Snellere toegang dan browser!
136 relaties: Alan Guth, Albert Einstein, Aleksandr Friedmann, Algemene relativiteitstheorie, Andrei Linde, Andromedanevel, Annihilatie, Antimaterie, Argumentatietheorie, Arno Allan Penzias, Atoomkern, Baryogenese, Baryon, Baryongetal, België, Big Chill, Big Crunch, Big Rip, Boson, Chemisch element, De Sittermodel, Deeltjesfysica, Deeltjesversneller, Deuterium, Donkere energie, Donkere materie, Dopplereffect, Edwin Hubble, Einstein-vergelijking, Elektromagnetische kracht, Elektron, Elementair deeltje, Energiedichtheid, Exponentiële groei, Extrapolatie, Faseovergang, Foton, Fred Hoyle, Fundamentele natuurkracht, George Gamow, Georges Lemaître, Gluon, Hans Bethe, Heelal, Helium, Helium-3, Helium-4, Homogene reactie, Horizonprobleem, Hubbleconstante, ..., Hypothese, Inflatie (kosmologie), Isaac Newton, Isotoop, Isotropie, Kees de Jager, Kelvin (eenheid), Kernfusie, Kosmisch stof, Kosmische achtergrondstraling, Kosmologie, Kosmologische constante, Kwantumchromodynamica, Kwantummechanica, Kwantumtoestand, Lepton (subatomair deeltje), Lithium (element), Lithium-7, Materie, Meson, Metrische uitdijing van de ruimte, Microgolf, Middelpunt (meetkunde), Miljard, Monopoolprobleem, Multiversum, Natuurkunde, Neutrino, Neutron, Nobelprijs voor Natuurkunde, Nucleosynthese, Nulpuntsenergie, Oerknal-nucleosynthese, Oneindigheid, Paradox van Olbers, Pariteitsymmetrie, Planck Observatory, Plancktijd, Populaire wetenschap, Positron, Proton (deeltje), Quark, Quark-gluonplasma, Ralph Alpher, Robert Dicke, Robert Herman, Robert Woodrow Wilson, Roodverschuiving, Ruimte (astronomie), Ruimte (natuurkunde), Rustmassa, Singulariteit (natuurkunde), Snelheidstransformatie, Spectraallijn, Spectroscopie, Spectrum, Standaardmodel van de deeltjesfysica, Statisch heelal, Steady-statetheorie, Ster (hemellichaam), Sterke kernkracht, Sterrenstelsel, Steven Weinberg, Supernova, Symmetrie (natuurkunde), Temperatuur, Theorie, Theorie van alles, Tijd, Toestandsvergelijking, Tritium, Versnelde uitdijing van het heelal, Vlak heelal, Vorm van het heelal, Waarneming (perceptie), Waterstof (element), Wet van Hubble-Lemaître, Wet van Planck, Wilkinson Microwave Anisotropy Probe, Willem de Sitter (wetenschapper), William Huggins, William Thomson (natuurkundige), Zonnestelsel, Zwaartekracht, Zwakke kernkracht, 20e eeuw. Uitbreiden index (86 meer) »
Alan Guth
Alan Guth Alan Harvey Guth (New Brunswick (New Jersey), 27 februari 1947) is een Amerikaanse natuurkundige en kosmoloog.
Nieuw!!: Oerknal en Alan Guth · Bekijk meer »
Albert Einstein
Handtekening Begin van een toespraak van Albert Einstein. ''"Ladies'' (kucht) ''and gentlemen, our age is proud of the progress it has made in men's intellectual development. The search and striving for truth and knowledge is one of the highest of men's qualities..."'' United Jewish Appeal, 11 april 1943. Opname Radio Universidad Nacional de La Plata, Argentinië. Albert Einstein (Ulm, 14 maart 1879 – Princeton (New Jersey), 18 april 1955) was een Duits-Zwitsers-Amerikaanse theoretisch natuurkundige van Joodse afkomst.
Nieuw!!: Oerknal en Albert Einstein · Bekijk meer »
Aleksandr Friedmann
Aleksandr Friedmann Aleksandr Aleksandrovitsj Friedmann (Russisch: Александр Александрович Фридман) (Sint-Petersburg, – Petrograd, 16 september 1925) was een Russische wiskundige en astronoom.
Nieuw!!: Oerknal en Aleksandr Friedmann · Bekijk meer »
Algemene relativiteitstheorie
De algemene relativiteitstheorie is een meetkundige theorie van de zwaartekracht, die in 1916 door Albert Einstein werd gepubliceerd.
Nieuw!!: Oerknal en Algemene relativiteitstheorie · Bekijk meer »
Andrei Linde
Andrei Linde Andrei Linde (Russisch: Андрей Дмитриевич Линде, Andrej Dmitriejevitsj Linde) (Moskou, 2 maart 1948) is een Russisch-Amerikaanse fysicus en professor aan de Stanford-universiteit in Californië.
Nieuw!!: Oerknal en Andrei Linde · Bekijk meer »
Andromedanevel
Het Andromedastelsel of de Andromedanevel (M31) is een spiraalvormig sterrenstelsel, in het sterrenbeeld Andromeda.
Nieuw!!: Oerknal en Andromedanevel · Bekijk meer »
Annihilatie
Vrijkomen van een positron en annihilatie van het positron met een elektron, positronannihilatie Annihilatie is het proces waarbij een deeltje en zijn antideeltje bij elkaar komen en elkaar wederzijds vernietigen.
Nieuw!!: Oerknal en Annihilatie · Bekijk meer »
Antimaterie
Annihilatie van een negatief geladen elektron (e−) en een positief geladen positron (e+) (links) waarbij een foton ontstaat (γ, midden) die weer overgaat in een elektron en positron (rechts). Volgens de natuurkunde bestaat er van elk soort elementair deeltje een antideeltje, waarvan een aantal fysische eigenschappen hetzelfde, maar andere eigenschappen (waaronder de elektrische lading) precies tegengesteld zijn.
Nieuw!!: Oerknal en Antimaterie · Bekijk meer »
Argumentatietheorie
Argumentatietheorie of argumentatieleer is de interdisciplinaire studie van hoe de mens door logisch redeneren tot conclusies komt die gebaseerd zijn op premissen.
Nieuw!!: Oerknal en Argumentatietheorie · Bekijk meer »
Arno Allan Penzias
Arno Allan Penzias (München, 26 april 1933) is een Amerikaans natuurkundige en Nobelprijswinnaar.
Nieuw!!: Oerknal en Arno Allan Penzias · Bekijk meer »
Atoomkern
opbouw van materie Een atoomkern of nucleus bevindt zich in het centrum van een atoom of ion.
Nieuw!!: Oerknal en Atoomkern · Bekijk meer »
Baryogenese
In de kosmologie is baryogenese de algemene term voor hypothetische fysieke processen die een asymmetrie veroorzaken tussen baryonen en anti-baryonen in het heel vroege heelal die resulteerden in de materie die tegenwoordig deel uitmaakt van het heelal.
Nieuw!!: Oerknal en Baryogenese · Bekijk meer »
Baryon
Een baryon (Grieks: βαρύς, barys, zwaar) is een subatomair deeltje dat bestaat uit een oneven aantal quarks (minstens drie quarks).
Nieuw!!: Oerknal en Baryon · Bekijk meer »
Baryongetal
Het baryongetal is het aantal baryonen minus het aantal antibaryonen.
Nieuw!!: Oerknal en Baryongetal · Bekijk meer »
België
België, officieel het Koninkrijk België, is een West-Europees land dat aan de Noordzee ligt en aan Nederland, Duitsland, Luxemburg en Frankrijk grenst.
Nieuw!!: Oerknal en België · Bekijk meer »
Big Chill
Big Chill is een uiteindelijk lot van het heelal waarbij het heelal tot 0 kelvin is afgekoeld.
Nieuw!!: Oerknal en Big Chill · Bekijk meer »
Big Crunch
Schematische weergave van de Big Crunch De Big Crunch of Eindkrak is het theoretisch tegenovergestelde van de big bang, de ineenstorting van het heelal in de zeer verre toekomst als gevolg van de zwaartekracht.
Nieuw!!: Oerknal en Big Crunch · Bekijk meer »
Big Rip
Een korte film over de ondergang van het heelal De Big Rip is een theorie van Robert Caldwell van Dartmouth College en zijn collega's Marc Kamionkowski en Nevin Weinberg (CalTech) waarin ze stellen dat wanneer de expansiesnelheid van het heelal blijft toenemen, niet alleen de ruimte tussen de verschillende sterrenstelsels groter zal worden, maar ook zullen de sterrenstelsels, de sterren en planeten en zelfs atomen en kernen uit elkaar vallen in een proces dat protonverval heet.
Nieuw!!: Oerknal en Big Rip · Bekijk meer »
Boson
*Boson (deeltje), deeltje dat een heeltallige spin bezit.
Nieuw!!: Oerknal en Boson · Bekijk meer »
Chemisch element
Een chemisch of scheikundig element is een stof die met scheikundige middelen en methoden niet in andere stoffen opgesplitst kan worden.
Nieuw!!: Oerknal en Chemisch element · Bekijk meer »
De Sittermodel
Het De Sittermodel, ontwikkeld door en genoemd naar de Nederlandse natuurkundige Willem de Sitter, is een model van de algemene relativiteitstheorie dat wordt gekenmerkt door een positieve kosmologische constante en verwaarloosbaar weinig materie.
Nieuw!!: Oerknal en De Sittermodel · Bekijk meer »
Deeltjesfysica
De installatie van de Large Hadron Collider van het CERN De deeltjesfysica is een tak van de natuurkunde of fysica die subatomaire deeltjes bestudeert waaruit alle materie en straling bestaat.
Nieuw!!: Oerknal en Deeltjesfysica · Bekijk meer »
Deeltjesversneller
Tevatron van het Fermilab met de hoofdring en hoofdinjector. De ringvormige vijvers voeren de overtollige warmte van de installatie af. Waarom heb je een tunnel van 27 kilometer nodig om het allerkleinste te zien? - Universiteit van Nederland Een deeltjesversneller is een apparaat waarin geladen deeltjes, zoals elementaire deeltjes, elektronen, baryonen, maar ook zwaardere atoomkernen, tot hoge energieniveaus gebracht worden door ze te versnellen tot snelheden in de buurt van de lichtsnelheid.
Nieuw!!: Oerknal en Deeltjesversneller · Bekijk meer »
Deuterium
Deuterium of 2H (occasioneel waterstof-2 genoemd) is een stabiele isotoop van waterstof met in de atoomkern een proton en een neutron.
Nieuw!!: Oerknal en Deuterium · Bekijk meer »
Donkere energie
Donkere energie is een hypothetische vorm van energie in het heelal die verantwoordelijk zou zijn voor de ''versnelling'' van de uitdijing van het universum.
Nieuw!!: Oerknal en Donkere energie · Bekijk meer »
Donkere materie
Lezing door Melissa van Beekveld (Radboud Universiteit) over donkere materie - Universiteit van Nederland Donkere materie is een hypothetische soort materie in het heelal die niet zichtbaar is met optische middelen, en dus niet te detecteren is via de elektromagnetische straling die de aarde bereikt.
Nieuw!!: Oerknal en Donkere materie · Bekijk meer »
Dopplereffect
De frequentie en de golflengte verandert voor de waarnemer door het dopplereffect. Links verdichten de golven zich, maar rechts is hun tussenruimte vergroot. Een lichtbron lijkt roder of blauwer afhankelijk van het snelheidsverschil tussen bron en waarnemer. Doppler-effect hoorbaar bij passerende ambulances Het dopplereffect is de waargenomen verandering van frequentie van geluid, licht of andere golfverschijnselen, door een snelheidsverschil tussen de zender en de ontvanger.
Nieuw!!: Oerknal en Dopplereffect · Bekijk meer »
Edwin Hubble
Edwin Powell Hubble (Marshfield, 20 november 1889 – San Marino (Californië), 28 september 1953) was een Amerikaans astronoom en kosmoloog.
Nieuw!!: Oerknal en Edwin Hubble · Bekijk meer »
Einstein-vergelijking
De einsteinvergelijking of uitgebreider einsteinvergelijkingen vatten de algemene relativiteitstheorie van Einstein samen.
Nieuw!!: Oerknal en Einstein-vergelijking · Bekijk meer »
Elektromagnetische kracht
De elektromagnetische kracht is de kracht die elektrische geladen deeltjes "voelen" door elektromagnetische velden.
Nieuw!!: Oerknal en Elektromagnetische kracht · Bekijk meer »
Elektron
Het elektron (Oudgrieks:, betekenis: barnsteen dat door wrijving elektrisch geladen werd) is een negatief geladen elementair deeltje, dat gebonden kan zijn, bijvoorbeeld in een atoom, of zich vrij in de ruimte kan bevinden.
Nieuw!!: Oerknal en Elektron · Bekijk meer »
Elementair deeltje
Een elementair deeltje is een deeltje dat niet in andere deeltjes is te splitsen.
Nieuw!!: Oerknal en Elementair deeltje · Bekijk meer »
Energiedichtheid
De energiedichtheid is de hoeveelheid energie per massa- of volume-eenheid, opgeslagen in een stof.
Nieuw!!: Oerknal en Energiedichtheid · Bekijk meer »
Exponentiële groei
Grafiek met 3 curves. Rood lineaire groei, blauw kubische (derdemachts) groei en groen exponentiële groei Exponentiële groei is een toename evenredig aan de eigen omvang.
Nieuw!!: Oerknal en Exponentiële groei · Bekijk meer »
Extrapolatie
Extrapolatie is het uitbreiden van een reeks getallen met punten die buiten die reeks liggen (het uitbreiden van de getallenreeks met punten die binnen de reeks liggen, is interpolatie).
Nieuw!!: Oerknal en Extrapolatie · Bekijk meer »
Faseovergang
Faseovergangen tussen een gasvormige, vloeibare, en vaste fase. G staat voor gasvormig, L voor vloeibaar en S voor vast. Een faseovergang, fasetransitie of fasetransformatie is, in de thermodynamica, de overgang van de ene fase van een stof naar een andere fase.
Nieuw!!: Oerknal en Faseovergang · Bekijk meer »
Foton
Feynmandiagram van twee elektronen die elkaar afstoten doordat zij een foton uitwisselen. Fotonen (Oudgrieks:, phōs, licht) zijn elementaire deeltjes uit het standaardmodel van de deeltjesfysica.
Nieuw!!: Oerknal en Foton · Bekijk meer »
Fred Hoyle
Cambridge Fred Hoyle (Bingley (Yorkshire), 24 juni 1915 - Bournemouth, 20 augustus 2001) was een Brits astronoom en kosmoloog.
Nieuw!!: Oerknal en Fred Hoyle · Bekijk meer »
Fundamentele natuurkracht
Bosonen brengen de vier fundamentele natuurkrachten over In de natuurkunde zijn vier fundamentele natuurkrachten bekend.
Nieuw!!: Oerknal en Fundamentele natuurkracht · Bekijk meer »
George Gamow
George Gamow (Russisch: Георгий Антонович Гамов; Georgi Antonovitsj Gamov) (Odessa (Oekraïne, destijds Russische Rijk), – Boulder (Colorado), 19 augustus 1968) was een eerst Sovjet-Russisch en later Amerikaans kernfysicus en kosmoloog.
Nieuw!!: Oerknal en George Gamow · Bekijk meer »
Georges Lemaître
Georges met zijn broer Jacques in 1914 Einstein in het California Institute of Technology (1933) Georges Henri Joseph Edouard Lemaître (Charleroi, 17 juli 1894 – Leuven, 20 juni 1966) was een Belgisch priester, astronoom, kosmoloog, wiskundige en natuurkundige.
Nieuw!!: Oerknal en Georges Lemaître · Bekijk meer »
Gluon
Een elektron en een positron botsen en vormen drie gluonen. Een gluon is een elementair deeltje dat verantwoordelijk is voor het overbrengen van de sterke kernkracht.
Nieuw!!: Oerknal en Gluon · Bekijk meer »
Hans Bethe
Hans Albrecht Bethe (Straatsburg (destijds onderdeel van het Duitse keizerrijk, tegenwoordig Frankrijk), 2 juli 1906 – Ithaca (New York), 6 maart 2005) was een Amerikaans natuur- en sterrenkundige van Duitse afkomst.
Nieuw!!: Oerknal en Hans Bethe · Bekijk meer »
Heelal
Een deel van het heelal Het heelal of universum in de astronomie, ofwel de kosmos in de kosmologie, zijn synoniemen voor alle materie en energie binnen het gehele ruimtetijd-continuüm.
Nieuw!!: Oerknal en Heelal · Bekijk meer »
Helium
Helium is een scheikundig element met symbool He en atoomnummer 2.
Nieuw!!: Oerknal en Helium · Bekijk meer »
Helium-3
Helium-3 of 3He is een stabiele isotoop van helium, een edelgas.
Nieuw!!: Oerknal en Helium-3 · Bekijk meer »
Helium-4
Helium-4 of 4He is een stabiele isotoop van helium, een edelgas.
Nieuw!!: Oerknal en Helium-4 · Bekijk meer »
Homogene reactie
Een homogene reactie is een chemische reactie waarbij er tussen de reactanten zich geen grensvlakken bevinden.
Nieuw!!: Oerknal en Homogene reactie · Bekijk meer »
Horizonprobleem
Het horizonprobleem Het horizonprobleem is een probleem uit de kosmologie, dat niet door de klassieke theorie van oerknal verklaard kan worden.
Nieuw!!: Oerknal en Horizonprobleem · Bekijk meer »
Hubbleconstante
De hubbleconstante is de constante in de wet van Hubble.
Nieuw!!: Oerknal en Hubbleconstante · Bekijk meer »
Hypothese
Een hypothese (van Oudgrieks: ὑπόθεσις (hypóthesis), veronderstelling) is in de empirische wetenschap een stelling die (nog) niet bewezen is, en die dient als uitgangspunt voor een experiment of voor een gerichte waarneming.
Nieuw!!: Oerknal en Hypothese · Bekijk meer »
Inflatie (kosmologie)
Kosmische inflatie is de theorie dat het heelal vrijwel direct na de oerknal gedurende 10−35 seconde een fase van exponentiële uitbreiding heeft doorgemaakt.
Nieuw!!: Oerknal en Inflatie (kosmologie) · Bekijk meer »
Isaac Newton
Isaac Newton (Woolsthorpe-by-Colsterworth, 4 januari 1643 – Kensington, 31 maart 1727) (juliaanse kalender: 25 december 1642 – 20 maart 1727)De juliaanse kalender verschilde 10 of 11 dagen met de gregoriaanse kalender in die periode, het nieuwe jaar begon op 25 maart; zie Oude Stijl en Nieuwe Stijl voor meer informatie.
Nieuw!!: Oerknal en Isaac Newton · Bekijk meer »
Isotoop
Fragment van een isotopenkaart. Isotopen staan op diagonale lijnen van linksboven naar rechtsonder, instabiele nucliden zijn weergegeven met een lichte achtergrond en een gekleurde pijlpunt die de richting van het verval aangeeft. Isotopen zijn atomen van hetzelfde chemische element, en dus met hetzelfde aantal protonen, waarin de aantallen neutronen in de atoomkern verschillend zijn.
Nieuw!!: Oerknal en Isotoop · Bekijk meer »
Isotropie
Een materiaal wordt isotroop genoemd als de materiaaleigenschappen niet van de richting afhangen.
Nieuw!!: Oerknal en Isotropie · Bekijk meer »
Kees de Jager
Cornelis (Kees, Cees) de Jager (Den Burg, 29 april 1921 – aldaar, 27 mei 2021) was een Nederlandse astronoom, pionier van ruimteonderzoek, popularisator van sterrenkunde en bestrijder van pseudowetenschap.
Nieuw!!: Oerknal en Kees de Jager · Bekijk meer »
Kelvin (eenheid)
graden Celsius en een Kelvinschaal William Thomson alias Lord Kelvin Vergelijking van temperatuurschalen met het kook- en vriespunt van water en het absolute nulpunt. De kelvin (symbool: K) is de eenheid van thermodynamische temperatuur; een van de zeven basiseenheden van het SI-stelsel.
Nieuw!!: Oerknal en Kelvin (eenheid) · Bekijk meer »
Kernfusie
Kernfusie is in de natuurkunde het samensmelten van atoomkernen, waarbij uit twee atoomkernen een zwaardere atoomkern met een hoger atoomnummer wordt gevormd.
Nieuw!!: Oerknal en Kernfusie · Bekijk meer »
Kosmisch stof
Interstellair stof in de spiraalarmen van de Andromedanevel gezien als emissie van infrarode straling door de Spitzer Space TelescopeKosmisch stof, ook wel ruimtestof genoemd, zijn stofdeeltjes die van verschillende bronnen afkomstig kunnen zijn, zoals planetoïden.
Nieuw!!: Oerknal en Kosmisch stof · Bekijk meer »
Kosmische achtergrondstraling
De hoornantenne die werd gebruikt bij de ontdekking van de achtergrondstraling. COBE-satelliet Spectrum van de achtergrondstraling, gemeten door COBE BICEP op de zuidpool WMAP Science Team De kosmische achtergrondstraling, niet te verwarren met kosmische straling, is de warmtestraling die kort na de oerknal is uitgezonden.
Nieuw!!: Oerknal en Kosmische achtergrondstraling · Bekijk meer »
Kosmologie
Kosmologie is de wetenschap die de globale structuur en de evolutie van het heelal bestudeert.
Nieuw!!: Oerknal en Kosmologie · Bekijk meer »
Kosmologische constante
De kosmologische constante wordt binnen de kwantummechanica gezien als de energie-inhoud van het vacuüm.
Nieuw!!: Oerknal en Kosmologische constante · Bekijk meer »
Kwantumchromodynamica
Kwantumchromodynamica is de natuurkundige theorie die de wisselwerking tussen quarks en gluonen beschrijft.
Nieuw!!: Oerknal en Kwantumchromodynamica · Bekijk meer »
Kwantummechanica
Brussel. Kwantummechanica is een natuurkundige theorie die het gedrag van materie en energie met interacties van kwanta op atomaire en subatomaire schaal beschrijft.
Nieuw!!: Oerknal en Kwantummechanica · Bekijk meer »
Kwantumtoestand
Een kwantumtoestand is de kwantummechanische weergave van een bepaalde fysische toestand.
Nieuw!!: Oerknal en Kwantumtoestand · Bekijk meer »
Lepton (subatomair deeltje)
Een lepton (afgeleid van λεπτός, Grieks voor 'klein' of 'fijn') is een van de drie typen subatomaire deeltjes uit het standaardmodel van de deeltjesfysica.
Nieuw!!: Oerknal en Lepton (subatomair deeltje) · Bekijk meer »
Lithium (element)
Lithium is een scheikundig element met symbool Li en atoomnummer 3.
Nieuw!!: Oerknal en Lithium (element) · Bekijk meer »
Lithium-7
Lithium-7 of 7Li is een stabiele isotoop van lithium, een alkalimetaal.
Nieuw!!: Oerknal en Lithium-7 · Bekijk meer »
Materie
Materie of stof is een verzamelbegrip voor datgene waaruit het waarneembare universum is opgebouwd; waarneembaar in die zin dat materie massa heeft en plaats (ruimte) inneemt.
Nieuw!!: Oerknal en Materie · Bekijk meer »
Meson
Negen mesonen met spin nul Een meson is een subatomair deeltje, een hadron, dat uit een quark en een antiquark bestaat, die door de sterke kernkracht aan elkaar zijn gebonden.
Nieuw!!: Oerknal en Meson · Bekijk meer »
Metrische uitdijing van de ruimte
De metrische uitdijing van het heelal is een sleuteldeel van het huidige beeld van de wetenschap van het heelal, waarin ruimtetijd zelf beschreven wordt door een metrische tensor die door de tijd heen zo verandert dat de ruimtelijke dimensies groeien of uitrekken als het heelal groter wordt.
Nieuw!!: Oerknal en Metrische uitdijing van de ruimte · Bekijk meer »
Microgolf
Een microgolf is elektromagnetische straling; het zijn radiogolven in het hogere frequentiegebied.
Nieuw!!: Oerknal en Microgolf · Bekijk meer »
Middelpunt (meetkunde)
Het middelpunt van een cirkel Concentrische cirkels rond het middelpunt (de roos) van een schietschijf Het middelpunt van een cirkel of bol is het punt dat tot alle punten op de omtrek c.q. op het boloppervlak dezelfde afstand heeft.
Nieuw!!: Oerknal en Middelpunt (meetkunde) · Bekijk meer »
Miljard
Een miljard is duizend miljoen of 1.000.000.000 of 109 in de in Europa gangbare lange schaal.
Nieuw!!: Oerknal en Miljard · Bekijk meer »
Monopoolprobleem
Het monopoolprobleem komt voort uit de theorie rond de oerknal, het ontstaan van het heelal.
Nieuw!!: Oerknal en Monopoolprobleem · Bekijk meer »
Multiversum
Artistieke weergave van een niveau 2 multiversum. De term multiversum verwijst naar het idee of concept dat er naast het zichtbare universum waar we in leven nog veel (volgens sommigen oneindig veel) andere universa zijn die parallelle universa worden genoemd.
Nieuw!!: Oerknal en Multiversum · Bekijk meer »
Natuurkunde
natuurkundige verschijnselen Natuurkunde of fysica is de wetenschap die de algemene eigenschappen van materie, straling en energie bestudeert, evenals het gedrag ervan in de ruimte en de tijd.
Nieuw!!: Oerknal en Natuurkunde · Bekijk meer »
Neutrino
Geen beschrijving.
Nieuw!!: Oerknal en Neutrino · Bekijk meer »
Neutron
Materie bestaat op de kleinste schaal uit elementaire deeltjes Een neutron is een subatomair deeltje zonder elektrische lading dat voorkomt in atoomkernen.
Nieuw!!: Oerknal en Neutron · Bekijk meer »
Nobelprijs voor Natuurkunde
röntgenstralen", die later naar hem zijn genoemd De Nobelprijs voor Natuurkunde is de hoogste onderscheiding voor prestaties op het terrein der natuurkunde.
Nieuw!!: Oerknal en Nobelprijs voor Natuurkunde · Bekijk meer »
Nucleosynthese
De oorsprong van de verschillende elementen Vorming van de lichte elementen in het heelal. Bindingsenergie in de atoomkernen Nucleosynthese, nucleus is Latijn voor kern, sunthesis is Grieks voor samenvoeging, is in de kosmologie de vorming van zwaardere chemische elementen uit lichtere, door de versmelting van atoomkernen.
Nieuw!!: Oerknal en Nucleosynthese · Bekijk meer »
Nulpuntsenergie
De nulpuntsenergie van een kwantummechanisch systeem is de energie van zijn grondtoestand.
Nieuw!!: Oerknal en Nulpuntsenergie · Bekijk meer »
Oerknal-nucleosynthese
Oerknal-nucleosynthese is in de kosmologie de vorming van lichte atoomkernen, tussen 10 seconden en 20 minuten na de oerknal.
Nieuw!!: Oerknal en Oerknal-nucleosynthese · Bekijk meer »
Oneindigheid
115px Oneindigheid staat in de betekenis van niet-eindig tegenover het begrip eindig.
Nieuw!!: Oerknal en Oneindigheid · Bekijk meer »
Paradox van Olbers
Olbers' paradox De paradox van Olbers is een paradox die stelt dat de nachtelijke hemel niet donker zou moeten zijn in een oneindig en eeuwig statisch heelal.
Nieuw!!: Oerknal en Paradox van Olbers · Bekijk meer »
Pariteitsymmetrie
Pariteitsymmetrie is de invariantie van een systeem onder een pariteittransformatie.
Nieuw!!: Oerknal en Pariteitsymmetrie · Bekijk meer »
Planck Observatory
WMAP en Planck De Planck Observatory was een (sub)millimeter- en radiotelescoop die op 14 mei 2009 samen met de Ruimtetelescoop Herschel door de Europese Ruimtevaartorganisatie succesvol gelanceerd werd met een Ariane 5-raket vanaf de lanceerbasis Centre Spatial Guyanais in Kourou in Frans-Guyana.
Nieuw!!: Oerknal en Planck Observatory · Bekijk meer »
Plancktijd
De plancktijd, ook kwantumtijd genoemd, is volgens de huidige stand van de wetenschap de kleinste betekenisvolle eenheid van tijd.
Nieuw!!: Oerknal en Plancktijd · Bekijk meer »
Populaire wetenschap
Populaire wetenschap is de (didactische) wetenschap die zich tot doel heeft gesteld 'moeilijke' onderwerpen uit wetenschap en techniek vereenvoudigd, maar toch zo volledig mogelijk voor te stellen aan brede lagen van de bevolking.
Nieuw!!: Oerknal en Populaire wetenschap · Bekijk meer »
Positron
Een positron (ook: positon) is het antideeltje van het elektron.
Nieuw!!: Oerknal en Positron · Bekijk meer »
Proton (deeltje)
opbouw van materie Een proton (voorgesteld door p, p+ of N+) is een subatomair deeltje met een positieve eenheidslading.
Nieuw!!: Oerknal en Proton (deeltje) · Bekijk meer »
Quark
Quarks zijn elementaire deeltjes, subatomaire deeltjes die de bouwstenen vormen van hadronen.
Nieuw!!: Oerknal en Quark · Bekijk meer »
Quark-gluonplasma
Een quark-gluonplasma (QGP) is een (vermoedelijke) fase van materie die ontstaat bij extreem hoge temperaturen en dichtheid.
Nieuw!!: Oerknal en Quark-gluonplasma · Bekijk meer »
Ralph Alpher
Ralph Asher Alpher (Washington D.C., 3 februari 1921 – Austin (Texas), 12 augustus 2007) was een Amerikaans natuurkundige en kosmoloog, die bekend is voor zijn onderzoek naar het ontstaan van de elementen bij de oerknal en zijn voorspelling van de kosmische achtergrondstraling.
Nieuw!!: Oerknal en Ralph Alpher · Bekijk meer »
Robert Dicke
Robert Henry Dicke (Saint Louis (Missouri), 6 mei 1916 - Princeton (New Jersey), 4 maart 1997) was een Amerikaans natuurkundige die belangrijke bijdragen heeft geleverd op het gebied van de astrofysica en kosmologie.
Nieuw!!: Oerknal en Robert Dicke · Bekijk meer »
Robert Herman
Robert Herman (The Bronx (New York), 29 augustus 1914 - Austin (Texas), 13 februari 1997) was een Amerikaans natuurkundige.
Nieuw!!: Oerknal en Robert Herman · Bekijk meer »
Robert Woodrow Wilson
Robert Woodrow Wilson (Houston, 10 januari 1936) is een Amerikaans natuurkundige en Nobelprijswinnaar.
Nieuw!!: Oerknal en Robert Woodrow Wilson · Bekijk meer »
Roodverschuiving
Rood- en blauwverschuiving Roodverschuiving, te zien in de spectraallijnen van de supercluster BAS11 (rechts; ''z''.
Nieuw!!: Oerknal en Roodverschuiving · Bekijk meer »
Ruimte (astronomie)
De ruimte of kosmische ruimte is, in de astronomie en de ruimtevaart, het deel van het heelal dat zich op meer dan 100 kilometer van de Aarde bevindt.
Nieuw!!: Oerknal en Ruimte (astronomie) · Bekijk meer »
Ruimte (natuurkunde)
Ruimte is een van de weinige fundamentele grootheden in de fysica.
Nieuw!!: Oerknal en Ruimte (natuurkunde) · Bekijk meer »
Rustmassa
De rustmassa (m_0\) is de massa van een deeltje dat zich in rust bevindt.
Nieuw!!: Oerknal en Rustmassa · Bekijk meer »
Singulariteit (natuurkunde)
Een singulariteit is in de kosmologie een punt met een oneindig klein volume en een oneindig grote dichtheid.
Nieuw!!: Oerknal en Singulariteit (natuurkunde) · Bekijk meer »
Snelheidstransformatie
Relativistische snelheid is een begrip dat samenhangt met de speciale relativiteitstheorie en waarmee wordt aangegeven hoe de snelheid van een beweging wordt waargenomen door waarnemers in verschillende inertiaalstelsels.
Nieuw!!: Oerknal en Snelheidstransformatie · Bekijk meer »
Spectraallijn
Continu spectrum Emissiespectrum Absorptiespectrum Een spectraallijn is een emissielijn of een absorptielijn die correspondeert met respectievelijk het uitzenden of het absorberen van een golflengte binnen het elektromagnetisch spectrum door een stralingsbron.
Nieuw!!: Oerknal en Spectraallijn · Bekijk meer »
Spectroscopie
prisma waarbij een spectrum zichtbaar wordt. Blauw licht wordt sterker gebroken dan rood licht. Spectroscopie is een verzamelnaam voor wetenschappelijke technieken waarmee men stoffen kan onderzoeken aan de hand van hun elektromagnetische spectrum; men bestudeert de interactie van materie met straling van verschillende energie.
Nieuw!!: Oerknal en Spectroscopie · Bekijk meer »
Spectrum
Een spectrum of verloop (meervoud: spectra of (Vlaams) spectrums) is een reeks van opeenvolgende kleuren, geluiden of andere verschijnselen.
Nieuw!!: Oerknal en Spectrum · Bekijk meer »
Standaardmodel van de deeltjesfysica
De deeltjes van het standaardmodel Het standaardmodel van de deeltjesfysica is een theorie uit de deeltjesfysica waarin de krachten en deeltjes die alle materie vormen, worden beschreven.
Nieuw!!: Oerknal en Standaardmodel van de deeltjesfysica · Bekijk meer »
Statisch heelal
Een statisch heelal is een heelal dat zowel in ruimte als tijd oneindig is.
Nieuw!!: Oerknal en Statisch heelal · Bekijk meer »
Steady-statetheorie
De steady-statetheorie is een kosmologische theorie die stelt dat het heelal er altijd was en altijd zal blijven uitdijen.
Nieuw!!: Oerknal en Steady-statetheorie · Bekijk meer »
Ster (hemellichaam)
De dubbelster Albireo (beta Cygni) Kiel Een ster is een bolvormig hemellichaam bestaande uit lichtgevend plasma met daarin voornamelijk (ongeveer 72% van de massa) waterstof en daarnaast ongeveer 26% helium.
Nieuw!!: Oerknal en Ster (hemellichaam) · Bekijk meer »
Sterke kernkracht
De sterke (kern)kracht, sterke interactie of sterke wisselwerking is de sterkste van de vier fundamentele natuurkrachten uit de natuurkunde en is nog ongeveer 100 keer sterker dan de elektromagnetische kracht.
Nieuw!!: Oerknal en Sterke kernkracht · Bekijk meer »
Sterrenstelsel
cluster Abell S740 te midden van verschillende typen sterrenstelsels Een spiraalvormig sterrenstelsel, het Windmolenstelsel (Messier 101) Een sterrenstelsel (soms ook melkwegstelsel zonder hoofdletter M, zie verderop) is een grote verzameling sterren die door de eigen zwaartekracht bij elkaar gehouden wordt.
Nieuw!!: Oerknal en Sterrenstelsel · Bekijk meer »
Steven Weinberg
Paul Berg, Christian de Duve, Steven Weinberg, Manfred Eigen en Nicolaas Bloembergen. Steven Weinberg (New York, 3 mei 1933 – Austin, 23 juli 2021) was een Amerikaans natuurkundige en in 1979 winnaar van de Nobelprijs voor Natuurkunde voor zijn bijdragen, samen met Abdus Salam en Sheldon Glashow, aan de unificatie van de zwakke kernkracht en elektromagnetische interactie tussen elementaire deeltjes.
Nieuw!!: Oerknal en Steven Weinberg · Bekijk meer »
Supernova
lensvormige sterrenstelsel NGC 4526 Keplers supernova Een supernova (meervoud: supernovae of supernova's) is het verschijnsel waarbij een ster op spectaculaire wijze explodeert.
Nieuw!!: Oerknal en Supernova · Bekijk meer »
Symmetrie (natuurkunde)
In de natuurkunde verstaat men onder symmetrie alle kenmerken van een natuurkundig systeem die de eigenschap van symmetrie vertonen.
Nieuw!!: Oerknal en Symmetrie (natuurkunde) · Bekijk meer »
Temperatuur
Thermische vibraties van een molecuul. Hoe hoger de temperatuur, hoe heviger de trillingen. Temperatuur of warmtegraad is een begrip dat aanduidt hoe warm of koud iets is.
Nieuw!!: Oerknal en Temperatuur · Bekijk meer »
Theorie
Planck geschreven als de constante van Planck ''h'' maal de frequentie ''ν'' (bij licht de kleur) van de uitgezonden straling Een theorie is een geheel van denkbeelden, hypothesen en verklaringen die in onderlinge samenhang worden beschreven.
Nieuw!!: Oerknal en Theorie · Bekijk meer »
Theorie van alles
De theorie van alles of unificatietheorie, is een (nog niet bestaande) theorie die de verschillende fundamentele theorieën in de natuurkunde met elkaar verenigt.
Nieuw!!: Oerknal en Theorie van alles · Bekijk meer »
Tijd
Een draagbaar uurwerk (zakhorloge). Een zonnewijzer Tijd is een natuurkundige grootheid.
Nieuw!!: Oerknal en Tijd · Bekijk meer »
Toestandsvergelijking
Een toestandsvergelijking is een vergelijking die het verband uitdrukt tussen verschillende grootheden van een systeem die toestandsfuncties zijn, zoals temperatuur, volume en druk, waardoor een thermodynamisch systeem wordt bepaald.
Nieuw!!: Oerknal en Toestandsvergelijking · Bekijk meer »
Tritium
Tritium (symbool T of 3H) is een isotoop van waterstof met in de atoomkern een proton en twee neutronen, in plaats van alleen maar een proton (bij protium).
Nieuw!!: Oerknal en Tritium · Bekijk meer »
Versnelde uitdijing van het heelal
Resultaten van het COSMOS project, waarbij de Hubble ruimtetelescoop en verscheidene telescopen op aarde gezamenlijk de massadistributie in het heelal in het COSMOS veld van 2 vierkante graad in kaart brengen. De kleurcodering geeft de afstand aan. Dit project maakt deel uit van het onderzoek naar de versnelde uitdijing van het heelal De versnelde uitdijing van het heelal is een theorie die aangeeft dat het heelal zich met toenemende snelheid uitbreidt, wat formeel inhoudt dat de tweede afgeleide van de kosmologische schaalfactor a(t) een positieve waarde heeft.
Nieuw!!: Oerknal en Versnelde uitdijing van het heelal · Bekijk meer »
Vlak heelal
Een vlak heelal is een heelal dat op grote schaal beschreven kan worden met de Euclidische meetkunde.
Nieuw!!: Oerknal en Vlak heelal · Bekijk meer »
Vorm van het heelal
De vorm van het heelal is een informele naam voor een onderzoeksgebied binnen de natuurkundige kosmologie.
Nieuw!!: Oerknal en Vorm van het heelal · Bekijk meer »
Waarneming (perceptie)
Vaas van Rubin Waarneming of perceptie is het proces van het verwerven, registreren, interpreteren, selecteren en ordenen van zintuiglijke informatie.
Nieuw!!: Oerknal en Waarneming (perceptie) · Bekijk meer »
Waterstof (element)
Waterstof is een chemisch element met symbool H (La: Hydrogenium) en atoomnummer 1.
Nieuw!!: Oerknal en Waterstof (element) · Bekijk meer »
Wet van Hubble-Lemaître
De wet van Hubble-Lemaître: de roodverschuiving geplot tegen de afstand voor een aantal sterrenstelsels De wet van Hubble-Lemaître (tot 2018; wet van Hubble) is een wet, of zo men wil vuistregel, in de sterrenkunde, die stelt dat sterrenstelsels zich van elkaar verwijderen met een snelheid die evenredig is met hun onderlinge afstand.
Nieuw!!: Oerknal en Wet van Hubble-Lemaître · Bekijk meer »
Wet van Planck
Max Planck, naamgever van de wet van Planck De wet van Planck, ook wel stralingswet van Planck genoemd, beschrijft de intensiteitsverdeling van de straling respectievelijk de dichtheidsverdeling van de fotonen, als functie van de golflengte respectievelijk van de frequentie, van de door een zwarte straler – een ideale stralingsbron – bij een bepaalde temperatuur uitgestraalde elektromagnetische golven.
Nieuw!!: Oerknal en Wet van Planck · Bekijk meer »
Wilkinson Microwave Anisotropy Probe
De Wilkinson Microwave Anisotropy Probe (WMAP) is een satelliet die tot taak heeft de temperatuurfluctuaties van de kosmische achtergrondstraling in kaart te brengen.
Nieuw!!: Oerknal en Wilkinson Microwave Anisotropy Probe · Bekijk meer »
Willem de Sitter (wetenschapper)
Willem de Sitter (Sneek, 6 mei 1872 – Leiden, 20 november 1934) was een Nederlandse wiskundige, astronoom, kosmoloog en natuurkundige.
Nieuw!!: Oerknal en Willem de Sitter (wetenschapper) · Bekijk meer »
William Huggins
William Huggins (Londen 7 februari 1824 – aldaar 12 mei 1910) was een Brits astronoom.
Nieuw!!: Oerknal en William Huggins · Bekijk meer »
William Thomson (natuurkundige)
''William Thomson'', de latere ''Lord Kelvin'' met het door hem ontwikkelde Thomson-peiltoestel leunend op een standaardkompas (ca. 1900) William Thomson, eerste Baron Kelvin, (Belfast, 26 juni 1824 – Largs (Schotland), 17 december 1907) was een Brits natuurkundige en wordt gezien als een van de belangrijkste natuurwetenschappers van de 19e eeuw.
Nieuw!!: Oerknal en William Thomson (natuurkundige) · Bekijk meer »
Zonnestelsel
Het zonnestelsel is het planetenstelsel dat bestaat uit de Zon en de hemellichamen die door de zwaartekracht aan de Zon gebonden zijn.
Nieuw!!: Oerknal en Zonnestelsel · Bekijk meer »
Zwaartekracht
(kogel)baan Galileo op de maan. De zwaartekracht of gravitatie is een aantrekkende kracht die twee of meer lichamen op elkaar uitoefenen.
Nieuw!!: Oerknal en Zwaartekracht · Bekijk meer »
Zwakke kernkracht
Het Feynmandiagram voor bèta-min-verval van een neutron in een proton, elektron en elektron-antineutrino door middel van een intermediair zwaar W− boson De zwakke kernkracht, ook zwakke kracht of zwakke wisselwerking, is een van de vier fundamentele natuurkrachten.
Nieuw!!: Oerknal en Zwakke kernkracht · Bekijk meer »
20e eeuw
De 20e eeuw (van de christelijke jaartelling) is de 20e periode van 100 jaar, dus bestaande uit de jaren 1901 tot en met 2000.
Nieuw!!: Oerknal en 20e eeuw · Bekijk meer »
