Logo
Unionpedia
Communicatie
Ontdek het op Google Play
Nieuw! Download Unionpedia op je Android™ toestel!
Installeren
Snellere toegang dan browser!
 

Donkere materie

Index Donkere materie

Lezing door Melissa van Beekveld (Radboud Universiteit) over donkere materie - Universiteit van Nederland Donkere materie is een hypothetische soort materie in het heelal die niet zichtbaar is met optische middelen, en dus niet te detecteren is via de elektromagnetische straling die de aarde bereikt.

90 relaties: Aarde (planeet), Algemene relativiteitstheorie, Annihilatie, Antiproton, Apennijnen, Axion, Baryon, Boson (deeltje), Bruine dwerg, Calorimeter, Chemisch element, Cluster (astronomie), Comacluster, Donkere energie, Eddingtonlichtkracht, Elektrische lading, Elektromagnetische straling, Elektron, Elektronvolt, Elementair deeltje, Elliptisch sterrenstelsel, Energie, Erik Verlinde, Foton, Fritz Zwicky, Gammastraling, Goddard Space Flight Center, Govert Schilling, Gran Sasso, Gravitatieconstante, Gravitatiewet van Newton, Halo (astronomie), Hawkingstraling, Higgsboson, Hubbleconstante, Inflatie (kosmologie), Isotoop, Jan Hendrik Oort, Kosmische straling, Kosmologie, Kosmologische constante, Massa (natuurkunde), Massadichtheid, Materie, Melkweg (sterrenstelsel), National Aeronautics and Space Administration, Nature, Neutralino, Neutrino, Neutron, ..., Neutronenster, Nevels en gaswolken, Nucleosynthese, Oerknal, Oerstof, Planck Observatory, Planeet, Planetaire nevel, Planetaire Nevel Spectrograaf, Positron, Proton (deeltje), Radiële snelheid, Relativiteitstheorie, Rotatiekromme, Snaartheorie, Spin (kwantummechanica), Spiraalvormig sterrenstelsel, Spreiding, Stellair zwart gat, Stephen Hawking, Ster (hemellichaam), Sterke kernkracht, Sterrenstelsel, Supernova, Superpartner, Supersymmetrie, Universiteit van Nederland, Vera Rubin, Viriaaltheorema, Weakly interacting massive particle, Wetten van Newton, Wilkinson Microwave Anisotropy Probe, Z-boson, Zonsmassa, Zwaartekracht, Zwaartekrachtlens, Zwaartekrachtspotentiaal, Zwakke kernkracht, Zwart gat, 21cm-lijn. Uitbreiden index (40 meer) »

Aarde (planeet)

De Aarde is vanaf de Zon gerekend de derde planeet van het zonnestelsel.

Nieuw!!: Donkere materie en Aarde (planeet) · Bekijk meer »

Algemene relativiteitstheorie

De algemene relativiteitstheorie is een meetkundige theorie van de zwaartekracht, die in 1916 door Albert Einstein werd gepubliceerd.

Nieuw!!: Donkere materie en Algemene relativiteitstheorie · Bekijk meer »

Annihilatie

Vrijkomen van een positron en annihilatie van het positron met een elektron, positronannihilatie Annihilatie is het proces waarbij een deeltje en zijn antideeltje bij elkaar komen en elkaar wederzijds vernietigen.

Nieuw!!: Donkere materie en Annihilatie · Bekijk meer »

Antiproton

Een antiproton is het antideeltje van het proton en verschilt alleen daarin van het proton dat het de tegengestelde lading heeft.

Nieuw!!: Donkere materie en Antiproton · Bekijk meer »

Apennijnen

De Apennijnen (Italiaans: Appennini) zijn een gebergte in Italië.

Nieuw!!: Donkere materie en Apennijnen · Bekijk meer »

Axion

Een axion (/æksiɒn/) is een hypothetisch elementair deeltje dat in 1977 werd gepostuleerd om het sterke CP-probleem in de kwantumchromodynamica op te lossen.

Nieuw!!: Donkere materie en Axion · Bekijk meer »

Baryon

Een baryon (Grieks: βαρύς, barys, zwaar) is een subatomair deeltje dat bestaat uit een oneven aantal quarks (minstens drie quarks).

Nieuw!!: Donkere materie en Baryon · Bekijk meer »

Boson (deeltje)

Bose-einsteincondensaat Een boson, genoemd naar Satyendra Nath Bose, is een deeltje dat een heeltallige spin bezit (0, 1, 2,...). Dit in tegenstelling tot een fermion, dat een halftallige spin heeft (1/2, 3/2, 5/2,...). De volgende deeltjes zijn bosonen.

Nieuw!!: Donkere materie en Boson (deeltje) · Bekijk meer »

Bruine dwerg

Hubble-opname. Merk op dat de ster links op het beeld zelf een rode dwerg is, dus van een klein en lichtzwak type. Een bruine dwerg is een hemellichaam met een massa die kleiner is dan een ster, maar groter dan een gasreus.

Nieuw!!: Donkere materie en Bruine dwerg · Bekijk meer »

Calorimeter

Calorimeter Calorimeter in 1884 Een calorimeter is een goed geïsoleerd vat waarmee de warmtecapaciteit van een voorwerp of vloeistof bepaald wordt.

Nieuw!!: Donkere materie en Calorimeter · Bekijk meer »

Chemisch element

Een chemisch of scheikundig element is een stof die met scheikundige middelen en methoden niet in andere stoffen opgesplitst kan worden.

Nieuw!!: Donkere materie en Chemisch element · Bekijk meer »

Cluster (astronomie)

een deel van de Virgocluster Een cluster is een groep van sterrenstelsels die door de onderlinge zwaartekracht bij elkaar wordt gehouden.

Nieuw!!: Donkere materie en Cluster (astronomie) · Bekijk meer »

Comacluster

De Comacluster is een groep van duizenden sterrenstelsels die zich bevindt op een afstand van ca.

Nieuw!!: Donkere materie en Comacluster · Bekijk meer »

Donkere energie

Donkere energie is een hypothetische vorm van energie in het heelal die verantwoordelijk zou zijn voor de ''versnelling'' van de uitdijing van het universum.

Nieuw!!: Donkere materie en Donkere energie · Bekijk meer »

Eddingtonlichtkracht

De Eddingtonlichtkracht (of Eddingtonlimiet; vernoemd naar Arthur Stanley Eddington) is de maximale lichtkracht die een gas in hydrostatisch evenwicht kan hebben.

Nieuw!!: Donkere materie en Eddingtonlichtkracht · Bekijk meer »

Elektrische lading

Elektrische lading, vaak kortweg lading genoemd, is een natuurkundige grootheid (symbool Q) die aangeeft op welke manier een deeltje wordt beïnvloed door elektrische en magnetische velden.

Nieuw!!: Donkere materie en Elektrische lading · Bekijk meer »

Elektromagnetische straling

Zonnestralen Elektromagnetische straling is de voortplanting door de ruimte van elektrische en magnetische trillingen.

Nieuw!!: Donkere materie en Elektromagnetische straling · Bekijk meer »

Elektron

Het elektron (Oudgrieks:, betekenis: barnsteen dat door wrijving elektrisch geladen werd) is een negatief geladen elementair deeltje, dat gebonden kan zijn, bijvoorbeeld in een atoom, of zich vrij in de ruimte kan bevinden.

Nieuw!!: Donkere materie en Elektron · Bekijk meer »

Elektronvolt

De elektronvolt (afkorting eV) is een eenheid van energie die vooral gebruikt wordt in de deeltjesfysica, de atoomfysica en de vastestoffysica.

Nieuw!!: Donkere materie en Elektronvolt · Bekijk meer »

Elementair deeltje

Een elementair deeltje is een deeltje dat niet in andere deeltjes is te splitsen.

Nieuw!!: Donkere materie en Elementair deeltje · Bekijk meer »

Elliptisch sterrenstelsel

sterrenstelsel cluster Abell S740 Het elliptisch sterrenstelsel Centaurus A dat op een afstand van 10 miljoen lichtjaar van de Aarde ligt Een elliptisch sterrenstelsel is een sterrenstelsel dat de vorm heeft van een ellips (bol- tot lensvormig) en geen spiraalarmen vertoont.

Nieuw!!: Donkere materie en Elliptisch sterrenstelsel · Bekijk meer »

Energie

inwendig Potentiële-, kinetische- en vervormingsenergie worden achtereenvolgens in elkaar omgezet Energie is een fundamentele natuurkundige grootheid, dat is een meetbare eigenschap van een natuurkundig verschijnsel.

Nieuw!!: Donkere materie en Energie · Bekijk meer »

Erik Verlinde

Erik Peter Verlinde (Woudenberg, 21 januari 1962) is hoogleraar in de theoretische fysica aan de Faculteit der Natuurwetenschappen, Wiskunde en Informatica van de Universiteit van Amsterdam.

Nieuw!!: Donkere materie en Erik Verlinde · Bekijk meer »

Foton

Feynmandiagram van twee elektronen die elkaar afstoten doordat zij een foton uitwisselen. Fotonen (Oudgrieks:, phōs, licht) zijn elementaire deeltjes uit het standaardmodel van de deeltjesfysica.

Nieuw!!: Donkere materie en Foton · Bekijk meer »

Fritz Zwicky

Fritz Zwicky (Varna, Bulgarije, 14 februari 1898 – Pasadena, 8 februari 1974) was een Zwitsers fysicus en astronoom.

Nieuw!!: Donkere materie en Fritz Zwicky · Bekijk meer »

Gammastraling

Alfastraling (bovenste figuur) wordt al tegengehouden door een stukje papier. Voor bètastraling is al iets dikkers nodig (bijvoorbeeld plexiglas) en gammastraling gaat zelfs door heel dikke materialen. Gammastraling ontsnapt uit een atoomkern Gammastraling (γ-straling) is onzichtbare elektromagnetische straling met een hogere energie dan ultraviolet licht en röntgenstraling.

Nieuw!!: Donkere materie en Gammastraling · Bekijk meer »

Goddard Space Flight Center

Luchtfoto van het Goddard Space Flight Center Het Goddard Space Flight Center (GSFC) is een groot onderzoekscentrum en laboratorium van NASA.

Nieuw!!: Donkere materie en Goddard Space Flight Center · Bekijk meer »

Govert Schilling

Govert Schilling in 2017 bij De Wereld Draait Door over zwaartekrachtgolven Govert Schilling (Meerkerk, 30 november 1956) is een Nederlandse wetenschapsjournalist en -publicist op het gebied van de sterrenkunde.

Nieuw!!: Donkere materie en Govert Schilling · Bekijk meer »

Gran Sasso

Gran Sasso in de wolken Gran Sasso in de avondschemering De Gran Sasso d'Italia (vertaald: grote steen van Italië) is een bergmassief op de grens van de provincies L'Aquila, Teramo en Pescara in de Abruzzen, een regio in Italië.

Nieuw!!: Donkere materie en Gran Sasso · Bekijk meer »

Gravitatieconstante

De gravitatieconstante ''G'' in de gravitatiewet van Newton. De gravitatieconstante, constante van de zwaartekracht of constante van Cavendish is een natuurkundige constante die in de gravitatiewet van Newton aangeeft hoe de zwaartekracht tussen twee voorwerpen, hun massa's en hun afstand zich verhouden tot elkaar.

Nieuw!!: Donkere materie en Gravitatieconstante · Bekijk meer »

Gravitatiewet van Newton

De gravitatiewet van Newton De gravitatiewet van Isaac Newton is een natuurwet, die de aantrekking door de zwaartekracht tussen voorwerpen beschrijft.

Nieuw!!: Donkere materie en Gravitatiewet van Newton · Bekijk meer »

Halo (astronomie)

melkwegstelsel Een halo (ook wel galactische halo) in de astronomie is de min of meer bolvormige ruimte die een sterrenstelsel omsluit waarbinnen de zwaartekracht van het melkwegstelsel nog invloed uitoefent.

Nieuw!!: Donkere materie en Halo (astronomie) · Bekijk meer »

Hawkingstraling

Hawkingstraling of Bekenstein-Hawkingstraling is straling die een zwart gat ten gevolge van kwantumeffecten uitzendt.

Nieuw!!: Donkere materie en Hawkingstraling · Bekijk meer »

Higgsboson

Simulatie van het hypothetische verval van een higgsdeeltje, CMS/CERN Hoe is het higgsboson gevonden? - Universiteit van Nederland Het higgsboson, higgsdeeltje of Brout-Englert-Higgs-deeltje is een naar Peter Higgs vernoemd elementair deeltje dat in 1964 door François Englert en Robert Brout voor het eerst werd voorspeld.

Nieuw!!: Donkere materie en Higgsboson · Bekijk meer »

Hubbleconstante

De hubbleconstante is de constante in de wet van Hubble.

Nieuw!!: Donkere materie en Hubbleconstante · Bekijk meer »

Inflatie (kosmologie)

Kosmische inflatie is de theorie dat het heelal vrijwel direct na de oerknal gedurende 10−35 seconde een fase van exponentiële uitbreiding heeft doorgemaakt.

Nieuw!!: Donkere materie en Inflatie (kosmologie) · Bekijk meer »

Isotoop

Fragment van een isotopenkaart. Isotopen staan op diagonale lijnen van linksboven naar rechtsonder, instabiele nucliden zijn weergegeven met een lichte achtergrond en een gekleurde pijlpunt die de richting van het verval aangeeft. Isotopen zijn atomen van hetzelfde chemische element, en dus met hetzelfde aantal protonen, waarin de aantallen neutronen in de atoomkern verschillend zijn.

Nieuw!!: Donkere materie en Isotoop · Bekijk meer »

Jan Hendrik Oort

Oort en de Sterrewacht Leiden in het Polygoonjournaal 1961. Oort met collega's te paard op zoek naar een geschikte plaats voor de European Southern Observatory, El Morado, Andes, Chili, juni 1963. Dwingeloo Radiotelescoop, 2007. Westerbork Synthese Radio Telescoop, 2007. Jan Hendrik Oort (Franeker, 28 april 1900 – Wassenaar, 5 november 1992 +. op 8 maart 2022.) was een Nederlands astronoom.

Nieuw!!: Donkere materie en Jan Hendrik Oort · Bekijk meer »

Kosmische straling

eV. Lage energieën zijn talrijk: 1 per vierkante meter per seconde. Maar de hoogste energieën zijn relatief zeldzaam, namelijk 1 voorval per vierkante kilometer per jaar. Kosmische straling of hoogtestraling is een verzamelnaam voor deeltjes met een hoge energie (ioniserende straling) die zich tussen alle hemellichamen in het heelal bevinden, in het zogenaamde interstellair medium.

Nieuw!!: Donkere materie en Kosmische straling · Bekijk meer »

Kosmologie

Kosmologie is de wetenschap die de globale structuur en de evolutie van het heelal bestudeert.

Nieuw!!: Donkere materie en Kosmologie · Bekijk meer »

Kosmologische constante

De kosmologische constante wordt binnen de kwantummechanica gezien als de energie-inhoud van het vacuüm.

Nieuw!!: Donkere materie en Kosmologische constante · Bekijk meer »

Massa (natuurkunde)

Massa is een natuurkundige grootheid die een eigenschap van materie, de hoeveelheid van een stof, aanduidt.

Nieuw!!: Donkere materie en Massa (natuurkunde) · Bekijk meer »

Massadichtheid

De massadichtheid of soortelijke massa (of, als geen verwarring mogelijk is, kortweg dichtheid) van een homogeen materiaal is in de natuur- en scheikunde een intensieve grootheid die uitdrukt hoeveel massa van dat materiaal aanwezig is in een bepaald volume.

Nieuw!!: Donkere materie en Massadichtheid · Bekijk meer »

Materie

Materie of stof is een verzamelbegrip voor datgene waaruit het waarneembare universum is opgebouwd; waarneembaar in die zin dat materie massa heeft en plaats (ruimte) inneemt.

Nieuw!!: Donkere materie en Materie · Bekijk meer »

Melkweg (sterrenstelsel)

µm Centrum van de Melkweg gezien door Spitzer Space Telescope. De gemeten golflengtes liggen tussen de 3,6 en 8,0 µm. De Melkweg boven het Paranal-observatorium De componenten van het Melkwegstelsel De Melkweg, het Melkwegstelsel of het galactisch stelselWinkler Prins Encyclopedie op Microsoft Encarta.

Nieuw!!: Donkere materie en Melkweg (sterrenstelsel) · Bekijk meer »

National Aeronautics and Space Administration

logo van NASA Het hoofdkantoor (Mary W. Jackson NASA Headquarters) van NASA in Washington D.C. De National Aeronautics and Space Administration, afgekort tot NASA, is een onafhankelijk agentschap van de federale overheid van de Verenigde Staten, dat verantwoordelijk is voor het Amerikaanse civiele ruimtevaartprogramma.

Nieuw!!: Donkere materie en National Aeronautics and Space Administration · Bekijk meer »

Nature

Nature (Engels voor 'natuur') is een gerenommeerd, Brits wetenschappelijk tijdschrift dat wekelijks verschijnt.

Nieuw!!: Donkere materie en Nature · Bekijk meer »

Neutralino

Neutralino's zijn in de deeltjesfysica, een deelgebied van de natuurkunde, hypothetische elementaire deeltjes, die in supersymmetrische theorieën optreden.

Nieuw!!: Donkere materie en Neutralino · Bekijk meer »

Neutrino

Geen beschrijving.

Nieuw!!: Donkere materie en Neutrino · Bekijk meer »

Neutron

Materie bestaat op de kleinste schaal uit elementaire deeltjes Een neutron is een subatomair deeltje zonder elektrische lading dat voorkomt in atoomkernen.

Nieuw!!: Donkere materie en Neutron · Bekijk meer »

Neutronenster

WISE. Een neutronenster is een ineengestorte kern van een reuzenster, die voor de implosie een totale massa had tussen 10 en 29 zonsmassa's.

Nieuw!!: Donkere materie en Neutronenster · Bekijk meer »

Nevels en gaswolken

De Tarantulanevel, een reusachtig H-II-gebied in de Grote Magelhaense Wolk. VdB 105 en 106 met daarnaast een absorptienevel De planetaire nevel Messier 97 De Wolf-Rayetnevel NGC 2359 Nevels en gaswolken is een term uit de astronomie.

Nieuw!!: Donkere materie en Nevels en gaswolken · Bekijk meer »

Nucleosynthese

De oorsprong van de verschillende elementen Vorming van de lichte elementen in het heelal. Bindingsenergie in de atoomkernen Nucleosynthese, nucleus is Latijn voor kern, sunthesis is Grieks voor samenvoeging, is in de kosmologie de vorming van zwaardere chemische elementen uit lichtere, door de versmelting van atoomkernen.

Nieuw!!: Donkere materie en Nucleosynthese · Bekijk meer »

Oerknal

De oerknal of big bang is de populaire benaming van de kosmologische theorie die op basis van de algemene relativiteitstheorie aannemelijk maakt dat 13,8 miljard jaar geleden het heelal ontstond uit een enorm heet punt (ca. 1028 K), met een bijna oneindig grote dichtheid, ofwel een singulariteit.

Nieuw!!: Donkere materie en Oerknal · Bekijk meer »

Oerstof

Met oerstof, oersubstantie of materia prima wordt in de filosofie de ultieme substantie aangeduid waaruit, waarin, en waardoor alles bestaat.

Nieuw!!: Donkere materie en Oerstof · Bekijk meer »

Planck Observatory

WMAP en Planck De Planck Observatory was een (sub)millimeter- en radiotelescoop die op 14 mei 2009 samen met de Ruimtetelescoop Herschel door de Europese Ruimtevaartorganisatie succesvol gelanceerd werd met een Ariane 5-raket vanaf de lanceerbasis Centre Spatial Guyanais in Kourou in Frans-Guyana.

Nieuw!!: Donkere materie en Planck Observatory · Bekijk meer »

Planeet

Venus (rechtsvoor) uit het zonnestelsel en de ster Sirius B (midden). Een planeet is een hemellichaam dat zich om een ster beweegt.

Nieuw!!: Donkere materie en Planeet · Bekijk meer »

Planetaire nevel

M57, de Ringnevel. Dit is een combinatie van drie opnames. Blauw is geïoniseerd helium, groen geïoniseerde zuurstof, en rood geïoniseerde stikstof. Een planetaire nevel is een uitdijende gasschil in de ruimte geproduceerd door sterren met een massa tussen 1 en 8 zonsmassa's aan het eind van hun leven in de reuzentak van het Hertzsprung-Russelldiagram.

Nieuw!!: Donkere materie en Planetaire nevel · Bekijk meer »

Planetaire Nevel Spectrograaf

De PNS is bevestigd aan de William Herschel-telescoop. De Planetaire Nevel Spectrograaf (PNS) is een instrument waarmee planetaire nevels in elliptische sterrenstelsels worden ontdekt.

Nieuw!!: Donkere materie en Planetaire Nevel Spectrograaf · Bekijk meer »

Positron

Een positron (ook: positon) is het antideeltje van het elektron.

Nieuw!!: Donkere materie en Positron · Bekijk meer »

Proton (deeltje)

opbouw van materie Een proton (voorgesteld door p, p+ of N+) is een subatomair deeltje met een positieve eenheidslading.

Nieuw!!: Donkere materie en Proton (deeltje) · Bekijk meer »

Radiële snelheid

De gemeten veranderingen in de radiële snelheid van Gliese 581 die de aanwezigheid verraden van 3 planeten rond deze ster De radiële snelheid is de snelheid van een object langs de gezichtslijn.

Nieuw!!: Donkere materie en Radiële snelheid · Bekijk meer »

Relativiteitstheorie

Met relativiteitstheorie worden in de natuurkunde twee theorieën van Albert Einstein aangeduid, namelijk de speciale relativiteitstheorie en de algemene relativiteitstheorie.

Nieuw!!: Donkere materie en Relativiteitstheorie · Bekijk meer »

Rotatiekromme

De rotatiekromme van een sterrenstelsel is een weergave van de waargenomen draaisnelheden van materie in de schijfdelen van spiraalstelsels als functie van de afstand tot het galactische centrum van die stelsels.

Nieuw!!: Donkere materie en Rotatiekromme · Bekijk meer »

Snaartheorie

standaardmodel of een wereldblad uitgeveegd door gesloten snaren in de snaartheorie. De snaartheorie of stringtheorie is een theorie waarmee natuurkundigen pogen de vier fundamentele natuurkrachten in de natuurkunde (de elektromagnetische kracht, de sterke en zwakke kernkracht en de zwaartekracht) in één allesomvattende theorie onder te brengen.

Nieuw!!: Donkere materie en Snaartheorie · Bekijk meer »

Spin (kwantummechanica)

Spin op een muur in Leiden \hbar en naam van ontdekker George Uhlenbeck. Muurschildering Leiden. 2 \hbar en naam van ontdekker Samuel Goudsmit. Muurschildering Leiden. Spin is een fundamentele eigenschap, een kwantumgetal van atoomkernen, hadronen en elementaire deeltjes.

Nieuw!!: Donkere materie en Spin (kwantummechanica) · Bekijk meer »

Spiraalvormig sterrenstelsel

Spiraalvormig stelsel Messier 51 Het Windmolenstelsel ook bekend als Messier 101 of NGC 5457 Het ''edge-on'' spiraalvormig sterrenstelsel NGC 891 Een spiraalvormig sterrenstelsel is een sterrenstelsel dat, in tegenstelling tot de elliptische sterrenstelsels, een spiraalstructuur vertoont die bestaat uit een of meer armen rondom een bolvormige, centrale verdikking (de bulge).

Nieuw!!: Donkere materie en Spiraalvormig sterrenstelsel · Bekijk meer »

Spreiding

In de statistiek is spreiding het onderlinge verschil van de mogelijke waarden van een stochastische variabele.

Nieuw!!: Donkere materie en Spreiding · Bekijk meer »

Stellair zwart gat

Een stellair zwart gat is een type zwart gat dat is gevormd door de gravitationele ineenstorting van een zware ster (25+ zonsmassa's) aan het einde van zijn levensduur.

Nieuw!!: Donkere materie en Stellair zwart gat · Bekijk meer »

Stephen Hawking

Stephen William Hawking (Oxford, 8 januari 1942 – Cambridge, 14 maart 2018) was een Brits natuurkundige, kosmoloog en wiskundige.

Nieuw!!: Donkere materie en Stephen Hawking · Bekijk meer »

Ster (hemellichaam)

De dubbelster Albireo (beta Cygni) Kiel Een ster is een bolvormig hemellichaam bestaande uit lichtgevend plasma met daarin voornamelijk (ongeveer 72% van de massa) waterstof en daarnaast ongeveer 26% helium.

Nieuw!!: Donkere materie en Ster (hemellichaam) · Bekijk meer »

Sterke kernkracht

De sterke (kern)kracht, sterke interactie of sterke wisselwerking is de sterkste van de vier fundamentele natuurkrachten uit de natuurkunde en is nog ongeveer 100 keer sterker dan de elektromagnetische kracht.

Nieuw!!: Donkere materie en Sterke kernkracht · Bekijk meer »

Sterrenstelsel

cluster Abell S740 te midden van verschillende typen sterrenstelsels Een spiraalvormig sterrenstelsel, het Windmolenstelsel (Messier 101) Een sterrenstelsel (soms ook melkwegstelsel zonder hoofdletter M, zie verderop) is een grote verzameling sterren die door de eigen zwaartekracht bij elkaar gehouden wordt.

Nieuw!!: Donkere materie en Sterrenstelsel · Bekijk meer »

Supernova

lensvormige sterrenstelsel NGC 4526 Keplers supernova Een supernova (meervoud: supernovae of supernova's) is het verschijnsel waarbij een ster op spectaculaire wijze explodeert.

Nieuw!!: Donkere materie en Supernova · Bekijk meer »

Superpartner

Een superpartner (of sparticle) is een hypothetisch elementair deeltje.

Nieuw!!: Donkere materie en Superpartner · Bekijk meer »

Supersymmetrie

Voorbeeld van Feynmandiagrammen in een supersymmetrische uitbreiding van het standaardmodel Supersymmetrie, dikwijls afgekort SUSY is een principe in de theoretische natuurkunde, is een theoretische uitbreiding voor het standaardmodel voor elementaire deeltjes.

Nieuw!!: Donkere materie en Supersymmetrie · Bekijk meer »

Universiteit van Nederland

Introductiefilm Universiteit van Nederland De Universiteit van Nederland is een Nederlandse stichting die colleges en podcasts opneemt van Nederlandse hoogleraren en beschikbaar stelt op internet.

Nieuw!!: Donkere materie en Universiteit van Nederland · Bekijk meer »

Vera Rubin

Vera Rubin, geboortenaam Vera Cooper (Philidelphia, 23 juli 1928 – Princeton, 25 december 2016), was een Amerikaanse astronome die onderzoek deed naar de rotatiesnelheden van sterrenstelsels.

Nieuw!!: Donkere materie en Vera Rubin · Bekijk meer »

Viriaaltheorema

Een viriaaltheorema is een fysische betrekking die potentiële energie met kinetische energie in verband brengt.

Nieuw!!: Donkere materie en Viriaaltheorema · Bekijk meer »

Weakly interacting massive particle

WIMP's (Engels acroniem voor Weakly Interacting Massive Particles) zijn deeltjes die in de astronomie worden gebruikt om de problematiek rond donkere materie te verklaren.

Nieuw!!: Donkere materie en Weakly interacting massive particle · Bekijk meer »

Wetten van Newton

De wetten van Newton vormen samen met de wet van behoud van impuls en die van het impulsmoment, de grondslag van de klassieke mechanica.

Nieuw!!: Donkere materie en Wetten van Newton · Bekijk meer »

Wilkinson Microwave Anisotropy Probe

De Wilkinson Microwave Anisotropy Probe (WMAP) is een satelliet die tot taak heeft de temperatuurfluctuaties van de kosmische achtergrondstraling in kaart te brengen.

Nieuw!!: Donkere materie en Wilkinson Microwave Anisotropy Probe · Bekijk meer »

Z-boson

Het Z-boson is een boson dat de zwakke kernkracht overbrengt.

Nieuw!!: Donkere materie en Z-boson · Bekijk meer »

Zonsmassa

De zonnemassa of zonsmassa (symbool: M☉) is een standaardeenheid, gelijk aan de massa van de Zon, die sterrenkundigen gebruiken om de massa van andere objecten in het heelal uit te drukken, zoals van andere sterren en sterrenstelsels.

Nieuw!!: Donkere materie en Zonsmassa · Bekijk meer »

Zwaartekracht

(kogel)baan Galileo op de maan. De zwaartekracht of gravitatie is een aantrekkende kracht die twee of meer lichamen op elkaar uitoefenen.

Nieuw!!: Donkere materie en Zwaartekracht · Bekijk meer »

Zwaartekrachtlens

Zwaartekrachtlenseffect veroorzaakt door een zwart gat dat een achterliggend sterrenstelsel passeert. Rond het zwart gat is een Einsteinring te zien tegenover de richting van het stelsel Een zwaartekrachtlens (ook gravitatielens) is een relatief zeer sterk zwaartekrachtveld, zoals dat van een sterrenstelsel of een zwart gat, dat het licht van een daarachterliggend voorwerp afbuigt.

Nieuw!!: Donkere materie en Zwaartekrachtlens · Bekijk meer »

Zwaartekrachtspotentiaal

Potentiaal in en om een bol In een zwaartekrachtsveld is de gravitatiepotentiaal of zwaartekrachtspotentiaal de potentiaal met betrekking tot de zwaartekracht; dit is de arbeid die verricht moet worden om één massaeenheid vanuit een referentiepunt in een gekozen punt te krijgen.

Nieuw!!: Donkere materie en Zwaartekrachtspotentiaal · Bekijk meer »

Zwakke kernkracht

Het Feynmandiagram voor bèta-min-verval van een neutron in een proton, elektron en elektron-antineutrino door middel van een intermediair zwaar W− boson De zwakke kernkracht, ook zwakke kracht of zwakke wisselwerking, is een van de vier fundamentele natuurkrachten.

Nieuw!!: Donkere materie en Zwakke kernkracht · Bekijk meer »

Zwart gat

M87. Kleurenweergave samengesteld uit waarnemingen met de Event Horizon Telescope, aangeduid als de "eerste foto van een zwart gat", april 2019. Een artistieke impressie van een zwart gat met een begeleiderster (geel) die zijn Rochelob gevuld heeft. Gas uit de begeleider valt naar het zwarte gat en vormt een accretieschijf (blauw). Een deel wordt haaks met veel energie uitgespuwd aan beide polen. Volgens de algemene relativiteitstheorie is een zwart gat een gebied in de astronomische ruimte waaruit niets – geen deeltjes en zelfs geen licht – kan ontsnappen.

Nieuw!!: Donkere materie en Zwart gat · Bekijk meer »

21cm-lijn

De 21 cm-lijn van waterstof is een emissielijn waarvan de golflengte (21,106 114 054 13 cm in vacuüm) in het radiogebied ligt.

Nieuw!!: Donkere materie en 21cm-lijn · Bekijk meer »

Richt hier:

Donkere massa.

UitgaandeInkomende
Hey! We zijn op Facebook nu! »