We werken aan het herstellen van de Unionpedia-app in de Google Play Store
UitgaandeInkomende
🌟We hebben ons ontwerp vereenvoudigd voor betere navigatie!
Instagram Facebook X LinkedIn

Precambrium

Index Precambrium

correlatie volgt, met behulp van onder andere isotopenchemie en biostratigrafie. De wereldwijd gebruikte chronostratigrafische eenheden worden vastgelegd door de ICS. De uurwerksymbolen duiden chronometrische'Chronometrie' betekent 'tijdmeting'. Het is gebaseerd op radiometrische datering.

Inhoudsopgave

  1. 864 relaties: Aardatmosfeer, Aarde (planeet), Aardkern, Aardkorst, Aardmagnetisch veld, Aardmantel, Aardoppervlak, Aardrijkskunde, Aardse planeet, Aardwarmte, Aardwetenschappen, Abiogenese, Abiotische factor, Accretieschijf, Actine, Actinide, Adaptieve radiatie, Adenosinetrifosfaat, Adirondackgebergte, Aeroob, Afschuiving (geologie), Alaska, Albedo, Alberta, Algen, Algerije, Aluminium, Ammonia, Ammoniak, Amorf (materie), Anaeroob, Andalusiet, Andes, Andesiet, Anhui, Anisotropie, Anomalie (filosofie), Anorganische chemie, Anorganische verbinding, Anorthiet, Anorthosiet, Anoxisch, Antarctica, Apatiet, Apolloprogramma, Appalachen, Aragoniet, Archaea, Archeïcum, Argon, ... Uitbreiden index (814 meer) »

Aardatmosfeer

halo heeft. mesosfeer over in de thermosfeer en de exosfeer en wordt het blauw langzaam zwart. De aardatmosfeer of dampkring is de atmosfeer om de aarde.

Bekijken Precambrium en Aardatmosfeer

Aarde (planeet)

De Aarde is vanaf de Zon gerekend de derde planeet van het zonnestelsel.

Bekijken Precambrium en Aarde (planeet)

Aardkern

Schematische opbouw van de vaste Aarde De aardkern is het binnenste deel van de Aarde, dat zich uitstrekt van de onderkant van de aardmantel op zo'n 2900 km diepte tot aan het middelpunt van de Aarde op ongeveer 6370 km diepte.

Bekijken Precambrium en Aardkern

Aardkorst

Doorsnede van de Aarde, de aardkorst (1 continentale korst en 2 oceanische korst) vormt het dunne bovenste laagje De aardkorst is de buitenste laag van de vaste Aarde, die bestaat uit gesteenten met een relatief lage dichtheid en rijk in silica (SiO2).

Bekijken Precambrium en Aardkorst

Aardmagnetisch veld

dodeurl.

Bekijken Precambrium en Aardmagnetisch veld

Aardmantel

Schematische samenstelling van de Aarde De aardmantel of kortweg mantel is de laag in de Aarde die direct onder de korst ligt.

Bekijken Precambrium en Aardmantel

Aardoppervlak

Wereldkaart door Pieter van der Aa, begin 18e eeuw. Geologische kaart van de aarde Het aardoppervlak is het grensvlak tussen de vaste aardkorst, samen met het erop gelegen water, en de atmosfeer.

Bekijken Precambrium en Aardoppervlak

Aardrijkskunde

Aardrijkskunde of geografie (Oudgrieks: γῆ, aarde en γράφειν, (be)schrijven) is een wetenschappelijke discipline die zich bezighoudt met het bestuderen van het aardoppervlak, het in kaart brengen van vormen van bijvoorbeeld cultuur, het plantenleven en de dierenwereld, gebruik van het milieu en verkeer en het beschrijven van het landschap overal op de wereld.

Bekijken Precambrium en Aardrijkskunde

Aardse planeet

De binnenste planeten uit het zonnestelsel, (v.l.n.r.) Mercurius, Venus, Aarde en Mars, hun grootte in vergelijking met elkaar. Aardse planeten, rotsplaneten of terrestrische planeten (van Latijn: terra: 'land', de Aarde) zijn relatief kleine planeten met een hoge massadichtheid waarvan het oppervlak is opgebouwd uit vast gesteente.

Bekijken Precambrium en Aardse planeet

Aardwarmte

Nesjavellir, een van de grootste geothermische centrales van IJsland Aardwarmte of geothermie is energie die kan ontstaan door het temperatuurverschil tussen het aardoppervlak en diep in de aarde gelegen warmtereservoirs.

Bekijken Precambrium en Aardwarmte

Aardwetenschappen

Aardwetenschappen, ook wel geowetenschappen genoemd, is de verzamelnaam voor alle natuurwetenschappen die de planeet Aarde bestuderen.

Bekijken Precambrium en Aardwetenschappen

Abiogenese

Abiogenese of de oorsprong van het leven is het natuurlijke proces waarbij leven is ontstaan uit niet-levende materie, zoals eenvoudige organische verbindingen.

Bekijken Precambrium en Abiogenese

Abiotische factor

Een abiotische factor is binnen de ecologie een milieufactor die geen biologische oorsprong heeft, in tegenstelling tot biotische factoren (organismen).

Bekijken Precambrium en Abiotische factor

Accretieschijf

''Artist impression'' van een accretieschijf bij een zwart gat Een accretieschijf is een schijf rond een hemellichaam waarin gas en stof uit de omgeving zich ophoopt.

Bekijken Precambrium en Accretieschijf

Actine

ADP in kleur aangegeven Actine is een eiwit dat onderdeel is van het cytoskelet in de eukaryote cel.

Bekijken Precambrium en Actine

Actinide

De actiniden, door IUPAC recent en bij voorkeur aangeduid met "actinoïden" zijn een serie van vijftien elementen met een atoomnummer van 89 tot en met 103.

Bekijken Precambrium en Actinide

Adaptieve radiatie

Adaptieve radiatie is een vorm van evolutie waarbij soortvorming uit een gemeenschappelijke voorouder optreedt door adaptatie aan verschillende ecologische niches.

Bekijken Precambrium en Adaptieve radiatie

Adenosinetrifosfaat

Adenosinetrifosfaat, beter bekend als ATP, is de drager van chemische energie in alle levende cellen.

Bekijken Precambrium en Adenosinetrifosfaat

Adirondackgebergte

Het Adirondackgebergte is een bergketen in het noordoosten van de staat New York in de Verenigde Staten.

Bekijken Precambrium en Adirondackgebergte

Aeroob

thumb Een organisme is aeroob wanneer het alleen in een zuurstofrijk milieu kan gedijen, omdat het zuurstof gebruikt ten behoeve van zijn metabolisme.

Bekijken Precambrium en Aeroob

Afschuiving (geologie)

Horst en slenk met afschuivingsbreuken Een afschuiving is een geologische breuk waarbij delen van een planeetkorst uit elkaar worden getrokken.

Bekijken Precambrium en Afschuiving (geologie)

Alaska

Russisch Amerika Ravage in Anchorage na de aardbeving van 1964 Skagway, Alaska Alaska is een van de vijftig staten van de Verenigde Staten.

Bekijken Precambrium en Alaska

Albedo

Albedo van verschillende oppervlaktetypes; een hogere waarde betekent dat er meer licht direct wordt teruggekaatst De albedo (uitgesproken als albeedo, met de klemtoon op de tweede lettergreep) van een object is het lichtweerkaatsingsvermogen van dat object, letterlijk de 'witheid', gedefinieerd als de verhouding tussen de hoeveelheid opvallende en gereflecteerde (elektromagnetische) straling.

Bekijken Precambrium en Albedo

Alberta

Alberta is een provincie van Canada.

Bekijken Precambrium en Alberta

Algen

Algen of wieren (oude wetenschappelijke naam: Algae) is een informele verzamelnaam voor een grote, zeer diverse groep organismen, die evolutionair gezien deels niet onderling verwant zijn.

Bekijken Precambrium en Algen

Algerije

Algerije (Arabisch: الجزائر, Al-Jazā'ir) (Berbers: ⴷⵣⴰⵢⵔ, Dzayer), officieel de Democratische Volksrepubliek Algerije (Arabisch: الجمهورية الجزائرية, al-djoemhoeriyya al-djaza'iriyya),(Berbers: ⵜⴰⴳⴷⵓⴷⴰ ⵜⴰⵎⴳⴷⴰⵢⵜ ⵜⴰⵖⵔⴼⴰⵏⵜ ⵜⴰⴷⵣⴰⵢⵔⵉⵜ,Tagduda tazzayrit tamagdayt taɣerfant) is een land in noordelijk Afrika Algerije is qua oppervlakte het grootste land van Afrika en ligt tussen Marokko in het Westen en Tunesië en Libië in het oosten, en vormt samen met deze landen de Maghreb.

Bekijken Precambrium en Algerije

Aluminium

Aluminium is een scheikundig element met symbool Al en atoomnummer 13.

Bekijken Precambrium en Aluminium

Ammonia

Ammonia (ook wel: ammoniumhydroxide of salmiakgeest genaamd) is een oplossing van het gas ammoniak in water.

Bekijken Precambrium en Ammonia

Ammoniak

Ammoniak is een anorganische verbinding van stikstof en waterstof met als brutoformule NH3.

Bekijken Precambrium en Ammoniak

Amorf (materie)

Opaal is een voorbeeld van een amorf mineraal kristallijne, polykristallijne en amorfe materie Amorf is een term uit de natuurwetenschappen.

Bekijken Precambrium en Amorf (materie)

Anaeroob

Anaeroob betekent 'zonder lucht plaatsvindend of kunnen leven', waarbij met "lucht" zuurstof bedoeld wordt.

Bekijken Precambrium en Anaeroob

Andalusiet

Het mineraal andalusiet is een aluminium-silicaat met de chemische formule Al2SiO5.

Bekijken Precambrium en Andalusiet

Andes

vulkanen De Andes (voluit: La Cordillera de los Andes) is een grote, langgerekte bergketen langs de westkust van Zuid-Amerika.

Bekijken Precambrium en Andes

Andesiet

Andesiet is een grijs tot zwart intermediair (tussen felsisch en mafisch) stollingsgesteente, dat tussen de 52 en 63 procent silica (SiO2) bevat.

Bekijken Precambrium en Andesiet

Anhui

is een provincie van China.

Bekijken Precambrium en Anhui

Anisotropie

Een materiaal wordt anisotroop genoemd wanneer zijn eigenschappen niet in iedere richting dezelfde zijn.

Bekijken Precambrium en Anisotropie

Anomalie (filosofie)

Een anomalie is een feit, of verschijnsel, of tegenspraak in een theorie die binnen een bepaald model of paradigma niet verklaard kan worden.

Bekijken Precambrium en Anomalie (filosofie)

Anorganische chemie

Anorganische scheikunde is de tak van de scheikunde die zich bezighoudt met anorganische chemische verbindingen; dat wil zeggen met verbindingen die normaal gesproken geen koolstofatomen bevatten, zoals mineralen, zouten, en metalen, maar ook water.

Bekijken Precambrium en Anorganische chemie

Anorganische verbinding

zuurstof. Anorganische verbindingen zijn verbindingen die geen organische verbinding zijn, en dus geen covalente binding tussen een koolstof- en een waterstofatoom bevatten.

Bekijken Precambrium en Anorganische verbinding

Anorthiet

Anorthiet Het mineraal anorthiet is een calcium-aluminium-tectosilicaat met de chemische formule CaAl2Si2O8.

Bekijken Precambrium en Anorthiet

Anorthosiet

Een maananortosiet. Anorthosiet is een intermediair (noch uitgesproken felsisch, noch mafisch) dieptegesteente dat bestaat uit meer dan 90% plagioklaas.

Bekijken Precambrium en Anorthosiet

Anoxisch

Anoxisch is zonder zuurstof.

Bekijken Precambrium en Anoxisch

Antarctica

Antarctica is het continent rond de zuidpool van de Aarde.

Bekijken Precambrium en Antarctica

Apatiet

Een apatiet kristal aan de voorkant en het midden op kersenrood rhodochrosiet kristal, paarse fluoriet blokjes, kwarts en een paar blokjes van messing-gele pyriet Apatiet is de naam voor een mineraalgroep; de samenstelling van apatiet kan verschillen.

Bekijken Precambrium en Apatiet

Apolloprogramma

Insigne van Apollo Het Apolloprogramma was tussen 1961 en 1972 een ruimtevaartprogramma van de Amerikaanse lucht- en ruimtevaartorganisatie NASA om de mens op de Maan te laten landen.

Bekijken Precambrium en Apolloprogramma

Appalachen

De Appalachen (Engels: Appalachian Mountains) zijn een middelgebergte in het oosten van Noord-Amerika met afgeronde topzones.

Bekijken Precambrium en Appalachen

Aragoniet

Het mineraal aragoniet is een calciumcarbonaat met chemische formule CaCO3.

Bekijken Precambrium en Aragoniet

Archaea

Archaea (enkelvoud archaeon) vormen een domein van eencellige micro-organismen.

Bekijken Precambrium en Archaea

Archeïcum

Artistieke impressie van een landschap in het Archeïcum. Het geologisch tijdvak van het Archeïcum (ook Archaïcum of Archeozoïcum (Engels: Archean of Archaean)) is een eon in de vroege geschiedenis van de Aarde, dat duurde van 4 tot 2,5 miljard jaar (2,5 Ga) geleden.

Bekijken Precambrium en Archeïcum

Argon

Argon is een scheikundig element met symbool Ar en atoomnummer 18.

Bekijken Precambrium en Argon

Arizona (staat)

Arizona, officieel de Staat van Arizona (Engels: State of Arizona), is een van de vijftig staten van de Verenigde Staten van Amerika.

Bekijken Precambrium en Arizona (staat)

Arkose

Arkose met K-veldspaat (geel) en kwarts (grijs) Arkose is een type zandsteen, een geconsolideerd afzettingsgesteente met een korrelgrootte tussen 0,063 en 0,200 mm.

Bekijken Precambrium en Arkose

Artefact (archeologie)

Etruskische ''anathema'' van een ''kouros''. Herkomst Chiusi. ca. 550-530 v.C. British Museum, Londen Een artefact (Latijn: arte factum, kunstmatig gemaakt) is ieder verplaatsbaar object in de archeologie dat door de mens is vervaardigd, bewerkt en/of gebruikt.

Bekijken Precambrium en Artefact (archeologie)

As (vulkaan)

Mount Cleveland met aspluim As is in de vulkanologie alle tefra (vulkanische brokstukken) kleiner dan 2 mm.

Bekijken Precambrium en As (vulkaan)

Ascomyceten

Ascomyceten (Ascomycota), ook wel zakjeszwammen genoemd, zijn een stam in het rijk der schimmels.

Bekijken Precambrium en Ascomyceten

Asthenosfeer

Aarddoorsnede (5: Asthenosfeer) De asthenosfeer (Grieks: ἀσθενός.

Bekijken Precambrium en Asthenosfeer

Astrobiologie

Bij astrobiologie of exobiologie wordt op andere hemellichamen dan de Aarde onderzoek gedaan naar het mogelijk voorkomen van leven en naar de voorwaarden voor het ontstaan van het leven.

Bekijken Precambrium en Astrobiologie

Astrofysica

NGC 4414, een typisch spiraalvormig sterrenstelsel op zo'n 60 miljoen lichtjaar afstand en met een diameter van ongeveer 56.000 lichtjaar. De astrofysica is specifiek het deel van de astronomie dat de processen die zich afspelen in sterren probeert te verklaren met natuurkundige wetten en meer in het algemeen de processen die in het heelal waarneembaar zijn probeert te verklaren.

Bekijken Precambrium en Astrofysica

Astronomie

Paranal-observatorium in Chili Astronomie of sterrenkunde is de natuurwetenschap die zich bezighoudt met de waarneming en bestudering van alle fenomenen buiten de atmosfeer van de Aarde.

Bekijken Precambrium en Astronomie

Astronomische eenheid

De astronomische eenheid (AE, internationaal au of ua) is een afstandsmaat die vrijwel gelijk is aan de gemiddelde afstand tussen de Aarde en de Zon, ongeveer 149,6 miljoen kilometer.

Bekijken Precambrium en Astronomische eenheid

Astronoom

Carolyn Shoemaker met de 18-inch Schmidt telescoop van het Palomar-observatorium Mandeville's Travels'', ca. 1400) alt.

Bekijken Precambrium en Astronoom

Athabascameer

Het Athabascameer (Engels: Lake Athabasca) is een meer in Canada en ligt in het noorden van de Canadese provincies Saskatchewan en Alberta tussen 58° en 60° NB en tussen 106° en 113° WL.

Bekijken Precambrium en Athabascameer

Atlantische Oceaan

De Atlantische Oceaan is de oceaan die de continenten Afrika en Europa in het oosten scheidt van de continenten Noord- en Zuid-Amerika in het westen.

Bekijken Precambrium en Atlantische Oceaan

Atmosfeer (astronomie)

Venus De atmosfeer is in de astronomie het totaal van de omhullende gassen die zich om een vast hemellichaam bevinden.

Bekijken Precambrium en Atmosfeer (astronomie)

Atmosfeer (eenheid)

De atmosfeer is een verouderde eenheid van druk, overeenkomend met de gemiddelde luchtdruk op zeeniveau.

Bekijken Precambrium en Atmosfeer (eenheid)

Atoom

Een atoom (Oudgrieks: ἄτομος, atomos‚ ondeelbaar) is het uiterst kleine kenmerkende onderdeel van een chemisch element, bestaande uit een kern en een of meer elektronen.

Bekijken Precambrium en Atoom

Augiet

Augiet is een mafisch mineraal met chemische formule (Ca,Na)(Mg,Fe,Al)(Al,Si)2O6.

Bekijken Precambrium en Augiet

Australië (land)

Australië (Engels: Australia), officieel het Gemenebest van Australië (Commonwealth of Australia), is een land op het zuidelijk halfrond bestaande uit het Australische vasteland en een groot aantal eilanden in de Indische en Grote Oceaan, waarvan Tasmanië (ten zuidoosten) het grootste is.

Bekijken Precambrium en Australië (land)

Azijnzuur

Azijnzuur (systematische naam ethaanzuur) is een zwak zuur met een kenmerkende stekende geur.

Bekijken Precambrium en Azijnzuur

Baan (hemellichaam)

Een baan rond een hemellichaam is de beweging die ruimtevaartuigen zoals kunstmanen en ruimtestations, maar ook manen en planeten, rond een (ander) hemellichaam uitvoeren.

Bekijken Precambrium en Baan (hemellichaam)

Bacteriën

De bacteriën (Bacteria of Eubacteria) vormen een domein van eencellige, soms in kolonies levende micro-organismen.

Bekijken Precambrium en Bacteriën

Baddeleyiet

Het mineraal baddeleyiet is een zeldzaam zirkonium-oxide met de chemische formule ZrO2.

Bekijken Precambrium en Baddeleyiet

Baltica

Baltica is een paleocontinent dat 750 miljoen jaar geleden ontstond bij het uiteenvallen van het voormalig supercontinent Rodinië.

Bekijken Precambrium en Baltica

Baltische staten

Baltische staten. Van noord naar zuid: Estland, Letland en Litouwen Sint-Olafkerk, Tallinn, Estland Sint Peterskerk, Riga, Letland Allerheiligenkerk, Vilnius, Litouwen De Baltische staten of Oostzeelanden (ook wel Balticum genoemd) (Estisch: Balti riigid, Baltimaad, Lets: Baltijas valstis, Litouws: Baltijos valstybės) zijn de landen aan de oostkust van de Oostzee.

Bekijken Precambrium en Baltische staten

Bar (druk)

De bar is een niet-SI-eenheid van druk, maar is wel een blijvend erkende eenheid die heel vaak in de industrie en het dagelijkse leven gebruikt wordt.

Bekijken Precambrium en Bar (druk)

Bariet

Het mineraal bariet (ook wel bariumsulfaat, zwaarspaat, blanc fixe of permanentwit genoemd) is een barium-sulfaat met de chemische formule BaSO4.

Bekijken Precambrium en Bariet

Barium

Barium is een scheikundig element met symbool Ba en atoomnummer 56.

Bekijken Precambrium en Barium

Basalt (gesteente)

Basalt toegepast in strandhoofd op het strand van Scheveningen Basaltlava Basalt is een mafisch vulkanisch stollingsgesteente dat gevormd wordt door de stolling van lava.

Bekijken Precambrium en Basalt (gesteente)

Batholiet

sill; F.

Bekijken Precambrium en Batholiet

Bètaverval

Onder bètaverval wordt in de kernfysica verstaan een soort radioactief verval, waarbij een bètadeeltje, namelijk een elektron of een positron, wordt uitgestraald (bètastraling).

Bekijken Precambrium en Bètaverval

Bekken (geologie)

Een bekken (ook sedimentair bekken genoemd; Engels: basin) is in de geologie een gebied waar netto accumulatie van sediment door sedimentatie plaatsvindt of plaatsvond.

Bekijken Precambrium en Bekken (geologie)

Benthos

''Diastylis bradyi'', een zeekomma, valt onder de macrobenthos en de endobenthos. Benthos (bijvoeglijk naamwoord: benthisch) is een begrip uit de biologie.

Bekijken Precambrium en Benthos

Berthieriet

Het mineraal berthieriet is een ijzer-antimoon-sulfide met als chemische formule FeSb2S4.

Bekijken Precambrium en Berthieriet

Bestuurlijke indeling van Canada

Canada is op bestuurlijk niveau onderverdeeld in provincies en territoria.

Bekijken Precambrium en Bestuurlijke indeling van Canada

Bihar

Bihar (बिहार) is een deelstaat van India. De staat ligt in het oostelijke deel van het land. De hoofdstad is Patna. De staat had ruim 104 miljoen inwoners in 2011. Bihar is na de staatsherindeling van 2000 de op elf na grootste staat van India en na Uttar Pradesh en Maharashtra de dichtst bevolkte staat van het land.

Bekijken Precambrium en Bihar

Binnen-Mongolië

KFC in Hohhot met tweetalige reclamebord Binnen-Mongolië, ook wel Nei Mongol of Zuid-Mongolië genoemd, is een autonome regio in China, grenzend aan Mongolië en Rusland in het noorden.

Bekijken Precambrium en Binnen-Mongolië

Binnenzee

Een binnenzee, niet te verwarren met randzee, is een nevenzee die door een (nauwe) zeestraat verbonden is met andere zeeën en/of oceanen of een zee die helemaal niet verbonden is met een andere zee en dus volledig ingesloten door land.

Bekijken Precambrium en Binnenzee

Biochemie

Biochemie is de natuurwetenschap op het raakvlak van de biologie en de scheikunde.

Bekijken Precambrium en Biochemie

Biodiversiteit

klaprozen (rood) en kamille Vet over de voordelen van biodiversiteit - Universiteit van Nederland Biodiversiteit of biologische diversiteit is een graad van verscheidenheid aan levensvormen binnen een gegeven ecosysteem, bioom, geografisch gebied of de gehele planeet.

Bekijken Precambrium en Biodiversiteit

Biofilm

Biofilm van ''Staphylococcus aureus'' aan de binnenzijde van een katheter Een biofilm is een laag micro-organismen omgeven door zelfgeproduceerd slijm vastgehecht aan een oppervlak.

Bekijken Precambrium en Biofilm

Biogeochemische kringloop

Biogeochemische of ecologische kringlopen zijn op de planeet aarde de kringlopen, waarmee chemische substanties en energie zich verplaatsen door biotische (biosfeer) en abiotische compartimenten (lithosfeer, atmosfeer en hydrosfeer) van alle aardse ecosystemen, en van de Aarde als geheel.

Bekijken Precambrium en Biogeochemische kringloop

Biogeologie

Biogeologie is de studie van hoe de biosfeer en de lithosfeer op elkaar inwerken.

Bekijken Precambrium en Biogeologie

Biologie

Animalia - Oeros (''Bos primigenius taurus'') Plantae - Tarwe (''Triticum'') Fungi - Gewone morielje (''Morchella esculenta'') Virus - Gammafaag Biologie is de natuurwetenschap die zich richt op organismen, levensprocessen en levensverschijnselen.

Bekijken Precambrium en Biologie

Biomassa

Berg houtsnippers Biomassa is stof van organische oorsprong, geproduceerd door organismen, waaronder planten en dieren.

Bekijken Precambrium en Biomassa

Biomineralisatie

Verweerde dimensiesteen met schelpen, aanwezig bij de Tempel van Zeus in Olympia, Griekenland Biomineralisatie is een proces van biologische afbraak waarbij door organismen mineralen op een gestructureerde manier worden gevormd.

Bekijken Precambrium en Biomineralisatie

Biosfeer

De biosfeer is het gedeelte van de Aarde waar leven mogelijk is en bevindt zich in de hydrosfeer, de atmosfeer en de lithosfeer.

Bekijken Precambrium en Biosfeer

Biotiet

Biotiet of ijzermica is een fylosilicaat waarin de silicaatgroep gebonden is aan kalium, magnesium, ijzer of aluminium.

Bekijken Precambrium en Biotiet

Biotoop

Biotoop van de eland in Noorwegen Een biotoop (Gr: βίος (bíos) - leven, τόπος (tópos) - plaats) is een gebied met een uniform landschapstype (ecotoop) waarin een bepaalde levensgemeenschap met organismen kan gedijen.

Bekijken Precambrium en Biotoop

Blauwalgen

Blauwalgen, ook wel blauwwieren of, formeler, cyanobacteriën zijn een groep van prokaryote organismes.

Bekijken Precambrium en Blauwalgen

Bodem

Bodemprofiel van de bovenlaag van het aardoppervlak De bodem is de bovenste laag van de aardkorst, maar de definitie in de bodemkunde is specifieker, namelijk die laag van de aardkorst die door planten beworteld wordt (de rhizosfeer), of waarin zich bodemvormende processen afspelen.

Bekijken Precambrium en Bodem

Boor (element)

Boor of borium is een scheikundig element met symbool B en atoomnummer 5 (niet te verwarren met bohrium met symbool Bh).

Bekijken Precambrium en Boor (element)

Bovenmeer

Het Bovenmeer (Engels: Lake Superior, Frans: Lac Supérieur) is het grootste van de Grote Meren en ligt op de grens tussen Canada en de Verenigde Staten.

Bekijken Precambrium en Bovenmeer

Brazilië

Brazilië, officieel de Federale Republiek Brazilië of Federatieve Republiek Brazilië (Portugees: República Federativa do Brasil; IPA: bɾaˈziw), is een land in Zuid-Amerika grenzend aan Frans-Guyana, Suriname, Guyana, Venezuela, Colombia, Peru, Bolivia, Paraguay, Argentinië, Uruguay en de Atlantische Oceaan.

Bekijken Precambrium en Brazilië

Breedtegraad

radii. De breedtegraad of latitude is samen met de lengtegraad een geografische positieaanduiding.

Bekijken Precambrium en Breedtegraad

Breuk (geologie)

Verschillende soorten breuken Een breuk is in de geologie een aanduiding voor een discontinue zone in gesteente waarlangs verzet heeft plaatsgevonden.

Bekijken Precambrium en Breuk (geologie)

Breuk (mineraal)

De breuk van een mineraal geeft aan hoe een mineraal breekt als er druk op uitgeoefend wordt.

Bekijken Precambrium en Breuk (mineraal)

Bristol (Verenigd Koninkrijk)

Clifton Suspension Bridge Bristol, officieel: Bristol, City of, is een unitary authority met de officiële titel van city, en een district in het zuidwesten van Engeland met ongeveer 459.252 inwoners (2017).

Bekijken Precambrium en Bristol (Verenigd Koninkrijk)

Brits-Columbia

Brits-Columbia (Engels: British Columbia, kortweg BC, Frans: Colombie-Britannique) is een provincie van Canada.

Bekijken Precambrium en Brits-Columbia

Broeikaseffect

first3.

Bekijken Precambrium en Broeikaseffect

Broeikasgas

Hoge-resolutie-infraroodspectrum van het broeikasgas methaan (CH4) in de gastoestand Infraroodabsorptiespectrum van methaan (CH4) Gemiddelde methaanconcentratie in de troposfeer 2006–2009 Broeikasgassen zijn gassen in de atmosfeer van de Aarde of een andere planeet met het vermogen om warmtestraling te absorberen en geleidelijk in alle richtingen weer af te geven.

Bekijken Precambrium en Broeikasgas

C14-datering

C14-datering of koolstofdatering is een methode van radiometrische datering waarmee de ouderdom van organisch materiaal en ecofacten wordt bepaald met behulp van de isotoop koolstof-14.

Bekijken Precambrium en C14-datering

Calciet

Het mineraal calciet (ook wel kalkspaat) bestaat voornamelijk uit het zout calciumcarbonaat (CaCO3) en is een van de meest voorkomende mineralen in de aardkorst.

Bekijken Precambrium en Calciet

Calcium

Calcium is een scheikundig element met symbool Ca en atoomnummer 20.

Bekijken Precambrium en Calcium

Calciumcarbonaat

Calciumcarbonaat (CaCO3) is het koolzure zout van calcium.

Bekijken Precambrium en Calciumcarbonaat

Calciumoxide

Calciumoxide is een basevormend oxide met als brutoformule CaO.

Bekijken Precambrium en Calciumoxide

Caldeira

Fogo, Kaapverdië La Palma; een caldeira gevormd door erosie Een caldeira (Portugees) of caldera (Spaans) is een grote komvormige krater, gevormd door vulkanische activiteit.

Bekijken Precambrium en Caldeira

Caledonische orogenese

Ligging van de Caledonische gebergtegordel in het Vroeg-Devoon, na afloop van de Caledonische orogenese. De huidige kustlijnen en namen van de verschillende delen van de gebergtegordel zijn aangegeven. Later bewogen deze delen uit elkaar door het ontstaan van de Atlantische Oceaan. De Caledonische orogenese of Caledonische plooiingsfase was een fase van gebergtevorming (een "orogenese") gedurende het Paleozoïcum.

Bekijken Precambrium en Caledonische orogenese

California Institute of Technology

Logo van het California Institute of Technology Een fontein op de campus van Caltech Het laboratorium van Biologische Wetenschappen Millikanbibliotheek van Caltech Het California Institute of Technology, beter bekend als Caltech, is een van de meest prestigieuze technische universiteiten ter wereld.

Bekijken Precambrium en California Institute of Technology

Calymmium

Het geologisch tijdperk Calymmium is de vroegste periode van het era Mesoproterozoïcum, onderdeel van het eon Proterozoïcum.

Bekijken Precambrium en Calymmium

Cambrische explosie

De Cambrische explosie vond plaats nadat het zuurstofniveau in de atmosfeer was toegenomen van 3% tot meer dan 12%. Met de Cambrische explosie wordt het ontstaan aangeduid van veel nieuwe bouwplannen in het dierenrijk tijdens het Cambrium (ongeveer 539 tot 485 miljoen jaar geleden).

Bekijken Precambrium en Cambrische explosie

Cambrium

Het geologisch tijdvak Cambrium (541 ± 1,0 - 485,4 ± 1,9 miljoen jaar (Ma) geleden) is het onderste systeem of de vroegste periode van de era Paleozoïcum.

Bekijken Precambrium en Cambrium

Canada

Canada is een land in het noorden van Noord-Amerika.

Bekijken Precambrium en Canada

Canadese Arctische Eilanden

De Canadese Arctische Eilanden of Canadese Arctische Archipel (Engels: Canadian Arctic Archipelago, Frans: Archipel arctique canadien) van Canada maken deel uit van de Northwest Territories en Nunavut.

Bekijken Precambrium en Canadese Arctische Eilanden

Canberra

Canberra is de federale hoofdstad van het Gemenebest van Australië en ligt in het Australian Capital Territory (Australisch Hoofdstedelijk Territorium).

Bekijken Precambrium en Canberra

Caraïbische Zee

De Caraïbische Zee of Caribische Zee is een zee, grenzend aan de Atlantische Oceaan.

Bekijken Precambrium en Caraïbische Zee

Carbonaat

Structuurformule van het carbonaatanion. Een carbonaat is een (polyatomisch) anion van koolstof en zuurstof, met als brutoformule CO32−.

Bekijken Precambrium en Carbonaat

Carboon

Het Carboon is een periode in de geologische tijdschaal (en een systeem in de stratigrafie) die duurde van 358,9 ± 0,4 tot 298,9 ± 0,2 miljoen jaar geleden (Ma).

Bekijken Precambrium en Carboon

Cartesisch coördinatenstelsel

oorsprong (0,0) in het paars. Een cartesisch (of cartesiaans) coördinatenstelsel is een orthogonaal coördinatenstelsel waarbij de afstand tussen twee coördinaatlijnen constant is.

Bekijken Precambrium en Cartesisch coördinatenstelsel

Cel (biologie)

Rode uicellen onder een microscoop. Levende cellen met gekleurde vacuole, afgestorven met kleurloze vacuole, luchtbel met dikke zwarte rand In de biologie is de cel het kleinste onderdeel van een organisme dat alle genetische informatie van dat organisme bevat.

Bekijken Precambrium en Cel (biologie)

Celdeling

Celdeling is een fysiologisch, anabool proces waarbij een cel zich opsplitst in twee of meer nieuwe cellen.

Bekijken Precambrium en Celdeling

Celkern

mitochondriën oranje en het cytoskelet groen. De celkern of nucleus is het door een membraan omsloten deel van een cel waarin het genetisch materiaal (DNA) is opgeslagen.

Bekijken Precambrium en Celkern

Cellulose

Cellulose is een hoofdbestanddeel van de celwanden van planten.

Bekijken Precambrium en Cellulose

Celmembraan

Schematische voorstelling van een celmembraan zoals ze in eukaryoten voorkomt. In het membraan zijn veel verschillende eiwitten en gespecialiseerde lipiden ingebed die nodig zijn voor functionaliteit en integriteit van de lipide dubbellaag. Het celmembraan, plasmamembraan, plasmalemma of membrana cellularisFriedbichler, M., Friedbichler, I.

Bekijken Precambrium en Celmembraan

Celsius

Celsius' ontwerp Celsius (eerder centigrade genoemd in onder meer het Engels en Frans) is een temperatuurschaal vernoemd naar de Zweedse astronoom Anders Celsius (1701-1744), die een eerste versie van deze schaal (met en verwisseld) voorstelde in 1742.

Bekijken Precambrium en Celsius

Celwand

Bladcellen van sterremos (''Plagiomnium affine'') met celwanden (en chloroplasten) De celwand is een wand die gevormd wordt buiten het membraan van een cel.

Bekijken Precambrium en Celwand

Cenozoïcum

Het Cenozoïcum is de laatste era uit de geologische geschiedenis tussen 66,0 miljoen jaar (Ma) geleden en nu.

Bekijken Precambrium en Cenozoïcum

Charles Darwin

Charles Robert Darwin (Shrewsbury, 12 februari 1809 – Downe, 19 april 1882) was een Engelse autodidact op het gebied van natuurlijke historie, biologie en geologie.

Bekijken Precambrium en Charles Darwin

Chemisch element

Een chemisch of scheikundig element is een stof die met scheikundige middelen en methoden niet in andere stoffen opgesplitst kan worden.

Bekijken Precambrium en Chemisch element

Chemische reactie

Een chemische reactie is het proces waarbij chemische verbindingen (moleculen) of atomen langs chemische weg worden omgezet in andere verbindingen, door het vormen dan wel breken van chemische bindingen.

Bekijken Precambrium en Chemische reactie

Chemotroof

Een chemotroof organisme is een autotroof of heterotroof organisme dat de benodigde energie verkrijgt door oxidatie van chemische verbindingen oftewel chemosynthese.

Bekijken Precambrium en Chemotroof

China

China is een groot land met een zeer lange geschiedenis, een oude beschaving en cultuur in Oost-Azië.

Bekijken Precambrium en China

Chitine

Chitine is een polysacharide (ontdekt door Henri Braconnot in 1811), die voorkomt als bouwstof in de celwanden van schimmels en in het exoskelet van geleedpotigen, zoals insecten, kreeftachtigen en spinnen, waarbij het zorgt voor de stevigheid, ook van de pantsers.

Bekijken Precambrium en Chitine

Chitosan

Schematische voorstelling van de enzymatische synthese van chitosan uit chitine Chitosan is een natuurlijk voorkomende lineaire polysacharide en biopolymeer met antibacteriële werking.

Bekijken Precambrium en Chitosan

Chloroplast

Bladschijfcellen met chloroplasten van het mos ''Plagomnium affine''. Chloroplasten (Oudgrieks: χλωρός, khlōrós, "groen" en πλαστός, plastós, "gevormd") of bladgroenkorrels, zijn groene plastiden, die voorkomen in de cellen van veel soorten planten, algen en bepaalde micro-organismen.

Bekijken Precambrium en Chloroplast

Chromiet

Het mineraal chromiet is een ijzer-chromaat met de chemische formule FeCr2O4.

Bekijken Precambrium en Chromiet

Chroom (element)

Chroom of chromium is een chemisch element met symbool Cr en atoomnummer 24.

Bekijken Precambrium en Chroom (element)

Clade

Clade Een clade (ook wel gespeld als klade) is een groep organismen die alle afstammen van een bepaalde gemeenschappelijke voorouder, plus die voorouder zelf.

Bekijken Precambrium en Clade

Cladonia

Cladonia (rendiermossen, bekermossen en heidestaartjes) is een geslacht van korstmossen van ongeveer 350 soorten, ongeveer 50 daarvan worden in Nederland aangetroffen, waarvan er 16 soorten op de Rode Lijst staan.

Bekijken Precambrium en Cladonia

Clostridium

Clostridium is een geslacht van gram-positieve, anaerobe, staafvormige bacteriën, die veroorzakers zijn van onder andere botulisme, tetanus, colitis pseudomembranacea en wondinfecties.

Bekijken Precambrium en Clostridium

Coördinatenstelsel

kwadranten. Het deel van het vlak waarin de x- en de y-coördinaat beide groter zijn dan 0, heet het 1e kwadrant. De vier kwadranten worden in tegenwijzerzin genummerd.Door een coördinatenstelsel wordt een vlak of (algemener) een ruimte zo ingedeeld, dat de plaats van ieder punt in dat vlak of die ruimte eenduidig wordt bepaald door een aantal getallen, die coördinaten van dat punt heten.

Bekijken Precambrium en Coördinatenstelsel

Colorado (staat)

Colorado, officieel de Staat van Colorado (Engels: State of Colorado), is een van de vijftig staten van de Verenigde Staten van Amerika.

Bekijken Precambrium en Colorado (staat)

Computer

Apple II, een van de eerste personal computers Een computer is een apparaat waarmee gegevens volgens formele procedures (algoritmen) kunnen worden verwerkt.

Bekijken Precambrium en Computer

Computertomografie

ventrikels daarin zijn op de grote versie (klik op de foto) net zichtbaar. De bovenste 14 plaatjes zijn gemaakt zonder, de onderste 14 met contraststof. Hierbij is te zien dat de tumor (een medulloblastoom) aankleurt en duidelijk is te onderscheiden. CT-scanner in gebruik Spreiding van CT-scanners bij ziekenhuizen in Vlaanderen (2016).

Bekijken Precambrium en Computertomografie

Condensatie

Condensatie van water op een koude fles Stoommachine van Newcomen, in de encyclopédie Meyers van 1890 De eerste foto van de baan van een positron in een nevelvat. De baan is zichtbaar als een gebogen lijn, in het midden is een loden plaat zichtbaar. Condensatie is de faseovergang van gas- of damp-vorm naar vloeistof en is het tegenovergestelde van verdampen.

Bekijken Precambrium en Condensatie

Conglomeraat (geologie)

Fan-conglomeraat in Death Valley, Verenigde Staten. Conglomeraat is een sedimentair gesteente bestaand uit grind (groter dan 64 mm) in een fijnere matrix.

Bekijken Precambrium en Conglomeraat (geologie)

Congo-Kinshasa

Congo (uitspr.: ˈkɔŋɣo), officieel de Democratische Republiek Congo, kortweg DRC (Frans: République démocratique du Congo), is een land in centraal Afrika.

Bekijken Precambrium en Congo-Kinshasa

Connecticut

Connecticut is een staat van de Verenigde Staten.

Bekijken Precambrium en Connecticut

Continentale collisie

Continentale collisie of continent-continent collisie (collisie betekent botsing) is het proces dat in de platentektoniek optreedt als twee continenten tegen elkaar "botsen", waarna gebergtevorming of orogenese kan optreden.

Bekijken Precambrium en Continentale collisie

Continentale lithosfeer

Doorsnede van de aardkorst:1 - continentale lithosfeer;2 - oceanische lithosfeer met oceaan erboven;3 - asthenosfeer. De continentale lithosfeer is het type lithosfeer onder continenten en het continentale plat.

Bekijken Precambrium en Continentale lithosfeer

Cryogenium

Het geologisch tijdperk Cryogenium (vroeger Cryogenien of Cryogeniaan), is een periode van de era Neoproterozoïcum, onderdeel van het eon Proterozoïcum.

Bekijken Precambrium en Cryogenium

Crypticum

Het geologisch tijdvak Crypticum (van "cryptisch", "verborgen") is een onofficiële indeling in de geologische tijdschaal van de Maan.

Bekijken Precambrium en Crypticum

Cummingtoniet

Het mineraal cummingtoniet is een magnesium-ijzer-inosilicaat met de chemische formule Fe2Mg5Si8O22(OH)2.

Bekijken Precambrium en Cummingtoniet

Cyclotron

M. Stanley Livingston (L) en Ernest O. Lawrence voor een 27-inch cyclotron van het Radiation Laboratory aan de Universiteit van Californië Een cyclotron is een circulaire deeltjesversneller, een machine die elektrisch geladen (sub)atomaire deeltjes (vnl. ionen, atoomkernen) een hoge snelheid geeft.

Bekijken Precambrium en Cyclotron

Cyclus

Een cyclus (of kringloop) is een zichzelf herhalend proces of een afzonderlijke periode in zo'n proces.

Bekijken Precambrium en Cyclus

Cytokinese

elektronenmicroscopische afbeelding van een delende dierlijke cel; de mitose is voltooid en de celdeling en cytokinese zijn bijna voltooid. De pijl wijst de plaats aan waar bij een van de celkernen een centrosoom nog zichtbaar is. Cytokinese is de deling van het cytoplasma van een cel en is geen onderdeel van de kerndeling (mitose en meiose).

Bekijken Precambrium en Cytokinese

Cytoplasma

Het cytoplasma is de volledige inhoud van een cel, met uitzondering van de celkern.

Bekijken Precambrium en Cytoplasma

Cytoskelet

Het cytoskelet of celskelet is een netwerk van vezels en buisjes dat de cel stevigheid, vorm en beweeglijkheid geeft.

Bekijken Precambrium en Cytoskelet

Daciet

Het stollingsgesteente daciet is een felsisch uitvloeiingsgesteente met tussen 63 en 68% silica.

Bekijken Precambrium en Daciet

Dagzoom

Een dagzoom is de plek waar een gesteentelaag of andere geologische structuur aan het oppervlak ligt.

Bekijken Precambrium en Dagzoom

Dal (aardrijkskunde)

Alpbachtal in Oostenrijk Gulp in Slenaken Een dal is een langgerekte laagte, inzinking of verdieping in het landschap tussen bergen, heuvels of hoogvlakten.

Bekijken Precambrium en Dal (aardrijkskunde)

Dampdruk

Weergave van de dampdruk van verschillende stoffen Dampdruk (ook wel dampspanning) is de druk die de damp van een stof op de wanden van een gesloten ruimte uitoefent.

Bekijken Precambrium en Dampdruk

Datering

De datering of ouderdomsbepaling van vondsten is zowel in de archeologie, de geologie als de paleontologie een belangrijk probleem.

Bekijken Precambrium en Datering

Deuterium

Deuterium of 2H (occasioneel waterstof-2 genoemd) is een stabiele isotoop van waterstof met in de atoomkern een proton en een neutron.

Bekijken Precambrium en Deuterium

Devoon

Het Devoon is een periode in de geologische tijdschaal (en een systeem in de stratigrafie) die duurde van 419,2 ± 3,2 tot 358,9 ± 0,4 miljoen jaar (Ma) geleden.

Bekijken Precambrium en Devoon

Diamant

Diamant (Oudgrieks: ἀδάμας of adamas, "onverslaanbaar") is een allotrope verschijningsvorm van koolstof die als delfstof aangetroffen wordt, maar ook in laboratoria gemaakt kan worden.

Bekijken Precambrium en Diamant

Diatomeeën

''Odontella aurita'' onder de microscoop Diatomeeën of kiezelwieren (Bacillariophyceae) zijn een grote groep van eencellige algen met een exoskelet van siliciumdioxide (SiO2).

Bekijken Precambrium en Diatomeeën

Dieptegesteente

kristallen zijn kwarts, de zalmroze kaliveldspaat. Dieptegesteente, plutoniet (afgeleid van de Romeinse god van de onderwereld, Pluto) of plutonisch, magmatisch, intrusief of abyssisch gesteente is stollingsgesteente dat diep onder het aardoppervlak is gestold.

Bekijken Precambrium en Dieptegesteente

Dieren (biologie)

De dieren (Animalia) vormen een rijk van meercellige levende wezens die tot de eukaryoten behoren.

Bekijken Precambrium en Dieren (biologie)

Digitale camera

Een compactcamera van Canon Een digitale spiegelreflexcamera van Pentax Een digitale camera of digitaal fototoestel is een camera waarbij de beeldvorming niet op film maar door middel van een lichtgevoelige sensor (Charge Coupled Device.

Bekijken Precambrium en Digitale camera

Dikarya

Dikarya is een omvangrijke groep van hogere schimmels bestaande uit de zustergroepen Ascomycota en Basidiomycota.

Bekijken Precambrium en Dikarya

Dimethylamine

Dimethylamine is een organische verbinding met als brutoformule C2H7N.

Bekijken Precambrium en Dimethylamine

Diopsied

Het mineraal diopsied is een calcium-magnesium-inosilicaat met de chemische formule CaMgSi2O6.

Bekijken Precambrium en Diopsied

Dioriet

Het stollingsgesteente dioriet is een redelijk mafisch diepte- en ganggesteente met tussen de 52 en 63% silica.

Bekijken Precambrium en Dioriet

Distaal (anatomie)

Distaal is de plaatsaanduiding van een lichaamsonderdeel dat verder van het centrum van het lichaam ligt dan een ander lichaamsdeel.

Bekijken Precambrium en Distaal (anatomie)

Distikstofmonoxide

Distikstof(mono)oxide, voorheen stikstofoxidule, triviale naam lachgas, is een anorganische verbinding van stikstof en zuurstof met als brutoformule N2O.

Bekijken Precambrium en Distikstofmonoxide

Doleriet

Het stollingsgesteente doleriet, ook wel diabaas genoemd, is een mafisch ganggesteente met tussen 48 en 52% silica.

Bekijken Precambrium en Doleriet

Dolomiet

Dolomiet of bitterspaat is een carbonatisch mineraal; calcium-magnesium-carbonaat met de chemische formule CaMg(CO3)2.

Bekijken Precambrium en Dolomiet

Domein (biologie)

In de biologie is het domein de hoogste taxonomische rang, het hoogste taxonomische niveau waarin het leven wordt ingedeeld.

Bekijken Precambrium en Domein (biologie)

Driedimensionaal

Overzicht van de dimensies in de meetkunde Een kubus met ribbe d 3D-ontwerp van de RandstadRail Driedimensionaal of 3D is een meetkundige omgeving die in drie richtingen, met drie dimensies beschreven wordt.

Bekijken Precambrium en Driedimensionaal

Druk (grootheid)

Druk; de drukkracht per oppervlakte waar het op werkt. psi In de natuurkunde is druk de drukkracht per oppervlakte-eenheid.

Bekijken Precambrium en Druk (grootheid)

Dynamica

In de natuurkunde is de dynamica of krachtenleer de tak van de klassieke mechanica die zich bezighoudt met de beweging van een natuurkundig lichaam (voorwerp), als gevolg van krachten die op het voorwerp inwerken.

Bekijken Precambrium en Dynamica

Eb

Laagwater in Bretagne Eb is een fase van het getij waarbij het zeewater daalt of afgaat.

Bekijken Precambrium en Eb

Eclogiet

granaten met pyroop tot almandien samenstelling (het rode mineraal), kyaniet (helderblauw), kwarts (melkwit, waarschijnlijk coësiet geweest) en een paar fengiet mica's bovenaan (goudwit). Het gesteente eclogiet is mafisch (basaltisch) van chemische samenstelling.

Bekijken Precambrium en Eclogiet

Ecologie

Ecologie of oecologie is een biologische vakwetenschap.

Bekijken Precambrium en Ecologie

Ecosysteem

Een ecosysteem of oecosysteem is een natuurlijk systeem dat bestaat uit alle organismen die in een bepaald gebied voorkomen.

Bekijken Precambrium en Ecosysteem

Ectasium

Het geologisch tijdperk Ectasium is een periode van het era Mesoproterozoïcum, onderdeel van het eon Proterozoïcum.

Bekijken Precambrium en Ectasium

Edelgas

Een edelgas is een scheikundig element uit de edelgasgroep van het periodiek systeem.

Bekijken Precambrium en Edelgas

Ediacarium

Het Ediacarium (Engels: Ediacaran) is een tijdperk in de geologische tijdschaal.

Bekijken Precambrium en Ediacarium

Eencellige

pantoffeldiertje. Eencelligen zijn organismen die overeenkomen in het kenmerk dat ze uit één cel bestaan.

Bekijken Precambrium en Eencellige

Eiwitten

α-helices toont Eiwitten of proteïnen vormen een grote klasse van biologische moleculen, die bestaan uit polymere ketens van aminozuren.

Bekijken Precambrium en Eiwitten

Ejecta

Ejecta of efflata (enkelvoud: ejectum, respectievelijk efflatum) is een Latijnse aanduiding voor het uitgeworpen materiaal van een, door een komeet of meteoriet veroorzaakte, inslag of van een vulkaanuitbarsting.

Bekijken Precambrium en Ejecta

Elektromagnetisme

Elektromagnetisme is de fysica van het elektromagnetische veld: een vectorveld dat heel de ruimte beslaat en bestaat uit twee componenten: het elektrisch veld en het magnetisch veld.

Bekijken Precambrium en Elektromagnetisme

Elektron

Het elektron (Oudgrieks:, betekenis: barnsteen dat door wrijving elektrisch geladen werd) is een negatief geladen elementair deeltje, dat gebonden kan zijn, bijvoorbeeld in een atoom, of zich vrij in de ruimte kan bevinden.

Bekijken Precambrium en Elektron

Elektronenmicroscopie

Elektronenmicroscoop Elektronenmicroscopisch beeld van een vlo Elektronenmicroscopie is een techniek die gebruikmaakt van een bundel elektronen om het oppervlak of de inhoud van objecten af te beelden.

Bekijken Precambrium en Elektronenmicroscopie

Elementair deeltje

Een elementair deeltje is een deeltje dat niet in andere deeltjes is te splitsen.

Bekijken Precambrium en Elementair deeltje

Emissie (natuurkunde)

In de natuurkunde verstaat men onder emissie (uit het Latijn: emittere.

Bekijken Precambrium en Emissie (natuurkunde)

Empirisch onderzoek

Empirisch onderzoek omvat elke wetenschappelijke onderzoeksactiviteit die directe, eigen waarnemingen gebruikt.

Bekijken Precambrium en Empirisch onderzoek

Endosymbiose

Endosymbiose is het verschijnsel waarbij een organisme (de endosymbiont) symbiotisch leeft in de cellen of in het lichaam van een gastheerorganisme.

Bekijken Precambrium en Endosymbiose

Enstatiet

De pyroxenen (inosilicaten) enstatiet (chemische formule MgSiO3) en ferrosiliet (Fe2+MgSiO3) vormen een complete vaste oplossingsreeks en zijn veel voorkomende gesteentevormende mineralen in stollings- en metamorfe gesteenten, en ook in meteorieten.

Bekijken Precambrium en Enstatiet

Enzym

triosefosfaatisomerase (TIM). Model van het enzym purinenucleosidefosforylase (PNP) Een enzym (Oudgrieks: ἐν en in, ζύμη zúme gist) is een macromoleculaire katalysator die een specifieke chemische reactie in een levend wezen kan laten verlopen.

Bekijken Precambrium en Enzym

Eoarcheïcum

Het geologisch tijdvak Eoarcheïcum (ook: Eoarchaïcum) is de vroegste/onderste era van het eon Archeïcum, dat duurde van 3,8 Ga tot 3,6 Ga.

Bekijken Precambrium en Eoarcheïcum

Eoceen

Het Eoceen (Oudgrieks: ἠώς (ḗōs).

Bekijken Precambrium en Eoceen

Eolisch proces

Eolisch transport van fijn sediment in poolwoestijn-omstandigheden. Rechts is een wolk fijn stof te zien. Onder soortgelijke omstandigheden is in het Weichselien in Noord-Europa löss afgezet. Locatie: aan de voet van de Askja op IJsland. De berg Herðubreið is links op de foto te zien. Een eolisch proces is een geomorfologisch proces waarbij een landvorm wordt gevormd door de werking van de wind.

Bekijken Precambrium en Eolisch proces

Eon (geologie)

Een eon is een zeer lang tijdperk in de geologische tijdschaal.

Bekijken Precambrium en Eon (geologie)

Era (tijdperk)

Een era of hoofdtijdperk is een onderdeel van de geologische tijdschaal.

Bekijken Precambrium en Era (tijdperk)

Erosie

Erosie Erosie is het proces van slijtage van een vast oppervlak waarbij materiaal wordt verplaatst of geheel verdwijnt.

Bekijken Precambrium en Erosie

Erts (mineraal)

Banded iron formation-ijzererts Mangaanerts (de liniaal geeft een idee van de grootte) Gouderts (de liniaal geeft een idee van de grootte) Een erts is een gesteente dat een economisch winbare concentratie van een bepaalde delfstof bevat.

Bekijken Precambrium en Erts (mineraal)

Estuarium

Estuarium van de Río de la Plata op de grens van Uruguay (noorden) en Argentinië (zuiden) Een estuarium is een verbrede, veelal trechtervormige monding van een rivier, waar zoet rivierwater en zout zeewater vermengd worden en zodoende brak water ontstaat, en waar getijverschil waarneembaar is.

Bekijken Precambrium en Estuarium

Ether (scheikunde)

Algemene structuurformule van een ether. Een ether is een organische verbinding van de algemene vorm R-O-R', waarbij de centrale zuurstof een directe binding heeft met twee koolstofatomen die deel zijn van een alkyl- of arylgroep.

Bekijken Precambrium en Ether (scheikunde)

Eubacteriën

Het domein Eubacteria (eubacteriën) vormen een groep van prokaryote organismen (organismen zonder celkern).

Bekijken Precambrium en Eubacteriën

Eukaryoten

Eukaryoten (Eukaryota) zijn een van de drie domeinen waarin de huidige biologische wetenschap het leven indeelt.

Bekijken Precambrium en Eukaryoten

Europium

Europium is een scheikundig element met symbool Eu en atoomnummer 63.

Bekijken Precambrium en Europium

Eustasie

de verandering van het zeeniveau sinds het Cambrium Eustasie is de verandering van het absolute wereldwijde zeeniveau langs de geologische tijdschaal.

Bekijken Precambrium en Eustasie

Evaporatie

Gestandariseerde evaporatiepan in Australië Evapotranspiratie als onderdeel van de waterkringloop In de klimatologie is evaporatie de verdamping van water aan of boven het aardoppervlak.

Bekijken Precambrium en Evaporatie

Evaporiet

Een evaporiet Een evaporiet is een gesteente dat is ontstaan door indamping.

Bekijken Precambrium en Evaporiet

Evenaar

Een bol waarop de evenaar blauw is gekleurd. Deze deelt de bol in twee gelijke helften en kruist de meridianen (geel) onder een hoek van 90°. Net zoals alle andere doorgetrokken lijnen is de evenaar een grootcirkel. De evenaar, evennachtslijn of equator is een breedtecirkel op het aardoppervlak in de vorm van een grootcirkel midden tussen de polen.

Bekijken Precambrium en Evenaar

Evolutie

Evolutie is, via het Frans, afgeleid van het Latijnse werkwoord evolvere: "zich ontrollen".

Bekijken Precambrium en Evolutie

Exponentiële groei

Grafiek met 3 curves. Rood lineaire groei, blauw kubische (derdemachts) groei en groen exponentiële groei Exponentiële groei is een toename evenredig aan de eigen omvang.

Bekijken Precambrium en Exponentiële groei

Extrusief gesteente

Hawaii Extrusief gesteente of uitvloeiingsgesteente is in de petrologie een stollingsgesteente dat aan het aardoppervlak is gevormd.

Bekijken Precambrium en Extrusief gesteente

Facultatief anaeroob organisme

1.

Bekijken Precambrium en Facultatief anaeroob organisme

Fagocytose

miltvuurbacteriën (oranje) Fagocytose (v. Gr. phagein.

Bekijken Precambrium en Fagocytose

Familie (biologie)

In de biologie is een familie (Latijn: familia) een van de belangrijkste taxonomische rangen, na soort en geslacht.

Bekijken Precambrium en Familie (biologie)

Fauna (overzichtswerk)

Fauna Een fauna is een systematische opsomming van taxa van dieren die in een omschreven gebied of tijdperk voorkomen.

Bekijken Precambrium en Fauna (overzichtswerk)

Felsisch

Felsisch (van Engels: feldspar - veldspaat) of (verouderd) zuur slaat in de geologie op gesteenten of mineralen die relatief veel silica (SiO2) en relatief weinig magnesium of ijzer bevatten.

Bekijken Precambrium en Felsisch

Fenotype

Verschillende fenotypes van de tweekleppigensoort ''Donax variabilis'' Het fenotype is het totaal van alle waarneembare eigenschappen (kenmerken) van een organisme.

Bekijken Precambrium en Fenotype

Finland

Finland (Fins: Suomi; Zweeds: Finland; Samisch: Suopma), officieel de Republiek Finland, is een staat in Noord-Europa met inwoners.

Bekijken Precambrium en Finland

Fluviatiel proces

Een fluviatiel proces is in een geomorfologisch proces onder de werking van een stromend medium.

Bekijken Precambrium en Fluviatiel proces

Foraminifera

Foraminifera, Granuloreticulosa of foraminiferen (of populair Anglo-Amerikaans: forams) zijn eukaryote eencelligen met een uitwendig kalkskelet, dat meestal is opgebouwd uit kamers.

Bekijken Precambrium en Foraminifera

Fosfaat

Structuurformule van het fosfaation (PO43−) Fosfaat (PO43−) is de chemisch gebonden vorm waarin het element fosfor het meest in verbindingen voorkomt.

Bekijken Precambrium en Fosfaat

Fosfor

Witte fosfor in water Fosfor is een scheikundig element met symbool P en atoomnummer 15.

Bekijken Precambrium en Fosfor

Fossiel

Een boorkern met een kokkelsoort uit het Plioceen Fossielen zijn alle resten en sporen van planten en dieren die geconserveerd zijn in gesteente.

Bekijken Precambrium en Fossiel

Fossiele overgangsvorm

Een fossiele overgangsvorm is een fossiel van een organisme dat primitieve kenmerken bezit in vergelijking met de meer afgeleide levensvormen waarmee het direct verwant is.

Bekijken Precambrium en Fossiele overgangsvorm

Fotochemie

Illustratie van het elektromagnetisch spectrum. Zie ook het zichtbare spectrum, en de ultraviolette en infrarode regionen. Fotochemie is het deelgebied van de scheikunde dat zich bezighoudt met de invloed van licht op chemische reacties.

Bekijken Precambrium en Fotochemie

Foton

Feynmandiagram van twee elektronen die elkaar afstoten doordat zij een foton uitwisselen. Fotonen (Oudgrieks:, phōs, licht) zijn elementaire deeltjes uit het standaardmodel van de deeltjesfysica.

Bekijken Precambrium en Foton

Fotosfeer

De lagen van de zon. Laag 4 is de fotosfeer. De fotosfeer is de diepste laag van de atmosfeer van een ster, zoals de zon.

Bekijken Precambrium en Fotosfeer

Fotosynthese

Fotosyntheseformule Fotosynthese (ook: koolstofdioxide-, koolzuur- of koolstofassimilatie) is een vorm van biosynthese, waarbij energie uit zonlicht wordt gebruikt om gasvormig koolstofdioxide om te zetten in de vaste stof glucose.

Bekijken Precambrium en Fotosynthese

Fototroof

Een fototroof organisme is in staat om met behulp van licht als energiebron en de opname van anorganische stoffen te leven.

Bekijken Precambrium en Fototroof

Fouriertransformatie

In de wiskunde, meer bepaald binnen de fourieranalyse, is de (continue) fouriertransformatie een lineaire integraaltransformatie die een functie ontbindt in een continu spectrum van frequenties.

Bekijken Precambrium en Fouriertransformatie

Frequentie

periode) Frequentie drukt uit hoe vaak iets gebeurt of voorkomt binnen een bepaalde tijd of in een zekere ruimte.

Bekijken Precambrium en Frequentie

Fumarole

Een fumarole (Latijn: fumus, rook) is een opening in de aardkorst, vaak in de nabijheid van vulkanen of in vulkanisch actieve gebieden, waar warme tot zeer hete gassen en dampen uit ontsnappen.

Bekijken Precambrium en Fumarole

Fylliet

Fylliet Een fylliet is een metamorf gesteente van gemiddelde graad (tussen leisteen en schist dat als oorsprongsgesteente schalie (of kleisteen)) had.

Bekijken Precambrium en Fylliet

Fyllosilicaat

Een fyllosilicaat of bladsilicaat (vanuit Oudgrieks φύλλον phúllon, blad) is een silicaat waarbij de silicatetraëders volgens een platige structuur gerangschikt zijn.

Bekijken Precambrium en Fyllosilicaat

Fysiologie

Fysiologie is de biologische wetenschap die de levensverrichtingen (zoals de stofwisseling) van organismen bestudeert.

Bekijken Precambrium en Fysiologie

Fytoplankton

Opstoot van ''Emiliania huxleyi'' nabij Zuid-Engeland Fytoplankton (een combinatie van de Griekse woorden, φυτόν (phuton) "plant" en πλαγκτός (planktos) "dwalend") is plankton dat voor de energievoorziening afhankelijk is van fotosynthese.

Bekijken Precambrium en Fytoplankton

Gabbro

Het stollingsgesteente gabbro is een mafisch dieptegesteente met tussen de 48 en 52% silica.

Bekijken Precambrium en Gabbro

Gabon

Gabon (uitspraak: ɣaˈbɔn of ɡaˈbɔn), officieel de Republiek Gabon (Frans: République gabonaise), is een land in Afrika dat grenst aan Equatoriaal-Guinea, Kameroen en Congo-Brazzaville.

Bekijken Precambrium en Gabon

Gameet

Een gameet (.

Bekijken Precambrium en Gameet

Gametofyt

Een gametofyt is, binnen de levenscyclus van planten en algen met geslachtelijke voortplanting, de generatie ('het stadium') die de nieuwe gameten vormt.

Bekijken Precambrium en Gametofyt

Ganggesteente (geologie)

Ganggesteente of gangmineraal (Engels: hypabyssal rocks) is in de geologie een stollingsgesteente dat niet diep onder het aardoppervlak is gestold (dieptegesteente), en niet aan het oppervlak (uitvloeiingsgesteente), maar ertussenin.

Bekijken Precambrium en Ganggesteente (geologie)

Gastheer (biologie)

hooiwagen. parasitair) Een gastheer of waard is in de biologie een organisme dat een ander organisme in of op zich draagt, zoals bij symbiose en parasitisme.

Bekijken Precambrium en Gastheer (biologie)

Gebergtevorming

plateau. Gebergtevorming alias orogenese is een gevolg van de platentektoniek, de bewegingen van platen langs elkaar (zijschuivingsbewegingen), over en onder elkaar (compressieve bewegingen) en uit elkaar (extensionele bewegingen).

Bekijken Precambrium en Gebergtevorming

Gele Zee

Bevolkingsdichtheid langs de Gele Zee kust De Gele Zee (Chinees: 黄海, Koreaans: 서해 of 황해; Kantonees: Wôong Hooi) is het noordelijke deel van de Oost-Chinese Zee, die op zijn beurt deel uitmaakt van de Grote Oceaan.

Bekijken Precambrium en Gele Zee

Gen

Schematische weergave van een gen op een chromosoom. Een gen is in de biologie een stukje erfelijk materiaal, waarmee organismen erfelijke eigenschappen doorgeven aan hun nageslacht.

Bekijken Precambrium en Gen

Genetica

Fosfaat- en desoxyribosegroepen vormen de ruggengraat van deze structuur, waaraan nucleobasen vastzitten, die met de basen van de andere keten verbonden zijn als de treden van een wenteltrap Genetica of erfelijkheidsleer is de biologische wetenschap die erfelijkheid beschrijft en verklaart.

Bekijken Precambrium en Genetica

Genoom

Een deel van DNA-sequentie-prototypificatie van het volledige genoom van een virus Het genoom is de volledige genetische samenstelling van een organisme, cel of virus.

Bekijken Precambrium en Genoom

Geochemie

Geochemie is de natuurwetenschap die principes uit de scheikunde gebruikt om de mechanismen achter grote geologische systemen zoals de aardkorst en oceanen te verklaren.

Bekijken Precambrium en Geochemie

Geofysica

Geofysica is de studie van de natuurkundige verschijnselen die zich voordoen in de Aarde.

Bekijken Precambrium en Geofysica

Geografisch informatiesysteem

GvSIG Een geografisch informatiesysteem (GIS) is een informatiesysteem waarmee (ruimtelijke) gegevens of informatie over geografische objecten, zogeheten geo-informatie kan worden opgeslagen, beheerd, bewerkt, geanalyseerd, geïntegreerd en gepresenteerd.

Bekijken Precambrium en Geografisch informatiesysteem

Geologie

Carl Spitzweg: ''Der Geologe'', omstreeks 1860 Geologische kaart van Engeland en Wales door William Smith uit 1815. Dit was de eerste geologische kaart die met moderne methoden werd getekend. Geologie of aardkunde (van Oudgrieks γῆ.

Bekijken Precambrium en Geologie

Geologisch tijdperk

De geschiedenis van de Aarde wordt ingedeeld in een groot aantal geologische tijdperken.

Bekijken Precambrium en Geologisch tijdperk

Geologische tijdschaal

Engelstalige visuele presentatie van een geologische tijdschaal in de vorm van een spiraal De geologische tijdschaal is de indeling van de geschiedenis van de Aarde in geologische tijdperken.

Bekijken Precambrium en Geologische tijdschaal

Geomorfologie

glaciale processen gevormd worden. Geomorfologie (vaak ook kortweg als morfologie aangeduid) is een tak van de geografie die de vormen van het landschap en de processen die bij het ontstaan daarvan een rol spelen of hebben gespeeld, bestudeert.

Bekijken Precambrium en Geomorfologie

Geslacht (biologie)

Een geslacht of genus (meervoud genera) is een taxonomische rang boven de rang van soort.

Bekijken Precambrium en Geslacht (biologie)

Geslachtelijke voortplanting

Geslachtelijke voortplanting of seksuele reproductie is voortplanting die plaatsvindt wanneer twee verschillende individuen hun DNA bij de bevruchting in de haploïde geslachtscellen (gameten) combineren in een nakomeling.

Bekijken Precambrium en Geslachtelijke voortplanting

Gesteente

Winning van gesteente op het schilderij ''the Quarry'' (Engels voor ''de steengroeve'') van John Frederick Herring senior uit 1858. Gesteente of steen is het vaste, consistente materiaal dat in de ondergrond onder de bodem ligt.

Bekijken Precambrium en Gesteente

Getijde (waterbeweging)

Laatste Kwartier, gemiddeld tij) Eerste Kwartier, bijna doodtij) Mars Het getijde, tij of getij is de periodieke wisseling van de waterstand, en de daarmee samenhangende getijstroom, die op Aarde optreedt als gevolg van de zwaartekracht van de Maan en, in mindere mate, die van de Zon.

Bekijken Precambrium en Getijde (waterbeweging)

Gips

Gips (afgeleid van het Griekse γύψος, "krijt" of "gips") is een mineraal dat grotendeels uit calciumsulfaat (CaSO4) bestaat, een verbinding van het calcium- en het sulfaation.

Bekijken Precambrium en Gips

Glaciaal (tijdperk)

Een glaciaal of ijstijd is een periode in de geschiedenis, waarin het klimaat op aarde aanzienlijk kouder was dan tegenwoordig.

Bekijken Precambrium en Glaciaal (tijdperk)

Glaciaal proces

Geomorfologische verschijnselen die door glaciale processen gevormd worden. Een glaciaal landschap. Een glaciaal proces is een geomorfologisch proces waarbij een landschap wordt gevormd door de werking van gletsjers of een ijskap.

Bekijken Precambrium en Glaciaal proces

Glauconiet

Kerkhofpoort van het afgebroken capucijnenklooster te Rüthen, uit glauconiethoudend zandsteen Het mineraal glauconiet is een fylosilicaat met de chemische formule (K,Na)(Fe3+,Al,Mg)2(Si,Al)4O10(OH)2.

Bekijken Precambrium en Glauconiet

Gletsjer

De Vinciguerra-Gletsjer in het Nationaal park Tierra del Fuego, Argentinië Een gletsjer is een bewegende ijsmassa die gevormd wordt uit sneeuw die op land terechtkomt.

Bekijken Precambrium en Gletsjer

Glijvlak

hexagonaal ijs. Een glijvlak of glijspiegelvlak is in de kristallografie een symmetrie-element dat bestaat uit een spiegelvlak gevolgd door een translatie parallel met dat vlak.

Bekijken Precambrium en Glijvlak

Glucose

Glucose (Oudgrieks: τὸ γλεῦκος gleukos, zoete wijn) is een biologische organische verbinding (een biomolecuul), met brutoformule C6H12O6.

Bekijken Precambrium en Glucose

Glycogeen

Glycogeen Glycogeen is een meervoudig vertakt polymeer van glucose, waarbij de glucose-eenheden, via glycogenese, aan weerszijden aan elkaar zijn gekoppeld.

Bekijken Precambrium en Glycogeen

Gneis

Moen, (Noorwegen) Gneis (uit Oudhoogduits gneistan.

Bekijken Precambrium en Gneis

Golf van Mexico

De Golf van Mexico (Engels: Gulf of Mexico, Spaans: Golfo de México) is een zee in Noord-Amerika.

Bekijken Precambrium en Golf van Mexico

Golflengte

Golflengte De golflengte (symbool: \lambda) van een periodiek verschijnsel is de lengte van een golf.

Bekijken Precambrium en Golflengte

Gondwana (continent)

Ligging van continenten tijdens het Trias Gondwana, ook wel Gondwanaland, was een zuidelijk supercontinent, dat bestond uit gebieden die in de huidige tijd grotendeels op het zuidelijk halfrond liggen, waaronder Antarctica, Zuid-Amerika, Afrika, India en de eilanden in de Indische Oceaan, het continent Australië en eilanden in het westen van de Grote Oceaan.

Bekijken Precambrium en Gondwana (continent)

Gotland

Geologische kaart van Gotland met de Burgsvikformatie in het blauw Gotland - Landsat Boge. Overblijfsel uit de tijd van de Vikingen Gotland is een Zweeds eiland in de Oostzee met ruim 59.000 inwoners (2019).

Bekijken Precambrium en Gotland

Goud

Goud is een scheikundig element met symbool Au (aurum) en atoomnummer 79.

Bekijken Precambrium en Goud

Graan

Verschillende granen en graanproducten Graan is de vrucht van eenzaadlobbige cultuurgewassen uit de familie van de grassen.

Bekijken Precambrium en Graan

Grafiet

Grafiet in de vorm van een grote steen. Naturalis Biodiversity Center Grafiet is een allotrope vorm van het element koolstof.

Bekijken Precambrium en Grafiet

Granaat (mineraal)

Belangrijkste granaat producerende landen De granaatgroep bevat mineralen met een kubisch kristalstelsel en kristallen in de vorm van rombische dodecaëders en trapezoëders.

Bekijken Precambrium en Granaat (mineraal)

Grand Canyon

Uitzicht over de Grand Canyon Satellietfoto van de Grand Canyon, Lake Powell en Lake Mead De Grand Canyon (Spaans: Gran Cañón) is een zeer brede en diepe kloof in het noorden van de Amerikaanse staat Arizona.

Bekijken Precambrium en Grand Canyon

Graniet

Bretagne Graniet is een zuur (of felsisch) stollingsgesteente dat voornamelijk bestaat uit drie mineralen: kwarts, veldspaten (kaliveldspaat en plagioklaas) en mica's (muscoviet en/of biotiet).

Bekijken Precambrium en Graniet

Granodioriet

Het stollingsgesteente granodioriet is een redelijk felsisch diepte- en ganggesteente met tussen de 63 en 68% silica.

Bekijken Precambrium en Granodioriet

Granofier

Het stollingsgesteente granofier is een felsisch ganggesteente, met meer dan 68% silica.

Bekijken Precambrium en Granofier

Great Bear Lake

Het Great Bear Lake of ook wel Groot Berenmeer (soms ook wel Great Bearmeer; Sahtu) is het grootste meer in de Canadese Northwest Territories en het 4e van Noord-Amerika.

Bekijken Precambrium en Great Bear Lake

Great Slave Lake

Great Slave Lake (ook wel Groot Slavenmeer genoemd; een meer correcte vertaling is: "Het grote meer van de Slavey-indianen".) is na het Great Bear Lake, het grootste meer van de Canadese Northwest Territories.

Bekijken Precambrium en Great Slave Lake

Grieks

Het Grieks (Ελληvικά) is een talenfamilie van de Indo-Europese talen.

Bekijken Precambrium en Grieks

Griekse mythologie

Griekse mythologie is het geheel van Oud-Griekse mythen en sagen.

Bekijken Precambrium en Griekse mythologie

Grind

Grind op een strand op Santorini, Griekenland Belgisch-Limburg zijn ontstaan door grindwinning Grind of kiezels is een granulair ('korrelig') afzettingsgesteente.

Bekijken Precambrium en Grind

Groenland

Satellietopname van Groenland Boerderijen in Groenland Groenland en Denemarken Een ijsberg bij het stadje Narsaq. Groenland (Groenlands: Kalaallit Nunaat, "Land van de Groenlanders"; Deens: Grønland) is een eiland gelegen in het Noordpoolgebied en administratief behorend tot het Koninkrijk Denemarken.

Bekijken Precambrium en Groenland

Groenwieren

Groenwieren (Chlorophyta) zijn organismen die verwant zijn aan de planten.

Bekijken Precambrium en Groenwieren

Grote Meren

De vijf Grote Meren vanuit de ruimte right right right De Grote Meren (Engels: Great Lakes) zijn de vijf grote meren op of nabij de grens tussen de Verenigde Staten en Canada.

Bekijken Precambrium en Grote Meren

Grote Oceaan

Reliëf van de oceaanbodem, westkant Reliëf van de oceaanbodem, oostkant In de buurt van Nieuw-Zeeland neemt de oceaanbodem grillige vormen aan De Grote Oceaan of Stille Oceaan (informeel: Stille Zuidzee, soms ook Pacifische Oceaan) is een oceaan die ligt tussen Oost-Azië, Noord- en Zuid-Amerika en Australië.

Bekijken Precambrium en Grote Oceaan

Guizhou

Guizhou is een provincie van China, gelegen in het zuidwestelijke deel van het land.

Bekijken Precambrium en Guizhou

Habitat

Een habitat, leefgebied of leefomgeving omvat alle mogelijke plaatsen waar een bepaald organisme voorkomt.

Bekijken Precambrium en Habitat

Hadeïcum

Het Hadeïcum is het oudste geologisch tijdperk in de geschiedenis van de Aarde.

Bekijken Precambrium en Hadeïcum

Hades

Persephone Persephone Hades (Oudgrieks), ook Haides, Ploutoon, Plouteus of Pluto, Orcus, Dis Pater (Latijn) is een figuur uit de Griekse mythologie.

Bekijken Precambrium en Hades

Hafnium

Hafnium is een scheikundig element met symbool Hf en atoomnummer 72.

Bekijken Precambrium en Hafnium

Haliet

Haliet, ook steenzout of klipzout genoemd, is een mineraal, een halogenide.

Bekijken Precambrium en Haliet

Halveringstijd

De halveringstijd of (als veelgebruikt germanisme afkomstig van Halbwertszeit) halfwaardetijd, t_, is in de scheikunde en de kernfysica de tijd waarna van een oorspronkelijke hoeveelheid stof nog precies de helft over is.

Bekijken Precambrium en Halveringstijd

Haploïdie

Haploïde organismen hebben, in tegenstelling tot diploïde organismen, slechts één exemplaar van ieder chromosoom.

Bekijken Precambrium en Haploïdie

Harvard-universiteit

Harvard Law School De Harvard-universiteit (Engels: Harvard University) is een Amerikaanse particuliere universiteit die hoofdzakelijk in Cambridge (Massachusetts) is gevestigd.

Bekijken Precambrium en Harvard-universiteit

Heelal

Een deel van het heelal Het heelal of universum in de astronomie, ofwel de kosmos in de kosmologie, zijn synoniemen voor alle materie en energie binnen het gehele ruimtetijd-continuüm.

Bekijken Precambrium en Heelal

Helium

Helium is een scheikundig element met symbool He en atoomnummer 2.

Bekijken Precambrium en Helium

Hematiet

Hematiet (van Oudgrieks αἷμα, haima, bloed) is een mineraal dat voornamelijk bestaat uit ferri-oxidekristallen (ijzer(III)oxide, Fe2O3), een van de ijzeroxiden.

Bekijken Precambrium en Hematiet

Hemellichaam

Een hemellichaam of astronomisch object is een voorwerp, een structuur of een samengesteld geheel dat van nature voorkomt in het waarneembare heelal.

Bekijken Precambrium en Hemellichaam

Henan (China)

Henan is een provincie van China met als hoofdstad Zhengzhou.

Bekijken Precambrium en Henan (China)

Heterotroof

Een organisme is een heterotroof organisme als het zijn celmateriaal opbouwt uit voedingsstoffen die het betrekt uit organische stoffen, stoffen afkomstig van andere organismen.

Bekijken Precambrium en Heterotroof

Himalaya

miniatuur De Himalaya, ook wel Himalayagebergte of Himalaya's genoemd (Hindi/Nepali: हिमालय, Himālaya; Tibetaans: ཧི་མ་ལ་ཡ; Urdu: سلسلہ کوہ ہمالیہ, Salsal-kwe-Himalay; Chinees: 喜马拉雅山脉, pinyin: Xǐmǎlāyǎ Shānmài), is een hooggebergte in het midden van Azië.

Bekijken Precambrium en Himalaya

Histogram

Een histogram of kolommendiagram is de grafische weergave van de frequentieverdeling van in klassen gegroepeerde data, afkomstig uit een continue kansverdeling.

Bekijken Precambrium en Histogram

Holotype

Holotype ''Marocaster coronatus'' Een holotype is een van de verschillende mogelijke types in de biologische nomenclatuur.

Bekijken Precambrium en Holotype

Hoornblende

Het mineraal ho(o)rnblende is een calcium-magnesium-ijzer-aluminium-inosilicaat met de chemische formule Ca2(Mg,Fe,Al)5(Al,Si)8O22(OH)2.

Bekijken Precambrium en Hoornblende

Horst (geologie)

Horst en slenk met afschuivingsbreuken Een horst is in de geologie de zijde van een afschuiving die omhoog is bewogen.

Bekijken Precambrium en Horst (geologie)

Hotspot (geologie)

Een hotspot is een plek op een planeet waar vulkanisme plaatsvindt dat niet gerelateerd is aan plaatbewegingen zoals die in de plaattektoniek gelden.

Bekijken Precambrium en Hotspot (geologie)

Huainan

Huainan is na Hefei de grootste stad van de oostelijke provincie Anhui, Volksrepubliek China.

Bekijken Precambrium en Huainan

Hudsonbaai

De Hudsonbaai (Engels: Hudson Bay, Frans: Baie d'Hudson) is een grote binnenzee in noordelijk Canada met een oppervlakte circa 1.200.000 km².

Bekijken Precambrium en Hudsonbaai

Hunan

Hunan is een provincie in het zuiden van China, zuidelijk van het Dongtingmeer (Hunan, betekent ook "zuidelijk van het meer").

Bekijken Precambrium en Hunan

Hydroïdpoliepen

De hydroïdpoliepen (Hydrozoa) zijn een klasse van de neteldieren (Cnidaria), waartoe onder andere de zoetwaterpoliepen en brandkoralen behoren.

Bekijken Precambrium en Hydroïdpoliepen

Hydrologie

De hydrologische cyclus Hydrologie is de studie van de hydrosfeer of wel de studie van het gedrag en de eigenschappen van water in de atmosfeer, op en onder het aardoppervlak.

Bekijken Precambrium en Hydrologie

Hyperstheen

Het mineraal hyperstheen is een magnesium-ijzer-inosilicaat met de chemische formule MgFe2+Si2O6.

Bekijken Precambrium en Hyperstheen

Hypothese

Een hypothese (van Oudgrieks: ὑπόθεσις (hypóthesis), veronderstelling) is in de empirische wetenschap een stelling die (nog) niet bewezen is, en die dient als uitgangspunt voor een experiment of voor een gerichte waarneming.

Bekijken Precambrium en Hypothese

Ichnologie

Bradysaurus voetstap, Fraserburg, Karoo, Zuid-Afrika De ichnologie is de wetenschap van het sporenonderzoek of spoorkunde.

Bekijken Precambrium en Ichnologie

Idaho

Idaho is een van de staten van de Verenigde Staten.

Bekijken Precambrium en Idaho

IJs (water)

IJs IJs is de vaste vorm van water en kan zeer uiteenlopende vormen aannemen, variërend van een ijsberg, gletsjer of ijspegel, tot hagel of sneeuw.

Bekijken Precambrium en IJs (water)

IJskap

Satellietopname van de Antarctische ijskap. Een ijskap is een koepelvormige, aaneengesloten ijsmassa van grote omvang.

Bekijken Precambrium en IJskap

IJskristal

IJskristallen, uitvergroot. IJskristallen, in 1902 gefotografeerd door de amateurweerkundige Wilson Bentley dendrieten, uitvergroot met een rasterelektronenmicroscoop. Een ijskristal of sneeuwkristal is een kristal, een helder en regelmatig gevormd deeltje van ijs (bevroren water).

Bekijken Precambrium en IJskristal

IJsland

IJsland (IJslands: Ísland) is een eilandstaat ten noordwesten van het Europese vasteland.

Bekijken Precambrium en IJsland

IJstijdvak

Kangerlussuaq. Een ijstijdvak is een periode waarin ijskappen voorkomen op het land. Het voorkomen van ijskappen op Groenland maakt dus dat we per definitie in een ijstijdvak leven. Een ijstijdvak of glaciatie is een geologisch tijdvak waarin ijskappen voorkomen.

Bekijken Precambrium en IJstijdvak

IJzer (element)

IJzer is een scheikundig element met symbool Fe (uit het Latijn: ferrum) en atoomnummer 26.

Bekijken Precambrium en IJzer (element)

IJzererts

IJzerertspellets Dnjepr in Oekraïne Een grote voorraad ijzererts voor de staalindustrie IJzererts is een erts waaruit het metaal ijzer gewonnen kan worden.

Bekijken Precambrium en IJzererts

Illiet

Het mineraal illiet is een gehydrateerd kalium-aluminium-magnesium-ijzer-fylosilicaat met de chemische formule (K,H3O)(Al,Mg,Fe2+)2(Si,Al)4O10.

Bekijken Precambrium en Illiet

Ilmeniet

Het mineraal ilmeniet is een ijzer-titanium-oxide met de chemische formule FeTiO3.

Bekijken Precambrium en Ilmeniet

Incertae sedis

De Latijnse term incertae sedis wordt in de taxonomie gebruikt om aan te geven dat een taxon (zoals soort, genus, familie) niet te plaatsen valt in de classificatie.

Bekijken Precambrium en Incertae sedis

India

India, officieel de Republiek India (Hindi: भारत गणराज्य, Bhārat Gaṇarājya, Engels: Republic of India), is een land in Zuid-Azië.

Bekijken Precambrium en India

Infrarood

Infraroodlamp Infrarood of infrarode straling, is voor het menselijk oog niet waarneembare elektromagnetische straling, met golflengten tussen circa 780 nanometer (nm) en 1 millimeter (106 nm), dus tussen het (zichtbare) rode licht en de microgolven.

Bekijken Precambrium en Infrarood

Infraroodspectroscopie

Hoge resolutie Infraroodspectrum van waterstofchloride in de gastoestand Infraroodspectroscopie is een vorm van spectroscopie die werkt met het infrarode deel van het elektromagnetisch spectrum.

Bekijken Precambrium en Infraroodspectroscopie

Infrastam

In de zoölogie is een infrastam een taxonomische rang of een taxon in die rang.

Bekijken Precambrium en Infrastam

Inslagkrater

Tycho, gesitueerd in de zuidelijke hooglanden van de Maan Een inslagkrater (of inslagbekken) is een krater (een komvormige of ringvormige landschapsvorm) die in de bodem van een hemellichaam achterblijft na de inslag van een ander hemellichaam.

Bekijken Precambrium en Inslagkrater

Inslagproces

Het inslagproces is een geologisch of geomorfologisch proces waarbij een object vanuit de ruimte op het vaste oppervlak van een planeet, maan of planetoïde inslaat.

Bekijken Precambrium en Inslagproces

Interferometer

Michelson-interferometer Een interferometer is een meetinstrument dat gebruikmaakt van interferentie van licht of andere golven.

Bekijken Precambrium en Interferometer

Interglaciaal

Interglacialen zijn de periodes tussen twee glacialen in.

Bekijken Precambrium en Interglaciaal

Interstellair medium

Het interstellair medium (ISM) is het geheel van de materie (interstellaire materie, ook afgekort als ISM) en energie (interstellair stralingsveld) die zich tussen de sterren in een sterrenstelsel bevindt.

Bekijken Precambrium en Interstellair medium

Intrusie (geologie)

sill; F.

Bekijken Precambrium en Intrusie (geologie)

Ion (deeltje)

Een elektrondensiteitsplot van het nitraation (NO3−). Een ion (uitspraak met klemtoon op o) is een elektrisch geladen atoom of molecuul, een monoatomisch ion, of een groep atomen met een elektrische lading, een zogeheten polyatomisch ion.

Bekijken Precambrium en Ion (deeltje)

Ionisatie

Ionisatie door een botsing tussen een elektron en een atoom Ionisatie is het proces waarbij een atoom of molecuul uit ongeladen toestand een elektron kwijtraakt of er een bijkrijgt, waardoor het verandert in een geladen deeltje, ook wel ion genoemd.

Bekijken Precambrium en Ionisatie

Iowa (staat)

Iowa, officieel de Staat van Iowa (Engels: State of Iowa), is een van de vijftig staten van de Verenigde Staten van Amerika.

Bekijken Precambrium en Iowa (staat)

Iridium (element)

Iridiumfolie Iridium is een scheikundig element met symbool Ir en atoomnummer 77.

Bekijken Precambrium en Iridium (element)

Isotherm proces

oorsprong, hoe hoger de temperatuur. Een isotherm proces is een thermodynamisch proces waarbij de temperatuur van een systeem constant blijft: ΔT.

Bekijken Precambrium en Isotherm proces

Isotoop

Fragment van een isotopenkaart. Isotopen staan op diagonale lijnen van linksboven naar rechtsonder, instabiele nucliden zijn weergegeven met een lichte achtergrond en een gekleurde pijlpunt die de richting van het verval aangeeft. Isotopen zijn atomen van hetzelfde chemische element, en dus met hetzelfde aantal protonen, waarin de aantallen neutronen in de atoomkern verschillend zijn.

Bekijken Precambrium en Isotoop

Jodium (element)

Jodium of jood is een scheikundig element met symbool I en atoomnummer 53.

Bekijken Precambrium en Jodium (element)

Juneau (Alaska)

Juneau is de hoofdstad van de Amerikaanse staat Alaska, gelegen in de smalle strook land (Alaska Panhandle) tussen de Canadese provincie Brits-Columbia en de Stille Oceaan.

Bekijken Precambrium en Juneau (Alaska)

Jupiter (planeet)

Jupiters samenstelling Jupiter is vanaf de zon de vijfde planeet.

Bekijken Precambrium en Jupiter (planeet)

Jura (periode)

De Jura is een periode in de geologie (en een systeem in de stratigrafie) die duurde van ongeveer 201,3 tot 145,0 miljoen jaar (Ma) geleden.

Bekijken Precambrium en Jura (periode)

Kalium

Kalium is een scheikundig element met symbool K en atoomnummer 19.

Bekijken Precambrium en Kalium

Kalium-argonmethode

De kalium-argonmethode is een dateringsmethode op basis van radioactief verval, die geschikt is om de ouderdom van gesteenten te bepalen.

Bekijken Precambrium en Kalium-argonmethode

Kaliveldspaat

De mineralen-reeks kaliveldspaat is een groep van aluminium-tectosilicaten die behoren tot de veldspaten met samenstellingen tussen de eindleden albiet-orthoklaas, met albiet als natrium-houdend en orthoklaas als kalium-houdend uiterste mineraal.

Bekijken Precambrium en Kaliveldspaat

Kalk

Gebluste kalk Kalk is de aanduiding voor een aantal alkalische zouten van calcium, zoals calciumoxide (ook wel ongebluste kalk), calciumhydroxide (gebluste kalk), calciumcarbonaat en calciumwaterstofcarbonaat.

Bekijken Precambrium en Kalk

Kalksteen

Kalksteen, carbonaatgesteente of carbonaatsteen is gesteente dat voornamelijk bestaat uit carbonaatverbindingen en -mineralen.

Bekijken Precambrium en Kalksteen

Kameroen

Paul Biya - president sinds 1982 en daarvoor minister-president sinds 1972 Kameroen (uitspraak: ˌkaməˈrun), officieel de Republiek Kameroen (Frans: République du Cameroun, Engels: Republic of Cameroon), is een land in Centraal-Afrika, ontstaan op 1 januari 1961 door samenvoeging van Frans-Kameroen en een deel van Brits-Kameroen.

Bekijken Precambrium en Kameroen

Kansas (staat)

Kansas is een van de staten van de Verenigde Staten.

Bekijken Precambrium en Kansas (staat)

Karelië

De samenstellende delen van Karelië Karelië (Fins: Karjala; Russisch: Карелия, Karelija) is een historische regio in Noord-Europa, die gedeeltelijk deel uitmaakt van Finland maar voor het grootste deel in Rusland gelegen is.

Bekijken Precambrium en Karelië

Katanga (provincie)

Katanga, van 1971 tot 1997 Shaba genoemd, was sinds 1910 een provincie van Belgisch Congo.

Bekijken Precambrium en Katanga (provincie)

Kelvin (eenheid)

graden Celsius en een Kelvinschaal William Thomson alias Lord Kelvin Vergelijking van temperatuurschalen met het kook- en vriespunt van water en het absolute nulpunt. De kelvin (symbool: K) is de eenheid van thermodynamische temperatuur; een van de zeven basiseenheden van het SI-stelsel.

Bekijken Precambrium en Kelvin (eenheid)

Kenia

Kenia, officieel de Republiek Kenia (Engels: Republic of Kenya, Swahili: Jamhuri ya Kenya), is een staat in Oost-Afrika.

Bekijken Precambrium en Kenia

Kenorland

Kenorland was een supercontinent ten tijde van het Neoarcheïcum.

Bekijken Precambrium en Kenorland

Kentucky

Capitool van Kentucky bij nacht. Kentucky, officieel het Gemenebest Kentucky, is een staat van de Verenigde Staten.

Bekijken Precambrium en Kentucky

Kernsplijting

Kernsplijting (zelden: kernfissie) is in de natuurkunde een proces waarbij een zware onstabiele atoomkern zich deelt of splijt in twee of meer lichtere kernen, waarbij aanzienlijke hoeveelheden energie vrijkomen.

Bekijken Precambrium en Kernsplijting

Kinetische energie

Naarmate een voertuig zwaarder is of sneller rijdt, is zijn kinetische energie groter Kinetische energie of bewegingsenergie is een vorm van energie, eigen aan een bewegend lichaam, vanwege de traagheid van massa.

Bekijken Precambrium en Kinetische energie

Klasse (biologie)

In de taxonomie, de indelingsleer van de systematiek in de biologie, is een klasse een taxonomische rang of een taxon in die rang.

Bekijken Precambrium en Klasse (biologie)

Klei

400.000 jaar oude kleigrond in Estland Kleideeltjes 23.500 maal vergroot Klei is een klastisch sedimentair gesteente, dat voornamelijk bestaat uit lutum, gronddeeltjes kleiner dan 2 µm.

Bekijken Precambrium en Klei

Klimaat

Het klimaat is de gemiddelde weerstoestand (temperatuur, windkracht, bedekkingsgraad en neerslag) over een periode van minimaal 30 jaar.

Bekijken Precambrium en Klimaat

Kola (schiereiland)

Kola (Russisch: Кольский полуостров; Kolski poloeostrov) is een schiereiland in het uiterste noordwesten van Rusland, dat is gelegen tussen de Barentszzee in het noorden en de Witte Zee in het oosten en zuiden.

Bekijken Precambrium en Kola (schiereiland)

Kolonie (biologie)

brandtse aalscholvers in Californië Een kolonie is in de biologie een groep van organismen die tot dezelfde soort behoren en die bij elkaar wonen.

Bekijken Precambrium en Kolonie (biologie)

Komatiiet

Komatiiet is een uitvloeiingsgesteente ontstaan door de stolling van ultramafische lava.

Bekijken Precambrium en Komatiiet

Komeet

Komeet Hale-Bopp op 29 maart 1997 gefotografeerd boven Pazin, Kroatië Schmidt telescoop, belichtingstijd 1 minuut. Uit de foto valt af te leiden dat de zon zich rechtsonder bevindt (want de plasmastaart wijst van de zon af) en dat de komeet zich naar links beweegt (want de stofstaart blijft achter).

Bekijken Precambrium en Komeet

Koningin Maudland

Koningin Maudland (Noors: Dronning Maud Land) is een deel van Oost-Antarctica tussen 20°W en 45°O.

Bekijken Precambrium en Koningin Maudland

Koolstof

Koolstof (Latijn: carbonium) is een scheikundig element met symbool C en atoomnummer 6.

Bekijken Precambrium en Koolstof

Koolstofdioxide

Koolstofdioxide, kooldioxide, ook koolzuurgas, in de 19e eeuw ook koolstofzuurgas genoemd, is een anorganische verbinding van koolstof en zuurstof, met als brutoformule CO2.

Bekijken Precambrium en Koolstofdioxide

Koolstofkringloop

Koolstofkringloop. De zwarte getallen tonen hoeveel miljarden tonnen koolstof (GtC) in de verschillende opslagplaatsen aanwezig zijn. De paarse getallen tonen hoeveel koolstof tussen de verschillende opslagplaatsen per jaar uitgewisseld wordt. N.B.:Vegetatie omvat alle organismen. De koolstofkringloop is de bekendste biogeochemische kringloop en beschrijft alle processen waarmee het element koolstof door het systeem Aarde circuleert.

Bekijken Precambrium en Koolstofkringloop

Koolstofmonoxide

Koolstofmonoxide, koolstofmono-oxide of koolmonoxide, vroeger ook wel kolendamp genoemd, is een polaire anorganische verbinding van koolstof en zuurstof, met als brutoformule CO.

Bekijken Precambrium en Koolstofmonoxide

Koolwaterstof

De vier eenvoudigste koolwaterstoffen Koolwaterstoffen zijn organische verbindingen van uitsluitend waterstof (H) en koolstof (C).

Bekijken Precambrium en Koolwaterstof

Koper (element)

Koper is een scheikundig element met symbool Cu en atoomnummer 29.

Bekijken Precambrium en Koper (element)

Koraal (zoölogie)

Koraal is een verzamelnaam voor zeedieren van de klasse Anthozoa (bloemdieren).

Bekijken Precambrium en Koraal (zoölogie)

Korstmos

''Letharia vulpina'' is een heldergroene korstmos die voorkomt op dode coniferen. Een korstmos ofwel licheen is een schimmel die in mutualistische symbiose samenleeft met een groenwier of met een cyanobacterie, of, zelden, met beide.

Bekijken Precambrium en Korstmos

Kosmologie

Kosmologie is de wetenschap die de globale structuur en de evolutie van het heelal bestudeert.

Bekijken Precambrium en Kosmologie

Krater (landschapsvorm)

Een krater is een komvormige, ringvormige of cirkelvormige landschapsvorm.

Bekijken Precambrium en Krater (landschapsvorm)

Kraton (geologie)

Kratons op de verschillende continenten Een kraton of rompgebergte is in de geologie een stuk zeer oude continentale aardkorst, dat al zeer lange tijd tektonisch "stabiel" is.

Bekijken Precambrium en Kraton (geologie)

Krijt (periode)

Het Krijt is een geologisch tijdperk dat duurde van ongeveer 145 tot 66 miljoen jaar (Ma) geleden.

Bekijken Precambrium en Krijt (periode)

Krijt-Paleogeengrens

Artistieke impressie van de inslag van een grote meteoriet aan het einde van het Krijt De Krijt-Paleogeengrens (ook wel Krijt-Tertiairgrens, afgekort K-Pg-grens of K-T-grens; in het Engels: K-T Boundary) is de overgang tussen de geologische tijdperken Krijt (K) en Paleogeen (Pg).

Bekijken Precambrium en Krijt-Paleogeengrens

Kristal (natuurwetenschappen)

Kristal van amethist-kwarts Schematisch overzicht van de ordening van atomen in kristallijne, polykristallijne en amorfe materie. Een kristal is een hoeveelheid periodiek gerangschikte atomen of moleculen, en dit zowel in twee als in drie dimensies.

Bekijken Precambrium en Kristal (natuurwetenschappen)

Kristalliniteit

Kristalliniteit is een begrip uit de materiaalkunde, dat de mate beschrijft waarin deeltjes binnen een materiaal in een geordende manier zijn opgebouwd.

Bekijken Precambrium en Kristalliniteit

Kristallisatie

Kristallisatie van ijskristallen op een struik na een nachtvorst bij hoge luchtvochtigheid. Kristallisatie of kristalgroei is een ordeningsproces waarbij een vaste fase met translatiesymmetrie (een kristal) ontstaat.

Bekijken Precambrium en Kristallisatie

Kristalstructuur

ionen bestaat, spreekt men van een ionrooster. Veel vaste stoffen hebben een kristalstructuur of kristalrooster.

Bekijken Precambrium en Kristalstructuur

Kromme

hypocycloïdes (blauw en groen) en een cardioïde (rood) parabool Een kromme of curve (Latijn: curvus, gebogen, gekromd) is een in het algemeen niet-rechte lijn, met echter een rechte als bijzonder geval.

Bekijken Precambrium en Kromme

Kuipergordel

De Kuipergordel ligt binnen de Oortwolk De Kuipergordel is een gordel van vele miljarden komeetachtige, uit steen en ijs bestaande objecten, transneptunische objecten genoemd, voorbij de baan van de achtste planeet van het zonnestelsel, Neptunus.

Bekijken Precambrium en Kuipergordel

Kust

Kleine rivier met delta, Tenakee, Zuidoost Alaska NOOA, America's Coastlines Collection Klippen aan de Franse kust De kust is het overgangsgebied tussen het land en de zee.

Bekijken Precambrium en Kust

Kwarts

SEM-afbeelding van kwartsgroei op zand Kwarts is een vorm van siliciumdioxide (SiO2).

Bekijken Precambrium en Kwarts

Kwelder

laagwater, eb, vloed en springtij Kwelder in de Waddenzee, ten noorden van Warffum Brandganzen in de kwelder Kwelder op Texel Een kwelder of zoutmoeras (regionaal: gors, groeze/groes, schol, schor of schorre) is een begroeide buitendijkse landaanwas die bij een gemiddeld hoogwater niet meer onderloopt.

Bekijken Precambrium en Kwelder

Labrador (regio)

Labrador is een regio in Canada, gelegen op het gelijknamige schiereiland.

Bekijken Precambrium en Labrador (regio)

Lagune

Een lagune of strandmeer is een watervlakte tussen het strand en een schoorwal of strandwal aan zee.

Bekijken Precambrium en Lagune

Latijn

Latijn (Lingua Latina) is een Italische taal die oorspronkelijk werd gesproken door de Latijnen, onder wie ook het bekendste Latijnse volk, de Romeinen.

Bekijken Precambrium en Latijn

Laurentia (geologie)

Laurentia is een paleocontinent dat 750 miljoen jaar geleden gevormd werd bij het uiteenvallen van het supercontinent Rodinië.

Bekijken Precambrium en Laurentia (geologie)

Lava

Een 10 meter hoge fontein van pahoehoe-lava op Hawaii Lava is gesteente in vloeibare vorm.

Bekijken Precambrium en Lava

Leisteen

|Dakdekking van leisteen |- |Leisteen |- |Lei met spons ± 1950 |- |Griffel |- |Leisteenmuseum, Llanberis, Wales | Leisteen of schiefer (Engels: slate; Duits: Schiefer) is een metamorf gesteente dat gekenmerkt wordt door een duidelijke, dominante foliatie van afwisselende laagjes kwarts met veldspaat en laagjes mica.

Bekijken Precambrium en Leisteen

Lengtegraad

Lengtegraden Kaart van de wereld gezien vanaf recht boven de Noordpool De geografische lengte, lengtegraad of longitude van een punt op is de hoek tussen het meridiaanvlak van dat punt en het meridiaanvlak van de nulmeridiaan, meestal de meridiaan van Greenwich.

Bekijken Precambrium en Lengtegraad

Leven

Leven is een com­plex van ei­gen­schap­pen en func­ties van ge­or­ga­ni­seer­de we­zens, waarmee ze zichzelf in stand houden.

Bekijken Precambrium en Leven

Levend fossiel

Een levend fossiel is een biologische soort die welbepaalde primitieve kenmerken bezit en amper afwijkt van uitgestorven naaste verwanten, die veelal enkel bekend zijn van fossielen.

Bekijken Precambrium en Levend fossiel

Levenscyclus

De biologische levenscyclus van meercellige organismen met geslachtelijke voortplanting is de volledige opeenvolging van de fasen van groei en ontwikkeling van het moment vanaf de vorming van de eencellige zygote tot aan de vorming van de eencellige haploïde gameten.

Bekijken Precambrium en Levenscyclus

Lichtjaar

Een lichtjaar, (Engels: light-year, symbool ly) is een lengtemaat die wordt gebruikt in de astronomie en kosmologie.

Bekijken Precambrium en Lichtjaar

Limoniet

Het mineraal limoniet is een ijzer- en zuurstofhoudend hydroxide met de chemische formule FeO(OH)·nH2O.

Bekijken Precambrium en Limoniet

Lipide

virussen Lipiden of lipoïden zijn vetten en vetachtige stoffen die in de biochemie een belangrijke rol spelen.

Bekijken Precambrium en Lipide

Lithosfeer

De tektonische platen De lithosfeer of steenschaal is het buitenste gedeelte van de vaste Aarde en is ongeveer 80 km dik (Afhankelijk van of het oceanische of continentale lithosfeer betreft).

Bekijken Precambrium en Lithosfeer

Littoraal

Rotskust op de Faeröer Zandkust in Dominica Het litoraal (.

Bekijken Precambrium en Littoraal

Lood (element)

Atomaire-emissiespectrometrie van lood. Roodlood is een mengsel van Pb(II)-oxide en Pb(IV)-oxide. Lood is een scheikundig element met symbool Pb en atoomnummer 82.

Bekijken Precambrium en Lood (element)

LUCA (evolutie)

Een fylogenetische boom van de drie domeinen van het leven – bacteriën, archaea en eukaryoten – met LUCA aangegeven aan de wortel. De laatste universele gemeenschappelijke voorouder, vaak afgekort als LUCA,LUCA is een Engels acroniem van last universal common ancestor.

Bekijken Precambrium en LUCA (evolutie)

Luchtdruk

De luchtdruk is de druk die lucht uitoefent op voorwerpen, vloeistoffen en gassen die zich in de aardatmosfeer bevinden.

Bekijken Precambrium en Luchtdruk

Luminescentie

Luminescentie Als atomen overgaan van een hogere naar een lagere energietoestand, wordt er soms licht uitgestraald.

Bekijken Precambrium en Luminescentie

Maan

Achterkant van de Maan (foto van Lunar Reconnaissance Orbiter) De Maan is de enige maan (natuurlijke satelliet) van de Aarde en van de manen van het zonnestelsel de vijfde in grootte.

Bekijken Precambrium en Maan

Madagaskar

Madagaskar (uitspraak: madaˈɣɑskɑr), ook wel Malagasië genoemd, officieel de Republiek Madagaskar, is een eiland en een land dat ten oosten van het vasteland van het continent Afrika ligt, ervan gescheiden door Straat van Mozambique.

Bekijken Precambrium en Madagaskar

Madhya Pradesh

Madhya Pradesh (मध्य प्रदेश) is een deelstaat van India.

Bekijken Precambrium en Madhya Pradesh

Mafisch

Mafisch of basisch verwijst in de geologie naar mineralen en gesteenten die relatief veel magnesium (Mg) en ijzer (Fe) bevatten, en relatief weinig silica (SiO2).

Bekijken Precambrium en Mafisch

Magma (gesteente)

Vesuvius in 1774. Olieverf door de Duitse landschapsschilder Jakob Philipp Hackert (1737-1807). Magma is het vloeibare gesteente dat zich onder het aardoppervlak of het oppervlak van een andere aardse planeet bevindt.

Bekijken Precambrium en Magma (gesteente)

Magnesium

Magnesium is een scheikundig element met symbool Mg en atoomnummer 12.

Bekijken Precambrium en Magnesium

Magnetiet

Magnetiet met aanhangende paperclips Magnetiet is een mineraal dat is samengesteld uit ijzer(II,III)oxide met de verhoudingsformule Fe^Fe^2O4.

Bekijken Precambrium en Magnetiet

Magnetisch veld

In de fysica en de elektriciteitsleer is een magnetisch veld een veld dat de ruimte doordringt en dat een magnetische kracht op bewegende elektrische ladingen en magnetische dipolen uitoefent.

Bekijken Precambrium en Magnetisch veld

Magnetisme

Visualisatie van een magnetisch veld, gegenereerd door een magneet, met behulp van ijzervijlsel Ferrovloeistof in een magnetisch veld Magnetisme is een natuurkundig verschijnsel dat zich uit in krachtwerking tussen magneten of andere gemagnetiseerde of magnetiseerbare voorwerpen, en een krachtwerking heeft op bewegende elektrische ladingen, zoals in stroomvoerende leidingen.

Bekijken Precambrium en Magnetisme

Mangaan

Mangaan is een scheikundig element met symbool Mn en atoomnummer 25.

Bekijken Precambrium en Mangaan

Manitoba

Manitoba is een provincie van Canada.

Bekijken Precambrium en Manitoba

Mantelpluim

Numeriek model van stromingen in de mantel. Rode gebieden zijn heter, blauwe kouder. Een mantelpluim (Engels: mantle plume) is een theoretische opwaartse stroming van heet, vast gesteente in de mantel van de Aarde.

Bekijken Precambrium en Mantelpluim

Mare (maanzee)

Een mare (het-woord, meervoud: mária) op de maan is een donkere vlek die vanaf de aarde met het blote oog te zien is.

Bekijken Precambrium en Mare (maanzee)

Marianen

De Marianen (vroeger ook wel Ladrón-eilanden) zijn een Oceanische eilandengroep, onderdeel van de regio Micronesië.

Bekijken Precambrium en Marianen

Marianentrog

Ligging van de Marianentrog De bathyscaaf Trieste, net voor het neerdalen op 23 januari 1960. De Marianentrog is met een diepte van ongeveer 11 kilometer de diepst bekende plek in de oceaan.

Bekijken Precambrium en Marianentrog

Mars (planeet)

Mars is vanaf de zon geteld de vierde planeet van het zonnestelsel, om de zon draaiend in een baan tussen die van de Aarde en die van Jupiter.

Bekijken Precambrium en Mars (planeet)

Massa (natuurkunde)

Massa is een natuurkundige grootheid die een eigenschap van materie, de hoeveelheid van een stof, aanduidt.

Bekijken Precambrium en Massa (natuurkunde)

Massachusetts

Massachusetts, officieel het Gemenebest Massachusetts, is een van de staten van de Verenigde Staten en ligt in de regio New England.

Bekijken Precambrium en Massachusetts

Massadichtheid

De massadichtheid of soortelijke massa (of, als geen verwarring mogelijk is, kortweg dichtheid) van een homogeen materiaal is in de natuur- en scheikunde een intensieve grootheid die uitdrukt hoeveel massa van dat materiaal aanwezig is in een bepaald volume.

Bekijken Precambrium en Massadichtheid

Massaspectrometrie

Een eenvoudige massaspectrometer MS/MS-spectra van een amide Massaspectrometrie is een veelzijdige techniek, die gebruikt kan worden voor de identificatie, kwantificatie en profilering van isotopen, moleculen en molecuulcomplexen in zeer kleine hoeveelheden van chemische en biologische mengsels.

Bekijken Precambrium en Massaspectrometrie

Materie

Materie of stof is een verzamelbegrip voor datgene waaruit het waarneembare universum is opgebouwd; waarneembaar in die zin dat materie massa heeft en plaats (ruimte) inneemt.

Bekijken Precambrium en Materie

Mývatn

Mývatn is een meer in het noorden van IJsland en ligt in een zeer actief vulkanisch gebied.

Bekijken Precambrium en Mývatn

Meer (watervlakte)

Meer Meer in Nederland Een meer is een door land omringde watervlakte, meestal met zoetwater.

Bekijken Precambrium en Meer (watervlakte)

Meercellig organisme

alg ''Pediastrum'' Bladcellen van sterremos (''Plagiomnium affine'') met chloroplasten en celwanden Een meercellig organisme is een organisme dat uit meer dan één cel bestaat.

Bekijken Precambrium en Meercellig organisme

Meetkunde

Een vrouw onderwijst studenten in de meetkunde. In de middeleeuwen was het ongewoon dat een vrouw afgebeeld werd als lerares, vooral omdat de afgebeelde studenten waarschijnlijk monniken zijn. Het is mogelijk dat de vrouw een personificatie van de meetkunde is. De meetkunde, ook wel geometrie (van Oudgrieks: γεωμετρία, γῆ "aarde", μέτρον "maat"), het "meten van de aarde", is het onderdeel van de wiskunde, dat zich bezighoudt met het bepalen van afmetingen, vormen, de relatieve positie van figuren en de eigenschappen van die figuren en van de ruimte waarin ze geplaatst zijn.

Bekijken Precambrium en Meetkunde

Meiose (voortplanting)

Drie typen celdeling De meiose, reductiedeling of rijpingsdeling is een tweedelig delingsproces dat of Gameetgeslachtscellen of sporen produceert.

Bekijken Precambrium en Meiose (voortplanting)

Melkweg (sterrenstelsel)

µm Centrum van de Melkweg gezien door Spitzer Space Telescope. De gemeten golflengtes liggen tussen de 3,6 en 8,0 µm. De Melkweg boven het Paranal-observatorium De componenten van het Melkwegstelsel De Melkweg, het Melkwegstelsel of het galactisch stelselWinkler Prins Encyclopedie op Microsoft Encarta.

Bekijken Precambrium en Melkweg (sterrenstelsel)

Membraan

Een membraan (vr. binnen biologie,. Pinkhof Geneeskundig woordenboek, 2012. 12e drukHoolboom-Van Dijck, S.J.M (1974). Geneeskundig handwoordenboek (2de druk) Leiden: Stafleu’s Wetenschappelijke Uitgeversmaatschappij B.V.Leflot-Soetemans, C. & Leflot, G. (1975). Standaard Geneeskundig woordboek Frans-Nederlands.

Bekijken Precambrium en Membraan

Mercurius (planeet)

Mars op dezelfde schaal Mercurius is de planeet in het zonnestelsel met de kleinste en snelste baan om de zon.

Bekijken Precambrium en Mercurius (planeet)

Mergel (sedimentologie)

thumb Mergel is een sedimentair gesteente dat uit een mengsel van klei en fijnverdeelde kalk bestaat.

Bekijken Precambrium en Mergel (sedimentologie)

Meridiaan van Greenwich

Markering van de meridiaan De meridiaan van Greenwich is een meridiaan die door het Koninklijk Observatorium van Greenwich in Greenwich, Engeland, loopt en die in 1884 als internationale nulmeridiaan gekozen werd.

Bekijken Precambrium en Meridiaan van Greenwich

Mesoarcheïcum

Het geologisch tijdvak Mesoarcheïcum (ook Mesoarchaïcum) is een era van het eon Archeïcum, dat duurde van 3,2 Ga tot 2,8 Ga.

Bekijken Precambrium en Mesoarcheïcum

Mesoproterozoïcum

Het geologisch tijdperk Mesoproterozoïcum is een era van het eon Proterozoïcum.

Bekijken Precambrium en Mesoproterozoïcum

Mesozoïcum

Het geologisch tijdvak Mesozoïcum (afgeleid van Grieks: μέσος (mésos).

Bekijken Precambrium en Mesozoïcum

Metaal

halogenen en edelgassen zijn Gloeiend heet metaal In de scheikunde is een metaal een van de 62 scheikundig elementen uit een van de volgende reeksen in het periodiek systeem der elementen.

Bekijken Precambrium en Metaal

Metamorf gesteente

plooien. Metamorf gesteente is gesteente dat onder invloed van temperatuur, druk of hydrothermale vloeistoffen is gerekristalliseerd of gemetamorfoseerd.

Bekijken Precambrium en Metamorf gesteente

Metamorfose (geologie)

amfiboliet- in de groenschistfacies komt. Metamorfose is een term die in de geologie, petrologie en mineralogie gebruikt wordt om chemische reacties en faseovergangen in gesteenten te beschrijven.

Bekijken Precambrium en Metamorfose (geologie)

Meteoriet

ijzermeteoriet van 700 gram Doorsnede van de Toluca-ijzermeteoriet atmosfeer Een meteoriet is het deel van een meteoroïde of planetoïde dat op de aarde inslaat na vanuit de ruimte door de atmosfeer te zijn gevallen.

Bekijken Precambrium en Meteoriet

Meteoroïde

Een meteorenzwerm Een meteoroïde (soms ook wel meteoride genoemd) is een stofdeeltje, stukje steen of een stukje ijs dat door de ruimte zweeft.

Bekijken Precambrium en Meteoroïde

Methaan

Methaan (CH4) is de eenvoudigste koolwaterstof en behoort tot de groep der alkanen.

Bekijken Precambrium en Methaan

Methanol

Methanol of methylalcohol (in België ook bekend als brandalcohol) is het eenvoudigste alcohol en heeft als brutoformule CH4O.

Bekijken Precambrium en Methanol

Mexico (land)

Mexico (Spaans: México), officieel de Verenigde Mexicaanse Staten (Spaans: Estados Unidos Mexicanos), is een land in Noord-Amerika grenzend aan de Verenigde Staten, Belize en Guatemala, de Grote Oceaan en de Golf van Mexico.

Bekijken Precambrium en Mexico (land)

Mica

Mica Mica of glimmer is een grote groep mineralen waarvan de kristallen perfect splijten in extreem dunne elastische vlakken.

Bekijken Precambrium en Mica

Michigan

Michigan (IPA: mɪʃɨgən) is een staat die zowel in de Grote Merenregio als het middenwesten van de Verenigde Staten van Amerika ligt.

Bekijken Precambrium en Michigan

Micro-aerofiel

Bacteriën die micro-aerofiel zijn, hebben wel zuurstof nodig, maar wel in kleine hoeveelheden.

Bekijken Precambrium en Micro-aerofiel

Micro-organisme

Een cluster van'' Escherichia coli'' bacteriën 10.000x vergroot. SEM-foto van ''Staphylococcus aureus'', ca. 10.000x vergroot; een voorbeeld van een micro-organisme. Een micro-organisme (ook wel: microbe) is een organisme dat te klein is om met het blote oog gezien te worden.

Bekijken Precambrium en Micro-organisme

Microklien

Het mineraal microklien is een kalium-aluminium-tectosilicaat met de chemische formule KAlSi3O8.

Bekijken Precambrium en Microklien

Micrometer (eenheid)

Een micrometer is een lengtemaat uit het SI-stelsel.

Bekijken Precambrium en Micrometer (eenheid)

Microscoop

Binoculaire luminescentiemicroscoop Een microscoop (Oudgrieks, mikros en skopein (μικρός, "klein" en σκοπεῖν, "nauwkeurig bekijken, onderzoeken")) is een instrument voor het bestuderen van objecten, die te klein zijn om goed met het blote oog te kunnen worden gezien.

Bekijken Precambrium en Microscoop

Microscopie

gepolariseerde lichtmicroscoop. Microscopie, oppervlakteanalyse of oppervlaktekarakterisering is een categorie binnen de materiaalkarakterisering, die de oppervlakte- of grenslaagstructuur van een materiaal onderzoeken en in kaart brengen.

Bekijken Precambrium en Microscopie

Mid-oceanische rug

Een mid-oceanische rug (soms afgekort tot MOR), spreidingsrug, of spreidingszone is een langgerekte, hoger gelegen structuur.

Bekijken Precambrium en Mid-oceanische rug

Middelpuntvliedende kracht

Middelpuntvliedende kracht, centrifugale kracht of centrifugaalkracht is een schijnkracht die wordt waargenomen door een zelf meebewegende waarnemer.

Bekijken Precambrium en Middelpuntvliedende kracht

Mijnbouw

De hamer en moker zijn internationaal het symbool voor mijnbouw Open mijn in Peru Oude goudmijn bij Skidoo in de Death Valley, Californië Mijnbouw is het systematisch onttrekken van stoffen of delfstoffen aan de bodem, voor bijzonder gebruik of verwerking, met een speciaal daarvoor ingerichte voorziening of infrastructuur.

Bekijken Precambrium en Mijnbouw

Milieu

Het milieu is het geheel van voorwaarden en invloeden van de omgeving, waardoor het leven voor een organisme daar al dan niet mogelijk is Milieu of omgeving is, in de biologie en de ecologie, het geheel van uitwendige voorwaarden en invloeden die voor een organisme, hetzij dier (inclusief de mens), plant of micro-organisme, van essentieel belang zijn.

Bekijken Precambrium en Milieu

Mineraal (geologie)

silica (SiO2). Een mineraal is een in de natuur voorkomende stof die zichtbaar homogeen van structuur en samenstelling is.

Bekijken Precambrium en Mineraal (geologie)

Mineralogie

Mineralogische verzameling. De mineralogie of delfstofkunde is de tak binnen de aardwetenschappen die zich richt op de systematische studie van mineralen, hun voorkomen, ontstaan, metamorfose en rol in de geologie.

Bekijken Precambrium en Mineralogie

Minnesota

Minnesota is een van de staten van de Verenigde Staten.

Bekijken Precambrium en Minnesota

Mississippi (rivier)

Satellietfoto van de Mississippidelta in 2001 De Mississippi is, op de Missouri na, de langste rivier (3766 kilometer lang) van Noord-Amerika.

Bekijken Precambrium en Mississippi (rivier)

Missouri (staat)

Missouri is een van de staten van de Verenigde Staten.

Bekijken Precambrium en Missouri (staat)

Mitochondrion

Mitochondrion Een mitochondrionEverdingen, J.J.E. van, Eerenbeemt, A.M.M. van den (2012).

Bekijken Precambrium en Mitochondrion

MmHg

Torricelli: boven de kwikkolom is het (vrijwel) vacuüm dus de luchtdruk kan gemeten worden als de hoogte van de kolom in mm De eenheid mmHg of vaak ook mm Hg (spreek uit millimeter kwik, millimeter kwikkolom of millimeter kwikdruk) is een niet-SI-eenheid voor het aangeven van de mate van druk.

Bekijken Precambrium en MmHg

Moeras

Veenmoeras in natuurgebied De Liereman. Een moeras (uit het Oudfrans marasc, Nieuwfrans marais) is een type drasland, dat wordt gedomineerd door kruidachtige in plaats van houtachtige plantensoorten en waar veen wordt gevormd, een afzetting van dood plantmateriaal, vaak mossen en dan hoofdzakelijk veenmossen.

Bekijken Precambrium en Moeras

Moermansk

Moermansk (Russisch: Му́рманск) is een stad aan de Moermankust van de Barentszzee in het uiterste noordwesten van de Russische Federatie.

Bekijken Precambrium en Moermansk

Moleculaire genetica

Moleculaire genetica is de wetenschap die zich bezighoudt met het bestuderen van structuur en functie van genen op een moleculair niveau.

Bekijken Precambrium en Moleculaire genetica

Moleculaire wolk

Eta Carina Nevel. Dit plaatje heeft een breedte van ongeveer twee lichtjaren en is genomen door de Hubble Space Telescope in 1999. Een moleculaire wolk is een interstellaire wolk waarvan de dichtheid en omvang de vorming van moleculaire waterstof (H2) toelaat.

Bekijken Precambrium en Moleculaire wolk

Molecuul

Verschillende modellen van een molecuul glucose Een molecuul of molecule is het kleinste deeltje van een moleculaire stof dat nog de chemische eigenschappen van die stof bezit.

Bekijken Precambrium en Molecuul

Molybdeen

Molybdeniet Molybdeen is een chemisch element met symbool Mo en atoomnummer 42.

Bekijken Precambrium en Molybdeen

Monera

Monera is, volgens een inmiddels weinig of niet meer gangbare indeling, het rijk van prokaryoten, eencellige organismen zonder celkern.

Bekijken Precambrium en Monera

Monomeer

Een monomeer (Oudgrieks: μονομερής monomerḗs: uit één stuk,Muller, F. (1932). Grieksch woordenboek. (3de druk). Groningen/Den Haag/Batavia: J.B. Wolters’ Uitgevers-Maatschappij N.V. Liddell, H.G. & Scott, R. (1940). A Greek-English Lexicon.

Bekijken Precambrium en Monomeer

Montana (staat)

Glacier National Park in de Rocky Mountains, aan de Canadese grens Billings, grootste stad van Montana Montana, officieel de Staat van Montana (Engels: State of Montana), is een van de vijftig staten van de Verenigde Staten van Amerika.

Bekijken Precambrium en Montana (staat)

Monzoniet

Kwarts-monzoniet, Cape Cod, Massachusetts. Monzoniet is een intermediair (noch uitgesproken felsisch, noch mafisch) dieptegesteente dat bestaat uit ongeveer gelijke hoeveelheden natrium-houdend plagioklaas en orthoklaas-veldspaat.

Bekijken Precambrium en Monzoniet

Morene

Een morene is een ophoping van ongeconsolideerd puin (regoliet en gesteente), soms aangeduid als glaciale afzetting, die voorkomt in zowel huidige als vroeger door gletsjer bedekte gebieden, en die eerder is meegenomen door een gletsjer of ijskap.

Bekijken Precambrium en Morene

Morfologie (biologie)

De morfologie is de tak van de biologie die de bouw en vorm bestudeert van organismen (vormleer), hun organen (orgaanleer) en weefsels (histologie en anatomie) en probeert hun veelvormigheid terug te brengen tot evolutionair te duiden bouwplannen.

Bekijken Precambrium en Morfologie (biologie)

Mossen

De mossen of bladmossen (stam Bryophyta Schimper 1836, vroeger ook wel in de rang van klasse als Musci of Bryopsida) zijn kleine, kruidachtige landplanten, die solitair tot dicht op elkaar gepakt groeien in matten of kussens op rotsen, bodem of als epifyten op de stam of bladeren van bomen.

Bekijken Precambrium en Mossen

Mozambique

Mozambique (uitspraak: mozɑmˈbik; Portugees: Moçambique), officieel de Republiek Mozambique (Portugees: Republica de Moçambique), is een land in het zuidoosten van Afrika.

Bekijken Precambrium en Mozambique

Muscoviet

Het mineraal muscoviet is een gehydrateerd kalium-aluminium-fylosilicaat met de chemische formule KAl2(AlSi3)O10(OH)2.

Bekijken Precambrium en Muscoviet

Myofibril

1. Axon2. Motorische eindplaat3. Spiervezel4. Myofibril Myofibrillen, ook wel contractiele elementen genoemd, zijn langwerpige eiwitketens bestaande uit myosine en actine die de contractie van spierweefsel mogelijk maken.

Bekijken Precambrium en Myofibril

Namibië

Namibië, officieel de Republiek Namibië (Afrikaans: Republiek van Namibië; Engels: Republic of Namibia; Duits: Republik Namibia), is een land in zuidelijk Afrika, aan de kust van de Atlantische Oceaan tussen Angola en Zuid-Afrika.

Bekijken Precambrium en Namibië

Nanometer

Een nanometer (symbool: nm) is een lengtemaat die is afgeleid van het SI-stelsel en is gelijk aan een miljardste van een meter (0,000 000 001 m) of in wetenschappelijke notatie 1×10−9 m. Het prefix nano komt van het Oudgriekse νᾶνος, nanos, of het Latijnse nanus voor dwerg.

Bekijken Precambrium en Nanometer

Nanotechnologie

Voorbeelden van verschillende vormen van nanomaterialen uit koolstofatomen, zoals fullereen ofwel Buckyballs (d,e,f). Nanotechnologie is de techniek die het mogelijk maakt te werken met deeltjes in de grootte-orde van nanometers (afkorting nm, een miljardste van een meter).

Bekijken Precambrium en Nanotechnologie

National Aeronautics and Space Administration

logo van NASA Het hoofdkantoor (Mary W. Jackson NASA Headquarters) van NASA in Washington D.C. De National Aeronautics and Space Administration, afgekort tot NASA, is een onafhankelijk agentschap van de federale overheid van de Verenigde Staten, dat verantwoordelijk is voor het Amerikaanse civiele ruimtevaartprogramma.

Bekijken Precambrium en National Aeronautics and Space Administration

Nature

Nature (Engels voor 'natuur') is een gerenommeerd, Brits wetenschappelijk tijdschrift dat wekelijks verschijnt.

Bekijken Precambrium en Nature

Natuurkunde

natuurkundige verschijnselen Natuurkunde of fysica is de wetenschap die de algemene eigenschappen van materie, straling en energie bestudeert, evenals het gedrag ervan in de ruimte en de tijd.

Bekijken Precambrium en Natuurkunde

Natuurlijke maan

Aarde Een natuurlijke maan of natuurlijke satelliet is een hemellichaam dat rond een (exo)planeet, dwergplaneet of planetoïde, of eventueel een andere maan draait.

Bekijken Precambrium en Natuurlijke maan

Natuurlijke selectie

gemeenschappelijke voorouder Natuurlijke selectie (in het Nederlands aanvankelijk natuurkeus genoemd) is het verschijnsel dat sommige organismen uit een bepaalde populatie beter in hun omgeving passen, dat wil zeggen: meer kans hebben om te zorgen voor overlevende nakomelingen dan minder goed aangepaste organismen.

Bekijken Precambrium en Natuurlijke selectie

Nebraska

Nebraska is een staat van de Verenigde Staten.

Bekijken Precambrium en Nebraska

Neoarcheïcum

De geologische era Neoarcheïcum (ook Neoarchaïcum) is de laatste/bovenste era van het eon Archeïcum, dat duurde van 2,8 Ga tot 2,5 Ga.

Bekijken Precambrium en Neoarcheïcum

Neodymium

Neodymium is een scheikundig element met symbool Nd en atoomnummer 60.

Bekijken Precambrium en Neodymium

Neoproterozoïcum

Het geologisch tijdvak Neoproterozoïcum is de laatste era van het eon Proterozoïcum.

Bekijken Precambrium en Neoproterozoïcum

Neptunus (planeet)

Aarde en Neptunus De grote donkere vlek (boven), Scooter (witte wolk midden) en de kleine donkere vlek (onder) De grote donkere vlek Neptunus is vanaf de zon gezien de achtste en verst van de zon verwijderde planeet van het zonnestelsel.

Bekijken Precambrium en Neptunus (planeet)

Neteldieren

De neteldieren (Cnidaria) vormen een stam van in water levende dieren.

Bekijken Precambrium en Neteldieren

Nevels en gaswolken

De Tarantulanevel, een reusachtig H-II-gebied in de Grote Magelhaense Wolk. VdB 105 en 106 met daarnaast een absorptienevel De planetaire nevel Messier 97 De Wolf-Rayetnevel NGC 2359 Nevels en gaswolken is een term uit de astronomie.

Bekijken Precambrium en Nevels en gaswolken

New York (staat)

New York is een van de staten van de Verenigde Staten.

Bekijken Precambrium en New York (staat)

Newfoundland

Newfoundland (Frans: Terre-Neuve, voorheen in het Nederlands: Terneuf, Engelse uitspraak Newf'ndland) is een eiland in de Atlantische Oceaan voor de noordoostkust van Noord-Amerika.

Bekijken Precambrium en Newfoundland

Newfoundland en Labrador

Newfoundland en Labrador is de meest oostelijk gelegen provincie van Canada.

Bekijken Precambrium en Newfoundland en Labrador

Nice

''Port Lympia'' Nice (Occitaans: Niça of Nissa; Francoprovençaals: Nix; Italiaans: Nizza; Latijn: Nicaea; Oudgrieks: Νίκαια) is een stad in het zuiden van Frankrijk aan de Middellandse Zee, gelegen tussen Marseille en Genua, met inwoners op (groot metropolitaans gebied).

Bekijken Precambrium en Nice

Nikkel

Nikkel is een scheikundig element met symbool Ni en atoomnummer 28.

Bekijken Precambrium en Nikkel

Noord-Amerika

Kaart: The World Factbook CIA Satellietafbeelding van Noord-Amerika Noord-Amerika is een continent dat volledig op het noordelijk halfrond ligt en bijna volledig binnen het westelijk halfrond.

Bekijken Precambrium en Noord-Amerika

Noord-Ierland

Noord-Ierland (Engels: Northern Ireland, Iers-Gaelisch: Tuaisceart Éireann, Ulster Schots: Norlin Airlann) maakt als constituerend land met Engeland, Schotland en Wales deel uit van één staat: het Verenigd Koninkrijk.

Bekijken Precambrium en Noord-Ierland

Noord-Kaap

De provincie Noord-Kaap (Afrikaans: Noord-Kaap; Engels: Northern Cape; Tswana: Kapa Bokone) is een provincie van Zuid-Afrika, die ontstond in 1994 toen de vroegere Kaapprovincie in 3 provincies werd opgedeeld (waaronder ook de Oost-Kaap en de West-Kaap).

Bekijken Precambrium en Noord-Kaap

Noord-Karelië

Noord-Karelië (Fins: Pohjois-Karjala, Zweeds: Norra Karelen) is een Finse regio met 163.281 inwoners op een gebied van 18.792,95 km² (2021).

Bekijken Precambrium en Noord-Karelië

Noord-Korea

Noord-Korea, officieel de Democratische Volksrepubliek Korea (Hangul: 조선민주주의인민공화국; Hanja: 朝鮮民主主義人民共和國; MR: Chosŏn Minjujŭi Inmin Konghwaguk), is een land op het Koreaans Schiereiland in Oost-Azië dat grenst aan de landen China, Rusland en Zuid-Korea en aan de Gele Zee en de Japanse Zee.

Bekijken Precambrium en Noord-Korea

Noordelijk Territorium

Het Noordelijk Territorium (Engels: Northern Territory) is een territorium van Australië dat bestaat uit het oorspronkelijk noordelijke gedeelte van de deelstaat Zuid-Australië.

Bekijken Precambrium en Noordelijk Territorium

Noordelijke IJszee

Reliëfkaart van de Noordelijke IJszee Bathymetrische kaart van de Noordelijke IJszee Op deze kaart wordt de grens van de poolregio aangegeven met een rode lijn. Het gebied ten noorden van deze lijn heeft een gemiddelde temperatuur die beneden de 10 graden Celsius ligt in de warmste maand. De Noordelijke IJszee (in vertalingen uit het Engels ook wel Arctische Oceaan genoemd) is een oceaan ten noorden van de continenten Eurazië en Noord-Amerika waarin het grote ijsveld van de Noordpool (Arctica) ligt.

Bekijken Precambrium en Noordelijke IJszee

Noordpoolgebied

De blauwe stippellijn is de noordpoolcirkel, de rode lijn is de 10°C-juli-isotherm. De noordpool. noordpoolgebied (kunstzinnige weergave). Het noordpoolgebied (ook wel de arctis of Arctica genoemd) is het gebied rond de Noordpool van de Aarde.

Bekijken Precambrium en Noordpoolgebied

Northwest Territories

De Northwest Territories, in Nederlands: Noordwest Territoria (NWT) zijn een territorium van Canada.

Bekijken Precambrium en Northwest Territories

Nucleosynthese

De oorsprong van de verschillende elementen Vorming van de lichte elementen in het heelal. Bindingsenergie in de atoomkernen Nucleosynthese, nucleus is Latijn voor kern, sunthesis is Grieks voor samenvoeging, is in de kosmologie de vorming van zwaardere chemische elementen uit lichtere, door de versmelting van atoomkernen.

Bekijken Precambrium en Nucleosynthese

Nulmeridiaan

Een nullijn met nog 23 andere meridianen De nulmeridiaan is van alle mogelijke meridianen diegene die als nullijn is aangewezen.

Bekijken Precambrium en Nulmeridiaan

Nunavut

Indeling van Nunavut in drie regio's. Nunavut (Inuktitut: ᓄᓇᕗᑦ) is het grootste, noordelijkste en jongste territorium van Canada.

Bekijken Precambrium en Nunavut

Oceaan

Satellieten van de NASA voor waarneming van de aarde leveren gegevens over stroming en wind op zee en hoogte en temperatuur van het zeeoppervlak. Grenslaag met condensatieniveau (scherpe ondergrens van de wolken) en troposfeer boven de Atlantische Oceaan. Een oceaan (Oudgrieks Ωκεανός (Ōkeanós)) is een min of meer zelfstandige wereldzee tussen de continenten en kan meerdere (kleinere) zeeën bevatten.

Bekijken Precambrium en Oceaan

Oceanische lithosfeer

Doorsnede van de aardkorst: 1 - continentale lithosfeer; 2 - oceanische lithosfeer met oceaan erboven; 3 - asthenosfeer. Oceanische lithosfeer is het type lithosfeer dat onder de diepe delen van de oceanen voorkomt.

Bekijken Precambrium en Oceanische lithosfeer

Oeganda

Oeganda of Uganda (uitspraak: uˈɣɑnda), officieel de Republiek Oeganda of de Republiek Uganda (Engels:, Swahili), is een land op de evenaar in Oost-Afrika dat – met de klok mee en vertrekkend vanuit het noorden – grenst aan Zuid-Soedan, Kenia, Tanzania, Rwanda en Congo-Kinshasa.

Bekijken Precambrium en Oeganda

Oeral (gebergte)

Drie generaties, een smid met zijn zoon en kleindochter, 1910 Het dorpje Koltsedan (oostelijk van Kamensk-Oeralski) in 1912 Maksimovski-rots bij de Tsjoesovajarivier De Oeral (Russisch: Урал) of het Oeralgebergte (Уральские горы; Oeralski'je gory) is een gebergte dat in Rusland ruwweg van noord naar zuid loopt; het noordelijke deel vormt de scheiding tussen Europa en Azië op het Eurazische vasteland.

Bekijken Precambrium en Oeral (gebergte)

Oerknal

De oerknal of big bang is de populaire benaming van de kosmologische theorie die op basis van de algemene relativiteitstheorie aannemelijk maakt dat 13,8 miljard jaar geleden het heelal ontstond uit een enorm heet punt (ca. 1028 K), met een bijna oneindig grote dichtheid, ofwel een singulariteit.

Bekijken Precambrium en Oerknal

Ohio (staat)

Ohio (OH) is een van de staten van de Verenigde Staten in het Middenwesten met als hoofdstad Columbus.

Bekijken Precambrium en Ohio (staat)

Oklo

Oklo is een plaats in het zuidoosten van Gabon en vooral bekend vanwege de natuurlijke kernsplijtingsreacties die daar 1,5 miljard jaar geleden, tijdens het Proterozoïcum, hebben plaatsgevonden.

Bekijken Precambrium en Oklo

Olivijn

Het mineraal olivijn is een nesosilicaat met als chemische formule (Mg,Fe)2SiO4, waarbij de eindleden tussen magnesium en ijzer worden gevormd door de mineralenreeks forsteriet (rijk aan Mg) en fayaliet (rijk aan Fe).

Bekijken Precambrium en Olivijn

Oman

Wadi Shab Oman (uitspraak: oˈmɑn of oˈman), officieel het Sultanaat Oman (Arabisch: سلطنة عُمان, Salṭanat ʿUmān), is een sultanaat in West-Azië, aan de zuidoostkust van het Arabische Schiereiland.

Bekijken Precambrium en Oman

Onderklasse (biologie)

In de biologie is een subklasse of onderklasse een taxonomische rang of een taxon in die rang.

Bekijken Precambrium en Onderklasse (biologie)

Onderstam (biologie)

Een onderstam (ook wel substam of subfylum of onderfylum genaamd) is een taxonomische rang of een taxon in die rang.

Bekijken Precambrium en Onderstam (biologie)

Onderwereld (mythologie)

Herakles uit de onderwereld (Paul Cézanne) De onderwereld of het schimmenrijk is de plaats waar men volgens de Griekse mythologie naartoe ging nadat men dood ging.

Bekijken Precambrium en Onderwereld (mythologie)

Ontario

Ontario is een provincie van Canada.

Bekijken Precambrium en Ontario

Ontsluiting (geologie)

Upper Greensand. Een ontsluiting is een plaats waar een gesteente aan de oppervlakte komt (dagzoomt) en onbegroeid te zien is.

Bekijken Precambrium en Ontsluiting (geologie)

Ontwikkelingsfysiologie

De beginfase van menselijke embryogenese De ontwikkelingsfysiologie of ontogenese is de groei en celdifferentiatie van cellen en weefsels, en de totipotentie van organismen vanaf bevruchte eicel of zygote tot volwassen organisme.

Bekijken Precambrium en Ontwikkelingsfysiologie

Oortwolk

Sedna en het zonnestelsel in de Oortwolk De Oortwolk is een veronderstelde wolk van vele miljarden komeetachtige objecten rondom het zonnestelsel.

Bekijken Precambrium en Oortwolk

Oost-Afrika

right Oost-Afrika of Oostelijk Afrika omvat de volgende Afrikaanse landen.

Bekijken Precambrium en Oost-Afrika

Opschuiving

Een opschuiving (opschuivingsbreuk, Engels: reverse fault) is een geologische breuk als gevolg van compressie.

Bekijken Precambrium en Opschuiving

Orde (biologie)

In de taxonomie, de indelingsleer van de biologie, is een orde een van de taxonomische rangen in de indeling of ook een taxon in die rang.

Bekijken Precambrium en Orde (biologie)

Ordovicium

Het Ordovicium is een periode uit de geologische tijdschaal (of een systeem in de stratigrafie), die ongeveer van 485 tot 443 miljoen jaar geleden duurde.

Bekijken Precambrium en Ordovicium

Organel

Een organel is een gespecialiseerd onderdeel van een eukaryotische cel met een bepaalde functie.

Bekijken Precambrium en Organel

Organische stof

Organische stof is afgestorven organisch materiaal op en in de bodem, en is onderhevig aan biologische verteringsprocessen.

Bekijken Precambrium en Organische stof

Organische verbinding

Het aminozuur isoleucine (C6H13NO2) is een goed voorbeeld van een organische verbinding. Koolstofatomen zijn zwart, waterstof is grijs, zuurstof rood, en stikstof blauw. Een organische verbinding of organische stof, is een moleculaire chemische verbinding die in ieder geval één koolstof-atoom bevat, en meestal meerdere koolstofatomen, die via een covalente binding aan elkaar zijn geschakeld tot een koolstofketen.

Bekijken Precambrium en Organische verbinding

Organisme

taal.

Bekijken Precambrium en Organisme

Orosirium

Het geologisch tijdperk Orosirium is een periode van het era Paleoproterozoïcum, onderdeel van het eon Proterozoïcum.

Bekijken Precambrium en Orosirium

Osmium

Osmium is een scheikundig element met symbool Os en atoomnummer 76.

Bekijken Precambrium en Osmium

Oudgrieks

Oudgrieks,, hē Hellēnikē glōtta, is een verzamelnaam (omdat er geen 'hoofdtaal' was) voor de dialecten die in het oude Griekenland, Ionië en in de Griekse kolonies werden gesproken.

Bekijken Precambrium en Oudgrieks

Oxidatie

fluor vormen een ionbinding door middel van een redoxreactie. Natrium staat zijn buitenste elektron af aan het fluoratoom. Het natrium wordt geoxideerd en het fluor wordt gereduceerd. Oxidatie is het scheikundige proces waarbij een stof (de reductor) elektronen afstaat aan een andere stof (de oxidator).

Bekijken Precambrium en Oxidatie

Oxide

In de anorganische chemie is een oxide een verbinding tussen een ander element en zuurstof waarin zuurstof als oxidator optreedt en de oxidatietoestand −2 aanneemt (O2−).

Bekijken Precambrium en Oxide

Ozon (stof)

Ozon is een enkelvoudige stof van het element zuurstof, met als brutoformule O3.

Bekijken Precambrium en Ozon (stof)

Ozonlaag

De ozonlaag of ozonsfeer is een laag in de stratosfeer, tussen ongeveer 15 en 50 kilometer hoogte, waarin relatief veel ozon aanwezig is.

Bekijken Precambrium en Ozonlaag

Paleoarcheïcum

Het geologisch tijdvak Paleoarcheïcum (ook Paleoarchaïcum) is een era van het eon Archaïcum, dat duurde van 3,6 Ga tot 3,2 Ga.

Bekijken Precambrium en Paleoarcheïcum

Paleocontinent

Een paleocontinent is een continent dat tijdens de geologische geschiedenis bestond en is opgegaan in de huidige continenten, eventueel door eerst in andere paleocontinenten over te gaan.

Bekijken Precambrium en Paleocontinent

Paleogeen

Het Paleogeen is een tijdperk in de geologische tijdschaal dat duurde van 66 tot 23,03 miljoen jaar (Ma) geleden.

Bekijken Precambrium en Paleogeen

Paleogeografie

bewegingen van de continenten in de laatste 250 miljoen jaar Paleogeografie van Nederland (3850 v Chr) De paleogeografie is de tak binnen de aardwetenschappen die de ligging en bewegingen van aardplaten alsmede de verdeling van land, zee en gebergten door de geologische geschiedenis heen bestudeert.

Bekijken Precambrium en Paleogeografie

Paleoklimatologie

Paleoklimatologie is de studie van het klimaat met behulp van gegevens die in de bodem zijn opgeslagen.

Bekijken Precambrium en Paleoklimatologie

Paleontologie

Paleontologie (Oudgrieks: παλαιός palaios, oud, ὄν, on, "wezen") is de wetenschap die fossiele resten of sporen van organismen bestudeert, om aan de hand daarvan de aarde en evolutie van het leven op aarde in het geologisch verleden te reconstrueren.

Bekijken Precambrium en Paleontologie

Paleoproterozoïcum

Het geologisch tijdperk Paleoproterozoïcum is de vroegste era van het eon Proterozoïcum.

Bekijken Precambrium en Paleoproterozoïcum

Paleozoïcum

Het geologisch tijdperk Paleozoïcum (Grieks voor oud leven) is een era in de geologische tijdschaal die het gedeelte van de geschiedenis van de Aarde tussen 541 en 251,902 miljoen jaar geleden omvat.

Bekijken Precambrium en Paleozoïcum

Pangea

Pangea en de omringende oceanen Pangea (verouderde spellingswijze Pangaea, van Oudgrieks, pan, "gehele" en, Gaia, "Aarde") is het supercontinent dat bestond tijdens het einde van het Perm en het Trias, 250 tot 210 miljoen jaar (Ma) geleden, waaruit alle huidige continenten ontstaan zijn.

Bekijken Precambrium en Pangea

Parallel (geografie)

Kreeftskeerkring Een parallel of breedtecirkel (parallelcirkel) is een denkbeeldige cirkel op aarde die alle punten op een bepaalde breedtegraad verbindt.

Bekijken Precambrium en Parallel (geografie)

Partiële druk

De partiële druk of partieeldruk van een gas in een mengsel, is dat deel van de druk van het mengsel dat afkomstig is van dat gas.

Bekijken Precambrium en Partiële druk

Parts per million

Parts per million (ppm) oftewel delen per miljoen is een maat voor concentratie.

Bekijken Precambrium en Parts per million

Pascal (eenheid)

De pascal (symbool Pa) is de SI-eenheid voor druk.

Bekijken Precambrium en Pascal (eenheid)

Pauw (sterrenbeeld)

Kaart van het sterrenbeeld Pauw. Pauw (Pavo, afkorting Pav) is een sterrenbeeld aan de zuiderhemel, liggende tussen rechte klimming 17u37m en 21u30m en tussen declinatie −57° en −75°.

Bekijken Precambrium en Pauw (sterrenbeeld)

Peerreview

Peerreview (Engels: peer review, ook wel aangeduid als: collegiale toetsing of onderlinge toetsing) is een methode om de kwaliteit en objectiviteit van onderzoek en (geschreven) werk te verbeteren, verifiëren of controleren door het werk te onderwerpen aan de kritische blik van een aantal gelijken (Engels: peers), meestal vakgenoten of collega's van de onderzoeker(s) of auteur(s).

Bekijken Precambrium en Peerreview

Pekel

Massaconcentratie in een zoutoplossing. Daling vriespunt van een zoutoplossing. Pekel is water dat bijna of volledig verzadigd is met zout (NaCl), het heeft dus een hoge saliniteit (zoutgehalte).

Bekijken Precambrium en Pekel

Peridotiet

Peridotiet is een grof kristallijn ultramafisch gesteente met hoge dichtheid dat hoofdzakelijk bestaat uit de mineralen olivijn en twee pyroxenen.

Bekijken Precambrium en Peridotiet

Periode (tijdperk)

Een periode in de geologische geschiedenis is een onderverdeling van een era.

Bekijken Precambrium en Periode (tijdperk)

Perm (periode)

Het geologisch tijdperk Perm is in de geologische tijdschaal de laatste periode van het Paleozoïcum.

Bekijken Precambrium en Perm (periode)

Petroleum

Petroleum is de volksnaam voor kerosine, de aardoliefractie met een kookpunt tussen circa 150 °C en 290 °C, net boven dat van benzine.

Bekijken Precambrium en Petroleum

Petrologie

Petrologie is een onderzoeksgebied binnen de geologie dat zich richt op het bestuderen van de samenstelling van gesteenten en de omstandigheden waaronder deze zijn ontstaan.

Bekijken Precambrium en Petrologie

Pixel

Een pixel is een enkele gekleurde punt (Eng.: dot) op het beeldscherm van de computer of in een digitaal beeld.

Bekijken Precambrium en Pixel

Plagioklaas

right De mineralen-reeks plagioklaas (Oudgrieks: πλάγιος (plágios), scheef en κλάσις (klásis), het breken, breukMuller, F. (1932). Grieksch woordenboek. (3de druk). Groningen/Den Haag/Batavia: J.B. Wolters’ Uitgevers-Maatschappij N.V.) is een groep van aluminium-tectosilicaten die behoren tot de veldspaten met samenstellingen tussen de eindleden albiet-anorthiet, met albiet als natrium-houdend en anorthiet als calcium-houdend uiterste mineraal.

Bekijken Precambrium en Plagioklaas

Planeet

Venus (rechtsvoor) uit het zonnestelsel en de ster Sirius B (midden). Een planeet is een hemellichaam dat zich om een ster beweegt.

Bekijken Precambrium en Planeet

Planetaire differentiatie

In de kosmogonie is planetaire differentiatie een proces waarbij door fractionatie en/of dichtheidsverschillen de scheikundige elementen in een planeet zich in een bepaald reservoir (gedeelte van de planeet) concentreren.

Bekijken Precambrium en Planetaire differentiatie

Planetesimaal

In de kosmogonie zijn planetesimalen objecten waarvan men denkt dat ze voorkomen in stellaire nevels.

Bekijken Precambrium en Planetesimaal

Planetoïde

Foto van de planetoïde 253 Mathilde, in 1997 gemaakt door de ruimtesonde NEAR Shoemaker. Mathilde is iets groter dan 50 km in diameter. Planetoïden, ook wel asteroïden genoemd, zijn stukken materie die zich evenals planeten en dwergplaneten in een baan om de Zon bewegen.

Bekijken Precambrium en Planetoïde

Planetoïdengordel

De positie van de planetoïdengordel tussen de banen van Mars en Jupiter. Dit is waar het overgrote deel van de planetoïden in het binnendeel van het Zonnestelsel gevonden kan worden. De uitzonderingen zijn planetoïden met sterk ellipsvormige banen of banen met een sterke helling ten opzichte van het baanvlak van de acht planeten.

Bekijken Precambrium en Planetoïdengordel

Planetologie

Planetologie (of planeetkunde) is de wetenschap die zich bezighoudt met de systematische studie van planeten, manen, planetoïden en kometen (maar geen sterren zoals de Zon), hun ontstaan en evolutie inbegrepen.

Bekijken Precambrium en Planetologie

Plankton

''Tomopteris'', een voorbeeld van zoöplankton Lichtend plankton Plankton is een verzamelnaam voor micro-organismen die voornamelijk zwevend in het water leven, en zodoende voor hun (passieve) verplaatsing vooral afhankelijk zijn van de heersende stromingen, in tegenstelling tot nekton, dat zichzelf actief kan verplaatsen, onafhankelijk van de stromingen.

Bekijken Precambrium en Plankton

Planten

Planten (Viridiplantae binnen de Archaeplastida, oorspronkelijk Plantae) zijn organismen die zich niet kunnen voortbewegen en die fotosynthese vertonen.

Bekijken Precambrium en Planten

Plantengemeenschap

Kalkgrasland met ''Anemone sylvestris'' Een plantengemeenschap, plantengezelschap of fytocoenon (meervoud: fytocoena), in de vegetatiekunde vaak kortweg gemeenschap genoemd, is een karakteristieke, niet willekeurige groep van planten in een vegetatie.

Bekijken Precambrium en Plantengemeenschap

Plasmodiale slijmzwammen

De plasmodiale slijmzwammen of echte slijmzwammen (Myxogastrea, Myxogastromycetidae of Eumixa, soms ook Myxomycota) vormen een klasse van de slijmzwammen.

Bekijken Precambrium en Plasmodiale slijmzwammen

Platentektoniek

Platentektoniek, plaattektoniek of schollentektoniek is de wetenschappelijke theorie die zowel de geografische ligging van continenten, oceanen, gebergten en andere structuren aan het aardoppervlak verklaart, als de geologische structuren in de aardkorst en de plek waar aardbevingen en vulkanisme voorkomen.

Bekijken Precambrium en Platentektoniek

Platinagroep

De platinagroep metalen (IUPAC-groepsnummers 8, 9 en 10, vroeger bekend als VIIIb) uit het periodiek systeem, ook wel platinametalen of ijzerplatinagroep genoemd, omdat deze elementen veel overeenkomstige eigenschappen hebben, omvat drie kolommen van het periodiek systeem.

Bekijken Precambrium en Platinagroep

Plooi (geologie)

Barstow, Californië. Een plooi (Engels: fold) is in de geologie een ombuiging in oorspronkelijk horizontale lagen (zoals sedimentaire lagen).

Bekijken Precambrium en Plooi (geologie)

Point Barrow

Point Barrow (of Nuvuk) is de noordelijkste punt van de Verenigde staten, voor de Beaufortzee in Alaska.

Bekijken Precambrium en Point Barrow

Polyfyletische groep

Een hypothetisch taxon warmbloedige dieren zou polyfyletisch zijn aangezien de laatste gemeenschappelijke voorouder van de warmbloedige zoogdieren (Mammalia) en vogels (Aves) er niet toe zou behoren Een polyfyletische groep is een taxon waarbij de laatste gemeenschappelijke voorouder van alle organismen in dat taxon zelf niet tot dat taxon behoort.

Bekijken Precambrium en Polyfyletische groep

Polymeer

Buizen van polyvinylchloride (pvc), een synthetisch polymeer. Molecuulmodel van een lineair polymeer, in dit geval polypropyleen. Een polymeer (Grieks: poly, 'veel' en meros, 'deel') is een organisch molecuul dat bestaat uit een opeenvolging van identieke - of soortgelijke - delen of monomeren, die chemisch aan elkaar zijn gekoppeld.

Bekijken Precambrium en Polymeer

Polymerisatie

Polymerisatie is binnen de organische chemie het, via een covalente binding, samenvoegen van kleine moleculen (monomeren) tot een lange keten (polymeer).

Bekijken Precambrium en Polymerisatie

Polymorf (kristallografie)

GPa ligt het smeltpunt boven de 100 °C. Allotropie in koolstof: diamant (links) en grafiet (rechts) met onderaan hun structuren. Beiden bestaan uit koolstof-atomen, maar deze zijn verschillend gerangschikt. Polymorf (Grieks: veelvormig) is de eigenschap dat een enkelvoudige of samengestelde stof zich in vaste aggregatietoestand in verschillende kristallijne fasen, materie opgebouwd uit een kristalstructuur, kan voordoen.

Bekijken Precambrium en Polymorf (kristallografie)

Polysacharide

Molecuulmodel van cellulose Polysachariden zijn koolhydraten die zijn opgebouwd uit tien of meer monosacharide-eenheden.

Bekijken Precambrium en Polysacharide

Poolgebied

De poolgebieden Poolgebied is de gebruikelijke aanduiding voor het gebied ten noorden van de noordpoolcirkel (de Arctis) en het gebied ten zuiden van de zuidpoolcirkel.

Bekijken Precambrium en Poolgebied

Poolklimaat

Antarctica (EF) Toendra in Noord-Canada (ET) Het poolklimaat of arctische klimaat is het E-klimaat in de klimaatclassificatie van Köppen.

Bekijken Precambrium en Poolklimaat

Populatie (biologie)

Een populatie is een groep organismen van dezelfde soort die niet in tijd of plaats van elkaar gescheiden zijn en dus (theoretisch) met elkaar kunnen voortplanten, alle zich potentieel onderling voortplantende individuen van die soort in een habitat.

Bekijken Precambrium en Populatie (biologie)

Porositeit

Poriën in asfalt Porositeit of poreusheid is de aanwezigheid van kleine openingen (poriën) in een materiaal.

Bekijken Precambrium en Porositeit

Predatie

Een leeuw en zijn welp eten van een buffel. Predatie is het vangen, doden en opeten door een organisme, meestal een dier, van een ander dier, het prooidier.

Bekijken Precambrium en Predatie

Predator

anolis Predator of natuurlijke vijand is in de ecologie de aanduiding voor een dier, dat zijn dierlijke prooi actief bejaagt om die te doden.

Bekijken Precambrium en Predator

Prokaryoten

Schematische voorstelling van een prokaryotische cel. Een prokaryoot organisme is een eencellig organisme zonder de compartimentering van de cel, zoals deze voorkomt bij eukaryoten - de celkern en andere organellen ontbreken.

Bekijken Precambrium en Prokaryoten

Prooidier

Een prooidier is een dier dat een roofdier of vleesetende plant tot voedsel dient.

Bekijken Precambrium en Prooidier

Proterozoïcum

Het geologisch tijdperk Proterozoïcum is een van de eonen waarin de geologische tijdschaal is ingedeeld.

Bekijken Precambrium en Proterozoïcum

Protisten

Een protist is een eukaryoot organisme dat niet behoort tot het rijk van de dieren, planten of schimmels.

Bekijken Precambrium en Protisten

Protoplanetaire schijf

5 sterren in een 0.14 lichtjaar klein gebied binnen de Orionnevel (foto Ruimtetelescoop Hubble). Rond 4 van de 5 sterren bevinden zich protoplanetaire schijven. Concept van een protoplanetaire schijf Stier (afstand ongeveer 450 lichtjaar) Een protoplanetaire schijf of proplyd is een soort accretieschijf die zich vormt rond een zeer jonge ster, een T Tauri-ster of Herbig-Haro-object.

Bekijken Precambrium en Protoplanetaire schijf

Protoster

Een protoster is een ster-in-spé.

Bekijken Precambrium en Protoster

Protozoa

Protozoa of protozoën is de informele benaming voor een groep eencellige, vaak beweeglijke, heterotrofe eukaryoten zonder chloroplasten, die zelfstandig leven, of op andere levensvormen parasiteren.

Bekijken Precambrium en Protozoa

Provincies van China

Het land China is onderverdeeld in de volgende eenheden.

Bekijken Precambrium en Provincies van China

Puimsteen

Griekse vulkaaneiland Santorini. Schaal is in cm. Puimsteen of puim (veelvoorkomend Duits leenwoord: bims) is een vulkanisch gesteente dat gekenmerkt wordt door een grote porositeit.

Bekijken Precambrium en Puimsteen

Pyriet

Pyriet of ijzerkies is een mineraal met als formule FeS2 (scheikundige naam: ijzer(II)disulfide).

Bekijken Precambrium en Pyriet

Pyroxeen

Aegirien, een natriumrijke vorm van clinopyroxeen. De groep mineralen die pyroxenen genoemd worden, is een groep belangrijke silicaten in magmatische en metamorfe gesteenten.

Bekijken Precambrium en Pyroxeen

Quebec (provincie)

Quebec Montreal, de grootste stad van de provincie Quebec Mont-Tremblant in de Laurentiden Quebec (Frans: Québec) is een provincie van Canada, waarbinnen het ook een aparte natie vormt.

Bekijken Precambrium en Quebec (provincie)

Quebec (stad)

| |- | | De Canadese stad Quebec (Frans: Québec) is de hoofdstad van de gelijknamige provincie, ongeveer 250 km ten noordoosten van Montreal.

Bekijken Precambrium en Quebec (stad)

Queensland

Queensland (letterlijk vertaald uit het Engels: Koninginnenland) is een deelstaat in het noordoosten van Australië.

Bekijken Precambrium en Queensland

Radialen per seconde

Radialen per seconde, aangeduid door rad s−1 of rad/s, is de SI-eenheid voor hoeksnelheid en cirkel- of hoekfrequentie.

Bekijken Precambrium en Radialen per seconde

Radicaal (scheikunde)

Moses Gomberg (1866-1947), de ontdekker van radicalen. Een radicaal, ook dikwijls vrije radicaal genoemd, is een molecuul of atoom dat al dan niet geladen kan zijn, maar dat een of meer ongepaard(e) elektron(en) heeft.

Bekijken Precambrium en Radicaal (scheikunde)

Radioactief afval

Radioactief Het Internationaal Atoomenergieagentschap definieert radioactief afval, nucleair afval of kernafval als afval dat radioactieve isotopen bevat of daarmee gecontamineerd is en waarvoor geen praktische toepassingen bekend zijn.

Bekijken Precambrium en Radioactief afval

Radioactiviteit

Radioactiviteit komt van materie die spontaan ioniserende straling uitzendt.

Bekijken Precambrium en Radioactiviteit

Radionuclide

Vijf generatoren van Technetium-99m Radionucliden zijn nucliden (isotopen van elementen) met een onstabiele atoomkern die door radioactief verval overgaan in andere elementen, of andere isotopen van hetzelfde element, die al dan niet stabiel zijn.

Bekijken Precambrium en Radionuclide

Ramanspectroscopie

Ramanspectroscopie is een spectroscopische techniek die gebruikt wordt in vele domeinen, waaronder de vastestoffysica en de scheikunde, om vibraties en rotaties in een systeem te bestuderen.

Bekijken Precambrium en Ramanspectroscopie

Rasterelektronenmicroscoop

Vergroting van pollen met SEM. Desktop Scanning Electron Microscope Elektronenemissie-mechanismen. Meer specifiek gaat het hier om de PE: primair elektron, SE: secundair electron, BSE: teruggestrooide elektron en de karakteristieke röntgenstraling. Elektronenstraal-substraat interacties op verschillende dieptes in een rasterelektronenmicroscoop.

Bekijken Precambrium en Rasterelektronenmicroscoop

Röntgenstraling

Afbeelding van de hand met ring van Albert von Kölliker door Wilhelm Röntgen. Een van de eerste röntgenfoto's, gemaakt op 23 januari 1896. longen, ook wel ''thoraxfoto'' genoemd. Röntgenstraling (vroeger, en in sommige talen nog steeds, x-stralen), vernoemd naar de ontdekker ervan, de Duits-Nederlandse Wilhelm Röntgen, is elektromagnetische straling, in het elektromagnetisch spectrum liggend tussen ultraviolet licht en gammastraling.

Bekijken Precambrium en Röntgenstraling

Recombinatie (genetica)

Recombinatie door breukvorming en reparatie Genetische recombinatie is de herschikking van de genetische eigenschappen van een individu.

Bekijken Precambrium en Recombinatie (genetica)

Redoxreactie

waterstof waarbij waterstof (reductor) elektronen afstaat en fluor (oxidator) deze opneemt; er ontstaat daarbij waterstoffluoride Een redoxreactie is een reactie tussen atomen, moleculen en/of ionen waarbij elektronen worden uitgewisseld (elektronenoverdracht).

Bekijken Precambrium en Redoxreactie

Reductie (scheikunde)

fluor vormen een ionbinding door middel van een redoxreactie. Natrium staat zijn buitenste elektron af aan het fluoratoom. Het natrium wordt geoxideerd en het fluor wordt gereduceerd Reductie is het scheikundige proces waarbij een stof (de oxidator) elektronen opneemt van een andere stof (de reductor).

Bekijken Precambrium en Reductie (scheikunde)

Relatieve aanwezigheid

Met relatieve aanwezigheid of relatieve abundantie (RA, Engels: relative abundance) wordt bij elk scheikundig element per isotoop aangegeven hoeveel atomen daarvan op aarde voorkomen in verhouding tot hoeveel atomen van het element in totaal op aarde voorkomen.

Bekijken Precambrium en Relatieve aanwezigheid

Renium

Renium (vóór 1954 geschreven als rhenium) is een scheikundig element met symbool Re en atoomnummer 75.

Bekijken Precambrium en Renium

Reykjavik

Reykjavik (IJslands: Reykjavík) is de hoofdstad van IJsland.

Bekijken Precambrium en Reykjavik

Rhyacium

Het geologisch tijdperk Rhyacium is een periode van het era Paleoproterozoïcum, onderdeel van het eon Proterozoïcum.

Bekijken Precambrium en Rhyacium

Rijk (biologie)

In de biologie is een rijk (Regnum) een taxonomische rang (of een taxon in die rang) in de biologische classificatie, de taxonomie.

Bekijken Precambrium en Rijk (biologie)

Rivier

Santarém Verenigde Staten Een rivier is een natuurlijke waterloop en fungeert als het zichtbare afvoersysteem van het overtollige water in een bepaald gebied.

Bekijken Precambrium en Rivier

Rochelimiet

De Rochelimiet is de afstand waarbinnen een hemellichaam dat samengehouden wordt door zijn eigen zwaartekracht, zal desintegreren door de inwerking van getijdenkrachten door een tweede, zwaarder hemellichaam.

Bekijken Precambrium en Rochelimiet

Rocky Mountains

De Rocky Mountains, kortweg de Rockies en ook wel het Rotsgebergte genoemd, vormen een groot hooggebergte in het westen van Noord-Amerika.

Bekijken Precambrium en Rocky Mountains

Rodinia

Rodinia was een supercontinent dat volgens plaattektonische reconstructies, 1100 tot 750 miljoen jaar geleden, tijdens het Neoproterozoïcum, bestond uit bijna alle continentale massa op Aarde.

Bekijken Precambrium en Rodinia

Rotatie (natuurkunde)

Rotatie om een as buiten het lichaam.Alle punten beschrijven een cirkel:A-A'; B-B'; C-C' Rotatie is in de natuurkunde de beweging van een star lichaam waarbij, in een tweedimensionale ruimte, de punten van dat lichaam in een cirkelvormige beweging om één punt van dat lichaam draaien.

Bekijken Precambrium en Rotatie (natuurkunde)

Rubidium

Rubidium is een scheikundig element met symbool Rb en atoomnummer 37.

Bekijken Precambrium en Rubidium

Ruimte (astronomie)

De ruimte of kosmische ruimte is, in de astronomie en de ruimtevaart, het deel van het heelal dat zich op meer dan 100 kilometer van de Aarde bevindt.

Bekijken Precambrium en Ruimte (astronomie)

Rusland

Rusland (Russisch: Росси́я, Rossija), officieel ook de Russische Federatie (Russisch: Росси́йская Федера́ция, Rossijskaja Federatsija), is een land dat geografisch gedeeltelijk gelegen is in Europa (Europees Rusland) en gedeeltelijk in Azië.

Bekijken Precambrium en Rusland

Russisch

Het Russisch (русский язык; transliteratie: roesski jazyk; Russische uitspraak) is een van de grootste talen ter wereld en de grootste in Europa.

Bekijken Precambrium en Russisch

Ryoliet

Ryoliet, of verouderd lipariet, is een op graniet lijkend vulkanisch stollingsgesteente met een felsische samenstelling.

Bekijken Precambrium en Ryoliet

Sahara

De Sahara (Arabisch: الصحراء الكبرى) is de grootste woestijn op aarde.

Bekijken Precambrium en Sahara

Saint Louis (Missouri)

''Missouri Botanical Garden'' in Saint Louis St. Louis Arch'' Saint Louis is een stad in de Amerikaanse staat Missouri.

Bekijken Precambrium en Saint Louis (Missouri)

Samarium

Samarium is een scheikundig element met symbool Sm en atoomnummer 62.

Bekijken Precambrium en Samarium

Saskatchewan

Saskatchewan is een provincie van Canada.

Bekijken Precambrium en Saskatchewan

Satakunta (regio)

Satakunta (Zweeds: Satakunda) is een Finse regio met 214.281 inwoners op een gebied van 7.822,68 km² (2021).

Bekijken Precambrium en Satakunta (regio)

Satelliet (astronomie)

Een satelliet in zijn baan In de astronomie is een satelliet een object dat in een baan om een ander object beweegt.

Bekijken Precambrium en Satelliet (astronomie)

Saturnus (planeet)

Voyager 2 foto van Saturnus' ringenstelsel Saturnus en Aarde Saturnus is van de zon af gerekend de zesde planeet in het zonnestelsel en op Jupiter na de grootste.

Bekijken Precambrium en Saturnus (planeet)

Scandinavië

Rood: Noorwegen, Zweden, Denemarken.Oranje: Finland, IJsland, Faeröereilanden. Satellietopname van Noorwegen, Zweden en Finland in de winter Typisch Scandinavische huizen in Noorwegen Kaart uit Scandinavië uit 1539, de Carta Marina van Olaus Magnus. Scandinavië is de naam waarmee een gebied in het noorden van Europa wordt aangeduid.

Bekijken Precambrium en Scandinavië

Scattered disk object

Dysnomia Scattered-disk objects (SDO's, verstrooide-schijfobjecten) zijn een groep planetoïden in de buitenste regionen van het zonnestelsel.

Bekijken Precambrium en Scattered disk object

Schalie (gesteente)

Schalie in Potokgraben, Karawanken, Oostenrijk Ontsluiting van schalie in Monthermé Schalie is een sedimentair gesteente dat bestaat uit geharde, geconsolideerde klei.

Bekijken Precambrium en Schalie (gesteente)

Scheikunde

Biochemisch laboratorium Flessen met chemicaliën Scheikunde of chemie is de natuurwetenschap die zich richt op de studie van samenstelling en opbouw van stoffen, de chemische veranderingen die plaatsvinden onder bepaalde omstandigheden, en de wetmatigheden die daaruit te destilleren zijn.

Bekijken Precambrium en Scheikunde

Schelp

Schelpen Zeeland De schelp (of bij slakken ook wel het 'slakkenhuis') is een uit kalk (calciet en/of aragoniet) en andere mineralen bestaand (meestal) uitwendig skelet, dat door een weekdier (stam der Mollusca) wordt aangemaakt.

Bekijken Precambrium en Schelp

Schiereiland

Schiereiland aan Lošinj, Kroatië Gateholm: een getijdeneiland in Zuid-Wales Een schiereiland is een aardrijkskundige term voor een landmassa die voor het grootste deel door water omgeven wordt en slechts aan een zijde verbonden is met het vasteland.

Bekijken Precambrium en Schiereiland

Schildvulkaan

De schildvulkaan ''Skjaldbreidur'' op IJsland Een schildvulkaan is een type vulkaan dat vlakke hellingen heeft.

Bekijken Precambrium en Schildvulkaan

Schimmeldraad

Schimmeldraad SchimmeldraadCellen 1- celwand 2- septum 3- mitochondrion 4- vacuole 5- ergosterolkristal 6- ribosoom 7- celkern 8- endoplasmatisch reticulum 9- vetlichaampje 10- plasmamembraan 11- groeitop en vesikels 12- golgiapparaat Hyfe, schimmeldraad of zwamdraad is de benaming voor de meestal lange, zich vertakkende draden van een schimmel.

Bekijken Precambrium en Schimmeldraad

Schist

Pelitische schist uit de Zermatt-zone, Penninische nappes. Locatie: Colle del Turlo, Italië. Schist (Gr. schistos.

Bekijken Precambrium en Schist

Schokgolf

Trinity explosie). Dampkegel van een F/A-18A met transsonische snelheid Een schokgolf of schok is in de stromingsleer (in de natuurkunde) een sterke drukgolf of verdichtingsgolf die door ontploffingen of andere oorzaken ontstaat.

Bekijken Precambrium en Schokgolf

Schors

De primaire schors of cortex is bij de plantenanatomie van vaatplanten het gedeelte tussen de centrale cilinder en exodermis of, bij primaire wortels, de rhizodermis.

Bekijken Precambrium en Schors

Schotland

Schotland (Engels en Schots: Scotland, Schots-Gaelisch: Alba) is een voormalig koninkrijk en constituerend land van het Verenigd Koninkrijk.

Bekijken Precambrium en Schotland

Sediment

Rhône naar het Meer van Genève Sediment of afzetting is door wind, water en/of ijs getransporteerd materiaal.

Bekijken Precambrium en Sediment

Sedimentair gesteente

Sedimentaire gesteentelagen in de Verenigde Arabische Emiraten Sedimentair gesteente of afzettingsgesteente is gesteente dat ontstaat door lithificatie (gesteentevorming) van afgezet sediment of organisch materiaal.

Bekijken Precambrium en Sedimentair gesteente

Sedimentologie

Sedimentologie is de tak binnen de geologie die de samenstelling en het ontstaan van sedimenten en sedimentaire gesteenten bestudeert.

Bekijken Precambrium en Sedimentologie

Seleen

Seleen of selenium is een scheikundig element met symbool Se en atoomnummer 34.

Bekijken Precambrium en Seleen

Selene (mythologie)

Selene, Pergamonmuseum, Berlijn Selene, Hesperos, Phosphoros (Louvre, Parijs) Selene (Oudgrieks) is een figuur uit de Griekse mythologie.

Bekijken Precambrium en Selene (mythologie)

Shandong (provincie)

Shandong is een kustprovincie aan de oostkust van China.

Bekijken Precambrium en Shandong (provincie)

Shanxi

Straat in het oude centrum van Pingyao Shanxi is een Chinese provincie ten zuiden van hoofdstad Peking.

Bekijken Precambrium en Shanxi

Siberië

Historisch Siberië (en Siberië volgens verscheidene westerse bronnen) Siberië (Russisch: Сибирь, Sibir) is de naam voor een groot gebied in Noord-Azië dat voor het grootste deel is gelegen in het Aziatische deel van Rusland.

Bekijken Precambrium en Siberië

Siberisch Kraton

Locatie van het Siberisch schild in Azië Het Siberisch Kraton, dat overeenkomt met het voormalige continent Siberia, is een van de oudste kratons op Aarde en bestond al ten tijde van het Archeïcum.

Bekijken Precambrium en Siberisch Kraton

Siderium

Het geologisch tijdvak Siderium is de vroegste periode van het era Paleoproterozoïcum, onderdeel van het eon Proterozoïcum.

Bekijken Precambrium en Siderium

Silicaat

Silicaten zijn zouten of esters van kiezelzuur (H4SiO4).

Bekijken Precambrium en Silicaat

Silicium

Monokristallijn silicium voor waferfabricatie Silicium of kiezel is een scheikundig element met symbool Si en atoomnummer 14.

Bekijken Precambrium en Silicium

Siliciumdioxide

GPa (verticaal) en temperatuur in graden Celsius (horizontaal). Siliciumdioxide of silica is het bekendste oxide van silicium en heeft als verhoudingsformule SiO2.

Bekijken Precambrium en Siliciumdioxide

Sillimaniet

Sillimaniet cut Het mineraal sillimaniet is een aluminium-silicaat met de chemische formule Al2SiO5.

Bekijken Precambrium en Sillimaniet

Silt

New Orleans. Silt of leem (België) is een sediment dat qua grootte tussen lutum en zand wordt ingedeeld.

Bekijken Precambrium en Silt

Siltsteen

Siltsteen Siltsteen of siltiet (Engels: siltstone) is een sedimentair gesteente met een korrelgrootte van 2 - 63 μm.

Bekijken Precambrium en Siltsteen

Siluur

Het Siluur is in de geologische tijdschaal een periode (en in de stratigrafie een systeem) van ongeveer 443 tot 419 Ma (miljoen jaar geleden).

Bekijken Precambrium en Siluur

Slenk (geologie)

Horst en slenk met afschuivingsbreuken Een geologische slenk (of ook wel graben) is een tektonische vallei ontstaan door twee ruwweg evenwijdige afschuivingsbreuken met een tegenovergestelde hellingsrichting.

Bekijken Precambrium en Slenk (geologie)

Slib

Uitgedroogd slib laat een barstenpatroon zien Slib of modderige grond is een afzetting op de bodem van in stromend water aanwezige vaste deeltjes.

Bekijken Precambrium en Slib

Slijmzwammen

Sporulerende myxomyceet ''(sterk vergroot)'' De slijmzwammen (Mycetozoa) zijn een groep eukaryote organismen, die zich voortplanten door middel van sporen.

Bekijken Precambrium en Slijmzwammen

Smelten (faseovergang)

Smelten van ijsblokjes faseovergangen Smelten is het natuurkundig proces waarbij materie de vaste aggregatietoestand verruilt voor de vloeibare aggregatietoestand.

Bekijken Precambrium en Smelten (faseovergang)

Sneeuw

Besneeuwde boomtoppen in de Sjipkapas in Bulgarije. In hoge berggebieden is sneeuwval in de winter een algemeen verschijnsel. Sneeuw is een vorm van neerslag die bestaat uit ijskristallen.

Bekijken Precambrium en Sneeuw

Sneeuwbalaarde

Foto van het oppervlak van Antarctica. Sneeuwbalaarde (Engels: Snowball Earth) is een geologische en klimatologische hypothese die stelt dat de Aarde in het Precambrium enkele malen (zo goed als) volledig met ijs bedekt is geweest.

Bekijken Precambrium en Sneeuwbalaarde

Solfatare

solfatare in het vulkanisch nationaal park Lassen Yellowstone Een solfatare (ook slijkpoel, modderwel of slikbron) is een bijzondere fumarole of heetwaterbron.

Bekijken Precambrium en Solfatare

Soort

Een soort is in de biologie een elementaire taxonomische rang bij de indeling van de levende natuur (taxonomie).

Bekijken Precambrium en Soort

Spectraalklasse

De spectraalklasse is een indeling van sterren op de kleur en het spectrum van het uitgestraalde licht.

Bekijken Precambrium en Spectraalklasse

Spectroscopie

prisma waarbij een spectrum zichtbaar wordt. Blauw licht wordt sterker gebroken dan rood licht. Spectroscopie is een verzamelnaam voor wetenschappelijke technieken waarmee men stoffen kan onderzoeken aan de hand van hun elektromagnetische spectrum; men bestudeert de interactie van materie met straling van verschillende energie.

Bekijken Precambrium en Spectroscopie

Spectrum

Een spectrum of verloop (meervoud: spectra of (Vlaams) spectrums) is een reeks van opeenvolgende kleuren, geluiden of andere verschijnselen.

Bekijken Precambrium en Spectrum

Spitzer Space Telescope

De Spitzer Space Telescope is een met vloeibaar helium gekoelde telescoop die in een heliocentrische baan achter de aarde aan om de zon draait, en gebruikt werd voor observatie van het heelal in het infrarode golflengtegebied.

Bekijken Precambrium en Spitzer Space Telescope

Sponsachtigen

De Sponsachtigen (Parazoa) vormen een onderrijk van de dieren zonder gedifferentieerde weefsels.

Bekijken Precambrium en Sponsachtigen

Sponzen

Sponzen (Porifera) zijn een stam van meercellige dieren die in het water leven en, na hun eencellige, juveniele levensfase zich vastzetten op de bodem.

Bekijken Precambrium en Sponzen

Spore

Een sporenwolk uit de parelstuifzwam (''Lycoperdon perlatum'') Een spore (Oudgriekse σπορά, sporā, zaad), zelden ook spoor, is een klein, gewoonlijk eencellig reproductief lichaam dat meestal bestand is tegen uitdroging en hitte, en dat tot een nieuw organisme kan uitgroeien.

Bekijken Precambrium en Spore

Sporofyt

Een sporofyt is een generatie in de levenscyclus van een eukaryoot organisme dat sporen vormt.

Bekijken Precambrium en Sporofyt

Stam (biologie)

In de biologie is een stam (formeel aangeduid met de Latijnse term phylum, in Nederlandse spelling ook wel fylum), een taxonomische rang in een taxonomische hiërarchie, of een taxon in die rang.

Bekijken Precambrium en Stam (biologie)

Staten van de Verenigde Staten

De Verenigde Staten van Amerika bestaan uit vijftig staten (dat wil zeggen deelstaten) die in een zekere mate van onafhankelijkheid van de Amerikaanse federale overheid kunnen opereren.

Bekijken Precambrium en Staten van de Verenigde Staten

Statherium

Het geologisch tijdperk Statherium is de laatste periode van het era Paleoproterozoïcum, onderdeel van het eon Proterozoïcum.

Bekijken Precambrium en Statherium

Stenium

Het geologisch tijdvak Stenium is de laatste periode van het era Mesoproterozoïcum, onderdeel van het eon Proterozoïcum.

Bekijken Precambrium en Stenium

Ster (hemellichaam)

De dubbelster Albireo (beta Cygni) Kiel Een ster is een bolvormig hemellichaam bestaande uit lichtgevend plasma met daarin voornamelijk (ongeveer 72% van de massa) waterstof en daarnaast ongeveer 26% helium.

Bekijken Precambrium en Ster (hemellichaam)

Stikstof (element)

Stikstof (Latijn: nitrogenium) is een scheikundig element met symbool N en met atoomnummer 7.

Bekijken Precambrium en Stikstof (element)

Stikstoffixatie

Stikstofwortelknolletjes bij tuinboon Stikstoffixatie is, in de biologie, het chemisch vastleggen door bacteriën van gasvormige distikstof (N2) uit de lucht, in stikstofverbindingen die als voedingsstoffen door planten worden gebruikt.

Bekijken Precambrium en Stikstoffixatie

Stof (scheikunde)

gasvormig) van dezelfde stof Een stof is in de scheikunde een vorm van materie die een gelijke chemische samenstelling heeft, een chemisch zuivere stof.

Bekijken Precambrium en Stof (scheikunde)

Stofwisseling

Stofwisseling of metabolisme (uit het Grieks: μεταβολισμός metabolismos.

Bekijken Precambrium en Stofwisseling

Stollingsgesteente

VS). clinopyroxeen. Dreiser Weiher in de Duitse Eifel. Stollingsgesteente is gesteente dat is ontstaan door stolling van magma (onder het aardoppervlak) of lava (aan het aardoppervlak).

Bekijken Precambrium en Stollingsgesteente

Straat Yucatán

Straat Yucatán (Spaans: Canal de Yucatán) is een zeestraat tussen Cuba (provincie Pinar del Río) en Mexico (schiereiland Yucatán).

Bekijken Precambrium en Straat Yucatán

Stratigrafie

Sedimentaire lagen in Zuid-Turkije. Stratigrafie (Latijn: stratum, laag; Grieks: γράφειν, gráphein, beschrijven) is een vakgebied binnen de aardwetenschappen dat zich bezighoudt met bestudering van de volgorde van opeenvolgende gesteentelagen (stratificatie), met als doel aardlagen te dateren en beschrijven.

Bekijken Precambrium en Stratigrafie

Strontium

Strontium is een scheikundig element met symbool Sr en atoomnummer 38.

Bekijken Precambrium en Strontium

Subcontinent

Het Arabisch Schiereiland kan ook als subcontinent worden gezien. Een subcontinent is een (groot) deel van een continent.

Bekijken Precambrium en Subcontinent

Subductie

350px Subductie is het proces waarbij een oceanische plaat onder een andere oceanische of continentale plaat schuift.

Bekijken Precambrium en Subductie

Subductiezone

Een subductie-zone is een zone waar een oceanische aardplaat onder een continentale of een andere oceanische aardplaat schuift (subductie).

Bekijken Precambrium en Subductiezone

Sulfaat

SO_4^2- De structuur en binding van het sulfaation Sulfaat is in de anorganische chemie de zuurrest van zwavelzuur en de zouten ervan.

Bekijken Precambrium en Sulfaat

Sulfide

Een reeks sulfideneerslagen Een sulfide is een ion van zwavel in oxidatietoestand 2− (S2−).

Bekijken Precambrium en Sulfide

Supercontinent

Een supercontinent is in de geologie een landmassa die al of vrijwel al het land op de aarde beslaat, om zo één enkel groot continent te vormen.

Bekijken Precambrium en Supercontinent

Supernova

lensvormige sterrenstelsel NGC 4526 Keplers supernova Een supernova (meervoud: supernovae of supernova's) is het verschijnsel waarbij een ster op spectaculaire wijze explodeert.

Bekijken Precambrium en Supernova

Supervulkaan

Vulkanische-explosiviteitsindex (VEI) 7 Aniakchak De term supervulkaan wordt gebruikt voor vulkanen die in staat worden geacht supererupties voort te brengen, waarbij meer dan 1000 km³ tefra wordt uitgeworpen (VEI.

Bekijken Precambrium en Supervulkaan

Surtsey

Surtsey is een vulkanisch eiland voor de zuidkust van IJsland en maakt deel uit van de Vestmannaeyjar.

Bekijken Precambrium en Surtsey

Swaziland

Swaziland of Eswatini, officieel het Koninkrijk Eswatini (Engels:, Swazi), tot 2018 het Koninkrijk Swaziland (Brits koloniale verbastering van Eswatini), is een koninkrijk in het zuiden van Afrika.

Bekijken Precambrium en Swaziland

Symbiose

Symbiose (Oudgrieks: (ἠ) συμβίωσις: (het) samenleven) is in de biologie het langdurig samenleven van twee of meer organismen van verschillende soorten, waarbij de samenleving voor ten minste een van de organismen gunstig, of zelfs noodzakelijk is.

Bekijken Precambrium en Symbiose

Synchrotronstraling

Synchrotronstraling is de straling die vrijkomt in het middenvlak (equatoriale vlak) van een synchrotron.

Bekijken Precambrium en Synchrotronstraling

Systematiek (biologie)

Systematiek, kort voor biosystematiek, is een vakgebied binnen de biologie.

Bekijken Precambrium en Systematiek (biologie)

T Tauri-ster

Hertzsprung-Russelldiagram van NGC 2264. De T-Tauri sterren bevinden zich boven de hoofdreeks (getrokken lijn) aan de rechterkant van het diagram en evolueren naar de hoofdreeks toe. T Tauri, naamgever van de T Tauristerren ALMA T Tauri-sterren zijn een type onregelmatig veranderlijke sterren, die zich in een zeer jong stadium van hun evolutie bevinden, namelijk nog vóór de waterstoffusie in het binnenste van de ster goed op gang gekomen is, maar volgend op het stadium van de protoster.

Bekijken Precambrium en T Tauri-ster

Tanzania

Masaivrouw met kind in Noord-Tanzania. Schoolkinderen in Noord-Tanzania. Dhow voor de kust van Zanzibar Tanzania (uitspraak: ˌtɑnzaˈnija; soms ook wel aangeduid als Tanzanië), volledige naam Verenigde Republiek Tanzania (Swahili: Jamhuri ya Muungano wa Tanzania, Engels: United Republic of Tanzania), is een onafhankelijk land in Oost-Afrika.

Bekijken Precambrium en Tanzania

Tasmanië

Tasmanië (Engels: Tasmania) is een eiland en staat van het Gemenebest van Australië.

Bekijken Precambrium en Tasmanië

Taxon

Een taxon (meervoud: taxa) is een taxonomische eenheid of taxonomische groep, een groep organismen die volgens een taxonoom een van andere groepen te onderscheiden eenheid vormt.

Bekijken Precambrium en Taxon

Taxonomie

Taxonomie (Grieks: táxis ordening, schikking en nómos gebruik, wet) is, in wetenschappelijk en technologisch verband, het indelen van individuen of objecten in groepen (taxa, enkelvoud taxon).

Bekijken Precambrium en Taxonomie

Tefra

Vesuvius, Italië) Tefra of pyroklastica zijn brokstukken in vulkanisch gesteente.

Bekijken Precambrium en Tefra

Tektoniek

De San Andreas Fault in Californië is het gevolg van tektonische zijschuiving. Tektoniek (van het Grieks tektonikós: bouwwerk) is het geheel aan bewegingen en vervormingen (zoals breuken en plooien) in het vaste oppervlak van een planeet (de korst).

Bekijken Precambrium en Tektoniek

Tektonische plaat

breuklijnen en vulkanische activiteit GPS-satellietgegevens van NASA JPL. De vectoren geven zowel de richting als relatieve snelheid van de tektonische platen Een tektonische plaat of tektonische schol is een stuk van het oppervlak van de Aarde dat als één geheel beweegt.

Bekijken Precambrium en Tektonische plaat

Temperatuur

Thermische vibraties van een molecuul. Hoe hoger de temperatuur, hoe heviger de trillingen. Temperatuur of warmtegraad is een begrip dat aanduidt hoe warm of koud iets is.

Bekijken Precambrium en Temperatuur

Texas (staat)

Texas is een van 50 staten van de Verenigde Staten van Amerika.

Bekijken Precambrium en Texas (staat)

Textuur

Oppervlaktetextuur van een oude muur De term textuur wordt in verschillende vakgebieden gebruikt.

Bekijken Precambrium en Textuur

Theia (planeet)

Inslagtheorie Theia Theia is een speculatieve planeet die volgens een theorie meer dan vier miljard jaar geleden,.

Bekijken Precambrium en Theia (planeet)

Thorium

Monaziet, een thoriumhoudend mineraal Thorium is een scheikundig element met symbool Th en atoomnummer 90.

Bekijken Precambrium en Thorium

Tianjin

Tianjin, vroeger Tientsin, is een havenstad in het noorden van de Volksrepubliek China en is een van de vijf nationale centrale steden.

Bekijken Precambrium en Tianjin

Tijdvak (geologie)

Een tijdvak in de geologische geschiedenis is een onderverdeling van een subperiode.

Bekijken Precambrium en Tijdvak (geologie)

Till (sediment)

Till Till is een type sediment bestaande uit diamict (ongesorteerd sediment), achtergelaten door gletsjers en ijskappen.

Bekijken Precambrium en Till (sediment)

Titaniet

Het mineraal titaniet of sfeen is een fluor-houdend calcium-titanium-silicaat met de chemische formule CaTiSiO5.

Bekijken Precambrium en Titaniet

Titanium

Titanium of titaan is een scheikundig element met symbool Ti en atoomnummer 22.

Bekijken Precambrium en Titanium

Toermalijn

Belangrijkste toermalijn producerende landen Toermalijn of Tourmalijn is een groep van mineralen, alle cyclosilicaten.

Bekijken Precambrium en Toermalijn

Tonaliet

right Tonaliet is een felsisch dieptegesteente met een chemische samenstelling gelijk aan die van graniet, alleen zonder kaliveldspaat.

Bekijken Precambrium en Tonaliet

Tonium

Het geologisch tijdvak Tonium is de vroegste periode van het era Neoproterozoïcum, onderdeel van het eon Proterozoïcum.

Bekijken Precambrium en Tonium

Topografie

Voorbeeld van een topografische kaart. Topografie (uit het Grieks, letterlijk "plaatsbeschrijving") is de studie van de beschrijving van kenmerken van plaatsen en gebieden.

Bekijken Precambrium en Topografie

Torus

Torus Een torus (meervoud: tori of torussen) is een driedimensionaal omwentelingslichaam, dat ontstaat door een cirkel te wentelen om een lijn die zich in het vlak van de cirkel bevindt.

Bekijken Precambrium en Torus

Traagheid

Traagheid of inertie is in de klassieke mechanica het verschijnsel dat een natuurkundig lichaam (een voorwerp) in zijn bewegingstoestand volhardt: een rustend voorwerp blijft op zijn plaats, en een bewegend voorwerp blijft bewegen in dezelfde richting en met dezelfde snelheid, tenzij er een kracht is die het voorwerp een andere richting of snelheid geeft.

Bekijken Precambrium en Traagheid

Transneptunisch object

Distributie van Transneptunische objecten. Een transneptunisch object (TNO) is een planetoïde of dwergplaneet die zich ten opzichte van de zon buiten de baan van Neptunus bevindt.

Bekijken Precambrium en Transneptunisch object

Trog (geologie)

Schematische weergave van de vorming van troggen (trench). Een trog is een smalle en erg diepe kloof in de zeebodem, die ontstaat bij destructieve plaatranden.

Bekijken Precambrium en Trog (geologie)

Trojaan (planetoïde)

Posities van alle 2900 bekende Jupiter-trojanen op 21 december 2008 Een trojaan is een planetoïde die zich in een stabiele baan rond een van de Lagrangepunten L4 en L5 van de baan van een planeet bevindt, en op 60 graden boogafstand met de planeet mee beweegt.

Bekijken Precambrium en Trojaan (planetoïde)

Tropisch klimaat

Gebieden met een tropisch klimaat (A) Een tropisch klimaat is een klimaat dat voorkomt in de tropen.

Bekijken Precambrium en Tropisch klimaat

Tsunami

Tsunami-risicoteken Een tsunami (uitspraak: tsoenami) is een extreem hoge golf uit de zee, die de kuststrook onverwacht overspoelt.

Bekijken Precambrium en Tsunami

Tufsteen

Tuffieten in de Eifel. Jongere tuffiet (rechts) is afgezet over oudere (links). De hoek geeft aan dat ze van verschillende bronvulkanen afkomstig zijn. Huis uit Tufsteen, Rieden, Eifel, Duitsland matrix van vulkanische as Tufsteen, tuf of tuffiet is een sedimentair gesteente van door een vulkaan uitgestoten materiaal.

Bekijken Precambrium en Tufsteen

Turbulente stroming

De rookpluim van deze kaars gaat van laminair naar turbulent. Het reynoldsgetal geeft aan wanneer deze overgang plaatsvindt Turbulente stroming is een stroming die zich niet gelaagd, maar in wervels verplaatst.

Bekijken Precambrium en Turbulente stroming

Typelocatie

De typelocatie (Engels: type locality, ook wel locus classicus) is de plaats waar een type vandaan komt, of gezien is.

Bekijken Precambrium en Typelocatie

Typesoort

Een typesoort (Engels: type species) is een soort die permanent gekoppeld is aan een bepaalde naam van een geslacht, een naam van een ondergeslacht (subgenus), of een andere rang beneden die van geslacht.

Bekijken Precambrium en Typesoort

Uitsterven

Jura. Tekening uit Meyers Konversations-Lexikon (1885-1890). In de biogeografie is uitsterven het eindigen van het bestaan van een soort of een andere taxonomische groep.

Bekijken Precambrium en Uitsterven

Ultramafisch

Ultramafisch staat in de geologie voor stollingsgesteente dat relatief zeer weinig (minder dan 45 massaprocent) silica (SiO2) bevat.

Bekijken Precambrium en Ultramafisch

Ultraviolet

Ultraviolet (afgekort uv, ook wel ultraviolette straling, black light of uv-licht genoemd) is elektromagnetische straling net buiten het deel van het spectrum dat met het menselijk oog waarneembaar is (zie ook: licht).

Bekijken Precambrium en Ultraviolet

United States Geological Survey

De United States Geological Survey (USGS) is een wetenschappelijk bureau dat onderdeel is van de Amerikaanse regering.

Bekijken Precambrium en United States Geological Survey

Universiteit van Chicago

De Universiteit van Chicago (Engels: University of Chicago) is een privé-universiteit, voornamelijk gevestigd in de wijk Hyde Park van de Amerikaanse stad Chicago, Illinois.

Bekijken Precambrium en Universiteit van Chicago

Uraniniet

Het mineraal uraniniet, gewoonlijk pekblende genoemd, is het belangrijkste oxide van uranium, met de chemische formule UO2, maar vanwege oxidatie bevat het mineraal meestal variabele verhoudingen U3O8.

Bekijken Precambrium en Uraniniet

Uranium

Uraniumerts. Uranium of uraan is een scheikundig element met symbool U en atoomnummer 92.

Bekijken Precambrium en Uranium

Uranium-looddatering

De vervalreeksen De uranium-loodmethode gebruikt het radioactief verval van uranium tot lood als dateringmethode.

Bekijken Precambrium en Uranium-looddatering

Uranus (planeet)

UV, violet en oranje) De omvang van de Aarde en van Uranus Uranus is de op twee na grootste en vanaf de Zon gezien de zevende planeet van het zonnestelsel.

Bekijken Precambrium en Uranus (planeet)

Utah

Utah is een van de staten van de Verenigde Staten.

Bekijken Precambrium en Utah

Vaalrivier

De Vaalrivier stroomt breed bij Parys. De Vaalrivier is de grootste zijrivier van de Oranjerivier in Zuid-Afrika.

Bekijken Precambrium en Vaalrivier

Vaatplanten

De vaatplanten (wetenschappelijke naam Tracheophyta, soms Tracheobionta) zijn landplanten (''Embryophyta'') met vaatbundels, een transportsysteem voor water.

Bekijken Precambrium en Vaatplanten

Vegetatieve vermeerdering

Vegetatieve vermeerdering is een type ongeslachtelijke voortplanting, waarbij uit een klein fragment of zelfs uit een enkele cel een nieuw volledig en geslachtsrijp organisme kan groeien.

Bekijken Precambrium en Vegetatieve vermeerdering

Veldspaat

Veldspaat Veldspaat is de naam voor een groep van gesteentevormende mineralen die naar schatting 60% van de aardkorst vormen.

Bekijken Precambrium en Veldspaat

Ven (water)

Ven op de Kalmthoutse Heide. Een ven is een klein, meestal ondiep meer dat voorkomt op Pleistocene zandgronden.

Bekijken Precambrium en Ven (water)

Venus (planeet)

Venus is vanaf de zon gezien de tweede planeet van het zonnestelsel.

Bekijken Precambrium en Venus (planeet)

Verenigd Koninkrijk

Het Verenigd Koninkrijk, officieel het Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Noord-Ierland, afgekort VK (Engels: United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland, afgekort UK, informeel Britain), is een soevereine staat in West-Europa met ongeveer 67,7 miljoen inwoners, gelegen tussen de Noordzee en de Atlantische Oceaan.

Bekijken Precambrium en Verenigd Koninkrijk

Verenigde Staten

De Verenigde Staten, officieel de Verenigde Staten van Amerika, afgekort VS (Engels: United States of America, afgekort als USA of US), vaak (totum pro parte) Amerika (America) genoemd, is een federatie van 50 staten en het District of Columbia, grotendeels in Noord-Amerika gelegen.

Bekijken Precambrium en Verenigde Staten

Verrotting

mol. De tanden verrotten het langzaamst. slang. Rottend hout. Verrotting is het uiteenvallen van dode organismen of dood organisch materiaal.

Bekijken Precambrium en Verrotting

Verwering

Verwering van gesteente is het natuurlijke proces waarbij dit materiaal verandert als gevolg van invloeden van weer, klimaat, zogeheten exogene krachten, en onder invloed van de bodembiologie.

Bekijken Precambrium en Verwering

Vesikel (cel)

Een vesikel is een organel van een cel.

Bekijken Precambrium en Vesikel (cel)

Vesta (planetoïde)

Vesta, officiële naam (4) Vesta, is de op twee na grootste planetoïde in de hoofdring en is tussen de 468 en 530 km in diameter.

Bekijken Precambrium en Vesta (planetoïde)

Victoria-eiland

Victoria-eiland (Frans: Île Victoria, Engels: Victoria Island) is een van de grootste eilanden in de wereld.

Bekijken Precambrium en Victoria-eiland

Victoriameer

Het Victoriameer (ook wel Victoria Nyanza) is het grootste meer van Afrika en het op een na grootste zoetwatermeer op aarde.

Bekijken Precambrium en Victoriameer

Vierhoek

220px 220px 220px 220px 220px Een vierhoek is een meetkundige figuur die bestaat uit vier hoekpunten en vier zijden, en heeft daarmee dus ook vier hoeken.

Bekijken Precambrium en Vierhoek

Virginia (staat)

Kaart van Virginia uit 1630 Virginia, officieel het Gemenebest Virginia, is een van de staten van de Verenigde Staten.

Bekijken Precambrium en Virginia (staat)

Vloed

Vloed is een fase van het getij waarbij het water van de zee opkomt of rijst.

Bekijken Precambrium en Vloed

Vloeistof

De vorming van een sferische druppel water is het natuurlijke gevolg van de hoge oppervlaktespanning van deze vloeistof. Vloeistof is een van de aggregatietoestanden waarin materie kan voorkomen.

Bekijken Precambrium en Vloeistof

Voedingsstof

Voedingsstoffen, voedingsbestanddelen of nutriënten zijn stoffen die onontbeerlijk zijn voor de groei, instandhouding en voortplanting van een organisme.

Bekijken Precambrium en Voedingsstof

Voedselketen

Voorbeeld van een ''voedselketen'' in een Zweeds meer Een voedselketen beschrijft de voedselrelaties tussen de verschillende soorten organismen in een gegeven ecosysteem.

Bekijken Precambrium en Voedselketen

Volksrepubliek China

China (uitspraak: ˈʃina), voluit Volksrepubliek China, is een land in Oost-Azië.

Bekijken Precambrium en Volksrepubliek China

Voortplanting (biologie)

zweefvliegen Voortplanting of reproductie is het proces waarbij organismen zorgen voor nageslacht, met als gevolg het voortbestaan van de populatie en de soort.

Bekijken Precambrium en Voortplanting (biologie)

Vulkaan

De Augustine in Alaska, januari 2006 Stromboli in 1980 Napels, augustus 2003 Vulkaan in het Becharof National Wildlife Refuge in Alaska Saturnus Een vulkaan is een opening in het oppervlak van een planeet waar gesmolten gesteente (magma) als lava, gas en brokstukken van vast gesteente (tefra) door naar buiten komen.

Bekijken Precambrium en Vulkaan

Vulkanisme

Bromo (voorgrond, met rookpluim) Vulkanisme is een verzamelnaam voor geologische processen aan het oppervlak, die het gevolg zijn van het omhoog komen van heet materiaal uit het binnenste van een planeet.

Bekijken Precambrium en Vulkanisme

Vulkanologie

De vulkanologie is die richting van de aardwetenschappen die zich bezighoudt met de studie van alle vormen van vulkanisme.

Bekijken Precambrium en Vulkanologie

Wad (zeegebied)

Een wad in zeegebied is een slik- of zandplaat die in een ondiepe zee is ontstaan, met een hoogte die zich tussen het normale laagwater- en hoogwaterniveau van een vlak getijdengebied bevindt.

Bekijken Precambrium en Wad (zeegebied)

Wales

Wales (verouderd Nederlands: Wallis of Kymrië, Welsh: Cymru, Latijn: Cambria) maakt als constituerend land met Engeland, Noord-Ierland en Schotland deel uit van het Verenigd Koninkrijk.

Bekijken Precambrium en Wales

Warmtestraling

Warmtestraling of thermische straling is elektromagnetische straling, die een object uitzendt als gevolg van de temperatuur van het object.

Bekijken Precambrium en Warmtestraling

Washington (staat)

Washington is een van de staten van de Verenigde Staten, gelegen in de Pacific Northwest.

Bekijken Precambrium en Washington (staat)

Washington D.C.

Luchtfoto van Washington D.C. Kaart die L'Enfants ontwerp voor de stad laat zien Washington D.C. is de hoofdstad van de Verenigde Staten.

Bekijken Precambrium en Washington D.C.

Water

Water als vaste stof, vloeistof en gas Water (H2O; aqua of aq.; zelden diwaterstofoxide of oxidaan) is de chemische verbinding van twee waterstofatomen en een zuurstofatoom.

Bekijken Precambrium en Water

Waterdamp

Condenserend water uit waterdamp boven een kop met heet water Waterdamp is, in de natuurkunde, water dat zich in de gasfase bevindt.

Bekijken Precambrium en Waterdamp

Waterstof (element)

Waterstof is een chemisch element met symbool H (La: Hydrogenium) en atoomnummer 1.

Bekijken Precambrium en Waterstof (element)

Waterstofbrug

Waterstofbruggen in water(aangegeven met zwarte streepjes) Een waterstofbrug is een polaire, niet-covalente binding tussen een elektronenpaar op een sterk elektronegatief atoom (zuurstof, stikstof of fluor) en een naburig waterstofatoom, gebonden aan een ander sterk elektronegatief atoom.

Bekijken Precambrium en Waterstofbrug

Waterstofperoxide

Waterstofperoxide, ook aangeduid als zuurstofwater, is een anorganische verbinding van waterstof en zuurstof, met als brutoformule H2O2.

Bekijken Precambrium en Waterstofperoxide

Waterstofsulfide

Waterstofsulfide (H2S), soms nog zwavelwaterstof genoemd, is een sterk ruikend giftig gas dat vooral bekend is als de oorzaak van de geur van rotte eieren.

Bekijken Precambrium en Waterstofsulfide

Weefsel (biologie)

Een weefsel is in de biologie een specifiek anatomisch deel van het lichaam van een meercellig organisme.

Bekijken Precambrium en Weefsel (biologie)

Welsh (taal)

Een spreker van het Welsh Het Welsh (Cymraeg) is een Keltische taal, die gesproken wordt in Wales.

Bekijken Precambrium en Welsh (taal)

West-Afrika

Kaart van Afrika met de West-Afrikaanse landen in blauw West-Afrika op een zeekaart uit 1571 van de Portugese cartograaf Fernão Vaz Dourado West-Afrika of Westelijk Afrika is een deel van het werelddeel Afrika dat ongeveer 5 miljoen vierkante kilometer omvat en waar ongeveer 381,981,000 mensen wonen.

Bekijken Precambrium en West-Afrika

West-Australië

Belangrijkste plaatsen en autowegen PerthPerth West-Australië (Engels: Western Australia) is een deelstaat van Australië.

Bekijken Precambrium en West-Australië

West-Europa

StAGN In het lichtblauw: West-Europa volgens de Verenigde Naties West-Europa onderscheidt zich van Zuid-, Noord-, Centraal- en Oost-Europa door de geografie en door de verschillen in klimaat en cultuur.

Bekijken Precambrium en West-Europa

Westelijk Canada

Westelijk Canada (Engels: Western Canada) is een regio van Canada, meestal gedefinieerd als de provincies ten westen van Ontario.

Bekijken Precambrium en Westelijk Canada

Wet van superpositie

Spitsbergen De wet van de superpositie is een basisbegrip uit de geologie.

Bekijken Precambrium en Wet van superpositie

Wetenschap

peer review'' bij wetenschappelijke publicaties werkt de wetenschappelijke gemeenschap aan het waarborgen van de kwaliteit van de wetenschap, haar methodes en interpretatie van resultaten. Wetenschap is zowel de systematisch verkregen, geordende en controleerbare menselijke kennis, het bijbehorende proces van kennisverwerving als de gemeenschap waarin deze kennis wordt verzameld.

Bekijken Precambrium en Wetenschap

Wetenschappelijk onderzoek

Wetenschappelijk onderzoek is onderzoek dat naar hedendaagse maatstaven voldoet aan de criteria van wetenschap.

Bekijken Precambrium en Wetenschappelijk onderzoek

Wisconsin

Wisconsin is een van de staten van de Verenigde Staten.

Bekijken Precambrium en Wisconsin

Woestijn

Rots- en grindwoestijnlandschap in Wadi Rum, Jordanië. Atacamawoestijn in Chili. Een woestijn is een gebied waar relatief zeer weinig neerslag valt, maximum 200 millimeter per jaar, waardoor er weinig of geen vegetatie is.

Bekijken Precambrium en Woestijn

Wolga

De Wolga (Russisch: Волга (Volga), Tataars: İdel, Идел, Mordwiens: Рав) is een rivier in West-Rusland, die met een lengte van 3.530 kilometer de langste rivier van Europa is.

Bekijken Precambrium en Wolga

Wormen (dieren)

Wormen zijn een informele groep van dieren die meer dan 25.000 soorten telt.

Bekijken Precambrium en Wormen (dieren)

Xenon

Xenon is een scheikundig element met symbool Xe en atoomnummer 54.

Bekijken Precambrium en Xenon

Xenotiem

Het mineraal xenotiem is een yttrium-fosfaat met de chemische formule YPO4.

Bekijken Precambrium en Xenotiem

Yale-universiteit

De Yale-universiteit (Yale University) is een van de hoogst aangeschreven particuliere universiteiten van de Verenigde Staten.

Bekijken Precambrium en Yale-universiteit

Yangtze

De Yangtze of Chang Jiang (letterlijk "Lange Rivier"), historisch Jangtsekiang en Blauwe Rivier genoemd, is de langste rivier in Azië en de derde rivier in lengte op de wereld, na de Amazone in Zuid-Amerika en de Nijl in Afrika.

Bekijken Precambrium en Yangtze

Yucatán (schiereiland)

Satellietfoto van Yucatán Yucatán (Yucateeks Maya: Lu'umil kuuts yéetel kéeh of Uuyut'aan) is een schiereiland tussen de Golf van Mexico, Straat Yucatán en de Caribische Zee.

Bekijken Precambrium en Yucatán (schiereiland)

Yunnan

Yunnan is een provincie in het zuidwesten van de Volksrepubliek China.

Bekijken Precambrium en Yunnan

Zand

Zand is zacht, hard, los en korrelig materiaal en een van de meest voorkomende natuurlijke stoffen op aarde.

Bekijken Precambrium en Zand

Zandsteen

Zandsteen Oppervlak van Bentheimer zandsteen, type Gildehaus Zandsteen 20x vergroot Zandsteen is een sedimentair- of afzettingsgesteente dat voornamelijk bestaat uit zandkorrels.

Bekijken Precambrium en Zandsteen

Zee

Turkse kust, Middellandse Zee Chileense kust Golf van Riga Noordzee Zwarte Zee Een zee is een grote hoeveelheid water, die in verbinding staat met een andere zee of met een oceaan, die ook als zee kan worden aangeduid, zij het dat een oceaan een zelfstandig geheel vormt met een eigen circulatie (zeestroom).

Bekijken Precambrium en Zee

Zeeanemonen

Zeeanemoon in Tidal Pool, Shell Beach, Californië Soort van de familie Hormathiidae Soort van de familie Actiniidae Tweeband anemoonvis (Amphiprion bicinctus) uit de Rode Zee met zijn gastanemoon. De anemoonvis gebruikt de giftige tentakels als bescherming Zeeanemonen (Actiniaria) zijn genoemd naar de bloem anemoon.

Bekijken Precambrium en Zeeanemonen

Zeeniveau

cm Het zeeniveau is de gemiddelde hoogte van de zeespiegel (het vlak van de zee), als alle variaties die het gevolg zijn van de getijden worden weggemiddeld.

Bekijken Precambrium en Zeeniveau

Zeespiegelstijging

cm. Projecties van zeespiegelstijging in de 21e eeuw. Zeespiegelstijging is een relatieve of absolute stijging van de zeespiegel.

Bekijken Precambrium en Zeespiegelstijging

Zeewater

zuurstof op aarde. Zeewater is het zoute water dat in zeeën en oceanen voorkomt.

Bekijken Precambrium en Zeewater

Zeewier

Zeewier op rotsblokken Kelpwoud Zeewier is de verzamelnaam van een aantal groepen algen die in de zee of in brak water leven.

Bekijken Precambrium en Zeewier

Zetting (proces)

Zetting of compactie is het proces waar grond onder invloed van een belasting wordt samengedrukt.

Bekijken Precambrium en Zetting (proces)

Zimbabwe

Zimbabwe (uitspraak: zɪm'bɑpʋə; officieel: de Republiek Zimbabwe) is een land in Afrika, dat grenst aan Zambia, Mozambique, Zuid-Afrika en Botswana.

Bekijken Precambrium en Zimbabwe

Zink (element)

Zink is een scheikundig element met symbool Zn en atoomnummer 30.

Bekijken Precambrium en Zink (element)

Zinksulfide

Zinksulfide is een anorganische verbinding van zink en zwavel, met als brutoformule ZnS.

Bekijken Precambrium en Zinksulfide

Zirkoon (mineraal)

Zirkoon Zirkoon in biotiet - door radioactief verval vrijkomende alfadeeltjes beschadigen het kristalrooster van het biotiet, waardoor een pleochroïsche halo ontstaat. Het mineraal zirkoon is een zirkonium-silicaat met de chemische formule ZrSiO4.

Bekijken Precambrium en Zirkoon (mineraal)

Zoetwater

Het Baikalmeer met een grote voorraad zoetwater Zoetwater (zoet water) is water dat minimale hoeveelheden zout bevat, dat dus een geringe saliniteit heeft.

Bekijken Precambrium en Zoetwater

Zon

De zon is de ster die het dichtst bij de aarde staat en het centrum van het zonnestelsel vormt.

Bekijken Precambrium en Zon

Zonlicht

lichtbundels zijn zichtbaar doordat luchtdeeltjes worden opgelicht. Zonlicht is het zichtbare deel van de elektromagnetische straling dat door de zon wordt uitgestraald.

Bekijken Precambrium en Zonlicht

Zonneconstante

Variatie van de stralingsenergie van de zon op aarde door veranderende activiteit van de zon De zonneconstante is het over een lange periode gemiddelde van de hoeveelheid energie in de vorm van elektromagnetische straling van de zon die per tijdseenheid en per oppervlakte-eenheid passeert door een oppervlak buiten de dampkring loodrecht op de stralingsrichting op een afstand van 1 AE van het middelpunt van de zon, ongeveer de afstand tussen de zon en de aardatmosfeer.

Bekijken Precambrium en Zonneconstante

Zonnenevel

protoplanetaire schijven in de Orionnevel. De hypothese van de zonnenevel, ook wel de Kant-Laplace-hypothese genoemd, is vooralsnog de meest waarschijnlijk geachte verklaring voor het ontstaan van het zonnestelsel.

Bekijken Precambrium en Zonnenevel

Zonnestelsel

Het zonnestelsel is het planetenstelsel dat bestaat uit de Zon en de hemellichamen die door de zwaartekracht aan de Zon gebonden zijn.

Bekijken Precambrium en Zonnestelsel

Zonnewind

plasma in de zonnewind de interstellaire ruimte ontmoet wordt heliopauze genoemd. De zonnewind is een stroom van geladen deeltjes die ontsnapt van het oppervlak van de Zon.

Bekijken Precambrium en Zonnewind

Zouten

Een zout is een samengestelde stof die wordt gevormd door een ionbinding, een chemische binding tussen positieve en negatieve ionen.

Bekijken Precambrium en Zouten

Zuid-Afrika

Zuid-Afrika, officieel de Republiek Zuid-Afrika, is een land dat aan de zuidpunt van Afrika ligt. Het land grenst in het noorden aan Namibië, Botswana en Zimbabwe, in het oosten aan Mozambique en Swaziland (Eswatini). De onafhankelijke staat Lesotho wordt in zijn geheel door Zuid-Afrika omsloten.

Bekijken Precambrium en Zuid-Afrika

Zuid-Amerika

Zuid-Amerika is een continent op het zuidelijk halfrond, ten zuiden van Noord-Amerika en ten noorden van Antarctica.

Bekijken Precambrium en Zuid-Amerika

Zuid-Australië

Zuid-Australië (Engels: South Australia) is een deelstaat van Australië en is gelegen aan de zuidkust van Australië.

Bekijken Precambrium en Zuid-Australië

Zuidelijk halfrond

Het zuidelijk halfrond Poster met de tekst "Ushuaia, einde van de wereld". Ushuaia in Argentinië is de meest zuidelijke stad ter wereld. Het zuidelijk halfrond is het gedeelte van de Aarde ten zuiden van de evenaar.

Bekijken Precambrium en Zuidelijk halfrond

Zuurstof (element)

Zuurstof is een chemisch element met symbool O (Uit het Latijn: oxygenium) en atoomnummer 8.

Bekijken Precambrium en Zuurstof (element)

Zwaartekracht

(kogel)baan Galileo op de maan. De zwaartekracht of gravitatie is een aantrekkende kracht die twee of meer lichamen op elkaar uitoefenen.

Bekijken Precambrium en Zwaartekracht

Zwavel

Zwavel is een scheikundig element met symbool S en atoomnummer 16.

Bekijken Precambrium en Zwavel

Zweden

Zweden, officieel het Koninkrijk Zweden (Zweeds:; Noord-Samisch), is een Scandinavisch land in Noord-Europa.

Bekijken Precambrium en Zweden

Zygote

Een zygote, het versmeltingsproduct van twee geslachtscellen (gameten), is het eerste eencellige stadium in de levenscyclus van zich geslachtelijk voortplantende organismen, vlak na de versmelting van twee haploïde gameten, bijvoorbeeld de bevruchting van een eicel door een zaadcel.

Bekijken Precambrium en Zygote

Ook bekend als Cryptozoïcum, Praecambrium.

, Arizona (staat), Arkose, Artefact (archeologie), As (vulkaan), Ascomyceten, Asthenosfeer, Astrobiologie, Astrofysica, Astronomie, Astronomische eenheid, Astronoom, Athabascameer, Atlantische Oceaan, Atmosfeer (astronomie), Atmosfeer (eenheid), Atoom, Augiet, Australië (land), Azijnzuur, Baan (hemellichaam), Bacteriën, Baddeleyiet, Baltica, Baltische staten, Bar (druk), Bariet, Barium, Basalt (gesteente), Batholiet, Bètaverval, Bekken (geologie), Benthos, Berthieriet, Bestuurlijke indeling van Canada, Bihar, Binnen-Mongolië, Binnenzee, Biochemie, Biodiversiteit, Biofilm, Biogeochemische kringloop, Biogeologie, Biologie, Biomassa, Biomineralisatie, Biosfeer, Biotiet, Biotoop, Blauwalgen, Bodem, Boor (element), Bovenmeer, Brazilië, Breedtegraad, Breuk (geologie), Breuk (mineraal), Bristol (Verenigd Koninkrijk), Brits-Columbia, Broeikaseffect, Broeikasgas, C14-datering, Calciet, Calcium, Calciumcarbonaat, Calciumoxide, Caldeira, Caledonische orogenese, California Institute of Technology, Calymmium, Cambrische explosie, Cambrium, Canada, Canadese Arctische Eilanden, Canberra, Caraïbische Zee, Carbonaat, Carboon, Cartesisch coördinatenstelsel, Cel (biologie), Celdeling, Celkern, Cellulose, Celmembraan, Celsius, Celwand, Cenozoïcum, Charles Darwin, Chemisch element, Chemische reactie, Chemotroof, China, Chitine, Chitosan, Chloroplast, Chromiet, Chroom (element), Clade, Cladonia, Clostridium, Coördinatenstelsel, Colorado (staat), Computer, Computertomografie, Condensatie, Conglomeraat (geologie), Congo-Kinshasa, Connecticut, Continentale collisie, Continentale lithosfeer, Cryogenium, Crypticum, Cummingtoniet, Cyclotron, Cyclus, Cytokinese, Cytoplasma, Cytoskelet, Daciet, Dagzoom, Dal (aardrijkskunde), Dampdruk, Datering, Deuterium, Devoon, Diamant, Diatomeeën, Dieptegesteente, Dieren (biologie), Digitale camera, Dikarya, Dimethylamine, Diopsied, Dioriet, Distaal (anatomie), Distikstofmonoxide, Doleriet, Dolomiet, Domein (biologie), Driedimensionaal, Druk (grootheid), Dynamica, Eb, Eclogiet, Ecologie, Ecosysteem, Ectasium, Edelgas, Ediacarium, Eencellige, Eiwitten, Ejecta, Elektromagnetisme, Elektron, Elektronenmicroscopie, Elementair deeltje, Emissie (natuurkunde), Empirisch onderzoek, Endosymbiose, Enstatiet, Enzym, Eoarcheïcum, Eoceen, Eolisch proces, Eon (geologie), Era (tijdperk), Erosie, Erts (mineraal), Estuarium, Ether (scheikunde), Eubacteriën, Eukaryoten, Europium, Eustasie, Evaporatie, Evaporiet, Evenaar, Evolutie, Exponentiële groei, Extrusief gesteente, Facultatief anaeroob organisme, Fagocytose, Familie (biologie), Fauna (overzichtswerk), Felsisch, Fenotype, Finland, Fluviatiel proces, Foraminifera, Fosfaat, Fosfor, Fossiel, Fossiele overgangsvorm, Fotochemie, Foton, Fotosfeer, Fotosynthese, Fototroof, Fouriertransformatie, Frequentie, Fumarole, Fylliet, Fyllosilicaat, Fysiologie, Fytoplankton, Gabbro, Gabon, Gameet, Gametofyt, Ganggesteente (geologie), Gastheer (biologie), Gebergtevorming, Gele Zee, Gen, Genetica, Genoom, Geochemie, Geofysica, Geografisch informatiesysteem, Geologie, Geologisch tijdperk, Geologische tijdschaal, Geomorfologie, Geslacht (biologie), Geslachtelijke voortplanting, Gesteente, Getijde (waterbeweging), Gips, Glaciaal (tijdperk), Glaciaal proces, Glauconiet, Gletsjer, Glijvlak, Glucose, Glycogeen, Gneis, Golf van Mexico, Golflengte, Gondwana (continent), Gotland, Goud, Graan, Grafiet, Granaat (mineraal), Grand Canyon, Graniet, Granodioriet, Granofier, Great Bear Lake, Great Slave Lake, Grieks, Griekse mythologie, Grind, Groenland, Groenwieren, Grote Meren, Grote Oceaan, Guizhou, Habitat, Hadeïcum, Hades, Hafnium, Haliet, Halveringstijd, Haploïdie, Harvard-universiteit, Heelal, Helium, Hematiet, Hemellichaam, Henan (China), Heterotroof, Himalaya, Histogram, Holotype, Hoornblende, Horst (geologie), Hotspot (geologie), Huainan, Hudsonbaai, Hunan, Hydroïdpoliepen, Hydrologie, Hyperstheen, Hypothese, Ichnologie, Idaho, IJs (water), IJskap, IJskristal, IJsland, IJstijdvak, IJzer (element), IJzererts, Illiet, Ilmeniet, Incertae sedis, India, Infrarood, Infraroodspectroscopie, Infrastam, Inslagkrater, Inslagproces, Interferometer, Interglaciaal, Interstellair medium, Intrusie (geologie), Ion (deeltje), Ionisatie, Iowa (staat), Iridium (element), Isotherm proces, Isotoop, Jodium (element), Juneau (Alaska), Jupiter (planeet), Jura (periode), Kalium, Kalium-argonmethode, Kaliveldspaat, Kalk, Kalksteen, Kameroen, Kansas (staat), Karelië, Katanga (provincie), Kelvin (eenheid), Kenia, Kenorland, Kentucky, Kernsplijting, Kinetische energie, Klasse (biologie), Klei, Klimaat, Kola (schiereiland), Kolonie (biologie), Komatiiet, Komeet, Koningin Maudland, Koolstof, Koolstofdioxide, Koolstofkringloop, Koolstofmonoxide, Koolwaterstof, Koper (element), Koraal (zoölogie), Korstmos, Kosmologie, Krater (landschapsvorm), Kraton (geologie), Krijt (periode), Krijt-Paleogeengrens, Kristal (natuurwetenschappen), Kristalliniteit, Kristallisatie, Kristalstructuur, Kromme, Kuipergordel, Kust, Kwarts, Kwelder, Labrador (regio), Lagune, Latijn, Laurentia (geologie), Lava, Leisteen, Lengtegraad, Leven, Levend fossiel, Levenscyclus, Lichtjaar, Limoniet, Lipide, Lithosfeer, Littoraal, Lood (element), LUCA (evolutie), Luchtdruk, Luminescentie, Maan, Madagaskar, Madhya Pradesh, Mafisch, Magma (gesteente), Magnesium, Magnetiet, Magnetisch veld, Magnetisme, Mangaan, Manitoba, Mantelpluim, Mare (maanzee), Marianen, Marianentrog, Mars (planeet), Massa (natuurkunde), Massachusetts, Massadichtheid, Massaspectrometrie, Materie, Mývatn, Meer (watervlakte), Meercellig organisme, Meetkunde, Meiose (voortplanting), Melkweg (sterrenstelsel), Membraan, Mercurius (planeet), Mergel (sedimentologie), Meridiaan van Greenwich, Mesoarcheïcum, Mesoproterozoïcum, Mesozoïcum, Metaal, Metamorf gesteente, Metamorfose (geologie), Meteoriet, Meteoroïde, Methaan, Methanol, Mexico (land), Mica, Michigan, Micro-aerofiel, Micro-organisme, Microklien, Micrometer (eenheid), Microscoop, Microscopie, Mid-oceanische rug, Middelpuntvliedende kracht, Mijnbouw, Milieu, Mineraal (geologie), Mineralogie, Minnesota, Mississippi (rivier), Missouri (staat), Mitochondrion, MmHg, Moeras, Moermansk, Moleculaire genetica, Moleculaire wolk, Molecuul, Molybdeen, Monera, Monomeer, Montana (staat), Monzoniet, Morene, Morfologie (biologie), Mossen, Mozambique, Muscoviet, Myofibril, Namibië, Nanometer, Nanotechnologie, National Aeronautics and Space Administration, Nature, Natuurkunde, Natuurlijke maan, Natuurlijke selectie, Nebraska, Neoarcheïcum, Neodymium, Neoproterozoïcum, Neptunus (planeet), Neteldieren, Nevels en gaswolken, New York (staat), Newfoundland, Newfoundland en Labrador, Nice, Nikkel, Noord-Amerika, Noord-Ierland, Noord-Kaap, Noord-Karelië, Noord-Korea, Noordelijk Territorium, Noordelijke IJszee, Noordpoolgebied, Northwest Territories, Nucleosynthese, Nulmeridiaan, Nunavut, Oceaan, Oceanische lithosfeer, Oeganda, Oeral (gebergte), Oerknal, Ohio (staat), Oklo, Olivijn, Oman, Onderklasse (biologie), Onderstam (biologie), Onderwereld (mythologie), Ontario, Ontsluiting (geologie), Ontwikkelingsfysiologie, Oortwolk, Oost-Afrika, Opschuiving, Orde (biologie), Ordovicium, Organel, Organische stof, Organische verbinding, Organisme, Orosirium, Osmium, Oudgrieks, Oxidatie, Oxide, Ozon (stof), Ozonlaag, Paleoarcheïcum, Paleocontinent, Paleogeen, Paleogeografie, Paleoklimatologie, Paleontologie, Paleoproterozoïcum, Paleozoïcum, Pangea, Parallel (geografie), Partiële druk, Parts per million, Pascal (eenheid), Pauw (sterrenbeeld), Peerreview, Pekel, Peridotiet, Periode (tijdperk), Perm (periode), Petroleum, Petrologie, Pixel, Plagioklaas, Planeet, Planetaire differentiatie, Planetesimaal, Planetoïde, Planetoïdengordel, Planetologie, Plankton, Planten, Plantengemeenschap, Plasmodiale slijmzwammen, Platentektoniek, Platinagroep, Plooi (geologie), Point Barrow, Polyfyletische groep, Polymeer, Polymerisatie, Polymorf (kristallografie), Polysacharide, Poolgebied, Poolklimaat, Populatie (biologie), Porositeit, Predatie, Predator, Prokaryoten, Prooidier, Proterozoïcum, Protisten, Protoplanetaire schijf, Protoster, Protozoa, Provincies van China, Puimsteen, Pyriet, Pyroxeen, Quebec (provincie), Quebec (stad), Queensland, Radialen per seconde, Radicaal (scheikunde), Radioactief afval, Radioactiviteit, Radionuclide, Ramanspectroscopie, Rasterelektronenmicroscoop, Röntgenstraling, Recombinatie (genetica), Redoxreactie, Reductie (scheikunde), Relatieve aanwezigheid, Renium, Reykjavik, Rhyacium, Rijk (biologie), Rivier, Rochelimiet, Rocky Mountains, Rodinia, Rotatie (natuurkunde), Rubidium, Ruimte (astronomie), Rusland, Russisch, Ryoliet, Sahara, Saint Louis (Missouri), Samarium, Saskatchewan, Satakunta (regio), Satelliet (astronomie), Saturnus (planeet), Scandinavië, Scattered disk object, Schalie (gesteente), Scheikunde, Schelp, Schiereiland, Schildvulkaan, Schimmeldraad, Schist, Schokgolf, Schors, Schotland, Sediment, Sedimentair gesteente, Sedimentologie, Seleen, Selene (mythologie), Shandong (provincie), Shanxi, Siberië, Siberisch Kraton, Siderium, Silicaat, Silicium, Siliciumdioxide, Sillimaniet, Silt, Siltsteen, Siluur, Slenk (geologie), Slib, Slijmzwammen, Smelten (faseovergang), Sneeuw, Sneeuwbalaarde, Solfatare, Soort, Spectraalklasse, Spectroscopie, Spectrum, Spitzer Space Telescope, Sponsachtigen, Sponzen, Spore, Sporofyt, Stam (biologie), Staten van de Verenigde Staten, Statherium, Stenium, Ster (hemellichaam), Stikstof (element), Stikstoffixatie, Stof (scheikunde), Stofwisseling, Stollingsgesteente, Straat Yucatán, Stratigrafie, Strontium, Subcontinent, Subductie, Subductiezone, Sulfaat, Sulfide, Supercontinent, Supernova, Supervulkaan, Surtsey, Swaziland, Symbiose, Synchrotronstraling, Systematiek (biologie), T Tauri-ster, Tanzania, Tasmanië, Taxon, Taxonomie, Tefra, Tektoniek, Tektonische plaat, Temperatuur, Texas (staat), Textuur, Theia (planeet), Thorium, Tianjin, Tijdvak (geologie), Till (sediment), Titaniet, Titanium, Toermalijn, Tonaliet, Tonium, Topografie, Torus, Traagheid, Transneptunisch object, Trog (geologie), Trojaan (planetoïde), Tropisch klimaat, Tsunami, Tufsteen, Turbulente stroming, Typelocatie, Typesoort, Uitsterven, Ultramafisch, Ultraviolet, United States Geological Survey, Universiteit van Chicago, Uraniniet, Uranium, Uranium-looddatering, Uranus (planeet), Utah, Vaalrivier, Vaatplanten, Vegetatieve vermeerdering, Veldspaat, Ven (water), Venus (planeet), Verenigd Koninkrijk, Verenigde Staten, Verrotting, Verwering, Vesikel (cel), Vesta (planetoïde), Victoria-eiland, Victoriameer, Vierhoek, Virginia (staat), Vloed, Vloeistof, Voedingsstof, Voedselketen, Volksrepubliek China, Voortplanting (biologie), Vulkaan, Vulkanisme, Vulkanologie, Wad (zeegebied), Wales, Warmtestraling, Washington (staat), Washington D.C., Water, Waterdamp, Waterstof (element), Waterstofbrug, Waterstofperoxide, Waterstofsulfide, Weefsel (biologie), Welsh (taal), West-Afrika, West-Australië, West-Europa, Westelijk Canada, Wet van superpositie, Wetenschap, Wetenschappelijk onderzoek, Wisconsin, Woestijn, Wolga, Wormen (dieren), Xenon, Xenotiem, Yale-universiteit, Yangtze, Yucatán (schiereiland), Yunnan, Zand, Zandsteen, Zee, Zeeanemonen, Zeeniveau, Zeespiegelstijging, Zeewater, Zeewier, Zetting (proces), Zimbabwe, Zink (element), Zinksulfide, Zirkoon (mineraal), Zoetwater, Zon, Zonlicht, Zonneconstante, Zonnenevel, Zonnestelsel, Zonnewind, Zouten, Zuid-Afrika, Zuid-Amerika, Zuid-Australië, Zuidelijk halfrond, Zuurstof (element), Zwaartekracht, Zwavel, Zweden, Zygote.