267 relaties: Aardbeving, Aarde (planeet), Aardkern, Aardkorst, Aardmantel, Aardoppervlak, Aardwarmte, Abraham Ortelius, Accretie (astrofysica), Accretiewig, Afrika, Afschuiving (geologie), Aleoeten, Alexander Du Toit, Alexander von Humboldt, Alfred Wegener, Allopatrische soortvorming, Alpen, Alpiene orogenese, Anatexis, Andes, Annum, Antarctica, Antillen, Antonio Snider-Pellegrini, Archeïcum, Arthur Holmes, Asthenosfeer, Atlantische Oceaan, Australië (continent), Australische Plaat, Avalonia, Baltica, Basalt (gesteente), Bathymetrie, Bekken (geologie), Biogeografie, Black smoker, Bolivia, Boven-Rijnslenk, Braunschweig (stad), Caledonische orogenese, Cambridge (Verenigd Koninkrijk), Caribische Plaat, Cartografie, Chemisch element, Chili, Continent, Continentale lithosfeer, Continentverschuiving, ..., Convectie, Convergente plaatgrens, Cynognathus, D"-laag, Danakildepressie, Depressie (geografie), Dieptegesteente, Dike (geologie), Divergente plaatgrens, Dode Zee, Doleriet, Drieplatenpunt, Eduard Suess, Eilandenketen, Enceladus (maan), Etna (vulkaan), Euramerika, Europa (maan), Experiment, Extensietektoniek, Extrusief gesteente, Felsisch, Fixisme (geologie), Fossiel, Francis Bacon (filosoof), Gabbro, Gasreus, Gebergte (aardrijkskunde), Gebergtevorming, Geochemie, Geodesie, Geodynamica, Geological Society of America, Geologie, Geologie van de Alpen, Geologische tijdschaal, Geomagnetische pool, Geosynclinetheorie, Geschiedenis van de Aarde, Getijde (waterbeweging), Glossopteris, Golf van Aden, Gondwana (continent), Graniet, Grote Oceaan, Grote Slenk, Harry Hammond Hess, Hawaï, Hellingkracht, Hercynische orogenese, Hertogdom Brabant, Himalaya, Hobart (Australië), Hoorn van Afrika, Horst (geologie), Hotspot (geologie), Hydrothermale bron, Hydrothermale circulatie, IJsland, India, Indonesië, Intrusie (geologie), Isostasie, Israël, Jason Morgan, Jordanië, Jupiter (planeet), Jura (periode), Kilometer, Kleincirkel, Kracht, Kraton (geologie), Krijt (periode), Kristalstructuur, Kunstmaan, Kussenlava, La Jolla, Landbrug, Laurazië, Laurentia (geologie), Leiden, Leonhard Euler, Listrische breuk, Lithosfeer, Lithosferische mantel, Lithostatische druk, Lystrosaurus, Maan, Mafisch, Magma (gesteente), Magmakamer, Magnetiet, Magnetische pool (natuurkunde), Mantelconvectie, Manteltransitiezone, Mars (planeet), Maurice Ewing, Mélange (gesteente), Mechanica, Mechanische spanning, Mercurius (planeet), Mesosaurus, Metamorf gesteente, Metamorfose (geologie), Meteorologie, Mid-Atlantische Rug, Middelgebergte, Middellandse Zee, Nappe, National Academy of Sciences, Nature, Natuurlijke historie, Natuurlijke maan, Nazcaplaat, Neder-Californië (schiereiland), New Jersey, New York (stad), Noord-Amerika, Noord-Amerikaanse Plaat, Noordzeebekken, Obductie (geologie), Oceaan, Oceanische lithosfeer, Oceanische spreiding, Oceanografie, Ofioliet, Olivijn, Olympus Mons, Omkering van het aardmagnetisch veld, Omwentelingsas, Onderkorst, Oostenrijk, Opbouw van de Aarde, Overrijdende plaat, Overschuiving, Paleogeografie, Paleoklimatologie, Paleomagnetisme, Paleontologie, Paleozoïcum, Pangea, Panthalassa, Paradigmaverschuiving, Partiële smelt, Peru, Plooi (geologie), Proterozoïcum, Pyroclastische stroom, Radioactief verval, Radioactiviteit, Radionuclide, Radium, Reactiekracht, Rift, Robert S. Dietz, Roberto Mantovani, Rode Zee, Rotatie (vectorveld), Royal Society, Samuel Warren Carey, San Andreasbreuk, Saturnus (planeet), Scandinavië, Schildvulkaan, Schuifsterkte, Schuifzone, Science, Sedimentair gesteente, Seismiek, Siliciumdioxide, Slenk (geologie), Smeltpunt, Soenda-eilanden, Sokkel (geologie), Subductie, Subductiezone, Superaarde, Supercontinent, Tektoniek, Tektonische opheffing, Tektonische plaat, Tethysoceaan, Theatrum Orbis Terrarum, Theorie, Transformbreuk, Transforme plaatgrens, Trog (geologie), Tuzo Wilson, Uitzettende Aarde, Universiteit van Cambridge, University of Oklahoma, Valles Marineris, Venus (planeet), Verenigde Staten, Very-long-baseline interferometry, Vesuvius (vulkaan), Viscositeit, Vloeistof, Vluchtigheid (stof), Vogezen (gebergte), Voorland (geologie), Vulkanische-explosiviteitsindex, Vulkanisme, Wadati-Benioffzone, Warmteoverdracht, Waterhalfrond, Wetenschappelijke gemeenschap, Wiechert-Gutenbergdiscontinuïteit, Wilsoncyclus, Xavier Le Pichon, Zondvloed, Zuid-Amerika, Zuid-Amerikaanse Plaat, Zwarte Woud, 1950-1959, 1960-1969, 1990-1999. Uitbreiden index (217 meer) »
Aardbeving
De gevolgen van de aardbeving in San Francisco van 1906 Een aardbeving is een trilling of schokkende beweging van de aardkorst.
Nieuw!!: Platentektoniek en Aardbeving · Bekijk meer »
Aarde (planeet)
De Aarde is vanaf de Zon gerekend de derde planeet van het zonnestelsel.
Nieuw!!: Platentektoniek en Aarde (planeet) · Bekijk meer »
Aardkern
Schematische opbouw van de vaste Aarde De aardkern is het binnenste deel van de Aarde, dat zich uitstrekt van de onderkant van de aardmantel op zo'n 2900 km diepte tot aan het middelpunt van de Aarde op ongeveer 6370 km diepte.
Nieuw!!: Platentektoniek en Aardkern · Bekijk meer »
Aardkorst
Doorsnede van de Aarde, de aardkorst (1 continentale korst en 2 oceanische korst) vormt het dunne bovenste laagje De aardkorst is de buitenste laag van de vaste Aarde, die bestaat uit gesteenten met een relatief lage dichtheid en rijk in silica (SiO2).
Nieuw!!: Platentektoniek en Aardkorst · Bekijk meer »
Aardmantel
Schematische samenstelling van de Aarde De aardmantel of kortweg mantel is de laag in de Aarde die direct onder de korst ligt.
Nieuw!!: Platentektoniek en Aardmantel · Bekijk meer »
Aardoppervlak
Wereldkaart door Pieter van der Aa, begin 18e eeuw. Geologische kaart van de aarde Het aardoppervlak is het grensvlak tussen de vaste aardkorst, samen met het erop gelegen water, en de atmosfeer.
Nieuw!!: Platentektoniek en Aardoppervlak · Bekijk meer »
Aardwarmte
Nesjavellir, een van de grootste geothermische centrales van IJsland Aardwarmte of geothermie is energie die kan ontstaan door het temperatuurverschil tussen het aardoppervlak en diep in de aarde gelegen warmtereservoirs.
Nieuw!!: Platentektoniek en Aardwarmte · Bekijk meer »
Abraham Ortelius
Rubens (1633) in het Plantin-Moretus museum Utopia van Thomas More - in het Plantin-Moretus museum via de Koning Boudewijnstichting Abraham Ortelius (Nederlandse naam: Abraham Ortels of Abraham Hortels) (Antwerpen, 4 of 14 april 1527 – aldaar, 28 juni 1598) was een Brabantse cartograaf en geograaf.
Nieuw!!: Platentektoniek en Abraham Ortelius · Bekijk meer »
Accretie (astrofysica)
Accretie (Latijn: accretio, toename) is in de sterrenkunde het proces waarbij materie samentrekt zodat er uit veel kleine deeltjes een aantal grote ontstaan.
Nieuw!!: Platentektoniek en Accretie (astrofysica) · Bekijk meer »
Accretiewig
Seismisch profiel en de geologische interpretatie ervan van een accretiewig voor de kust van Zuid-Chili. Een accretiewig (Engels: accretionary wedge) is in de geodynamica een wigvormige structuur in de aardkorst, gelegen boven een al dan niet voormalige subductiezone.
Nieuw!!: Platentektoniek en Accretiewig · Bekijk meer »
Afrika
Afrika geografisch Afrika is qua oppervlakte na Eurazië het grootste continent op Aarde.
Nieuw!!: Platentektoniek en Afrika · Bekijk meer »
Afschuiving (geologie)
Horst en slenk met afschuivingsbreuken Een afschuiving is een geologische breuk waarbij delen van een planeetkorst uit elkaar worden getrokken.
Nieuw!!: Platentektoniek en Afschuiving (geologie) · Bekijk meer »
Aleoeten
Landschap op Akutan Island De Aleoeten (Engels: Aleutian Islands, Russisch: Алеутские острова) zijn een eilandengroep in het noorden van de Grote Oceaan, gelegen tussen de Verenigde Staten van Amerika en Rusland.
Nieuw!!: Platentektoniek en Aleoeten · Bekijk meer »
Alexander Du Toit
Alexander Logie Du Toit (Rondebosch, 14 maart 1878 - Kaapstad, 25 februari 1948) was een Zuid-Afrikaanse geoloog.
Nieuw!!: Platentektoniek en Alexander Du Toit · Bekijk meer »
Alexander von Humboldt
Friedrich Heinrich Alexander Freiherr von Humboldt (Berlijn, 14 september 1769 – aldaar, 6 mei 1859) was een Pruisische natuurvorser en ontdekkingsreiziger.
Nieuw!!: Platentektoniek en Alexander von Humboldt · Bekijk meer »
Alfred Wegener
Alfred Wegener rond 1925 Alfred Lothar Wegener (Berlijn, 1 november 1880 – Groenland, ca. 16 november 1930) was een Duits meteoroloog en aardwetenschapper.
Nieuw!!: Platentektoniek en Alfred Wegener · Bekijk meer »
Allopatrische soortvorming
De vier vormen van soortvorming: Allopatrische soortvorming, peripatrische soortvorming, parapatrische soortvorming en sympatrische soortvorming. Allopatrische soortvorming is soortvorming waarbij dochtersoorten ontstaan uit een vooroudersoort bij een duidelijk aanwijsbare ruimtelijke scheiding tussen de dochterpopulaties en de oudersoort die wordt veroorzaakt door geologische verschijnselen of migratie.
Nieuw!!: Platentektoniek en Allopatrische soortvorming · Bekijk meer »
Alpen
De Alpen zijn een bergketen in Europa, die zich uitstrekt van de Franse Middellandse Zeekust in het zuidwesten tot de Pannonische vlakte in het oosten.
Nieuw!!: Platentektoniek en Alpen · Bekijk meer »
Alpiene orogenese
De Alpiene orogenese was een periode van gebergtevorming of orogenese gedurende het Cenozoïcum.
Nieuw!!: Platentektoniek en Alpiene orogenese · Bekijk meer »
Anatexis
geboudineerd. Met anatexis (Grieks: ανατηξις.
Nieuw!!: Platentektoniek en Anatexis · Bekijk meer »
Andes
vulkanen De Andes (voluit: La Cordillera de los Andes) is een grote, langgerekte bergketen langs de westkust van Zuid-Amerika.
Nieuw!!: Platentektoniek en Andes · Bekijk meer »
Annum
Annum (afgeleid van Latijn annus, jaar; afgekort a) is een eenheid voor tijd die in de geologie en astronomie gebruikt wordt.
Nieuw!!: Platentektoniek en Annum · Bekijk meer »
Antarctica
Antarctica is het continent rond de zuidpool van de Aarde.
Nieuw!!: Platentektoniek en Antarctica · Bekijk meer »
Antillen
De Antillen in het Caribisch gebied Kaart uit 1736 De Antillen zijn een eilandengroep in de Caraïbische Zee.
Nieuw!!: Platentektoniek en Antillen · Bekijk meer »
Antonio Snider-Pellegrini
Snider-Pellegrini's tekening uit 1858, waarop zijn idee te zien is hoe Afrika en Zuid-Amerika aan elkaar vast hebben gezeten. Antonio Snider-Pellegrini (1802–1885) was een Frans geograaf en geleerde.
Nieuw!!: Platentektoniek en Antonio Snider-Pellegrini · Bekijk meer »
Archeïcum
Artistieke impressie van een landschap in het Archeïcum. Het geologisch tijdvak van het Archeïcum (ook Archaïcum of Archeozoïcum (Engels: Archean of Archaean)) is een eon in de vroege geschiedenis van de Aarde, dat duurde van 4 tot 2,5 miljard jaar (2,5 Ga) geleden.
Nieuw!!: Platentektoniek en Archeïcum · Bekijk meer »
Arthur Holmes
Arthur Holmes (1912) Arthur Holmes (Gateshead, 14 januari 1890 – Londen, 20 september 1965) was een Britse geoloog die aan de wieg stond van twee van de belangrijkste doorbraken binnen de geologie in de 20e eeuw: de platentektoniek en het bepalen van de ouderdom van de Aarde.
Nieuw!!: Platentektoniek en Arthur Holmes · Bekijk meer »
Asthenosfeer
Aarddoorsnede (5: Asthenosfeer) De asthenosfeer (Grieks: ἀσθενός.
Nieuw!!: Platentektoniek en Asthenosfeer · Bekijk meer »
Atlantische Oceaan
De Atlantische Oceaan is de oceaan die de continenten Afrika en Europa in het oosten scheidt van de continenten Noord- en Zuid-Amerika in het westen.
Nieuw!!: Platentektoniek en Atlantische Oceaan · Bekijk meer »
Australië (continent)
Australië is een continent dat het vasteland van Australië, Tasmanië en Nieuw-Guinea omvat, inclusief de omliggende eilanden.
Nieuw!!: Platentektoniek en Australië (continent) · Bekijk meer »
Australische Plaat
De Australische Plaat in het oranje links- en rechtsonder op de afbeelding De Australische Plaat is een van de grootste tektonische platen op Aarde.
Nieuw!!: Platentektoniek en Australische Plaat · Bekijk meer »
Avalonia
De huidige gebieden (met huidige grenzen) die deel hebben uitgemaakt van Avalonia Avalonia of Avalonië is in de platentektoniek en paleogeografie een klein paleocontinent uit het Paleozoïcum.
Nieuw!!: Platentektoniek en Avalonia · Bekijk meer »
Baltica
Baltica is een paleocontinent dat 750 miljoen jaar geleden ontstond bij het uiteenvallen van het voormalig supercontinent Rodinië.
Nieuw!!: Platentektoniek en Baltica · Bekijk meer »
Basalt (gesteente)
Basalt toegepast in strandhoofd op het strand van Scheveningen Basaltlava Basalt is een mafisch vulkanisch stollingsgesteente dat gevormd wordt door de stolling van lava.
Nieuw!!: Platentektoniek en Basalt (gesteente) · Bekijk meer »
Bathymetrie
De verschillende kleuren die gebruikt worden in zeekaarten voor land (geel), droogvallingen (groen) en waterdieptes (blauw en wit) Bathymetrie (Grieks: βαθύς - "diep" en μέτρον - "maat") is het opmeten van de topografische hoogte van de zeebodem.
Nieuw!!: Platentektoniek en Bathymetrie · Bekijk meer »
Bekken (geologie)
Een bekken (ook sedimentair bekken genoemd; Engels: basin) is in de geologie een gebied waar netto accumulatie van sediment door sedimentatie plaatsvindt of plaatsvond.
Nieuw!!: Platentektoniek en Bekken (geologie) · Bekijk meer »
Biogeografie
De ecozones van de wereld.Lichtbruin: Neotropisch gebied; Paars: Nearctisch gebied; Groen: Palearctisch gebied; Oranje: Afrotropisch gebied; Rood: Oriëntaals gebied; Groenbruin: Australaziatisch gebied De biogeografie bestudeert de verspreidingspatronen van organismen, stelt vast welke groepen planten en dieren kenmerkend zijn voor de gebieden op het land en in de zee en gaat na hoe de tegenwoordige verspreiding is ontstaan.
Nieuw!!: Platentektoniek en Biogeografie · Bekijk meer »
Black smoker
Black smoker Een vulkanische schoorsteen of 'black smoker' is een onderzeese hydrothermale bron waar kokendheet water, tot ongeveer 400°C, onder grote druk uit de bodem tevoorschijn komt.
Nieuw!!: Platentektoniek en Black smoker · Bekijk meer »
Bolivia
Verloren gebied voor Bolivia tussen 1867 en 1938 Bolivia (ook Bolivië; Aymara: Wuliwya, Quechua: Bulibiya, Guaraní: Volívia), officieel de Plurinationale Staat Bolivia (Spaans: Estado Plurinacional de Bolivia, Aymara: Wuliwya Suyu, Quechua: Bulibya Mamallaqta, Guaraní: Tetã Volívia) is een republiek in Zuid-Amerika die grenst aan Peru, Brazilië, Paraguay, Argentinië en Chili.
Nieuw!!: Platentektoniek en Bolivia · Bekijk meer »
Boven-Rijnslenk
NASA) Digitaal hoogtemodel van Midden-Europa, de kleuren geven de hoogte aan. De Boven-Rijnse Laagvlakte is als laag gebied (blauw en paars) duidelijk links van het midden te zien. De Boven-Rijnslenk of Boven-Rijngraben (Duits: Oberrheingraben) is een 300 kilometer lange geologische slenk onder de Boven-Rijnse Laagvlakte.
Nieuw!!: Platentektoniek en Boven-Rijnslenk · Bekijk meer »
Braunschweig (stad)
Luchtfoto Braunschweig (Nederlands: Brunswijk, in historische context nog gebruikelijk; Nedersaksisch: Broenswiek) is een Duitse stad en kreisfreie Stadt in de deelstaat Nedersaksen (in het voormalige Regierungsbezirk Braunschweig).
Nieuw!!: Platentektoniek en Braunschweig (stad) · Bekijk meer »
Caledonische orogenese
Ligging van de Caledonische gebergtegordel in het Vroeg-Devoon, na afloop van de Caledonische orogenese. De huidige kustlijnen en namen van de verschillende delen van de gebergtegordel zijn aangegeven. Later bewogen deze delen uit elkaar door het ontstaan van de Atlantische Oceaan. De Caledonische orogenese of Caledonische plooiingsfase was een fase van gebergtevorming (een "orogenese") gedurende het Paleozoïcum.
Nieuw!!: Platentektoniek en Caledonische orogenese · Bekijk meer »
Cambridge (Verenigd Koninkrijk)
motte van het kasteel van Cambridge De 11e-eeuwse ''St Bene't's Church'', het oudste gebouw in Cambridge ''Peterhouse'', het oudste college van de Universiteit van Cambridge Cambridge is een district met de officiële titel van city, in Engeland in het graafschap Cambridgeshire, ongeveer 80 kilometer ten noordoosten van Londen.
Nieuw!!: Platentektoniek en Cambridge (Verenigd Koninkrijk) · Bekijk meer »
Caribische Plaat
De Caribische Plaat is een grotendeels oceanische tektonische plaat die een deel van Midden-Amerika en de oceanische korst onder de Caribische Zee ten noorden van Zuid-Amerika bevat.
Nieuw!!: Platentektoniek en Caribische Plaat · Bekijk meer »
Cartografie
Fysische wereldkaart, 2004 Cartografie (binnen het vakgebied zelf doorgaans gespeld als kartografie)In het verleden heeft de Nederlandse Vereniging voor Kartografie een verzoek ingediend bij de Nederlandse Taalunie om het voortaan met een 'K' te schrijven, maar dit is afgewezen.
Nieuw!!: Platentektoniek en Cartografie · Bekijk meer »
Chemisch element
Een chemisch of scheikundig element is een stof die met scheikundige middelen en methoden niet in andere stoffen opgesplitst kan worden.
Nieuw!!: Platentektoniek en Chemisch element · Bekijk meer »
Chili
Santiago de Chile Chili (Spaans: Chile), officieel de Republiek Chili (Spaans: República de Chile), is een land in Zuid-Amerika met als buurlanden Peru, Bolivia en Argentinië.
Nieuw!!: Platentektoniek en Chili · Bekijk meer »
Continent
Een continent is een zeer grote landmassa die niet of vrijwel niet met andere landmassa's verbonden is, en die zo groot is dat er plekken zijn waar een landklimaat of overgangsklimaat heerst.
Nieuw!!: Platentektoniek en Continent · Bekijk meer »
Continentale lithosfeer
Doorsnede van de aardkorst:1 - continentale lithosfeer;2 - oceanische lithosfeer met oceaan erboven;3 - asthenosfeer. De continentale lithosfeer is het type lithosfeer onder continenten en het continentale plat.
Nieuw!!: Platentektoniek en Continentale lithosfeer · Bekijk meer »
Continentverschuiving
Continentverschuiving, continentale drift of continentendrift (van het Engelse continental drift) is het geologische verschijnsel waarbij continenten bewegen.
Nieuw!!: Platentektoniek en Continentverschuiving · Bekijk meer »
Convectie
thumb stoof stroomt, treedt een vorm van convectie op. Opgewarmde (lichtere) lucht stijgt binnenin de stoof op om dan langs het te verhitten voorwerp weg te stromen. Dit veroorzaakt een aanzuigende werking aan de onderkant, waardoor er (koude) lucht naar binnen wordt gezogen. Dit systeem vormt slechts een halve convectiecel. De cel zou compleet zijn als de warme lucht weer af zou koelen en naar beneden zou stromen Convectie is warmtestroming via een gas of vloeistof.
Nieuw!!: Platentektoniek en Convectie · Bekijk meer »
Convergente plaatgrens
Convergentie van oceanische met continentale korst Convergentie van oceanische met oceanische korst Convergentie van continentale met continentale korst Een convergente of destructieve plaatgrens is volgens de platentektoniek een plek op Aarde waar twee naar elkaar toe bewegende tektonische platen bij elkaar komen en (van bovenaf gezien) aan elkaar grenzen.
Nieuw!!: Platentektoniek en Convergente plaatgrens · Bekijk meer »
Cynognathus
Cynognathus is een monotypisch geslacht van uitgestorven Cynodontia en de enige vertegenwoordiger van de familie Cynognathidae.
Nieuw!!: Platentektoniek en Cynognathus · Bekijk meer »
D"-laag
De D’’-laag (Engels: "D double prime layer") vormt het onderste deel van de mantel van de Aarde en kan worden beschouwd als de overgangszone tussen de kern en de mantel.
Nieuw!!: Platentektoniek en D"-laag · Bekijk meer »
Danakildepressie
MODIS-satellietfoto van de Danakildepressie en omliggende regio in de Rode Zee, Golf van Aden, Arabisch Schiereiland, en de Hoorn van Afrika. De Danakildepressie of Afar-driehoek is een verdiept liggend gebied in de Hoorn van Afrika, waar deze Eritrea, de Afar-regio van Ethiopië, en Djibouti overlapt.
Nieuw!!: Platentektoniek en Danakildepressie · Bekijk meer »
Depressie (geografie)
Een depressie of laagte is binnen de geologie en geografie een landvorm die verzonken of ingedrukt is beneden het omliggende gebied.
Nieuw!!: Platentektoniek en Depressie (geografie) · Bekijk meer »
Dieptegesteente
kristallen zijn kwarts, de zalmroze kaliveldspaat. Dieptegesteente, plutoniet (afgeleid van de Romeinse god van de onderwereld, Pluto) of plutonisch, magmatisch, intrusief of abyssisch gesteente is stollingsgesteente dat diep onder het aardoppervlak is gestold.
Nieuw!!: Platentektoniek en Dieptegesteente · Bekijk meer »
Dike (geologie)
Een donkergekleurde dike die lichter gesteente doorsnijdt in Alaska sill; F.
Nieuw!!: Platentektoniek en Dike (geologie) · Bekijk meer »
Divergente plaatgrens
Noord-Amerikaanse plaat scheidt op Reykjanes, IJsland. Een divergente of constructieve plaatgrens is in de plaattektoniek een grens tussen twee tektonische platen, waar de beweging divergent is (de platen bewegen van elkaar af).
Nieuw!!: Platentektoniek en Divergente plaatgrens · Bekijk meer »
Dode Zee
De Dode Zee (Hebreeuws: ים המלח, Arabisch: البحر الميت) is het laagst gelegen meer ter wereld.
Nieuw!!: Platentektoniek en Dode Zee · Bekijk meer »
Doleriet
Het stollingsgesteente doleriet, ook wel diabaas genoemd, is een mafisch ganggesteente met tussen 48 en 52% silica.
Nieuw!!: Platentektoniek en Doleriet · Bekijk meer »
Drieplatenpunt
USGS). Een drieplatenpunt (Eng: triple junction) is in de platentektoniek een gebied op het aardoppervlak waar drie tektonische platen samenkomen, oftewel waar drie plaatgrenzen bij elkaar komen.
Nieuw!!: Platentektoniek en Drieplatenpunt · Bekijk meer »
Eduard Suess
Eduard Suess (Londen, 20 augustus 1831 - Wenen, 26 april 1914) was een Oostenrijkse geoloog en politicus.
Nieuw!!: Platentektoniek en Eduard Suess · Bekijk meer »
Eilandenketen
Hawaï in het midden Het woord eiland(en)keten wordt gebruikt voor eilandengroepen waarvan de individuele eilanden zich in een lijn in het verlengde van elkaar bevinden.
Nieuw!!: Platentektoniek en Eilandenketen · Bekijk meer »
Enceladus (maan)
Enceladus (en-sel-a'-dus, IPA, Grieks Εγκέλαδος) is naar grootte de zesde maan van de planeet Saturnus.
Nieuw!!: Platentektoniek en Enceladus (maan) · Bekijk meer »
Etna (vulkaan)
De Etna is een vulkaan aan de oostkant van het Italiaanse eiland Sicilië, in de provincie Catania en wordt nog steeds gevormd door het botsen van twee platen van de aardkorst.
Nieuw!!: Platentektoniek en Etna (vulkaan) · Bekijk meer »
Euramerika
gearceerd. Euramerika (ook wel Old Red Sandstonecontinent, Laurussia of Laurazië, hoewel die laatste naam ook voor andere continentfiguraties gebruikt wordt) is een paleocontinent uit het Paleozoïcum, dat bestond uit het tegenwoordige Noord-Amerika en het noorden en midden van Europa.
Nieuw!!: Platentektoniek en Euramerika · Bekijk meer »
Europa (maan)
Europa is de kleinste van de Galileïsche manen, de vier grote manen van Jupiter, en de op vijf na grootste maan van het zonnestelsel.
Nieuw!!: Platentektoniek en Europa (maan) · Bekijk meer »
Experiment
''Een experiment met een vogel in een luchtpomp'', Joseph Wright of Derby, 1768 Een experiment of proef is een zorgvuldig opgezette en nauwkeurige observatie van een stukje werkelijkheid dat kan worden uitgevoerd om een wetenschappelijke hypothese te testen.
Nieuw!!: Platentektoniek en Experiment · Bekijk meer »
Extensietektoniek
Extensietektoniek, rektektoniek, korstextensie en korstverdunning zijn termen die slaan op de tektonische situatie waarbij de lithosfeer van de Aarde of een andere planeet door een mechanische rekspanning uit elkaar beweegt.
Nieuw!!: Platentektoniek en Extensietektoniek · Bekijk meer »
Extrusief gesteente
Hawaii Extrusief gesteente of uitvloeiingsgesteente is in de petrologie een stollingsgesteente dat aan het aardoppervlak is gevormd.
Nieuw!!: Platentektoniek en Extrusief gesteente · Bekijk meer »
Felsisch
Felsisch (van Engels: feldspar - veldspaat) of (verouderd) zuur slaat in de geologie op gesteenten of mineralen die relatief veel silica (SiO2) en relatief weinig magnesium of ijzer bevatten.
Nieuw!!: Platentektoniek en Felsisch · Bekijk meer »
Fixisme (geologie)
Mesozoïsche soorten ''Cynognathus'', ''Mesosaurus'', ''Glossopteris'' en ''Lystrosaurus''. Het feit dat deze verspreidingsgebieden, wanneer de continenten Afrika en Zuid-Amerika tegen elkaar aan geschoven worden, precies aansluiten gold als een sterk argument voor continentverschuiving. Aanhangers van het fixisme probeerden dit te verklaren met landbruggen tussen de twee continenten. Het fixisme of permanentisme is een achterhaald concept in de geologie, dat tot de paradigmaverschuiving bij de doorbraak van de platentektoniek in de jaren zestig maatgevend was op het gebied van tektonische vraagstukken.
Nieuw!!: Platentektoniek en Fixisme (geologie) · Bekijk meer »
Fossiel
Een boorkern met een kokkelsoort uit het Plioceen Fossielen zijn alle resten en sporen van planten en dieren die geconserveerd zijn in gesteente.
Nieuw!!: Platentektoniek en Fossiel · Bekijk meer »
Francis Bacon (filosoof)
Francis Bacon, 1e Burggraaf van St Albans (Strand (Londen), 22 januari 1561 – Highgate, 9 april 1626) was een Engelse filosoof, staatsman, advocaat, jurist, auteur en pionier van de wetenschappelijke methode.
Nieuw!!: Platentektoniek en Francis Bacon (filosoof) · Bekijk meer »
Gabbro
Het stollingsgesteente gabbro is een mafisch dieptegesteente met tussen de 48 en 52% silica.
Nieuw!!: Platentektoniek en Gabbro · Bekijk meer »
Gasreus
Afbeelding van opengewerkte gasreuzen in het zonnestelsel De term gasreus wordt in de astronomie gebruikt voor een planeet die voornamelijk uit gassen bestaat.
Nieuw!!: Platentektoniek en Gasreus · Bekijk meer »
Gebergte (aardrijkskunde)
Het hoogste deel van de Himalaya gezien vanuit het International Space Station, naar het zuiden gekeken met het Tibetaans Plateau op de voorgrond. De toppen van Makalu (8462 m, links), Mount Everest (8848 m, in het midden), Lhotse (8516 m, midden) en Cho Oyu (8201 m, rechts) zijn uit de ruimte van bovenaf zichtbaar. De Himalaya is zo hoog dat zelfs vanuit een vliegtuig alleen een zijaanzicht te zien is. Een gebergte is een gebied waar het aardoppervlak een grote hoogte en een hoog reliëf heeft.
Nieuw!!: Platentektoniek en Gebergte (aardrijkskunde) · Bekijk meer »
Gebergtevorming
plateau. Gebergtevorming alias orogenese is een gevolg van de platentektoniek, de bewegingen van platen langs elkaar (zijschuivingsbewegingen), over en onder elkaar (compressieve bewegingen) en uit elkaar (extensionele bewegingen).
Nieuw!!: Platentektoniek en Gebergtevorming · Bekijk meer »
Geochemie
Geochemie is de natuurwetenschap die principes uit de scheikunde gebruikt om de mechanismen achter grote geologische systemen zoals de aardkorst en oceanen te verklaren.
Nieuw!!: Platentektoniek en Geochemie · Bekijk meer »
Geodesie
Een altimetrisch punt te Uikhoven dat een hoogte van 46,354 m aangeeft, bepaald via de Tweede Algemene Waterpassing GPS-meting in Nederland De klassieke geodesie is de wetenschap die zich bezighoudt met de bepaling van de vorm en de afmetingen van de aarde.
Nieuw!!: Platentektoniek en Geodesie · Bekijk meer »
Geodynamica
Geodynamica is het wetenschappelijk vakgebied dat de dynamica van de vaste Aarde onderzoekt.
Nieuw!!: Platentektoniek en Geodynamica · Bekijk meer »
Geological Society of America
De Geological Society of America (afgekort GSA) is een academisch genootschap uit de Verenigde Staten dat zich ten doel stelt het onderzoek in de aardwetenschappen te stimuleren.
Nieuw!!: Platentektoniek en Geological Society of America · Bekijk meer »
Geologie
Carl Spitzweg: ''Der Geologe'', omstreeks 1860 Geologische kaart van Engeland en Wales door William Smith uit 1815. Dit was de eerste geologische kaart die met moderne methoden werd getekend. Geologie of aardkunde (van Oudgrieks γῆ.
Nieuw!!: Platentektoniek en Geologie · Bekijk meer »
Geologie van de Alpen
De geologie van de Alpen is complex, maar komt overeen met die van andere gebergtes die door subductie ontstonden.
Nieuw!!: Platentektoniek en Geologie van de Alpen · Bekijk meer »
Geologische tijdschaal
Engelstalige visuele presentatie van een geologische tijdschaal in de vorm van een spiraal De geologische tijdschaal is de indeling van de geschiedenis van de Aarde in geologische tijdperken.
Nieuw!!: Platentektoniek en Geologische tijdschaal · Bekijk meer »
Geomagnetische pool
Het aardmagnetisch veld is bij benadering een dipoolveld, met een magnetische zuid- en noordpool. Met geomagnetische pool of (geografische) magnetische pool wordt een van de beide polen, noord- en zuidpool, van het aardmagnetisch veld aangeduid.
Nieuw!!: Platentektoniek en Geomagnetische pool · Bekijk meer »
Geosynclinetheorie
Een geosyncline is een in de 19e eeuw gebruikte verklaring voor de geologische structuur van gebergtes.
Nieuw!!: Platentektoniek en Geosynclinetheorie · Bekijk meer »
Geschiedenis van de Aarde
De geschiedenis van de Aarde bestrijkt een extreem lange periode. Om dit te visualiseren wordt deze 4,6 miljard jaar weleens geprojecteerd op een 24-urige zogenaamde ''geologische klok''. Op een dergelijke klok wordt de vorming van de Aarde geklokt op middernacht. Het eerste leven ontstaat rond 3.15 uur. Pas om 12 uur 's middags wordt de atmosfeer zuurstofrijk, en om 4 uur 's middags verschijnen de eerste primitieve zeedieren. De Cambrische explosie vindt plaats om kwart over negen 's avonds en om tien uur (tijdens het Devoon) verovert het leven het land. De dinosauriërs sterven om 23.40 uur uit en de eerste mensen verschijnen pas 20 seconden voor middernacht. De geschiedenis van de Aarde schetst het ontstaan en de ontwikkeling van de planeet waarop de mensheid leeft.
Nieuw!!: Platentektoniek en Geschiedenis van de Aarde · Bekijk meer »
Getijde (waterbeweging)
Laatste Kwartier, gemiddeld tij) Eerste Kwartier, bijna doodtij) Mars Het getijde, tij of getij is de periodieke wisseling van de waterstand, en de daarmee samenhangende getijstroom, die op Aarde optreedt als gevolg van de zwaartekracht van de Maan en, in mindere mate, die van de Zon.
Nieuw!!: Platentektoniek en Getijde (waterbeweging) · Bekijk meer »
Glossopteris
Glossopteris is een geslacht van uitgestorven zaadvarens, dat de afmetingen van een boom kon bereiken.
Nieuw!!: Platentektoniek en Glossopteris · Bekijk meer »
Golf van Aden
De Golf van Aden (Arabisch: خليج عدن, uitspraak: Khalyj 'Adan) is een deel van de Arabische Zee, gelegen tussen het Arabische Jemen aan de noordkant en de Afrikaanse landen Djibouti en Somalië aan de zuidkant.
Nieuw!!: Platentektoniek en Golf van Aden · Bekijk meer »
Gondwana (continent)
Ligging van continenten tijdens het Trias Gondwana, ook wel Gondwanaland, was een zuidelijk supercontinent, dat bestond uit gebieden die in de huidige tijd grotendeels op het zuidelijk halfrond liggen, waaronder Antarctica, Zuid-Amerika, Afrika, India en de eilanden in de Indische Oceaan, het continent Australië en eilanden in het westen van de Grote Oceaan.
Nieuw!!: Platentektoniek en Gondwana (continent) · Bekijk meer »
Graniet
Bretagne Graniet is een zuur (of felsisch) stollingsgesteente dat voornamelijk bestaat uit drie mineralen: kwarts, veldspaten (kaliveldspaat en plagioklaas) en mica's (muscoviet en/of biotiet).
Nieuw!!: Platentektoniek en Graniet · Bekijk meer »
Grote Oceaan
Reliëf van de oceaanbodem, westkant Reliëf van de oceaanbodem, oostkant In de buurt van Nieuw-Zeeland neemt de oceaanbodem grillige vormen aan De Grote Oceaan of Stille Oceaan (informeel: Stille Zuidzee, soms ook Pacifische Oceaan) is een oceaan die ligt tussen Oost-Azië, Noord- en Zuid-Amerika en Australië.
Nieuw!!: Platentektoniek en Grote Oceaan · Bekijk meer »
Grote Slenk
De ligging van de Grote Slenk in Afrika. De kleinere Somalische plaat bevindt zich aan de oostkant van de riftvallei. De Grote Slenk (ook bekend als de Oost-Afrikaanse slenk, Grote Afrikaanse Slenk of de Grote Riftvallei) is een riftvallei; een langgerekt stelsel van slenken, dat loopt van Libanon tot Mozambique over een totale lengte van 6400 km.
Nieuw!!: Platentektoniek en Grote Slenk · Bekijk meer »
Harry Hammond Hess
Harry Hess Harry Hammond Hess (New York, 24 mei 1906 - Woods Hole (Massachusetts), 25 augustus 1969) was een Amerikaans geoloog.
Nieuw!!: Platentektoniek en Harry Hammond Hess · Bekijk meer »
Hawaï
Ligging van de eilanden in de Grote Oceaan Hawaï of Hawaii (Engels: Hawaii, Hawaïaans: Hawaiʻi) is een eilandengroep en een van de staten van de Verenigde Staten.
Nieuw!!: Platentektoniek en Hawaï · Bekijk meer »
Hellingkracht
Hellend vlak: Boven met een hellingshoek α van 45°, onder met 22,5°. De rode pijlen zijn van links naar rechts de ''hellingkracht'', de ''zwaartekracht'' en de ''normaalkracht''. De hellingkracht is in de mechanica de component van de zwaartekracht op een lichaam op een hellend vlak, die hellingafwaarts gericht is.
Nieuw!!: Platentektoniek en Hellingkracht · Bekijk meer »
Hercynische orogenese
Carboon. Huidige kustlijnen zijn in grijs aangegeven ter oriëntatie.Kaart gebaseerd op gegevens en kaarten in Matte (2001) en Ziegler (1990) De Hercynische, Varistische of Variscische orogenese of plooiing was een fase van gebergtevorming (een "orogenese") gedurende het Laat-Paleozoïcum, die herkend wordt in oudere gesteenten in de ondergrond van Midden- en Zuid-Europa en Noord-Afrika.
Nieuw!!: Platentektoniek en Hercynische orogenese · Bekijk meer »
Hertogdom Brabant
Het hertogdom Brabant vormde, vanaf de late middeleeuwen tot aan de negentiende eeuw, een politieke en culturele eenheid in de Nederlanden.
Nieuw!!: Platentektoniek en Hertogdom Brabant · Bekijk meer »
Himalaya
miniatuur De Himalaya, ook wel Himalayagebergte of Himalaya's genoemd (Hindi/Nepali: हिमालय, Himālaya; Tibetaans: ཧི་མ་ལ་ཡ; Urdu: سلسلہ کوہ ہمالیہ, Salsal-kwe-Himalay; Chinees: 喜马拉雅山脉, pinyin: Xǐmǎlāyǎ Shānmài), is een hooggebergte in het midden van Azië.
Nieuw!!: Platentektoniek en Himalaya · Bekijk meer »
Hobart (Australië)
Hobart is de hoofdstad van de Australische deelstaat Tasmanië.
Nieuw!!: Platentektoniek en Hobart (Australië) · Bekijk meer »
Hoorn van Afrika
De Hoorn van Afrika De Hoorn van Afrika (Somalisch: Geeska Afrika, Arabisch: القرن الأفريقي), ook wel het Somalisch schiereiland, is de uiterste oostpunt van het vasteland van Afrika, waar de Rode Zee uitmondt in de Indische Oceaan.
Nieuw!!: Platentektoniek en Hoorn van Afrika · Bekijk meer »
Horst (geologie)
Horst en slenk met afschuivingsbreuken Een horst is in de geologie de zijde van een afschuiving die omhoog is bewogen.
Nieuw!!: Platentektoniek en Horst (geologie) · Bekijk meer »
Hotspot (geologie)
Een hotspot is een plek op een planeet waar vulkanisme plaatsvindt dat niet gerelateerd is aan plaatbewegingen zoals die in de plaattektoniek gelden.
Nieuw!!: Platentektoniek en Hotspot (geologie) · Bekijk meer »
Hydrothermale bron
Yellowstone Park, Verenigde Staten. Een hydrothermale bron, ook wel hydrothermale spleet, schoorsteen of uitlaat genoemd (Engels: hydrothermal vent) is een eruptiekanaal in de zeebodem waaruit hydrothermale vloeistoffen naar buiten komen.
Nieuw!!: Platentektoniek en Hydrothermale bron · Bekijk meer »
Hydrothermale circulatie
Schematisch diagram van de hydrothermale circulatie onder een mid-oceanische rug. Hydrothermale circulatie (van Grieks: ὕδωρ hudōr.
Nieuw!!: Platentektoniek en Hydrothermale circulatie · Bekijk meer »
IJsland
IJsland (IJslands: Ísland) is een eilandstaat ten noordwesten van het Europese vasteland.
Nieuw!!: Platentektoniek en IJsland · Bekijk meer »
India
India, officieel de Republiek India (Hindi: भारत गणराज्य, Bhārat Gaṇarājya, Engels: Republic of India), is een land in Zuid-Azië.
Nieuw!!: Platentektoniek en India · Bekijk meer »
Indonesië
Indonesië, officieel de Republiek Indonesië (Indonesisch: Negara Kesatuan Republik Indonesia, afgekort als NKRI; of gewoon Republik Indonesia, afgekort als RI), ook plaatselijk bekend als Nusantara, is een land gelegen in Azië en voor een kleiner deel in Oceanië (Westelijk Nieuw-Guinea).
Nieuw!!: Platentektoniek en Indonesië · Bekijk meer »
Intrusie (geologie)
sill; F.
Nieuw!!: Platentektoniek en Intrusie (geologie) · Bekijk meer »
Isostasie
Een ijsberg drijft in water, waarbij een aanzienlijk deel van de ijsberg zich onder het wateroppervlak bevindt. Op dezelfde manier "drijft" in de Aarde de lithosfeer op de asthenosfeer. Isostasie en isostatisch evenwicht zijn termen die worden gebruikt om de toestand van gravitationeel evenwicht van een drijvend voorwerp in een vloeistof aan te duiden.
Nieuw!!: Platentektoniek en Isostasie · Bekijk meer »
Israël
Israël (uitspraak: ˈɪsraɛl), officieel de Staat Israël (Hebreeuws: מדינת ישראל - Medinat Jisraël; Arabisch: دولة اسرائيل - Dawlat Israïl), is een land in Azië, het Midden-Oosten en de Levant.
Nieuw!!: Platentektoniek en Israël · Bekijk meer »
Jason Morgan
William Jason Morgan (Savannah (Georgia), 10 oktober 1935 – Natick (Massachusetts), 31 juli 2023) was een Amerikaans geofysicus die een belangrijke bijdrage aan de ontwikkeling van de theorie van platentektoniek heeft geleverd.
Nieuw!!: Platentektoniek en Jason Morgan · Bekijk meer »
Jordanië
Jordanië, officieel het Hasjemitische Koninkrijk Jordanië (Arabisch: 'المملكة الأردنية الهاشمية, Al Mamlakah al Oerdoeniyah al Hashimiyah), is een land in het Midden-Oosten.
Nieuw!!: Platentektoniek en Jordanië · Bekijk meer »
Jupiter (planeet)
Jupiters samenstelling Jupiter is vanaf de zon de vijfde planeet.
Nieuw!!: Platentektoniek en Jupiter (planeet) · Bekijk meer »
Jura (periode)
De Jura is een periode in de geologie (en een systeem in de stratigrafie) die duurde van ongeveer 201,3 tot 145,0 miljoen jaar (Ma) geleden.
Nieuw!!: Platentektoniek en Jura (periode) · Bekijk meer »
Kilometer
De oorspronkelijke definitie van de meter in 1795 was 1/10.000.000e deel van de helft van de lengte van een meridiaan. De in deze figuur aangeduide afstand was dus per definitie 10.000 km De kilometer (symbool km) is een van het SI afgeleide eenheid van lengte, gelijk aan 1000 meter.
Nieuw!!: Platentektoniek en Kilometer · Bekijk meer »
Kleincirkel
grootcirkel Een kleincirkel of kleine cirkel van een bol is de doorsnede van die bol met een vlak dat niet door het middelpunt van de bol gaat.
Nieuw!!: Platentektoniek en Kleincirkel · Bekijk meer »
Kracht
Enkele voorbeelden van optredende krachten. Een kracht is een natuurkundige grootheid die een voorwerp van vorm of van snelheid kan doen veranderen.
Nieuw!!: Platentektoniek en Kracht · Bekijk meer »
Kraton (geologie)
Kratons op de verschillende continenten Een kraton of rompgebergte is in de geologie een stuk zeer oude continentale aardkorst, dat al zeer lange tijd tektonisch "stabiel" is.
Nieuw!!: Platentektoniek en Kraton (geologie) · Bekijk meer »
Krijt (periode)
Het Krijt is een geologisch tijdperk dat duurde van ongeveer 145 tot 66 miljoen jaar (Ma) geleden.
Nieuw!!: Platentektoniek en Krijt (periode) · Bekijk meer »
Kristalstructuur
ionen bestaat, spreekt men van een ionrooster. Veel vaste stoffen hebben een kristalstructuur of kristalrooster.
Nieuw!!: Platentektoniek en Kristalstructuur · Bekijk meer »
Kunstmaan
Bioscoopjournaal uit 1957 over de Spoetnik 1 eerste satelliet, met uitleg over kunstmanen. Een kunstmaan is een door mensen gemaakte, al dan niet bemande satelliet (.
Nieuw!!: Platentektoniek en Kunstmaan · Bekijk meer »
Kussenlava
ontsluiting, Cabo de Gata, Spanje Kussenlava (handstuk), blokjes zijn 1x1 cm Kussenlava is een vorm van uitvloeiingsgesteente, dat het uiterlijk heeft van min of meer op elkaar gestapelde ellipsoïdes.
Nieuw!!: Platentektoniek en Kussenlava · Bekijk meer »
La Jolla
La Jolla Cove La Jolla Children's Pool La Jolla is een badplaats met 42.808 inwoners binnen de grenzen van San Diego, Californië.
Nieuw!!: Platentektoniek en La Jolla · Bekijk meer »
Landbrug
Een landbrug is in de biogeografie en paleogeografie een tijdelijke verbinding tussen twee landmassa’s waarover biologische soorten (zowel dieren als planten) migreren om nieuwe gebieden te koloniseren.
Nieuw!!: Platentektoniek en Landbrug · Bekijk meer »
Laurazië
Aarde tijdens het Trias Laurazië was een supercontinent dat met het zuidelijkere Gondwana het supercontinent Pangea vormde.
Nieuw!!: Platentektoniek en Laurazië · Bekijk meer »
Laurentia (geologie)
Laurentia is een paleocontinent dat 750 miljoen jaar geleden gevormd werd bij het uiteenvallen van het supercontinent Rodinië.
Nieuw!!: Platentektoniek en Laurentia (geologie) · Bekijk meer »
Leiden
Leiden is een stad en gemeente in het noordwesten van de Nederlandse provincie Zuid-Holland.
Nieuw!!: Platentektoniek en Leiden · Bekijk meer »
Leonhard Euler
Leonhard Euler (Russisch: Леонард Эйлер) (Bazel, 15 april 1707 – Sint-Petersburg, 18 september 1783) was een Zwitserse wiskundige en natuurkundige die het grootste deel van zijn leven doorbracht in Rusland en Duitsland.
Nieuw!!: Platentektoniek en Leonhard Euler · Bekijk meer »
Listrische breuk
Een listrische breuk is een breuk die een verschillende hellingshoek heeft.
Nieuw!!: Platentektoniek en Listrische breuk · Bekijk meer »
Lithosfeer
De tektonische platen De lithosfeer of steenschaal is het buitenste gedeelte van de vaste Aarde en is ongeveer 80 km dik (Afhankelijk van of het oceanische of continentale lithosfeer betreft).
Nieuw!!: Platentektoniek en Lithosfeer · Bekijk meer »
Lithosferische mantel
De lithosferische mantel is het bovenste gedeelte van de aardmantel, dat tegelijkertijd het onderste gedeelte van de lithosfeer is.
Nieuw!!: Platentektoniek en Lithosferische mantel · Bekijk meer »
Lithostatische druk
De lithostatische druk is de druk die op een bepaald punt in de ondergrond heerst als gevolg van het gewicht van erboven gelegen gesteentemateriaal.
Nieuw!!: Platentektoniek en Lithostatische druk · Bekijk meer »
Lystrosaurus
Lystrosaurus is een geslacht van uitgestorven Dicynodontia.
Nieuw!!: Platentektoniek en Lystrosaurus · Bekijk meer »
Maan
Achterkant van de Maan (foto van Lunar Reconnaissance Orbiter) De Maan is de enige maan (natuurlijke satelliet) van de Aarde en van de manen van het zonnestelsel de vijfde in grootte.
Nieuw!!: Platentektoniek en Maan · Bekijk meer »
Mafisch
Mafisch of basisch verwijst in de geologie naar mineralen en gesteenten die relatief veel magnesium (Mg) en ijzer (Fe) bevatten, en relatief weinig silica (SiO2).
Nieuw!!: Platentektoniek en Mafisch · Bekijk meer »
Magma (gesteente)
Vesuvius in 1774. Olieverf door de Duitse landschapsschilder Jakob Philipp Hackert (1737-1807). Magma is het vloeibare gesteente dat zich onder het aardoppervlak of het oppervlak van een andere aardse planeet bevindt.
Nieuw!!: Platentektoniek en Magma (gesteente) · Bekijk meer »
Magmakamer
sill; F.
Nieuw!!: Platentektoniek en Magmakamer · Bekijk meer »
Magnetiet
Magnetiet met aanhangende paperclips Magnetiet is een mineraal dat is samengesteld uit ijzer(II,III)oxide met de verhoudingsformule Fe^Fe^2O4.
Nieuw!!: Platentektoniek en Magnetiet · Bekijk meer »
Magnetische pool (natuurkunde)
Schematische weergave van een magneet met veldlijnen. Elke magneet heeft twee polen Een magnetische pool is een plaats op een magnetisch object waar lokaal de magnetische werking het sterkst is.
Nieuw!!: Platentektoniek en Magnetische pool (natuurkunde) · Bekijk meer »
Mantelconvectie
snelheden van de convectiestroming weer. Mantelconvectie is convectiestroming in vast gesteente in de aardmantel.
Nieuw!!: Platentektoniek en Mantelconvectie · Bekijk meer »
Manteltransitiezone
PREM, een zone met snel toenemende snelheden. De manteltransitiezone is gemarkeerd met "MTZ". De manteltransitiezone (kortweg transitiezone, Engels: Mantle Transition Zone, afgekort MTZ) is een zone tussen ongeveer 410 en 670 km diepte in het binnenste van de Aarde waar de toename van seismische snelheden met de diepte groot is.
Nieuw!!: Platentektoniek en Manteltransitiezone · Bekijk meer »
Mars (planeet)
Mars is vanaf de zon geteld de vierde planeet van het zonnestelsel, om de zon draaiend in een baan tussen die van de Aarde en die van Jupiter.
Nieuw!!: Platentektoniek en Mars (planeet) · Bekijk meer »
Maurice Ewing
William Maurice Ewing (Lockney, 12 mei 1906 – Galveston, 4 mei 1974) was een Amerikaans geofysicus en ontdekte dat de oceaanbodem bestaat uit zeer jong vulkanisch gesteente.
Nieuw!!: Platentektoniek en Maurice Ewing · Bekijk meer »
Mélange (gesteente)
In de geologie wordt met mélange of tektonische mélange een grootschalige breccie bedoeld die gevormd is in de accretiewig boven een subductiezone.
Nieuw!!: Platentektoniek en Mélange (gesteente) · Bekijk meer »
Mechanica
De mechanica is het onderdeel van de natuurkunde dat zich bezighoudt met evenwicht en beweging van voorwerpen, onder invloed van de krachten die erop werken.
Nieuw!!: Platentektoniek en Mechanica · Bekijk meer »
Mechanische spanning
Vijf vormen van mechanische spanning Een mechanische spanning, in het Engels: stress, is de kracht die wordt uitgeoefend per oppervlakte-eenheid van een voorwerp.
Nieuw!!: Platentektoniek en Mechanische spanning · Bekijk meer »
Mercurius (planeet)
Mars op dezelfde schaal Mercurius is de planeet in het zonnestelsel met de kleinste en snelste baan om de zon.
Nieuw!!: Platentektoniek en Mercurius (planeet) · Bekijk meer »
Mesosaurus
Mesosaurus is een geslacht van uitgestorven reptielen uit het Vroeg-Perm.
Nieuw!!: Platentektoniek en Mesosaurus · Bekijk meer »
Metamorf gesteente
plooien. Metamorf gesteente is gesteente dat onder invloed van temperatuur, druk of hydrothermale vloeistoffen is gerekristalliseerd of gemetamorfoseerd.
Nieuw!!: Platentektoniek en Metamorf gesteente · Bekijk meer »
Metamorfose (geologie)
amfiboliet- in de groenschistfacies komt. Metamorfose is een term die in de geologie, petrologie en mineralogie gebruikt wordt om chemische reacties en faseovergangen in gesteenten te beschrijven.
Nieuw!!: Platentektoniek en Metamorfose (geologie) · Bekijk meer »
Meteorologie
Meteorologie of weerkunde is de studie van het weer; de dagelijkse condities van de atmosfeer.
Nieuw!!: Platentektoniek en Meteorologie · Bekijk meer »
Mid-Atlantische Rug
180px De Mid-Atlantische Rug of Midden-Atlantische Rug is een grotendeels onder water liggende bergketen in de Atlantische Oceaan.
Nieuw!!: Platentektoniek en Mid-Atlantische Rug · Bekijk meer »
Middelgebergte
Harz, een middelgebergte in het midden van Duitsland. Een middelgebergte is een gebergte met grotere hoogte en meer reliëf dan laaggebergte of heuvelland, maar dat minder hoog is en niet de kenmerken heeft van een hooggebergte.
Nieuw!!: Platentektoniek en Middelgebergte · Bekijk meer »
Middellandse Zee
De Middellandse Zee is gelegen tussen Zuid-Europa, Zuidwest-Azië en Noord-Afrika.
Nieuw!!: Platentektoniek en Middellandse Zee · Bekijk meer »
Nappe
Een nappe of dekblad is een term in de structurele geologie, waarmee de tektonische eenheid van de hanging wall bij een overschuiving wordt bedoeld.
Nieuw!!: Platentektoniek en Nappe · Bekijk meer »
National Academy of Sciences
De National Academy of Sciences (NAS) is de Amerikaanse nationale academie van wetenschappen, die in 1863 is opgericht door president Abraham Lincoln.
Nieuw!!: Platentektoniek en National Academy of Sciences · Bekijk meer »
Nature
Nature (Engels voor 'natuur') is een gerenommeerd, Brits wetenschappelijk tijdschrift dat wekelijks verschijnt.
Nieuw!!: Platentektoniek en Nature · Bekijk meer »
Natuurlijke historie
Pieter Harting (''Album der natuur'', 1866) Plaat uit Ephraim Chambers’ ''Cyclopaedia'' (1728) Natuurlijke historie is een wat verouderde term voor wat tegenwoordig uitgesplitst wordt in een groot aantal natuurwetenschappen.
Nieuw!!: Platentektoniek en Natuurlijke historie · Bekijk meer »
Natuurlijke maan
Aarde Een natuurlijke maan of natuurlijke satelliet is een hemellichaam dat rond een (exo)planeet, dwergplaneet of planetoïde, of eventueel een andere maan draait.
Nieuw!!: Platentektoniek en Natuurlijke maan · Bekijk meer »
Nazcaplaat
Aarde De Nazcaplaat is een tektonische plaat die zich bevindt ten westen van Zuid-Amerika in de Grote Oceaan.
Nieuw!!: Platentektoniek en Nazcaplaat · Bekijk meer »
Neder-Californië (schiereiland)
Neder-Californië (Spaans: Baja California) is een groot schiereiland aan de westkust van het continent Noord-Amerika.
Nieuw!!: Platentektoniek en Neder-Californië (schiereiland) · Bekijk meer »
New Jersey
New Jersey is een staat van de Verenigde Staten.
Nieuw!!: Platentektoniek en New Jersey · Bekijk meer »
New York (stad)
New York is de grootste stad van de Verenigde Staten van Amerika.
Nieuw!!: Platentektoniek en New York (stad) · Bekijk meer »
Noord-Amerika
Kaart: The World Factbook CIA Satellietafbeelding van Noord-Amerika Noord-Amerika is een continent dat volledig op het noordelijk halfrond ligt en bijna volledig binnen het westelijk halfrond.
Nieuw!!: Platentektoniek en Noord-Amerika · Bekijk meer »
Noord-Amerikaanse Plaat
De Noord-Amerikaanse Plaat De Noord-Amerikaanse Plaat is de tektonische plaat waarin zich het Noord-Amerikaanse continent bevindt.
Nieuw!!: Platentektoniek en Noord-Amerikaanse Plaat · Bekijk meer »
Noordzeebekken
Het Noordzeebekken is het sedimentaire bekken van de Noordzee.
Nieuw!!: Platentektoniek en Noordzeebekken · Bekijk meer »
Obductie (geologie)
Met obductie wordt in de platentektoniek een mechanisme bedoeld waarmee een stuk gesubduceerde aardkorst langs een subductiezone omhoog beweegt, waarbij het over de subducerende tektonische plaat schuift.
Nieuw!!: Platentektoniek en Obductie (geologie) · Bekijk meer »
Oceaan
Satellieten van de NASA voor waarneming van de aarde leveren gegevens over stroming en wind op zee en hoogte en temperatuur van het zeeoppervlak. Grenslaag met condensatieniveau (scherpe ondergrens van de wolken) en troposfeer boven de Atlantische Oceaan. Een oceaan (Oudgrieks Ωκεανός (Ōkeanós)) is een min of meer zelfstandige wereldzee tussen de continenten en kan meerdere (kleinere) zeeën bevatten.
Nieuw!!: Platentektoniek en Oceaan · Bekijk meer »
Oceanische lithosfeer
Doorsnede van de aardkorst: 1 - continentale lithosfeer; 2 - oceanische lithosfeer met oceaan erboven; 3 - asthenosfeer. Oceanische lithosfeer is het type lithosfeer dat onder de diepe delen van de oceanen voorkomt.
Nieuw!!: Platentektoniek en Oceanische lithosfeer · Bekijk meer »
Oceanische spreiding
oceanische korst. Het jongste deel is rood, het oudste deel blauw. De ouderdom neemt toe naarmate men verder van de mid-oceanische ruggen is verwijderd. Platen in de aardkorst volgens de platentektoniek. Een mid-oceanische rug. Oceanische spreiding is het proces dat volgens de theorie van platentektoniek plaatsvindt op divergente grenzen (voornamelijk mid-oceanische ruggen, zoals de mid-Atlantische rug) tussen tektonische platen.
Nieuw!!: Platentektoniek en Oceanische spreiding · Bekijk meer »
Oceanografie
Oceanografie of zeekunde is de aardwetenschap die de fysieke en biologische eigenschappen en verschijnselen van de oceanen bestudeert.
Nieuw!!: Platentektoniek en Oceanografie · Bekijk meer »
Ofioliet
Een ofioliet is in de geologie een karakteristieke opeenvolging van gesteenten, die verondersteld wordt een dwarsdoorsnede door oceanische lithosfeer te zijn.
Nieuw!!: Platentektoniek en Ofioliet · Bekijk meer »
Olivijn
Het mineraal olivijn is een nesosilicaat met als chemische formule (Mg,Fe)2SiO4, waarbij de eindleden tussen magnesium en ijzer worden gevormd door de mineralenreeks forsteriet (rijk aan Mg) en fayaliet (rijk aan Fe).
Nieuw!!: Platentektoniek en Olivijn · Bekijk meer »
Olympus Mons
Samengestelde foto van Olympus Mons, genomen door de Amerikaanse satelliet Viking 1 (22 juni 1978) Foto van Olympus Mons door Mars Global Surveyor Olympus Mons is een uitgedoofde vulkaan op Mars.
Nieuw!!: Platentektoniek en Olympus Mons · Bekijk meer »
Omkering van het aardmagnetisch veld
Omkeringen van het aardmagnetisch veld in de afgelopen 5 miljoen jaar Een omkering van het aardmagnetisch veld (soms ook: magnetische ompoling) houdt in dat de magnetische polen op Aarde van positie wisselen.
Nieuw!!: Platentektoniek en Omkering van het aardmagnetisch veld · Bekijk meer »
Omwentelingsas
De omwentelingsas of rotatieas is de denkbeeldige as waaromheen een lichaam roteert (zowel met rotatie in de zin van beweging als in de zin van afbeelding).
Nieuw!!: Platentektoniek en Omwentelingsas · Bekijk meer »
Onderkorst
Onderkorst (Engels: lower crust) is een soms gebruikte naam voor het onderste gedeelte van continentale aardkorst.
Nieuw!!: Platentektoniek en Onderkorst · Bekijk meer »
Oostenrijk
Oostenrijk (Duits: Österreich), officieel de Republiek Oostenrijk (Duits: Republik Österreich), is een binnenstaat in Centraal-Europa.
Nieuw!!: Platentektoniek en Oostenrijk · Bekijk meer »
Opbouw van de Aarde
Schematische weergave van een indeling van de atmosfeer en de vaste Aarde. De opbouw van de Aarde komt overeen met die van andere terrestrische planeten.
Nieuw!!: Platentektoniek en Opbouw van de Aarde · Bekijk meer »
Overrijdende plaat
Met overrijdende plaat wordt bij een subductiezone in de platentektoniek de plaat bedoeld waaronder een andere plaat subduceert.
Nieuw!!: Platentektoniek en Overrijdende plaat · Bekijk meer »
Overschuiving
Een overschuiving in de Eifel, Duitsland Een overschuiving is een type opschuiving, een compressieve breuk die gevormd wordt bij het proces van orogenese.
Nieuw!!: Platentektoniek en Overschuiving · Bekijk meer »
Paleogeografie
bewegingen van de continenten in de laatste 250 miljoen jaar Paleogeografie van Nederland (3850 v Chr) De paleogeografie is de tak binnen de aardwetenschappen die de ligging en bewegingen van aardplaten alsmede de verdeling van land, zee en gebergten door de geologische geschiedenis heen bestudeert.
Nieuw!!: Platentektoniek en Paleogeografie · Bekijk meer »
Paleoklimatologie
Paleoklimatologie is de studie van het klimaat met behulp van gegevens die in de bodem zijn opgeslagen.
Nieuw!!: Platentektoniek en Paleoklimatologie · Bekijk meer »
Paleomagnetisme
Paleomagnetisme is in de geologie of geofysica de wetenschap betreffende de gerichtheid van het magnetisch veld in gesteente.
Nieuw!!: Platentektoniek en Paleomagnetisme · Bekijk meer »
Paleontologie
Paleontologie (Oudgrieks: παλαιός palaios, oud, ὄν, on, "wezen") is de wetenschap die fossiele resten of sporen van organismen bestudeert, om aan de hand daarvan de aarde en evolutie van het leven op aarde in het geologisch verleden te reconstrueren.
Nieuw!!: Platentektoniek en Paleontologie · Bekijk meer »
Paleozoïcum
Het geologisch tijdperk Paleozoïcum (Grieks voor oud leven) is een era in de geologische tijdschaal die het gedeelte van de geschiedenis van de Aarde tussen 541 en 251,902 miljoen jaar geleden omvat.
Nieuw!!: Platentektoniek en Paleozoïcum · Bekijk meer »
Pangea
Pangea en de omringende oceanen Pangea (verouderde spellingswijze Pangaea, van Oudgrieks, pan, "gehele" en, Gaia, "Aarde") is het supercontinent dat bestond tijdens het einde van het Perm en het Trias, 250 tot 210 miljoen jaar (Ma) geleden, waaruit alle huidige continenten ontstaan zijn.
Nieuw!!: Platentektoniek en Pangea · Bekijk meer »
Panthalassa
De blauwe oceaan rond Pangaea is Panthalassa. Panthalassa (Grieks voor alle zeeën) was gedurende het Paleozoïcum en het vroege Mesozoïcum, 250 tot 200 miljoen jaar geleden, de superoceaan die het supercontinent Pangea omvatte.
Nieuw!!: Platentektoniek en Panthalassa · Bekijk meer »
Paradigmaverschuiving
Een paradigmaverschuiving (of revolutie in de wetenschap), is volgens Thomas Kuhn een ontwikkeling in de wetenschap die leidt tot een dramatisch ander beeld van de werkelijkheid.
Nieuw!!: Platentektoniek en Paradigmaverschuiving · Bekijk meer »
Partiële smelt
Partieel smelten is het smelten van één of meerdere componenten in een vaste oplossing, terwijl andere componenten in de vaste fase blijven.
Nieuw!!: Platentektoniek en Partiële smelt · Bekijk meer »
Peru
Een inwoner van de Andes in traditioneel gewaad, nabij het Peruaanse dorpje Písac Peru (Spaans: Perú; Quechua en Aymara: Piruw), officieel de Republiek Peru (Spaans: República del Perú), is een land aan de westkust van Zuid-Amerika.
Nieuw!!: Platentektoniek en Peru · Bekijk meer »
Plooi (geologie)
Barstow, Californië. Een plooi (Engels: fold) is in de geologie een ombuiging in oorspronkelijk horizontale lagen (zoals sedimentaire lagen).
Nieuw!!: Platentektoniek en Plooi (geologie) · Bekijk meer »
Proterozoïcum
Het geologisch tijdperk Proterozoïcum is een van de eonen waarin de geologische tijdschaal is ingedeeld.
Nieuw!!: Platentektoniek en Proterozoïcum · Bekijk meer »
Pyroclastische stroom
Gloedwolk tijdens een uitbarsting van de Mayon op de Filipijnen in 1984. Een pyroclastische stroom of gloedwolk bestaat uit golven van vaste of half vloeibare lava, gas, rotsen en as.
Nieuw!!: Platentektoniek en Pyroclastische stroom · Bekijk meer »
Radioactief verval
Radioactief verval is het fysico-chemische verschijnsel dat van een atoom spontaan de atoomkern verandert.
Nieuw!!: Platentektoniek en Radioactief verval · Bekijk meer »
Radioactiviteit
Radioactiviteit komt van materie die spontaan ioniserende straling uitzendt.
Nieuw!!: Platentektoniek en Radioactiviteit · Bekijk meer »
Radionuclide
Vijf generatoren van Technetium-99m Radionucliden zijn nucliden (isotopen van elementen) met een onstabiele atoomkern die door radioactief verval overgaan in andere elementen, of andere isotopen van hetzelfde element, die al dan niet stabiel zijn.
Nieuw!!: Platentektoniek en Radionuclide · Bekijk meer »
Radium
Radium is een scheikundig element met symbool Ra en atoomnummer 88.
Nieuw!!: Platentektoniek en Radium · Bekijk meer »
Reactiekracht
In de constructieleer is een reactiekracht of oplegreactie een kracht of een moment die of dat de omgeving uitoefent op een constructie, meestal in een oplegging.
Nieuw!!: Platentektoniek en Reactiekracht · Bekijk meer »
Rift
Schematische voorstelling van de ontwikkeling van een riftzone tot een nieuwe oceaan. Bruin is continentale lithosfeer; grijs oceanische lithosfeer; geel is sediment; oranje de asthenosfeer. ontstaan van magnetische zones op de zeevloer Een rift is een gebied in een continent waar extensie van de aardkorst plaatsvindt; de plaatbeweging is er divergent, uit elkaar bewegend.
Nieuw!!: Platentektoniek en Rift · Bekijk meer »
Robert S. Dietz
Robert S. Dietz in 1961 Robert Sinclair Dietz (Westfield (New Jersey), 14 september 1914 – Tempe (Arizona), 19 mei 1995) was een Amerikaans geofysicus en oceanograaf, een van de ontdekkers van oceanische spreiding en speelde een belangrijke rol bij het tot stand komen van de theorie van platentektoniek.
Nieuw!!: Platentektoniek en Robert S. Dietz · Bekijk meer »
Roberto Mantovani
Roberto Mantovani Roberto Mantovani (Parma, 25 maart 1854 - Parijs, 10 januari 1933) was een Italiaans violist en natuurwetenschapper.
Nieuw!!: Platentektoniek en Roberto Mantovani · Bekijk meer »
Rode Zee
De Rode Zee is een langgerekte binnenzee gelegen tussen Azië en Afrika.
Nieuw!!: Platentektoniek en Rode Zee · Bekijk meer »
Rotatie (vectorveld)
De rotatie (Nederlands) of rotor (Belgisch) (Engels: curl) is een eigenschap of functie van een driedimensionaal vectorveld.
Nieuw!!: Platentektoniek en Rotatie (vectorveld) · Bekijk meer »
Royal Society
The Royal Society, Carlton House Terrace, Londen vrijmetselaarswerktuigen De Royal Society of London for the Improvement of Natural Knowledge, de Britse academie voor wetenschappen, werd op 28 november 1660 opgericht na een voordracht van Christopher Wren tijdens een bijeenkomst in Gresham College.
Nieuw!!: Platentektoniek en Royal Society · Bekijk meer »
Samuel Warren Carey
Samuel Warren Carey Samuel Warren Carey (Campbelltown, 1 november 1911 - Hobart, 20 maart 2002) was een Australische geoloog.
Nieuw!!: Platentektoniek en Samuel Warren Carey · Bekijk meer »
San Andreasbreuk
Locatie van de San Andreasbreuk De San Andreasbreuk (Engels: San Andreas Fault) is een breuklijn die van het noordelijke eind van de Golf van Californië door westelijk Californië (Verenigde Staten) loopt om na San Francisco de Grote Oceaan in te gaan.
Nieuw!!: Platentektoniek en San Andreasbreuk · Bekijk meer »
Saturnus (planeet)
Voyager 2 foto van Saturnus' ringenstelsel Saturnus en Aarde Saturnus is van de zon af gerekend de zesde planeet in het zonnestelsel en op Jupiter na de grootste.
Nieuw!!: Platentektoniek en Saturnus (planeet) · Bekijk meer »
Scandinavië
Rood: Noorwegen, Zweden, Denemarken.Oranje: Finland, IJsland, Faeröereilanden. Satellietopname van Noorwegen, Zweden en Finland in de winter Typisch Scandinavische huizen in Noorwegen Kaart uit Scandinavië uit 1539, de Carta Marina van Olaus Magnus. Scandinavië is de naam waarmee een gebied in het noorden van Europa wordt aangeduid.
Nieuw!!: Platentektoniek en Scandinavië · Bekijk meer »
Schildvulkaan
De schildvulkaan ''Skjaldbreidur'' op IJsland Een schildvulkaan is een type vulkaan dat vlakke hellingen heeft.
Nieuw!!: Platentektoniek en Schildvulkaan · Bekijk meer »
Schuifsterkte
Afschuiving in een blokje. De kracht F wordt veroorzaakt door de schuifspanning. De bovenkant van het blokje verschuift horizontaal over de afstand Δx. Na afloop is de hoogte van het blokje l. De schuif is gedefinieerd als γ.
Nieuw!!: Platentektoniek en Schuifsterkte · Bekijk meer »
Schuifzone
Schuifzone van een overschuivingsbreuk (nabij Abella de la Conca, Spanje basement, Spanje Een schuifzone (Engels en algemene term: shear zone) is een zone in gesteenten waarbinnen sterke deformatie plaatsvond.
Nieuw!!: Platentektoniek en Schuifzone · Bekijk meer »
Science
Science is een van de meest gerenommeerde wetenschappelijke tijdschriften ter wereld.
Nieuw!!: Platentektoniek en Science · Bekijk meer »
Sedimentair gesteente
Sedimentaire gesteentelagen in de Verenigde Arabische Emiraten Sedimentair gesteente of afzettingsgesteente is gesteente dat ontstaat door lithificatie (gesteentevorming) van afgezet sediment of organisch materiaal.
Nieuw!!: Platentektoniek en Sedimentair gesteente · Bekijk meer »
Seismiek
Seismiek is een geofysische methode om een beeld te krijgen van de ondergrond met behulp van kunstmatig opgewekte seismische golven.
Nieuw!!: Platentektoniek en Seismiek · Bekijk meer »
Siliciumdioxide
GPa (verticaal) en temperatuur in graden Celsius (horizontaal). Siliciumdioxide of silica is het bekendste oxide van silicium en heeft als verhoudingsformule SiO2.
Nieuw!!: Platentektoniek en Siliciumdioxide · Bekijk meer »
Slenk (geologie)
Horst en slenk met afschuivingsbreuken Een geologische slenk (of ook wel graben) is een tektonische vallei ontstaan door twee ruwweg evenwijdige afschuivingsbreuken met een tegenovergestelde hellingsrichting.
Nieuw!!: Platentektoniek en Slenk (geologie) · Bekijk meer »
Smeltpunt
smeltend ijs is 0 °C Het smeltpunt of de smelttemperatuur van een stof, is de temperatuur waarbij de aggregatietoestand van een stof overgaat van vaste stof naar vloeistof.
Nieuw!!: Platentektoniek en Smeltpunt · Bekijk meer »
Soenda-eilanden
De Soenda-eilanden (of Sunda-eilanden) vormen een eilandengroep in Zuidoost-Azië.
Nieuw!!: Platentektoniek en Soenda-eilanden · Bekijk meer »
Sokkel (geologie)
Met sokkel (beter bekend onder de Engelse naam basement), grondgebergte, kristallijn moedergesteente of kristallijn basement wordt in de geologie het hardere gesteente aangeduid dat onder afzettingsgesteentes, gesedimenteerd in bekkens, te vinden is.
Nieuw!!: Platentektoniek en Sokkel (geologie) · Bekijk meer »
Subductie
350px Subductie is het proces waarbij een oceanische plaat onder een andere oceanische of continentale plaat schuift.
Nieuw!!: Platentektoniek en Subductie · Bekijk meer »
Subductiezone
Een subductie-zone is een zone waar een oceanische aardplaat onder een continentale of een andere oceanische aardplaat schuift (subductie).
Nieuw!!: Platentektoniek en Subductiezone · Bekijk meer »
Superaarde
Tekening van Gliese 876 d Een superaarde is een rotsachtige planeet met een massa groter dan die van de Aarde maar kleiner dan die van Uranus of Neptunus en met een vast oppervlak.
Nieuw!!: Platentektoniek en Superaarde · Bekijk meer »
Supercontinent
Een supercontinent is in de geologie een landmassa die al of vrijwel al het land op de aarde beslaat, om zo één enkel groot continent te vormen.
Nieuw!!: Platentektoniek en Supercontinent · Bekijk meer »
Tektoniek
De San Andreas Fault in Californië is het gevolg van tektonische zijschuiving. Tektoniek (van het Grieks tektonikós: bouwwerk) is het geheel aan bewegingen en vervormingen (zoals breuken en plooien) in het vaste oppervlak van een planeet (de korst).
Nieuw!!: Platentektoniek en Tektoniek · Bekijk meer »
Tektonische opheffing
Tektonische opheffing (Engels: uplift) is in de geologie het proces waarbij de bodem omhoog beweegt als gevolg van tektoniek, bewegingen in de aardkorst.
Nieuw!!: Platentektoniek en Tektonische opheffing · Bekijk meer »
Tektonische plaat
breuklijnen en vulkanische activiteit GPS-satellietgegevens van NASA JPL. De vectoren geven zowel de richting als relatieve snelheid van de tektonische platen Een tektonische plaat of tektonische schol is een stuk van het oppervlak van de Aarde dat als één geheel beweegt.
Nieuw!!: Platentektoniek en Tektonische plaat · Bekijk meer »
Tethysoceaan
De Tethysoceaan verdeelt Pangea in twee supercontinenten, Laurazië en Gondwana De Tethysoceaan, Tethyszee of Neo-Tethysoceaan, ter onderscheid met de Paleo-Tethysoceaan, was de oceaan tussen Afrika en het Arabisch Schiereiland aan de ene kant en Europa en Azië aan de andere kant.
Nieuw!!: Platentektoniek en Tethysoceaan · Bekijk meer »
Theatrum Orbis Terrarum
''De geheele Weerelt'', wereldkaart uit een Nederlandse uitgave van het Theatrum Orbis Terrarum uit 1571. Het Theatrum Orbis Terrarum is de eerste uitgegeven wereldatlas.
Nieuw!!: Platentektoniek en Theatrum Orbis Terrarum · Bekijk meer »
Theorie
Planck geschreven als de constante van Planck ''h'' maal de frequentie ''ν'' (bij licht de kleur) van de uitgezonden straling Een theorie is een geheel van denkbeelden, hypothesen en verklaringen die in onderlinge samenhang worden beschreven.
Nieuw!!: Platentektoniek en Theorie · Bekijk meer »
Transformbreuk
Nazca-, en Pacifische Plaat, die gescheiden worden door twee (hogere en lichter gekleurde) mid-oceanische ruggen. Vooral de noord-zuid lopende Oost-Pacifische Rug valt op. De rug wordt onderbroken door een aantal grote transformbreuken. Breukzone met transformbreuk Een transformbreuk (Engels: transform fault) is een type geologische breuk, altijd een zijschuiving, die de grens vormt tussen twee oceanische tektonische platen.
Nieuw!!: Platentektoniek en Transformbreuk · Bekijk meer »
Transforme plaatgrens
Met een transforme plaatgrens, conservatieve plaatgrens of transversale plaatgrens (Engels: transform boundary of strike-slip boundary) wordt in de platentektoniek een grens tussen twee platen bedoeld waarlangs deze langs elkaar bewegen.
Nieuw!!: Platentektoniek en Transforme plaatgrens · Bekijk meer »
Trog (geologie)
Schematische weergave van de vorming van troggen (trench). Een trog is een smalle en erg diepe kloof in de zeebodem, die ontstaat bij destructieve plaatranden.
Nieuw!!: Platentektoniek en Trog (geologie) · Bekijk meer »
Tuzo Wilson
Tuzo Wilson John Tuzo Wilson (Ottawa, 24 oktober 1908 - Toronto, 15 april 1993) was een Canadees geofysicus.
Nieuw!!: Platentektoniek en Tuzo Wilson · Bekijk meer »
Uitzettende Aarde
Uit elkaar bewegen van de continenten bij het uitzetten van de Aarde. Links de Atlantische Oceaan, rechts de Grote Oceaan. Verschuiving continenten door een uitzettende aarde De theorie van een uitzettende Aarde of expansietheorie (tegenover de contractietheorie) is een grotendeels achterhaalde theorie uit de geologie, die een verklaring bood voor het bewegen van de continenten.
Nieuw!!: Platentektoniek en Uitzettende Aarde · Bekijk meer »
Universiteit van Cambridge
De Universiteit van Cambridge is een universiteit in de Engelse stad Cambridge en behoort met die van Oxford tot de twee beroemdste en oudste universiteiten van het Verenigd Koninkrijk.
Nieuw!!: Platentektoniek en Universiteit van Cambridge · Bekijk meer »
University of Oklahoma
De University of Oklahoma (OU) is een Amerikaanse openbare onderzoeksuniversiteit gevestigd in Norman in de staat Oklahoma.
Nieuw!!: Platentektoniek en University of Oklahoma · Bekijk meer »
Valles Marineris
Valles Marineris op Mars (Mozaïek van ''Viking I'' opnamen) De Valles Marineris (letterlijk: "Valleien van Mariner") is een enorm kloofsysteem op de planeet Mars.
Nieuw!!: Platentektoniek en Valles Marineris · Bekijk meer »
Venus (planeet)
Venus is vanaf de zon gezien de tweede planeet van het zonnestelsel.
Nieuw!!: Platentektoniek en Venus (planeet) · Bekijk meer »
Verenigde Staten
De Verenigde Staten, officieel de Verenigde Staten van Amerika, afgekort VS (Engels: United States of America, afgekort als USA of US), vaak (totum pro parte) Amerika (America) genoemd, is een federatie van 50 staten en het District of Columbia, grotendeels in Noord-Amerika gelegen.
Nieuw!!: Platentektoniek en Verenigde Staten · Bekijk meer »
Very-long-baseline interferometry
VLBI metingen door twee telescopen Very-long-baseline interferometry (VLBI) betekent vrij vertaald interferometrie met zeer lange basis en is een type interferometrie dat gebruikt wordt in de astronomie.
Nieuw!!: Platentektoniek en Very-long-baseline interferometry · Bekijk meer »
Vesuvius (vulkaan)
De Vesuvius is een actieve vulkaan aan de westkust van Italië ten zuidoosten van Napels.
Nieuw!!: Platentektoniek en Vesuvius (vulkaan) · Bekijk meer »
Viscositeit
De vloeistof op de onderste afbeelding heeft een hogere viscositeit dan de transparante vloeistof op de bovenste afbeelding en zal dus meer weerstand bieden tegen externe vervormingskrachten. Viscositeit, ook bekend als stroperigheid, traagvloeibaarheid of dikvloeibaarheid, is een fysische materiaaleigenschap van een vloeistof of van een gas.
Nieuw!!: Platentektoniek en Viscositeit · Bekijk meer »
Vloeistof
De vorming van een sferische druppel water is het natuurlijke gevolg van de hoge oppervlaktespanning van deze vloeistof. Vloeistof is een van de aggregatietoestanden waarin materie kan voorkomen.
Nieuw!!: Platentektoniek en Vloeistof · Bekijk meer »
Vluchtigheid (stof)
Dibroom (Br2) is een vluchtige vloeistof. Dit is duidelijk zichtbaar door de roodbruine dampen boven het vloeistofoppervlak. Vluchtigheid is een term uit de natuurkunde of scheikunde om aan te duiden dat bepaalde stoffen, doorgaans vloeistoffen, zeer snel verdampen.
Nieuw!!: Platentektoniek en Vluchtigheid (stof) · Bekijk meer »
Vogezen (gebergte)
De Vogezen (Frans: Vosges uitspraak /vozj/, Alemannisch: Vogesen) zijn een middelhoge bergketen in het noordoosten van Frankrijk.
Nieuw!!: Platentektoniek en Vogezen (gebergte) · Bekijk meer »
Voorland (geologie)
Het voorland (Engels: foreland) is in de geologie (meer precies in de geodynamica) het gebied dat langs een gebergte of subductiezone ligt, aan de kant van de subducerende plaat.
Nieuw!!: Platentektoniek en Voorland (geologie) · Bekijk meer »
Vulkanische-explosiviteitsindex
De vulkanische-explosiviteitsindex (Engels: Volcanic Explosivity Index), afgekort VEI, is een maat voor de grootte van vulkanische uitbarstingen, die in 1982 door Chris Newhall van de United States Geological Survey en Steve Self van de universiteit van Hawaï in Manoa is opgezet.
Nieuw!!: Platentektoniek en Vulkanische-explosiviteitsindex · Bekijk meer »
Vulkanisme
Bromo (voorgrond, met rookpluim) Vulkanisme is een verzamelnaam voor geologische processen aan het oppervlak, die het gevolg zijn van het omhoog komen van heet materiaal uit het binnenste van een planeet.
Nieuw!!: Platentektoniek en Vulkanisme · Bekijk meer »
Wadati-Benioffzone
Een Wadati-Benioffzone, Benioff-Wadatizone of Benioffzone is een seismisch actieve regio (regio waar aardbevingen plaatsvinden) in de diepere aardkorst bij een subductiezone.
Nieuw!!: Platentektoniek en Wadati-Benioffzone · Bekijk meer »
Warmteoverdracht
Warmteoverdracht, warmtetransport of warmtestroming is de flux (stroming) van energie in de vorm van warmte van locaties met een hogere temperatuur, naar locaties met een lagere temperatuur.
Nieuw!!: Platentektoniek en Warmteoverdracht · Bekijk meer »
Waterhalfrond
Het waterhalfrond Het waterhalfrond is het halfrond van het aardoppervlak dat de grootste oppervlakte water bevat: een groot deel van de Stille Oceaan, de Indische en de Zuidelijke Oceanen.
Nieuw!!: Platentektoniek en Waterhalfrond · Bekijk meer »
Wetenschappelijke gemeenschap
Groepsfoto van natuurkundigen tijdens de Solvayconferentie in 1911. De wetenschappelijke gemeenschap of "wetenschappelijke wereld" is een geheel van wetenschappers en hun onderlinge relaties en interacties bedoeld.
Nieuw!!: Platentektoniek en Wetenschappelijke gemeenschap · Bekijk meer »
Wiechert-Gutenbergdiscontinuïteit
Moho; B - '''Wiechert-Gutenbergdiscontinuïteit'''; C - Lehmanndiscontinuïteit. De Wiechert-Gutenbergdiscontinuïteit is de seismische discontinuïteit op de grens tussen de aardmantel en de aardkern.
Nieuw!!: Platentektoniek en Wiechert-Gutenbergdiscontinuïteit · Bekijk meer »
Wilsoncyclus
Het westelijk deel van Pangea versimpeld weergegeven Een Wilsoncyclus of supercontinentcyclus is in de platentektoniek een zich herhalende cyclus waarbij de continenten zich eerst samenvoegen tot een supercontinent, om later weer op te breken en van elkaar te bewegen.
Nieuw!!: Platentektoniek en Wilsoncyclus · Bekijk meer »
Xavier Le Pichon
Xavier Le Pichon (Qui Nhon (Vietnam), 18 juni 1937) is een Frans geofysicus.
Nieuw!!: Platentektoniek en Xavier Le Pichon · Bekijk meer »
Zondvloed
Bijbelse versie van de zondvloed, illustratie van Gustave Doré De wereld na de zondvloed, Jheronimus Bosch De zondvloed (Oud Hoogduits: sinvluot of sintvluot, "altijd vloed" of "overal vloed", later het Middelnederlandse sintvloed, "aanhoudende vloed") is in verschillende culturen en religies een belangrijk mythologisch thema, waarin een grote overstroming, meestal gezonden door een god of goden, een beschaving of de hele wereldbevolking - met uitzondering van een enkeling en zijn gezin - vernietigde, vaak als straf.
Nieuw!!: Platentektoniek en Zondvloed · Bekijk meer »
Zuid-Amerika
Zuid-Amerika is een continent op het zuidelijk halfrond, ten zuiden van Noord-Amerika en ten noorden van Antarctica.
Nieuw!!: Platentektoniek en Zuid-Amerika · Bekijk meer »
Zuid-Amerikaanse Plaat
De Zuid-Amerikaanse Plaat in het paars, rechts van het midden op de afbeelding De Zuid-Amerikaanse Plaat is een tektonische plaat die het continent Zuid-Amerika en ten oosten ervan de aanliggende oceanische korst tot de Mid-Atlantische Rug beslaat.
Nieuw!!: Platentektoniek en Zuid-Amerikaanse Plaat · Bekijk meer »
Zwarte Woud
Het Zwarte Woud (Duits: Schwarzwald) is een dichtbebost gebied en middelgebergte in het zuidwesten van Duitsland, gelegen in de deelstaat Baden-Württemberg, aan de Rijn en aan de Franse grens.
Nieuw!!: Platentektoniek en Zwarte Woud · Bekijk meer »
1950-1959
De jaren 1950-1959 (van de christelijke jaartelling) zijn een decennium in de 20e eeuw.
Nieuw!!: Platentektoniek en 1950-1959 · Bekijk meer »
1960-1969
Techniek in de jaren 60 De jaren 1960-1969 (van de gangbare jaartelling), ook aangeduid als de jaren zestig, zijn een decennium in de 20e eeuw.
Nieuw!!: Platentektoniek en 1960-1969 · Bekijk meer »
1990-1999
De jaren 1990-1999 (van de christelijke jaartelling) zijn een decennium in de 20e eeuw.
Nieuw!!: Platentektoniek en 1990-1999 · Bekijk meer »
Richt hier:
Plaattectoniek, Plaattektoniek, Platentectoniek, Schollentektoniek, Tektonische botsingen.