
Een EHBO-kastje Reanimatietraining, met de computer worden onder andere de snelheid en diepte van de reanimatie gemeten AED-apparaat op Schiphol Eerste hulp bij ongevallen of eerste hulp bij ongelukken (EHBO), ook bekend onder de naam spoedeisende hulpverlening bij slachtoffers, is hulp die door leken geboden kan worden in afwachting van professionele eerstehulpverleners, zoals de ambulancezorgverlening.
Bekijken Bewustzijn en Eerste hulp bij ongevallen
Eeuwigheid
Een eeuwigheid is een oneindige periode.
Bekijken Bewustzijn en Eeuwigheid
Egoïsme
Egoïsme (uit het Latijn en Grieks: ego, εγω, ik), ook wel ikzucht of zelfzucht, is een menselijke eigenschap waarbij iemand streeft naar eigen voordeel en geluk met verwaarlozing van de belangen en het geluk van anderen.
Bekijken Bewustzijn en Egoïsme
Eigenschap
Een eigenschap of kenmerk is een verschijnsel dat typisch is voor een bepaalde persoon, voorwerp of zaak.
Bekijken Bewustzijn en Eigenschap
Eiwitten
α-helices toont Eiwitten of proteïnen vormen een grote klasse van biologische moleculen, die bestaan uit polymere ketens van aminozuren.
Bekijken Bewustzijn en Eiwitten
Ekster
De ekster (Pica pica) of gewone of Euraziatische ekster is een vogel uit de familie van kraaien.
Bekijken Bewustzijn en Ekster
Elektro-encefalografie
Elektro-encefalografie (eeg) is een methode om de elektrische activiteit van de hersenen te meten.
Bekijken Bewustzijn en Elektro-encefalografie
Elektromagnetisch spectrum
Elektromagnetisch spectrum is de verzamelnaam voor alle mogelijke frequenties van de elektromagnetische straling.
Bekijken Bewustzijn en Elektromagnetisch spectrum
Elektromagnetische straling
Zonnestralen Elektromagnetische straling is de voortplanting door de ruimte van elektrische en magnetische trillingen.
Bekijken Bewustzijn en Elektromagnetische straling
Elektromagnetisme
Elektromagnetisme is de fysica van het elektromagnetische veld: een vectorveld dat heel de ruimte beslaat en bestaat uit twee componenten: het elektrisch veld en het magnetisch veld.
Bekijken Bewustzijn en Elektromagnetisme
Elektronspinresonantie
'''ESR'''-spectrometer Elektronspinresonantie (ESR) of elektron paramagnetische resonantie (EPR) is een spectroscopische techniek waarmee men meestal ongepaarde elektronen in een stof kan aantonen en onderzoeken.
Bekijken Bewustzijn en Elektronspinresonantie
Element (oudheid)
Elementen zijn de stoffen of krachten waartoe volgens oude filosofische en religieuze concepten alles op aarde te herleiden is.
Bekijken Bewustzijn en Element (oudheid)
Elementair deeltje
Een elementair deeltje is een deeltje dat niet in andere deeltjes is te splitsen.
Bekijken Bewustzijn en Elementair deeltje
Emergentie
Een termietenheuvel is een klassiek voorbeeld van emergentie in de natuur Een emergent verschijnsel doemt op (emergeren.
Bekijken Bewustzijn en Emergentie
Emotie
Een emotie is een innerlijke beleving of gemoedsbeweging zoals vreugde, angst, boosheid, verdriet en kan door een situatie of gebeurtenis worden opgeroepen.
Bekijken Bewustzijn en Emotie
Emotioneel Lichaamswerk
Emotioneel Lichaamswerk is de beschermde aanduiding voor een lichaamsgerichte therapeutische wetenschappelijke methode (bron?) c.q. levenswijze, waarin door middel van lichaamsoefeningen en introspectie getracht wordt de geestelijke en lichamelijke gezondheid te verbeteren.
Bekijken Bewustzijn en Emotioneel Lichaamswerk
Empathie
Empathie tonen door te troosten Empathie (Grieks: ἐμπάθεια, invoelen) is inlevingsvermogen, het vermogen om zich in te leven in de situatie en gevoelens van anderen.
Bekijken Bewustzijn en Empathie
Empedocles
Empedocles (Oudgrieks: Ἐμπεδοκλῆς, Empedokles; ca. 492 v.Chr. — ca. 432 v.Chr.) was een ziener, staatsman, dichter en vooral arts en presocratische filosoof uit Acragas, Sicilië.
Bekijken Bewustzijn en Empedocles
Endorfine
Endorfine is een door het lichaam geproduceerde opioïde peptide met pijnstillende eigenschappen die als neurotransmitter fungeert.
Bekijken Bewustzijn en Endorfine
Energiedrank
Winkelschap met energiedrankjes Een energiedrank of energy drink is een drank die een stimulerende werking op mensen kan hebben.
Bekijken Bewustzijn en Energiedrank
Entheogeen
Een Sadhoe rookt een entheogeen op een feest van Shiva Het bijvoeglijk naamwoord entheogeen betekent 'afkomstig van de god in onszelf'.
Bekijken Bewustzijn en Entheogeen
Entiteit
Een entiteit is iets dat een bestaan heeft.
Bekijken Bewustzijn en Entiteit
Erfelijkheid
autosomale vererving) Erfelijkheid is de overdracht van zichtbare of onzichtbare eigenschappen van een generatie van een organisme naar de volgende generatie.
Bekijken Bewustzijn en Erfelijkheid
Ergotherapie
Ergotherapeuten aan het werk met cliënten Ergotherapie is een paramedische discipline die zich richt op het weer mogelijk maken van dagelijkse handelingen bij mensen die door ziekte of beperking een lichamelijke of psychische beperking hebben opgedaan.
Bekijken Bewustzijn en Ergotherapie
Erich Harth
Erich Harth (Wenen, 16 november 1919 – Syracuse, New York, 27 juni 2016) was een Oostenrijks-Amerikaans emeritus hoogleraar fysica aan de Universiteit van Syracuse in de staat New York.
Bekijken Bewustzijn en Erich Harth
Ernst Mach
Ernst Mach (Brno, 18 februari 1838 – Vaterstetten, 19 februari 1916) was een Oostenrijkse natuurkundige en filosoof.
Bekijken Bewustzijn en Ernst Mach
Error-related negativity
Error-related negativity - ook wel afgekort tot ERN of Ne (error negativity) - is een negatieve component van de event-related potential.
Bekijken Bewustzijn en Error-related negativity
Erwin Schrödinger
Erwin Rudolf Josef Alexander Schrödinger (Wenen, 12 augustus 1887 – aldaar, 4 januari 1961) was een Oostenrijkse natuurkundige, die beroemd werd door zijn bijdragen aan de kwantummechanica, in het bijzonder de schrödingervergelijking waarvoor hij in 1933 de Nobelprijs kreeg.
Bekijken Bewustzijn en Erwin Schrödinger
Es (psychoanalyse)
In de theorieën van Sigmund Freud is het Es (het Duitse woord voor "het"), ook het id (het Latijnse woord voor "het") genoemd, het oudste deel van de persoonlijkheid.
Bekijken Bewustzijn en Es (psychoanalyse)
Esoterie
Esoterie is kennis die slechts voor ingewijden, geïnitieerden, toegankelijk is, dit in tegenstelling tot exoterie, waarvan de informatie en kennis voor iedereen verifieerbaar en toegankelijk is.
Bekijken Bewustzijn en Esoterie
Ethanol
Waterstofbruggen in vast ethanol bij −186°C. Ontmengingsgebied bij het vloeistof-vloeistofevenwicht in een mengsel van ethanol en dodecaan. Azeotroopvorming bij een mengsel van water en ethanol. Ethanol, ook wel ethylalcohol genoemd, is de bekendste en meest voorkomende alcohol, aangezien het een veelgebruikt oplosmiddel is en het de alcohol is die in alcoholische dranken zit.
Bekijken Bewustzijn en Ethanol
Ethiek
De doodstraf: ethisch verantwoord of niet? Ethiek (Grieks: èthos, gewoonte of zedelijke handeling), moraalfilosofie, morele filosofie of moraalwetenschap is de tak van de filosofie die zich bezighoudt met de kritische bezinning op het juiste handelen.
Bekijken Bewustzijn en Ethiek
Euforie
Een spelend kind dat grote vreugde uitstraalt Euforie (van het Grieks ευφορία, euphoria) is een extreem gevoel van vreugde.
Bekijken Bewustzijn en Euforie
Eukaryoten
Eukaryoten (Eukaryota) zijn een van de drie domeinen waarin de huidige biologische wetenschap het leven indeelt.
Bekijken Bewustzijn en Eukaryoten
Evaluatie
Evaluatie is het verzamelen, interpreteren en presenteren van informatie teneinde de waarde van een resultaat of proces te bepalen.
Bekijken Bewustzijn en Evaluatie
Evolutie
Evolutie is, via het Frans, afgeleid van het Latijnse werkwoord evolvere: "zich ontrollen".
Bekijken Bewustzijn en Evolutie
Evolutie van de mens
Schema van menselijke evolutie De evolutie van de mens, het proces waardoor de moderne mens is ontstaan uit eerder levende primaten, is onderwerp van studie van meerdere wetenschappelijke disciplines.
Bekijken Bewustzijn en Evolutie van de mens
Evolutionaire psychologie
In de evolutionaire psychologie worden de psychologische aspecten van de menselijke geest en menselijk gedrag, vanuit het oogpunt van de evolutietheorie verklaard.
Bekijken Bewustzijn en Evolutionaire psychologie
Executieve functies
De executieve functies (EF) zijn een set van hogere controlerende functies van de hersenen.
Bekijken Bewustzijn en Executieve functies
Experiment
''Een experiment met een vogel in een luchtpomp'', Joseph Wright of Derby, 1768 Een experiment of proef is een zorgvuldig opgezette en nauwkeurige observatie van een stukje werkelijkheid dat kan worden uitgevoerd om een wetenschappelijke hypothese te testen.
Bekijken Bewustzijn en Experiment
Falsifieerbaarheid
antithese) kan worden bewezen. Falsifieerbaarheid of falsificeerbaarheid is een eigenschap van een wetenschappelijke of andere theorie, en wel dat er criteria kunnen worden aangegeven op grond waarvan de theorie zou moeten worden verworpen (niet te verwarren met een theorie die daadwerkelijk is verworpen).
Bekijken Bewustzijn en Falsifieerbaarheid
Fantasie en dagdromen
Fantasie en dagdroom zijn begrippen uit de psychologie.
Bekijken Bewustzijn en Fantasie en dagdromen
Fantoomledemaat
Een fantoomledemaat is een lichaamsdeel dat, meestal na amputatie, niet meer aanwezig is maar desondanks bij de betreffende persoon gevoelssensaties teweegbrengt alsof het er wel is.
Bekijken Bewustzijn en Fantoomledemaat
Fantoompijn
Fantoompijn is een pijnsensatie die beleefd wordt als afkomstig van een geamputeerd ledemaat.
Bekijken Bewustzijn en Fantoompijn
Farmacologie
De humane farmacologie of geneesmiddelenleer is farmaceutische wetenschap die zich richt op de interactie tussen geneesmiddelen en het menselijk lichaam.
Bekijken Bewustzijn en Farmacologie
Fenomeen
lucifer is een observeerbare gebeurtenis en daarom een fenomeen Een fenomeen of verschijnsel (van het Griekse φαινόμενον, phainomenon, iets wat gezien kan worden) is een observeerbare gebeurtenis, in het bijzonder een opmerkelijke gebeurtenis.
Bekijken Bewustzijn en Fenomeen
Fenomenologie
Edmund Husserl, grondlegger van de fenomenologie. De fenomenologie (van Oudgrieks φαινόμενον phainómenon 'het zichtbare', 'verschijning' en λόγος lógos 'rede', 'leer') is een filosofische stroming in de hedendaagse filosofie - ontstaan op de grens van de 19e en 20e eeuw -, die uitgaat van de directe en intuïtieve ervaring van fenomenen en hieruit de essentiële eigenschappen van ervaringen en de essentie van wat men ervaart, probeert af te leiden.
Bekijken Bewustzijn en Fenomenologie
Fermi-Diracstatistiek
De Fermi-Diracstatistiek of Fermi-Diracverdeling is een model uit de kwantumfysica dan wel de statistische thermodynamica dat het te verwachten aantal fermionen beschrijft dat een bepaalde energie \epsilon _i heeft.
Bekijken Bewustzijn en Fermi-Diracstatistiek
Fictie
hoofdpersoon Alice speelt een apart spelletje croquet. Met fictie (Latijn: fictio, "vorming") wordt in de narratologie een verhaal of gedachtegang aangeduid, die zich hoofdzakelijk in de fantasie van de auteur en de lezer afspeelt.
Bekijken Bewustzijn en Fictie
Filosofie
De filosofie of wijsbegeerte is de oudste theoretische discipline die het streven uitdrukt naar kennis en wijsheid.
Bekijken Bewustzijn en Filosofie
Filosofie van de geest
frenologische weergave van de hersenen. Frenologie behoorde tot de eerste pogingen om de mentale functies te verbinden met specifieke delen van de hersenen. De filosofie van de geest (Engels: Philosophy of Mind) is de filosofische studie van de geest, de mentale processen, de mentale functies, de mentale eigenschappen en het bewustzijn en hun verhouding tot het fysieke lichaam: het zogenoemde lichaam-geestprobleem.
Bekijken Bewustzijn en Filosofie van de geest
Filosoof
''De filosoof'' (1632) door Rembrandt van Rijn Met een filosoof (Grieks: φιλόσοφος) of wijsgeer wordt een beoefenaar van de filosofie bedoeld, al dan niet met een academische titel.
Bekijken Bewustzijn en Filosoof
Flow (mentale toestand)
Het geconcentreerd beschilderen van een modelschip. Flow refereert aan een mentale toestand waarin een persoon volledig opgaat in zijn of haar bezigheden.
Bekijken Bewustzijn en Flow (mentale toestand)
Formatio reticularis
De formatio reticularisFederative Committee on Anatomical Terminology (FCAT) (1998).
Bekijken Bewustzijn en Formatio reticularis
Fotografie
In de donkere kamer De eerste permanente foto met het zicht vanuit een dakraam, gemaakt met een lichtgevoelige bitumen, 1826. Fotografie is het met behulp van licht en/of andere vormen van straling vastleggen van afbeeldingen van voorwerpen en verschijnselen op radiatie- of stralingsgevoelig materiaal.
Bekijken Bewustzijn en Fotografie
Fouriertransformatie
In de wiskunde, meer bepaald binnen de fourieranalyse, is de (continue) fouriertransformatie een lineaire integraaltransformatie die een functie ontbindt in een continu spectrum van frequenties.
Bekijken Bewustzijn en Fouriertransformatie
Francis Crick
Francis Harry Compton Crick (Northampton, 8 juni 1916 – San Diego, 28 juli 2004) was een Engelse natuurwetenschapper, die bekend is geworden als een van de ontdekkers van de structuur van het DNA.
Bekijken Bewustzijn en Francis Crick
Frenologie
Frenologische afbeelding uit ''Das neue Heilverfahren'' van Friedrich Eduard Bilz, 1888 Frenologie (Oudgrieks:, phrēn, geest en, logos, leerstelling, samen de leer van de geest) is een verlaten leer die stelde dat aanleg en karakter door de groei van bepaalde hersendelen worden bepaald.
Bekijken Bewustzijn en Frenologie
Freudiaanse verspreking
Een freudiaanse verspreking onthult onbedoeld wat (wellicht onbewust of ontkend) belangrijk is in de geest van de spreker, wat hij wenst en wat hem pre-occupeert.
Bekijken Bewustzijn en Freudiaanse verspreking
Frontale kwab
De frontale kwabben of lobi frontales zijn een gebied in de hersenen van gewervelden.
Bekijken Bewustzijn en Frontale kwab
Functieleer
Functieleer of experimentele psychologie is het terrein binnen de psychologie dat zich richt op de basisfuncties van de hersenen die in alle gedrag een rol spelen.
Bekijken Bewustzijn en Functieleer
Functionele MRI
fMRI-data Functionele MRI (afgekort: fMRI, Nederlands: functionele kernspintomografie) is een speciale MRI-techniek die wordt gebruikt in het moderne hersenonderzoek waarbij de activiteit van de hersenen door middel van een computer zichtbaar wordt gemaakt in een driedimensionaal beeld.
Bekijken Bewustzijn en Functionele MRI
Fysiologie
Fysiologie is de biologische wetenschap die de levensverrichtingen (zoals de stofwisseling) van organismen bestudeert.
Bekijken Bewustzijn en Fysiologie
Gas (aggregatietoestand)
Rook geeft een indicatie van de beweging van gas door de ruimte Gas is een van de aggregatietoestanden waarin materie kan voorkomen.
Bekijken Bewustzijn en Gas (aggregatietoestand)
Gautama Boeddha
Stoepa in Sarnath, Uttar Pradesh, India, op de plek waar Boeddha de Vier edele waarheden aan zijn eerste vijf volgelingen onderwees Siddhartha Gautama Boeddha (Sanskriet, Pali: Gotama Boeddha) was een spiritueel leider op wiens leer het boeddhisme is gebaseerd.
Bekijken Bewustzijn en Gautama Boeddha
Gebed
Een christelijke gebedshouding. ''Biddende handen'', pen-en-inkttekening. Albrecht Dürer (1471-1528) Boeddhistische monniken in Thailand tijdens een gebedHindoeïstisch gebed in BangladeshOude vrouw houdt een gebedswiel vast in Lhasa''Evening Prayer'', ca.
Bekijken Bewustzijn en Gebed
Gedachte
Auguste Rodin: ''De Denker'' Een gedachte is een denkbeeld binnen het bewustzijn.
Bekijken Bewustzijn en Gedachte
Gedachte-experiment
Een gedachte-experiment is een experiment dat niet uitgevoerd wordt in de realiteit, maar in iemands gedachten.
Bekijken Bewustzijn en Gedachte-experiment
Gedrag
Gedrag is het geheel van acties en reacties van een organisme, gewoonlijk met betrekking tot de natuurlijke omgeving en de sociale omgeving.
Bekijken Bewustzijn en Gedrag
Geest
In het algemeen is de geest de essentie, het wezenlijke van iets.
Bekijken Bewustzijn en Geest
Geesteswetenschappen
Geesteswetenschappen, ook wel Studia Humanitatis genoemd, zijn wetenschappen, die zich bezighouden met de geestesproducten van de mens: talen, zowel de linguïstiek als de studie van elke taal, geschiedenis, filosofie, muziekwetenschap, literatuurwetenschap, cultuurwetenschappen, kunstgeschiedenis, en theologie.
Bekijken Bewustzijn en Geesteswetenschappen
Geheime Boek van Johannes
Het ''Apocryphon van Johannes'' (Koptische tekst Nag Hammadigeschriften). Het Geheime Boek van Johannes, ook wel de Apocryphon van Johannes genoemd is een gnostisch geschrift.
Bekijken Bewustzijn en Geheime Boek van Johannes
Geheugen (psychologie)
Dr. Lisa Genzel (Radboud Universiteit) over hoe het geheugen werkt - Universiteit van Nederland Het geheugen is het vermogen van een mens of dier om informatie te onthouden.
Bekijken Bewustzijn en Geheugen (psychologie)
Geheugenverlies
Geheugenverlies, ook wel amnesie, is een stoornis van het geheugen, die wordt veroorzaakt door hersenletsel, ziekte, of psychotrauma.
Bekijken Bewustzijn en Geheugenverlies
Gehoor
Gehoor is het vermogen van een organisme om geluiden waar te nemen, veelal richtingsgevoelig ten opzichte van de geluidsbron.
Bekijken Bewustzijn en Gehoor
Gelug
De gelug is een van de vijf hoofdscholen binnen het Tibetaans boeddhisme.
Bekijken Bewustzijn en Gelug
Geluid
Geluid is de hoorbare verandering van de luchtdruk.
Bekijken Bewustzijn en Geluid
Geluk (emotie)
Een schilderij waarop twee gelukkige personen worden afgebeeld. Geluk (of gelukkig zijn) kan worden omschreven als het tevreden zijn met de huidige levensomstandigheden.
Bekijken Bewustzijn en Geluk (emotie)
Gemoedstoestand
Een gemoedstoestand of stemming is de affectieve modus die iemand gedurende een bepaalde tijd heeft en die bestaat uit één enkele overwegende emotie of een combinatie van emoties.
Bekijken Bewustzijn en Gemoedstoestand
Gen
Schematische weergave van een gen op een chromosoom. Een gen is in de biologie een stukje erfelijk materiaal, waarmee organismen erfelijke eigenschappen doorgeven aan hun nageslacht.
Bekijken Bewustzijn en Gen
Geneeskunde
Jan Frans Deckers. ''Allegorische figuur; De Geneeskunde.'' Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen. Een kinderarts onderzoekt een baby Eerste hulp na een ongeval MRI-scan van de hersenen Het uitvoeren van een keizersnede Het uitvoeren van een stresstest en opmaak van een elektrocardiogram Resultaat van een echografie bij een baby van 12 weken oud Geneeskunde of medische wetenschap is het interdisciplinaire vakgebied dat zich richt op de invloed die verwondingen, ziektes of afwijkingen hebben op het menselijk functioneren, zowel fysiek als psychisch of sociaal.
Bekijken Bewustzijn en Geneeskunde
Geneesmiddel
Pillenbakje voor dagelijks gebruik, met vakindeling voor morgen, middag, avond en nacht Tilidine, een pijnstiller Een geneesmiddel, ook medicijn en medicament, is een chemische stof of complex van chemische stoffen met een beoogd farmacologisch, immunologisch of metabolisch effect op het (dierlijk of menselijk) lichaam.
Bekijken Bewustzijn en Geneesmiddel
Genesis (boek)
Gosen. Vaticaan. Torenbouw van Babel, schilderij van Pieter Bruegel de Oude (1563) Een rabbijn bezig met het schrijven van Genesis in het Hebreeuws in de deels verwoeste synagoge van Massada in Israël Genesis (Grieks: Γένεσις, "ontstaan") is het eerste boek van de Hebreeuwse Bijbel.
Bekijken Bewustzijn en Genesis (boek)
Genetica
Fosfaat- en desoxyribosegroepen vormen de ruggengraat van deze structuur, waaraan nucleobasen vastzitten, die met de basen van de andere keten verbonden zijn als de treden van een wenteltrap Genetica of erfelijkheidsleer is de biologische wetenschap die erfelijkheid beschrijft en verklaart.
Bekijken Bewustzijn en Genetica
Genezing
Genezing, Latijn: curatie, is het proces waarbij de verschijnselen van een ziekte, spontaan of door een behandeling verdwijnen, waardoor de gezondheid hersteld wordt.
Bekijken Bewustzijn en Genezing
Georg Wilhelm Friedrich Hegel
Georg Wilhelm Friedrich Hegel (Stuttgart, 27 augustus 1770 – Berlijn, 14 november 1831) was een Duitse filosoof en een van de centrale representanten van het Duitse idealisme.
Bekijken Bewustzijn en Georg Wilhelm Friedrich Hegel
George Berkeley
George Berkeley (Kilkenny, 12 maart 1685 – Oxford, 14 januari 1753) was een Iers filosoof van Engelse afkomst en Anglicaans geestelijke (bisschop).
Bekijken Bewustzijn en George Berkeley
George Edward Moore
George Edward Moore, bekend als G.E. Moore (Londen, 4 november 1873 - Cambridge, 24 oktober 1958), was een invloedrijk Engels filosoof en hoogleraar werd aan de Universiteit van Cambridge.
Bekijken Bewustzijn en George Edward Moore
Gerard de Lairesse
Gerard (de) Lairesse (ook Gérard de Lairesse) (Luik, gedoopt 11 september 1640 – Amsterdam, begraven 21 juli 1711) was een classicistisch kunstschilder en graficus uit de Gouden Eeuw.
Bekijken Bewustzijn en Gerard de Lairesse
Gereedschap
Handgereedschap Gereedschappen of werktuigen zijn hulpmiddelen om bewerkingen te kunnen uitvoeren die een mens (of dier) met zijn lichaam zelf niet of moeilijk kan uitvoeren.
Bekijken Bewustzijn en Gereedschap
Geschiedenis van de westerse filosofie
De geschiedenis van de westerse filosofie heeft betrekking op de filosofische tradities van de westerse wereld.
Bekijken Bewustzijn en Geschiedenis van de westerse filosofie
Gespleten brein
Van een gespleten brein is sprake als de hersenbalk in zekere mate is beschadigd of geheel is doorgesneden.
Bekijken Bewustzijn en Gespleten brein
Geur
Honden kunnen zeer goed geuren onderscheiden. Geur wordt veroorzaakt door de inwerking op het reukorgaan in de neus door aerosolen of gassen, kleine moleculaire deeltjes die verdampen uit een stof.
Bekijken Bewustzijn en Geur
Gevoel
Melancholie ''(Edgar Degas)'' Gevoel in psychologische zin is een innerlijke (positieve of negatieve) beleving van een bepaalde gebeurtenis.
Bekijken Bewustzijn en Gevoel
Geweld
Geweld gespeeld op toneel Geweld wordt wel gedefinieerd als een kracht van meer dan geringe betekenis uitgeoefend op personen of zaken.
Bekijken Bewustzijn en Geweld
Gewervelden
Gewervelden of vertebraten (Vertebrata) vormen een onderstam van chordadieren.
Bekijken Bewustzijn en Gewervelden
Geweten
Illustratie van François Chifflart, voor ''La conscience'' van Victor Hugo Het geweten (Duits: Gewissen, Grieks: syneidèsis, Latijn: conscientia, dat wil zeggen "bij of met zichzelf weten") vergelijkt een aangeleerde of ingeboren ethische norm met een praktische situatie.
Bekijken Bewustzijn en Geweten
Gezichtsbedrog
bewijs) Flikkerend rooster. Het lijkt of er zwarte vlekken verschijnen De grijze balk heeft overal dezelfde kleur driehoek van Penrose. Een driedimensionale figuur die niet kan bestaan. Gezichtsbedrog of een optische illusie is iets wat het oog waarneemt, dat door de hersenen anders geïnterpreteerd wordt.
Bekijken Bewustzijn en Gezichtsbedrog
Gezichtsveld
blinde vlek Het gezichtsveld is het beeld dat bekeken kan worden zonder hoofd of ogen te bewegen.
Bekijken Bewustzijn en Gezichtsveld
Gezond verstand
Gezond verstand is het natuurlijke, onbedorven verstand.
Bekijken Bewustzijn en Gezond verstand
Gezondheid
Hygieia, de Griekse godin van de gezondheid Amerikaanse variant op de Schijf van Vijf voor gezonde voeding Gezondheid is een toestand van algeheel welbevinden, waarin er geen sprake is van lichamelijk letsel of ziekte.
Bekijken Bewustzijn en Gezondheid
Gigahertz
Een magnetron gebruikt golven van 2,4 GHz De gigahertz is een tot het SI behorende afgeleide eenheid.
Bekijken Bewustzijn en Gigahertz
Gilbert Ryle
Gilbert Ryle (Brighton, 19 augustus 1900 – Oxford, 6 oktober 1976) was een filosoof en een vertegenwoordiger van de generatie van Britse taalfilosofen (de zogeheten ordinary language philosophers) die werden beïnvloed door Wittgensteins taalfilosofie.
Bekijken Bewustzijn en Gilbert Ryle
Global Consciousness Project
Het Global Consciousness Project is een van de belangrijkste huidige onderzoeksprojecten naar parapsychologie.
Bekijken Bewustzijn en Global Consciousness Project
Gnosis
Gnosis (γνῶσις) is het Oudgriekse woord voor 'kennis'.
Bekijken Bewustzijn en Gnosis
Gnostiek
De gnostiek was een religie die in de eerste eeuwen na Chr.
Bekijken Bewustzijn en Gnostiek
God (algemeen)
De Azteekse zonnegod Tonatiuh Bauchi, Nigeria, 1970-1973. Diagram met de namen van God uit de Oedipus Aegyptiacus, zeventiende eeuw Adonai Weense Bible Moralisée, dertiende eeuw Godsbeeld, foto genomen tijdens Tibetexpeditie in 1938 Een god of godheid (geslachtsneutraal; cfr. vrouwelijk godin) is een hypothetisch bovennatuurlijke entiteit die door gelovigen als machtig, bovenmenselijk wezen wordt aanbeden en verantwoordelijk wordt geacht voor bepaalde aspecten van de werkelijkheid, dan wel voor de werkelijkheid als geheel.
Bekijken Bewustzijn en God (algemeen)
God van de gaten
De term god van de gaten of 'god van de leemten', Hoe komen we van religie af? (2009) 48.
Bekijken Bewustzijn en God van de gaten
Gottfried Wilhelm Leibniz
Gottfried Wilhelm (von) Leibniz, ook als Leibnitz gespeld (Leipzig, 1 juli 1646 – Hannover, 14 november 1716), was een veelzijdige Duitse wiskundige, filosoof, logicus, natuurkundige, historicus, rechtsgeleerde en diplomaat, die wordt beschouwd als een van de grootste denkers van de 17e eeuw.
Bekijken Bewustzijn en Gottfried Wilhelm Leibniz
Grafeem
Een grafeem is het kleinste deel van een woord dat in de geschreven taal een of soms enkele klanken representeert en komt min of meer overeen met wat gewoonlijk een letter wordt genoemd.
Bekijken Bewustzijn en Grafeem
Grammatica
Grammaticaboekje uit 1735. De spraakkunst, spraakleer of grammatica is binnen de theoretische taalkunde de benaming voor de studie, beschrijving en verklaring voor alles dat met de systematiek van een natuurlijke taal of kunsttaal te maken heeft.
Bekijken Bewustzijn en Grammatica
Grap
Een grap, of een fopje, is een vrolijk verteld verhaal (mop), een speelse handeling met een verrassende wending, zoals een practical joke, of een humoristisch element in een voorstelling, verhaal, film, lied, boek of andere publicatie.
Bekijken Bewustzijn en Grap
Griekenland
Griekenland (Grieks: Ελλάδα, Elladha, formeel en historisch: Ελλάς, Ellas, 'Hellas'), officieel de Helleense Republiek (Grieks: Ελληνική Δημοκρατία, Elliniki Dimokratia), is een land in Zuidoost-Europa, bestaande uit het zuidelijkste deel van het Balkanschiereiland en een groot aantal eilanden.
Bekijken Bewustzijn en Griekenland
Grond (aarde)
Grond is een mengsel van verweerd vast materiaal (sediment), water en lucht dat aan het aardoppervlak of (vlak) daaronder voorkomt.
Bekijken Bewustzijn en Grond (aarde)
Grotschildering
Lascaux. Mensachtige schilderijen in de ''Grotta de Levanzo'' in Italië. Een grotschildering is een vorm van rotstekening waarbij een schildering aangebracht is op de wanden en plafonds van een grot.
Bekijken Bewustzijn en Grotschildering
Guna (hindoeïsme)
Een guna is in de Indiase filosofie en spiritualiteit een fundamentele eigenschap of hoedanigheid van de natuur.
Bekijken Bewustzijn en Guna (hindoeïsme)
Haat
Haat is een sterke emotie, die wordt ervaren als een gevoel van afstoting tot iets of iemand (het object respectievelijk subject dat men haat) met een neiging tot het kwetsen of vernietigen van het onderwerp.
Bekijken Bewustzijn en Haat
Hallucinatie
''Hoe kun je met maar liefst vijftien verschillende zintuigen hallucineren?'' College van psychiater prof. Jan Dirk Blom. Universiteit van Nederland. ''Hoe klinkt een stem in je hoofd en waar zit ie dan precies?'' College psychiater prof. Iris Sommer. Universiteit van Nederland.
Bekijken Bewustzijn en Hallucinatie
Hallucinogeen
paddenstoel uit Nieuw-Zeeland Hallucinogene San Pedro-cactus bevat mescaline De hallucinogene Peyote Hallucinogenen zijn stoffen die hallucinaties kunnen opwekken.
Bekijken Bewustzijn en Hallucinogeen
Haptische waarneming
Haptische waarneming (afkomstig van het Griekse "haptesthai".
Bekijken Bewustzijn en Haptische waarneming
Harmonia praestabilita
Het idee van harmonia praestabilitaAxters, S. (1937).
Bekijken Bewustzijn en Harmonia praestabilita
Hartslag
De hartslag is de pompbeweging van het hart.
Bekijken Bewustzijn en Hartslag
Heden
Onder heden wordt vaak het huidige moment, nu, de tegenwoordige tijd verstaan.
Bekijken Bewustzijn en Heden
Hedendaagse filosofie
De hedendaagse filosofie is de filosofie die globaal begint in de twintigste eeuw.
Bekijken Bewustzijn en Hedendaagse filosofie
Heelal
Een deel van het heelal Het heelal of universum in de astronomie, ofwel de kosmos in de kosmologie, zijn synoniemen voor alle materie en energie binnen het gehele ruimtetijd-continuüm.
Bekijken Bewustzijn en Heelal
Heilig
Het begrip 'heilig' heeft te maken met heel(heid) en wordt gebruikt als aanduiding van iets waaraan een verheven waarde wordt toegekend.
Bekijken Bewustzijn en Heilig
Heilig boek
Een heilig boek of een heilig geschrift is in veel religies en spirituele bewegingen een boek of geschrift dat door de aanhangers van deze bewegingen wordt beschouwd als van goddelijke of spirituele oorsprong.
Bekijken Bewustzijn en Heilig boek
Heilige lotus
De heilige lotus of Indische lotus (Nelumbo nucifera) is een waterplant uit de familie Nelumbonaceae.
Bekijken Bewustzijn en Heilige lotus
Hekserij
heks van Endor (1668) donkere maan. Olaus Magnus, ''Historia de gentibus septentrionalibus'', 1555 Hekserij betreft in het algemeen het uitoefenen of aanroepen van vermeende bovennatuurlijke krachten om mensen of gebeurtenissen te beïnvloeden.
Bekijken Bewustzijn en Hekserij
Helderziendheid
Een kristallen bol wordt soms gebruikt bij waarzeggerij en helderziendheid Reclame van een 'helderziende' Helderziendheid of clairvoyance verwijst naar het vermogen dat iemand zou bezitten om op buitenzintuiglijke wijze beelden te zien van gebeurtenissen die zich op een andere plaats of in een andere tijd voordoen.
Bekijken Bewustzijn en Helderziendheid
Helix (wiskunde)
Helix. Het is in deze vaste, tweedimensionale projectie niet te bepalen of deze links- dan wel rechtsdraaiend is. Een helix, meervoud helices, van het Oudgriekse ἕλιξ, gedraaid, of schroeflijn is een kromme in drie dimensies met een constante straal en constante spoed.
Bekijken Bewustzijn en Helix (wiskunde)
Henry Oldenburg
Heinrich (Henry) Oldenburg (Bremen, omstreeks 1618 - Londen, 5 september 1677) was een Duitse natuurfilosoof en diplomaat uit Bremen.
Bekijken Bewustzijn en Henry Oldenburg
Herinnering
Een herinnering is een ervaring uit het verleden die in het geheugen is opgeslagen en die men zich voor de geest kan roepen.
Bekijken Bewustzijn en Herinnering
Hermann Hesse
Signatuur Calw van de beeldhouwer Kurt Tassotti Calw Schrijfmachine van Hermann Hesse Schrijftafel van Hesse, nu in Gaienhofen Ernst Würtenberger: Hermann Hesse, 1905 Eerste druk, ''Siddhartha'', 1922 Hermann Karl Hesse (Calw (Duitsland), 2 juli 1877 – Montagnola (Zwitserland), 9 augustus 1962) was een Duitstalige Zwitserse schrijver, dichter en schilder.
Bekijken Bewustzijn en Hermann Hesse
Hermetisme
Hermetisme is een verzamelnaam voor nauw verwante religieuze en esoterische ideeën en praktijken zoals die bekend zijn via teksten uit de eerste eeuwen n.Chr.
Bekijken Bewustzijn en Hermetisme
Hersendood
Klinisch ethicus dr. Erwin Kompanje van ErasmusMC over de moeilijkheden bij het vaststellen van hersendood Onder hersendood wordt verstaan het volledig en onherstelbaar verlies van de functies van de hersenen, inclusief de hersenstam en het verlengde merg.
Bekijken Bewustzijn en Hersendood
Hersenen
Overlangse doorsnede van de menselijke hersenen, met enkele belangrijke anatomische delen aangegeven De hersenen, ook wel het brein genoemd, vormen het deel van het centrale zenuwstelsel dat zich in het hoofd of hetzelfde in de kop bevindt, Grieks: ἐγκέφαλος, egképhalos, inhoofdig.
Bekijken Bewustzijn en Hersenen
Hersenschors
De hersenschors of cortex cerebri Federative Committee on Anatomical Terminology.
Bekijken Bewustzijn en Hersenschors
Hersenstam
De hersenstam of truncus cerebri verbindt het prosencephalon, dus de voor- en de tussenhersenen, met de kleine hersenen en het ruggenmerg.
Bekijken Bewustzijn en Hersenstam
Hertz (eenheid)
De hertz (symbool: Hz) is de afgeleide SI-eenheid van frequentie.
Bekijken Bewustzijn en Hertz (eenheid)
Het Absolute
Het Absolute is een hogere macht die het dagelijks bestaan overstijgt (transcendeert).
Bekijken Bewustzijn en Het Absolute
Hiëronymus David Gaubius
Hiëronymus David Gaubius Hiëronymus David Gaubius, eigenlijk Jeroen Gaub (Heidelberg, 1705 - 29 november 1780) was een Duits geneeskundige, scheikundige en vitalist.
Bekijken Bewustzijn en Hiëronymus David Gaubius
Hilary Putnam
Hilary Putnam Hilary Whitehall Putnam (Chicago, 31 juli 1926 – Boston, 13 maart 2016) was een Amerikaans filosoof, die vanaf de jaren zestig een centrale rol speelde in de westerse filosofie,Eerste versies van dit artikel zijn een vertaling Hilary Putnam op de Engelstalige Wikipedia.
Bekijken Bewustzijn en Hilary Putnam
Hindoeïsme
Vlag van het hindoeïsme. Mysore Het hindoeïsme is de overheersende inheemse religie gebaseerd op geloof op het Indisch subcontinent.
Bekijken Bewustzijn en Hindoeïsme
Hindoeïstische filosofie
Hindoeïstische filosofie is de Indische filosofie die zijn oorsprong vindt in de Veda's.
Bekijken Bewustzijn en Hindoeïstische filosofie
Hippocampus (hersenen)
De hippocampus, ook wel het zeepaardje, is een belangrijk deel van de hersenen.
Bekijken Bewustzijn en Hippocampus (hersenen)
Holografie
bankbiljet van € 200, gezien vanuit verschillende hoeken Holografie (Oudgrieks: ὅλος, hólos.
Bekijken Bewustzijn en Holografie
Homeostase (fysiologie)
Homeostase is een fysiologisch proces, waarbij organismen het inwendig milieu van biochemische en biofysische processen in evenwicht houden, ondanks veranderingen in de omgeving waarin het organisme zich bevindt.
Bekijken Bewustzijn en Homeostase (fysiologie)
Homerus
Homerus, ook wel Homeros (Oudgrieks:, Hómēros), was een Griekse dichter en zanger die leefde van ca.
Bekijken Bewustzijn en Homerus
Hominidae
De mensachtigen (Hominidae) ook wel grote mensapen of echte mensapen, zijn een familie van de orde primaten (Primates) die de gorilla's, mensen, chimpansees, orang-oetans, bonobo's en enkele uitgestorven groepen omvat.
Bekijken Bewustzijn en Hominidae
Hominini
De Hominini (chimpanseeachtigen of echt-carnivore mensachtigen) zijn een geslachtengroep van de onderfamilie echte mensachtigen (Homininae), die uit nog drie levende soorten bestaat.
Bekijken Bewustzijn en Hominini
Homunculus (psychologie)
220px De term Homunculus (Latijn voor mannetje) wordt vaak gebruikt als een personificatie van het bewustzijn of een interne instantie die indrukken uit de buitenwereld interpreteert en integreert.
Bekijken Bewustzijn en Homunculus (psychologie)
Honger
right Honger is het biologische signaal van het lichaam dat er behoefte aan eten is.
Bekijken Bewustzijn en Honger
Humanistische psychologie
De humanistische psychologie of Third Force Psychology was een reactie op het behaviorisme en de psychoanalyse.
Bekijken Bewustzijn en Humanistische psychologie
Hypnose
Een vrouw wordt onder hypnose gebracht (schilderij van Richard Bergh) ''Photographic Studies in Hypnosis, Abnormal Psychology'' (1938) Hypnose (uit het Grieks hupnos, slaap) is een kunstmatig opgewekte trance, gekenmerkt door verhoogde vatbaarheid voor suggestie.
Bekijken Bewustzijn en Hypnose
Hypothalamus
De hypothalamusHis (1895).
Bekijken Bewustzijn en Hypothalamus
Hypothese
Een hypothese (van Oudgrieks: ὑπόθεσις (hypóthesis), veronderstelling) is in de empirische wetenschap een stelling die (nog) niet bewezen is, en die dient als uitgangspunt voor een experiment of voor een gerichte waarneming.
Bekijken Bewustzijn en Hypothese
Hypoxie (medisch)
Zuurstoftekort in de hand Hypoxie is een conditie waarbij weefsels in het lichaam als geheel of in een bepaald deel van het lichaam niet voorzien worden van voldoende zuurstof.
Bekijken Bewustzijn en Hypoxie (medisch)
Ich
In de theorieën van Sigmund Freud is het Ich, ook het ego genoemd, het regulerend deel van de persoonlijkheid dat zich al gauw na de geboorte gaat ontwikkelen.
Bekijken Bewustzijn en Ich
Idealisme
Idealisme is de verzamelnaam voor een aantal verschillende filosofische stromingen en standpunten, die de afhankelijkheid van de werkelijkheid van het bewustzijn benadrukken.
Bekijken Bewustzijn en Idealisme
Ideeënleer
De Ideeënleer is het bekendste onderdeel van de filosofie van de Griekse wijsgeer Plato, en behelst de aanname dat er eeuwige, slechts met het verstand waarneembare Ideeën bestaan.
Bekijken Bewustzijn en Ideeënleer
IJs (water)
IJs IJs is de vaste vorm van water en kan zeer uiteenlopende vormen aannemen, variërend van een ijsberg, gletsjer of ijspegel, tot hagel of sneeuw.
Bekijken Bewustzijn en IJs (water)
Ilias
Ilias VIII, 245-253 in de Ilias Ambrosiana (rond 500) De Ilias (Oudgrieks) is een vroeg-Grieks epos dat toegeschreven wordt aan de dichter Homeros, hoewel geleerden het erover eens zijn dat deze vorm van poëzie waarschijnlijk eerst mondeling overgedragen werd en pas later op schrift gesteld.
Bekijken Bewustzijn en Ilias
Illusie
Een optische illusie. Een illusie is een schijnbare werkelijkheid of een onjuiste interpretatie van de werkelijkheid.
Bekijken Bewustzijn en Illusie
Immanentie
Immanentie (letterlijk: erin blijvend) is dat wat tot de structuur van iets behoort en deze niet overschrijdt.
Bekijken Bewustzijn en Immanentie
Immanuel Kant
Standbeeld van Kant in Kaliningrad (kopie van het originele vernietigde kunstwerk) Immanuel Kant (Koningsbergen, Pruisen, 22 april 1724 – aldaar, 12 februari 1804) was een Duitse filosoof ten tijde van de Verlichting, wiens ideeën een grote invloed hebben uitgeoefend op de westerse wijsbegeerte.
Bekijken Bewustzijn en Immanuel Kant
Inca's
De Incastad Machu Picchu Uitbreiding van het Incarijk De Inca's waren een indianenvolk dat vanaf de dertiende eeuw leefde in een gebied rondom hun hoofdstad Cuzco in het huidige Peru.
Bekijken Bewustzijn en Inca's
India
India, officieel de Republiek India (Hindi: भारत गणराज्य, Bhārat Gaṇarājya, Engels: Republic of India), is een land in Zuid-Azië.
Bekijken Bewustzijn en India
Individu
Een individu is één enkel persoon, dier of object die als zelfstandige entiteit is te onderscheiden binnen een groep.
Bekijken Bewustzijn en Individu
Informatie
Het communicatiemodel van Shannon en Weaver met zender, boodschap, ontvanger Informatie, van Latijn informare vormgeven, vormen, instrueren, ook wel afgekort tot info, is alles wat kennis toevoegt en zo onwetendheid, onzekerheid of onbepaaldheid vermindert.
Bekijken Bewustzijn en Informatie
Initiatie (antropologie)
Initiatieritueel van jongens in Malawi Neptunusritueel Grote tempel of werkplaats ingericht voor een initiatie bij de loge L'Union Provinciale Een initiatie of inwijding is de opeenvolging van een of meer handelingen die erin bestaat om een buitenstaander of jongvolwassene op te nemen in een particuliere groep of gemeenschap.
Bekijken Bewustzijn en Initiatie (antropologie)
Instinct (gedragspatroon)
Instinct is in de gedragsbiologie een aangeboren en soortspecifiek gedragspatroon, waarbij individuele cognitie, in de vorm van opgedane ervaring of leren, geen rol speelt.
Bekijken Bewustzijn en Instinct (gedragspatroon)
Insula (hersenen)
De insulaFederative Committee on Anatomical Terminology (FCAT) (1998).
Bekijken Bewustzijn en Insula (hersenen)
Insult
Een insult, ook wel toeval of aanval genoemd, is een abnormale (gesynchroniseerde) ontlading van zenuwcellen (neuronen) in de hersenen ten gevolge van een epileptische of niet-epileptische oorzaak.
Bekijken Bewustzijn en Insult
Intelligentie
Intelligentie is een mentale eigenschap met veel verschillende functies zoals de mogelijkheid overeenkomsten en verschillen op te merken in waarnemingen, zich in de ruimte te oriënteren, te redeneren, plannen te maken, problemen te doorgronden en op te lossen, in abstracties te denken, ideeën en taal te begrijpen en te produceren, informatie op te slaan in het geheugen en daar weer uit op te halen en te leren van ervaringen.
Bekijken Bewustzijn en Intelligentie
Intentionaliteit
Het begrip intentionaliteit is een filosofische term die in de 19e eeuw door Franz Brentano werd geherintroduceerd.
Bekijken Bewustzijn en Intentionaliteit
Interdisciplinariteit
Interdisciplinariteit betekent letterlijk 'tussen de disciplines'.
Bekijken Bewustzijn en Interdisciplinariteit
Interferentie (natuurkunde)
thumb Animatie van interferentie van golven die uit twee puntbronnen komen. De kleur geeft de fase (golf) aan Interferentie van elektronen door Claus Jönsson 1959. Lijkt op patroon door spleet. Michelson interferometer. Heldere banden komen door constructieve interferentie, donkere door destructieve interferentie.
Bekijken Bewustzijn en Interferentie (natuurkunde)
Interpretatie
Een interpretatie is een persoonlijke duiding van een waarneming, een tekst of een stuk muziek.
Bekijken Bewustzijn en Interpretatie
Interpretatie van de kwantummechanica
Een interpretatie van de kwantummechanica is een poging om de vraag te beantwoorden Waar heeft de kwantummechanica het precies over? Hoewel de kwantummechanica de nauwkeurigst geteste en meest succesvolle theorie is in de geschiedenis van de wetenschap, begrijpen velen haar niet helemaal.
Bekijken Bewustzijn en Interpretatie van de kwantummechanica
Intersubjectiviteit
Intersubjectiviteit is het delen van dingen (objecten) door meerdere mensen (subjecten).
Bekijken Bewustzijn en Intersubjectiviteit
Introspectie
Man in introspectieve houding, een bronzen zelfportret van de Franse beeldhouwer Jean-Baptiste Pigalle (1714-1785) Introspectie of zelfreflectie is een activiteit waarbij de eigen gedachten, gevoelens en herinneringen tot onderwerp van overdenking gemaakt worden.
Bekijken Bewustzijn en Introspectie
Introvert en extravert
Introversie is gerichtheid op de binnenwereld, energie krijgen van op jezelf zijn, rustig en bedachtzaam zijn, extraversie is gerichtheid op de buitenwereld, energie krijgen van gezelschap, spraakzaam en open zijn.
Bekijken Bewustzijn en Introvert en extravert
Intuïtie
Intuïtie is een ingeving, een vorm van direct weten, zonder dat dit beredeneerd is.
Bekijken Bewustzijn en Intuïtie
Isaac Newton
Isaac Newton (Woolsthorpe-by-Colsterworth, 4 januari 1643 – Kensington, 31 maart 1727) (juliaanse kalender: 25 december 1642 – 20 maart 1727)De juliaanse kalender verschilde 10 of 11 dagen met de gregoriaanse kalender in die periode, het nieuwe jaar begon op 25 maart; zie Oude Stijl en Nieuwe Stijl voor meer informatie.
Bekijken Bewustzijn en Isaac Newton
Isolatie (afscherming)
Isolatie is het afschermen van invloeden van buitenaf.
Bekijken Bewustzijn en Isolatie (afscherming)
Jaartelling
Huis met jaartal (muurankers) Een jaartelling is een systeem van tijdrekening waarbij de tijd wordt ingedeeld in jaren die opvolgend geteld worden.
Bekijken Bewustzijn en Jaartelling
Jacques Lacan
Jacques Lacan (Parijs, 13 april 1901 – aldaar, 9 september 1981) was een Frans psychoanalyticus die beroemd geworden is voor zijn zogenoemde 'terugkeer naar Freud' en het dictum dat het onbewuste gestructureerd is zoals een taal.
Bekijken Bewustzijn en Jacques Lacan
Jean Piaget
Genève. Jean Piaget (Neuchâtel, 9 augustus 1896 - Genève, 16 september 1980) was een Zwitsers psycholoog die de cognitieve psychologische ontwikkeling van kinderen bestudeerde.
Bekijken Bewustzijn en Jean Piaget
Jerry Fodor
Jerry Fodor in 2007 Jerry Alan Fodor (New York, 22 april 1935 – aldaar, 29 november 2017) was een Amerikaans filosoof en cognitief wetenschapper.
Bekijken Bewustzijn en Jerry Fodor
Jheronimus Bosch
Jheronimus Bosch ('s-Hertogenbosch, circa 1450 – aldaar begraven, 9 augustus 1516), postuum ook Jeroen Bosch of Hiëronymus Bosch genoemd, geboren als Jheronimus van Aken, was een Zuid-Nederlands kunstschilder behorend tot de Noordelijke renaissance.
Bekijken Bewustzijn en Jheronimus Bosch
Jiddu Krishnamurti
Het geboortehuis van Krishnamurti in Madanapalle. Jiddu Krishnamurti (Madanapalle, 12 mei 1895 – Ojai (VS), 17 februari 1986) was een uit India afkomstige spiritueel leraar.
Bekijken Bewustzijn en Jiddu Krishnamurti
John Eccles
John Carew Eccles (Melbourne (Australië), 27 januari 1903 – Locarno (Zwitserland), 2 mei 1997) was een Australische neurofysioloog die in 1963 de Nobelprijs voor medicijnen kreeg vanwege zijn onderzoek betreffende synapsen.
Bekijken Bewustzijn en John Eccles
John Locke (filosoof)
John Locke (Wrington bij Bristol, 29 augustus 1632 – High Laver, Essex, 28 oktober 1704) was een Engels filosoof, econoom en arts in de periode van de vroege Verlichting.
Bekijken Bewustzijn en John Locke (filosoof)
John Searle
John Searle in 2002 John Rogers Searle (Denver (Colorado), 31 juli 1932) is een Amerikaans filosoof en hoogleraar aan de Universiteit van Californië in Berkeley.
Bekijken Bewustzijn en John Searle
Juleon Schins
Juleon M. Schins (1964) is een Nederlandse biofysicus, wetenschapsfilosoof en onderzoeker in het Swammerdam Instituut voor Levenswetenschappen (Universiteit van Amsterdam).
Bekijken Bewustzijn en Juleon Schins
Kabbala
Kabbala (Hebreeuws: קַבָּלָה 'overlevering/receptie/ontvangen (traditie)', van qbl, 'ontvangen') is een vorm van joodse mystiek of esoterie die binnen rabbijnse kringen ontstond in het twaalfde-eeuwse Europa.
Bekijken Bewustzijn en Kabbala
Kanaal (telecommunicatie)
In de telecommunicatie is een kanaal een deel van een medium waarover informatie in de vorm van signalen verstuurd wordt.
Bekijken Bewustzijn en Kanaal (telecommunicatie)
Karl Popper
Het graf van Popper en zijn vrouw in Wenen Karl Raimund Popper (Wenen, 28 juli 1902 – Londen, 17 september 1994) was een Oostenrijks-Britse filosoof die algemeen wordt beschouwd als een van de grootste wetenschapsfilosofen van de 20e eeuw.
Bekijken Bewustzijn en Karl Popper
Karma
Karma (Sanskriet कर्म van de wortel kṛ, Pāli: kamma, handeling, actie of daad) is het principe van oorzakelijkheid in het hindoeïsme en boeddhisme dat stelt dat fysieke en mentale acties van een individu gevolgen hebben voor dit leven en volgende levens door middel van reïncarnatie.
Bekijken Bewustzijn en Karma
Ken Wilber
Ken Wilber Kenneth Earl Wilber Jr. (Oklahoma City, 31 januari 1949) is een Amerikaans filosoof.
Bekijken Bewustzijn en Ken Wilber
Kenan Malik
Kenan Malik in 2010 Kenan Malik (1960) is een in India geboren Brits neurobioloog en schrijver.
Bekijken Bewustzijn en Kenan Malik
Kennis
Personificatie van kennis in de Antieke Bibliotheek van Celsus in Efeze (125 AD). Kennis is dat wat geweten wordt, wat geleerd is (en opgeslagen) en dat waar een individu inzicht in heeft.
Bekijken Bewustzijn en Kennis
Kennistheorie
Kennistheorie of epistemologie (Oudgrieks: ἐπιστήμη, epistēmē: kennis en λόγος, logos: leer), ook wel kentheorie, kennisleer, kenleer of criteriologie genaamd, is de tak van de filosofie die de aard, oorsprong, voorwaarden voor en reikwijdte van kennis en het weten onderzoekt.
Bekijken Bewustzijn en Kennistheorie
Kernspinresonantie
Een NMR-spectrometer (Bruker), die het principe van kernspinresonantie gebruikt om de structuur van moleculen te onderzoeken Kernspinresonantie (Engels: nuclear magnetic resonance), afgekort als NMR, is een natuurkundig fenomeen dat optreedt wanneer atoomkernen in een sterk magnetisch veld worden geplaatst en blootgesteld worden aan bepaalde elektromagnetische frequenties.
Bekijken Bewustzijn en Kernspinresonantie
Kilohertz
De kilohertz is een tot het SI behorende afgeleide eenheid.
Bekijken Bewustzijn en Kilohertz
Klassieke conditionering
Klassieke conditionering, stimulussubstitutie of S-leertype komt neer op het leren van voorwaardelijke reflexen.
Bekijken Bewustzijn en Klassieke conditionering
Klassieke natuurkunde
Onder de klassieke natuurkunde wordt meestal de natuurkunde verstaan van vóór de komst van de relativiteitstheorie en de kwantummechanica.
Bekijken Bewustzijn en Klassieke natuurkunde
Kleur
Kleur is een eigenschap van licht die wordt bepaald door de verschillende golflengtes waaruit dat licht is samengesteld.
Bekijken Bewustzijn en Kleur
Koffie (drank)
Een kopje koffie Koffie is een meestal warm genuttigde drank, die wordt bereid op basis van water en gedroogde en gebrande pitten van de koffieplant (Coffea spp.) die vanwege hun vorm koffiebonen worden genoemd.
Bekijken Bewustzijn en Koffie (drank)
Koolstofdioxide
Koolstofdioxide, kooldioxide, ook koolzuurgas, in de 19e eeuw ook koolstofzuurgas genoemd, is een anorganische verbinding van koolstof en zuurstof, met als brutoformule CO2.
Bekijken Bewustzijn en Koolstofdioxide
Kopenhaagse interpretatie
De Kopenhaagse interpretatie is een interpretatie van de kwantummechanica die rond 1927 geformuleerd werd door Niels Bohr en Werner Heisenberg toen zij samenwerkten in Kopenhagen.
Bekijken Bewustzijn en Kopenhaagse interpretatie
Kracht
Enkele voorbeelden van optredende krachten. Een kracht is een natuurkundige grootheid die een voorwerp van vorm of van snelheid kan doen veranderen.
Bekijken Bewustzijn en Kracht
Kritik der reinen Vernunft
De Kritik der reinen Vernunft (Kritiek van de zuivere rede) is het hoofdwerk van de Duitse filosoof Immanuel Kant.
Bekijken Bewustzijn en Kritik der reinen Vernunft
Kunstmatige intelligentie
Kasparov. Hoe kunnen computers je anders laten denken? - Universiteit van Nederland Kunstmatige intelligentie (KI) of artificiële intelligentie (AI) is de wetenschap die zich bezighoudt met het creëren van een artefact dat een vorm van intelligentie vertoont.
Bekijken Bewustzijn en Kunstmatige intelligentie
Kurt Gödel
Kurt Friedrich Gödel (Brno, 28 april 1906 – Princeton (New Jersey), 14 januari 1978) was een Oostenrijks-Amerikaans wiskundige, logicus en filosoof.
Bekijken Bewustzijn en Kurt Gödel
Kwaliteit (eigenschap)
Kwaliteit is een onderscheidend kenmerk of een standaard.
Bekijken Bewustzijn en Kwaliteit (eigenschap)
Kwantumcomputer
Een kwantumcomputer (ook quantumcomputer) is een computer waarbij de processor gebruikmaakt van de principes van de kwantummechanica.
Bekijken Bewustzijn en Kwantumcomputer
Kwantumfysica
De supergeleiding waardoor dit schijfje boven de magneten blijft zweven, is een kwantumfysisch verschijnsel (zie Meissner-effect). De kwantumfysica is het deelgebied van de natuurkunde dat zich bezighoudt met verschijnselen die met de kwantummechanica kunnen worden beschreven.
Bekijken Bewustzijn en Kwantumfysica
Kwantummechanica
Brussel. Kwantummechanica is een natuurkundige theorie die het gedrag van materie en energie met interacties van kwanta op atomaire en subatomaire schaal beschrijft.
Bekijken Bewustzijn en Kwantummechanica
Kwantumveldentheorie
De kwantumveldentheorie is een onderdeel van de moderne natuurkunde.
Bekijken Bewustzijn en Kwantumveldentheorie
Langetermijngeheugen
Vereenvoudigde weergave van verschillende vormen van langetermijngeheugen met daarbij enkele belangrijke hersengebieden. Het gebied onderaan (neocortex) is de plaats waar informatie wordt opgeslagen. Naar: Gazzaniga et al. 2008. ''(Klik op afbeelding voor vergroting)'' In het langetermijngeheugen wordt informatie voor lange tijd in de hersenen opgeslagen.
Bekijken Bewustzijn en Langetermijngeheugen
Laozi
Lao Zi (Chinees: 老子), afkomstig uit (jiaxiang) Henan, Zhoukou, Lüyi (河南省周口市鹿邑县), was een Chinese filosoof, die meestal in de 6e eeuw v.Chr., tijdens de Periode van Lente en Herfst wordt geplaatst, 604 v.Chr. - 507 v.Chr. Hij is, volgens het taoïsme zelf, de belangrijkste stichter van het taoïsme.
Bekijken Bewustzijn en Laozi
Leegte
Leegte is de afwezigheid van al het andere.
Bekijken Bewustzijn en Leegte
Leenvertaling
Een leenvertaling is een woord dat letterlijk aan een andere taal is ontleend.
Bekijken Bewustzijn en Leenvertaling
Leenwoord
Een leenwoord is een woord dat door een taal is ontleend aan een andere taal.
Bekijken Bewustzijn en Leenwoord
Leren
Leren is het cognitieve proces van het zich eigen maken van nieuwe, of het aanpassen van bestaande, kennis, gedrag, vaardigheden, procedures, inzichten of waarden.
Bekijken Bewustzijn en Leren
Letter
Letterkaartjes Letterontwerp uit 1517 Een letter of karakter is een teken opgebouwd uit streken om in de geschreven taal een of enkele opeenvolgende klanken uit de gesproken taal weer te geven.
Bekijken Bewustzijn en Letter
Leucippus
Leucippus of Leukippos (Oudgrieks: Λευκιππος) (ca. 470 v.Chr. - ca. 360 v.Chr.) fl. 430 v.Chr..
Bekijken Bewustzijn en Leucippus
Leugen
Een leugen is een bewering waarvan de spreker (of schrijver) weet, dan wel had of zou moeten weten dat die in strijd is met de waarheid, vanuit aanwijsbare betrokkenheid.
Bekijken Bewustzijn en Leugen
Leven
Leven is een complex van eigenschappen en functies van georganiseerde wezens, waarmee ze zichzelf in stand houden.
Bekijken Bewustzijn en Leven
Leven na de dood (begrip)
Het leven na de dood is een religieus, spiritueel en metafysisch begrip, waarbij er sprake van is dat het aan het lichaam gebonden bewustzijn van een mens niet eindigt bij het sterven, maar in een of andere vorm na het sterven voortgezet wordt.
Bekijken Bewustzijn en Leven na de dood (begrip)
Lichaam (biologie)
Een lichaam is het geheel van een meercellig organisme dat uit eigen lichaamscellen is opgebouwd.
Bekijken Bewustzijn en Lichaam (biologie)
Lichaam-geestprobleem
René Descartes' illustratie van het lichaam-geestdualisme. Prikkels passeren de zintuigen en komen tezamen in de pijnappelklier waar de hersenen en de onstoffelijke geest elkaar raken. Het lichaam-geestprobleem is een centraal thema in de filosofie van de geest, dat gaat over de ogenschijnlijk onverklaarbare wisselwerking tussen de onstoffelijke geest en het stoffelijke lichaam, en tegenwoordig met name de relatie tussen het bewustzijn en de hersenen.
Bekijken Bewustzijn en Lichaam-geestprobleem
Lichaamsgerichte psychotherapie
Lichaamsgerichte psychotherapie is een overkoepelend begrip voor verschillende behandelingsvormen die als uitgangspunt hebben, dat het lichaam, gedachten, emoties en gevoelens samenhangen en dat er door deze samenhang wegen bestaan om het welbevinden van de mens te verbeteren.
Bekijken Bewustzijn en Lichaamsgerichte psychotherapie
Licht
verstrooid door stof in de lucht en daardoor worden de lichtbundels ook van opzij zichtbaar. Spoorwegstation Chicago Union Station, 1943. Licht is elektromagnetische straling in het frequentiebereik dat waarneembaar is met het menselijk oog.
Bekijken Bewustzijn en Licht
Liefde
Erastes en Eromenos die elkaar kussen; detail van een Attische vaas, 480 v.Chr. Liefdesscène Liefde is diepe acceptatie van en genegenheid voor, welgezindheid tot of toewijding voor een ander, of eventueel zichzelf.
Bekijken Bewustzijn en Liefde
Lijden
Lijden is het ondergaan van smart en ellende.
Bekijken Bewustzijn en Lijden
Lijst met fictieve personen met pyrokinetische krachten
Psychokinese en telekinese komen vaak voor als superkrachten in strips, films, televisie, computerspellen, literatuur en andere vormen van populaire cultuur.
Bekijken Bewustzijn en Lijst met fictieve personen met pyrokinetische krachten
Limbisch systeem
Hersenen en limbisch systeem Het limbisch systeem (ook wel zoogdierenbrein genoemd), Latijn: limbus, rand of zoom, is een groep structuren die tussen de hersenstam en de hersenschors ligt en als een ring rond de hersenholten heen gaat.
Bekijken Bewustzijn en Limbisch systeem
Literatuur
bibliotheek Literatuur, ook letterkunde, schone letteren of kortweg letteren, is de verzamelde schriftelijke neerslag van een land of van een periode, voor zover het geschriften betreft die hun waarde ontlenen aan veronderstelde vormschoonheid of emotioneel effect.
Bekijken Bewustzijn en Literatuur
Locatie
In de geografie is de locatie een positie of punt, lijn of vlak (of gebied) in de ruimte, uitgedrukt in relatie tot iets anders.
Bekijken Bewustzijn en Locatie
Locked-in-syndroom
Het locked-in-syndroom of pseudocoma is een neurologische aandoening waarbij bijna alle communicatiemogelijkheden van de patiënt zijn weggevallen waardoor het lijkt alsof hij comateus is.
Bekijken Bewustzijn en Locked-in-syndroom
Logica
Boeken over logica Logica of redeneerkunst is de wetenschap die zich bezighoudt met de formele regels van het redeneren.
Bekijken Bewustzijn en Logica
Logisch positivisme
Moritz Schlick. Het logisch positivisme – ook wel logisch empirisme – is een wijsgerig stelsel dat alleen aanvaardt wat zintuiglijk waargenomen en vastgesteld kan worden.
Bekijken Bewustzijn en Logisch positivisme
Logos
of logos was een woord, een zelfstandig naamwoord, in het Oudgrieks.
Bekijken Bewustzijn en Logos
Lokale anesthesie
Lokale anesthesie is de meest gebruikte vorm van verdoving.
Bekijken Bewustzijn en Lokale anesthesie
Londonkracht
Londonkrachten, vernoemd naar de Duitse natuurkundige Fritz London (1900-1954), zijn intermoleculaire krachten (krachten tussen moleculen) die ontstaan uit de aantrekkende krachten tussen tijdelijke dipolen in anders apolaire moleculen.
Bekijken Bewustzijn en Londonkracht
Lucht
Lucht is het homogene mengsel van gassen in de onderste lagen van de aardatmosfeer.
Bekijken Bewustzijn en Lucht
Lucide droom
Een lucide droom is een droom waarin de dromer zich bewust is van het feit dat hij droomt.
Bekijken Bewustzijn en Lucide droom
Ludwig Wittgenstein
Ludwig Josef Johann Wittgenstein (Wenen, 26 april 1889 – Cambridge, 29 april 1951) was een Oostenrijks-Britse filosoof.
Bekijken Bewustzijn en Ludwig Wittgenstein
Machine
Machine om sigaren te rollen, uitgevonden door James Albert Bonsack in 1880. Een machine (leenwoord van het Franse machine, van Latijnse machina, van Griekse μηχανή mechané ofwel "werktuig, kunstmatige voorziening") is een apparaat opgebouwd uit een belastingdragende constructie, een aandrijvingsmechanisme en overige specifieke onderdelen.
Bekijken Bewustzijn en Machine
Madhyamaka
Madhyamaka, ook bekend als Śunyata-vada, 'De weg van de leegte', is een boeddhistische Mahayāna-traditie, bekend geworden door Nāgārjuna en Aśvaghoṣa.
Bekijken Bewustzijn en Madhyamaka
Mahamudra
Mahamudra of Het grote symbool of Het grote zegel van de werkelijkheid (de dingen zoals ze zijn) is een term in het Vajrayana-boeddhisme voor de verwerkelijking van de ware natuur van de geest.
Bekijken Bewustzijn en Mahamudra
Mahayana
Mahāyāna (Sanskriet: महायान mahāyāna, mahā, groot, yāna, voertuig of weg, of bodhisattvayana) is een van de hoofdstromingen in het boeddhisme.
Bekijken Bewustzijn en Mahayana
Marcus Tullius Cicero
Marcus Tullius Cicero (Latijnse uitspraak) (Arpinum, 3 januari 106 v.Chr. – Caieta, 7 december 43 v.Chr.) was een Romeins redenaar, politicus, advocaat en filosoof.
Bekijken Bewustzijn en Marcus Tullius Cicero
Marvin Minsky
Marvin Minsky in 2006 Marvin Lee Minsky, bijgenaamd Old Man Minsky (New York, 9 augustus 1927 – Boston, 24 januari 2016) was een Amerikaanse wetenschapper op het gebied van de kunstmatige intelligentie, medeoprichter van het AI Laboratory van het MIT en auteur van verschillende werken op het gebied van de kunstmatige intelligentie en de filosofie.
Bekijken Bewustzijn en Marvin Minsky
Massa (natuurkunde)
Massa is een natuurkundige grootheid die een eigenschap van materie, de hoeveelheid van een stof, aanduidt.
Bekijken Bewustzijn en Massa (natuurkunde)
Massachusetts Institute of Technology
De grote koepel van MIT, die 's avonds verlicht is Het Massachusetts Institute of Technology, kortweg MIT, is een van de meest prestigieuze technische universiteiten ter wereld.
Bekijken Bewustzijn en Massachusetts Institute of Technology
Materialisme (filosofie)
Materialisme is een stroming binnen de filosofie die de werkelijkheid, ook emoties en andere processen in het menselijk brein, uiteindelijk herleidt tot materie; dit in tegenstelling tot het idealisme en tot het spiritualisme.
Bekijken Bewustzijn en Materialisme (filosofie)
Materie
Materie of stof is een verzamelbegrip voor datgene waaruit het waarneembare universum is opgebouwd; waarneembaar in die zin dat materie massa heeft en plaats (ruimte) inneemt.
Bekijken Bewustzijn en Materie
Maurice Merleau-Ponty
Maurice Merleau-Ponty (Rochefort-sur-Mer, 14 maart 1908 - Parijs, 3 mei 1961) was een Franse fenomenologisch filosoof, sterk beïnvloed door Karl Marx, Edmund Husserl en Martin Heidegger, die geassocieerd wordt met Jean-Paul Sartre (die later zal stellen dat hij door Merleau-Ponty tot het marxisme is "bekeerd") en Simone de Beauvoir.
Bekijken Bewustzijn en Maurice Merleau-Ponty
Maya (begrip)
Maya (Sanskriet माया, IAST: māyā, illusie, magie) is in het hindoeïsme en het boeddhisme de sluier van illusies.
Bekijken Bewustzijn en Maya (begrip)
Medisch-ethische kwesties
Een ethische kwestie is een vraag die men niet louter op grond van wetenschappelijke onderbouwing kan beantwoorden.
Bekijken Bewustzijn en Medisch-ethische kwesties
Medische ethiek
Medische ethiek is een vakgebied binnen de filosofie en de geneeskunde waarin wordt nagedacht over een zo goed mogelijke uitvoering van de geneeskunde, en waarbij (het woord zegt het al) ethische vragen worden gesteld.
Bekijken Bewustzijn en Medische ethiek
Meditatie
Scènes uit de Binnenste Taksang, tempelhal, gebouwd net boven de grot waar Padmasambhava mediteerde Meditatie is een vorm van spirituele of cognitieve oefening.
Bekijken Bewustzijn en Meditatie
Meetkunde
Een vrouw onderwijst studenten in de meetkunde. In de middeleeuwen was het ongewoon dat een vrouw afgebeeld werd als lerares, vooral omdat de afgebeelde studenten waarschijnlijk monniken zijn. Het is mogelijk dat de vrouw een personificatie van de meetkunde is. De meetkunde, ook wel geometrie (van Oudgrieks: γεωμετρία, γῆ "aarde", μέτρον "maat"), het "meten van de aarde", is het onderdeel van de wiskunde, dat zich bezighoudt met het bepalen van afmetingen, vormen, de relatieve positie van figuren en de eigenschappen van die figuren en van de ruimte waarin ze geplaatst zijn.
Bekijken Bewustzijn en Meetkunde
Megahertz
De megahertz is een tot het SI behorende afgeleide eenheid.
Bekijken Bewustzijn en Megahertz
Meme (memetica)
Een meme is een begrip uit de memetica en betekent een idee of ideeën-stelsel zoals een godsdienst of ideologie, dan wel een techniek of andere menselijke vinding of gebruik dat zich onder informatiedragers verspreidt (tot nu toe voornamelijk menselijke hersenen en sociale netwerken), en wordt ook wel omschreven als een besmettelijk informatiepatroon.
Bekijken Bewustzijn en Meme (memetica)
Memetica
Memetica is de studie naar de evolutie van cultuur en ideeën, naar analogie van de genetica.
Bekijken Bewustzijn en Memetica
Mens-computerinteractie
Interactie tussen mens en computer via een aanraakscherm Mens-computerinteractie (MCI) is een vakgebied binnen de informatiekunde dat zich bezighoudt met onderzoek naar de interactie (wisselwerking) tussen mensen (gebruikers) en machines (waaronder computers).
Bekijken Bewustzijn en Mens-computerinteractie
Mensapen
De mensapen (Hominoidea) zijn in sommige taxonomische indelingen een superfamilie binnen de orde primaten (Primaten).
Bekijken Bewustzijn en Mensapen
Menselijk lichaam
Het menselijk lichaam (Latijn: corpus humanum) is het fysieke geheel van de mens, al wordt soms ook de geest wel gezien als onderdeel van het lichaam.
Bekijken Bewustzijn en Menselijk lichaam
Menselijk oog
m. obliquus superior 30: netvlies Het menselijk oog is een waarnemingsorgaan dat gebruikmaakt van licht om een beeld door te geven naar de hersenen.
Bekijken Bewustzijn en Menselijk oog
Menselijke hersenen
De menselijke hersenen (plurale tantum), ook wel het menselijk brein genoemd, vormen het deel van het centrale zenuwstelsel dat zich in het hoofd, meer specifiek in de schedel bevindt.
Bekijken Bewustzijn en Menselijke hersenen
Mentale beeldvorming
Een mentaal beeld is een innerlijk beeld van objecten of mensen of handelingen dat vrijwillig kan worden opgeroepen en bewerkt.
Bekijken Bewustzijn en Mentale beeldvorming
Mentale inspanning
Mentale inspanning, in het Engels mental effort, is een begrip uit de toegepaste experimentele psychologie.
Bekijken Bewustzijn en Mentale inspanning
Mentalisme (filosofie)
Mentalisme is het uitgangspunt in de filosofie van de geest dat er binnen de mens mentale toestanden bestaan, zoals gedachten en overtuigingen, die een eigen oorzakelijke kracht hebben.
Bekijken Bewustzijn en Mentalisme (filosofie)
Meridiaan (Chinese geneeskunde)
Overzicht van de 12 belangrijkste meridianen Acupunctuurkaart uit de Ming-dynastie Een meridiaan is een begrip in de traditionele Chinese geneeskunde en vindt zijn toepassing in acupunctuur en acupressuur.
Bekijken Bewustzijn en Meridiaan (Chinese geneeskunde)
Mesencephalon
Het mesencephalonFederative Committee on Anatomical Terminology (FCAT) (1998).
Bekijken Bewustzijn en Mesencephalon
Metafysica
Metafysica is de tak van de filosofie die niet, zoals de fysica, de werkelijkheid onderzoekt die volgt uit zintuiglijke of instrumentele waarneming, maar op zoek gaat naar het wezen van die werkelijkheid en wat er achter zit.
Bekijken Bewustzijn en Metafysica
Micel
De drie hoofdstructuren die amfifiele verbindingen vormen in water; het liposoom (een gesloten dubbellaag), de micel en de lipidendubbellaag. Een micel is een microscopisch kleine structuur van een aantal moleculen van een oppervlakte-actieve stof in water.
Bekijken Bewustzijn en Micel
Michael Gazzaniga
Michael Gazzaniga Michael S. Gazzaniga (12 december 1939) is een Amerikaanse neuropsycholoog.
Bekijken Bewustzijn en Michael Gazzaniga
Michel Meynen
Michel Meynen (1952 - 2022) is een Belgisch filosoof, hij doceerde aan de Karel de Grote-Hogeschool te Antwerpen.
Bekijken Bewustzijn en Michel Meynen
Microtubulus
microtubuli in een gefixeerde cel spiraalvormig gerangschikte microtubuli in een schijnvoet van een amoebe 65000 maal vergroot MicrotubuliEverdingen, J.J.E. van, Eerenbeemt, A.M.M. van den (2012).
Bekijken Bewustzijn en Microtubulus
Middeleeuwen
Mainzer Dom vanuit het zuidwesten De middeleeuwen (letterlijk tussenliggende eeuwen) (ca. 500 tot ca. 1500) vormen, in de historiografische indeling of periodisering van de geschiedenis van Europa, de periode tussen de klassieke oudheid en de vroegmoderne tijd.
Bekijken Bewustzijn en Middeleeuwen
Middeleeuwse filosofie
Seneca en Aristoteles. Miniatuur uit een middeleeuws manuscript geschreven rond 1325-1335 (MS Hunter 231 (U.3.4), pagina 276. De middeleeuwse filosofie is de periode uit de westerse filosofie gedurende de middeleeuwen, na de klassieke filosofie en vóór de moderne filosofie.
Bekijken Bewustzijn en Middeleeuwse filosofie
Mihály Csíkszentmihályi
Csíszentmihályi en Attila Oláh in 2009 Mihály Csíkszentmihályi (Fiume, 29 september 1934 – Claremont (Californië), 20 oktober 2021) was een Amerikaans-Hongaars psycholoog, vooral bekend als degene die het begrip flow introduceerde.
Bekijken Bewustzijn en Mihály Csíkszentmihályi
Milieu
Het milieu is het geheel van voorwaarden en invloeden van de omgeving, waardoor het leven voor een organisme daar al dan niet mogelijk is Milieu of omgeving is, in de biologie en de ecologie, het geheel van uitwendige voorwaarden en invloeden die voor een organisme, hetzij dier (inclusief de mens), plant of micro-organisme, van essentieel belang zijn.
Bekijken Bewustzijn en Milieu
Miller-Urey-experiment
Schematische opstelling van het experiment Het Miller-Urey-experiment, ook wel Urey-Miller-experiment genoemd, is een beroemd geworden experiment uit 1953 waarin Stanley Miller en Harold Urey aantoonden dat onder bepaalde omstandigheden complexe aminozuren spontaan kunnen ontstaan.
Bekijken Bewustzijn en Miller-Urey-experiment
Mindfulness
Mindfulness of achtzaamheid wordt gedefinieerd als ‘het bewust aandacht geven aan het huidige moment, zonder hierover te oordelen’ – een vermogen dat men ontwikkelt met behulp van meditatie of andere oefeningen.
Bekijken Bewustzijn en Mindfulness
Model (wetenschap)
Een model is een schematische weergave van de werkelijkheid.
Bekijken Bewustzijn en Model (wetenschap)
Moderne filosofie
''Portret van René Descartes'', 1648 door Frans Hals Francis Bacon, door een onbekende kunstenaar Moderne filosofie is de filosofie van na de renaissancefilosofie, van de 17e tot de 20e eeuw, dus niet de hedendaagse filosofie.
Bekijken Bewustzijn en Moderne filosofie
Moeder
Sikkimse moeder met kind ''Migrant mother'' Florence Owens Thompson met haar kinderen (foto Dorothea Lange, 1936) Moeder is een vrouw met een of meerdere kinderen.
Bekijken Bewustzijn en Moeder
Moksha
Moksha (Devanagari: मोक्ष, Sanskriet: mokṣa) is de bevrijding van samsara, de cyclus van dood en wedergeboorte die afhankelijk is van karma.
Bekijken Bewustzijn en Moksha
Moleculaire biologie
Binnen het vakgebied van de moleculaire biologie bestudeert men de processen in cellen op het kleinste functionele niveau, namelijk dat van de biomoleculen.
Bekijken Bewustzijn en Moleculaire biologie
Molecuul
Verschillende modellen van een molecuul glucose Een molecuul of molecule is het kleinste deeltje van een moleculaire stof dat nog de chemische eigenschappen van die stof bezit.
Bekijken Bewustzijn en Molecuul
Molen
Uden Eenvoudige standerdmolen in Oekraïne Een molen is een werktuig met een draaiend mechaniek en een aandrijving, dat kan dienen voor het malen, persen of stampen van granen, verfpigmenten en andere grondstoffen, het zagen van hout, pompen van water, takelen van een last of opwekken van elektriciteit.
Bekijken Bewustzijn en Molen
Monade
De omcirkelde stip werd door de Pythagoreeërs en latere Grieken gebruikt om het eerste metafysische wezen, de ''Monade'' of Het Absolute weer te geven. Het woord monade komt van het Oudgriekse woord μονάς ('eenheid') afgeleid van μόνος, dat één, alleen, uniek betekent.
Bekijken Bewustzijn en Monade
Monadologie
Manuscript van de ''Monadologie'' De monadologie of monadenleer is de term die de Duitse filosoof Gottfried Wilhelm Leibniz gaf aan zijn metafysische systeem zoals beschreven in zijn gelijknamige tekst uit 1714.
Bekijken Bewustzijn en Monadologie
Monisme (filosofie)
Monisme is een filosofisch standpunt dat zegt dat er slechts één van iets is.
Bekijken Bewustzijn en Monisme (filosofie)
Moraal
Moraal of zeden, is de opdeling van handelingen of gedragingen binnen een bestaande - of voorgestelde - maatschappelijke context, in twee soorten gedragsregels.
Bekijken Bewustzijn en Moraal
Morbiditeitsgraad
In de epidemiologie is de morbiditeitsgraad een kengetal dat de mate van voorkomen van een specifieke ziekte aangeeft.
Bekijken Bewustzijn en Morbiditeitsgraad
Motivatie
slinger Motivatie is datgene wat een individu tot bepaald gedrag drijft.
Bekijken Bewustzijn en Motivatie
Motoreiwit
Kinesine op een microtubulus Een motoreiwit is een eiwit dat ATP gebruikt om zich over een filament van het cytoskelet van een cel te bewegen.
Bekijken Bewustzijn en Motoreiwit
Motoriek
Motoriek is het vermogen om te bewegen.
Bekijken Bewustzijn en Motoriek
Multiversum
Artistieke weergave van een niveau 2 multiversum. De term multiversum verwijst naar het idee of concept dat er naast het zichtbare universum waar we in leven nog veel (volgens sommigen oneindig veel) andere universa zijn die parallelle universa worden genoemd.
Bekijken Bewustzijn en Multiversum
Mutatie (biologie)
Mutaties zijn wijzigingen in de erfelijke eigenschappen van het genoom (het DNA of RNA) van een cel.
Bekijken Bewustzijn en Mutatie (biologie)
Muziek
Muziek of toonkunst is de kunstzinnige schikking en combinatie van de klanken van muziekinstrumenten en de menselijke stem om schoonheid van vorm dan wel uitdrukking van emotie te bereiken.
Bekijken Bewustzijn en Muziek
Muzieknoot
Vier aan elkaar geschreven (met een waardestreep verbonden) achtste noten Een muzieknoot (of kortweg noot) is een teken (Latijn: nota) om de tonen in de muziek naar hun tijdsvolgorde en -duur te noteren of te benoemen.
Bekijken Bewustzijn en Muzieknoot
Mysterie
Een mysterie is een onbegrijpelijk of onverklaarbaar feit.
Bekijken Bewustzijn en Mysterie
Mystiek
Mystiek (bijvoeglijk naamwoord; van het Griekse μυστικός, mystikos, geheimzinnig) is het hartstochtelijk streven naar een persoonlijke vereniging van de ziel met God.
Bekijken Bewustzijn en Mystiek
Mythe
Voorstellingen van diverse mythen Een mythe (Oudgrieks:, mȳthos, 'woord'/'verhaal') is een woord dat van meet af paradoxaal is.
Bekijken Bewustzijn en Mythe
Nanometer
Een nanometer (symbool: nm) is een lengtemaat die is afgeleid van het SI-stelsel en is gelijk aan een miljardste van een meter (0,000 000 001 m) of in wetenschappelijke notatie 1×10−9 m. Het prefix nano komt van het Oudgriekse νᾶνος, nanos, of het Latijnse nanus voor dwerg.
Bekijken Bewustzijn en Nanometer
Nanotechnologie
Voorbeelden van verschillende vormen van nanomaterialen uit koolstofatomen, zoals fullereen ofwel Buckyballs (d,e,f). Nanotechnologie is de techniek die het mogelijk maakt te werken met deeltjes in de grootte-orde van nanometers (afkorting nm, een miljardste van een meter).
Bekijken Bewustzijn en Nanotechnologie
Nature-nurture-debat
Het nature-nurture-debat (aanleg-opvoedingsdebat) is een discussie omtrent de oorsprong van de eigenschappen van een individu.
Bekijken Bewustzijn en Nature-nurture-debat
Natuurkunde
natuurkundige verschijnselen Natuurkunde of fysica is de wetenschap die de algemene eigenschappen van materie, straling en energie bestudeert, evenals het gedrag ervan in de ruimte en de tijd.
Bekijken Bewustzijn en Natuurkunde
Natuurlijke selectie
gemeenschappelijke voorouder Natuurlijke selectie (in het Nederlands aanvankelijk natuurkeus genoemd) is het verschijnsel dat sommige organismen uit een bepaalde populatie beter in hun omgeving passen, dat wil zeggen: meer kans hebben om te zorgen voor overlevende nakomelingen dan minder goed aangepaste organismen.
Bekijken Bewustzijn en Natuurlijke selectie
Natuurwetenschap
Albert Einstein. Natuurwetenschap is een overkoepelende term voor dat deel van de wetenschap dat, met empirische en wetenschappelijke methoden, probeert de natuurwetten te achterhalen die schuilgaan achter de natuurverschijnselen.
Bekijken Bewustzijn en Natuurwetenschap
Neckerkubus
De neckerkubus Eén interpretatie van de ruimtelijke oriëntatie van de kubus De andere interpretatie De neckerkubus is genoemd naar de Zwitserse kristallograaf Louis Necker, die er in 1832 voor het eerst afbeeldingen van publiceerde.
Bekijken Bewustzijn en Neckerkubus
Nederland
Nederland is een van de landen binnen het Koninkrijk der Nederlanden.
Bekijken Bewustzijn en Nederland
Neglect
Neglect (afkomstig uit het Engels) is de medische benaming voor het fenomeen waarbij een patiënt geen aandacht heeft voor de stimuli afkomstig van een lichaamshelft of voor objecten of gebeurtenissen in de omgeving van één lichaamszijde.
Bekijken Bewustzijn en Neglect
Neocortex
De neocortex (Grieks: νέος, néos.
Bekijken Bewustzijn en Neocortex
Neoplatonisme
Met neoplatonisme wordt verwezen naar de periode van platonisme die volgde op de nieuwe impuls die de filosofische speculaties van Plotinus (204-269) eraan hadden gegeven.
Bekijken Bewustzijn en Neoplatonisme
Nervus opticus
De nervus opticus, of gezichtszenuw in het Nederlands, is de tweede van de twaalf hersenzenuwen.
Bekijken Bewustzijn en Nervus opticus
Netvlies
Het netvlies of de retina is het sterk doorbloede lichtgevoelige 'scherm' achter in het oog en bestaat uit lichtgevoelige cellen.
Bekijken Bewustzijn en Netvlies
Neuraal netwerk
Een neuraal netwerk is ofwel een groep van verbonden biologische neuronen (zenuwcellen), in het bijzonder in de vorm van het menselijk brein, ofwel een kunstmatig neuraal netwerk.
Bekijken Bewustzijn en Neuraal netwerk
Neurobiologie
Neurobiologie is de tak van de biologie (met name de dierfysiologie en de anatomie) die de werking van het zenuwstelsel bestudeert, wel op twee verschillende niveaus: een macro- en een microscopisch niveau.
Bekijken Bewustzijn en Neurobiologie
Neurofilosofie
Neurofilosofie is de interdisciplinaire studie van neurowetenschap en filosofie.
Bekijken Bewustzijn en Neurofilosofie
Neurofysiologie
De neurofysiologie of zenuwfysiologie is de neurowetenschap die de werking en functies van het zenuwstelsel bestudeert.
Bekijken Bewustzijn en Neurofysiologie
Neurologie
Het menselijk zenuwstelsel Neurologie is een medisch specialisme dat zich bezighoudt met de diagnostiek en behandeling van neurologische aandoeningen: ziekten van de hersenen, het ruggenmerg en de zenuwen.
Bekijken Bewustzijn en Neurologie
Neuroloog
Een neuroloog of neurologe is een arts, die als medisch specialisme de neurologie heeft en daarin bezig is met de werking en ziekten van spieren, zenuwen, ruggenmerg en de hersenen.
Bekijken Bewustzijn en Neuroloog
Neuropsychologie
Neuropsychologie is de psychologie die zich bezighoudt met de functies van het brein en de relatie daarvan met gedrag.
Bekijken Bewustzijn en Neuropsychologie
Neurotransmitters
synaps A - presynaptisch neuron B - postsynaptisch neuron 1 - mitochondrion 2 - blaasje vol met neurotransmitter 3 - autoreceptor 4 - synaptische spleet 5 - neurotransmitterreceptor 6 - calciumkanaal 7 - blaasje staat neurotransmitter af 8 - neurotransmitter heropnamepomp Werking van een synaps met een calciumkanaal Neurotransmitters of overdrachtsstoffen zijn signaalstoffen, die in synapsen zenuwimpulsen overdragen tussen zenuwcellen in het zenuwstelsel of die impulsen overdragen van motorische zenuwcellen op spiercellen of van zenuwreceptoren op sensorische zenuwcellen.
Bekijken Bewustzijn en Neurotransmitters
Neurowetenschap
Neurowetenschap is de wetenschap die zich bezighoudt met alle aspecten van het zenuwstelsel.
Bekijken Bewustzijn en Neurowetenschap
Neutron
Materie bestaat op de kleinste schaal uit elementaire deeltjes Een neutron is een subatomair deeltje zonder elektrische lading dat voorkomt in atoomkernen.
Bekijken Bewustzijn en Neutron
New age (beweging)
New age is een westerse spirituele beweging die ontstond in de 20e eeuw.
Bekijken Bewustzijn en New age (beweging)
Niets
Niets, of niks in de fysische betekenis, wil zeggen een absolute leegheid, de afwezigheid van enige materie.
Bekijken Bewustzijn en Niets
Nirwana
Nirwana (Sanskriet निर्वाण, nirvāņa, uitgeblust, onbeweeglijk) of nibbana (Pali) is de hoogste staat die door de mens bereikt kan worden en waardoor heiligheid behaald wordt.
Bekijken Bewustzijn en Nirwana
Noam Chomsky
Avram Noam Chomsky (Philadelphia (Pennsylvania), 7 december 1928) is een Amerikaans taalkundige, filosoof, mediacriticus en politiek activist.
Bekijken Bewustzijn en Noam Chomsky
Nobelprijs voor Fysiologie of Geneeskunde
De Nobelprijs voor Fysiologie of Geneeskunde (Zweeds: Nobelpriset i fysiologi eller medicin) is een prijs die sinds 1901 jaarlijks uitgereikt wordt aan iemand die de wereld verbeterd heeft door een ontdekking, uitvinding of daad op het gebied van de fysiologie of de geneeskunde.
Bekijken Bewustzijn en Nobelprijs voor Fysiologie of Geneeskunde
Non-lokaal
Non-lokaal betekent zoiets als niet plaatsgebonden of zonder oorzaak.
Bekijken Bewustzijn en Non-lokaal
Noodzakelijke en voldoende voorwaarde
Noodzakelijke en voldoende voorwaarden zijn implicatieve verbanden tussen beweringen.
Bekijken Bewustzijn en Noodzakelijke en voldoende voorwaarde
Nyaya
Nyaya (Sanskriet: न्याय, nyā-yá) is een van de zes orthodoxe of astika filosofische scholen (darsana's) van het hindoeïsme, in het bijzonder de school van de logica.
Bekijken Bewustzijn en Nyaya
Object (filosofie)
In de filosofie is object (latijn: obiectum, 'het voorliggende') een veelvuldig gebruikt concept met meerdere betekenissen.
Bekijken Bewustzijn en Object (filosofie)
Objectiviteit
Iets is objectief als het onafhankelijk is van de waarneming of voorkeuren van mensen: als er geen interpretatie bij nodig is.
Bekijken Bewustzijn en Objectiviteit
Occasionalisme
Nicolas Malebranche. Het occasionalisme is een filosofische leer die de wisselwerking tussen lichaam en geest probeert te verklaren.
Bekijken Bewustzijn en Occasionalisme
Occipitale kwab
De occipitale kwabben of lobi occipitales zijn de delen van de hersenen die verantwoordelijk zijn voor het verwerken van visuele informatie bij zoogdieren.
Bekijken Bewustzijn en Occipitale kwab
Ockhams scheermes
Willem van Ockham – schets uit een Summa logicae-manuscript met het bijschrift ''frater Occham iste'' (1341) Ockhams scheermes (Latijn: lex parsimoniae, de wet van de spaarzaamheid) is de stelling dat wanneer er verschillende hypotheses zijn die een verschijnsel in gelijke mate kunnen verklaren, die hypothese gekozen moet worden die de minste aannames bevat en het kleinste aantal entiteiten veronderstelt.
Bekijken Bewustzijn en Ockhams scheermes
Oersoep
Volgens een aantal theorieën over de abiogenese is het leven ontstaan uit een zogenaamde oersoep.
Bekijken Bewustzijn en Oersoep
Oerstof
Met oerstof, oersubstantie of materia prima wordt in de filosofie de ultieme substantie aangeduid waaruit, waarin, en waardoor alles bestaat.
Bekijken Bewustzijn en Oerstof
Om (mantra)
De vijf onderdelen van het symbool Omkar dat vaak samen gaat met de mantra AUM Om of Aum (Devanagari ॐ, Chinees: 唵) is een mystieke of heilige lettergreep in de Dharmische religies.
Bekijken Bewustzijn en Om (mantra)
Onbewuste
Met het onbewuste en het onderbewuste worden geestelijke processen zoals gedachten en gevoelens bedoeld die niet, of niet onmiddellijk, voor het bewustzijn toegankelijk zijn, en die niettemin iemands gedrag kunnen beïnvloeden.
Bekijken Bewustzijn en Onbewuste
Onderwijs
Utrecht, waar audiovisuele toepassingen een belangrijk onderwerp vormen. Het onderwijs is het overbrengen van kennis, vaardigheden en attitudes met vooraf vastgelegde doelen.
Bekijken Bewustzijn en Onderwijs
Ontologie (filosofie)
De ontologie (van het Grieks ὀν.
Bekijken Bewustzijn en Ontologie (filosofie)
Ontwikkelingspsychologie
De ontwikkelingspsychologie (vroeger ook wel kinder- en jeugdpsychologie, tegenwoordig door sommigen, levenslooppsychologie genoemd) bestudeert de psychologische veranderingen bij toenemende leeftijd, dus vanaf de geboorte via de babyjaren, peuterjaren, kleuterjaren, schoolperiode, adolescentie, volwassenheid tot in de ouderdom.
Bekijken Bewustzijn en Ontwikkelingspsychologie
Onvolledigheidsstellingen van Gödel
De onvolledigheidsstellingen van Gödel zijn twee stellingen over de beperkingen van formele systemen, beide bewezen door Kurt Gödel in 1931.
Bekijken Bewustzijn en Onvolledigheidsstellingen van Gödel
Oorzakelijkheid
Oorzakelijkheid, causaliteit, de wet van oorzaak en gevolg, causaal verband of causaal mechanisme (2015): Oorzakelijke mechanismen en verklaringsmodellen voor regelovertredend gedrag, Academia Press is het directe mechanische verband tussen een oorzaak en een gevolg.
Bekijken Bewustzijn en Oorzakelijkheid
Oost-Azië
Zuidoost-Azië Oost-Azië is het oostelijke deel van het Aziatische continent.
Bekijken Bewustzijn en Oost-Azië
Oosterse filosofie
De oosterse filosofie of oriëntaalse filosofie is de filosofische traditie uit Azië en dan voornamelijk uit India en China.
Bekijken Bewustzijn en Oosterse filosofie
Orang-oetans
Orang-oetans of orang-oetangs (Pongo) zijn een geslacht van mensapen.
Bekijken Bewustzijn en Orang-oetans
Orbitofrontale cortex
De cortex orbitofrontalisNieuwenhuys, R., Voogd, J., Huijzen, C. van (1988).
Bekijken Bewustzijn en Orbitofrontale cortex
Organische chemie
Organische chemie of koolstofchemie is de tak van de scheikunde die zich bezighoudt met organische verbindingen; dat wil zeggen chemische verbindingen die koolstof- en, bijna altijd, waterstof-atomen bevatten.
Bekijken Bewustzijn en Organische chemie
Organisme
taal.
Bekijken Bewustzijn en Organisme
Oriëntatiereactie
De oriëntatiereactie (OR) kan omschreven worden als een reflexmatige aangeboren reactie op nieuwe, informatieve of intense prikkels uit de omgeving.
Bekijken Bewustzijn en Oriëntatiereactie
Orka
Enkele onderscheiden types; met name de vlek bij het oog vertoont goed zichtbare verschillen Naturalis De orka of zwaardwalvis (Orcinus orca) is de grootste vertegenwoordiger van de familie der dolfijnen (Delphinidae).
Bekijken Bewustzijn en Orka
Palmyre Oomen
Palmyre Maria Francisca Oomen (1948) is een Nederlands theologe en filosofe, vooral werkzaam op het gebied van 'theologie en natuurwetenschap' en gespecialiseerd in de filosofie van Alfred North Whitehead.
Bekijken Bewustzijn en Palmyre Oomen
Pantheïsme
De filosofie van Benedictus de Spinoza wordt vaak beschouwd als pantheïsme. God die zich bemoeit met het lot en handelen van mensen. Pantheïsme (Grieks:, pan.
Bekijken Bewustzijn en Pantheïsme
Pantoffeldiertjes
Pantoffeldiertjes (wetenschappelijke naam: Paramecium) is een geslacht van eencellige organismen uit de stam van de Ciliophora (trilhaardiertjes).
Bekijken Bewustzijn en Pantoffeldiertjes
Paranormaliteit
Levitatie? Foto genomen vanuit een perspectief waarin het lijkt dat de persoon zweeft. Paranormaliteit betreft elk fenomeen dat in een of meer opzichten de grenzen overschrijdt van wat volgens de huidige wetenschappelijke aannames fysiek mogelijk wordt geacht.
Bekijken Bewustzijn en Paranormaliteit
Parapsychologie
Foto's waarop naar verluidt spoken of geesten voorkwamen, waren vooral in de 19e eeuw populair. De parapsychologie is een wetenschappelijk omstreden studiegebied dat onderzoek doet naar het bestaan en de oorzaken van psi (paranormale/parapsychische verschijnselen) en de mogelijkheid van een leven na de dood.
Bekijken Bewustzijn en Parapsychologie
Parawetenschap
Parawetenschappen zijn disciplines die zichzelf als wetenschap zien, maar daar niet toe worden gerekend.
Bekijken Bewustzijn en Parawetenschap
Pariëtale kwab
De pariëtale kwabben of lobi parietales maken deel uit van de grote hersenen en bevinden zich boven de occipitale kwabben en de temporale kwabben en achter de frontale kwabben.
Bekijken Bewustzijn en Pariëtale kwab
Parmenides
Parmenides (Oudgrieks: Παρμενίδης ὁ Ἐλεάτης; Elea, ca. 515 v.Chr.) was een presocratische filosoof.
Bekijken Bewustzijn en Parmenides
Patch
Er zijn verschillende betekenissen van het begrip patch.
Bekijken Bewustzijn en Patch
Pathologie
Pathologie per computer Pathologie of ziekteleer is de studie van het ontstaan en het verloop van ziekten, als zodanig is het een onderdeel van de geneeskunde.
Bekijken Bewustzijn en Pathologie
Paul Feyerabend
Paul Feyerabend Paul Karl Feyerabend (Wenen, 13 januari 1924 – Genolier (Zwitserland), 11 februari 1994) was een in Oostenrijk geboren wetenschapsfilosoof, die later in Engeland, de Verenigde Staten, Nieuw-Zeeland, Zwitserland en Italië leefde.
Bekijken Bewustzijn en Paul Feyerabend
Paulo Coelho
Paulo Coelho (Rio de Janeiro, 24 augustus 1947) is een Braziliaanse schrijver, wiens werk in de gehele wereld wordt gelezen.
Bekijken Bewustzijn en Paulo Coelho
Pedagogiek
Montessorischool in Nederland, Den Haag 1915 Pedagogiek of opvoedkunde is de wetenschappelijke studie van de manier waarop volwassenen (ouders, opvoeders, onderwijzers) jeugdigen grootbrengen met een bepaald doel voor zich.
Bekijken Bewustzijn en Pedagogiek
Periaqueductaal grijs
Het periaqueductale grijs PAG of de substantia grisea centralis is een gebied met zenuwcellen in de hersenstam.
Bekijken Bewustzijn en Periaqueductaal grijs
Personificatie
Een personificatie is een vorm van beeldspraak waarbij levenloze zaken, niet-menselijke levensvormen of abstracte begrippen menselijke eigenschappen krijgen toegeschreven, of waarbij ze als een (levend) persoon worden opgevoerd.
Bekijken Bewustzijn en Personificatie
Persoonlijkheid
Persoonlijkheid is een dynamisch en georganiseerd geheel van karakteristieken (voelen, denken, doen) die aan een persoon kunnen worden toegekend.
Bekijken Bewustzijn en Persoonlijkheid
Phi (letter)
De hoofdletter en kleine letter phi De fi, of phi, (hoofdletter Φ, kleine letter φ of ϕ, Oudgrieks: φῖ) is de 21e letter van het Griekse alfabet.
Bekijken Bewustzijn en Phi (letter)
Phineas Gage
Een computergenereerde afbeelding gebaseerd op de menselijke schedel toont hoe de ijzeren staaf de schedel van Phineas Gage gepenetreerd zou hebben. Phineas Gage (9 juli 1823 - 21 mei 1860) was een Amerikaanse spoorwegarbeider die in 1848 bij de aanleg van een spoorweg een arbeidsongeval kreeg waarbij hij zware schade aan zijn frontale kwabben in de hersenen opliep.
Bekijken Bewustzijn en Phineas Gage
Piet Vroon
Pieter Adrianus (Piet) Vroon (Gorinchem, 9 juli 1939 – Culemborg, 13 januari 1998) was een Nederlands psycholoog, hoogleraar en auteur.
Bekijken Bewustzijn en Piet Vroon
Pijn
Voorstelling van pijn. Pijn is een sensorische en/of emotionele ervaring veroorzaakt door feitelijke of mogelijke weefselschade of die beschreven wordt in termen van weefselbeschadiging; ergens in het lichaam is een verwonding of dreigt er een te ontstaan.
Bekijken Bewustzijn en Pijn
Pijnappelklier
De pijnappelklier of epifyseEverdingen, J.J.E. van, Eerenbeemt, A.M.M. van den (2012).
Bekijken Bewustzijn en Pijnappelklier
Plancklengte
De plancklengte, ook kwantumlengte, aangegeven met ≈ 1,616199 × 10−35 m is, tot nog toe de kleinste betekenisvolle eenheid van lengte binnen de verschillende theorieën die over dit onderwerp gaan, wat in de kwantummechanica wordt gebruikt.
Bekijken Bewustzijn en Plancklengte
Plasma (aggregatietoestand)
plasmalamp In de natuurkunde wordt onder plasma een fase verstaan waarin de deeltjes van een gasvormige stof enigszins geïoniseerd zijn.
Bekijken Bewustzijn en Plasma (aggregatietoestand)
Plato
Plato (Oudgrieks:, Plátōn; Athene, ca. 427 v.Chr. – aldaar, 347 v.Chr.) was een Grieks filosoof en schrijver.
Bekijken Bewustzijn en Plato
Platte Aarde
equator naar de andere helft van de Aarde kon oversteken. Het idee van een platte Aarde houdt in dat men zich voorstelt dat het bewoonde deel van de Aarde plat is in plaats van bol.
Bekijken Bewustzijn en Platte Aarde
Plot
De plot (uit het Engels) is het plan, de structuur van een verhaal met alle verwikkelingen en causale verbanden daarbinnen.
Bekijken Bewustzijn en Plot
Plotinus
Plotinus (Oudgrieks) (Assioet, Egypte, ca. 204/5 – Minturnae, Campania, 270), was een belangrijk filosoof uit de antieke wereld en grondlegger (samen met zijn leraar Ammonius Saccas) van wat later het neoplatonisme zou worden genoemd.
Bekijken Bewustzijn en Plotinus
Positieve psychologie
Positieve psychologie is een stroming binnen de psychologie.
Bekijken Bewustzijn en Positieve psychologie
Positronemissietomografie
FDG. Naast de normale ophoping van de ''tracer'' in hart, blaas, nieren en hersenen, zijn ook levermetastasen van een darmtumor zichtbaar. Positronemissietomografie (PET) is een beeldvormende techniek waarbij een radioactief isotoop (een radionuclide) wordt toegediend aan een patiënt.
Bekijken Bewustzijn en Positronemissietomografie
Postural integration
Postural Integration, een alternatieve methode van lichaamsgerichte psychotherapie, streeft ernaar het individu zich meer bewust te helpen worden van zichzelf in zijn lichaam en het de kracht te helpen vinden om zichzelf te veranderen in zijn "body-mind" - lichaam, emoties en attitudes.
Bekijken Bewustzijn en Postural integration
Pragmatisme
G.H. Mead. Het pragmatisme is een filosofische stroming, die de focus legt op het verbinden van praktijk en theorie, die volgens het pragmatisme niet los van elkaar staan.
Bekijken Bewustzijn en Pragmatisme
Presocratische filosofie
De presocratische filosofie vormt de beginfase van de westerse filosofie, in de periode 600–400 v.Chr., voor de tijd dat Socrates en zijn volgelingen de filosofie beïnvloedden.
Bekijken Bewustzijn en Presocratische filosofie
Primaltherapie
Primaltherapie is een ervarings- en lichaamsgerichte therapie ontwikkeld door de Amerikaanse psycholoog Arthur Janov.
Bekijken Bewustzijn en Primaltherapie
Primaten
De primaten of opperdieren (Primates) vormen een orde van zoogdieren, waartoe alle soorten halfapen en apen, inclusief de in de evolutie enige overgebleven mensensoort, Homo sapiens, behoren.
Bekijken Bewustzijn en Primaten
Priming (geheugen)
Priming is het verschijnsel dat een stimulus een snellere of sterkere respons in het brein oproept als die stimulus eerder waargenomen is.
Bekijken Bewustzijn en Priming (geheugen)
Probleemoplossing
Probleemoplossing is het proces dat moet leiden tot een oplossing voor een probleem.
Bekijken Bewustzijn en Probleemoplossing
Professor
Een wiskundecollege aan de voormalige Technische Universiteit van Helsinki Professor is de aanspreektitel voor een academisch docent.
Bekijken Bewustzijn en Professor
Propositie
Een propositie of bewering is in de logica een declaratieve zin die of waar of onwaar kan zijn.
Bekijken Bewustzijn en Propositie
Proprioceptie
Proprioceptie of positiezin (ook wel kinesthesie genoemd) is het vermogen van een organisme om de positie van het eigen lichaam en lichaamsdelen waar te nemen.
Bekijken Bewustzijn en Proprioceptie
Prosopagnosie
Prosopagnosie (van Grieks prosopon.
Bekijken Bewustzijn en Prosopagnosie
Proton (deeltje)
opbouw van materie Een proton (voorgesteld door p, p+ of N+) is een subatomair deeltje met een positieve eenheidslading.
Bekijken Bewustzijn en Proton (deeltje)
Pseudowetenschap
Alchemie, de voorloper van de moderne scheikunde, werd door de historicus James Pettit Andrews beschouwd als een "fantastische pseudowetenschap" Astrologie werd eeuwenlang als een wetenschap geaccepteerd Wichelroedeloper, 18e eeuw Pseudowetenschap is de benaming voor een stelsel van opvattingen, uitspraken, of handelingen dat de toets van een wetenschappelijke methode niet doorstaat, maar waarvan aanhangers toch beweren of suggereren dat het om wetenschap gaat.
Bekijken Bewustzijn en Pseudowetenschap
Psi (paranormaal)
De aanduiding psi wordt in de parapsychologie gebruikt als neutrale aanduiding voor parapsychologische fenomenen zoals buitenzintuiglijke waarneming en psychokinese.
Bekijken Bewustzijn en Psi (paranormaal)
Psychiater
Een psychiater is een arts die zich heeft gespecialiseerd in de psychiatrie.
Bekijken Bewustzijn en Psychiater
Psychiatrie
Psychiatrie is een medisch specialisme dat zich bezighoudt met psychische ziektebeelden en soms ook wel met de psychische gezondheid in het algemeen.
Bekijken Bewustzijn en Psychiatrie
Psychische aandoening
Psychische aandoeningen komen meer voor in landen met een grotere economische ongelijkheid Een psychische aandoening (ook wel geestesziekte of psychiatrische stoornis) is een aandoening die wordt gekenmerkt door afwijkende ervaringen en gedrag.
Bekijken Bewustzijn en Psychische aandoening
Psychoactief middel
Psychoactieve middelen of psychotrope stoffen zijn substanties die uitwerking hebben op de psyche.
Bekijken Bewustzijn en Psychoactief middel
Psychoanalyse
Psychoanalyse – soms dieptepsychologie of psychodynamische psychologie – is de naam gegeven door Sigmund Freud aan een systeem van interpretatie en therapeutische behandeling van psychische stoornissen.
Bekijken Bewustzijn en Psychoanalyse
Psychologie
Psychologie (verouderd: zielkunde) is de academische discipline die zich bezighoudt met het innerlijk leven (kennen, voelen en streven) en het gedrag van mensen.
Bekijken Bewustzijn en Psychologie
Psycholoog
Een psycholoog of psychologe is een professioneel deskundige in de psychologie; de wetenschap die zich bezighoudt met het innerlijk leven (denken, voelen en streven) en het gedrag van de mens.
Bekijken Bewustzijn en Psycholoog
Psychonaut
Een psychonaut is iemand die op ontdekkingsreis gaat in het universum van de geest – een mentale reiziger.
Bekijken Bewustzijn en Psychonaut
Psychose
Een psychose is een psychiatrisch toestandsbeeld waarbij de patiënt gedurende een zekere periode het contact met de werkelijkheid geheel of gedeeltelijk kwijt is.
Bekijken Bewustzijn en Psychose
Psychosomatiek
Psychosomatiek of psychosomatische geneeskunde is een medisch gebied dat zich bezighoudt met de ziektebeelden die zich vooral lichamelijk manifesteren, maar waarbij psychische factoren een duidelijke factor zijn.
Bekijken Bewustzijn en Psychosomatiek
Psychotherapie
divan, vertelt zijn verhaal tijdens een sessie Psychotherapie is een vorm van behandeling door een psychotherapeut.
Bekijken Bewustzijn en Psychotherapie
Psychotrauma
Een psychotrauma of psychisch trauma is psychisch letsel, veroorzaakt door een schokkende gebeurtenis.
Bekijken Bewustzijn en Psychotrauma
Puberteit
De puberteit (niet: pubertijd) is de periode waarin kinderen zich tot volwassenen ontwikkelen.
Bekijken Bewustzijn en Puberteit
Purusa
Purusa (Sanskriet पुरुष) is in de vroege Veda's de Grootste (Kosmische) Persoon en ontwikkelde zich in de Upanishads tot de geest of het bewustzijn.
Bekijken Bewustzijn en Purusa
Pythagorisme (Pythagoras)
Pythagoras Het pythagorisme was een stroming in de presocratische filosofie, die als een broederschap begon dat door Pythagoras in Zuid-Italië werd gesticht.
Bekijken Bewustzijn en Pythagorisme (Pythagoras)
Qi (concept)
Qi (ook wel ch'i, chi, ki of gi) is een fundamenteel concept uit de Chinese cultuur, doorgaans gedefinieerd als adem, levenskracht, vitale energie of spirituele energie dat deel uitmaakt van alles wat bestaat.
Bekijken Bewustzijn en Qi (concept)
Qualia
Qualia (enkelvoud 'quale') worden in de filosofie van de geest gedefinieerd als individuele gevallen van subjectieve, bewuste ervaring.
Bekijken Bewustzijn en Qualia
Quark
Quarks zijn elementaire deeltjes, subatomaire deeltjes die de bouwstenen vormen van hadronen.
Bekijken Bewustzijn en Quark
Qubit
toestandsruimte van een qubit: een Blochbol. Een qubit of qbit (ook: kwantumbit of quantum bit (Engels)) is een eenheid van kwantuminformatie.
Bekijken Bewustzijn en Qubit
Radio
Philips radio uit 1933 Buizenradio uit 1956 Draagbare radio uit 1971 Radio is draadloze telecommunicatie met radiogolven.
Bekijken Bewustzijn en Radio
Rastafari
Rastafari op Barbados Rastafari of rasta is een levensbeschouwing met wortels in Jamaica.
Bekijken Bewustzijn en Rastafari
Rationaliteit
Rationaliteit is consistent handelen op basis van de rede.
Bekijken Bewustzijn en Rationaliteit
Realisme (filosofie)
Realisme (van het Latijn res, ding, werkelijkheid) is de filosofie dat er een werkelijkheid onafhankelijk van het menselijk bewustzijn bestaat.
Bekijken Bewustzijn en Realisme (filosofie)
Reïncarnatie
Hindoeïstische afbeelding met de levensdraad boeddhistisch beeld, 1177-1249 Reïncarnatie (Latijn: caro, vlees; re, opnieuw, wedervleeswording, Grieks metempsychôsis, opnieuw bezield, vandaar zielsverhuizing) of wedergeboorteleer is de religieuze of filosofische opvatting dat het niet-lichamelijke deel van een levend wezen (de ziel of de geest) na de dood niet verdwijnt, maar opnieuw in een ander levend wezen geboren wordt.
Bekijken Bewustzijn en Reïncarnatie
Rebirthing
Rebirthing is in hoofdzaak een (yoga) ademhalingstechniek die tot doel heeft op eenvoudige wijze contact te maken met de eigen levensenergie.
Bekijken Bewustzijn en Rebirthing
Rede
De rede of ratio is een menselijk denkvermogen.
Bekijken Bewustzijn en Rede
Reductionisme
Rene Descartes stelde dat alle niet-menselijke dieren reductionistisch verklaard konden worden als machines, ''De homines 1622'' Reductionisme (Latijn: reducere, herleiden, terugvoeren > Nederlands: reduceren, (ook) vereenvoudigen) is de filosofische en wetenschappelijke opvatting, volgens welke de natuur van complexe entiteiten steeds herleid kan worden tot meer fundamentele entiteiten.
Bekijken Bewustzijn en Reductionisme
Reflex (biologie)
Grijpreflex bij een baby. Een reflex is een onwillekeurige reactie van de spieren op een prikkel, een (onwillekeurige) reactie van het lichaam op een prikkel, waar geen cognitief denkproces aan vooraf gaat.
Bekijken Bewustzijn en Reflex (biologie)
Reflexologie
Reflexologie of reflexzonetherapie is een pseudowetenschappelijke alternatieve geneeswijze die ervan uitgaat dat alle organen en lichaamsdelen in verbinding staan met plaatsen op de voeten ('voetreflexologie'), handen ('handreflexologie') of oren.
Bekijken Bewustzijn en Reflexologie
Regionale anesthesie
Bij regionale anesthesie blokkeert men de voortgeleiding van pijnprikkels zodat zij niet tot het centrale zenuwstelsel doordringen.
Bekijken Bewustzijn en Regionale anesthesie
Register (taalkunde)
Met register wordt aan een bepaalde situatie gebonden taalgebruik bedoeld, zowel wat betreft woordkeus als zinsbouw.
Bekijken Bewustzijn en Register (taalkunde)
Relativiteitstheorie
Met relativiteitstheorie worden in de natuurkunde twee theorieën van Albert Einstein aangeduid, namelijk de speciale relativiteitstheorie en de algemene relativiteitstheorie.
Bekijken Bewustzijn en Relativiteitstheorie
Relaxatie (therapie)
Relaxatie (ontspanning) wordt als onderdeel van psychotherapie en/of fysiotherapie/kinesitherapie toegepast bij personen met overdreven spanning.
Bekijken Bewustzijn en Relaxatie (therapie)
Religie
shinto, sikhisme, taoïsme, Tenrikyō 5e rij: Thelema, Unitaristisch Universalisme, wicca, zoroastrisme Onder religie (van het Latijnse religio) wordt gewoonlijk een van de vele vormen van zingeving, of het zoeken naar betekenisvolle verbindingen verstaan, waarbij meestal een hogere macht, opperwezen of god centraal staat, gebaseerd op geloven in de leer van de religie.
Bekijken Bewustzijn en Religie
Remslaap
De remslaap is een fase in de slaap.
Bekijken Bewustzijn en Remslaap
René Descartes
La Haye en Touraine Collège La Flèche (1695) René Descartes of gelatiniseerd Renatus Cartesius (La Haye en Touraine, 31 maart 1596 – Stockholm, 11 februari 1650) was een uit Frankrijk afkomstige filosoof en wiskundige, die een groot deel van zijn leven in de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden woonde.
Bekijken Bewustzijn en René Descartes
Reptielen
Reptielen (Reptilia) of kruipdieren vormen een klasse van koudbloedige, gewervelde dieren.
Bekijken Bewustzijn en Reptielen
Resonantie (natuurkunde)
Resonantie (Latijn: resonare, weerklinken) is een natuurkundig verschijnsel dat voorkomt bij trillingen.
Bekijken Bewustzijn en Resonantie (natuurkunde)
Retinopathie
RetinopathieEverdingen, J.J.E. van, Eerenbeemt, A.M.M. van den (2012).
Bekijken Bewustzijn en Retinopathie
Reukzin
receptor. De receptor stimuleert de mijtercellen en vervolgens het zenuwstelsel Hersenbasis met reukhersenen Reukzin is het zintuig dat dieren in staat stelt om geuren waar te nemen.
Bekijken Bewustzijn en Reukzin
Revalidatiegeneeskunde
Revalidatiegeneeskunde is het medisch specialisme dat zich bezighoudt met het verbeteren van het functioneren van mensen met een tijdelijke of chronische aandoening van het bewegingsapparaat al dan niet in combinatie met hersenletsel.
Bekijken Bewustzijn en Revalidatiegeneeskunde
Richard Dawkins
Clinton Richard Dawkins (Nairobi, 26 maart 1941) is een Brits etholoog, evolutiebioloog en populair-wetenschappelijk schrijver.
Bekijken Bewustzijn en Richard Dawkins
Richard Rorty
Richard McKay Rorty (New York, 4 oktober 1931 - Palo Alto (Californië), 8 juni 2007) was een Amerikaanse filosoof.
Bekijken Bewustzijn en Richard Rorty
Ritueel
offer van ''dodengeld'' en ''yuanbao'' bij de graven van voorouders, een ritueel tijdens het ''Ghost Festival'' in Jiangsu (zie ook voorouderverering) Fula, 1910 Voor het spelen van een wedstrijd gooit LeBron James poeder in de lucht Initiatieritueel van jongens in Malawi Een ritueel is een opeenvolging van handelingen in een bepaalde volgorde en op een welbepaalde plaats.
Bekijken Bewustzijn en Ritueel
Robert Fludd
Robert Fludd Robert Fludd of Robertus de Fluctibus (Kent, 8 september 1574 - Londen, 1637) was een Brits natuurkundige, astroloog en mysticus.
Bekijken Bewustzijn en Robert Fludd
Robert Ornstein
Robert Evan Ornstein (New York, 21 augustus 1942 - 20 december 2018) was een Amerikaanse psycholoog die verbonden was aan de Stanford-universiteit in Californië.
Bekijken Bewustzijn en Robert Ornstein
Robot
Atlas (2013) van Boston Dynamics Da Vinci Robot (Jaarbeurs Utrecht, 1941) Gemeentemuseum Arnhem De robot ''Johnny 5'' uit de film Short Circuit (1986) Een huishoudrobot uit 2008 Collectie speelgoedrobotten Een robot is een programmeerbare machine die vaak niet alleen informatie verwerkt, maar ook verschillende fysieke taken uit kan voeren.
Bekijken Bewustzijn en Robot
Robotica
Robotarm gemaakt door de Shadow Robot Company Robotbeen beweegbaar door luchtzakjes Beweegbare robotslangen Robotica is de tak van de mechatronica die zich bezighoudt met theoretische implicaties en praktische toepassingen van robots in de ruimste zin van het woord.
Bekijken Bewustzijn en Robotica
Roger Penrose
Olieverfschilderij van Urs Schmid (1995) met 'Penrose-tegels' Roger Penrose (Colchester (Essex), 8 augustus 1931) is een Brits wis- en natuurkundige.
Bekijken Bewustzijn en Roger Penrose
Rood (kleur)
Rood is in het additieve kleursysteem een primaire kleur.
Bekijken Bewustzijn en Rood (kleur)
Rouw
Rouwenden bij de grafheuvel van Oleg de Wijze, 1899 Rouw (van het Germaanse hreuwan-, verwant aan het Engelse rue en mogelijk het Sanskriet karuṇa) is een emotionele reactie als gevolg van een verlies, in het bijzonder het verlies van een naaste.
Bekijken Bewustzijn en Rouw
Rudolf Carnap
Rudolf Carnap (Ronsdorf (bij Barmen, nu Wuppertal), 18 mei 1891 - Santa Monica (California), 14 september 1970) was een Duitse filosoof en de belangrijkste vertegenwoordiger van het logisch positivisme.
Bekijken Bewustzijn en Rudolf Carnap
Ruimte (astronomie)
De ruimte of kosmische ruimte is, in de astronomie en de ruimtevaart, het deel van het heelal dat zich op meer dan 100 kilometer van de Aarde bevindt.
Bekijken Bewustzijn en Ruimte (astronomie)
Ruimte (natuurkunde)
Ruimte is een van de weinige fundamentele grootheden in de fysica.
Bekijken Bewustzijn en Ruimte (natuurkunde)
Ruimtetijd
In de theoretische natuurkunde is de ruimtetijd een vierdimensionale structuur waarin de drie ruimtedimensies van ons universum samen met de tijd geïntegreerd zijn in één model.
Bekijken Bewustzijn en Ruimtetijd
Ruimtevaarder
ruimteveer Challenger op shuttlemissie STS-41-B in 1984. Een ruimtevaarder of astronaut (van het Griekse "astron" (ἄστρον), wat "ster" betekent, en "nautes" (ναύτης), wat "zeeman" betekent) of kosmonaut is een persoon die is opgeleid, uitgerust en ingezet door een menselijk ruimtevluchtprogramma om als commandant te dienen of bemanningslid aan boord van een ruimtevaartuig.
Bekijken Bewustzijn en Ruimtevaarder
Samengesteld oog
fruitvliegje. Een samengesteld oog of facetoog is een oogsoort die bij insecten en andere geleedpotigen voorkomt.
Bekijken Bewustzijn en Samengesteld oog
Samkhya
Samkhya of sankhya (Sanskriet: सांख्य, datgene wat alles in detail beschrijft) is een van de zes orthodoxe of astika filosofische scholen (darsana's) van het hindoeïsme, de belangrijkste op de vedanta na, waarin samkhya het sterkst doorleeft.
Bekijken Bewustzijn en Samkhya
Samsara
Boeddhistische weergaven van samsara Samsara of Saṃsāra (Sanskriet en Pali: in cirkels ronddraaien), is in boeddhisme en hindoeïsme de cyclus van dood en wedergeboorte zonder begin en schijnbaar zonder eind, onder invloed van begoocheling, karma en vol met lijden.
Bekijken Bewustzijn en Samsara
Sanskriet
Het Sanskriet (Devanagari: संस्कृतम्; Sanskriet: Saṃskṛtam,, A. Kammenhuber (1962): Hippologia hethitica).
Bekijken Bewustzijn en Sanskriet
Sariputta
Sāriputta (Pali voor 'de zoon van Sāri'; Sanskriet: Śāriputra) was een van de twee voornaamste discipelen van de Boeddha, samen met Maha Moggallana.
Bekijken Bewustzijn en Sariputta
Scepticisme
Scepticisme kan twee vormen aannemen.
Bekijken Bewustzijn en Scepticisme
Schaakcomputer
CM Diamond, een schaakcomputer gemaakt in Oost-Duitsland Een schaakcomputer is een gespecialiseerde computer om tegen te schaken.
Bekijken Bewustzijn en Schaakcomputer
School van Milete
Lydië De School van Milete is de naam voor de drie vroegste presocratische filosofen die actief waren in het Milete van de 6e eeuw v.Chr., namelijk Thales, Anaximander en Anaximenes.
Bekijken Bewustzijn en School van Milete
Schrift
Schriften van over de hele wereld. Een schrift of schrijfsysteem is een systeem om taal grafisch weer te geven.
Bekijken Bewustzijn en Schrift
Scotoom
Een scotoomEverdingen, J.J.E. van, Eerenbeemt, A.M.M. van den (2012).
Bekijken Bewustzijn en Scotoom
Secularisme
Secularisme (Latijn saecularis, wereldlijk, tijdelijk) is de overtuiging dat religie en geloof geen invloed mogen uitoefenen op de maatschappij.
Bekijken Bewustzijn en Secularisme
Sedativum
Sedativa zijn bewustzijnsverlagende geneesmiddelen.
Bekijken Bewustzijn en Sedativum
Seksuele selectie
pauw pronkt met z'n veren om een vrouwtje te imponeren. De grote staartveren kunnen niet met natuurlijke selectie, maar wel met seksuele selectie verklaard worden Seksuele selectie is in de biologie de selectie van partners op grond van eigenschappen die als aantrekkelijk worden ervaren.
Bekijken Bewustzijn en Seksuele selectie
Selectiedruk
Selectiedruk is in de evolutiebiologie het effect dat de natuurlijke selectie uitoefent op de genetische variatie of genfrequentie binnen een bepaalde populatie van een diersoort.
Bekijken Bewustzijn en Selectiedruk
Selectieve aandacht
Selectieve aandacht is een verscherping van de aandacht op een gebeurtenis, waardoor andere gebeurtenissen niet of verminderd worden waargenomen.
Bekijken Bewustzijn en Selectieve aandacht
Semantiek
De semantiek of betekenisleer is een wetenschap die zich bezighoudt met de betekenis van symbolen, waarbij het in het bijzonder de bouwstenen van natuurlijke talen die voor de communicatie dienen ofwel woorden en zinnen betreft.
Bekijken Bewustzijn en Semantiek
Serotonine
Serotonine is een neurotransmitter met een overwegend stimulerende werking.
Bekijken Bewustzijn en Serotonine
Shankara
Shankara (Devanagari: शंकर, Sanskriet: Śankara of Śaṃkara), ook Adhi Shankaracharya, Ādi Śhankarācārya, ('de eerste Shankara' in zijn traditielijn), ook aangesproken als Bhagavatpada Acharya (de leraar aan de voeten van de heer) was een invloedrijk Hindoefilosoof en yogi en spiritueel leider in de school van de advaita vedanta.
Bekijken Bewustzijn en Shankara
Shantarakshita
Shantarakshita was in de 8e eeuw een Indiaas boeddhistische geestelijke.
Bekijken Bewustzijn en Shantarakshita
SI-basiseenheid
Het SI-stelsel van eenheden definieert zeven SI-basiseenheden, ook wel SI-grondeenheden genoemd.
Bekijken Bewustzijn en SI-basiseenheid
Sigmund Freud
Sigmund Freud, geboren als Sigismund Schlomo Freud (Freiberg (Moravië), 6 mei 1856 – Londen, 23 september 1939) was een zenuwarts uit Oostenrijk-Hongarije en de grondlegger van de psychoanalyse.
Bekijken Bewustzijn en Sigmund Freud
Signaal (algemeen)
functie van de tijd Een signaal is in de techniek de beschrijving van de ontwikkeling van een parameter in de loop van de tijd of de ruimte.
Bekijken Bewustzijn en Signaal (algemeen)
Signaaltransductie
Overzicht van de signaaltransductieroutes Signaaltransductie is het doorgeven van signalen binnen een cel.
Bekijken Bewustzijn en Signaaltransductie
Simulatie
Een voorbeeld van een simulatie is deze paardrij-simulator Een simulatie is een nabootsing van de werkelijkheid, in veel gevallen met behulp van een model van die werkelijkheid.
Bekijken Bewustzijn en Simulatie
Sjamaan
Chakassische sjamaan beslaat de tamtam Mapuche kennen de machi, 1903 Een sjamaan uit Boerjatië, 1904 Amoergrens tussen China en Rusland (Siberië). Sjamanisme bij de Oroqen is nu verdwenen. Een sjamaan, vrouwelijk sjamanka, is een soort priester en ziener die in zijn of haar gemeenschap de communicatie met de geestenwereld verzekert en magie aanwendt om zieken te genezen, voorspellingen te doen en gebeurtenissen onder controle te brengen.
Bekijken Bewustzijn en Sjamaan
Slaap (rust)
''Auf dem Ofen'' 1895 door Albert AnkerSlapende kinderen Endymion; Endymion is de personificatie van slaap, Walter Crane, 1883 Slapende straathond, Hargeysa, Somaliland, 2019 Slaap is de periode van inactiviteit en afwezigheid van wakend bewustzijn, waarbij het lichaam tot rust komt.
Bekijken Bewustzijn en Slaap (rust)
Smaakzin
Smaakzin is het vermogen van een organisme om bepaalde chemische samenstellingen direct als smaken waar te nemen.
Bekijken Bewustzijn en Smaakzin
Smartphone
Een van de eerste smartphones (1996) Smartphone met Palm OS (2003) Android-smartphone (2008) Een van de eerste Windows Phones (2010) Nokia Lumia 1020 (2013) Xiaomi Redmi, een toestel voor de Indiase markt (2015) Samsung Galaxy Z (2021) Een smartphone is een mobiele telefoon die uitgebreidere computermogelijkheden biedt dan alleen telefoneren en sms'jes ontvangen en versturen.
Bekijken Bewustzijn en Smartphone
Snaartheorie
standaardmodel of een wereldblad uitgeveegd door gesloten snaren in de snaartheorie. De snaartheorie of stringtheorie is een theorie waarmee natuurkundigen pogen de vier fundamentele natuurkrachten in de natuurkunde (de elektromagnetische kracht, de sterke en zwakke kernkracht en de zwaartekracht) in één allesomvattende theorie onder te brengen.
Bekijken Bewustzijn en Snaartheorie
Sociaal netwerk
Een voorbeeld van een sociaal-netwerkdiagram Een sociaal netwerk, dat in het spraakgebruik als “netwerk” wordt aangeduid, is een netwerk van mensen of groepen mensen, bijvoorbeeld een groep personen die elkaar kennen of organisaties (bedrijven, instellingen) die samenwerken.
Bekijken Bewustzijn en Sociaal netwerk
Sociale wetenschappen
Sociale wetenschappen worden gevormd door die takken van wetenschap die betrekking hebben op de mens in zijn sociale omgeving.
Bekijken Bewustzijn en Sociale wetenschappen
Sociologie
Sociologie is de studie van de sociale relaties tussen mensen, en in het bijzonder van de politieke, culturele, religieuze en economische aspecten van menselijke samenlevingen.
Bekijken Bewustzijn en Sociologie
Solipsisme
Solipsisme (van het Latijnse solus ("alleen") en ipse ("zelf")) is de overtuiging of de filosofie dat er maar een enkel bewustzijn bestaat: dat van de waarnemer.
Bekijken Bewustzijn en Solipsisme
Soteriologie
Soteriologie (Grieks σωτηρ, sootèr, redder) is de leer over de redding van de mens en maakt deel uit van het vakgebied systematische theologie binnen de theologie.
Bekijken Bewustzijn en Soteriologie
Spectroscopie
prisma waarbij een spectrum zichtbaar wordt. Blauw licht wordt sterker gebroken dan rood licht. Spectroscopie is een verzamelnaam voor wetenschappelijke technieken waarmee men stoffen kan onderzoeken aan de hand van hun elektromagnetische spectrum; men bestudeert de interactie van materie met straling van verschillende energie.
Bekijken Bewustzijn en Spectroscopie
Spel
''Kinderspel'', geschilderd door Adriaen Brouwer en Joos van Craesbeeck, 17e eeuw Paleiskinderen spelen, Song-dynastie Die Hülsenbeckschen Kinder, 1805-1810 Een spel is een activiteit, buiten de gewone dagelijkse bezigheden, waaraan een of meer mensen - of bij uitbreiding andere diersoorten - deelnemen, als vermaak en/of om een of meer vaardigheden of talenten ten volle te benutten of te vergroten.
Bekijken Bewustzijn en Spel
Spiegel (optica)
Vaas voor een spiegel Spiegel in het verkeer Zijspiegel van auto Handspiegel Alhambra Bronzen spiegel met Chinese draak (uit de Tang-dynastie) Kleurrijke huizen spiegelen in het water. Een spiegel is een voorwerp dat licht weerkaatst zonder verstrooiing.
Bekijken Bewustzijn en Spiegel (optica)
Spiegelbeeld (reflectie)
Het spiegelbeeld is het beeld dat men ziet in een spiegel of een ander spiegelend oppervlak zoals een wateroppervlak.
Bekijken Bewustzijn en Spiegelbeeld (reflectie)
Spiegelneuron
Imitatiegedrag door een babymakaak Een spiegelneuron of spiegelcel is een neuron dat niet alleen vuurt als een dier een handeling uitvoert, maar ook als het dier een handeling ziet uitvoeren door een ander dier (vooral van dezelfde diersoort).
Bekijken Bewustzijn en Spiegelneuron
Spier (anatomie)
Overlangs aangesneden dwarsgestreepte spiercellen Gladde spiercellen Een spier (Latijn: musculus) is een weefselstructuur van cellen die de eigenschap hebben te kunnen samentrekken (contraheren) waardoor spiercontractie (beweging) mogelijk is.
Bekijken Bewustzijn en Spier (anatomie)
Spiritualiteit
Spiritualiteit heeft in de breedste zin te maken met zaken die de geest (Latijn spiritus) betreffen.
Bekijken Bewustzijn en Spiritualiteit
Spook
|Een spook zoals dat vaak in een kinderboek getekend wordt: een laken met kijkgaten. |- |Oosterhout |- |Hamlet, Henry Fuseli 1780-1785 |- |Halloween-spook |- |Toekomst voorspellen, 1919 |- |Spoken in een kinderboek, 1916. |- |Fata morgana in de woestijn, in werkelijkheid is er geen water |- |Spokenjager gebruikt EMF-meter |- |- |Amityville House, uit de film The Amityville Horror (2005) |- |Yūrei in een lantaarn (Japan) |- |Volgens de verhalen heeft la Llorona uit Mexico haar kinderen vermoord en loopt ze nu 's nachts huilend rond.
Bekijken Bewustzijn en Spook
Sport
Meest beoefende sporten in België (2000) Hermes, een van de Olympische goden en patroon van de atletiek Een sport kan omschreven worden als een fysieke krachtmeting (bijvoorbeeld zwemmen), fysiek spel (bijvoorbeeld voetbal) of denkspel (bijvoorbeeld schaken) dat op reglementaire wijze in competitieverband of recreatief gespeeld kan worden.
Bekijken Bewustzijn en Sport
Stephen Hawking
Stephen William Hawking (Oxford, 8 januari 1942 – Cambridge, 14 maart 2018) was een Brits natuurkundige, kosmoloog en wiskundige.
Bekijken Bewustzijn en Stephen Hawking
Sterftecijfer
Sterftecijfer per 1000 inwoners (grafisch) Het sterftecijfer (of het sterftegetal, de mortaliteit) is het aantal sterfgevallen in een populatie in verhouding tot het aantal individuen in die populatie, per tijdseenheid.
Bekijken Bewustzijn en Sterftecijfer
Steven Pinker
Steven Arthur Pinker (Montreal, 18 september 1954) is een Canadees-Amerikaans taalkundige, experimenteel psycholoog en schrijver van wetenschappelijke boeken voor een breed publiek.
Bekijken Bewustzijn en Steven Pinker
Stichting
Een stichting is een zelfstandig vermogen dat een maatschappelijk, sociaal of ideëel doel nastreeft dat door de stichter is vastgelegd, al kan dit doel in de loop van de tijd worden aangepast.
Bekijken Bewustzijn en Stichting
Stimulantia
Stimulantia (meervoud van stimulansSchuurmans Stekhoven, W. (1932). Nolst Trénité’s nieuw verpleegsters zakwoordenboekje (9de druk). Amsterdam: J.M. Meulenhoff.) of psychostimulantia zijn geneesmiddelen die behoren tot de psychofarmaca.
Bekijken Bewustzijn en Stimulantia
Stimulus
Een stimulus of een prikkel is een verandering in de uitwendige of inwendige omgeving waarop een organisme reageert via een respons.
Bekijken Bewustzijn en Stimulus
Stoa
Zeno van Citium, de grondlegger van stoa De stoa of het stoïcisme is een filosofische stroming die rond 300 v.Chr.
Bekijken Bewustzijn en Stoa
Stofwisseling
Stofwisseling of metabolisme (uit het Grieks: μεταβολισμός metabolismos.
Bekijken Bewustzijn en Stofwisseling
Stoomlocomotief
tenderlocomotief 78 468 Bioscoopjournaal uit 1923. Diverse stoomlocomotieven. Een stoomlocomotief is een locomotief die als energiebron een stoommachine gebruikt.
Bekijken Bewustzijn en Stoomlocomotief
Stoornis in de impulsbeheersing
Stoornissen in de impulsbeheersing is een groep psychische aandoeningen waarbij de persoon geen of weinig beheersing heeft van zijn natuurlijke impulsen.
Bekijken Bewustzijn en Stoornis in de impulsbeheersing
Stoornis van de lichaamsbeleving
Een stoornis van de lichaamsbeleving of morfodysforie (ook BDD naar het Engelse body dysmorphic disorder) is een psychische aandoening waarbij de patiënt een afwijkend beeld heeft van zijn eigen lichaam.
Bekijken Bewustzijn en Stoornis van de lichaamsbeleving
Stream of consciousness
Stream of consciousness (Engels voor 'stroom van bewustzijn') is een verhaaltechniek die toegepast wordt bij fictie met de bedoeling een veelvoud aan indrukken weer te geven die zich aan het bewustzijn van een individu spontaan opdringen.
Bekijken Bewustzijn en Stream of consciousness
Stuart Hameroff
Stuart Hameroff Stuart Hameroff (Buffalo (New York), 1947) is een Amerikaanse anesthesioloog die onder andere, samen met Roger Penrose, de Orchestrated Objective Reduction (Orch-OR) bewustzijnstheorie ontwikkelde.
Bekijken Bewustzijn en Stuart Hameroff
Subatomair deeltje
De deeltjes van het standaardmodel. Een subatomair deeltje is een deeltje dat kleiner is dan het atoom.
Bekijken Bewustzijn en Subatomair deeltje
Subject (filosofie)
Subject (van het Latijnse 'subicere, subiectum', als vertaling van het Griekse 'hupokeimenon') betekent letterlijk 'het ondergeworpene', 'het onderliggende'.
Bekijken Bewustzijn en Subject (filosofie)
Subjectiviteit
Subjectiviteit houdt in het persoonlijk oordeel of de persoonlijke zienswijze van een individu, betrekking hebbend op of uitgaand van de persoonlijke zienswijze of smaak.
Bekijken Bewustzijn en Subjectiviteit
Subliminale boodschap
Een subliminale boodschap is een signaal of boodschap verborgen in een medium en bedoeld om doorgegeven te worden zonder dat het bewust opgemerkt wordt.
Bekijken Bewustzijn en Subliminale boodschap
Substantie
Substantie (Gr: hypokeimenon of hupokeimenon, Lat: quod substat) is in de metafysica synoniem voor het ding.
Bekijken Bewustzijn en Substantie
Sunyata
Sunyata (Sanskriet) (ook wel shunyata of het Pali suññata) is een centraal begrip in het boeddhisme, en wordt in het Nederlands vaak vertaald met het woord leegte.
Bekijken Bewustzijn en Sunyata
Superpositie (natuurkunde)
Superpositie is in de natuur- en technische wetenschappen het bij elkaar voegen van twee of meer gelijksoortige natuurkundige grootheden.
Bekijken Bewustzijn en Superpositie (natuurkunde)
Symbool
Symbolen op een grafsteen Symbolen op een speelkaart Een symbool of zinnebeeld is een teken waarbij geen natuurlijke relatie bestaat tussen de representatie van het teken en de betekenis die ermee wordt uitgedrukt.
Bekijken Bewustzijn en Symbool
Synaps
Vertakkingen van een axon van een motorische zenuwcel naar een motorische eindplaat op een spiervezel Werking van een synaps met een calciumkanaal Een synapsEverdingen, J.J.E. van, Eerenbeemt, A.M.M. van den (2012): Pinkhof Geneeskundig woordenboek (12e druk), Bohn Stafleu Van Loghum (v. Gr. σύναψις sunapsis.
Bekijken Bewustzijn en Synaps
Synchroniciteit
De term synchroniciteit (letterlijk: gelijktijdigheid) betekent zinvolle coïncidentie van uiterlijke en innerlijke gebeurtenissen die zelf niet causaal verbonden zijn.
Bekijken Bewustzijn en Synchroniciteit
Synesthesie (zintuig)
Letter-kleursynesthesie: sommigen zien de kleur direct op de letter geprojecteerd, anderen associëren meer indirect de letter met de kleur Synesthesie is het neurologische verschijnsel waarbij een zintuiglijke waarneming ongewild ook een of meerdere andere zintuiglijke indrukken oproept.
Bekijken Bewustzijn en Synesthesie (zintuig)
Syntaxis (taalkunde)
Syntaxis (van het Oudgriekse συν- syn-, "samen", en τάξις táxis, "regeling"), ook vaak zinsleer genoemd, is een deelgebied binnen de theoretische taalkunde dat in ruime zin de studie omvat van alles wat met de opbouw en structuur van zinsdelen en zinnen te maken heeft, ofwel van de zinsbouw.
Bekijken Bewustzijn en Syntaxis (taalkunde)
Taal
Spijkerschrift is de oudst overgeleverde vorm van geschreven taal. Taal is een systeem van tekens – zoals gesproken klanken, gebaren, of geschreven symbolen – waarvan de mens gebruikmaakt om zijn gedachten te articuleren, zijn wereld te ordenen en te communiceren.
Bekijken Bewustzijn en Taal
Taalkunde
Taalkunde, ook wel taalwetenschap of linguïstiek, is de wetenschappelijke studie van de natuurlijke talen.
Bekijken Bewustzijn en Taalkunde
Tabula rasa (psychologie)
Velázquez ''Sibille met Tabula Rasa'' Tabula rasa (Latijn, schone lei, onbeschreven blad) is het idee dat mensen worden geboren als onbeschreven blad – zonder kennis, vaardigheid en persoonlijkheid – en volledig afhankelijk zijn van waarneming en ervaring om de geest te vormen.
Bekijken Bewustzijn en Tabula rasa (psychologie)
Tantra (yoga)
Tantra (Sanskriet: tan, uitbreiden; tra, instrument, bevrijding), tantrische yoga of tantra-yoga is een esoterische traditie gericht op geestelijke verruiming en bevrijding door middel van oefeningen.
Bekijken Bewustzijn en Tantra (yoga)
Tao (filosofie)
Dao of Tao, uitgesproken als "douw", is een metafysisch concept dat wordt gebruikt in het taoïsme, confucianisme en meer algemeen in de klassieke Chinese filosofie.
Bekijken Bewustzijn en Tao (filosofie)
Tastzin
Bij het benutten van de tastzin kan ook gebruik worden gemaakt van hulpmiddelen De tastzin, een enkele keer aanrakingszin genoemd, is het vermogen van een organisme om aanraking of druk waar te nemen.
Bekijken Bewustzijn en Tastzin
Tattva
Tattva is Sanskriet voor datheid, principe, realiteit of waarheid.
Bekijken Bewustzijn en Tattva
Technologie
Een stoomturbine met geopende behuizing. Deze turbines produceren het merendeel van de elektriciteit die tegenwoordig wordt gebruikt. Elektrificatie wordt beschouwd als een van de belangrijkste technische successen van de 20e eeuw. Technologie (Grieks: τέχνη: 'vakmanschap' en λογία: 'theorie') is het geheel aan technieken, vaardigheden, methoden en processen dat gebruikt wordt voor de productie van goederen en diensten, of ter verwezenlijking van een doel, zoals wetenschappelijk onderzoek.
Bekijken Bewustzijn en Technologie
Telekinese
Trucfoto uit 1875 van een 'medium' dat een stoel laat zweven door 'geestkracht' Telekinese (van het Oudgriekse τῆλε (tēle), ver en κίνησις (kínēsis), beweging), of psychokinese (samenstelling van het Griekse ψυχή (psuchē), "psyche" (geest, adem) en kínēsis) is in de parapsychologie de veronderstelde invloed die de menselijke geest op materie kan uitoefenen, waarbij objecten in beweging worden gebracht of worden veranderd als gevolg van mentale concentratie op die voorwerpen.
Bekijken Bewustzijn en Telekinese
Telepathie
Zenerkaarten Onder telepathie (van het Oudgriekse τῆλε (tele), ver en παθος (pathos), gevoel) verstaat men het vermogen tot rechtstreekse overdracht van gedachten en gevoelens en van informatie op afstand zonder gebruik van taal of technische hulpmiddelen.
Bekijken Bewustzijn en Telepathie
Televisietoestel
Flatscreen-televisietoestellen. Een televisietoestel (doorgaans tv of teevee genoemd) is een apparaat voor het ontvangen en weergeven van televisiesignalen.
Bekijken Bewustzijn en Televisietoestel
Temporale kwab
De belangrijkste mediale windingen, gyri, van de temporale kwab, zie anatomie mediaal deel De drie laterale windingen van de temporale kwab, zie anatomie lateraal deel De twee grote visuele routes. De onderste of ventrale route loopt naar de temporale cortex. Deze is belangrijk voor herkenning van visuele objecten Hersenfilmpje met ''Lobus Temporalis'' in de hoofdrol De temporale kwabben of lobi temporales Federative Committee on Anatomical Terminology.
Bekijken Bewustzijn en Temporale kwab
Tenzin Gyatso (dalai lama)
Tenzin Gyatso, geboren als Lhamo Dhöndup (Taktser, 6 juli 1935) is de huidige, veertiende dalai lama.
Bekijken Bewustzijn en Tenzin Gyatso (dalai lama)
Tetraplegie
Tetraplegie of quadriplegie is een toestand waarbij alle vier de ledematen verlamd zijn.
Bekijken Bewustzijn en Tetraplegie
Thalamus
De thalamusFederative Committee on Anatomical Terminology (1998).
Bekijken Bewustzijn en Thalamus
Thales van Milete
Thales van Milete, Oudgrieks: Θαλῆς ὁ Μιλήσιος omstreeks 624 v.Chr. - 545 v.Chr., was de eerste presocratische filosoof.
Bekijken Bewustzijn en Thales van Milete
The Lancet
The Lancet is een peerreviewed medisch tijdschrift, dat wekelijks wordt uitgebracht door de Lancet Publishing Group.
Bekijken Bewustzijn en The Lancet
The Selfish Gene
Richard Dawkins The Selfish Gene (Nederlands: De zelfzuchtige genen, Onze zelfzuchtige genen of Het zelfzuchtige erfdeel) is een boek uit 1976 van de Britse bioloog Richard Dawkins.
Bekijken Bewustzijn en The Selfish Gene
Theologie
Theologie (van het Griekse θεός theos, god en λόγος logos, woord, leer, kennis of verhandeling: godsleer) of godgeleerdheid is de studie van de inhoud van een godsdienstig geloof en de geloofsdocumenten in het bijzonder.
Bekijken Bewustzijn en Theologie
Theoretische natuurkunde
De theoretische natuurkunde of theoretische fysica is de tak van de natuurkunde die zich bezighoudt met het vormen van nieuwe natuurkundige theorieën.
Bekijken Bewustzijn en Theoretische natuurkunde
Theorie
Planck geschreven als de constante van Planck ''h'' maal de frequentie ''ν'' (bij licht de kleur) van de uitgezonden straling Een theorie is een geheel van denkbeelden, hypothesen en verklaringen die in onderlinge samenhang worden beschreven.
Bekijken Bewustzijn en Theorie
Theosofie
Het theosofisch zegel Theosofie, wijsheidsreligie of esoterische wijsbegeerte (Grieks: θεος "Theos" goddelijk, Σοφία "sophia", wijsheid) is een metafysische religieuze filosofie die stelt dat alle religies en grote filosofieën uit één universele, tijdloze wijsheid zijn voortgekomen.
Bekijken Bewustzijn en Theosofie
Therapie
Therapie (van het Griekse: θεραπεία) of behandeling is.
Bekijken Bewustzijn en Therapie
Theravada (boeddhisme)
Het theravada (Pali, letterlijk 'traditie van de Ouderen') is de traditie die de oorspronkelijke boeddhistische leer en conventies navolgt.
Bekijken Bewustzijn en Theravada (boeddhisme)
Thomas Hill Green
Thomas Hill Green (geboren op 7 april 1836, overleden op 26 maart 1882) was een Engelse filosoof en radicaal-liberaal.
Bekijken Bewustzijn en Thomas Hill Green
Thomas Huxley
Thomas Henry Huxley (Ealing (Londen), 4 mei 1825 – Eastbourne, 29 juni 1895) was een Engelse bioloog, die door zijn verdedigingen van de evolutietheorie de bijnaam Darwin's Bulldog kreeg.
Bekijken Bewustzijn en Thomas Huxley
Thomas Nagel
Thomas Nagel (Belgrado, 4 juli 1937) is een Amerikaans filosoof.
Bekijken Bewustzijn en Thomas Nagel
Tijd
Een draagbaar uurwerk (zakhorloge). Een zonnewijzer Tijd is een natuurkundige grootheid.
Bekijken Bewustzijn en Tijd
Timothy Leary
Timothy Leary in 1989 Dr.
Bekijken Bewustzijn en Timothy Leary
Toon (muziek)
In de Westerse muziekleer is een toon enerzijds een klank met een bepaalde toonhoogte, en anderzijds een van de onderdelen van een toonstelsel.
Bekijken Bewustzijn en Toon (muziek)
Tor Nørretranders
Tor Nørretranders spreekt tijdens Reboot 10 in Kopenhagen. Tor Nørretranders (Kopenhagen, 20 juni 1955) is een toonaangevende Deense wetenschapsjournalist en schrijver van tal van wetenschappelijke boeken en artikelen over onderwerpen als milieu, wetenschapspolitiek en kwantummechanica.
Bekijken Bewustzijn en Tor Nørretranders
Trance (bewustzijn)
Een trance is een dissociatief verschijnsel waarbij iemand een ander bewustzijnsniveau heeft.
Bekijken Bewustzijn en Trance (bewustzijn)
Transcendentaal idealisme
Transcendentaal idealisme is een richting binnen de moderne kritische filosofie die zegt dat het (in de filosofie) niet om de dingen zelf gaat, maar om de manier waarop we de dingen kunnen kennen.
Bekijken Bewustzijn en Transcendentaal idealisme
Transcendentie (religie)
"Wat geen oog gezien, noch oor gehoord heeft“ (''Oculus non vidit, nec auris audivit'') Transcendentie is de overstijging van de schepping.
Bekijken Bewustzijn en Transcendentie (religie)
Trigger
Een trigger is een mechanisme, dat een proces in gang zet.
Bekijken Bewustzijn en Trigger
Trilhaar
SEM-opname van de cilia uit het ademhalingsepitheel in de trachea Een trilhaar of cilium (meervoud cilia) is een organel, een onderdeel van een cel, dat buiten het celmembraan uitsteekt.
Bekijken Bewustzijn en Trilhaar
Tryptofaan
Tryptofaan (afgekort als Trp of W) is een groot, hydrofoob aminozuur dat zich kenmerkt door zijn indool-bevattende zijketen.
Bekijken Bewustzijn en Tryptofaan
Tsongkhapa
Lama Tsongkhapa (Tsongkha, 1357 – Ganden, 1419) was de grondlegger van het gedachtegoed van de gelug-traditie binnen het Tibetaans boeddhisme.
Bekijken Bewustzijn en Tsongkhapa
Tubuline
Tubuline is een eiwit, dat in de cellen van eukaryoten voorkomt.
Bekijken Bewustzijn en Tubuline
Tunnel
Burgholztunnel in Wuppertal Constructie van een riviertunnel ''(illustratie: Peter Welleman)'' Amfibieëntunnel Rit door een autotunnel Belgisch verkeersbord F8 - Tunnel - Koninklijk besluit van 1 december 1975 houdende algemeen reglement op de politie van het wegverkeer en van het gebruik van de openbare weg.https://web.archive.org/web/20110606204750/http://www.mobilit.fgov.be/data/route/regcir/RCRN.pdf Een tunnel is een kunstmatig aangelegde onderdoorgang om tussen twee punten transport, passage of communicatie mogelijk te maken.
Bekijken Bewustzijn en Tunnel
Turingmachine
In de informatica is de turingmachine een model van berekening en berekenbaarheid, ontwikkeld door de wiskundige Alan M. Turing in zijn beroemde artikel On computable numbers, with an application to the Entscheidungsproblem uit 1936-37.
Bekijken Bewustzijn en Turingmachine
Turingtest
Schematische weergave van de "standaard interpretatie" van de turingtest, waarbij speler C, de ondervrager, de taak heeft om te achterhalen wie van zijn tegenspelers - A of B - de computer dan wel de mens is. De ondervrager mag hierbij slechts gebruikmaken van de geschreven antwoorden van de tegenspelers.
Bekijken Bewustzijn en Turingtest
Turiya
In vroeg-hindoeïstische filosofie, is turiya (ook wel: caturtha, Sanskriet voor 'vierde') een fundamentele staat van bewustzijn, namelijk de ervaring van realiteit en echtheid, of bewustzijn op zich, zonder meer, in zijn zuivere toestand.
Bekijken Bewustzijn en Turiya
Tweedimensionaal
Een vierkant heeft twee dimensies: lengte en breedte Tweedimensionaal, 2D of planair is een meetkundige omgeving die beschreven wordt met twee parameters: de lengte en breedte.
Bekijken Bewustzijn en Tweedimensionaal
Tweespletenexperiment
Het tweespletenexperiment is een natuurkundig experiment waarmee wordt aangetoond dat licht of materie zich soms als een deeltje en soms als een golf gedraagt.
Bekijken Bewustzijn en Tweespletenexperiment
Uittreding (parapsychologie)
Een voorstelling van een astrale projectie De term uittreding, ook wel astrale projectie genoemd, wordt gebruikt als term voor een paranormaal verschijnsel waarbij het zogenaamde astraallichaam of ook wel ziel genoemd, uit het lichaam zou treden.
Bekijken Bewustzijn en Uittreding (parapsychologie)
Universiteit
De Katholieke Universiteit Leuven werd opgericht in 1425 en is de oudste universiteit van de Lage Landen De Universiteit Leiden werd opgericht in 1575 en is de oudste universiteit van Nederland taal.
Bekijken Bewustzijn en Universiteit
Universiteit van Cambridge
De Universiteit van Cambridge is een universiteit in de Engelse stad Cambridge en behoort met die van Oxford tot de twee beroemdste en oudste universiteiten van het Verenigd Koninkrijk.
Bekijken Bewustzijn en Universiteit van Cambridge
Upanishad
De Upanishads (Sanskriet: Upanişad, devanagari: उपनिषद्) zijn esoterische, filosofische verhandelingen die binnen het hindoeïsme als heilig beschouwd worden.
Bekijken Bewustzijn en Upanishad
Urineren
Urineren, ook wel plassen, wateren of mictie genoemd, is het lozen van urine via de urinebuis.
Bekijken Bewustzijn en Urineren
Vajrayana
Het vajrayana (Sanskriet voor 'diamanten voertuig'), ook wel tantrisch boeddhisme genoemd, is een stroming in het boeddhisme.
Bekijken Bewustzijn en Vajrayana
Vakgebied
Een vakgebied is een terrein van beroepsmatig toegepaste kennis en vaardigheden waar mensen zich in kunnen specialiseren.
Bekijken Bewustzijn en Vakgebied
Van Dale Groot woordenboek van de Nederlandse taal
''Van Dale Groot woordenboek van de Nederlandse taal'' Het Van Dale Groot woordenboek van de Nederlandse taal, dat ook bekendstaat als de Grote Van Dale, de Dikke Van Dale of kortweg de Van Dale, is het bekendste verklarende woordenboek van het Nederlands.
Bekijken Bewustzijn en Van Dale Groot woordenboek van de Nederlandse taal
Vaste stof
Water in vaste vorm Vaste stof is materie die zich in de vaste aggregatietoestand bevindt.
Bekijken Bewustzijn en Vaste stof
Vasubandhu
Vasubandhu (Sanskriet वसुबन्धु. Chinees 世親. Koreaans 세친) was een boeddhistische monnik uit India, die samen met zijn half-broer Asanga, een van de oprichters van de Yogacara-school was.
Bekijken Bewustzijn en Vasubandhu
Vedanta
Vedanta (Sanskriet वेदान्त, vedānta, het eind van de Veda's, het wetenseind) is een van de zes belangrijkste orthodoxe of ''astika''-scholen van de Indische filosofie.
Bekijken Bewustzijn en Vedanta
Verbale communicatie
Verbale communicatie is een vorm van communicatie waarbij men zich uit met woorden (en/of geluiden).
Bekijken Bewustzijn en Verbale communicatie
Verbeeldingskracht
De menselijke verbeeldingskracht of fantasie is het vermogen om mentale beelden, ideeën en/of gevoelens op te roepen, zonder dat men deze zintuiglijk waarneemt.
Bekijken Bewustzijn en Verbeeldingskracht
Vergelijking (beeldspraak)
Een vergelijking (soms ook comparatio) is een vorm van beeldspraak die expliciet de overeenkomst noemt tussen het onderwerp en iets anders met de woorden als, zoals of gelijk, de tweede naamval of een koppelwerkwoord.
Bekijken Bewustzijn en Vergelijking (beeldspraak)
Vergif
Waarschuwingssymbool voor een giftige stof Tibetexpeditie in 1938. Een vergif (ook wel vergift of gif) is een stof die in kleine hoeveelheden een schadelijke invloed heeft op een organisme.
Bekijken Bewustzijn en Vergif
Verlamming
Een verlamde man, gedragen door een blinde man. Foto uit 1889 Een verlamming is het resultaat van het uitvallen van (delen van) het motorische zenuwstelsel.
Bekijken Bewustzijn en Verlamming
Verlichting (boeddhisme)
Verlichting is een westers begrip waarmee verschillende boeddhistische begrippen vertaald worden.
Bekijken Bewustzijn en Verlichting (boeddhisme)
Verwachting (sociologie)
Verwachting is de aanname of hoop dat een handeling of gebeurtenis ook werkelijk plaats gaat vinden.
Bekijken Bewustzijn en Verwachting (sociologie)
Verwonding
Een verwonding ontstaan door een operatie Een verwonding (ook: trauma of letsel) is in de chirurgie een onderbreking van de continuïteit van een weefsel, bijvoorbeeld de huid of een bot, meestal door inwerking van uitwendige invloeden (bijvoorbeeld een val of vuur).
Bekijken Bewustzijn en Verwonding
Vier edele waarheden
De lering over de Vier edele waarheden (ook wel de Vier nobele waarheden genoemd) is de eerste lering die Gautama Boeddha gaf, De Eerste Wenteling van het Rad van Dharma, in het hertenbos in Sarnath aan vijf asceten, en vormt de basis van alle boeddhistische leringen, zowel van het Theravada- als het Mahayana-boeddhisme.
Bekijken Bewustzijn en Vier edele waarheden
Vijf khandhas
De vijf khandhas (Pali; Sanskriet: Skandhas; letterlijk: 'vijf hopen') of de vijf groepen van bestaan is een in het boeddhisme vaak voorkomende onderverdeling van de bestaansdelen, geledingen of aspecten van de mens.
Bekijken Bewustzijn en Vijf khandhas
Virtuele werkelijkheid
Virtuele werkelijkheid, schijnwerkelijkheid oftewel virtuele realiteit (VR) simuleert een omgeving via een computer om een gebruiker via diverse zintuigen onder te dompelen in een schijnervaring.
Bekijken Bewustzijn en Virtuele werkelijkheid
Visualisatie
Visualisatie is het vertalen van een gedachte naar een beeld, een uitdrukkingsvorm.
Bekijken Bewustzijn en Visualisatie
Visueel zoeken
Visueel zoeken is het zoeken naar een doelobject te midden van andere objecten.
Bekijken Bewustzijn en Visueel zoeken
Visuele cortex
De visuele cortex,Friedbichler, M., Friedbichler, I. & Eerenbeemt, A.M.M. van den (2009).
Bekijken Bewustzijn en Visuele cortex
Visuele waarneming
Visuele waarneming, visuele perceptie of zien is het verwerken van visuele, van de ogen afkomstige, prikkels in de hersenen.
Bekijken Bewustzijn en Visuele waarneming
Vitalisme (filosofie)
Henri Bergson. Vitalisme is de doctrine dat het leven niet alleen als mechanisme verklaard kan worden.
Bekijken Bewustzijn en Vitalisme (filosofie)
Vlees
Diverse soorten vlees Vlees op de barbecue Vlees is het spierweefsel van gewervelde dieren.
Bekijken Bewustzijn en Vlees
Vloeistof
De vorming van een sferische druppel water is het natuurlijke gevolg van de hoge oppervlaktespanning van deze vloeistof. Vloeistof is een van de aggregatietoestanden waarin materie kan voorkomen.
Bekijken Bewustzijn en Vloeistof
Vogels
Vogels (Aves) zijn een klasse van warmbloedige, gewervelde dieren die gekenmerkt worden door het bezit van veren, een hol maar sterk skelet en aangepaste voorste ledematen die hen in beginsel het vermogen geven te vliegen.
Bekijken Bewustzijn en Vogels
Voorhoofd
Het voorhoofd ligt boven de wenkbrauwen en loopt tot de haarlijn door. Het voorhoofd is het deel van het gezicht tussen de oorspronkelijke haarlijn, de wenkbrauwen en de slapen.
Bekijken Bewustzijn en Voorhoofd
Vorm (taalkunde)
Onder de (literaire) vorm wordt de uiterlijke verschijning verstaan.
Bekijken Bewustzijn en Vorm (taalkunde)
Vreugde
Vreugde of blijdschap is een positieve emotie bij mensen of dieren, een tevredenheid met de omstandigheden of omgeving.
Bekijken Bewustzijn en Vreugde
Vrije Universiteit Amsterdam
De Vrije Universiteit Amsterdam (afgekort VU) is een brede onderzoeks- en onderwijsuniversiteit in Amsterdam.
Bekijken Bewustzijn en Vrije Universiteit Amsterdam
Vrije wil
De vrije wil is het vermogen van rationeel handelende personen om controle uit te oefenen over eigen daden en beslissingen.
Bekijken Bewustzijn en Vrije wil
Vroege boeddhistische scholen
De achttien vroege boeddhistische scholen ontstonden door verschillende splitsingen in de monastische Sangha (de gemeenschap van monniken) in de 200 jaar na het overlijden (Parinibbana) van de Boeddha.
Bekijken Bewustzijn en Vroege boeddhistische scholen
Vuur
Vuur: verbranding van onkruid Smeulende barbecueblokken. Vuur is het geheel van lichtverschijnselen en warmteontwikkeling dat optreedt als een brandbare stof een oxidatiereactie ondergaat bij hoge temperatuur.
Bekijken Bewustzijn en Vuur
Waanstoornis
Een waanstoornis is een psychische aandoening waarbij een waan het op de voorgrond tredende symptoom is.
Bekijken Bewustzijn en Waanstoornis
Waarheid
Walter Seymour Allward, ''Veritas'', 1920 Waarheid is het in overeenstemming zijn met de werkelijkheid.
Bekijken Bewustzijn en Waarheid
Waarneming (perceptie)
Vaas van Rubin Waarneming of perceptie is het proces van het verwerven, registreren, interpreteren, selecteren en ordenen van zintuiglijke informatie.
Bekijken Bewustzijn en Waarneming (perceptie)
Walvisachtigen
De walvisachtigen (Cetacea) zijn een infraorde van grote, in het water levende zoogdieren.
Bekijken Bewustzijn en Walvisachtigen
Wanen
De Wanen, ook Vanir of Vanen genoemd, zijn in de Noordse mythologie de volgelingen van Vili en Ve.
Bekijken Bewustzijn en Wanen
Warmte
aarde. Warmte is een vorm van energie die uitgewisseld wordt tussen systemen die onderling niet in thermisch evenwicht zijn.
Bekijken Bewustzijn en Warmte
Water
Water als vaste stof, vloeistof en gas Water (H2O; aqua of aq.; zelden diwaterstofoxide of oxidaan) is de chemische verbinding van twee waterstofatomen en een zuurstofatoom.
Bekijken Bewustzijn en Water
Wedergeboorte (boeddhisme)
Het rad der wedergeboorte Wedergeboorte is een boeddhistisch concept dat verwijst naar het opnieuw plaatsvinden van geboorte na de dood.
Bekijken Bewustzijn en Wedergeboorte (boeddhisme)
Werkelijkheid
Aarde gezien vanaf de Apollo 17 Werkelijkheid of realiteit is het geheel van het feitelijk bestaande, in tegenstelling tot het denkbeeldige.
Bekijken Bewustzijn en Werkelijkheid
Werken (arbeid)
Fabrieksarbeidster Werken is het aanbrengen van wenselijk geachte veranderingen in de omgeving door menselijke activiteit.
Bekijken Bewustzijn en Werken (arbeid)
Werkgeheugen (mens)
Het werkgeheugen is een tijdelijke opslagplaats van taak-relevante informatie in de hersenen.
Bekijken Bewustzijn en Werkgeheugen (mens)
Westerse cultuur
Vitruvische Mens, een symbool van de veranderingen van de Westerse cultuur tijdens de Renaissance De term westerse cultuur of westerse beschaving heeft betrekking op het geheel aan normen, waarden, gebruiken en soms artefacten (voorwerpen), die de verschillende culturen in de westerse wereld met elkaar delen.
Bekijken Bewustzijn en Westerse cultuur
Westerse wereld
Leonardo da Vinci's Vitruviusman, een symbool van de veranderingen van de westerse cultuur tijdens de Renaissance De westerse wereld, ook bekend als het Westen of de Occident, is een groep landen waarvan de precieze samenstelling afhangt van de context waarin de term gebruikt wordt.
Bekijken Bewustzijn en Westerse wereld
Weten
Rafael Santi: Parmenides. Detail van School van Athene, 1509-1510. Parmenides stelde waarheid en weten tegenover schijn en verbeeldingskracht Weten is kennis hebben van de bekende en onbekende omgeving, door middel van eigen waarneming of overdracht van informatie.
Bekijken Bewustzijn en Weten
Wetenschap
peer review'' bij wetenschappelijke publicaties werkt de wetenschappelijke gemeenschap aan het waarborgen van de kwaliteit van de wetenschap, haar methodes en interpretatie van resultaten. Wetenschap is zowel de systematisch verkregen, geordende en controleerbare menselijke kennis, het bijbehorende proces van kennisverwerving als de gemeenschap waarin deze kennis wordt verzameld.
Bekijken Bewustzijn en Wetenschap
Wetenschappelijk bewijs
Wetenschappelijk bewijs bestaat uit waarnemingen die een hypothese of theorie bevestigen (verificatie) of ontkrachten (falsificatie).
Bekijken Bewustzijn en Wetenschappelijk bewijs
Wetenschappelijk onderzoek
Wetenschappelijk onderzoek is onderzoek dat naar hedendaagse maatstaven voldoet aan de criteria van wetenschap.
Bekijken Bewustzijn en Wetenschappelijk onderzoek
Wetenschappelijk tijdschrift
Een wetenschappelijk tijdschrift is een tijdschrift waarin wetenschappelijke bevindingen gepubliceerd worden: het is een tijdschrift dat toegewijd is aan wetenschap.
Bekijken Bewustzijn en Wetenschappelijk tijdschrift
Wil (begrip)
De wil is het bewuste vermogen van de mens om van een gedachte of een geheel van gedachten, een plan, over te gaan naar een handeling om een toestand te bestendigen, te veranderen of te doen ingaan.
Bekijken Bewustzijn en Wil (begrip)
William Calvin
William H. Calvin in 2004 William H. Calvin (30 april 1939) is een Amerikaanse bioloog, verbonden als professor aan de universiteit van Washington in Seattle.
Bekijken Bewustzijn en William Calvin
William James
Houghton Library William James (New York, 11 januari 1842 – Chocorua, 26 augustus 1910) was een Amerikaanse filosoof en psycholoog.
Bekijken Bewustzijn en William James
Wiskundige
''Simon Stevin mathematicus insigni'', beroemde wiskundige anonieme Nederlandse graveur, 17e eeuw. Icones Leidenses 40, Universiteit Leiden. Een wiskundige, ook mathemaat of mathematicus, is een geleerde die de wiskunde beoefent.
Bekijken Bewustzijn en Wiskundige
Woede
Man die woede imiteert Woede is een emotie die kan optreden bij iemand die gedwarsboomd of tegengewerkt wordt, als diens "territorium" betreden wordt, of als zijn of haar grenzen overschreden worden.
Bekijken Bewustzijn en Woede
Wolfgang Köhler
Wolfgang Köhler Wolfgang Köhler (Reval, 21 januari 1887 – Enfield, 11 juni 1967) was een Duitse psycholoog en leider van de school voor gestaltpsychologie.
Bekijken Bewustzijn en Wolfgang Köhler
Wolfgang Pauli
Wolfgang Ernst Pauli (Wenen, 25 april 1900 – Zürich, 15 december 1958) was een Oostenrijks-Amerikaans natuurkundige.
Bekijken Bewustzijn en Wolfgang Pauli
Woordenboek der Nederlandsche Taal
Het Woordenboek der Nederlandsche Taal, kortweg WNT, is een historisch woordenboek dat de Nederlandse woorden vanaf 1500 (tot 1976) beschrijft.
Bekijken Bewustzijn en Woordenboek der Nederlandsche Taal
Yoga
Omhoogkijkende hond,Een asana uit hatha-yoga Yoga (Sanskriet: योग, juk, verenigen, beheersen, ook wel herboren van yuj, verbinden, één maken) is een van de zes orthodoxe of astika filosofische scholen (darsana's) van het hindoeïsme.
Bekijken Bewustzijn en Yoga
Yogacara
Asanga, stichter van de Yogācāra Yogācāra (Sanskriet: "yogabeoefening"), ook gespeld als yogāchāra, is een boeddhistische filosofie- en psychologieschool.
Bekijken Bewustzijn en Yogacara
Yogi
Mahavatar Babaji, een mythische yogi in de Himalaya Een yogi is een beoefenaar van yoga (een sadhaka) die een hoge mate van toewijding in zijn beoefening heeft bereikt.
Bekijken Bewustzijn en Yogi
Zazen
Zazen of zittende meditatie (Japans: 座禅; letterlijk "zittende aandacht") is de meditatievorm die beoefend wordt in het zen-boeddhisme.
Bekijken Bewustzijn en Zazen
Zelfactualisering
Zelfactualisering of zelfactualisatie is het zich verder willen ontwikkelen dan de basisbehoeften die voorkomen in de piramide van Maslow.
Bekijken Bewustzijn en Zelfactualisering
Zelfreferentie
Ouroboros, symbool voor zelfreferentie Zelfreferentie is een term uit de formele wetenschappen, met name de logica, informatica en filosofie, die het vermogen van een formeel systeem aanduidt om naar zichzelf te verwijzen.
Bekijken Bewustzijn en Zelfreferentie
Zelfverwerkelijking
Zelfverwerkelijking, ook wel zelfrealisatie genoemd, is de verwezenlijking of realisatie van zichzelf.
Bekijken Bewustzijn en Zelfverwerkelijking
Zenuwcel
Een zenuwcelEverdingen, J.J.E. van, Eerenbeemt, A.M.M. van den (2012).
Bekijken Bewustzijn en Zenuwcel
Zenuwstelsel
Het zenuwstelsel is het orgaansysteem dat bij dieren een coördinerende rol speelt bij alle handelingen, zoals het aansturen van de spieren, het verwerken van zintuiglijke prikkels en bij hogere diersoorten de emotionele en cognitieve processen.
Bekijken Bewustzijn en Zenuwstelsel
Zenuwweefsel
Zenuwweefsel of textus nervosusEverdingen, J.J.E. van, Eerenbeemt, A.M.M. van den (2012).
Bekijken Bewustzijn en Zenuwweefsel
Zes zintuigen
In het boeddhisme erkent men zes zintuigen of gevoelsorganen (Pali: Salayatana), die de gehele beleving van de wereld door de mens omvatten.
Bekijken Bewustzijn en Zes zintuigen
Ziekenhuis
Groningen Brugge Leuven accessdate.
Bekijken Bewustzijn en Ziekenhuis
Ziekte
''De zieke vrouw.'' Geschilderd door Jan Steen tussen 1663 en 1666 Een reuzenhand waart door de straten van duister Londen terwijl mensen en ratten aan zijn greep trachten te ontkomen. Symbolische voorstelling van de builenpest. Zeezieke reiziger die over de reling hangt en overgeeft.
Bekijken Bewustzijn en Ziekte
Ziekte van Alzheimer
De ziekte van AlzheimerEverdingen, J.J.E. van, Eerenbeemt, A.M.M. van den (2012).
Bekijken Bewustzijn en Ziekte van Alzheimer
Ziel (filosofie)
De ziel is in sommige religies en filosofische stromingen de niet-materiële essentie van mensen, vaak opgevat als synoniem van geest of van het zelf.
Bekijken Bewustzijn en Ziel (filosofie)
Zien
Het oog van een uil. Zien is het zintuiglijk waarnemen van beelden, oftewel visuele waarneming.
Bekijken Bewustzijn en Zien
Zin van het leven
De zin van het leven is een diepere betekenis waar het bestaan mee beladen zou zijn volgens bepaalde visies.
Bekijken Bewustzijn en Zin van het leven
Zintuig
Een zintuig of organum sensusFederative Committee on Anatomical Terminology (FCAT) (1998).
Bekijken Bewustzijn en Zintuig
Zintuiglijke gezichtsherkenning
Gezichtsherkenning is het systeem waarmee de hersenen waargenomen gezichten interpreteren.
Bekijken Bewustzijn en Zintuiglijke gezichtsherkenning
Zoogdieren
Zoogdieren (Mammalia) vormen een klasse van warmbloedige, meestal levendbarende gewervelde dieren die hun jongen zogen: de moederdieren produceren melk en voeden hiermee hun jongen.
Bekijken Bewustzijn en Zoogdieren
Zuurstof (element)
Zuurstof is een chemisch element met symbool O (Uit het Latijn: oxygenium) en atoomnummer 8.
Bekijken Bewustzijn en Zuurstof (element)
20e eeuw
De 20e eeuw (van de christelijke jaartelling) is de 20e periode van 100 jaar, dus bestaande uit de jaren 1901 tot en met 2000.
Bekijken Bewustzijn en 20e eeuw
Ook bekend als Bewust, Bewustwording, Bewustzijn (algemeen), Bewustzijn (qualia), Bewustzijn en qualia, Bewustzijn: algemeen, Bewustzijn: qualia, Menselijk bewustzijn.
, Arousal, Artefact (archeologie), Arthur Schopenhauer, Artiest, As (mechanica), Astrologie, Atman (hindoeïsme), Atomisme (natuurfilosofie), Atoom, Auditieve cortex, Aura (paranormaal), Autonomie, Autonoom zenuwstelsel, Averroïsme, Avicenna, Axioma, Axiomatische methode, Axon, Über-ich, Baby, Bas Haring, Beeld (optica), Beeldscherm, Beeldvormend medisch onderzoek, Been (ledemaat), Behaviorisme, Behoefte, Benedetto Croce, Benedictus de Spinoza, Berekenbaarheid, Bert Keizer, Bertrand Russell, Beschrijving, Besluitvormingstheorie, Bestaan, Bevalling, Beweging (natuurkunde), Bewusteloosheid, Bhikkhu, Bija, Bijna-doodervaring, Bio-energetica (therapie), Bio-ethiek, Biochemie, Biologie, Biosfeer, Blindzien, Bloed, Bloeddruk, Boeddhisme, Boeddhistische filosofie, Bonobo, Bose-Einsteinstatistiek, Bovennatuurlijk, Brahman (filosofisch concept), Brahmanisme, Buitenzintuiglijke waarneming, Cambrium, Captcha, Cardioloog, Carl Gustav Hempel, Carl Gustav Jung, Carl Rogers, Categorisatie, Centraal zenuwstelsel, Centrum van Broca, Centrum van Wernicke, Chakra, Charles Darwin, Charles Hartshorne, Charles Sanders Peirce, Charvaka, Chögyam Trungpa, Chimpansees, Chinese kamer, Chirurgie, Christendom, Christian Wolff (filosoof), Cijfer, Circadiaan ritme, Città di San Marino, Code (representatie van gegevens), Cognitie, Cognitief proces, Cognitieve neurowetenschap, Cognitieve psychologie, Cognitieve taalkunde, Cognitiewetenschap, Coma (geneeskunde), Communicatie, Competitie, Computer, Concept (filosofie), Confabulatie, Connectionisme, Connotatie, Contemplatie, Contradictie, Convergente evolutie, Corpus geniculatum laterale, Correlatie, Cortex cingularis anterior, Counseling, Creativiteit, Cultuur, Cum hoc ergo propter hoc, Cybernetica, Cytoskelet, Dalai lama, Daniel Dennett, Datacompressie, David Chalmers, David Cohen, David Hume, Déjà vu, De vergissing van Descartes, Deepak Chopra, Delier, Dementie, Democritus, Dendriet (neurologie), Denken, Denotatie, Depersonalisatie, Deva (godheid), Dhamma, Dharma, Diagnose, Dick Swaab, Die Welt als Wille und Vorstellung, Diepteperceptie, Diercommunicatie, Dieren (biologie), Differentiële diagnose, Diffractie, Dimeer, Ding an sich, Dipool, Dissociatie (psychologie), Dissociatieve amnesie, Dissociatieve identiteitsstoornis, Dissociatieve stoornis, Djinn (mythisch wezen), DNA (biologie), Donald Davidson, Dood, Douglas Hofstadter, Draak (fabeldier), Driedimensionaal, Drogreden, Droom, Drug, Dualisme, Duits, Duiven (vogels), Dynamiek (beweging), Dzogchen, Echografie, Echolocatie, Edele achtvoudige pad, Edmund Husserl, Educatie, Eenhoorn (fabeldier), Eerste hulp bij ongevallen, Eeuwigheid, Egoïsme, Eigenschap, Eiwitten, Ekster, Elektro-encefalografie, Elektromagnetisch spectrum, Elektromagnetische straling, Elektromagnetisme, Elektronspinresonantie, Element (oudheid), Elementair deeltje, Emergentie, Emotie, Emotioneel Lichaamswerk, Empathie, Empedocles, Endorfine, Energiedrank, Entheogeen, Entiteit, Erfelijkheid, Ergotherapie, Erich Harth, Ernst Mach, Error-related negativity, Erwin Schrödinger, Es (psychoanalyse), Esoterie, Ethanol, Ethiek, Euforie, Eukaryoten, Evaluatie, Evolutie, Evolutie van de mens, Evolutionaire psychologie, Executieve functies, Experiment, Falsifieerbaarheid, Fantasie en dagdromen, Fantoomledemaat, Fantoompijn, Farmacologie, Fenomeen, Fenomenologie, Fermi-Diracstatistiek, Fictie, Filosofie, Filosofie van de geest, Filosoof, Flow (mentale toestand), Formatio reticularis, Fotografie, Fouriertransformatie, Francis Crick, Frenologie, Freudiaanse verspreking, Frontale kwab, Functieleer, Functionele MRI, Fysiologie, Gas (aggregatietoestand), Gautama Boeddha, Gebed, Gedachte, Gedachte-experiment, Gedrag, Geest, Geesteswetenschappen, Geheime Boek van Johannes, Geheugen (psychologie), Geheugenverlies, Gehoor, Gelug, Geluid, Geluk (emotie), Gemoedstoestand, Gen, Geneeskunde, Geneesmiddel, Genesis (boek), Genetica, Genezing, Georg Wilhelm Friedrich Hegel, George Berkeley, George Edward Moore, Gerard de Lairesse, Gereedschap, Geschiedenis van de westerse filosofie, Gespleten brein, Geur, Gevoel, Geweld, Gewervelden, Geweten, Gezichtsbedrog, Gezichtsveld, Gezond verstand, Gezondheid, Gigahertz, Gilbert Ryle, Global Consciousness Project, Gnosis, Gnostiek, God (algemeen), God van de gaten, Gottfried Wilhelm Leibniz, Grafeem, Grammatica, Grap, Griekenland, Grond (aarde), Grotschildering, Guna (hindoeïsme), Haat, Hallucinatie, Hallucinogeen, Haptische waarneming, Harmonia praestabilita, Hartslag, Heden, Hedendaagse filosofie, Heelal, Heilig, Heilig boek, Heilige lotus, Hekserij, Helderziendheid, Helix (wiskunde), Henry Oldenburg, Herinnering, Hermann Hesse, Hermetisme, Hersendood, Hersenen, Hersenschors, Hersenstam, Hertz (eenheid), Het Absolute, Hiëronymus David Gaubius, Hilary Putnam, Hindoeïsme, Hindoeïstische filosofie, Hippocampus (hersenen), Holografie, Homeostase (fysiologie), Homerus, Hominidae, Hominini, Homunculus (psychologie), Honger, Humanistische psychologie, Hypnose, Hypothalamus, Hypothese, Hypoxie (medisch), Ich, Idealisme, Ideeënleer, IJs (water), Ilias, Illusie, Immanentie, Immanuel Kant, Inca's, India, Individu, Informatie, Initiatie (antropologie), Instinct (gedragspatroon), Insula (hersenen), Insult, Intelligentie, Intentionaliteit, Interdisciplinariteit, Interferentie (natuurkunde), Interpretatie, Interpretatie van de kwantummechanica, Intersubjectiviteit, Introspectie, Introvert en extravert, Intuïtie, Isaac Newton, Isolatie (afscherming), Jaartelling, Jacques Lacan, Jean Piaget, Jerry Fodor, Jheronimus Bosch, Jiddu Krishnamurti, John Eccles, John Locke (filosoof), John Searle, Juleon Schins, Kabbala, Kanaal (telecommunicatie), Karl Popper, Karma, Ken Wilber, Kenan Malik, Kennis, Kennistheorie, Kernspinresonantie, Kilohertz, Klassieke conditionering, Klassieke natuurkunde, Kleur, Koffie (drank), Koolstofdioxide, Kopenhaagse interpretatie, Kracht, Kritik der reinen Vernunft, Kunstmatige intelligentie, Kurt Gödel, Kwaliteit (eigenschap), Kwantumcomputer, Kwantumfysica, Kwantummechanica, Kwantumveldentheorie, Langetermijngeheugen, Laozi, Leegte, Leenvertaling, Leenwoord, Leren, Letter, Leucippus, Leugen, Leven, Leven na de dood (begrip), Lichaam (biologie), Lichaam-geestprobleem, Lichaamsgerichte psychotherapie, Licht, Liefde, Lijden, Lijst met fictieve personen met pyrokinetische krachten, Limbisch systeem, Literatuur, Locatie, Locked-in-syndroom, Logica, Logisch positivisme, Logos, Lokale anesthesie, Londonkracht, Lucht, Lucide droom, Ludwig Wittgenstein, Machine, Madhyamaka, Mahamudra, Mahayana, Marcus Tullius Cicero, Marvin Minsky, Massa (natuurkunde), Massachusetts Institute of Technology, Materialisme (filosofie), Materie, Maurice Merleau-Ponty, Maya (begrip), Medisch-ethische kwesties, Medische ethiek, Meditatie, Meetkunde, Megahertz, Meme (memetica), Memetica, Mens-computerinteractie, Mensapen, Menselijk lichaam, Menselijk oog, Menselijke hersenen, Mentale beeldvorming, Mentale inspanning, Mentalisme (filosofie), Meridiaan (Chinese geneeskunde), Mesencephalon, Metafysica, Micel, Michael Gazzaniga, Michel Meynen, Microtubulus, Middeleeuwen, Middeleeuwse filosofie, Mihály Csíkszentmihályi, Milieu, Miller-Urey-experiment, Mindfulness, Model (wetenschap), Moderne filosofie, Moeder, Moksha, Moleculaire biologie, Molecuul, Molen, Monade, Monadologie, Monisme (filosofie), Moraal, Morbiditeitsgraad, Motivatie, Motoreiwit, Motoriek, Multiversum, Mutatie (biologie), Muziek, Muzieknoot, Mysterie, Mystiek, Mythe, Nanometer, Nanotechnologie, Nature-nurture-debat, Natuurkunde, Natuurlijke selectie, Natuurwetenschap, Neckerkubus, Nederland, Neglect, Neocortex, Neoplatonisme, Nervus opticus, Netvlies, Neuraal netwerk, Neurobiologie, Neurofilosofie, Neurofysiologie, Neurologie, Neuroloog, Neuropsychologie, Neurotransmitters, Neurowetenschap, Neutron, New age (beweging), Niets, Nirwana, Noam Chomsky, Nobelprijs voor Fysiologie of Geneeskunde, Non-lokaal, Noodzakelijke en voldoende voorwaarde, Nyaya, Object (filosofie), Objectiviteit, Occasionalisme, Occipitale kwab, Ockhams scheermes, Oersoep, Oerstof, Om (mantra), Onbewuste, Onderwijs, Ontologie (filosofie), Ontwikkelingspsychologie, Onvolledigheidsstellingen van Gödel, Oorzakelijkheid, Oost-Azië, Oosterse filosofie, Orang-oetans, Orbitofrontale cortex, Organische chemie, Organisme, Oriëntatiereactie, Orka, Palmyre Oomen, Pantheïsme, Pantoffeldiertjes, Paranormaliteit, Parapsychologie, Parawetenschap, Pariëtale kwab, Parmenides, Patch, Pathologie, Paul Feyerabend, Paulo Coelho, Pedagogiek, Periaqueductaal grijs, Personificatie, Persoonlijkheid, Phi (letter), Phineas Gage, Piet Vroon, Pijn, Pijnappelklier, Plancklengte, Plasma (aggregatietoestand), Plato, Platte Aarde, Plot, Plotinus, Positieve psychologie, Positronemissietomografie, Postural integration, Pragmatisme, Presocratische filosofie, Primaltherapie, Primaten, Priming (geheugen), Probleemoplossing, Professor, Propositie, Proprioceptie, Prosopagnosie, Proton (deeltje), Pseudowetenschap, Psi (paranormaal), Psychiater, Psychiatrie, Psychische aandoening, Psychoactief middel, Psychoanalyse, Psychologie, Psycholoog, Psychonaut, Psychose, Psychosomatiek, Psychotherapie, Psychotrauma, Puberteit, Purusa, Pythagorisme (Pythagoras), Qi (concept), Qualia, Quark, Qubit, Radio, Rastafari, Rationaliteit, Realisme (filosofie), Reïncarnatie, Rebirthing, Rede, Reductionisme, Reflex (biologie), Reflexologie, Regionale anesthesie, Register (taalkunde), Relativiteitstheorie, Relaxatie (therapie), Religie, Remslaap, René Descartes, Reptielen, Resonantie (natuurkunde), Retinopathie, Reukzin, Revalidatiegeneeskunde, Richard Dawkins, Richard Rorty, Ritueel, Robert Fludd, Robert Ornstein, Robot, Robotica, Roger Penrose, Rood (kleur), Rouw, Rudolf Carnap, Ruimte (astronomie), Ruimte (natuurkunde), Ruimtetijd, Ruimtevaarder, Samengesteld oog, Samkhya, Samsara, Sanskriet, Sariputta, Scepticisme, Schaakcomputer, School van Milete, Schrift, Scotoom, Secularisme, Sedativum, Seksuele selectie, Selectiedruk, Selectieve aandacht, Semantiek, Serotonine, Shankara, Shantarakshita, SI-basiseenheid, Sigmund Freud, Signaal (algemeen), Signaaltransductie, Simulatie, Sjamaan, Slaap (rust), Smaakzin, Smartphone, Snaartheorie, Sociaal netwerk, Sociale wetenschappen, Sociologie, Solipsisme, Soteriologie, Spectroscopie, Spel, Spiegel (optica), Spiegelbeeld (reflectie), Spiegelneuron, Spier (anatomie), Spiritualiteit, Spook, Sport, Stephen Hawking, Sterftecijfer, Steven Pinker, Stichting, Stimulantia, Stimulus, Stoa, Stofwisseling, Stoomlocomotief, Stoornis in de impulsbeheersing, Stoornis van de lichaamsbeleving, Stream of consciousness, Stuart Hameroff, Subatomair deeltje, Subject (filosofie), Subjectiviteit, Subliminale boodschap, Substantie, Sunyata, Superpositie (natuurkunde), Symbool, Synaps, Synchroniciteit, Synesthesie (zintuig), Syntaxis (taalkunde), Taal, Taalkunde, Tabula rasa (psychologie), Tantra (yoga), Tao (filosofie), Tastzin, Tattva, Technologie, Telekinese, Telepathie, Televisietoestel, Temporale kwab, Tenzin Gyatso (dalai lama), Tetraplegie, Thalamus, Thales van Milete, The Lancet, The Selfish Gene, Theologie, Theoretische natuurkunde, Theorie, Theosofie, Therapie, Theravada (boeddhisme), Thomas Hill Green, Thomas Huxley, Thomas Nagel, Tijd, Timothy Leary, Toon (muziek), Tor Nørretranders, Trance (bewustzijn), Transcendentaal idealisme, Transcendentie (religie), Trigger, Trilhaar, Tryptofaan, Tsongkhapa, Tubuline, Tunnel, Turingmachine, Turingtest, Turiya, Tweedimensionaal, Tweespletenexperiment, Uittreding (parapsychologie), Universiteit, Universiteit van Cambridge, Upanishad, Urineren, Vajrayana, Vakgebied, Van Dale Groot woordenboek van de Nederlandse taal, Vaste stof, Vasubandhu, Vedanta, Verbale communicatie, Verbeeldingskracht, Vergelijking (beeldspraak), Vergif, Verlamming, Verlichting (boeddhisme), Verwachting (sociologie), Verwonding, Vier edele waarheden, Vijf khandhas, Virtuele werkelijkheid, Visualisatie, Visueel zoeken, Visuele cortex, Visuele waarneming, Vitalisme (filosofie), Vlees, Vloeistof, Vogels, Voorhoofd, Vorm (taalkunde), Vreugde, Vrije Universiteit Amsterdam, Vrije wil, Vroege boeddhistische scholen, Vuur, Waanstoornis, Waarheid, Waarneming (perceptie), Walvisachtigen, Wanen, Warmte, Water, Wedergeboorte (boeddhisme), Werkelijkheid, Werken (arbeid), Werkgeheugen (mens), Westerse cultuur, Westerse wereld, Weten, Wetenschap, Wetenschappelijk bewijs, Wetenschappelijk onderzoek, Wetenschappelijk tijdschrift, Wil (begrip), William Calvin, William James, Wiskundige, Woede, Wolfgang Köhler, Wolfgang Pauli, Woordenboek der Nederlandsche Taal, Yoga, Yogacara, Yogi, Zazen, Zelfactualisering, Zelfreferentie, Zelfverwerkelijking, Zenuwcel, Zenuwstelsel, Zenuwweefsel, Zes zintuigen, Ziekenhuis, Ziekte, Ziekte van Alzheimer, Ziel (filosofie), Zien, Zin van het leven, Zintuig, Zintuiglijke gezichtsherkenning, Zoogdieren, Zuurstof (element), 20e eeuw.