Logo
Unionpedia
Communicatie
Ontdek het op Google Play
Nieuw! Download Unionpedia op je Android™ toestel!
Gratis
Snellere toegang dan browser!
 

Oudnederlands

Index Oudnederlands

Oudnederlands is de taal die gesproken en geschreven werd tijdens de vroege middeleeuwen (circa 500 tot 1000) in een deel van de gewesten die nu Nederland en België vormen, verder ook aan de Franse Noordzeekust (Frans-Vlaanderen, nabij Duinkerke, tevens tot Stapel en mogelijk tot aan Berck) en de nu Duitse Nederrijn.

118 relaties: Aanwijzend voornaamwoord, Abdij van Munsterbilzen, Abdij van Werden, Achterhoek, Amelands, Þ, Ð, Étaples, Berck (gemeente), Bijvoeglijk naamwoord, Bollandisten, Clovis I, Coda (taalkunde), Continuüm (taalkunde), Corpus Gysseling, Diets, Diftongering, Drenthe, Duinkerke, Eed van Straatsburg, Eindklankverscherping, Evangeliarium van Munsterbilzen, Frans, Frans-Vlaanderen, Fricatief, Friesland, Germaanse talen, Geschiedenis van de Nederlanden in de Middeleeuwen, Glos (tekst), Groningen (provincie), H-deletie, Heliand, Hertogdom Berg, Hertogdom Gulik, Hertogdom Kleef, Hoogduits, Hooglied, Horigheid, Indo-Europese talen, Ingveoonse talen, J (letter), Justus Lipsius, Klinker (klank), Klinkerreductie, Kop van Noord-Holland, Laat (feodalisme), Langues d'oïl, Latijn, Latijns schrift, Leidse Willeram, ..., Lenitie, Limburg (Nederlandse provincie), Limburgs, Luc De Grauwe, Ludwigslied, Maarten van den Toorn, Maas, Maurits Gysseling, Medeklinker, Middelfrankische Rijmbijbel, Middelnederlands, Missionaris, Monoftong, Monoftongering, Naamval, Nederlands, Nederrijn (Duitse regio), Neerlandistiek, Nicoline van der Sijs, Nieuwnederlands, Noordzee, Oudengels, Oudfries, Oudhoogduits, Oudnederfrankisch, Oudoostnederfrankisch, Oudsaksisch, Oudsaksische doopgelofte, Oudwestnederfrankisch, Overijssel, Oxford (Verenigd Koninkrijk), Palatalisatie, Parijse gespreksboekje, Periodisering, Persoonlijk voornaamwoord, Picardisch, Publius Cornelius Tacitus, Runen, Runeninscriptie van Bergakker, Salische Wet, Samber, Sjwa, Stellingwerven, Stemhebbend, Stemloos, Synoniem (taalkunde), Toponiem, Tweede Germaanse klankverschuiving, Tweeklank (taalkunde), Universiteitsbibliotheek Leiden, V (letter), Veluwe, Voorde (doorwaadbare plaats), Voornaam, Vroege middeleeuwen, W (letter), Waals, Wachtendonckse Psalmen, Wadenoijen, West-Germaanse talen, Zelfstandig naamwoord, 107, 10e eeuw, 1130, 11e eeuw, 1591, 1932, 9e eeuw. Uitbreiden index (68 meer) »

Aanwijzend voornaamwoord

Het aanwijzend voornaamwoord of pronomen demonstrativum is het voornaamwoord met een verwijzende waarde, die nadrukkelijker is dan die van andere voornaamwoorden.

Nieuw!!: Oudnederlands en Aanwijzend voornaamwoord · Bekijk meer »

Abdij van Munsterbilzen

18e-eeuwse abdijgebouwen, ontworpen door Johann Joseph Couven parochiekerk met laatmiddeleeuwse toren De meisjesschool van de abdij met wapen van een abdis en jaartal 1664 - voormalig gemeentehuis Wapen van een abdis met jaartal 1664 De Abdij van Munsterbilzen is een voormalige rijksabdij in het gelijknamige dorp Munsterbilzen in de Belgisch-Limburgse gemeente Bilzen (vlak bij Maastricht).

Nieuw!!: Oudnederlands en Abdij van Munsterbilzen · Bekijk meer »

Abdij van Werden

De abdij van Werden was een tot de Nederrijns-Westfaalse Kreits behorende rijksabdij binnen het Heilige Roomse Rijk.

Nieuw!!: Oudnederlands en Abdij van Werden · Bekijk meer »

Achterhoek

De Achterhoek (Nedersaksisch: Achterhook) is een streek in de provincie Gelderland die ook wel De Graafschap wordt genoemd, naar het oude graafschap Zutphen dat in de ruimste zin een gebied beslaat met als grens: de Overijsselse streken Salland en Twente in het noorden, de Duitse grens in het oosten en zuidoosten, de Oude IJssel in het zuidwesten en de IJssel in het westen.

Nieuw!!: Oudnederlands en Achterhoek · Bekijk meer »

Amelands

Taalgebied Amelands Het Amelands is een dialect dat gesproken wordt op het Nederlandse eiland Ameland.

Nieuw!!: Oudnederlands en Amelands · Bekijk meer »

Þ

Þ (hoofdletter Þ, kleine letter þ), thorn of þorn, is een letter in het Oudengelse en het IJslandse alfabet.

Nieuw!!: Oudnederlands en Þ · Bekijk meer »

Ð

right Ð (hoofdletter Ð, kleine letter ð) (eth, eð of edh, Faeröers: edd) is een letter gebruikt in het Oudengels (Angelsaksisch), modern IJslands en Faeröers.

Nieuw!!: Oudnederlands en Ð · Bekijk meer »

Étaples

Étaples (Nederlands: Stapele) is een gemeente in het Franse departement Pas-de-Calais (regio Hauts-de-France) en telt 11.177 inwoners (1999).

Nieuw!!: Oudnederlands en Étaples · Bekijk meer »

Berck (gemeente)

Berck of Berck-sur-Mer is een gemeente in het Franse departement Pas-de-Calais (regio Hauts-de-France).

Nieuw!!: Oudnederlands en Berck (gemeente) · Bekijk meer »

Bijvoeglijk naamwoord

Een bijvoeglijk naamwoord of adjectief is een woordsoort in de taalkundige benoeming.

Nieuw!!: Oudnederlands en Bijvoeglijk naamwoord · Bekijk meer »

Bollandisten

Jean Bolland De bollandisten vormen een instituut opgericht door de jezuïeten dat zich bezighoudt met hagiologie, het bestuderen en beschrijven van heiligenlevens.

Nieuw!!: Oudnederlands en Bollandisten · Bekijk meer »

Clovis I

Clovis of Chlodovech (ca. 466-511) was de eerste koning der Franken die alle Frankische stammen verenigde onder één heerser.

Nieuw!!: Oudnederlands en Clovis I · Bekijk meer »

Coda (taalkunde)

De structuur van gesloten lettergrepen schematisch weergegeven. De coda, het laatste deel, bestaat altijd uit een of meer medeklinkers (aangegeven door C). De coda of staart is in de beschrijving van de structuur van gesloten lettergrepen het laatste gedeelte van de lettergreep.

Nieuw!!: Oudnederlands en Coda (taalkunde) · Bekijk meer »

Continuüm (taalkunde)

Een continuüm is een verzameling taalvariëteiten die op een min of meer afgebakend oppervlak worden gesproken en slechts geringe verschillen ten opzichte van de rondom gelegen variëteiten vertonen.

Nieuw!!: Oudnederlands en Continuüm (taalkunde) · Bekijk meer »

Corpus Gysseling

Het Corpus Gysseling is een verzameling van alle Middelnederlandse (en veel Oudnederlandse) teksten die bewaard gebleven zijn van voor 1301.

Nieuw!!: Oudnederlands en Corpus Gysseling · Bekijk meer »

Diets

Diets is een overkoepelende term waarmee de Middelnederlandse regio-talen worden aangeduid die (gesproken), geschreven en gedrukt werden tussen circa 1200 en circa 1550.

Nieuw!!: Oudnederlands en Diets · Bekijk meer »

Diftongering

Diftongering ''ies'' → ''ijs'' in het Nederfrankisch taalgebied en de rest van Nederland Diftongering is een klankverandering waarbij een monoftong verandert in een diftong.

Nieuw!!: Oudnederlands en Diftongering · Bekijk meer »

Drenthe

Drenthe (oude spelling van vóór 2006: Drente is een provincie in Nederland, gelegen in het landsdeel Noord-Nederland. Grofweg grenst ze in het noorden aan de provincie Groningen, in het oosten aan de Duitse deelstaat Nedersaksen, in het zuiden aan de provincie Overijssel en in het westen aan de provincie Friesland. De hoofdstad en grootste plaats is Assen; de gemeente met de meeste inwoners is Emmen.

Nieuw!!: Oudnederlands en Drenthe · Bekijk meer »

Duinkerke

Stadhuis (2004) Belfort (2004) Duinkerke (ook Duinkerken; Frans-Vlaams: Duunkerke, Frans: Dunkerque, Duits: Dünkirchen, Engels: Dunkirk) is een stad in Frankrijk, in de regio Hauts-de-France, aan de grens met België.

Nieuw!!: Oudnederlands en Duinkerke · Bekijk meer »

Eed van Straatsburg

Bibliothèque nationale de France Ms. Lat. 9768, deel van fol 12v met het begin van de Latijnse raamtekst: Ergo xvi.... De Eed van Straatsburg (Frans Serments de Strasbourg, Latijn: Sacramenta Argentariae) is de plechtige bevestiging van een alliantie tussen de halfbroers Lodewijk de Duitser en Karel de Kale tegen hun (half)broer en keizer Lotharius om de macht over het grondgebied van hun vader, Lodewijk de Vrome.

Nieuw!!: Oudnederlands en Eed van Straatsburg · Bekijk meer »

Eindklankverscherping

Auslautverhärtung (Duits), final devoicing (Engels), finale verscherping ofwel eindklankverscherping is in de fonologie het verschijnsel dat stemhebbende medeklinkers aan het einde van een woord stemloos worden.

Nieuw!!: Oudnederlands en Eindklankverscherping · Bekijk meer »

Evangeliarium van Munsterbilzen

Het Evangeliarium van Munsterbilzen is een liturgisch boek dat de evangelie-lezingen van de H. Mis bevat.

Nieuw!!: Oudnederlands en Evangeliarium van Munsterbilzen · Bekijk meer »

Frans

Het Frans (français) is de meest gesproken Gallo-Romaanse taal.

Nieuw!!: Oudnederlands en Frans · Bekijk meer »

Frans-Vlaanderen

Frans-Vlaanderen (lichtrood) en het gedeelte dat tot in de 20e eeuw voornamelijk Nederlandstalig was (donkerrood) Het graafschap Vlaanderen voordat de oorlogen van Lodewijk XIV begonnen Franse gebiedswinst en gebiedsafstand in de periode 1659-1713 Franse uitbreiding tijdens de heerschappij van Lodewijk XIV Lens Frans-Vlaamse heraldiek belfort, typisch gebouw voor de Vlaamse steden, van Duinkerke De historische provincie Frans-Vlaanderen Verfransing van Noord-Frankrijk sinds de 7e eeuw Frans-Vlaanderen of Zuid-Vlaanderen is het gedeelte van het historische graafschap Vlaanderen dat in de periode 1659-1713 werd afgestaan aan het koninkrijk Frankrijk, ten gevolge van de oorlogen van koning Lodewijk XIV.

Nieuw!!: Oudnederlands en Frans-Vlaanderen · Bekijk meer »

Fricatief

Een fricatief of wrijfklank is een medeklinker die geproduceerd wordt met een gedeeltelijke obstructie ergens in het spraakkanaal.

Nieuw!!: Oudnederlands en Fricatief · Bekijk meer »

Friesland

Friesland; officieel, Fries: Fryslân is een provincie in Noord-Nederland.

Nieuw!!: Oudnederlands en Friesland · Bekijk meer »

Germaanse talen

Zweeds De Germaanse talen vormen een subgroep van de Indo-Europese talen.

Nieuw!!: Oudnederlands en Germaanse talen · Bekijk meer »

Geschiedenis van de Nederlanden in de Middeleeuwen

Spieghel Historiael van Jacob van Maerlant De geschiedenis van de Nederlanden in de Middeleeuwen is de geschiedenis van die gebieden die later Nederland, België en Luxemburg zouden vormen.

Nieuw!!: Oudnederlands en Geschiedenis van de Nederlanden in de Middeleeuwen · Bekijk meer »

Glos (tekst)

Geglosseerd wetboek, begin 14e eeuw Een glos of glosse, van het Griekse γλώσσα, is een aantekening die bij een andere tekst is geschreven.

Nieuw!!: Oudnederlands en Glos (tekst) · Bekijk meer »

Groningen (provincie)

Groningen (Gronings: Grönnen of Grunnen, Fries: Grinslân) is een provincie in het noorden van Nederland met inwoners, waarvan meer dan een derde in de gelijknamige hoofdstad Groningen woont.

Nieuw!!: Oudnederlands en Groningen (provincie) · Bekijk meer »

H-deletie

Kaart van H-deletie in Engeland H-deletie is het laten vallen van de h op plaatsen waar deze oorspronkelijk wel voorkwam.

Nieuw!!: Oudnederlands en H-deletie · Bekijk meer »

Heliand

Pagina uit het Münchener handschrift (Bayrische Staatsbibliothek) Berlijns fragment (Staatsbibliothek zu Berlin)De Heliand is een religieus episch gedicht over het leven van Jezus Christus, geschreven in het Oudsaksisch, omstreeks het jaar 825.

Nieuw!!: Oudnederlands en Heliand · Bekijk meer »

Hertogdom Berg

Het hertogdom Berg was een hertogdom binnen het Heilige Roomse Rijk, dat tot de Nederrijns-Westfaalse Kreits behoorde.

Nieuw!!: Oudnederlands en Hertogdom Berg · Bekijk meer »

Hertogdom Gulik

Het hertogdom Gulik (Duits: Herzogtum Jülich, ook: Land van Gulik, Gulikerland) was eerst een graafschap en vanaf 1356 een hertogdom dat tot het Heilige Roomse Rijk behoorde.

Nieuw!!: Oudnederlands en Hertogdom Gulik · Bekijk meer »

Hertogdom Kleef

Het hertogdom Kleef (Duits: Herzogtum Kleve) was een hertogdom in de Nederrijns-Westfaalse Kreits, gelegen aan beide kanten van de Rijn, tussen het prinsbisdom Münster, het sticht Essen, en de hertogdommen Berg, Brabant, Gelre en Gulik.

Nieuw!!: Oudnederlands en Hertogdom Kleef · Bekijk meer »

Hoogduits

Het woord Hoogduits (Duits: Hochdeutsch) heeft meerdere betekenissen.

Nieuw!!: Oudnederlands en Hoogduits · Bekijk meer »

Hooglied

Het Hooglied is een boek in de Hebreeuwse Bijbel.

Nieuw!!: Oudnederlands en Hooglied · Bekijk meer »

Horigheid

Horigheid is een sociale, economische en bestuurlijke machtsverhouding waarbij bepaalde mensen, boeren, cijnsboeren, en lijfeigenen, gebonden waren aan het land dat ze bewerkten en aan het absolute gezag van de landbezitter.

Nieuw!!: Oudnederlands en Horigheid · Bekijk meer »

Indo-Europese talen

De Indo-Europese talen, soms ook wel Indo-Germaanse talen genoemd, vormen een taalfamilie van meer dan 400 verwante talen.

Nieuw!!: Oudnederlands en Indo-Europese talen · Bekijk meer »

Ingveoonse talen

De Ingveoonse of Noordzee-Germaanse talen zijn een groep sterk verwante Germaanse talen en streektalen die in de buurt van de Noordzee gesproken werden.

Nieuw!!: Oudnederlands en Ingveoonse talen · Bekijk meer »

J (letter)

Een aantal voorbeelden van de letter J De letter J is de tiende letter van het moderne Latijnse alfabet.

Nieuw!!: Oudnederlands en J (letter) · Bekijk meer »

Justus Lipsius

Justus Lipsius, eigenlijk Jodocus (of Joost) Lips (Overijse, 18 oktober 1547 – Leuven, 23 maart 1606), was een Zuid-Nederlandse humanist, filoloog en historiograaf.

Nieuw!!: Oudnederlands en Justus Lipsius · Bekijk meer »

Klinker (klank)

Klinkers of vocalen zijn spraakklanken, waarvan de uitspraak begint met geblokkeerde stemspleet die vervolgens opengaat.

Nieuw!!: Oudnederlands en Klinker (klank) · Bekijk meer »

Klinkerreductie

Klinkerreductie is in de fonetiek een verzamelterm voor verschillende veranderingen in de uitspraak van een klinker op het gebied van onder andere sonoriteit, klemtoon, duur, volume of articulatie die ervoor zorgen dat de klinker als geheel "zwakker" klinkt, en in de meeste gevallen ook korter.

Nieuw!!: Oudnederlands en Klinkerreductie · Bekijk meer »

Kop van Noord-Holland

De Kop van Noord-Holland, ook vaak Noordkop genoemd, is het noordelijk deel van de provincie Noord-Holland, ruwweg ten noorden van Alkmaar.

Nieuw!!: Oudnederlands en Kop van Noord-Holland · Bekijk meer »

Laat (feodalisme)

Een laat (Middelnederlands laet) was in de vroege middeleeuwen, in een domein georganiseerd volgens het hofstelsel, een gedeeltelijk onvrije boer, die zichzelf min of meer vrijwillig onvrij gemaakt had om in het levensonderhoud te kunnen voorzien.

Nieuw!!: Oudnederlands en Laat (feodalisme) · Bekijk meer »

Langues d'oïl

Overzicht van de langues d'oïl in Frankrijk en Wallonië en op de Kanaaleilanden. De langues d'oïl zijn een dialectcontinuüm van de Gallo-Romaanse talen waaronder gestandaardiseerd Frans en de verwante traditionele dialecten van Noord-Frankrijk, het zuiden van België en de Kanaaleilanden vallen.

Nieuw!!: Oudnederlands en Langues d'oïl · Bekijk meer »

Latijn

Latijn (Lingua Latina) is een Italische taal die oorspronkelijk werd gesproken door de Latijnen, onder wie ook het bekendste Latijnse volk, de Romeinen.

Nieuw!!: Oudnederlands en Latijn · Bekijk meer »

Latijns schrift

Het Latijns schriftEncarta-encyclopedie Winkler Prins (1993–2002) s.v. "cyrillisch schrift".

Nieuw!!: Oudnederlands en Latijns schrift · Bekijk meer »

Leidse Willeram

Bladzijde uit het Münchens handschrift met de Hoogliedparafrase van Williram von Ebersberg De Leidse Willeram, ook wel Egmondse Willeram genaamd, is het oudste bewaard gebleven handschrift dat gedeeltelijk in het Oudnederlands of Nederfrankisch is geschreven.

Nieuw!!: Oudnederlands en Leidse Willeram · Bekijk meer »

Lenitie

Lenitie, ook wel mouillering of medeklinkerverzachting geheten is het in de spraak veel voorkomende verschijnsel dat van oorsprong harde medeklinkers ofwel plosieven gaandeweg zachter worden gearticuleerd.

Nieuw!!: Oudnederlands en Lenitie · Bekijk meer »

Limburg (Nederlandse provincie)

Limburg (Limburgs: Limbörg of Lèmburg), ook wel aangeduid als Nederlands-Limburg ter onderscheiding van Belgisch-Limburg, is een provincie van Nederland, gelegen in het zuidoosten van dit land.

Nieuw!!: Oudnederlands en Limburg (Nederlandse provincie) · Bekijk meer »

Limburgs

Limburgs (Limburgs: Limburgs, Limbörgs, Lèmbörgs, Plat) is de gemeenschappelijke naam voor een aantal onderling verwante taalvarianten die gesproken worden in het overgrote deel van Belgisch- en Nederlands-Limburg, de Platdietse streek en aangrenzend Noordrijn-Westfalen.

Nieuw!!: Oudnederlands en Limburgs · Bekijk meer »

Luc De Grauwe

Luc Désiré Marie De Grauwe (Gent, 10 juni 1948) is een Belgische taalkundige die als hoogleraar verbonden was aan de vakgroep taalkunde en de afdeling Duits van de Universiteit Gent.

Nieuw!!: Oudnederlands en Luc De Grauwe · Bekijk meer »

Ludwigslied

De eerste twee pagina's van het Ludwigslied Het Ludwigslied, ook bekend als de Rithmus teutonicus, is een Oudhoogduits eindrijm-gedicht in het Rijnfrankische dialect, dat de overwinning bezingt die de West-Frankische koning Lodewijk III van het West-Frankenrijk op 3 augustus 881 in Picardië op de Vikingen behaalde tijdens de Slag bij Saucourt-en-Vimeu (15 kilometer ten westen van het huidige Abbeville).

Nieuw!!: Oudnederlands en Ludwigslied · Bekijk meer »

Maarten van den Toorn

Maarten Cornelis van den Toorn (Rotterdam, 4 januari 1929 – Nijmegen, 23 november 2017) was een Nederlands taalwetenschapper, die publiceerde als M.C. van den Toorn.

Nieuw!!: Oudnederlands en Maarten van den Toorn · Bekijk meer »

Maas

De Maas (Frans: Meuse) is een 950 kilometer lange rivier in West-Europa.

Nieuw!!: Oudnederlands en Maas · Bekijk meer »

Maurits Gysseling

Maurits Gysseling (Oudenburg, 7 september 1919 – Gent, 24 november 1997) was een belangrijke Belgisch taal- en naamkundige en paleograaf.

Nieuw!!: Oudnederlands en Maurits Gysseling · Bekijk meer »

Medeklinker

Medeklinkers of consonanten zijn spraakklanken waarvan de uitspraak begint met niet geblokkeerde stemspleet.

Nieuw!!: Oudnederlands en Medeklinker · Bekijk meer »

Middelfrankische Rijmbijbel

De Middelfrankische Rijmbijbel of Rijnlandse Rijmbijbel is een verzameling van verhalen uit het Oude en Nieuwe Testament die in het begin van de twaalfde eeuw werd samengesteld in het grensgebied van de toenmalige Oud-Middelfrankische (Ripuarische), Oud-Nederfrankische (Oudnederlandse) en Oud-Westfaalse taalgebieden.

Nieuw!!: Oudnederlands en Middelfrankische Rijmbijbel · Bekijk meer »

Middelnederlands

Het Middelnederlands is een voorloper van de moderne Nederlandse taal.

Nieuw!!: Oudnederlands en Middelnederlands · Bekijk meer »

Missionaris

melaatsen op het eiland Molokai (ca. 1870) Een missionaris is een geestelijke (missiepater) of religieus (missiezuster of missiebroeder), die naar andere volkeren trekt om die tot zijn of haar godsdienst te bekeren (traditionele vorm), ofwel om zich als gelovige dienstbaar te maken aan de plaatselijke cultuur (moderne vorm).

Nieuw!!: Oudnederlands en Missionaris · Bekijk meer »

Monoftong

Een monoftong (van het Griekse μονόφθογγος, "monophthongos".

Nieuw!!: Oudnederlands en Monoftong · Bekijk meer »

Monoftongering

Monoftongering is het verschijnsel dat een diftong verandert in een monoftong.

Nieuw!!: Oudnederlands en Monoftongering · Bekijk meer »

Naamval

Een naamval of casus is een middel waarmee de grammaticale functie van een lidwoord, naamwoord of voornaamwoordEr is onder taalkundigen echter geen consensus dat de verbogen vormen van persoonlijke voornaamwoorden tevens onder de noemer van naamval vallen.

Nieuw!!: Oudnederlands en Naamval · Bekijk meer »

Nederlands

Het Nederlands is een West-Germaanse taal, de meest gebruikte taal in Nederland en België, de officiële taal van Suriname en een van de drie officiële talen van België.

Nieuw!!: Oudnederlands en Nederlands · Bekijk meer »

Nederrijn (Duitse regio)

De Nederrijnregio op de kaart van Duitsland Kaart van de Nederrijnregio Emmerik aan de Rijn gezien vanaf de Rijnbrug Kalkar: Agrarisch gebied met windmolens Museum Schloss Moyland Langen Foundation Emmerik Goederentransport per schip over de Rijn Oude Rijn De Nederrijn (Duits: Niederrhein) is het geografische gebied in de deelstaat Noordrijn-Westfalen in Duitsland dat grenst aan het zuidoosten van Nederland.

Nieuw!!: Oudnederlands en Nederrijn (Duitse regio) · Bekijk meer »

Neerlandistiek

Neerlandistiek of Nederlandse taal- en letterkunde is de wetenschap die zich bezighoudt met de Nederlandse taal en literatuur.

Nieuw!!: Oudnederlands en Neerlandistiek · Bekijk meer »

Nicoline van der Sijs

Nicoline van der Sijs (Heerlen, 1 april 1955) is een Nederlandse taalkundige en etymologe.

Nieuw!!: Oudnederlands en Nicoline van der Sijs · Bekijk meer »

Nieuwnederlands

Nieuwnederlands is de aanduiding voor het Nederlands zoals dat gesproken en geschreven wordt sinds circa 1500, dit ter onderscheiding van de eerdere fasen van de taal, het Middelnederlands en Oudnederlands.

Nieuw!!: Oudnederlands en Nieuwnederlands · Bekijk meer »

Noordzee

De Noordzee is een randzee van de Atlantische Oceaan in het noordwesten van Europa.

Nieuw!!: Oudnederlands en Noordzee · Bekijk meer »

Oudengels

Eerste pagina van Beowulf Oudengels (ook wel bekend als Angelsaksisch of Ænglisc) is een vroege vorm van de Engelse taal die werd gesproken in delen van wat nu Engeland en Zuid-Schotland is, tussen het midden van de vijfde eeuw en het midden van de twaalfde eeuw.

Nieuw!!: Oudnederlands en Oudengels · Bekijk meer »

Oudfries

Vroegere woongebied van Friezen Met Oudfries wordt de oudst bekende fase in de Friese taal aangeduid.

Nieuw!!: Oudnederlands en Oudfries · Bekijk meer »

Oudhoogduits

Het late Oudhoogduitse spraakgebied (ca. 950) binnen het Heilige Roomse Rijk. Het Oudhoogduits is een taal die van ongeveer de 6e eeuw tot 1050 gesproken werd.

Nieuw!!: Oudnederlands en Oudhoogduits · Bekijk meer »

Oudnederfrankisch

Met het Oudnederfrankisch wordt verwezen naar de Nederfrankische dialecten die vanaf de vijfde tot en met de elfde eeuw in een groot deel van Nederland en België, westelijk deel van Noord-Frankrijk en in het huidige Duitsland in het Rijnland en Westfalen werd gesproken.

Nieuw!!: Oudnederlands en Oudnederfrankisch · Bekijk meer »

Oudoostnederfrankisch

Het Oudoostnederfrankisch of Oudoostnederlands vormt samen met het Oudwestnederfrankisch het Oudnederfrankisch, ook wel Oudnederlands genoemd.

Nieuw!!: Oudnederlands en Oudoostnederfrankisch · Bekijk meer »

Oudsaksisch

Het Oudsaksisch, ook wel bekend als Oudnederduits, vormt samen met het Oudfries, het Oudengels, het Oudhoogduits en het Oudnederlands de West-Germaanse groep binnen de Oudgermaanse taalfamilie.

Nieuw!!: Oudnederlands en Oudsaksisch · Bekijk meer »

Oudsaksische doopgelofte

De doopgelofte in twee delen: "''Forsachistu diobolae..''" en "''gelobistu in got alamehtigan fadaer''". Links bijschrift in latere hand: "''Abrinuciatio diaboli lingua Teotisca veter''.".

Nieuw!!: Oudnederlands en Oudsaksische doopgelofte · Bekijk meer »

Oudwestnederfrankisch

Het Oudwestnederfrankisch vormt samen met het Oudoostnederfrankisch de twee hoofddialecten van het Oudnederfrankisch dat tegenwoordig ook wel Oudnederlands wordt genoemd.

Nieuw!!: Oudnederlands en Oudwestnederfrankisch · Bekijk meer »

Overijssel

Overijssel (Nedersaksisch: Oaveriessel) is een provincie in het oosten van Nederland.

Nieuw!!: Oudnederlands en Overijssel · Bekijk meer »

Oxford (Verenigd Koninkrijk)

''Somerville College'' Winkelen in ''High Street'' in Oxford ''Radcliffe Camera'' Punters ''Bridge of Sighs'' ''University Church of St Mary the Virgin'' Oxford is een universiteitsstad en een district met de officiële titel van city, in het Engelse ''shire''-graafschap (''non-metropolitan county'' OF ''county'') Oxfordshire, met 154.000 inwoners (2018).

Nieuw!!: Oudnederlands en Oxford (Verenigd Koninkrijk) · Bekijk meer »

Palatalisatie

Palatalisatie of palatalisering – in iets algemenere zin ook wel verzachting of mouillering genoemd – is een klankverschuiving waarbij de articulatie van een medeklinker - meestal onder invloed van een naburige klank - verschuift in de richting van het harde verhemelte, het palatum.

Nieuw!!: Oudnederlands en Palatalisatie · Bekijk meer »

Parijse gespreksboekje

Het Parijse gespreksboekje is een handschrift dat gedateerd wordt op het einde van de 9e of de 10e eeuw.

Nieuw!!: Oudnederlands en Parijse gespreksboekje · Bekijk meer »

Periodisering

Periodisering is in de geschiedschrijving en de archeologie een manier om de geschiedenis in te delen.

Nieuw!!: Oudnederlands en Periodisering · Bekijk meer »

Persoonlijk voornaamwoord

Een persoonlijk voornaamwoord (Latijn: pronomen personale) is een woord dat in de plaats komt van een zelfstandig naamwoord of een eigennaam waarmee een persoon of zaak wordt aangeduid.

Nieuw!!: Oudnederlands en Persoonlijk voornaamwoord · Bekijk meer »

Picardisch

Het Picardisch is een Romaanse streektaal die in Frankrijk gesproken wordt in delen van de regio Hauts-de-France (Picardisch: Heuts-d'Franche) en ook in het grootste westelijke deel van de Belgische provincie Henegouwen (la Wallonie picarde met steden zoals Aat, Bergen en Doornik, maar niet in de Waalse steden Thuin en Charleroi, de grootste stad).

Nieuw!!: Oudnederlands en Picardisch · Bekijk meer »

Publius Cornelius Tacitus

Publius Cornelius Tacitus (ca. 56-117) was een Romeins consul, historicus, schrijver en redenaar.

Nieuw!!: Oudnederlands en Publius Cornelius Tacitus · Bekijk meer »

Runen

Oudst dateerbare runeninscriptie (circa 160 na Chr.), aangebracht op een kam gevonden bij Vimose op het eiland Funen in Denemarken. De naam ''Harja'' is in het Oude Futhark erin "geritst" Starkaðr houdt twee runenstaven vast, 1555 Het runenschrift (kortweg runen) is het oudst bekende schrift gebruikt door de Germaanse volkeren van Noord-Europa, Groot-Brittannië, Scandinavië en IJsland vanaf de 2e of de 3e eeuw tot en met de 19e eeuw.

Nieuw!!: Oudnederlands en Runen · Bekijk meer »

Runeninscriptie van Bergakker

De inscriptie De runeninscriptie van Bergakker is een inscriptie van runentekens op een beslagstuk van verguld zilver dat ooit om de opening van een zwaardschede was bevestigd.

Nieuw!!: Oudnederlands en Runeninscriptie van Bergakker · Bekijk meer »

Salische Wet

St. Gallen, Stiftsbibliothek, Cod. Sang. 731) De Salische Wet, in het Latijn de Lex Salica of het Pactus legis Salicae, is een wetboek van de Salische Franken, samengesteld door koning Clovis.

Nieuw!!: Oudnederlands en Salische Wet · Bekijk meer »

Samber

Samber in Landelies bij Charleroi Samber bij Lobbes De Samber (Frans: Sambre) is de grootste en belangrijkste zijrivier van de Maas.

Nieuw!!: Oudnederlands en Samber · Bekijk meer »

Sjwa

Klinkerkaart met sjwa Met sjwa (of schwa) wordt de uitspraak van de zogenaamde stomme e of doffe e (bijvoorbeeld in het woord 'vader') aangeduid.

Nieuw!!: Oudnederlands en Sjwa · Bekijk meer »

Stellingwerven

de locatie van Ooststellingwerf en Weststellingwerf Vlag van de Stellingwerven De Stellingwerven vormen een gebied in het oosten van Friesland, ten zuidoosten van de rivier de Kuinder (Fries: Tsjonger, Nedersaksisch: Kuunder), dat zich van de rest van de provincie onderscheidt doordat er voorheen deels een andere taal dan het Fries werd gesproken.

Nieuw!!: Oudnederlands en Stellingwerven · Bekijk meer »

Stemhebbend

Stemhebbendheid is een eigenschap van een bepaalde klasse van medeklinkers.

Nieuw!!: Oudnederlands en Stemhebbend · Bekijk meer »

Stemloos

Stemloosheid is een beschrijvende eigenschap van medeklinkers die worden geproduceerd zonder de lucht uit de longen met de stembanden in trilling te brengen.

Nieuw!!: Oudnederlands en Stemloos · Bekijk meer »

Synoniem (taalkunde)

Een synoniem of evenwoord van een bepaald woord in een taal is een ander woord in dezelfde taal met min of meer dezelfde betekenis.

Nieuw!!: Oudnederlands en Synoniem (taalkunde) · Bekijk meer »

Toponiem

Amstel Grote Markt van het naar hem genoemde Sint-Niklaas Valkenburg Het dorp Molenaarsgraaf met de in opdracht van Willem de Molenaar gegraven vaart Groes''beek'' Standbeeld van Cornelis Lely in het naar hem genoemde Lelystad Een toponiem is een plaatsnaam (uit Oudgrieks, τόπος.

Nieuw!!: Oudnederlands en Toponiem · Bekijk meer »

Tweede Germaanse klankverschuiving

Karl Adolf Verner, opsteller van de Wet van Verner De tweede Germaanse klankverschuiving was een historische klankverschuiving die de verzachting (lenitie) van een aantal Oergermaanse plosieven omvatte en zich in de zuidelijke varianten van de West-Germaanse talen voltrok.

Nieuw!!: Oudnederlands en Tweede Germaanse klankverschuiving · Bekijk meer »

Tweeklank (taalkunde)

Een tweeklank of diftong is een klinkerklank waarvan de articulatie tijdens het uitspreken verandert.

Nieuw!!: Oudnederlands en Tweeklank (taalkunde) · Bekijk meer »

Universiteitsbibliotheek Leiden

De Universiteitsbibliotheek Leiden (Latijnse naam: Bibliotheca Academiae Lugduno-Batavae; Engelse naam: Leiden University Library) is de bibliotheek van de Nederlandse Universiteit Leiden.

Nieuw!!: Oudnederlands en Universiteitsbibliotheek Leiden · Bekijk meer »

V (letter)

Een aantal voorbeelden van de letter V De letter V is de 22ste letter van het moderne Latijnse alfabet.

Nieuw!!: Oudnederlands en V (letter) · Bekijk meer »

Veluwe

Tongerense Heide Veluwe, topografie met schaduwreliëf, 2011 Veluwe, 1573 Veluwe, 1654 Bioscoopjournaal uit 1980 over zwijnen en vooral (edel)herten op de Veluwe. Heerde. Bossen op de Veluwe Radio Kootwijk Natura 2000 gebied Veluwe in verschillende definities De Veluwe is een overwegend beboste landstreek in de Nederlandse provincie Gelderland, en een COROP-gebied en een voormalig kwartier en landdrostambt van het hertogdom Gelre.

Nieuw!!: Oudnederlands en Veluwe · Bekijk meer »

Voorde (doorwaadbare plaats)

Deurzerdiep nabij RoldeEen voorde (Middelnederlands: vort of vorda), drecht (in Friesland en soms in West-Friesland ook dracht genoemdMSN Encarta Winkler Prins: -->), trecht, tricht of wad is een.

Nieuw!!: Oudnederlands en Voorde (doorwaadbare plaats) · Bekijk meer »

Voornaam

Een voornaam is in de antroponymie een eigennaam die een kind bij de geboorte gegeven wordt en die in de westerse cultuur, met uitzondering van de Hongaarse, voor de achternaam geplaatst wordt.

Nieuw!!: Oudnederlands en Voornaam · Bekijk meer »

Vroege middeleeuwen

Lawrence Nees, ''Early Medieval Art'', (Oxford/New York 2002), 109-112. Ravenna. De stad Ravenna was een hoofdstad van het West-Romeinse Rijk en werd in de vroege middeleeuwen ook de hoofdstad van het Ostrogotische Rijk en het Byzantijnse exarchaat Ravenna. De vroege middeleeuwen, die doorgaans gesitueerd worden van ruwweg het jaar 500 tot en met ruwweg het jaar 1000, vormen de eerste periode van de Europese middeleeuwen.

Nieuw!!: Oudnederlands en Vroege middeleeuwen · Bekijk meer »

W (letter)

Een aantal voorbeelden van de letter W De letter W is de 23e letter in het moderne Latijnse alfabet.

Nieuw!!: Oudnederlands en W (letter) · Bekijk meer »

Waals

Het Waals (Walon) is een Romaanse streektaal die in het grootste deel van Wallonië gesproken wordt door een deel van de bevolking.

Nieuw!!: Oudnederlands en Waals · Bekijk meer »

Wachtendonckse Psalmen

Wachtendonckse Psalmen (fragment) ±1600 Justus Lipsius De Wachtendonkse Psalmen vormen een verzameling van in het Oudnederlands (meer specifiek het Oud-Oostnederfrankisch) vertaalde Latijnse psalmen uit de 10e eeuw, waarvan de originele legger mogelijk teruggaat tot de late 9e eeuw.

Nieuw!!: Oudnederlands en Wachtendonckse Psalmen · Bekijk meer »

Wadenoijen

Wadenoijen is een dorp in de gemeente Tiel in de provincie Gelderland.

Nieuw!!: Oudnederlands en Wadenoijen · Bekijk meer »

West-Germaanse talen

Wymysoojs De West-Germaanse talen vormden volgens de traditionele opvatting een subgroep van de Germaanse talen.

Nieuw!!: Oudnederlands en West-Germaanse talen · Bekijk meer »

Zelfstandig naamwoord

Het zelfstandig naamwoord (Romaanse term: nomen of substantief, afkorting znw.) is de woordsoort die wordt gebruikt om in een uitspraak de personen of zaken aan te duiden waar de uitspraak betrekking op heeft, in talen waarin zulke aanduidingen een aparte lexicale categorie (woordsoort) vormen.

Nieuw!!: Oudnederlands en Zelfstandig naamwoord · Bekijk meer »

107

Het jaar 107 is het 7e jaar in de 2e eeuw volgens de christelijke jaartelling.

Nieuw!!: Oudnederlands en 107 · Bekijk meer »

10e eeuw

De 10e eeuw (van de christelijke jaartelling) is de 10e periode van 100 jaar, dus bestaande uit de jaren 901 tot en met 1000.

Nieuw!!: Oudnederlands en 10e eeuw · Bekijk meer »

1130

Rogier II van Sicilie Het jaar 1130 is het 30e jaar in de 12e eeuw volgens de christelijke jaartelling.

Nieuw!!: Oudnederlands en 1130 · Bekijk meer »

11e eeuw

De 11e eeuw (van de christelijke jaartelling) is de 11e periode van 100 jaar, dus bestaande uit de jaren 1001 tot en met 1100.

Nieuw!!: Oudnederlands en 11e eeuw · Bekijk meer »

1591

Sankore moskee van Timboektoe Het jaar 1591 is het 91e jaar in de 16e eeuw volgens de christelijke jaartelling.

Nieuw!!: Oudnederlands en 1591 · Bekijk meer »

1932

Koninginnedag in Amsterdam anno 1932. Roermond. Burgemeester M.A.M. Waszink spreekt over de 700 jaar oude stad. Bioscoopjournaal uit 1932. Een heer spreekt over de sport handbal een geeft commentaar over de achtergrond van deze sport. Hij voorspelt dat handbal snel het voetbal in populariteit zal evenaren. Bioscoopjournaal uit juli 1932. Veldloop in Amersfoort. Het jaar 1932 is een jaartal volgens de christelijke jaartelling.

Nieuw!!: Oudnederlands en 1932 · Bekijk meer »

9e eeuw

De 9e eeuw (van de christelijke jaartelling) is de 9e periode van 100 jaar, dus bestaande uit de jaren 801 tot en met 900.

Nieuw!!: Oudnederlands en 9e eeuw · Bekijk meer »

Richt hier:

Oud-Nederlands, Oud-nederlands.

UitgaandeInkomende
Hey! We zijn op Facebook nu! »