Inhoudsopgave
66 relaties: Afleiding (taalkunde), Allofoon, Anatomie, Articulatorische fonetiek, Binnenhof (Den Haag), Continu spectrum, Den Haag, Duits, Eindklankverscherping, Engels, Ferdinand de Saussure, Foneem, Fonetisch alfabet, Frans, Friese talen, Functieleer, Gebonden morfeem, Geluid, Gemarkeerdheid, Generatieve taalkunde, Grammatica, Grieks, Interdisciplinariteit, Internationaal Fonetisch Alfabet, Jac. van Ginneken, Klankinventaris, Klankinventaris van het Nederlands, Klankverschuiving, Klemtoon, Klinkerharmonie, Lettergreep, Lexicale regel, Medeklinker, Middelnederlands, Moedertaal, Moedertaalspreker, Morfeem, Morfofonologie, Morfologie (taalkunde), Morris Halle, Natuurkunde, Natuurlijke taal, Nicolaas van Wijk, Nikolaj Troebetskoj, Noam Chomsky, Optimaliteitstheorie, Pools, Postlexicale regel, Psycholinguïstiek, Roman Jakobson, ... Uitbreiden index (16 meer) »
Afleiding (taalkunde)
Een afleiding of derivatie is in de taalkunde een geleed woord waarvan een van de delen een gebonden morfeem is, een woorddeel dat niet zelfstandig als woord kan optreden zoals voor- of achtervoegsels (ook wel pre- en suffixen genoemd).
Bekijken Fonologie en Afleiding (taalkunde)
Allofoon
Een allofoon is in de spraak een uitspraakvariant van één bepaalde, minimale (distinctieve) klank, die niet tot betekenisverandering leidt.
Bekijken Fonologie en Allofoon
Anatomie
De anatomische les van Dr. Nicolaes Tulp, Rembrandt, Mauritshuis Anatomie (Oudgrieks: ἀνατομή (anatomé), ἀνά (aná), op, open, en τομή (tomé), snede) is het onderdeel van de biologische morfologie dat de structuur en de organisatie van organismen behandelt.
Bekijken Fonologie en Anatomie
Articulatorische fonetiek
De articulatorische fonetiek is een onderdeel van de fonetiek dat zich bezighoudt met de vorming en het onderscheiden van spraakklanken.
Bekijken Fonologie en Articulatorische fonetiek
Binnenhof (Den Haag)
Binnenaanzicht van het Binnenhof, met in het midden de Ridderzaal Het Binnenhof (historische naam: Hof van Holland) is een gebouwencomplex in het centrum van Den Haag, dat al eeuwenlang het middelpunt is van de Hollandse en Nederlandse politiek. Hier zetelen en vergaderen de Eerste en Tweede Kamer, de twee colleges die samen de Nederlandse volksvertegenwoordiging vormen, het parlement genoemd.
Bekijken Fonologie en Binnenhof (Den Haag)
Continu spectrum
Een continu spectrum is een eigenschap van een golfverschijnsel (zoals licht, geluid en elektrische signalen) waarvoor geldt dat geen enkel deel van de beschouwde frequentieband zonder inhoud is.
Bekijken Fonologie en Continu spectrum
Den Haag
Den Haag, ook wel 's-Gravenhage genoemd, is de hoofdstad van de provincie Zuid-Holland en met inwoners (bron: CBS) de op twee na grootste gemeente van Nederland, na Amsterdam en Rotterdam.
Bekijken Fonologie en Den Haag
Duits
'''— ''Het Duitse taalgebied'' —''' Verspreiding van het Duits in West- en Midden-Europa Verspreiding in de wereld Het Duits (Deutsch) is een taal behorende tot de West-Germaanse tak van de Germaanse talen.
Bekijken Fonologie en Duits
Eindklankverscherping
Auslautverhärtung (Duits), final devoicing (Engels), finale verscherping ofwel eindklankverscherping is in de fonologie het verschijnsel dat stemhebbende medeklinkers aan het einde van een woord stemloos worden.
Bekijken Fonologie en Eindklankverscherping
Engels
Het Engels (English) is een Indo-Europese taal, die vanwege de nauwe verwantschap met talen als het Fries, (Neder-)Duits en Nederlands tot de West-Germaanse talen wordt gerekend.
Bekijken Fonologie en Engels
Ferdinand de Saussure
Ferdinand de Saussure (Genève, 26 november 1857 - Vufflens-le-Château, 22 februari 1913) was een Zwitserse taalwetenschapper die de basis legde voor de huidige taalkunde.
Bekijken Fonologie en Ferdinand de Saussure
Foneem
Een foneem (van Oudgrieks φωνή, phōnḗ, geluid, toon, stem, taal) is een verzameling klanken die alle dezelfde betekenisonderscheidende functie hebben.
Bekijken Fonologie en Foneem
Fonetisch alfabet
Een fonetisch alfabet is een alfabet dat bedoeld is om de klanken uit de gesproken taal eenduidig in geschreven vorm vast te leggen.
Bekijken Fonologie en Fonetisch alfabet
Frans
Het Frans (français) is de meest gesproken Gallo-Romaanse taal.
Bekijken Fonologie en Frans
Friese talen
Het Friese taalgebied Oorspronkelijke verspreiding van het Fries oude Friese taal uit 1345. Tweetalig plaatsnaambord (2008) Met de Friese talen (Westerlauwers Fries: Frysk; Saterfries: Fräisk; Noord-Fries: Friisk, fresk, freesk, frasch, fräisch, freesch) wordt een verzameling van sterk verwante talen bedoeld die van oudsher door de Friezen worden gesproken.
Bekijken Fonologie en Friese talen
Functieleer
Functieleer of experimentele psychologie is het terrein binnen de psychologie dat zich richt op de basisfuncties van de hersenen die in alle gedrag een rol spelen.
Bekijken Fonologie en Functieleer
Gebonden morfeem
Een gebonden morfeem is in de taalkunde een morfeem dat niet zelfstandig kan functioneren.
Bekijken Fonologie en Gebonden morfeem
Geluid
Geluid is de hoorbare verandering van de luchtdruk.
Bekijken Fonologie en Geluid
Gemarkeerdheid
Gemarkeerdheid is in de taalkunde een term waarmee de mogelijke "verschijningsvormen" van woorden met elkaar worden vergeleken om er één als optimaal uit te kiezen.
Bekijken Fonologie en Gemarkeerdheid
Generatieve taalkunde
Generatieve taalkunde of generatieve grammatica (ook wel chomskyaanse taalkunde) is de verzamelnaam voor een aantal theorieën binnen de theoretische taalkunde, vooral op het gebied van de fonologie, de morfologie en de syntaxis, die met elkaar gemeen hebben dat ze (a) een grote, bijna mathematische, precisie nastreven in de beschrijving van grammaticale verschijnselen, (b) uitgaan van de gedachte dat het taalvermogen aangeboren is en dat de beschrijving van een grammaticaal systeem dus de beschrijving is van een verschijnsel dat zich voordoet in de menselijke geest, en daarmee uiteindelijk in het menselijk brein.
Bekijken Fonologie en Generatieve taalkunde
Grammatica
Grammaticaboekje uit 1735. De spraakkunst, spraakleer of grammatica is binnen de theoretische taalkunde de benaming voor de studie, beschrijving en verklaring voor alles dat met de systematiek van een natuurlijke taal of kunsttaal te maken heeft.
Bekijken Fonologie en Grammatica
Grieks
Het Grieks (Ελληvικά) is een talenfamilie van de Indo-Europese talen.
Bekijken Fonologie en Grieks
Interdisciplinariteit
Interdisciplinariteit betekent letterlijk 'tussen de disciplines'.
Bekijken Fonologie en Interdisciplinariteit
Internationaal Fonetisch Alfabet
Kaart van het Internationaal Fonetisch Alfabet Het Internationaal Fonetisch Alfabet of IPA (Engelse afkorting van: International Phonetic Alphabet) is een notatiesysteem voor de klanken die in menselijke spraak voorkomen.
Bekijken Fonologie en Internationaal Fonetisch Alfabet
Jac. van Ginneken
Jacobus Joannes Antonius (Jac.) van Ginneken S.J. (Oudenbosch, 21 april 1877 - Nijmegen, 20 oktober 1945) was een Nederlands taalkundige, priester en jezuïet.
Bekijken Fonologie en Jac. van Ginneken
Klankinventaris
Met de klankinventaris, foneeminventaris of het klanksysteem van een taal (in het Engels Segment Inventory geheten) wordt in de fonologie het geheel aan klinkers, halfklinkers en medeklinkers bedoeld die in de betreffende taal voorkomen als fonemen.
Bekijken Fonologie en Klankinventaris
Klankinventaris van het Nederlands
Het Standaardnederlands kent ongeveer 40 verschillende fonemen.
Bekijken Fonologie en Klankinventaris van het Nederlands
Klankverschuiving
Klankverschuiving is een historisch proces in een taal, waarbij klanken, klinkers of medeklinkers mettertijd anders worden uitgesproken.
Bekijken Fonologie en Klankverschuiving
Klemtoon
De klemtoon of het accent is in de taalkunde een bijzondere eigenschap van een bepaalde lettergreep in een woord.
Bekijken Fonologie en Klemtoon
Klinkerharmonie
De term klinkerharmonie of vocaalharmonie duidt strikt genomen het verschijnsel aan dat klinkers in een woord 'harmoniëren', dat wil zeggen bepaalde articulatiekenmerken gemeen hebben.
Bekijken Fonologie en Klinkerharmonie
Lettergreep
Een lettergreep of syllabe is een klankgroep binnen een woord die minimaal uit een klinker bestaat.
Bekijken Fonologie en Lettergreep
Lexicale regel
Een lexicale regel is een morfofonologische regel die rechtstreeks toegang heeft tot het lexicon van een taal.
Bekijken Fonologie en Lexicale regel
Medeklinker
Medeklinkers of consonanten zijn spraakklanken waarvan de uitspraak begint met niet geblokkeerde stemspleet.
Bekijken Fonologie en Medeklinker
Middelnederlands
Het Middelnederlands is een voorloper van de moderne Nederlandse taal.
Bekijken Fonologie en Middelnederlands
Moedertaal
Een moedertaal (of T1) is een taal die tijdens de jeugd, zonder formeel taalonderwijs, wordt verworven.
Bekijken Fonologie en Moedertaal
Moedertaalspreker
Een moedertaalspreker of native speaker is een persoon die een taal als kind via een natuurlijk taalverwervingsproces heeft geleerd.
Bekijken Fonologie en Moedertaalspreker
Morfeem
In de taalkunde is een morfeem of betekeniseenheid een woord of een deel van een woord met een eigen betekenis, dat niet in kleinere woorddelen met eigen betekenissen kan worden opgesplitst.
Bekijken Fonologie en Morfeem
Morfofonologie
Morfofonologie (haplologisch: morfonologie) is het deelgebied van de theoretische taalkunde dat zowel tot de morfologie als de fonologie behoort.
Bekijken Fonologie en Morfofonologie
Morfologie (taalkunde)
Morfologie of vormleer is, binnen de taalkunde, de leer van de woordstructuur en de woordvorming.
Bekijken Fonologie en Morfologie (taalkunde)
Morris Halle
Morris Halle, geboren als Moriss Pinkovics (Liepāja (Letland), 23 juli 1923 – Cambridge (Massachusetts), 2 april 2018), was een Amerikaans taalwetenschapper.
Bekijken Fonologie en Morris Halle
Natuurkunde
natuurkundige verschijnselen Natuurkunde of fysica is de wetenschap die de algemene eigenschappen van materie, straling en energie bestudeert, evenals het gedrag ervan in de ruimte en de tijd.
Bekijken Fonologie en Natuurkunde
Natuurlijke taal
Een natuurlijke taal of etnische taal is in de taalfilosofie elke levende of dode taal die door een aantal mensen als hun moedertaal wordt of werd beschouwd.
Bekijken Fonologie en Natuurlijke taal
Nicolaas van Wijk
Nicolaas van Wijk (Delden, 4 oktober 1880 - Leiden, 25 maart 1941) was een Nederlands taalkundige, en van 1913 tot zijn dood in 1941 de eerste Nederlandse hoogleraar in de Slavische talen.
Bekijken Fonologie en Nicolaas van Wijk
Nikolaj Troebetskoj
Nikolaj Troebetskoj Vorst Nikolaj Sergevitsj Troebetskoj (Russisch: Никола́й Серге́евич Трубецко́й), ook vaak Nikolai Trubetzkoy of N.S. Trubetzkoy genoemd, (Moskou, 15 april 1890 - Wenen, 25 juni 1938) was een Russisch taalwetenschapper.
Bekijken Fonologie en Nikolaj Troebetskoj
Noam Chomsky
Avram Noam Chomsky (Philadelphia (Pennsylvania), 7 december 1928) is een Amerikaans taalkundige, filosoof, mediacriticus en politiek activist.
Bekijken Fonologie en Noam Chomsky
Optimaliteitstheorie
Optimaliteitstheorie (OT) is een in de vroege jaren negentig door de Amerikaanse taalkundigen Paul Smolensky, Alan Prince en John McCarthy ontwikkeld model van taalkundige structuur.
Bekijken Fonologie en Optimaliteitstheorie
Pools
Pools alfabetboek uit de 16e eeuw Het Pools (język polski, ook wel polszczyzna) is een West-Slavische taal met ongeveer 40 miljoen sprekers.
Bekijken Fonologie en Pools
Postlexicale regel
Een postlexicale regel is een fonologische regel die géén rechtstreekse toegang heeft tot het lexicon van een taal.
Bekijken Fonologie en Postlexicale regel
Psycholinguïstiek
Psycholinguïstiek of Taalpsychologie is het wetenschapsgebied dat zich bezighoudt met de cognitieve en taalkundige processen die ten grondslag liggen aan natuurlijke taal en taalgedrag.
Bekijken Fonologie en Psycholinguïstiek
Roman Jakobson
Roman Osipovitsj Jakobson (Russisch: Роман Осипович Якобсон) (Moskou, 11 oktober 1896 - Boston, 18 juli 1982) was een taalkundige van Russische herkomst die een voorname rol heeft gespeeld in het Russisch formalisme.
Bekijken Fonologie en Roman Jakobson
Russisch
Het Russisch (русский язык; transliteratie: roesski jazyk; Russische uitspraak) is een van de grootste talen ter wereld en de grootste in Europa.
Bekijken Fonologie en Russisch
SAMPA
SAMPA (afkorting van Speech Assessment Methods Phonetic Alphabet, Nederlands "Fonetisch Alfabet voor de Weergave van Spraak") is een voor computers leesbaar fonetisch schrift waarbij 7-bit ASCII-karakters gebruikt worden, en dat is gebaseerd op het Internationaal Fonetisch Alfabet (IPA).
Bekijken Fonologie en SAMPA
Semantiek
De semantiek of betekenisleer is een wetenschap die zich bezighoudt met de betekenis van symbolen, waarbij het in het bijzonder de bouwstenen van natuurlijke talen die voor de communicatie dienen ofwel woorden en zinnen betreft.
Bekijken Fonologie en Semantiek
Sociolinguïstiek
Sociolinguïstiek bestudeert het verband tussen de taal en een sociale groep.
Bekijken Fonologie en Sociolinguïstiek
Spraak
Spraak is het geheel aan talige klanken die door het menselijk lichaam met behulp van lucht uit de longen, de stem en het spraakkanaal worden voortgebracht.
Bekijken Fonologie en Spraak
Spraakkanaal
Het spraakkanaal (of: aanzetstuk) is het geheel aan holten dat zich tussen de stemplooien enerzijds en de mond- en neusopeningen anderzijds bevindt.
Bekijken Fonologie en Spraakkanaal
Stemhebbend
Stemhebbendheid is een eigenschap van een bepaalde klasse van medeklinkers.
Bekijken Fonologie en Stemhebbend
Stemloos
Stemloosheid is een beschrijvende eigenschap van medeklinkers die worden geproduceerd zonder de lucht uit de longen met de stembanden in trilling te brengen.
Bekijken Fonologie en Stemloos
Structuralistische taalkunde
Structuralistische taalkunde, of kortweg structuralisme, is een van de oudste stromingen binnen de hedendaagse taalkunde, waarin taal wordt opgevat als een structuur waarin vormen op systematische wijze met elkaar verbonden zijn, en waarbij een ermee corresponderende betekenis bijgevolg - althans in principe -, voortvloeit uit de samenstelling van de talige structuur die wordt voortgebracht.
Bekijken Fonologie en Structuralistische taalkunde
Taal
Spijkerschrift is de oudst overgeleverde vorm van geschreven taal. Taal is een systeem van tekens – zoals gesproken klanken, gebaren, of geschreven symbolen – waarvan de mens gebruikmaakt om zijn gedachten te articuleren, zijn wereld te ordenen en te communiceren.
Bekijken Fonologie en Taal
Taalkunde
Taalkunde, ook wel taalwetenschap of linguïstiek, is de wetenschappelijke studie van de natuurlijke talen.
Bekijken Fonologie en Taalkunde
The Sound Pattern of English
The Sound Pattern of English (Het klankpatroon van het Engels, ook wel afgekort tot SPE) is een boek uit 1968 over de fonologie van het Engels door de Amerikaanse taalgeleerden Noam Chomsky en Morris Halle.
Bekijken Fonologie en The Sound Pattern of English
Turks
Landen waar Turks officieel is De Turkse talen zijn zeer wijdverspreid, maar toch zo nauw verwant dat het volgens taalwetenschappers meer dialecten zijn dan talen. Het Turks (Türkçe) of Anatolisch Turks is een van de Turkse talen en de officiële taal van Turkije.
Bekijken Fonologie en Turks
Unicode
Unicode is een internationale standaard (nauw samenhangend met ISO-10646) voor de codering van grafische tekens en symbolen in binaire codes, vergelijkbaar met de ASCII-standaard.
Bekijken Fonologie en Unicode
Vakwetenschap
Vakwetenschap of vakdiscipline, kort voor vakspecialistische wetenschap, is een bestaand wetenschappelijk (academisch) vakgebied.
Bekijken Fonologie en Vakwetenschap
Vreemde taal
Een vreemde taal is een taal die niet de moedertaal van iemand is.
Bekijken Fonologie en Vreemde taal
Ook bekend als Fonologisch, Klankleer.