Logo
Unionpedia
Communicatie
Ontdek het op Google Play
Nieuw! Download Unionpedia op je Android™ toestel!
Installeren
Snellere toegang dan browser!
 

Klankwet

Index Klankwet

Een klankwet is een begrip in de historische taalkunde, dat strikt genomen twee verschillende, zij het nauw verwante betekenissen heeft.

37 relaties: Assimilatie (taalkunde), August Leskien, Cornelis van Bree, Dissimilatie (taalkunde), Eerste Germaanse klankverschuiving, Eindklankverscherping, Etymologie, Franz Bopp, Heuristiek, Historische taalkunde, Ingveoonse talen, Jacob Grimm, Karl Adolf Verner, Klankverschuiving, Leonard Bloomfield, Lexicale diffusie, Metathese (taalkunde), Middelduits, Middelnederlands, Nederduits, Neogrammatici, Nieuwnederlands, Nivellering (taalkunde), Oergermaans, Onomatopee, Ontlening (taalkunde), Opperduits, Oudnederlands, Proto-Indo-Europees, Rückumlaut, Reconstructie (taalwetenschap), Rijnlandse waaier, Syncope (taalkunde), Taboe, Tussenwerpsel, Tweede Germaanse klankverschuiving, Wet van Verner.

Assimilatie (taalkunde)

Assimilatie is een fonologisch proces waarbij een klanksegment (in de regel een medeklinker) gedeeltelijk of volledig verbonden wordt met een naburige klank.

Nieuw!!: Klankwet en Assimilatie (taalkunde) · Bekijk meer »

August Leskien

August Leskien. August Leskien (Kiel, 8 juli 1840 - Leipzig, 20 september 1916) was een Duits taalkundige, actief op het gebied van de vergelijkende taalkunde en de Baltische en Slavische talen.

Nieuw!!: Klankwet en August Leskien · Bekijk meer »

Cornelis van Bree

Cornelis (Cor) van Bree (Vlaardingen, 30 juni 1932) is een Nederlandse taalkundige.

Nieuw!!: Klankwet en Cornelis van Bree · Bekijk meer »

Dissimilatie (taalkunde)

Dissimilatie is in de taalkunde het verschijnsel dat bepaalde overeenkomstige taalklanken binnen een woord zodanige veranderingen ondergaan dat zij minder op elkaar lijken.

Nieuw!!: Klankwet en Dissimilatie (taalkunde) · Bekijk meer »

Eerste Germaanse klankverschuiving

De eerste Germaanse klankverschuiving of Wet van Grimm is een onderscheid tussen de Germaanse talen en het Proto-Indo-Europees (PIE, de gezamenlijke voorouder van alle Indo-Europese talen).

Nieuw!!: Klankwet en Eerste Germaanse klankverschuiving · Bekijk meer »

Eindklankverscherping

Auslautverhärtung (Duits), final devoicing (Engels), finale verscherping ofwel eindklankverscherping is in de fonologie het verschijnsel dat stemhebbende medeklinkers aan het einde van een woord stemloos worden.

Nieuw!!: Klankwet en Eindklankverscherping · Bekijk meer »

Etymologie

De etymologie is het deelgebied van de taalkunde dat de herkomst van woorden bestudeert.

Nieuw!!: Klankwet en Etymologie · Bekijk meer »

Franz Bopp

Franz Bopp (Mainz, 14 september 1791 – Berlijn, 23 oktober 1867) was een Duitse taalkundige die een belangrijke bijdrage heeft geleverd aan de vergelijkende studie van Indo-Europese talen.

Nieuw!!: Klankwet en Franz Bopp · Bekijk meer »

Heuristiek

Heuristiek (Grieks εὑρίσκειν.

Nieuw!!: Klankwet en Heuristiek · Bekijk meer »

Historische taalkunde

De historische taalkunde, ook wel diachronische of diachrone taalkunde, is de studie van taalverandering en dan meer de aard daarvan dan de taalverandering zelf.

Nieuw!!: Klankwet en Historische taalkunde · Bekijk meer »

Ingveoonse talen

De Ingveoonse of Noordzee-Germaanse talen zijn een groep sterk verwante Germaanse talen en streektalen die in de buurt van de Noordzee gesproken werden.

Nieuw!!: Klankwet en Ingveoonse talen · Bekijk meer »

Jacob Grimm

Jacob Grimm (r.) met zijn broer Wilhelm Jacob Ludwig Karl Grimm (Hanau, 4 januari 1785 – Berlijn, 20 september 1863) was een Duits jurist, taal- en letterkundige.

Nieuw!!: Klankwet en Jacob Grimm · Bekijk meer »

Karl Adolf Verner

Karl Verner in 1878 Karl Adolf Verner (Aarhus, 7 maart 1846 - Kopenhagen, 5 november 1896) was een Deense filoloog.

Nieuw!!: Klankwet en Karl Adolf Verner · Bekijk meer »

Klankverschuiving

Klankverschuiving is een historisch proces in een taal, waarbij klanken, klinkers of medeklinkers mettertijd anders worden uitgesproken.

Nieuw!!: Klankwet en Klankverschuiving · Bekijk meer »

Leonard Bloomfield

Leonard Bloomfield (1 april 1887 – 18 april 1949) was een Amerikaans taalkundige die aan het begin van het Amerikaanse structuralisme heeft gestaan.

Nieuw!!: Klankwet en Leonard Bloomfield · Bekijk meer »

Lexicale diffusie

Lexicale diffusie is een taalverandering, bijvoorbeeld een klankverschuiving, die slechts in een beperkt aantal woorden optreedt en niet op alle plaatsen waar de taalverandering logischerwijs verwacht kan worden; ook een verandering die in een beperkt aantal gevallen achterwege blijft, terwijl die wel klankwettig zou zijn, is een lexicale diffusie.

Nieuw!!: Klankwet en Lexicale diffusie · Bekijk meer »

Metathese (taalkunde)

Metathese, beter bekend als metathesis (van het Grieks meta, na en tithenai, plaatsen) is een fonologisch proces waarbij er transpositie (verwisseling van plaats) van klanken (fonemen) of syllaben (lettergrepen) in woorden plaatsvindt.

Nieuw!!: Klankwet en Metathese (taalkunde) · Bekijk meer »

Middelduits

Het Hoogduits is te verdelen in het Opperduits ('Oberdeutsch') (groen) en het Middelduits (lichtblauw), en het onderscheidt zich van het Nederduits (geel). De zwarte lijnen geven de belangrijkste isoglossen weer, de Benrather linie en de Spierse linie Het Middelduits is een verzameling variëteiten van de Duitse taal, naast het Opperduits en het Nederduits.

Nieuw!!: Klankwet en Middelduits · Bekijk meer »

Middelnederlands

Het Middelnederlands is een voorloper van de moderne Nederlandse taal.

Nieuw!!: Klankwet en Middelnederlands · Bekijk meer »

Nederduits

Taalgebied van het Nederduits/Nedersaksisch Taalgebied van het Nederduits/Nedersaksisch voor 1945 en de verdrijving van Duitsers na de Tweede Wereldoorlog Het Nederduits (Duits: Niederdeutsch of Plattdeutsch) verwijst naar een hoofdzakelijk in Noord-Duitsland en Oost-Nederland gesproken groep onderling verwante West-Germaanse taalvariëteiten.

Nieuw!!: Klankwet en Nederduits · Bekijk meer »

Neogrammatici

De Neogrammatici (of Junggrammatiker of Neogrammarians) was een groep taalkundigen die zich manifesteerde aan het eind van de negentiende eeuw.

Nieuw!!: Klankwet en Neogrammatici · Bekijk meer »

Nieuwnederlands

Nieuwnederlands is de aanduiding voor het Nederlands zoals dat gesproken en geschreven wordt sinds circa 1500, dit ter onderscheiding van de eerdere fasen van de taal, het Middelnederlands en Oudnederlands.

Nieuw!!: Klankwet en Nieuwnederlands · Bekijk meer »

Nivellering (taalkunde)

Nivellering (Eng. morphological leveling) of gelijkschakeling is in de morfologie het verschijnsel dat de flexie van een woord – bijvoorbeeld een werkwoord of zelfstandig naamwoord – wordt veralgemeniseerd, dat wil zeggen dat het betreffende paradigma van verbogen vormen op grond van analogie wordt uitgebreid naar andere vergelijkbare gevallen waarvoor eerst een ander paradigma gold.

Nieuw!!: Klankwet en Nivellering (taalkunde) · Bekijk meer »

Oergermaans

Het Oergermaans of Protogermaans is een reconstructie van de taal die rond het begin van de jaartelling (de datering is grof) gesproken werd in Noord-West- en Midden-Europa.

Nieuw!!: Klankwet en Oergermaans · Bekijk meer »

Onomatopee

Een voorbeeld van een onomatopee Randenbroek in Amersfoort Een onomatopee of klanknabootsing is een woord dat fonetisch het geluid dat het beschrijft nabootst of suggereert, en dat deel uitmaakt van de woordenschat van een of meer natuurlijke talen.

Nieuw!!: Klankwet en Onomatopee · Bekijk meer »

Ontlening (taalkunde)

Ontlening is een taalkundig fenomeen dat inhoudt dat een taalelement uit de ene taal wordt overgenomen in een andere.

Nieuw!!: Klankwet en Ontlening (taalkunde) · Bekijk meer »

Opperduits

verdrijving van Duitsers. Blauw geeft het taalgebied van het Beiers aan, groen dat van het Alemannisch. Het Zuid-Frankische taalgebied, dat de overgang naar het opperduits vormt is roze en het Oostfrankische taalgebied, dat ook de overgang naar het opperduits vormt is rood. Opperduits (Duits: Oberdeutsch) is een met name in de Duitse taalkunde gangbare term, als verzamelnaam voor een aantal Hoogduitse taalvariëteiten in het zuiden van Duitsland, Zwitserland en Oostenrijk.

Nieuw!!: Klankwet en Opperduits · Bekijk meer »

Oudnederlands

Oudnederlands is de taal die gesproken en geschreven werd tijdens de vroege middeleeuwen (circa 500 tot 1000) in een deel van de gewesten die nu Nederland en België vormen, verder ook aan de Franse Noordzeekust (Frans-Vlaanderen, nabij Duinkerke, tevens tot Stapel en mogelijk tot aan Berck) en de nu Duitse Nederrijn.

Nieuw!!: Klankwet en Oudnederlands · Bekijk meer »

Proto-Indo-Europees

Het Proto-Indo-Europees (PIE) is de hypothetische voorouder van alle Indo-Europese talen.

Nieuw!!: Klankwet en Proto-Indo-Europees · Bekijk meer »

Rückumlaut

Rückumlaut is de naam die men nog steeds geeft aan het fenomeen dat sommige Germaanse werkwoorden die in de infinitief een klinker hebben die umlaut heeft ondergaan, in de verleden tijd de oorspronkelijke klinker hebben.

Nieuw!!: Klankwet en Rückumlaut · Bekijk meer »

Reconstructie (taalwetenschap)

Reconstructie of taalreconstructie wordt binnen de historische taalkunde het reconstrueren van een bepaalde taal of taalvariëteit die niet meer als een levende taal wordt gesproken - en waarover dus niet alles of zelfs helemaal niets bekend is - bedoeld.

Nieuw!!: Klankwet en Reconstructie (taalwetenschap) · Bekijk meer »

Rijnlandse waaier

'''De Rijnlandse Waaier'''De uitwaaiering is hier voorgesteld als verlopend van noordwest naar zuidoost, maar de historische ontplooiïng was precies in omgekeerde richting: 1 Centraal Nederfrankisch, 2 Zuid-Nederfrankisch, 3 Ripuarisch, 4 en 5 Moezelfrankisch, 6 Rijnfrankisch - HET LIMBURGS TAALLANDSCHAP - Het Limburgs-Nederrijnse dialectcontinuüm De Rijnlandse waaier is de benaming voor het taalkundige overgangsgebied, de "uitwaaiering" van een aantal isoglossen binnen de Frankische taalvariëteiten, die lopen van het Nederfrankisch via het Middelfrankisch (Ripuarisch en Moezelfrankisch) naar het Rijnfrankisch.

Nieuw!!: Klankwet en Rijnlandse waaier · Bekijk meer »

Syncope (taalkunde)

De term syncope duidt in de fonologie op een veel voorkomende vorm van deletie, waarbij onbeklemtoonde klanken en soms hele lettergrepen aan het begin of in het midden van een woord wegvallen.

Nieuw!!: Klankwet en Syncope (taalkunde) · Bekijk meer »

Taboe

''Totem und Tabu'' van Freud uit 1913 Een taboe is iets dat wordt beschouwd als ongepast om te gebruiken, te doen of over te spreken.

Nieuw!!: Klankwet en Taboe · Bekijk meer »

Tussenwerpsel

Een tussenwerpsel is een uitroep, die buiten de woordvolgorde staat.

Nieuw!!: Klankwet en Tussenwerpsel · Bekijk meer »

Tweede Germaanse klankverschuiving

Karl Adolf Verner, opsteller van de Wet van Verner De tweede Germaanse klankverschuiving was een historische klankverschuiving die de verzachting (lenitie) van een aantal Oergermaanse plosieven omvatte en zich in de zuidelijke varianten van de West-Germaanse talen voltrok.

Nieuw!!: Klankwet en Tweede Germaanse klankverschuiving · Bekijk meer »

Wet van Verner

Karl Verner in 1878 De wet van Verner is een beschrijving en verklaring van een typisch Oergermaanse taalontwikkeling door de Deense taalkundige Karl Adolf Verner.

Nieuw!!: Klankwet en Wet van Verner · Bekijk meer »

UitgaandeInkomende
Hey! We zijn op Facebook nu! »