Logo
Unionpedia
Communicatie
Ontdek het op Google Play
Nieuw! Download Unionpedia op je Android™ toestel!
Gratis
Snellere toegang dan browser!
 

Proterozoïcum

Index Proterozoïcum

Het geologisch tijdperk Proterozoïcum is een van de eonen waarin de geologische tijdschaal is ingedeeld.

57 relaties: Aardatmosfeer, Algen, Annum, Archeïcum, Banded iron formation, Blauwalgen, Bolivia, Cambrium, Chemische reactie, Chloroplast, Cryogenium, Dieren (biologie), Dizuurstof, Ediacarium, Endosymbiontentheorie, Eon (geologie), Era (tijdperk), Eukaryoten, Fanerozoïcum, Fossiel, Fossilisatie, Fotosynthese, Gebergtevorming, Geologisch archief, Geologisch tijdperk, Geologische tijdschaal, Geschiedenis van de Aarde, IJstijdvak, IJzer (element), Kalk, Koolstof, Marien, Meercellig organisme, Mesoproterozoïcum, Metamorfose (geologie), Mitochondrion, Neoproterozoïcum, New York (stad), Oxidatie, Paleoproterozoïcum, Periode (tijdperk), Planten, Platentektoniek, Precambrium, Protisten, Sediment, Skelet, Sneeuwbalaarde, Stromatoliet, Supercontinent, ..., Symbiose, Terrein (geologie), Wilsoncyclus, Zuurstofcrisis, Zwavel, 19e eeuw, 20e eeuw. Uitbreiden index (7 meer) »

Aardatmosfeer

halo heeft. mesosfeer over in de thermosfeer en de exosfeer en wordt het blauw langzaam zwart. De aardatmosfeer of dampkring is de atmosfeer om de aarde.

Nieuw!!: Proterozoïcum en Aardatmosfeer · Bekijk meer »

Algen

Algen of wieren (oude wetenschappelijke naam: Algae) is een informele verzamelnaam voor een grote, zeer diverse groep organismen, die evolutionair gezien deels niet onderling verwant zijn.

Nieuw!!: Proterozoïcum en Algen · Bekijk meer »

Annum

Annum (afgeleid van Latijn annus, jaar; afgekort a) is een eenheid voor tijd die in de geologie en astronomie gebruikt wordt.

Nieuw!!: Proterozoïcum en Annum · Bekijk meer »

Archeïcum

Artistieke impressie van een landschap in het Archeïcum. Het geologisch tijdvak van het Archeïcum (ook Archaïcum of Archeozoïcum (Engels: Archean of Archaean)) is een eon in de vroege geschiedenis van de Aarde, dat duurde van 4 tot 2,5 miljard jaar (2,5 Ga) geleden.

Nieuw!!: Proterozoïcum en Archeïcum · Bekijk meer »

Banded iron formation

Ga oude banded iron beds in een stuk gesteente. Let op de afwisseling van ijzerrijke (roodpaarse) en anoxische (donkergrijze) lagen. Banded iron formation uit Michigan. Banded iron formations (ook bekend als banded ironstone formations, banded iron beds of onder de afkorting BIF's) zijn een speciaal soort zeer oude sedimentaire gesteenten.

Nieuw!!: Proterozoïcum en Banded iron formation · Bekijk meer »

Blauwalgen

Blauwalgen, ook wel blauwwieren of, formeler, cyanobacteriën zijn een groep van prokaryote organismes.

Nieuw!!: Proterozoïcum en Blauwalgen · Bekijk meer »

Bolivia

Verloren gebied voor Bolivia tussen 1867 en 1938 Bolivia (ook Bolivië; Aymara: Wuliwya, Quechua: Bulibiya, Guaraní: Volívia), officieel de Plurinationale Staat Bolivia (Spaans: Estado Plurinacional de Bolivia, Aymara: Wuliwya Suyu, Quechua: Bulibya Mamallaqta, Guaraní: Tetã Volívia) is een republiek in Zuid-Amerika die grenst aan Peru, Brazilië, Paraguay, Argentinië en Chili.

Nieuw!!: Proterozoïcum en Bolivia · Bekijk meer »

Cambrium

Het geologisch tijdvak Cambrium (541 ± 1,0 - 485,4 ± 1,9 miljoen jaar (Ma) geleden) is het onderste systeem of de vroegste periode van de era Paleozoïcum.

Nieuw!!: Proterozoïcum en Cambrium · Bekijk meer »

Chemische reactie

Een chemische reactie is het proces waarbij chemische verbindingen (moleculen) of atomen langs chemische weg worden omgezet in andere verbindingen, door het vormen dan wel breken van chemische bindingen.

Nieuw!!: Proterozoïcum en Chemische reactie · Bekijk meer »

Chloroplast

Bladschijfcellen met chloroplasten van het mos ''Plagomnium affine''. Chloroplasten (Oudgrieks: χλωρός, khlōrós, "groen" en πλαστός, plastós, "gevormd") of bladgroenkorrels, zijn groene plastiden, die voorkomen in de cellen van veel soorten planten, algen en bepaalde micro-organismen.

Nieuw!!: Proterozoïcum en Chloroplast · Bekijk meer »

Cryogenium

Het geologisch tijdperk Cryogenium (vroeger Cryogenien of Cryogeniaan), is een periode van de era Neoproterozoïcum, onderdeel van het eon Proterozoïcum.

Nieuw!!: Proterozoïcum en Cryogenium · Bekijk meer »

Dieren (biologie)

De dieren (Animalia) vormen een rijk van meercellige levende wezens die tot de eukaryoten behoren.

Nieuw!!: Proterozoïcum en Dieren (biologie) · Bekijk meer »

Dizuurstof

Apparaat om zuurstof uit lucht te winnen in een bunker. Dizuurstof of moleculaire zuurstof (O2) is de belangrijkste enkelvoudige stof van het element zuurstof.

Nieuw!!: Proterozoïcum en Dizuurstof · Bekijk meer »

Ediacarium

Het Ediacarium (Engels: Ediacaran) is een tijdperk in de geologische tijdschaal.

Nieuw!!: Proterozoïcum en Ediacarium · Bekijk meer »

Endosymbiontentheorie

'''groen:''' plastoom. De endosymbiontentheorie (symbiogenese) is de theorie die de herkomst verklaart van mitochondria en chloroplasten in eukaryote cellen door endosymbiose.

Nieuw!!: Proterozoïcum en Endosymbiontentheorie · Bekijk meer »

Eon (geologie)

Een eon is een zeer lang tijdperk in de geologische tijdschaal.

Nieuw!!: Proterozoïcum en Eon (geologie) · Bekijk meer »

Era (tijdperk)

Een era of hoofdtijdperk is een onderdeel van de geologische tijdschaal.

Nieuw!!: Proterozoïcum en Era (tijdperk) · Bekijk meer »

Eukaryoten

Eukaryoten (Eukaryota) zijn een van de drie domeinen waarin de huidige biologische wetenschap het leven indeelt.

Nieuw!!: Proterozoïcum en Eukaryoten · Bekijk meer »

Fanerozoïcum

Het geologisch tijdvak Fanerozoïcum (ook gespeld als Phanerozoïcum) is een eon uit de geologische geschiedenis van de Aarde, en duurt van 538.8 ±0.2 miljoen jaar (Ma) geleden tot heden.

Nieuw!!: Proterozoïcum en Fanerozoïcum · Bekijk meer »

Fossiel

Een boorkern met een kokkelsoort uit het Plioceen Fossielen zijn alle resten en sporen van planten en dieren die geconserveerd zijn in gesteente.

Nieuw!!: Proterozoïcum en Fossiel · Bekijk meer »

Fossilisatie

Fossilisatie is het geheel aan anorganische processen die ervoor zorgen dat overblijfselen van organismen na hun dood worden geconserveerd door bedekking met sedimenten.

Nieuw!!: Proterozoïcum en Fossilisatie · Bekijk meer »

Fotosynthese

Fotosyntheseformule Fotosynthese (ook: koolstofdioxide-, koolzuur- of koolstofassimilatie) is een vorm van biosynthese, waarbij energie uit zonlicht wordt gebruikt om gasvormig koolstofdioxide om te zetten in de vaste stof glucose.

Nieuw!!: Proterozoïcum en Fotosynthese · Bekijk meer »

Gebergtevorming

plateau. Gebergtevorming alias orogenese is een gevolg van de platentektoniek, de bewegingen van platen langs elkaar (zijschuivingsbewegingen), over en onder elkaar (compressieve bewegingen) en uit elkaar (extensionele bewegingen).

Nieuw!!: Proterozoïcum en Gebergtevorming · Bekijk meer »

Geologisch archief

Het geologisch archief (Engels: geological record) is alle informatie over de geschiedenis van de Aarde die opgeslagen ligt in gesteenten, sedimenten, ijskappen en fossielen te beschrijven.

Nieuw!!: Proterozoïcum en Geologisch archief · Bekijk meer »

Geologisch tijdperk

De geschiedenis van de Aarde wordt ingedeeld in een groot aantal geologische tijdperken.

Nieuw!!: Proterozoïcum en Geologisch tijdperk · Bekijk meer »

Geologische tijdschaal

Engelstalige visuele presentatie van een geologische tijdschaal in de vorm van een spiraal De geologische tijdschaal is de indeling van de geschiedenis van de Aarde in geologische tijdperken.

Nieuw!!: Proterozoïcum en Geologische tijdschaal · Bekijk meer »

Geschiedenis van de Aarde

De geschiedenis van de Aarde bestrijkt een extreem lange periode. Om dit te visualiseren wordt deze 4,6 miljard jaar weleens geprojecteerd op een 24-urige zogenaamde ''geologische klok''. Op een dergelijke klok wordt de vorming van de Aarde geklokt op middernacht. Het eerste leven ontstaat rond 3.15 uur. Pas om 12 uur 's middags wordt de atmosfeer zuurstofrijk, en om 4 uur 's middags verschijnen de eerste primitieve zeedieren. De Cambrische explosie vindt plaats om kwart over negen 's avonds en om tien uur (tijdens het Devoon) verovert het leven het land. De dinosauriërs sterven om 23.40 uur uit en de eerste mensen verschijnen pas 20 seconden voor middernacht. De geschiedenis van de Aarde schetst het ontstaan en de ontwikkeling van de planeet waarop de mensheid leeft.

Nieuw!!: Proterozoïcum en Geschiedenis van de Aarde · Bekijk meer »

IJstijdvak

Kangerlussuaq. Een ijstijdvak is een periode waarin ijskappen voorkomen op het land. Het voorkomen van ijskappen op Groenland maakt dus dat we per definitie in een ijstijdvak leven. Een ijstijdvak of glaciatie is een geologisch tijdvak waarin ijskappen voorkomen.

Nieuw!!: Proterozoïcum en IJstijdvak · Bekijk meer »

IJzer (element)

IJzer is een scheikundig element met symbool Fe (uit het Latijn: ferrum) en atoomnummer 26.

Nieuw!!: Proterozoïcum en IJzer (element) · Bekijk meer »

Kalk

Gebluste kalk Kalk is de aanduiding voor een aantal alkalische zouten van calcium, zoals calciumoxide (ook wel ongebluste kalk), calciumhydroxide (gebluste kalk), calciumcarbonaat en calciumwaterstofcarbonaat.

Nieuw!!: Proterozoïcum en Kalk · Bekijk meer »

Koolstof

Koolstof (Latijn: carbonium) is een scheikundig element met symbool C en atoomnummer 6.

Nieuw!!: Proterozoïcum en Koolstof · Bekijk meer »

Marien

Marien, een bijvoeglijk naamwoord afgeleid van het Latijnse mare, zee, is een term uit de geologie en de biologie.

Nieuw!!: Proterozoïcum en Marien · Bekijk meer »

Meercellig organisme

alg ''Pediastrum'' Bladcellen van sterremos (''Plagiomnium affine'') met chloroplasten en celwanden Een meercellig organisme is een organisme dat uit meer dan één cel bestaat.

Nieuw!!: Proterozoïcum en Meercellig organisme · Bekijk meer »

Mesoproterozoïcum

Het geologisch tijdperk Mesoproterozoïcum is een era van het eon Proterozoïcum.

Nieuw!!: Proterozoïcum en Mesoproterozoïcum · Bekijk meer »

Metamorfose (geologie)

amfiboliet- in de groenschistfacies komt. Metamorfose is een term die in de geologie, petrologie en mineralogie gebruikt wordt om chemische reacties en faseovergangen in gesteenten te beschrijven.

Nieuw!!: Proterozoïcum en Metamorfose (geologie) · Bekijk meer »

Mitochondrion

Mitochondrion Een mitochondrionEverdingen, J.J.E. van, Eerenbeemt, A.M.M. van den (2012).

Nieuw!!: Proterozoïcum en Mitochondrion · Bekijk meer »

Neoproterozoïcum

Het geologisch tijdvak Neoproterozoïcum is de laatste era van het eon Proterozoïcum.

Nieuw!!: Proterozoïcum en Neoproterozoïcum · Bekijk meer »

New York (stad)

New York is de grootste stad van de Verenigde Staten van Amerika.

Nieuw!!: Proterozoïcum en New York (stad) · Bekijk meer »

Oxidatie

fluor vormen een ionbinding door middel van een redoxreactie. Natrium staat zijn buitenste elektron af aan het fluoratoom. Het natrium wordt geoxideerd en het fluor wordt gereduceerd. Oxidatie is het scheikundige proces waarbij een stof (de reductor) elektronen afstaat aan een andere stof (de oxidator).

Nieuw!!: Proterozoïcum en Oxidatie · Bekijk meer »

Paleoproterozoïcum

Het geologisch tijdperk Paleoproterozoïcum is de vroegste era van het eon Proterozoïcum.

Nieuw!!: Proterozoïcum en Paleoproterozoïcum · Bekijk meer »

Periode (tijdperk)

Een periode in de geologische geschiedenis is een onderverdeling van een era.

Nieuw!!: Proterozoïcum en Periode (tijdperk) · Bekijk meer »

Planten

Planten (Viridiplantae binnen de Archaeplastida, oorspronkelijk Plantae) zijn organismen die zich niet kunnen voortbewegen en die fotosynthese vertonen.

Nieuw!!: Proterozoïcum en Planten · Bekijk meer »

Platentektoniek

Platentektoniek, plaattektoniek of schollentektoniek is de wetenschappelijke theorie die zowel de geografische ligging van continenten, oceanen, gebergten en andere structuren aan het aardoppervlak verklaart, als de geologische structuren in de aardkorst en de plek waar aardbevingen en vulkanisme voorkomen.

Nieuw!!: Proterozoïcum en Platentektoniek · Bekijk meer »

Precambrium

correlatie volgt, met behulp van onder andere isotopenchemie en biostratigrafie. De wereldwijd gebruikte chronostratigrafische eenheden worden vastgelegd door de ICS. De uurwerksymbolen duiden chronometrische'Chronometrie' betekent 'tijdmeting'. Het is gebaseerd op radiometrische datering. grenzen aan. Een gouden spijker betekent een formeel erkende GSSP. Het Precambrium (soms nog aangeduid als het eon Cryptozoïcum) is een supereonEen 'supereon' is een geochronologische eenheid en duidt dus een tijdspanne aan, meer bepaald een tijdspanne die meerdere eonen omvat.

Nieuw!!: Proterozoïcum en Precambrium · Bekijk meer »

Protisten

Een protist is een eukaryoot organisme dat niet behoort tot het rijk van de dieren, planten of schimmels.

Nieuw!!: Proterozoïcum en Protisten · Bekijk meer »

Sediment

Rhône naar het Meer van Genève Sediment of afzetting is door wind, water en/of ijs getransporteerd materiaal.

Nieuw!!: Proterozoïcum en Sediment · Bekijk meer »

Skelet

Skeletten van een paard en een mens Bladskelet van een hortensia Een skelet of geraamte is dat wat bij dieren stevigheid geeft aan het lichaam.

Nieuw!!: Proterozoïcum en Skelet · Bekijk meer »

Sneeuwbalaarde

Foto van het oppervlak van Antarctica. Sneeuwbalaarde (Engels: Snowball Earth) is een geologische en klimatologische hypothese die stelt dat de Aarde in het Precambrium enkele malen (zo goed als) volledig met ijs bedekt is geweest.

Nieuw!!: Proterozoïcum en Sneeuwbalaarde · Bekijk meer »

Stromatoliet

Hamelin Pool) Huy, Sachsen-Anhalt) Assegebergte bij Braunschweig, een van de exemplaren die Kalkowsky gebruikte voor zijn beschrijving (1908) Stromatolieten (van het Griekse stroma.

Nieuw!!: Proterozoïcum en Stromatoliet · Bekijk meer »

Supercontinent

Een supercontinent is in de geologie een landmassa die al of vrijwel al het land op de aarde beslaat, om zo één enkel groot continent te vormen.

Nieuw!!: Proterozoïcum en Supercontinent · Bekijk meer »

Symbiose

Symbiose (Oudgrieks: (ἠ) συμβίωσις: (het) samenleven) is in de biologie het langdurig samenleven van twee of meer organismen van verschillende soorten, waarbij de samenleving voor ten minste een van de organismen gunstig, of zelfs noodzakelijk is.

Nieuw!!: Proterozoïcum en Symbiose · Bekijk meer »

Terrein (geologie)

Met een terrein (het Engelse woord is terrane - niet terrain) wordt in de geologie en paleogeografie een gebied bedoeld met een redelijke omvang (minstens een paar tientallen km) waarin gesteenten met dezelfde metamorfe en/of tektonische geschiedenis voorkomen.

Nieuw!!: Proterozoïcum en Terrein (geologie) · Bekijk meer »

Wilsoncyclus

Het westelijk deel van Pangea versimpeld weergegeven Een Wilsoncyclus of supercontinentcyclus is in de platentektoniek een zich herhalende cyclus waarbij de continenten zich eerst samenvoegen tot een supercontinent, om later weer op te breken en van elkaar te bewegen.

Nieuw!!: Proterozoïcum en Wilsoncyclus · Bekijk meer »

Zuurstofcrisis

Ga oude banded iron formation in een stuk gesteente. Let op de afwisseling van ijzerrijke (roodpaarse) en anoxische (donkergrijze) lagen. De zuurstofcrisis (Engels: Great Oxidation Event) is de periode waarin er voor het eerst een sterke toename was van het gas zuurstof (O2) in de oceanen en de atmosfeer van de Aarde.

Nieuw!!: Proterozoïcum en Zuurstofcrisis · Bekijk meer »

Zwavel

Zwavel is een scheikundig element met symbool S en atoomnummer 16.

Nieuw!!: Proterozoïcum en Zwavel · Bekijk meer »

19e eeuw

De 19e eeuw (van de christelijke jaartelling) is de 19e periode van 100 jaar, dus bestaande uit de jaren 1801 tot en met 1900.

Nieuw!!: Proterozoïcum en 19e eeuw · Bekijk meer »

20e eeuw

De 20e eeuw (van de christelijke jaartelling) is de 20e periode van 100 jaar, dus bestaande uit de jaren 1901 tot en met 2000.

Nieuw!!: Proterozoïcum en 20e eeuw · Bekijk meer »

Richt hier:

Proterozoicum.

UitgaandeInkomende
Hey! We zijn op Facebook nu! »