Inhoudsopgave
336 relaties: A posteriori, A priori, Agnosticisme, Agrippa (filosoof), Akademeia, Al-Ghazali, Alfred Ayer, Alfred Tarski, Alvin Plantinga, Analogiebewijs, Analyse, Analyse (wiskunde), Analytisch en synthetisch oordeel, Analytische filosofie, Anamnese (Plato), Anaxagoras, Anaximander, Antieke filosofie, Antropomorfisme, Apeiron, Arabieren, Aristoteles, Arkesilaos (filosoof), Arthur Schopenhauer, Atomisme (natuurfilosofie), Auguste Comte, Augustinus van Hippo, Axioma, Ayn Rand, Barry Barnes, Bas van Fraassen, Begrip, Benedictus de Spinoza, Bernard Williams (filosoof), Bertrand Russell, Bewustzijn, Bijbel (christendom), Biologie, Blaise Pascal, Brits idealisme, Carl Gustav Hempel, Cartesiaanse twijfel, Categorie (filosofie), Charles Sanders Peirce, Charles Taylor (filosoof), Christendom, Cirkelredenering, Cirkelredenering van Descartes, Clarence Irving Lewis, Classicus, ... Uitbreiden index (286 meer) »
- Kentheorie
A posteriori
A-posteriorikennis is kennis afgeleid uit de ervaring.
Bekijken Kennistheorie en A posteriori
A priori
A priori is wat van tevoren gegeven is, voorafgaand aan de ervaring of onafhankelijk van de ervaring.
Bekijken Kennistheorie en A priori
Agnosticisme
Het agnosticisme is de filosofische bedenking dat kennis van (een) hogere macht(en) niet zeker kan zijn, omdat deze niet (met de wetenschappelijke methode) te bewijzen is.
Bekijken Kennistheorie en Agnosticisme
Agrippa (filosoof)
Agrippa was een sceptische filosoof die waarschijnlijk leefde aan het einde van de 1e eeuw v.Chr.
Bekijken Kennistheorie en Agrippa (filosoof)
Akademeia
Pompeii, Italië De Akademeia, Grieks:, of de Academie van Athene was een beroemd gymnasium én school in het oude Athene.
Bekijken Kennistheorie en Akademeia
Al-Ghazali
Abu Hamid ibn Muhammad al-Ghazālī (Toes (Khorasan), 1058 – verm. Nisjapoer of Toes, 19 december 1111) was een Perzische moslim, jurist en soefi.
Bekijken Kennistheorie en Al-Ghazali
Alfred Ayer
Alfred Jules Ayer (Londen, 29 oktober 1910 – aldaar, 27 juni 1989), beter bekend als simpelweg A.J. Ayer (Freddie voor vrienden), was een filosoof die hielp het logisch positivisme te populariseren in Engelstalige landen door middel van zijn boeken Taal, waarheid en logica (1936) en Het probleem van kennis (1956).
Bekijken Kennistheorie en Alfred Ayer
Alfred Tarski
Alfred Tarski Alfred Tarski (Warschau (Polen), 14 januari 1901 – Berkeley (VS), 26 oktober 1983) was een Amerikaans wiskundige en logicus van Pools-Joodse afkomst.
Bekijken Kennistheorie en Alfred Tarski
Alvin Plantinga
Alvin Carl Plantinga (Ann Arbor (Michigan) 15 november 1932) is een Amerikaanse filosoof.
Bekijken Kennistheorie en Alvin Plantinga
Analogiebewijs
In de logica is een analogiebewijs een redeneervorm waarbij op grond van een vergelijking met een ander geval een conclusie wordt afgeleid.
Bekijken Kennistheorie en Analogiebewijs
Analyse
Adriaen van Ostade, "Analyse" (1666) Analyse is het ontleden van een bepaald (denk)object tot de constituerende elementen.
Bekijken Kennistheorie en Analyse
Analyse (wiskunde)
Analyse is een tak van de wiskunde, ontwikkeld uit de rekenkunde en de meetkunde.
Bekijken Kennistheorie en Analyse (wiskunde)
Analytisch en synthetisch oordeel
De tegenstelling analytisch-synthetisch oordeel werd geïntroduceerd door Immanuel Kant om onderscheid te maken tussen twee verschillende proposities (uitspraken).
Bekijken Kennistheorie en Analytisch en synthetisch oordeel
Analytische filosofie
De analytische filosofie is een stijl van filosoferen in de hedendaagse filosofie die gekenmerkt wordt door het streven naar helderheid in verwoording en argumentatie van het ideeëngoed, meer in het bijzonder in de natuurwetenschappen.
Bekijken Kennistheorie en Analytische filosofie
Anamnese (Plato)
Anamnese (Oudgrieks: anamnêsis) is het ‘zich herinneren’ van de vormen of ideeën der ideeënwereld in de filosofische werken van Plato.
Bekijken Kennistheorie en Anamnese (Plato)
Anaxagoras
Anaxagoras Afbeelding van Anaxagoras in de ''Kroniek van Neurenberg''. Anaxagoras en Pericles Anaxagoras (Oudgrieks:, Anaxagoras (ho Klazomenios)) (Clazomenae, Ionië, ca. 500 v.Chr. - Lampsacus, ca. 428 v.Chr.) was een presocratische filosoof en astronoom.
Bekijken Kennistheorie en Anaxagoras
Anaximander
De school van Athene'' van Rafaël. Anaximander (Oudgrieks:, Anaxímandros) was een presocratische filosoof uit het Ionische Milete die leefde van circa 610 tot circa 546 v.Chr.
Bekijken Kennistheorie en Anaximander
Antieke filosofie
Antieke filosofie ofwel klassieke filosofie is meestal de aanduiding voor de filosofie van de klassieke Griekse en enkele Romeinse filosofen.
Bekijken Kennistheorie en Antieke filosofie
Antropomorfisme
Antropomorfisme is het toekennen van menselijke eigenschappen aan niet-menselijke wezens of voorwerpen: het tonen of behandelen van andere dieren, goden en voorwerpen alsof ze menselijk zijn qua uiterlijk, karakter of gedrag.
Bekijken Kennistheorie en Antropomorfisme
Apeiron
Apeiron (Oudgrieks: ἄπειρον) is een begrip komt uit de presocratische natuurfilosofie en werd voor het eerst gebruikt door Anaximander van Milete (ca. 610-546 v.Chr.). Zijn filosofie is slechts fragmentarisch bekend via andere schrijvers.
Bekijken Kennistheorie en Apeiron
Arabieren
Lidstaten van de Arabische Liga. Arabieren zijn oorspronkelijk de nomadische Semitische inwoners van het Arabisch Schiereiland (Arabië), die het Arabisch als taal hebben.
Bekijken Kennistheorie en Arabieren
Aristoteles
Rafaël Aristoteles (Oudgrieks: Ἀριστοτέλης, Aristotélēs) (Stageira, 384 v.Chr. – Chalkis, 322 v.Chr.) was een Griekse filosoof en wetenschapper die met Socrates en Plato wordt beschouwd als een van de invloedrijkste klassieke filosofen in de westerse traditie.
Bekijken Kennistheorie en Aristoteles
Arkesilaos (filosoof)
Arkesilaos en Carneades Arkesilaos (Oudgrieks:, Arkesílaos; gelatiniseerd: Arcesilaus) was een Grieks filosoof en stichter van de Nieuwe Akademie, afkomstig uit Pitane in Aeolië, die leefde van 316/315 tot 241 v.Chr.
Bekijken Kennistheorie en Arkesilaos (filosoof)
Arthur Schopenhauer
Arthur Schopenhauer (Danzig, 22 februari 1788 - Frankfurt, 21 september 1860) was een Duits filosoof die een uitgesproken pessimistische wereldbeschouwing formuleerde.
Bekijken Kennistheorie en Arthur Schopenhauer
Atomisme (natuurfilosofie)
Democritus. Het atomisme was een filosofische theorie uit de klassieke oudheid, die stelde dat alle stoffen zijn opgebouwd uit ontelbare, minuscule ondeelbare blokjes: atomen, afgeleid van het Griekse a-tomos (on-deelbaar).
Bekijken Kennistheorie en Atomisme (natuurfilosofie)
Auguste Comte
Isidore Marie Auguste François Xavier Comte (Montpellier, 17 februari 1798 – Parijs, 5 september 1857) was een Frans filosoof en socioloog.
Bekijken Kennistheorie en Auguste Comte
Augustinus van Hippo
''Augustinus en Monica'' door Ary Scheffer (1846) ''Ambrosius doopt Augustinus'' door Benozzo Gozzoli (15e eeuw) Augustinus door Benozzo Gozzoli (15e eeuw) Augustinus door Peter Paul Rubens, ca. 1637 Afbeelding van Augustinus, Torhaus des Gutes Böddeken, Büren (Westfalen) Augustinus door Louis Comfort Tiffany, Lightner Museum, Florida Augustinus van Hippo (Latijn: Aurelius Augustinus Hipponensis), ook wel Sint-Augustinus genoemd, (Thagaste, 13 november 354 – Hippo, 28 augustus 430) was bisschop van Hippo, theoloog, filosoof en kerkvader.
Bekijken Kennistheorie en Augustinus van Hippo
Axioma
Een axioma (of postulaat) is in de wiskunde en de logica, sinds Euclides en Aristoteles, een niet bewezen, maar als grondslag aanvaarde bewering.
Bekijken Kennistheorie en Axioma
Ayn Rand
Ayn Rand, geboren als Али́са Зино́вьевна Розенба́ум (Alisa Zinovjevna Rosenbaum), (Sint-Petersburg, 2 februari 1905 – New York, 6 maart 1982) was een Amerikaans romanschrijfster en filosofe.
Bekijken Kennistheorie en Ayn Rand
Barry Barnes
Barry Barnes (27 maart 1943) is een Brits socioloog, die verbonden was met de universiteit van Edinburgh en later de universiteit van Exeter.
Bekijken Kennistheorie en Barry Barnes
Bas van Fraassen
Bastiaan Cornelis (Bas) van Fraassen (Goes, 5 april 1941) is een Nederlands-Amerikaanse wetenschapsfilosoof en epistemoloog.
Bekijken Kennistheorie en Bas van Fraassen
Begrip
Een begrip is een entiteit waarmee een bepaalde klasse, een idee of een relatie als object aangeduid kan worden.
Bekijken Kennistheorie en Begrip
Benedictus de Spinoza
Het betrouwbaarste portret van Spinoza zou deze prent kunnen zijn die was meegebonden in sommige vroege exemplaren van de ''Opera Posthuma'' uit 1677. Het portret in Wolfenbüttel is waarschijnlijk hierop gebaseerd.Nadler 2018, p. 183; met verwijzing naar Ekkart, ''Spinoza in beeld: Het onbekende gezicht'' Benedictus de Spinoza, gelatiniseerde vorm van Baruch Spinoza (Amsterdam, 24 november 1632 – Den Haag, 21 februari 1677) was een Nederlandse filosoof, politiek denker en exegeet uit de Gouden Eeuw.
Bekijken Kennistheorie en Benedictus de Spinoza
Bernard Williams (filosoof)
Bernard Arthur Owen Williams (Westcliff-on-Sea, 21 september 1929 – Rome, 10 juni 2003) was een Brits filosoof gespecialiseerd in de ethiek, die door de krant The Times de "briljantste en belangrijkste Britse filosoof van zijn tijd" werd genoemd.
Bekijken Kennistheorie en Bernard Williams (filosoof)
Bertrand Russell
Bertrand Arthur William Russell (Trellech (Monmouthshire, Wales), 18 mei 1872 – Penrhyndeudraeth (Gwynedd, Wales), 2 februari 1970) was een Britse filosoof, historicus, logicus, wiskundige, voorvechter voor sociale vernieuwing, humanist, pacifist en een prominent atheïstisch rationalist.
Bekijken Kennistheorie en Bertrand Russell
Bewustzijn
Bewustzijn is het geestesvermogen dat het individu in staat stelt de buitenwereld waar te nemen en te verwerken, oftewel een beleving of besef te hebben van het eigen ik, ingebed in zijn omgeving.
Bekijken Kennistheorie en Bewustzijn
Bijbel (christendom)
De Gutenbergbijbel, de eerste gedrukte Bijbel en het eerste boek dat is vervaardigd met de boekdrukkunst De Bijbel is het heilige boek van het christendom.
Bekijken Kennistheorie en Bijbel (christendom)
Biologie
Animalia - Oeros (''Bos primigenius taurus'') Plantae - Tarwe (''Triticum'') Fungi - Gewone morielje (''Morchella esculenta'') Virus - Gammafaag Biologie is de natuurwetenschap die zich richt op organismen, levensprocessen en levensverschijnselen.
Bekijken Kennistheorie en Biologie
Blaise Pascal
Blaise Pascal (Clermont-Ferrand, 19 juni 1623 – Parijs, 19 augustus 1662) was een Franse wis- en natuurkundige, christelijk filosoof, theoloog en apologeet.
Bekijken Kennistheorie en Blaise Pascal
Brits idealisme
Francis Herbert Bradley, wellicht de bekendste Britse idealist Het Brits idealisme is een vorm van absoluut idealisme en was een filosofische stroming die invloedrijk was in Groot-Brittannië van het midden van de negentiende eeuw tot het begin van de twintigste eeuw.
Bekijken Kennistheorie en Brits idealisme
Carl Gustav Hempel
Carl Gustav Hempel (Oranienburg, 8 januari 1905 - Princeton (New Jersey), 9 november 1997) was een wetenschapsfilosoof en aanvankelijk een vertegenwoordiger van het logisch positivisme.
Bekijken Kennistheorie en Carl Gustav Hempel
Cartesiaanse twijfel
René Descartes De cartesiaanse twijfel of methodische twijfel is in de filosofie van René Descartes een manier van zoeken naar zekerheid door systematisch aan alles te twijfelen.
Bekijken Kennistheorie en Cartesiaanse twijfel
Categorie (filosofie)
Een categorie of predicaatstype is in de filosofie en de logica een begrip dat verwijst naar de meest algemene kenmerken van het predicaat, de eigenschap van iets.
Bekijken Kennistheorie en Categorie (filosofie)
Charles Sanders Peirce
Charles Sanders Peirce (spreek uit), vaak afgekort als C.S. Peirce (Cambridge (Massachusetts), 10 september 1839 – Milford (Pennsylvania), 19 april 1914) was een Amerikaanse wetenschapper, filosoof en semioticus.
Bekijken Kennistheorie en Charles Sanders Peirce
Charles Taylor (filosoof)
Charles Margrave Taylor (Montreal, 5 november 1931) is een Canadees filosoof.
Bekijken Kennistheorie en Charles Taylor (filosoof)
Christendom
alt.
Bekijken Kennistheorie en Christendom
Cirkelredenering
Een cirkelredenering, kringredenering of petitio principii (ook wel aangeduid als circulus in probando of het Engelse begging the question, ook wel afgekort tot BTQ) is een drogreden die volgt uit een manier van redeneren waarbij al als juist wordt aangenomen wat nog bewezen moet worden, of waarbij feiten gebruikt of aangehaald worden waarvan de spreker/schrijver verkeerdelijk veronderstelt dat ze al bestaan of verwezenlijkt zijn.
Bekijken Kennistheorie en Cirkelredenering
Cirkelredenering van Descartes
De cirkelredenering van Descartes is een veronderstelde redenering van René Descartes die volgens een aantal commentatoren circulair is.
Bekijken Kennistheorie en Cirkelredenering van Descartes
Clarence Irving Lewis
Clarence Irving Lewis (Stoneham, 12 april 1883 – Cambridge, 3 februari 1964), vaak ook naar verwezen als C.I. Lewis, was een Amerikaans filosoof en stichter van het conceptuele pragmatisme.
Bekijken Kennistheorie en Clarence Irving Lewis
Classicus
Een classicus (of classica, wanneer het een vrouw betreft) is iemand die de opleiding Griekse en Latijnse Taal en Cultuur aan een universiteit heeft voltooid.
Bekijken Kennistheorie en Classicus
Cogito, ergo sum
Discours de la Méthode'' uit 1637 Cogito, ergo sum ('Ik denk, dus ik ben') is een filosofische stelling van René Descartes, die een belangrijk element werd van de westerse filosofie.
Bekijken Kennistheorie en Cogito, ergo sum
Cognitief proces
Een cognitief proces is een proces dat afhankelijk is van interne, in het bijzonder mentale representaties en verwerking van informatie in de hersenen.
Bekijken Kennistheorie en Cognitief proces
Coherentietheorie
De coherentietheorie (voluit: coherentietheorie van de waarheid, ook wel coherentisme genoemd), afkomstig uit de wetenschapsfilosofie, stelt dat de waarheid van een oordeel bestaat in de mate van systematische samenhang (.
Bekijken Kennistheorie en Coherentietheorie
Concept (filosofie)
Een concept (Latijn concipere - conceptum: bijeen-nemen, be-grijpen, be-vatten) is, in de filosofie en in de wetenschappelijke theorievorming, een basisbegrip: een cognitieve (mentale) eenheid, waarin meerdere ideeën, op grond van hun cognitief ervaren verwantschap, worden samengevat tot een hogere cognitieve klasse.
Bekijken Kennistheorie en Concept (filosofie)
Conceptualisme
Conceptualisme is een leerstelling in de filosofie die een positie inneemt tussen nominalisme en realisme en die zegt dat universalia uitsluitend in de geest bestaan en geen externe of substantiële werkelijkheid bezitten.
Bekijken Kennistheorie en Conceptualisme
Constructivisme (filosofie)
Het constructivisme of constructionisme is een groep van kennistheorieën die de nadruk legt op het feit dat kennis tot stand komt door een actieve constructie, eerder dan een passieve representatie van de werkelijkheid.
Bekijken Kennistheorie en Constructivisme (filosofie)
Context (taal)
De context is de totale omgeving waarin iets zijn betekenis krijgt.
Bekijken Kennistheorie en Context (taal)
Continentale filosofie
Edmund Husserl was een fundamenteel denker voor de continentale filosofie. Continentale filosofie is een term die in de Angelsaksische wereld gebruikt wordt om er verschillende filosofische stromingen en tradities in de hedendaagse filosofie mee aan te duiden uit het vasteland van Europa, in het bijzonder uit Duitsland en Frankrijk.
Bekijken Kennistheorie en Continentale filosofie
Copernicaanse revolutie
Een copernicaanse revolutie, omkering of wending is een radicale heroriëntatie van een wetenschap of filosofie.
Bekijken Kennistheorie en Copernicaanse revolutie
Cornelius Van Til
Cornelius van Til, oorspronkelijk Kornelis van Til,BS Geboorte met Kornelis van Til op.
Bekijken Kennistheorie en Cornelius Van Til
Correspondentietheorie
Een correspondentietheorie, of correspondentietheorie van de waarheid (Engels: correspondence theory of truth), is een filosofische theorie die stelt dat de waarheid van een bewering afhangt van de relatie van die bewering tot de wereld (of: tot de werkelijkheid).
Bekijken Kennistheorie en Correspondentietheorie
Credo quia absurdum
Credo quia absurdum is een Latijnse uitdrukking, die betekent: "Ik geloof omdat het absurd is".
Bekijken Kennistheorie en Credo quia absurdum
Dan en slechts dan als
Dan en slechts dan als (afkorting: desda) is in de wiskunde en in de logica een algemeen gebruikte uitdrukking om equivalentie van twee uitspraken aan te geven.
Bekijken Kennistheorie en Dan en slechts dan als
Daniel Dennett
Daniel Clement Dennett (Boston (Massachusetts), 28 maart 1942) is een Amerikaanse filosoof die gespecialiseerd is in vraagstukken betreffende het bewustzijn, de filosofie van de geest en kunstmatige intelligentie.
Bekijken Kennistheorie en Daniel Dennett
David Bloor
David Bloor (Derby, 1942) is een Brits socioloog, die zich vooral heeft toegelegd op de kennissociologie en wetenschapssociologie.
Bekijken Kennistheorie en David Bloor
David Hume
David Hume (Edinburgh, 7 mei 1711 (26 april volgens de juliaanse kalender) – aldaar, 25 augustus 1776) was een Schotse filosoof en geschiedschrijver uit de tijd van de Verlichting.
Bekijken Kennistheorie en David Hume
David Kellogg Lewis
David Kellogg Lewis (Oberlin (Ohio) 28 september 1941 – 14 oktober 2001) was een Amerikaans filosoof en professor aan de Princeton-universiteit.
Bekijken Kennistheorie en David Kellogg Lewis
De structuur van wetenschappelijke revoluties
De structuur van wetenschappelijke revoluties (The Structure of Scientific Revolutions) is een analyse van de wetenschapsgeschiedenis door Thomas Kuhn.
Bekijken Kennistheorie en De structuur van wetenschappelijke revoluties
Deductie
Deductie is een methode in de filosofie en in de logica, waarbij een gevolgtrekking wordt gemaakt uit het algemene naar het bijzondere - van de algemene regel (major-premisse) naar de bijzondere regel (minor-premisse) of waar de verzameling van premissen en de negatie van de conclusie inconsistent zijn.
Bekijken Kennistheorie en Deductie
Deeltje
Een deeltje is een kleine hoeveelheid materie.
Bekijken Kennistheorie en Deeltje
Democritus
Democritus van Abdera (Oudgrieks:, Dêmókritos; ca. 460 v.Chr. – ca. 370 v.Chr.) was een Grieks filosoof, astronoom, wiskundige en reiziger.
Bekijken Kennistheorie en Democritus
Denken
''De Denker'' van Auguste Rodin Denken is een bewust proces waarbij een voorstelling, herinnering of idee wordt gevormd zonder directe stimulus door de zintuigen.
Bekijken Kennistheorie en Denken
Dialectiek
Dialectiek is een redeneervorm die gebruikmaakt van tegenstellingen om naar waarheid proberen te zoeken, dan wel een metafysica volgens welke zowel het denken als de wereld verandert c.q. zich ontwikkelt ten gevolge van tegenstellingen (Herakleitos, Hegel, Marx en navolgers).
Bekijken Kennistheorie en Dialectiek
Die Welt als Wille und Vorstellung
Die Welt als Wille und Vorstellung, in het Nederlands De wereld als wil en voorstelling, is het belangrijkste werk van de Duitse filosoof Arthur Schopenhauer.
Bekijken Kennistheorie en Die Welt als Wille und Vorstellung
Dieren (biologie)
De dieren (Animalia) vormen een rijk van meercellige levende wezens die tot de eukaryoten behoren.
Bekijken Kennistheorie en Dieren (biologie)
Ding an sich
Immanuel Kant. Het Ding an sich is het ding zoals het op zichzelf bestaat, zoals het in wezen is.
Bekijken Kennistheorie en Ding an sich
Dogma (christendom)
In het christendom is een dogma (Oudgrieks:, dógma) een geloofsartikel dat wordt beschouwd als door goddelijke openbaring ontvangen en vastgesteld door de Kerk.
Bekijken Kennistheorie en Dogma (christendom)
Dominee
Het woord dominee (afgekort ds. of da. voor een vrouwelijke dominee) is een aanspreektitel voor een predikant, zoals professor dat is bij een hoogleraar.
Bekijken Kennistheorie en Dominee
Donald Davidson
Donald Herbert Davidson (Springfield, Massachusetts, 6 maart 1917 – Berkeley, 30 augustus 2003) was een Amerikaans filosoof en hoogleraar filosofie.
Bekijken Kennistheorie en Donald Davidson
Dubitatio
Bij een dubitatio (ook: aporie of aarzeling) stelt de auteur het voor alsof hij weifelt over verschillende mogelijkheden in een benarde situatie.
Bekijken Kennistheorie en Dubitatio
Duits idealisme
Georg Wilhelm Friedrich Hegel, wellicht de bekendste idealist. Het Duitse idealisme is een filosofische stroming uit de geschiedenis van de moderne filosofie.
Bekijken Kennistheorie en Duits idealisme
Edmund Gettier
Edmund Gettier Edmund L. Gettier III (Baltimore, Maryland, 1927 - 23 maart 2021) was een Amerikaans filosoof en emeritus professor aan de University of Massachusetts Amherst.
Bekijken Kennistheorie en Edmund Gettier
Edmund Husserl
Edmund Gustav Albrecht Husserl (Prossnitz, 8 april 1859 – Freiburg im Breisgau, 27 april 1938) was een Oostenrijks-Duitse filosoof en wordt beschouwd als de grondlegger van de fenomenologie.
Bekijken Kennistheorie en Edmund Husserl
Eendentest
De eendentest (uit het Engels, duck test) is een gedachtegang en retorisch middel in de vorm van een inductieve redenering.
Bekijken Kennistheorie en Eendentest
Emotivisme
Emotivisme is een meta-ethische theorie die stelt dat uitspraken over ethiek in feite uitingen van emoties zijn.
Bekijken Kennistheorie en Emotivisme
Empedocles
Empedocles (Oudgrieks: Ἐμπεδοκλῆς, Empedokles; ca. 492 v.Chr. — ca. 432 v.Chr.) was een ziener, staatsman, dichter en vooral arts en presocratische filosoof uit Acragas, Sicilië.
Bekijken Kennistheorie en Empedocles
Empirische wetenschap
Empirische wetenschap is letterlijk wetenschap gebaseerd op ervaring, waarneming en proefondervindelijke uitkomsten.
Bekijken Kennistheorie en Empirische wetenschap
Empirisme
Het empirisme is een filosofische stroming waarin gesteld wordt dat kennis voornamelijk of geheel voortkomt uit de ervaring.
Bekijken Kennistheorie en Empirisme
Epicurisme
Het epicurisme is een stroming in de klassieke filosofie.
Bekijken Kennistheorie en Epicurisme
Epicurus
Epicurus (Oudgrieks: Ἐπίκουρος,, Nederlands, verouderd: Epicuur) (341 v.Chr. - 270 v.Chr.) was een Grieks filosoof en stichter van de epicuristische school in het hellenistische Athene.
Bekijken Kennistheorie en Epicurus
Episteme (filosofie)
Episteme is afgeleid van het Oudgrieks: ἐπιστήμη, epistèmè, wat staat voor kennis.
Bekijken Kennistheorie en Episteme (filosofie)
Epistemische breuk
Een epistemische of epistemologische breuk is het moment waarop eerder aanvaarde wetenschappelijke kennis wordt verworpen.
Bekijken Kennistheorie en Epistemische breuk
Epistemische logica
De epistemische logica is een vorm van modale logica waarin kennis kan worden gemodelleerd.
Bekijken Kennistheorie en Epistemische logica
Erfzonde
De Erfzonde. Schilder: Bertram von Minden. Kunsthalle Hamburg De erfzonde of oorsprongszonde is in het christendom de zondigheid die ieder mens bij zijn geboorte aankleeft als gevolg van de zondeval van het eerste mensenpaar (Adam en Eva).
Bekijken Kennistheorie en Erfzonde
Ernest Gellner
Ernest André Gellner (Parijs, 9 december 1925 – Praag, 5 november 1995) was een Brits-joodse filosoof, socioloog en sociaal antropoloog van Tsjechische afkomst.
Bekijken Kennistheorie en Ernest Gellner
Essentie
Een essentie (Latijn: essentia, van esse, zijn) is filosofisch gezien het wezen van iets, datgene wat kenmerkend is voor deze entiteit en zonder welke deze entiteit haar identiteit verliest.
Bekijken Kennistheorie en Essentie
Esthetica
Titelpagina van Baumgartens ''Aesthetica'', 1750 Esthetica of esthetiek is de leer van de zintuiglijke waarneming, in meer specifieke zin de tak van de filosofie die zich bezighoudt met schoonheid en kunst.
Bekijken Kennistheorie en Esthetica
Ethiek
De doodstraf: ethisch verantwoord of niet? Ethiek (Grieks: èthos, gewoonte of zedelijke handeling), moraalfilosofie, morele filosofie of moraalwetenschap is de tak van de filosofie die zich bezighoudt met de kritische bezinning op het juiste handelen.
Bekijken Kennistheorie en Ethiek
Evolutietheorie
Alfred Russel Wallace (1823-1913), met Charles Darwin opsteller van de evolutietheorie. Wallace publiceerde in 1858 als eerste het idee dat natuurlijke selectie tot evolutie leidt. De foto dateert van rond 1895. Charles Darwin (1809-1882), met Alfred Russel Wallace grondlegger van de evolutietheorie.
Bekijken Kennistheorie en Evolutietheorie
Evolutionaire epistemologie
Evolutionaire epistemologie is een discipline binnen de psychologie die menselijk gedrag en culturele afspraken tracht te verklaren door gebruikmaking van evolutionaire biologie en cognitieve psychologie.
Bekijken Kennistheorie en Evolutionaire epistemologie
Fallibilisme
Fallibilisme (van het middeleeuws Latijnse woord fallibilis, feilbaar) is een filosofisch principe dat stelt dat mensen fout kunnen zijn over hun overtuigingen, verwachtingen of het verstaan van de wereld.
Bekijken Kennistheorie en Fallibilisme
Falsifieerbaarheid
antithese) kan worden bewezen. Falsifieerbaarheid of falsificeerbaarheid is een eigenschap van een wetenschappelijke of andere theorie, en wel dat er criteria kunnen worden aangegeven op grond waarvan de theorie zou moeten worden verworpen (niet te verwarren met een theorie die daadwerkelijk is verworpen).
Bekijken Kennistheorie en Falsifieerbaarheid
Fenomenologie
Edmund Husserl, grondlegger van de fenomenologie. De fenomenologie (van Oudgrieks φαινόμενον phainómenon 'het zichtbare', 'verschijning' en λόγος lógos 'rede', 'leer') is een filosofische stroming in de hedendaagse filosofie - ontstaan op de grens van de 19e en 20e eeuw -, die uitgaat van de directe en intuïtieve ervaring van fenomenen en hieruit de essentiële eigenschappen van ervaringen en de essentie van wat men ervaart, probeert af te leiden.
Bekijken Kennistheorie en Fenomenologie
Fenomenologie van de geest
Georg Wilhelm Friedrich Hegel De Fenomenologie van de geest (Phänomenologie des Geistes) is een filosofisch boek van G.W.F. Hegel uit 1807.
Bekijken Kennistheorie en Fenomenologie van de geest
Fideïsme
In de christelijke theologie is fideïsme de naam voor een aantal opvattingen die, op verschillende gronden, beweren dat de rede niet relevant is voor het geloof.
Bekijken Kennistheorie en Fideïsme
Filosofie
De filosofie of wijsbegeerte is de oudste theoretische discipline die het streven uitdrukt naar kennis en wijsheid.
Bekijken Kennistheorie en Filosofie
Filosofie van de geest
frenologische weergave van de hersenen. Frenologie behoorde tot de eerste pogingen om de mentale functies te verbinden met specifieke delen van de hersenen. De filosofie van de geest (Engels: Philosophy of Mind) is de filosofische studie van de geest, de mentale processen, de mentale functies, de mentale eigenschappen en het bewustzijn en hun verhouding tot het fysieke lichaam: het zogenoemde lichaam-geestprobleem.
Bekijken Kennistheorie en Filosofie van de geest
Filosofie van de opvoeding
De filosofie van de opvoeding (ook: wijsgerige pedagogiek of opvoedingsfilosofie) is een discipline in de filosofie die reflecteert over de aard, de doelen en de problemen van de opvoeding.
Bekijken Kennistheorie en Filosofie van de opvoeding
Filosofisch scepticisme
Het filosofisch scepticisme is de filosofische stroming die stelt dat de menselijke geest van nature onbekwaam is om iets met zekerheid te weten.
Bekijken Kennistheorie en Filosofisch scepticisme
Francis Bacon (filosoof)
Francis Bacon, 1e Burggraaf van St Albans (Strand (Londen), 22 januari 1561 – Highgate, 9 april 1626) was een Engelse filosoof, staatsman, advocaat, jurist, auteur en pionier van de wetenschappelijke methode.
Bekijken Kennistheorie en Francis Bacon (filosoof)
Francis Herbert Bradley
Francis Herbert Bradley, OM, (Clapham, Surrey, 30 januari 1846 – Oxford, 18 september 1924) was een Brits idealistisch filosoof.
Bekijken Kennistheorie en Francis Herbert Bradley
Frank Ramsey
Frank Ramsey Frank Plumpton Ramsey (Cambridge, 22 februari 1903 – Londen, 19 januari 1930) was een Brits wiskundige die belangrijke bijdragen leverde aan de wiskunde, de filosofie en de economie.
Bekijken Kennistheorie en Frank Ramsey
Franz Brentano
Franz Clemens Honoratus Hermann Brentano (Marienberg am Rhein (bij Boppard), 16 januari 1838 - Zürich, 17 maart 1917) was een invloedrijk persoon in zowel de filosofie als de psychologie.
Bekijken Kennistheorie en Franz Brentano
Friedrich Engels
Friedrich Engels (Barmen (Wuppertal), 28 november 1820 - Londen, 5 augustus 1895) was een Duitse industrieel, sociaal wetenschapper, auteur en filosoof.
Bekijken Kennistheorie en Friedrich Engels
Friedrich Nietzsche
Friedrich Wilhelm Nietzsche (Röcken, 15 oktober 1844 – Weimar, 25 augustus 1900) was een Duits filosoof, cultuurcriticus, componist, dichter en filoloog die wordt beschouwd als een van de invloedrijkste moderne denkers.
Bekijken Kennistheorie en Friedrich Nietzsche
Friedrich Schleiermacher
Friedrich Daniel Ernst Schleiermacher Friedrich Daniel Ernst Schleiermacher (Breslau, 21 november 1768 - Berlijn, 12 februari 1834) was een Duitse gereformeerd theoloog, filosoof en pedagoog.
Bekijken Kennistheorie en Friedrich Schleiermacher
Friedrich von Schelling
F.W.J. Schelling in 1848 Friedrich Wilhelm Joseph Schelling (Leonberg, 27 januari 1775 - Bad Ragaz 20 augustus 1854), later von Schelling was een Duitse romantische filosoof.
Bekijken Kennistheorie en Friedrich von Schelling
Friedrich Waismann
Friedrich Waismann (Wenen, 21 maart 1896 - Oxford, 4 november 1959) was een Oostenrijks wiskundige, natuurkundige en filosoof.
Bekijken Kennistheorie en Friedrich Waismann
Gaston Bachelard
Gaston Bachelard (Bar-sur-Aube, 24 juni 1884 – Parijs, 16 oktober 1962) was een Frans filosoof en schrijver.
Bekijken Kennistheorie en Gaston Bachelard
Gedachte-experiment
Een gedachte-experiment is een experiment dat niet uitgevoerd wordt in de realiteit, maar in iemands gedachten.
Bekijken Kennistheorie en Gedachte-experiment
Geloof
Geloof of geloven is de aanname of overtuiging dat iets het geval is of iets voor waar houden.
Bekijken Kennistheorie en Geloof
Genetica
Fosfaat- en desoxyribosegroepen vormen de ruggengraat van deze structuur, waaraan nucleobasen vastzitten, die met de basen van de andere keten verbonden zijn als de treden van een wenteltrap Genetica of erfelijkheidsleer is de biologische wetenschap die erfelijkheid beschrijft en verklaart.
Bekijken Kennistheorie en Genetica
Georg Wilhelm Friedrich Hegel
Georg Wilhelm Friedrich Hegel (Stuttgart, 27 augustus 1770 – Berlijn, 14 november 1831) was een Duitse filosoof en een van de centrale representanten van het Duitse idealisme.
Bekijken Kennistheorie en Georg Wilhelm Friedrich Hegel
George Berkeley
George Berkeley (Kilkenny, 12 maart 1685 – Oxford, 14 januari 1753) was een Iers filosoof van Engelse afkomst en Anglicaans geestelijke (bisschop).
Bekijken Kennistheorie en George Berkeley
George Edward Moore
George Edward Moore, bekend als G.E. Moore (Londen, 4 november 1873 - Cambridge, 24 oktober 1958), was een invloedrijk Engels filosoof en hoogleraar werd aan de Universiteit van Cambridge.
Bekijken Kennistheorie en George Edward Moore
George Herbert Mead
George Herbert Mead. George Herbert Mead (South Hadley (Massachusetts), 27 februari 1863 – Chicago, 26 april 1931) was een Amerikaanse socioloog, filosoof en psycholoog.
Bekijken Kennistheorie en George Herbert Mead
Geschiedenis van de filosofie
De geschiedenis van de filosofie is het geheel van theorieën en doctrines die door de eeuwen heen door denkers werden geformuleerd.
Bekijken Kennistheorie en Geschiedenis van de filosofie
Gestaltpsychologie
De gestaltpsychologie is een stroming in de psychologie die stamt uit de jaren 1920 en 1930 in Europa en de Verenigde Staten.
Bekijken Kennistheorie en Gestaltpsychologie
Gettier-probleem
Een Gettier-probleem (vernoemd naar de Amerikaanse filosoof Edmund Gettier) is een casus waarin alle condities van de standaardanalyse van het concept kennis vervuld zijn, maar men toch intuïtief geneigd is niet van 'kennis' te spreken.
Bekijken Kennistheorie en Gettier-probleem
Geur
Honden kunnen zeer goed geuren onderscheiden. Geur wordt veroorzaakt door de inwerking op het reukorgaan in de neus door aerosolen of gassen, kleine moleculaire deeltjes die verdampen uit een stof.
Bekijken Kennistheorie en Geur
Gianni Vattimo
Gianni Vattimo (Turijn, 4 januari 1936 – Rivoli, 19 september 2023) was een Italiaanse filosoof en politicus.
Bekijken Kennistheorie en Gianni Vattimo
Gilbert Ryle
Gilbert Ryle (Brighton, 19 augustus 1900 – Oxford, 6 oktober 1976) was een filosoof en een vertegenwoordiger van de generatie van Britse taalfilosofen (de zogeheten ordinary language philosophers) die werden beïnvloed door Wittgensteins taalfilosofie.
Bekijken Kennistheorie en Gilbert Ryle
Gnoseologie
De gnoseologie is de discipline van de filosofie die zich bezighoudt met de fundamenten en de reikwijdte van menselijke kennis.
Bekijken Kennistheorie en Gnoseologie
Godsbewijs
Een godsbewijs of godsargument is bedoeld om het geloof in het bestaan van één of meer goden rationeel aannemelijk te maken.
Bekijken Kennistheorie en Godsbewijs
Godsdienstoorlog
Een godsdienstoorlog is een oorlog veroorzaakt door godsdienstige verschillen of gelegitimeerd door godsdienstige argumenten.
Bekijken Kennistheorie en Godsdienstoorlog
Gorgias
Gorgias van Leontini (Oudgrieks: Γοργίας ο Λεοντίνος) (ca. 480 – 376 v.Chr.), was een Grieks redenaar, sofist en wijsgeer.
Bekijken Kennistheorie en Gorgias
Gottfried Wilhelm Leibniz
Gottfried Wilhelm (von) Leibniz, ook als Leibnitz gespeld (Leipzig, 1 juli 1646 – Hannover, 14 november 1716), was een veelzijdige Duitse wiskundige, filosoof, logicus, natuurkundige, historicus, rechtsgeleerde en diplomaat, die wordt beschouwd als een van de grootste denkers van de 17e eeuw.
Bekijken Kennistheorie en Gottfried Wilhelm Leibniz
Gottlob Frege
Friedrich Ludwig Gottlob Frege (Wismar, 8 november 1848 – Bad Kleinen, 26 juli 1925) was een Duitse wiskundige, logicus en filosoof.
Bekijken Kennistheorie en Gottlob Frege
Hans Albert
Hans Albert (Keulen, 8 februari 1921 – 24 oktober 2023) was een Duits filosoof, bekend als vertegenwoordiger van het kritisch rationalisme.
Bekijken Kennistheorie en Hans Albert
Hans-Georg Gadamer
Gedenksteen voor Hans-Georg Gadamer in Wrocław (het vroegere Breslau) Hans-Georg Gadamer (Marburg, 11 februari 1900 - Heidelberg, 13 maart 2002) was een Duits filosoof.
Bekijken Kennistheorie en Hans-Georg Gadamer
Hedendaagse filosofie
De hedendaagse filosofie is de filosofie die globaal begint in de twintigste eeuw.
Bekijken Kennistheorie en Hedendaagse filosofie
Heilig
Het begrip 'heilig' heeft te maken met heel(heid) en wordt gebruikt als aanduiding van iets waaraan een verheven waarde wordt toegekend.
Bekijken Kennistheorie en Heilig
Henri Bergson
Henri-Louis Bergson (Parijs, 18 oktober 1859 – aldaar, 4 januari 1941) was een Frans filosoof die wordt gezien als een van de belangrijkste filosofen uit de 20e eeuw.
Bekijken Kennistheorie en Henri Bergson
Heraclitus
Klein-Azië. Ionië, waar Efeze lag, is groen. Heraclitus (Oudgrieks:, Herakleitos; verouderd Nederlands: Heracliet; ca. 540 v.Chr.—480 v.Chr.) was een presocratische filosoof uit Efeze, Ionië.
Bekijken Kennistheorie en Heraclitus
Herbert Feigl
Herbert Feigl (Liberec, 14 december 1902 - Minneapolis (VS), 1 juni 1988) was een Oostenrijks filosoof.
Bekijken Kennistheorie en Herbert Feigl
Hermann von Helmholtz
Hermann Ludwig Ferdinand von Helmholtz (Potsdam, 31 augustus 1821 – Charlottenburg, 8 september 1894) was een Duits medicus en natuurkundige.
Bekijken Kennistheorie en Hermann von Helmholtz
Hermeneutiek
Hermeneutiek (Oudgrieks: ἑρμηνεύειν; 'uitleggen', 'vertalen') is de studie van de interpretatie van (geschreven) teksten, in het bijzonder van teksten op het gebied van literatuur, religie en recht.
Bekijken Kennistheorie en Hermeneutiek
Hersenen in een vat
Hersenen in een vat In de filosofie is hersenen in een vat (Engels: brain in a vat) een gedachte-experiment om na te denken over de realiteit, kennis, waarheid en bewustzijn.
Bekijken Kennistheorie en Hersenen in een vat
Hilary Putnam
Hilary Putnam Hilary Whitehall Putnam (Chicago, 31 juli 1926 – Boston, 13 maart 2016) was een Amerikaans filosoof, die vanaf de jaren zestig een centrale rol speelde in de westerse filosofie,Eerste versies van dit artikel zijn een vertaling Hilary Putnam op de Engelstalige Wikipedia.
Bekijken Kennistheorie en Hilary Putnam
Historicisme
Georg Wilhelm Friedrich Hegel. Historicisme is de theorie die stelt dat de geschiedenis zich onwrikbaar en onvermijdelijk volgens vaste wetten, die kunnen worden ontdekt, naar een bepaalde eindsituatie beweegt.
Bekijken Kennistheorie en Historicisme
Historisch materialisme
Historisch materialisme (Histomat), of de materialistische opvatting van de geschiedenis, is de (voornamelijk) marxistische benadering van de geschiedschrijving, waarin materiële en economische omstandigheden een centrale rol spelen.
Bekijken Kennistheorie en Historisch materialisme
Historische epistemologie
Gaston Bachelard wordt typisch gezien als een vertegenwoordiger van de historische epistemologie. Historische epistemologie (historical epistemology of épistémologie historique) verwijst naar een stroming in de wetenschapsfilosofie.
Bekijken Kennistheorie en Historische epistemologie
Humane wetenschappen
Het begrip humane wetenschappen (soms ook menswetenschappen) wordt in het Nederlands (vooral in Vlaanderen) meestal gebruikt om die wetenschappen te benoemen die niet tot de exacte wetenschappen behoren.
Bekijken Kennistheorie en Humane wetenschappen
Idee (filosofie)
Een afbeelding van een lamp wordt vaak gebruikt wanneer iemand een idee krijgt. Een idee (van het Oudgrieks ἰδέα, idéa) is een mentale representatieve afbeelding van een bepaald object.
Bekijken Kennistheorie en Idee (filosofie)
Ideeënleer
De Ideeënleer is het bekendste onderdeel van de filosofie van de Griekse wijsgeer Plato, en behelst de aanname dat er eeuwige, slechts met het verstand waarneembare Ideeën bestaan.
Bekijken Kennistheorie en Ideeënleer
Ideologie
Een ideologie is een belangrijk concept om politiek gedrag en denken te analyseren binnen de sociale wetenschappen.
Bekijken Kennistheorie en Ideologie
Immanentie
Immanentie (letterlijk: erin blijvend) is dat wat tot de structuur van iets behoort en deze niet overschrijdt.
Bekijken Kennistheorie en Immanentie
Immanuel Kant
Standbeeld van Kant in Kaliningrad (kopie van het originele vernietigde kunstwerk) Immanuel Kant (Koningsbergen, Pruisen, 22 april 1724 – aldaar, 12 februari 1804) was een Duitse filosoof ten tijde van de Verlichting, wiens ideeën een grote invloed hebben uitgeoefend op de westerse wijsbegeerte.
Bekijken Kennistheorie en Immanuel Kant
Individu
Een individu is één enkel persoon, dier of object die als zelfstandige entiteit is te onderscheiden binnen een groep.
Bekijken Kennistheorie en Individu
Inductie (filosofie)
Inductie is een manier van abductief redeneren waarbij er op grond van een aantal specifieke waarnemingen tot een algemene regel, generalisatie geheten, wordt gekomen.
Bekijken Kennistheorie en Inductie (filosofie)
Inhoud (volume)
Bepaling van de inhoud van een onregelmatig voorwerp door waterverplaatsing De inhoud of het volume van een voorwerp (lichaam) is de grootte van het gebied dat door dit voorwerp wordt ingenomen in de driedimensionale ruimte.
Bekijken Kennistheorie en Inhoud (volume)
Instrumentalisme
Het instrumentalisme is de opvatting binnen de wetenschapsfilosofie, dat wetenschappelijke theorieën en begrippen niet zozeer dienen om de realiteit correct weer te geven, maar meer om bepaalde fenomenen correct te verklaren en te voorspellen.
Bekijken Kennistheorie en Instrumentalisme
Interactionisme
Interactionisme is een benadering binnen de sociologie waarin de studie van de interactie tussen individu(en) centraal staat.
Bekijken Kennistheorie en Interactionisme
Isaac Newton
Isaac Newton (Woolsthorpe-by-Colsterworth, 4 januari 1643 – Kensington, 31 maart 1727) (juliaanse kalender: 25 december 1642 – 20 maart 1727)De juliaanse kalender verschilde 10 of 11 dagen met de gregoriaanse kalender in die periode, het nieuwe jaar begon op 25 maart; zie Oude Stijl en Nieuwe Stijl voor meer informatie.
Bekijken Kennistheorie en Isaac Newton
Jacques Derrida
Jacques Derrida (El-Biar, Algerije, 15 juli 1930 – Parijs, 9 oktober 2004) was een Frans literair criticus en filosoof en wordt beschouwd als de grondlegger van deconstructie.
Bekijken Kennistheorie en Jacques Derrida
Jaegwon Kim
Jaegwon Kim (Daegu, 12 september 1934 – 27 november 2019) was een Koreaans-Amerikaans filosoof, bekend van zijn werk op het gebied van de filosofie van de geest en de ontologie.
Bekijken Kennistheorie en Jaegwon Kim
Jürgen Habermas
Jürgen Habermas (Düsseldorf, 18 juni 1929) is een Duits filosoof en socioloog.
Bekijken Kennistheorie en Jürgen Habermas
Jean-François Lyotard
Jean-François Lyotard (Vincennes, 10 augustus 1924 - Parijs, 21 april 1998) was een Frans filosoof wiens werk geplaatst wordt binnen de poststructuralistische en de postmoderne filosofie.
Bekijken Kennistheorie en Jean-François Lyotard
Jerry Fodor
Jerry Fodor in 2007 Jerry Alan Fodor (New York, 22 april 1935 – aldaar, 29 november 2017) was een Amerikaans filosoof en cognitief wetenschapper.
Bekijken Kennistheorie en Jerry Fodor
Johann Friedrich Herbart
Johann Friedrich Herbart Johann Friedrich Herbart (Oldenburg (Nedersaksen), 4 mei 1776 – Göttingen, 11 augustus 1841) was een Duitse filosoof, psycholoog en pedagoog.
Bekijken Kennistheorie en Johann Friedrich Herbart
Johann Gottlieb Fichte
Johann Gottlieb Fichte (Rammenau bij Bischofswerda, 19 mei 1762 – Berlijn, 29 januari 1814) was een Duitse filosoof en redenaar.
Bekijken Kennistheorie en Johann Gottlieb Fichte
Johannes Calvijn
Johannes Calvijn, geboren als Jehan Cauvin (Noyon, 10 juli 1509 – Genève, 27 mei 1564), was een Frans-Zwitserse christelijke theoloog tijdens de reformatie, naar wie een protestants-christelijke stroming, het calvinisme, is genoemd.
Bekijken Kennistheorie en Johannes Calvijn
John Dewey
John Dewey (Burlington, 20 oktober 1859 – New York, 1 juni 1952) was een Amerikaans filosoof, psycholoog en pedagoog.
Bekijken Kennistheorie en John Dewey
John Locke (filosoof)
John Locke (Wrington bij Bristol, 29 augustus 1632 – High Laver, Essex, 28 oktober 1704) was een Engels filosoof, econoom en arts in de periode van de vroege Verlichting.
Bekijken Kennistheorie en John Locke (filosoof)
John McDowell
John Henry McDowell (Boksburg, 7 maart 1942) is een Zuid-Afrikaans filosoof.
Bekijken Kennistheorie en John McDowell
Josiah Royce
Josiah Royce (Grass Valley, California, 20 november 1855 - 14 september 1916) was een Amerikaans idealistisch en pragmatisch filosoof en historicus.
Bekijken Kennistheorie en Josiah Royce
Karl Marx
Jenny von Westphalen Karl Heinrich Marx (Trier, 5 mei 1818 – Londen, 14 maart 1883) was een Duits denker die de (politieke) filosofie, de economie, de sociologie, de journalistiek en de historiografie sterk heeft beïnvloed.
Bekijken Kennistheorie en Karl Marx
Karl Popper
Het graf van Popper en zijn vrouw in Wenen Karl Raimund Popper (Wenen, 28 juli 1902 – Londen, 17 september 1994) was een Oostenrijks-Britse filosoof die algemeen wordt beschouwd als een van de grootste wetenschapsfilosofen van de 20e eeuw.
Bekijken Kennistheorie en Karl Popper
Karl-Otto Apel
Karl-Otto Apel (Düsseldorf, 15 maart 1922 - Niedernhausen, 15 mei 2017) was een Duits filosoof.
Bekijken Kennistheorie en Karl-Otto Apel
Kennis
Personificatie van kennis in de Antieke Bibliotheek van Celsus in Efeze (125 AD). Kennis is dat wat geweten wordt, wat geleerd is (en opgeslagen) en dat waar een individu inzicht in heeft.
Bekijken Kennistheorie en Kennis
Kennissociologie
Kennissociologie is een tak van de sociologie, die zich richt op samenhang tussen de menselijke gedachten, sociale context, en de effecten die ideeën hebben op de samenleving.
Bekijken Kennistheorie en Kennissociologie
Kennisverwerving
De uitwisseling van informatie is te zien als een eenvoudige vorm van kennisverwerving Kennisverwerving is het proces waarbij kennis wordt vergaard door deductie waarbij gevolgtrekkingen worden gemaakt door uitspraken logisch af te leiden uit andere uitspraken, of inductie waarbij dit gebeurt op basis van waarnemingen, of via anderen zoals met onderwijs of zelfstudie.
Bekijken Kennistheorie en Kennisverwerving
Kleur
Kleur is een eigenschap van licht die wordt bepaald door de verschillende golflengtes waaruit dat licht is samengesteld.
Bekijken Kennistheorie en Kleur
Kritik der reinen Vernunft
De Kritik der reinen Vernunft (Kritiek van de zuivere rede) is het hoofdwerk van de Duitse filosoof Immanuel Kant.
Bekijken Kennistheorie en Kritik der reinen Vernunft
Kritisch idealisme
Het kritisch idealisme onderscheidt zich van alle andere soorten idealisme doordat het op (deze) kritische wijze de grenzen van het kennen of weten zelf onderzoekt.
Bekijken Kennistheorie en Kritisch idealisme
La condition postmoderne
Jean-François Lyotard (1924–1998) La condition postmoderne: rapport sur le savoir (1979) is een kort maar invloedrijk boek van de Franse filosoof Jean-François Lyotard, waarin deze de epistemologie van de postmoderne cultuur duidt als het einde van de grote verhalen (Frans: grand récits of métanarratifs): overkoepelende filosofische theorieën van wetenschap en geschiedenis die als hij kenmerkend beschouwt voor de moderniteit.
Bekijken Kennistheorie en La condition postmoderne
Legitimiteit (politiek)
Legitimiteit is het ingebeelde recht op gezag bij besluiten die de gemeenschap aangaan.
Bekijken Kennistheorie en Legitimiteit (politiek)
Les mots et les choses
Les mots et les choses (volledige titel: Les mots et les choses. Une archéologie des sciences humaines) is een essay van Michel Foucault op het gebied van politieke theorie, ideeëngeschiedenis en discoursetheorie.
Bekijken Kennistheorie en Les mots et les choses
Leucippus
Leucippus of Leukippos (Oudgrieks: Λευκιππος) (ca. 470 v.Chr. - ca. 360 v.Chr.) fl. 430 v.Chr..
Bekijken Kennistheorie en Leucippus
Lichaam (natuurkunde)
In de natuurkunde is een lichaam een materiële entiteit, die niet altijd onvervormbaar (of star) hoeft te zijn.
Bekijken Kennistheorie en Lichaam (natuurkunde)
Lichaam-geestprobleem
René Descartes' illustratie van het lichaam-geestdualisme. Prikkels passeren de zintuigen en komen tezamen in de pijnappelklier waar de hersenen en de onstoffelijke geest elkaar raken. Het lichaam-geestprobleem is een centraal thema in de filosofie van de geest, dat gaat over de ogenschijnlijk onverklaarbare wisselwerking tussen de onstoffelijke geest en het stoffelijke lichaam, en tegenwoordig met name de relatie tussen het bewustzijn en de hersenen.
Bekijken Kennistheorie en Lichaam-geestprobleem
Logica
Boeken over logica Logica of redeneerkunst is de wetenschap die zich bezighoudt met de formele regels van het redeneren.
Bekijken Kennistheorie en Logica
Logisch positivisme
Moritz Schlick. Het logisch positivisme – ook wel logisch empirisme – is een wijsgerig stelsel dat alleen aanvaardt wat zintuiglijk waargenomen en vastgesteld kan worden.
Bekijken Kennistheorie en Logisch positivisme
Louis Althusser
Louis Pierre Althusser (Birmendreïs, Algerije, 16 oktober 1918 - Parijs, 23 oktober 1990) was een Frans filosoof en een van de invloedrijkste marxisten van de twintigste eeuw, en wordt meestal gecategoriseerd onder de structuralisten.
Bekijken Kennistheorie en Louis Althusser
Ludwig Wittgenstein
Ludwig Josef Johann Wittgenstein (Wenen, 26 april 1889 – Cambridge, 29 april 1951) was een Oostenrijks-Britse filosoof.
Bekijken Kennistheorie en Ludwig Wittgenstein
Maarten Luther
Maarten Luther (Duits: Martin Luther) (Eisleben, 10 november 1483 – aldaar, 18 februari 1546) was een Duits protestantse theoloog en reformator.
Bekijken Kennistheorie en Maarten Luther
Martin Heidegger
Martin Heidegger (Meßkirch, 26 september 1889 – Freiburg im Breisgau, 26 mei 1976) was een Duitse filosoof.
Bekijken Kennistheorie en Martin Heidegger
Marxisme
Het marxisme is voornamelijk gebaseerd op de ideeën van de negentiende-eeuwse filosoof Karl Marx Het marxisme is een ideologisch-beschrijvende analyse van de maatschappij, en dan vooral de economie, waarbij het concept van een internationale klassenstrijd tussen twee tegengestelde maatschappelijke klassen centraal staat.
Bekijken Kennistheorie en Marxisme
Materialisme (filosofie)
Materialisme is een stroming binnen de filosofie die de werkelijkheid, ook emoties en andere processen in het menselijk brein, uiteindelijk herleidt tot materie; dit in tegenstelling tot het idealisme en tot het spiritualisme.
Bekijken Kennistheorie en Materialisme (filosofie)
Materie
Materie of stof is een verzamelbegrip voor datgene waaruit het waarneembare universum is opgebouwd; waarneembaar in die zin dat materie massa heeft en plaats (ruimte) inneemt.
Bekijken Kennistheorie en Materie
Maurice Merleau-Ponty
Maurice Merleau-Ponty (Rochefort-sur-Mer, 14 maart 1908 - Parijs, 3 mei 1961) was een Franse fenomenologisch filosoof, sterk beïnvloed door Karl Marx, Edmund Husserl en Martin Heidegger, die geassocieerd wordt met Jean-Paul Sartre (die later zal stellen dat hij door Merleau-Ponty tot het marxisme is "bekeerd") en Simone de Beauvoir.
Bekijken Kennistheorie en Maurice Merleau-Ponty
Müller-Lyer-illusie
Illustratie van de Müller-Lyer-illusie De Müller-Lyer-illusie is een optische illusie die ongeveer 125 jaar geleden werd ontdekt door Franz Müller-Lyer.
Bekijken Kennistheorie en Müller-Lyer-illusie
Münchhausentrilemma
Het Münchhausentrilemma is een filosofisch trilemma dat elke waarheid ter discussie stelt.
Bekijken Kennistheorie en Münchhausentrilemma
Meditaties over de eerste filosofie
Meditaties over de eerste filosofie of kortweg Meditaties (volledige titel: Meditaties over de eerste filosofie in welke het bestaan van God en de onsterflijke ziel worden bewezen; Latijn: Meditationes de prima philosophia, in qua Dei existentia et animae immortalitas demonstratur) is een filosofisch boek, geschreven door de Franse filosoof René Descartes.
Bekijken Kennistheorie en Meditaties over de eerste filosofie
Mens
Mensen (Homo sapiens) zijn intelligente primaten die gekenmerkt worden door hun rechtopstaande houding en tweevoetige voortbeweging, hun fijne motoriek en gebruik van werktuigen, hun complex taalgebruik en geavanceerde en zeer georganiseerde samenlevingen.
Bekijken Kennistheorie en Mens
Metafoor
Grandville. Een metafoor (uit Grieks metaphora: overdracht, namelijk van betekenis) is een vorm van beeldspraak, waarbij er sprake is van een impliciete (onuitgesproken) vergelijking.
Bekijken Kennistheorie en Metafoor
Metafysica
Metafysica is de tak van de filosofie die niet, zoals de fysica, de werkelijkheid onderzoekt die volgt uit zintuiglijke of instrumentele waarneming, maar op zoek gaat naar het wezen van die werkelijkheid en wat er achter zit.
Bekijken Kennistheorie en Metafysica
Metafysica (Aristoteles)
Onder de Metafysica van Aristoteles kan men twee dingen verstaan.
Bekijken Kennistheorie en Metafysica (Aristoteles)
Methodologie
Methodologie is de studie van de wetenschappelijke methoden, de procedures en werkwijzen, die moeten worden gebruikt om kennis te verwerven en om de wetenschap vooruit te helpen.
Bekijken Kennistheorie en Methodologie
Michael Dummett
Michael Anthony Eardley Dummett (Londen, 27 juni 1925 – Oxford, 27 december 2011) was een Brits filosoof.
Bekijken Kennistheorie en Michael Dummett
Michael Polanyi
Michael Polanyi in 1933. Michael Polanyi (Boedapest, 11 maart 1891 – Northampton, 22 februari 1976) was een Hongaars-Brits-joodse wetenschapper die zich vooral bezighield met fysische chemie en filosofie.
Bekijken Kennistheorie en Michael Polanyi
Michel de Montaigne
Michel Eyquem de Montaigne (Bordeaux, 28 februari 1533 – Château de Montaigne, Périgord, 13 september 1592) was een Franse filosoof, schrijver en politicus uit de periode van de Franse renaissance.
Bekijken Kennistheorie en Michel de Montaigne
Michel Foucault
Michel Foucault (Poitiers, 15 oktober 1926 – Parijs, 25 juni 1984) was een Frans filosoof, bekend vanwege zijn politiek activisme in de jaren 70 en 80 en zijn analyses in de politieke filosofie via begrippen als disciplinemaatschappij, biopolitiek en biomacht.
Bekijken Kennistheorie en Michel Foucault
Middeleeuwen
Mainzer Dom vanuit het zuidwesten De middeleeuwen (letterlijk tussenliggende eeuwen) (ca. 500 tot ca. 1500) vormen, in de historiografische indeling of periodisering van de geschiedenis van Europa, de periode tussen de klassieke oudheid en de vroegmoderne tijd.
Bekijken Kennistheorie en Middeleeuwen
Milieu
Het milieu is het geheel van voorwaarden en invloeden van de omgeving, waardoor het leven voor een organisme daar al dan niet mogelijk is Milieu of omgeving is, in de biologie en de ecologie, het geheel van uitwendige voorwaarden en invloeden die voor een organisme, hetzij dier (inclusief de mens), plant of micro-organisme, van essentieel belang zijn.
Bekijken Kennistheorie en Milieu
Moderne filosofie
''Portret van René Descartes'', 1648 door Frans Hals Francis Bacon, door een onbekende kunstenaar Moderne filosofie is de filosofie van na de renaissancefilosofie, van de 17e tot de 20e eeuw, dus niet de hedendaagse filosofie.
Bekijken Kennistheorie en Moderne filosofie
Moderne tijd
De moderne tijd – ook wel nieuwste tijd genoemd – is de meest recente grote periode in de westerse geschiedenis.
Bekijken Kennistheorie en Moderne tijd
Moritz Schlick
Moritz Schlick Moritz Schlick (Berlijn, 14 april 1882 — Wenen, 22 juni 1936) was een Duits filosoof, oprichter van de Wiener Kreis en zodanig grondlegger van het logisch positivisme.
Bekijken Kennistheorie en Moritz Schlick
Mythe
Voorstellingen van diverse mythen Een mythe (Oudgrieks:, mȳthos, 'woord'/'verhaal') is een woord dat van meet af paradoxaal is.
Bekijken Kennistheorie en Mythe
Naturalisme (filosofie)
Het naturalisme in de filosofie is de opvatting dat er alleen natuur bestaat.
Bekijken Kennistheorie en Naturalisme (filosofie)
Natuurfilosofie
Natuurfilosofie is dat gedeelte van de wijsbegeerte dat de stoffelijke wereld tot voorwerp van studie heeft.
Bekijken Kennistheorie en Natuurfilosofie
Natuurkunde
natuurkundige verschijnselen Natuurkunde of fysica is de wetenschap die de algemene eigenschappen van materie, straling en energie bestudeert, evenals het gedrag ervan in de ruimte en de tijd.
Bekijken Kennistheorie en Natuurkunde
Natuurwetenschap
Albert Einstein. Natuurwetenschap is een overkoepelende term voor dat deel van de wetenschap dat, met empirische en wetenschappelijke methoden, probeert de natuurwetten te achterhalen die schuilgaan achter de natuurverschijnselen.
Bekijken Kennistheorie en Natuurwetenschap
Neokantianisme
Immanuel Kant. Neokantianisme is een filosofische stroming over een langere periode die teruggrijpt op het epistemologische werk van de Duitse filosoof Immanuel Kant, met name de Kritik der reinen Vernunft.
Bekijken Kennistheorie en Neokantianisme
Nominalisme
Het nominalisme is het kennistheoretische standpunt dat de termen waarmee de mens de werkelijkheid om zich heen benoemt, geen objectief bestaande reële entiteiten aanduiden, maar slechts woorden en namen zijn.
Bekijken Kennistheorie en Nominalisme
Object (filosofie)
In de filosofie is object (latijn: obiectum, 'het voorliggende') een veelvuldig gebruikt concept met meerdere betekenissen.
Bekijken Kennistheorie en Object (filosofie)
Oerstof
Met oerstof, oersubstantie of materia prima wordt in de filosofie de ultieme substantie aangeduid waaruit, waarin, en waardoor alles bestaat.
Bekijken Kennistheorie en Oerstof
Onbewuste kennis
Onbewuste kennis of ontastbare kennis (van het Engelse tacit knowledge) is een concept ontwikkeld door wetenschapper en filosoof Michael Polanyi.
Bekijken Kennistheorie en Onbewuste kennis
Oorzakelijkheid
Oorzakelijkheid, causaliteit, de wet van oorzaak en gevolg, causaal verband of causaal mechanisme (2015): Oorzakelijke mechanismen en verklaringsmodellen voor regelovertredend gedrag, Academia Press is het directe mechanische verband tussen een oorzaak en een gevolg.
Bekijken Kennistheorie en Oorzakelijkheid
Openbaring (concept)
Een openbaring is een onthulling van iets dat voorheen verborgen of geheim was.
Bekijken Kennistheorie en Openbaring (concept)
Ordinary language philosophy
John Searle, een hedendaagse vertegenwoordiger van de ''ordinary language philosophy''. Ordinary language philosophy (ook linguïstische filosofie genoemd) is een filosofische school in de hedendaagse filosofie die klassieke filosofische problemen als het resultaat ziet van het verkeerd gebruik van de taal door filosofen omdat ze geen oog hebben voor het alledaags gebruik van deze woorden.
Bekijken Kennistheorie en Ordinary language philosophy
Otto Neurath
Otto Neurath in 1919 Otto Neurath (Wenen, 10 december 1882 - Oxford, 22 december 1945) was een Oostenrijks filosoof, econoom en socioloog.
Bekijken Kennistheorie en Otto Neurath
Oude Griekenland
Het kerngebied van het oude Griekenland. Peloponnesos. Cycladen. Kreta. Het oude Griekenland (Oudgrieks:; Latijn: Graecia) was een cultuurregio op het Balkanschiereiland en op de eilanden in de Egeïsche Zee, waaraan sinds 3000 v.Chr. rijke hoogstaande culturen voorafgingen, zoals de Minoïsche en de Myceense beschaving.
Bekijken Kennistheorie en Oude Griekenland
Oudgrieks
Oudgrieks,, hē Hellēnikē glōtta, is een verzamelnaam (omdat er geen 'hoofdtaal' was) voor de dialecten die in het oude Griekenland, Ionië en in de Griekse kolonies werden gesproken.
Bekijken Kennistheorie en Oudgrieks
Paard (dier)
Het paard (Equus ferus caballus) is een gedomesticeerd hoefdier uit de orde der onevenhoevigen, en de familie der paardachtigen (Equidae).
Bekijken Kennistheorie en Paard (dier)
Paradigma (wetenschapsfilosofie)
Een paradigma is het stelsel van modellen en theorieën dat, binnen een gegeven wetenschappelijke discipline, het denkkader vormt van waaruit de werkelijkheid geanalyseerd en beschreven wordt.
Bekijken Kennistheorie en Paradigma (wetenschapsfilosofie)
Paradigmaverschuiving
Een paradigmaverschuiving (of revolutie in de wetenschap), is volgens Thomas Kuhn een ontwikkeling in de wetenschap die leidt tot een dramatisch ander beeld van de werkelijkheid.
Bekijken Kennistheorie en Paradigmaverschuiving
Parameter
Een parameter is in de exacte wetenschappen een onbekende of variabele die de uiteindelijke toestand van een systeem, dan wel de uiteindelijke waarde van een uitdrukking bepaalt wanneer deze een waarde toegekend krijgt.
Bekijken Kennistheorie en Parameter
Paul Feyerabend
Paul Feyerabend Paul Karl Feyerabend (Wenen, 13 januari 1924 – Genolier (Zwitserland), 11 februari 1994) was een in Oostenrijk geboren wetenschapsfilosoof, die later in Engeland, de Verenigde Staten, Nieuw-Zeeland, Zwitserland en Italië leefde.
Bekijken Kennistheorie en Paul Feyerabend
Persoonsidentiteit
De centrale vraag bij persoonsidentiteit: hoe komt het dat een persoon door de tijd heen dezelfde persoon is? Persoonsidentiteit is het geheel van eigenschappen die een persoon op twee verschillende tijdstippen tot dezelfde persoon maken en onderscheiden van andere personen.
Bekijken Kennistheorie en Persoonsidentiteit
Peter Frederick Strawson
Peter Frederick Strawson (Londen, 23 november 1919 – Oxford, 13 februari 2006) was een Brits filosoof.
Bekijken Kennistheorie en Peter Frederick Strawson
Petrus Abaelardus
Abaelardus en Héloïse op een schilderij van de Franse schilder Jean Vignaud uit 1819 Pierre Abélard, gelatiniseerd tot Petrus Abaelardus (Le Pallet bij Nantes, 1079 – in het klooster St. Marcel bij Chalon-sur-Saône, 21 april 1142), was een middeleeuwse Franse theoloog en filosoof die gerekend wordt tot de scholastici.
Bekijken Kennistheorie en Petrus Abaelardus
Plato
Plato (Oudgrieks:, Plátōn; Athene, ca. 427 v.Chr. – aldaar, 347 v.Chr.) was een Grieks filosoof en schrijver.
Bekijken Kennistheorie en Plato
Platonisme
Het platonisme heeft in de eerste plaats te maken met de filosofie van Plato en zijn invloed op latere filosofen.
Bekijken Kennistheorie en Platonisme
Politieke filosofie
Politieke filosofie is een filosofisch vakgebied waarin vraagstukken rond politiek en maatschappij aan de orde zijn.
Bekijken Kennistheorie en Politieke filosofie
Ponzo-illusie
Voorbeeld van de Ponzo-illusie: de twee horizontale gele lijnen zijn even lang De Ponzo-illusie is een optische illusie die het eerst werd gedemonstreerd door de Italiaanse psycholoog Mario Ponzo in 1913.
Bekijken Kennistheorie en Ponzo-illusie
Positivisme
Auguste Comte, een van de grootste exponenten van het positivisme. Het positivisme is de filosofische opvatting dat alleen de empirische wetenschappen geldige kennis opleveren.
Bekijken Kennistheorie en Positivisme
Postmoderne filosofie
Postmoderne filosofie is een door twijfel en relativering gekenmerkte wereldbeschouwing die het bestaan van een absolute waarheid ter discussie stelt.
Bekijken Kennistheorie en Postmoderne filosofie
Postmodernisme
Postmodernisme is de overkoepelende naam voor een cultuurstroming die een reeks van filosofische standpunten en esthetische stijlen in de kunst sinds eind jaren 1950 betreft.
Bekijken Kennistheorie en Postmodernisme
Poststructuralisme
Het poststructuralisme is een filosofische denkrichting in de hedendaagse filosofie die ontstond in Frankrijk aan het einde van de jaren 60 van de 20e eeuw, in reactie op het structuralisme.
Bekijken Kennistheorie en Poststructuralisme
Pragmatisme
G.H. Mead. Het pragmatisme is een filosofische stroming, die de focus legt op het verbinden van praktijk en theorie, die volgens het pragmatisme niet los van elkaar staan.
Bekijken Kennistheorie en Pragmatisme
Pramana
Pramana is de kentheorie van de Indische filosofie.
Bekijken Kennistheorie en Pramana
Presumptionisme
Presumptionisme is een school binnen de christelijke apologetiek.
Bekijken Kennistheorie en Presumptionisme
Propositie
Een propositie of bewering is in de logica een declaratieve zin die of waar of onwaar kan zijn.
Bekijken Kennistheorie en Propositie
Propositionele kennis
Propositionele kennis is kennis waarbij geen sprake is van ervaring, weten hoe je iets moet doen, of vertrouwdheid, bijvoorbeeld iemand kennen.
Bekijken Kennistheorie en Propositionele kennis
Protagoras (filosoof)
Protagoras van Abdera (Oudgrieks: Πρωταγόρας) (± 490-420 v.Chr.) was een van de eerste Griekse sofisten en behoorde tot de presocratici.
Bekijken Kennistheorie en Protagoras (filosoof)
Psychologie
Psychologie (verouderd: zielkunde) is de academische discipline die zich bezighoudt met het innerlijk leven (kennen, voelen en streven) en het gedrag van mensen.
Bekijken Kennistheorie en Psychologie
Pyrrho van Elis
Pyrrho (Oudgrieks: Πύρρων) (Ca. 360 - 270 v.Chr.) was een Grieks filosoof uit Elis en de grondlegger van het pyrronistisch scepticisme.
Bekijken Kennistheorie en Pyrrho van Elis
Pyrronisme
Het pyrronisme of pyrronistisch scepticisme is een sceptische filosofische school opgericht door Aenesidemus in de 1e eeuw v.Chr. en beschreven door Sextus Empiricus in de late 2e of vroege 3e eeuw n.Chr.
Bekijken Kennistheorie en Pyrronisme
Quebec (provincie)
Quebec Montreal, de grootste stad van de provincie Quebec Mont-Tremblant in de Laurentiden Quebec (Frans: Québec) is een provincie van Canada, waarbinnen het ook een aparte natie vormt.
Bekijken Kennistheorie en Quebec (provincie)
Quentin Meillassoux
Quentin Meillassoux (Parijs, 1967) is een Frans filosoof.
Bekijken Kennistheorie en Quentin Meillassoux
Rationalisme
René Descartes. Benedictus de Spinoza. Gottfried Wilhelm Leibniz. Nicolas Malebranche. Christian Wolff. Socrates Het rationalisme is een filosofische stroming die vertrekt vanuit de idee dat de rede de enige of voornaamste bron van kennis is.
Bekijken Kennistheorie en Rationalisme
Rationaliteit
Rationaliteit is consistent handelen op basis van de rede.
Bekijken Kennistheorie en Rationaliteit
Realisme (filosofie)
Realisme (van het Latijn res, ding, werkelijkheid) is de filosofie dat er een werkelijkheid onafhankelijk van het menselijk bewustzijn bestaat.
Bekijken Kennistheorie en Realisme (filosofie)
Receptie-esthetiek
Receptie-esthetiek of receptie-esthetica is een in de jaren zestig ontstane discipline binnen de literatuurwetenschap die onderzoekt hoe een tekst of kunstwerk door hoorder, lezer of kijker wordt ontvangen.
Bekijken Kennistheorie en Receptie-esthetiek
Rechtvaardigheid
''Rechtvaardigheid'', Een schilderij van Luca Giordano Rechtvaardigheid is juist en eerlijk handelen naar de situatie.
Bekijken Kennistheorie en Rechtvaardigheid
Reductionisme
Rene Descartes stelde dat alle niet-menselijke dieren reductionistisch verklaard konden worden als machines, ''De homines 1622'' Reductionisme (Latijn: reducere, herleiden, terugvoeren > Nederlands: reduceren, (ook) vereenvoudigen) is de filosofische en wetenschappelijke opvatting, volgens welke de natuur van complexe entiteiten steeds herleid kan worden tot meer fundamentele entiteiten.
Bekijken Kennistheorie en Reductionisme
Reformatie
De protestantse Reformatie is het zestiende-eeuwse schisma binnen het westerse christendom, dat ingezet werd door Maarten Luther, Johannes Calvijn en andere vroege protestanten.
Bekijken Kennistheorie en Reformatie
Regressieprobleem
Het regressieprobleem lijkt als filosofisch probleem voor het eerst door Aristoteles beschreven te zijn.
Bekijken Kennistheorie en Regressieprobleem
Relativisme
Relativisme is het idee dat een bepaald concept (waarheid, schoonheid, het goede etc.) niet op zich staat, maar afhankelijk is van iets anders.
Bekijken Kennistheorie en Relativisme
Renaissancefilosofie
Dit artikel geeft een kort overzicht van de filosofie ten tijde van de renaissance.
Bekijken Kennistheorie en Renaissancefilosofie
René Descartes
La Haye en Touraine Collège La Flèche (1695) René Descartes of gelatiniseerd Renatus Cartesius (La Haye en Touraine, 31 maart 1596 – Stockholm, 11 februari 1650) was een uit Frankrijk afkomstige filosoof en wiskundige, die een groot deel van zijn leven in de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden woonde.
Bekijken Kennistheorie en René Descartes
Richard Rorty
Richard McKay Rorty (New York, 4 oktober 1931 - Palo Alto (Californië), 8 juni 2007) was een Amerikaanse filosoof.
Bekijken Kennistheorie en Richard Rorty
Robert Brandom
Robert Brandom (13 maart 1950) is een Amerikaans filosoof die sinds 1998 hoogleraar is aan de Universiteit van Pittsburgh.
Bekijken Kennistheorie en Robert Brandom
Robert Nozick
Robert Nozick (1977) Robert Nozick (New York, 16 november 1938 – Cambridge (Massachusetts), 23 januari 2002) was een Joods-Amerikaans filosoof en Joseph Pellegrino University Professor aan Harvard-universiteit.
Bekijken Kennistheorie en Robert Nozick
Rooms-Katholieke Kerk
Petrus (875) Andrej Roebljov (ca. 1400) De Rooms-Katholieke Kerk is met meer dan 1,2 miljard volgelingen het grootste kerkgenootschap ter wereld.
Bekijken Kennistheorie en Rooms-Katholieke Kerk
Roscellinus van Compiègne
Roscellinus van Compiègne (Compiègne ca. 1050 – ca. 1124) was een Frans filosoof en theoloog, die met name bekend is geworden als verdediger van het nominalisme.
Bekijken Kennistheorie en Roscellinus van Compiègne
Rudolf Carnap
Rudolf Carnap (Ronsdorf (bij Barmen, nu Wuppertal), 18 mei 1891 - Santa Monica (California), 14 september 1970) was een Duitse filosoof en de belangrijkste vertegenwoordiger van het logisch positivisme.
Bekijken Kennistheorie en Rudolf Carnap
Saul Kripke
Saul Aaron Kripke (Bay Shore (New York), 13 november 1940 – Plainsboro (New Jersey), 15 september 2022) was een Amerikaans filosoof en logicus.
Bekijken Kennistheorie en Saul Kripke
Scholastiek
Scholastiek is de middeleeuwse filosofie met een sterk metafysisch karakter die in de 11e eeuw als onderwijsmethode tot ontwikkeling kwam in de stedelijke scholen en verder uitgebouwd werd in de 12e en 13e eeuw aan de universiteiten.
Bekijken Kennistheorie en Scholastiek
School van Milete
Lydië De School van Milete is de naam voor de drie vroegste presocratische filosofen die actief waren in het Milete van de 6e eeuw v.Chr., namelijk Thales, Anaximander en Anaximenes.
Bekijken Kennistheorie en School van Milete
Secundaire eigenschap
Een bijkomstige of secundaire eigenschap is in de filosofie een kwaliteit die niet wezenlijk aan een object kan worden toegeschreven.
Bekijken Kennistheorie en Secundaire eigenschap
Sextus Empiricus
Sextus Empiricus was een filosoof en arts uit de 2e of 3e eeuw n.Chr.
Bekijken Kennistheorie en Sextus Empiricus
Sociale wetenschappen
Sociale wetenschappen worden gevormd door die takken van wetenschap die betrekking hebben op de mens in zijn sociale omgeving.
Bekijken Kennistheorie en Sociale wetenschappen
Socrates (filosoof)
Standbeeld Socrates Socrates (Athene, ca. 470/469 v.Chr. - aldaar, 399 v.Chr.) of Sokrates (Oudgrieks) was een klassiek Grieks Atheense filosoof.
Bekijken Kennistheorie en Socrates (filosoof)
Socratische methode
De socratische methode is een manier om tot ware kennis (over de ideeënwereld) te komen.
Bekijken Kennistheorie en Socratische methode
Sofistiek
De sofistiek is een beweging in de Griekse, Romeinse en antieke filosofie, die in de 5e eeuw v.Chr. voortvloeide uit de presocratische filosofie.
Bekijken Kennistheorie en Sofistiek
Stanford Encyclopedia of Philosophy
Hoover Tower op de campus van Stanford University De Stanford Encyclopedia of Philosophy (afgekort SEP, voorheen SEOP) is een gerenommeerde Engelstalige filosofische encyclopedie op internet die onderhouden wordt door Stanford University.
Bekijken Kennistheorie en Stanford Encyclopedia of Philosophy
Subject (filosofie)
Subject (van het Latijnse 'subicere, subiectum', als vertaling van het Griekse 'hupokeimenon') betekent letterlijk 'het ondergeworpene', 'het onderliggende'.
Bekijken Kennistheorie en Subject (filosofie)
Subjectiviteit
Subjectiviteit houdt in het persoonlijk oordeel of de persoonlijke zienswijze van een individu, betrekking hebbend op of uitgaand van de persoonlijke zienswijze of smaak.
Bekijken Kennistheorie en Subjectiviteit
Substantie
Substantie (Gr: hypokeimenon of hupokeimenon, Lat: quod substat) is in de metafysica synoniem voor het ding.
Bekijken Kennistheorie en Substantie
Susan Haack
Susan Haack aan de universiteit van Miami, 2005 Susan Haack (1945) is een Britse professor in de filosofie en rechten aan de universiteit van Miami in de Verenigde Staten.
Bekijken Kennistheorie en Susan Haack
Taalfilosofie
Taalfilosofie of filosofie van de taal betreft het filosofisch onderzoek naar de aard en het gebruik van de taal in haar relatie tot de werkelijkheid en heeft daardoor raakpunten met de linguïstiek, alhoewel haar onderzoek toch eerder conceptueel dan empirisch is.
Bekijken Kennistheorie en Taalfilosofie
Tautologie (logica)
Een tautologie in de logica is een propositie die alleen al op formeel logische gronden waar is.
Bekijken Kennistheorie en Tautologie (logica)
Teleologie
Teleologie (van het Grieks: τέλος (telos), "doel(eind)" en λογος (logos), "rede" of "leer", dus leer van de doelen) of finaliteit is in de filosofie de zoektocht naar het doeleinde achter dingen.
Bekijken Kennistheorie en Teleologie
Tertullianus
Tertullianus Quintus Septimius Florens, beter bekend onder zijn bijnaam Tertullianus (Nederlands, verouderd: Tertulliaan) (ca. 160 - ca. 230) was een belangrijke kerkvader.
Bekijken Kennistheorie en Tertullianus
Thales van Milete
Thales van Milete, Oudgrieks: Θαλῆς ὁ Μιλήσιος omstreeks 624 v.Chr. - 545 v.Chr., was de eerste presocratische filosoof.
Bekijken Kennistheorie en Thales van Milete
Theaetetus (Plato)
De dialoog Theaetetus is een van de werken van de Atheense filosoof Plato.
Bekijken Kennistheorie en Theaetetus (Plato)
Theologie
Theologie (van het Griekse θεός theos, god en λόγος logos, woord, leer, kennis of verhandeling: godsleer) of godgeleerdheid is de studie van de inhoud van een godsdienstig geloof en de geloofsdocumenten in het bijzonder.
Bekijken Kennistheorie en Theologie
Theoloog
Een theoloog, ook wel godgeleerde genoemd, is iemand die theologie als onderwerp van studie heeft.
Bekijken Kennistheorie en Theoloog
These-antithese-synthese
Het schema these-antithese-synthese (letterlijk stelling-tegenstelling-samenstelling) is een type argumentatie dat begint met twee ogenschijnlijk tegengestelde proposities, de these en antithese.
Bekijken Kennistheorie en These-antithese-synthese
Thomas Hill Green
Thomas Hill Green (geboren op 7 april 1836, overleden op 26 maart 1882) was een Engelse filosoof en radicaal-liberaal.
Bekijken Kennistheorie en Thomas Hill Green
Thomas Hobbes
Thomas Hobbes (Westport (Wiltshire), 5 april 1588 – Hardwick Hall (Derbyshire), 4 december 1679) was een Engels filosoof.
Bekijken Kennistheorie en Thomas Hobbes
Thomas Kuhn
Thomas Samuel Kuhn (Cincinnati (Ohio), 18 juli 1922 – Cambridge (Massachusetts), 17 juni 1996) was een Amerikaans natuurkundige en wetenschapsfilosoof.
Bekijken Kennistheorie en Thomas Kuhn
Thomas Nagel
Thomas Nagel (Belgrado, 4 juli 1937) is een Amerikaans filosoof.
Bekijken Kennistheorie en Thomas Nagel
Thomas van Aquino
Thomas van Aquino, Aquinas of Thomas Aquinas (Roccasecca, ± 1225 – Priverno, abdij Fossanova, 7 maart 1274) was een Italiaanse filosoof en theoloog, die tot de scholastici gerekend wordt.
Bekijken Kennistheorie en Thomas van Aquino
Totalitarisme
Totalitarisme is een politiek systeem waarbij de gehele maatschappij ondergeschikt wordt gemaakt aan het staatsidee en de politiek de gehele samenleving tot in de diepste geledingen doordringt.
Bekijken Kennistheorie en Totalitarisme
Tractatus Logico-Philosophicus
De Tractatus Logico-Philosophicus (Traktaat over de logische filosofie), vaak afgekort tot Tractatus, is het eerste hoofdwerk van de Oostenrijks-Engelse filosoof Ludwig Wittgenstein.
Bekijken Kennistheorie en Tractatus Logico-Philosophicus
Traditie (christendom)
Een Gutenbergbijbel Traditie binnen het christendom is de overlevering die als bron staat voor het verstaan van de openbaring van de waarheid door God aan de mensen.
Bekijken Kennistheorie en Traditie (christendom)
Transcendentie (filosofie)
Transcendentie is het naar buiten staan of overstijgen van de mens.
Bekijken Kennistheorie en Transcendentie (filosofie)
Universalia
Universalia of universaliën zijn het algemene in een begrip, kenmerken die dingen met elkaar gemeen hebben.
Bekijken Kennistheorie en Universalia
Verhandeling over de methode
Voorpagina van de eerste uitgave van ''Discours de la Méthode'' uit 1637, uitgegeven met La Dioptrique, Les Météores en La Géométrie. Verhandeling over de methode (Discours de la Méthode) is een filosofisch boek geschreven door de Franse filosoof René Descartes in 1637.
Bekijken Kennistheorie en Verhandeling over de methode
Verificatiebeginsel
Het verificatiebeginsel, soms ook wel het verificatieprincipe, is een demarcatiecriterium dat een van de pijlers was van het logisch positivisme.
Bekijken Kennistheorie en Verificatiebeginsel
Verlichting (stroming)
salon, 1755. In dergelijke salons, waarin ook voor vrouwen een rol was weggelegd, kwamen wetenschappers, letterkundigen en aristocraten bijeen. De Verlichting of Eeuw van de Rede was een cultureel-filosofische en intellectuele stroming in Europa die ruwweg samenviel met de 18e eeuw.
Bekijken Kennistheorie en Verlichting (stroming)
Volkspsychologie
Onder volkspsychologie (Engels: Folk psychology, Duits: Altagspsychologie) kan in tegenstelling tot de wetenschappelijke psychologie, het geheel aan begrippen, opvattingen, en verklaringen van de menselijke geest, het menselijk gedrag of menselijke aard worden verstaan die ontleend zijn aan het dagelijks spraakgebruik of omgangstaal.
Bekijken Kennistheorie en Volkspsychologie
Waarheid
Walter Seymour Allward, ''Veritas'', 1920 Waarheid is het in overeenstemming zijn met de werkelijkheid.
Bekijken Kennistheorie en Waarheid
Waarneming (perceptie)
Vaas van Rubin Waarneming of perceptie is het proces van het verwerven, registreren, interpreteren, selecteren en ordenen van zintuiglijke informatie.
Bekijken Kennistheorie en Waarneming (perceptie)
Werkelijkheid
Aarde gezien vanaf de Apollo 17 Werkelijkheid of realiteit is het geheel van het feitelijk bestaande, in tegenstelling tot het denkbeeldige.
Bekijken Kennistheorie en Werkelijkheid
Wetenschappelijke methode
Discours de la Méthode'' uit 1637 De wetenschappelijke methode is een systematische manier om kennis te vergaren.
Bekijken Kennistheorie en Wetenschappelijke methode
Wetenschappelijke revolutie
telescoop van Isaac Newton. Tijdens deze wetenschappelijke 'revolutie' verschoof het accent in de wetenschap naar waarnemingen en empirisme, en werden nieuwe technieken ontwikkeld om waarnemingen te doen. De telescoop was zo'n nieuwe techniek. De wetenschappelijke revolutie is een periode in de geschiedenis van de wetenschap waarin klassiek-religieuze ideeën plaatsmaakten voor modern-wetenschappelijke ideeën.
Bekijken Kennistheorie en Wetenschappelijke revolutie
Wetenschapsfilosofie
Atheense school van Rafaël (1509) debatteren Plato en Aristoteles over de bron van alle kennis. Plato verwijst hierbij omhoog naar de hemelse sferen, en Aristoteles omlaag naar het aardse bestaan, als de bron van alle kennis. Wetenschapsfilosofie is een discipline van de filosofie die zich bezighoudt met het kritisch onderzoek naar de vooronderstellingen, de methoden en de resultaten van de wetenschappen.
Bekijken Kennistheorie en Wetenschapsfilosofie
Wetenschapsgeschiedenis
Wetenschapsgeschiedenis is het vakgebied van de geschiedenis van de wetenschap en valt uiteen in verschillende deelgebieden.
Bekijken Kennistheorie en Wetenschapsgeschiedenis
Wiener Kreis
Moritz Schlick. De Wiener Kreis (Nederlands: Weense cirkel of Weense kring) (1920-1938) was een groep filosofen en wetenschappers die zich rond Moritz Schlick schaarden.
Bekijken Kennistheorie en Wiener Kreis
Wijsgerige antropologie
Max Scheler wordt beschouwd als een van de bekendste filosofische antropologen. De wijsgerige antropologie of filosofische antropologie bestudeert de filosofische vraag naar het wezen van de mens, dus wat de mens specifiek tot mens maakt.
Bekijken Kennistheorie en Wijsgerige antropologie
Wilfrid Sellars
Wilfrid Stalker Sellars (Michigan, 20 mei 1912 – Pittsburgh, 2 juli 1989) was een Amerikaans filosoof en professor aan de Universiteit van Pittsburgh.
Bekijken Kennistheorie en Wilfrid Sellars
Wilhelm Dilthey
Wilhelm Dilthey (Wiesbaden-Biebrich, 19 november 1833 - Seis am Schlern (Bozen-Zuid-Tirol), 1 oktober 1911) was een Duits historicus, psycholoog, pedagoog, socioloog en filosoof.
Bekijken Kennistheorie en Wilhelm Dilthey
Willard Van Orman Quine
Willard Van Orman Quine (Akron, Ohio, 25 juni 1908 – Boston, 25 december 2000) was een invloedrijk Amerikaans filosoof en logicus in de analytische traditie uit de 20e eeuw.
Bekijken Kennistheorie en Willard Van Orman Quine
Willem van Ockham
Willem van Ockham (ook wel geschreven als Occam) (1288 – 1347) was een middeleeuws Engels filosoof die geldt als een voorloper van de moderne filosofie.
Bekijken Kennistheorie en Willem van Ockham
William James
Houghton Library William James (New York, 11 januari 1842 – Chocorua, 26 augustus 1910) was een Amerikaanse filosoof en psycholoog.
Bekijken Kennistheorie en William James
Wiskunde
Wiskunde (minder gebruikelijk: mathematiek, mathematica of mathesis) is een formele wetenschap die onder andere getallen, patronen en abstracte structuren bestudeert.
Bekijken Kennistheorie en Wiskunde
Wonder
Een wonder of mirakel is een indrukwekkende en rationeel (schijnbaar) onverklaarbare gebeurtenis.
Bekijken Kennistheorie en Wonder
Xenophanes
Xenophanes (Oudgrieks: Ξενοφάνης ὁ Κολοφώνιος, Colophon, 560 - ca. 478 v.Chr.) was een dichter en presocratische filosoof.
Bekijken Kennistheorie en Xenophanes
Zijn en Tijd
de samenhangen van de hoofdbegrippen in Zijn en Tijd Zijn en tijd (Duits: Sein und Zeit) is het in 1927 verschenen magnum opus van de Duitse filosoof Martin Heidegger.
Bekijken Kennistheorie en Zijn en Tijd
Zintuig
Een zintuig of organum sensusFederative Committee on Anatomical Terminology (FCAT) (1998).
Bekijken Kennistheorie en Zintuig
Zintuiglijke indrukken
Zintuiglijke indrukken of zintuiglijke prikkels zijn het directe beeld, de ervaring of informatie, die de mens verkrijgt via zijn zintuigen.
Bekijken Kennistheorie en Zintuiglijke indrukken
20e eeuw
De 20e eeuw (van de christelijke jaartelling) is de 20e periode van 100 jaar, dus bestaande uit de jaren 1901 tot en met 2000.
Bekijken Kennistheorie en 20e eeuw
Zie ook
Kentheorie
- Abductie (filosofie)
- Constructivisme (wiskunde)
- Eendentest
- Epistemologie
- Gnoseologie
- Interpretatie van de kwantummechanica
- Intuïtionisme
- Onvolledigheidsstellingen van Gödel
- Pessimisme
- Praxeologie
- Vaisheshika
- Wiener Kreis
- World Values Survey
Ook bekend als Epistemologie, Epistemologisch, Epistomologie, Kenleer, Kennisleer, Kentheorie.
, Cogito, ergo sum, Cognitief proces, Coherentietheorie, Concept (filosofie), Conceptualisme, Constructivisme (filosofie), Context (taal), Continentale filosofie, Copernicaanse revolutie, Cornelius Van Til, Correspondentietheorie, Credo quia absurdum, Dan en slechts dan als, Daniel Dennett, David Bloor, David Hume, David Kellogg Lewis, De structuur van wetenschappelijke revoluties, Deductie, Deeltje, Democritus, Denken, Dialectiek, Die Welt als Wille und Vorstellung, Dieren (biologie), Ding an sich, Dogma (christendom), Dominee, Donald Davidson, Dubitatio, Duits idealisme, Edmund Gettier, Edmund Husserl, Eendentest, Emotivisme, Empedocles, Empirische wetenschap, Empirisme, Epicurisme, Epicurus, Episteme (filosofie), Epistemische breuk, Epistemische logica, Erfzonde, Ernest Gellner, Essentie, Esthetica, Ethiek, Evolutietheorie, Evolutionaire epistemologie, Fallibilisme, Falsifieerbaarheid, Fenomenologie, Fenomenologie van de geest, Fideïsme, Filosofie, Filosofie van de geest, Filosofie van de opvoeding, Filosofisch scepticisme, Francis Bacon (filosoof), Francis Herbert Bradley, Frank Ramsey, Franz Brentano, Friedrich Engels, Friedrich Nietzsche, Friedrich Schleiermacher, Friedrich von Schelling, Friedrich Waismann, Gaston Bachelard, Gedachte-experiment, Geloof, Genetica, Georg Wilhelm Friedrich Hegel, George Berkeley, George Edward Moore, George Herbert Mead, Geschiedenis van de filosofie, Gestaltpsychologie, Gettier-probleem, Geur, Gianni Vattimo, Gilbert Ryle, Gnoseologie, Godsbewijs, Godsdienstoorlog, Gorgias, Gottfried Wilhelm Leibniz, Gottlob Frege, Hans Albert, Hans-Georg Gadamer, Hedendaagse filosofie, Heilig, Henri Bergson, Heraclitus, Herbert Feigl, Hermann von Helmholtz, Hermeneutiek, Hersenen in een vat, Hilary Putnam, Historicisme, Historisch materialisme, Historische epistemologie, Humane wetenschappen, Idee (filosofie), Ideeënleer, Ideologie, Immanentie, Immanuel Kant, Individu, Inductie (filosofie), Inhoud (volume), Instrumentalisme, Interactionisme, Isaac Newton, Jacques Derrida, Jaegwon Kim, Jürgen Habermas, Jean-François Lyotard, Jerry Fodor, Johann Friedrich Herbart, Johann Gottlieb Fichte, Johannes Calvijn, John Dewey, John Locke (filosoof), John McDowell, Josiah Royce, Karl Marx, Karl Popper, Karl-Otto Apel, Kennis, Kennissociologie, Kennisverwerving, Kleur, Kritik der reinen Vernunft, Kritisch idealisme, La condition postmoderne, Legitimiteit (politiek), Les mots et les choses, Leucippus, Lichaam (natuurkunde), Lichaam-geestprobleem, Logica, Logisch positivisme, Louis Althusser, Ludwig Wittgenstein, Maarten Luther, Martin Heidegger, Marxisme, Materialisme (filosofie), Materie, Maurice Merleau-Ponty, Müller-Lyer-illusie, Münchhausentrilemma, Meditaties over de eerste filosofie, Mens, Metafoor, Metafysica, Metafysica (Aristoteles), Methodologie, Michael Dummett, Michael Polanyi, Michel de Montaigne, Michel Foucault, Middeleeuwen, Milieu, Moderne filosofie, Moderne tijd, Moritz Schlick, Mythe, Naturalisme (filosofie), Natuurfilosofie, Natuurkunde, Natuurwetenschap, Neokantianisme, Nominalisme, Object (filosofie), Oerstof, Onbewuste kennis, Oorzakelijkheid, Openbaring (concept), Ordinary language philosophy, Otto Neurath, Oude Griekenland, Oudgrieks, Paard (dier), Paradigma (wetenschapsfilosofie), Paradigmaverschuiving, Parameter, Paul Feyerabend, Persoonsidentiteit, Peter Frederick Strawson, Petrus Abaelardus, Plato, Platonisme, Politieke filosofie, Ponzo-illusie, Positivisme, Postmoderne filosofie, Postmodernisme, Poststructuralisme, Pragmatisme, Pramana, Presumptionisme, Propositie, Propositionele kennis, Protagoras (filosoof), Psychologie, Pyrrho van Elis, Pyrronisme, Quebec (provincie), Quentin Meillassoux, Rationalisme, Rationaliteit, Realisme (filosofie), Receptie-esthetiek, Rechtvaardigheid, Reductionisme, Reformatie, Regressieprobleem, Relativisme, Renaissancefilosofie, René Descartes, Richard Rorty, Robert Brandom, Robert Nozick, Rooms-Katholieke Kerk, Roscellinus van Compiègne, Rudolf Carnap, Saul Kripke, Scholastiek, School van Milete, Secundaire eigenschap, Sextus Empiricus, Sociale wetenschappen, Socrates (filosoof), Socratische methode, Sofistiek, Stanford Encyclopedia of Philosophy, Subject (filosofie), Subjectiviteit, Substantie, Susan Haack, Taalfilosofie, Tautologie (logica), Teleologie, Tertullianus, Thales van Milete, Theaetetus (Plato), Theologie, Theoloog, These-antithese-synthese, Thomas Hill Green, Thomas Hobbes, Thomas Kuhn, Thomas Nagel, Thomas van Aquino, Totalitarisme, Tractatus Logico-Philosophicus, Traditie (christendom), Transcendentie (filosofie), Universalia, Verhandeling over de methode, Verificatiebeginsel, Verlichting (stroming), Volkspsychologie, Waarheid, Waarneming (perceptie), Werkelijkheid, Wetenschappelijke methode, Wetenschappelijke revolutie, Wetenschapsfilosofie, Wetenschapsgeschiedenis, Wiener Kreis, Wijsgerige antropologie, Wilfrid Sellars, Wilhelm Dilthey, Willard Van Orman Quine, Willem van Ockham, William James, Wiskunde, Wonder, Xenophanes, Zijn en Tijd, Zintuig, Zintuiglijke indrukken, 20e eeuw.