Vroege middeleeuwen

Lawrence Nees, ''Early Medieval Art'', (Oxford/New York 2002), 109-112. Ravenna. De stad Ravenna was een hoofdstad van het West-Romeinse Rijk en werd in de vroege middeleeuwen ook de hoofdstad van het Ostrogotische Rijk en het Byzantijnse exarchaat Ravenna. De vroege middeleeuwen, die doorgaans gesitueerd worden van ruwweg het jaar 500 tot en met ruwweg het jaar 1000, vormen de eerste periode van de Europese middeleeuwen.

533 relaties: Abbas ibn Firnas, Abd al-Rahman I, Abd al-Rahman III, Abdij van Fulda, Abu al-Qasim al-Zahravi, Adalbert van Praag, Adel, Adriaan Verhulst, Aghlabiden, Agilulf van de Longobarden, Aken (stad), Akener koningspalts, Al-Andalus, Alanen, Alarik I, Alboin, Alcuinus, Alemannen, Alexandrië, Alfred de Grote, Ali ibn Aboe Talib, Alleluia (mis), Analfabetisme, Anastasius I (keizer), Angelen, Angelsaksen, Antwerpen (stad), Apennijns Schiereiland, Arabisch-Indische cijfers, Ardennen, Arianisme, Armenia (Romeinse provincie), Arnoud-Jan Bijsterveld, Ascese, Astrologie, Astronomie, Augustinus van Hippo, Austrasië, Authari, Avaarse Rijk, Avaren (Europa), Ælfric van Eynsham, Æthelberht van Kent, Bagdad, Balkan (schiereiland), Barbaar, Barbaarse koninkrijken, Barbara H. Rosenwein, Bari (stad), Basileios II Boulgaroktonos, ..., Basilica (bouwwerk), Basiliek van San Vitale (Ravenna), Basiliek van Sant'Apollinare in Classe, Basilius van Caesarea, Belastingstelsel, Beleg van Constantinopel (717-718), Beleg van Syracuse (827-828), Beleg van Syracuse (877-878), Benedictijnen, Benedictus van Nursia, Beowulf (gedicht), Bernard Lewis, Bernhard van Septimanië, Bevolkingsdichtheid, Bijbel (christendom), Boekverluchting, Bonifatius (heilige), Bourgondiërs, Braak (gronden), British Library, Brunhilde, Buitenechtelijk kind, Bulgaren, Bulgarije, Byzantijnse architectuur, Byzantijnse kunst, Byzantijnse Rijk, Cantabrië, Canterbury (Verenigd Koninkrijk), Cantor (religie), Carthago, Cassette (architectuur), Cassiodorus, Córdoba (Spanje), Centraalbouw, Charles Homer Haskins, Childerik I, Christopher Wickham, Cilicië, Civitas, Civitas Schinesghe, Cleph, Clovis I, Codex Justinianus, Codificatie, Columbanus, Concubinaat, Constantinopel, Cornwall, Crisis van de derde eeuw, Cumbria, Cyrillus en Methodius, Dagobert I, Danelaw, Denarius, Dhuoda, Dialectiek, Dick Harrison, Diocletianus, Dnjepr (rivier), Donau, Donkere middeleeuwen, Dorestad, Drieslagstelsel, Dublin, Duitsland, Eduard de Oudere, Edward Gibbon, Eerste Bulgaarse Rijk, Eerste Concilie van Nicea, Eerste Fitna, Eerste kerstdag, Eerste Kruistocht, Einhard, Eligius, Elsevier (uitgeverij), Email (glazuur), Email cloisonné, Emilia-Romagna, Emiraat Bari, Emiraat Córdoba, Emporium (vroege middeleeuwen), Encyclopædia Britannica, English Heritage, Epos, Eredienst, Eruptie, Europa (werelddeel), Evenaar (tuigage), Exarchaat Ravenna, Extreme weersomstandigheden van 535-536, Ezel (dier), Feodalisme, Fins, Foederati, Franken (volk), Frankische Burgeroorlog, Frankische Rijk, Friezen, Friuli, Gallaecia, Gallië, Garnizoen, Géza (vorst), Geit, Gent, Gepiden, Germanen, Gerst, Getijdengebed, Gewoonterecht, Glas in lood, Goten, Gotische Oorlog (535-554), Gotische oorlog in Spanje (456), Graaf (titel), Graan, Grammatica, Gregoriaanse hervorming, Gregoriaanse muziek, Grieks, Grieks kruis, Grieks vuur, Groenland, Groente, Groot-Moravische Rijk, Grote Volksverhuizing, Guadalquivir, Haakploeg, Haam, Hagia Sophia, Hagiografie, Handelsroute van de Varjagen naar de Grieken, Harald I van Denemarken, Hasdai ibn Shaprut, Hassan al-Kalbi, Haver, Heer (feodalisme), Heidendom, Heilige Roomse Rijk, Hendrik de Vogelaar, Henri Pirenne, Heptarchie, Heracliden (Byzantijnse Rijk), Herakleios, Herendienst, Hertog, Hertogdom Bohemen, Hertogdom Saksen (-1180), Hertogdom Spoleto, Hilarius van Poitiers, Hildebrandslied, Hincmar van Reims, Hofmeier, Hoge middeleeuwen, Hommage (Middeleeuwen), Hongaren, Horatius, Horigheid, Hout, Hrabanus Maurus, Hugo Capet, Hunnen, Hypothese, Iberisch Schiereiland, Ibn al-Saffar, Ibrahim ibn Yaqub al-Tartushi, Iconoclasme, IJskap, IJsland, Inflatie, Insulaire kunst, Interval (muziek), Invasie, Isidorus van Sevilla, Islam, Islamitische architectuur, Islamitische kunst, Islamitische veroveringen, Jaarmarkt, Jeruzalem, Joegoslavië, Johannes I Tzimiskes, Johannes Scotus, John Julius Norwich, Julius Caesar, Justinianus I, Juten (volk), Kalief, Kalifaat Córdoba, Kalifaat van de Abbasiden, Kalifaat van de Fatimiden, Kan (titel), Kanaat van Roes, Karel de Grote, Karel de Kale, Karel Martel, Karolingen, Karolingische bouwkunst, Karolingische kunst, Kaspische Zee, Kathedraalschool, Kaukasus (gebergte), Keerploeg, Keizer, Keizer Hendrik VII, Kelten, Kerkelijke Staat, Kerkmuziek, Keulen (stad), Kiev, Kievse Rijk, Klassieke oudheid, Koning (titel), Koning van Duitsland, Koninklijke Brill NV, Koninkrijk Asturië, Koninkrijk Bourgondië, Koninkrijk Bourgondië (533-843), Koninkrijk Dalriada, Koninkrijk East Anglia, Koninkrijk Engeland, Koninkrijk Kent, Koninkrijk Mercia, Koninkrijk Northumbria, Koninkrijk Schotland, Koninkrijk Sussex, Koninkrijk Wessex, Kwart (muziek), Kwint, La Niña, Latijn, Leen (feodalisme), Leif Eriksson, Leo III van Byzantium, Leo Lucassen, Leovigild, Lincoln (Engeland), Lindisfarne, Liturgie, Liudolfingen, Lodewijk de Duitser, Lodewijk de Vrome, Londen, Longobarden, Longobardische Rijk, Lotharius I, Lotharius II, Maastricht, Mainz, Marcellinus Comes, Marcus Tullius Cicero, Marktrecht, Maslama al-Majrati, Mauricius, Mayke de Jong, Mediëvistiek, Medina-Sidonia, Meetkunde, Merovingen, Mezquita, Middeleeuwen, Middeleeuws klimaatoptimum, Middellandse Zee, Midden-Francië, Midlands (Engeland), Milaan (stad), Moerom, Moesië, Moessa bin Noessair, Mohammed, Monofonie, Moslim, Mozarabische kunststijl, Muildier/muilezel, Munt (betaalmiddel), Muur van Hadrianus, Muziek, Muzieknotatie, Nabije Oosten, Napoleon Bonaparte, Narbonne, Nederlanden, Nederlands Openluchtmuseum, Neume, Neustrië, Noord-Afrika, Noord-Amerika, Noordzee, Norman Davies, Normandië, Normandische verovering van Engeland, Octaaf (muziek), Odoaker, Oecumenisch patriarchaat van Constantinopel, Oekraïne, Oethman ibn Affan, Offa, Offensief (militair), Olijfolie, Omajjaden, Oost-Frankische Rijk, Oosters-orthodoxe kerken, Oostzee, Orale traditie, Orde van Cluny, Organum, Os (rund), Oslo, Ostrogoten, Ostrogotische Rijk, Oudkerkslavisch, Overproductie, Paard (dier), Palermo (stad), Paltskapel (Aken), Pannonische Vlakte, Parijs, Patronage, Paulus Diaconus, Paus Gregorius I, Paus Leo I, Paus Leo III, Paus Silvester II, Paus Vitalianus, Pavia (stad), Pepijn de Korte, Pepijn van Herstal, Pepijn van Landen, Pepiniden, Pesach, Pest van Justinianus, Peter Frankopan, Peter Hoppenbrouwers, Peter Raedts, Petrus, Petsjenegen, Picten, Pirenne-these, Piri Reis, Plinius de Oudere, Plundering van Rome (410), Plundering van Rome (846), Poëtische Edda, Polatsk, Polychromie, Polyfonie, Praag, Priesterkoor, Primaatschap van Petrus, Procopius, Provence (Frankrijk), Pruisen (volk), Pyxis (Grieks aardewerk), Quadrivium, Quentovic, Rastislav, Ravenna (stad), Rædwald van East Anglia, Reccared I, Recceswinth, Rechiar, Regalia, Regula Benedicti, Rekenen, Relikwie, Renaissance van de twaalfde eeuw, Republiek Amalfi, Republiek Venetië, Retorica, Rhône (rivier), Rijk der Chazaren, Rijn, Rijnoversteek, Rjoerikovo gorodisjtsje, Roderik, Roes (volk), Rogge (graan), Rollo, Rome (stad), Romeins recht, Romeinse architectuur, Romeinse burgeroorlogen, Romeinse religie, Romeinse villa, Romulus Augustulus, Rosamond McKitterick, Rotskoepel, Rouen, Ruriken, Rusland, Saksen (volk), Saksenoorlogen, Santa Maria de Ripoll, Sassaniden, Scandinavië, Schaap (dier), Schroefpers, Sedentarisme, Seeg, Seine, Septimanië, Sequens (gregoriaans), Sicilië, Simeon I van Bulgarije, Sisebut, Sjiisme, Slag bij Adrianopel (378), Slag bij de Jarmuk, Slag bij Guadalete, Slag bij Ninive (627 na Chr.), Slag bij Riade, Slag bij Vouillé, Slag op het Lechveld, Slavernij, Slavische volkeren, Soennisme, Spaanse Mark, Spelt, St Augustine's Abbey, Streng (tuigage), Sueben, Suevenrijk, Sutton Hoo, Syracuse (Italië), Tagma (Byzantijnse Rijk), Tariq ibn Zijad, Tarwe, Tassilo III, Theoderik II, Theodorik de Grote, Theodosius I, Theodulf van Orléans, Toledo (stad in Spanje), Tongewelf, Toulouse (stad), Tours (Indre-et-Loire), Toxandrië, Transept, Trekdier, Trivium (onderwijs), Troop (muziek), Tuigage (rij- of trekdier), Turkse volkeren, Usurpator, Val van het West-Romeinse Rijk, Vandaalse Rijk, Vandaalse verovering van Romeins Afrika, Vandalen, Varken (tam), Vazal, Veeteelt, Veliki Novgorod, Venetië (stad), Verdrag van Verdun, Vikingen, Vikingschip, Vikingskipshuset, Vinland, Visigoten, Visigotische Rijk, Vladimir van Kiev, Vorst (heerser), Vorstendom Benevento, Vroegchristelijke bouwkunst, Vroegchristelijke kunst, Vroonhof, Wales, West-Francië, West-Romeinse Rijk, Wijn, Wijnbouw, Willibrord, Wim Blockmans, Winchester, Wiskunde, Woeste grond, Wolga, York (Verenigd Koninkrijk), Zeno van Byzantium, Zeven vrije kunsten, Zwarte Zee, Zwitserduits. Uitbreiden index (483 meer) » « Comprimeren index

Abbas ibn Firnas

Abu al-Qasim Abbas ibn Firnas ibn Wirdas al-Takurini (Tamazight): ⵄⴻⴱⴱⴰⵙ ⵏ ⵓⴼⴻⵔⵏⴰⵙ (Arabisch): أبو القاسمعباس بن فرناس بن ورداس التاكرني; Ronda, ca.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Abbas ibn Firnas · Bekijk meer »

Abd al-Rahman I

Beeld van Abd al-Rahman I in Almuñécar, Spanje Abd ar-Rahman I (731-788) of Abd al-Rahman was de stichter van de Omajjaden van Andalusië en het emiraat Córdoba.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Abd al-Rahman I · Bekijk meer »

Abd al-Rahman III

Standaard van het Kalifaat onder Abd al-Rahman III ‘Abd al-Rahmān III (volledige naam ‘Abd al-Rahmān III bin Muhammad bin ‘Abd Allāh) was heerser over al-Andalus van 912 tot 961.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Abd al-Rahman III · Bekijk meer »

Abdij van Fulda

De Abdij van Fulda was een benedictijnse abdij in Fulda in de huidige Duitse deelstaat Hessen.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Abdij van Fulda · Bekijk meer »

Abu al-Qasim al-Zahravi

right Abu al-Qasim Khalaf ibn al-Abbas al-Zahravi of Abul Qasim Khalaf ibn al-Abbas al-Zahravi, in de westerse wereld ook wel Abulcasis genoemd, (Al-Zahra, 936 — aldaar, 1013) was een beroemd Arabisch filosoof, arts en tandheelkundige.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Abu al-Qasim al-Zahravi · Bekijk meer »

Adalbert van Praag

Adalbert Sławnikowic (Tsjechisch: Vojtěch, Pools: Wojciech; Libice nad Cidlinou (Bohemen), ca. 956 – nabij Gdańsk (Pommeren), 23 april 997) was een 10e-eeuwse bisschop uit Praag die martelaar werd in zijn inspanningen om Baltische Pruisen te bekeren.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Adalbert van Praag · Bekijk meer »

Adel

Elke adellijke familie heeft een eigen wapenschild, in vele gevallen ook een devies en in de middeleeuwen soms een wapenkreet. Hier het wapenschild van de vorsten van Schwarzenberg Monarchen gebruikten orden om de adel aan zich te binden, hertog Ferdinand van Brunswick-Wolfenbüttel (1721-1792), draagt hier de Orde van de Kousenband Vele dames van adel hadden het voorrecht hofdame te worden De monarch staat in de meeste landen boven de adel; hier Alexander III van Rusland Hogerhuis in Londen, de enige plek waar de Britse adel nog enige politieke macht bezit; dit is de in 1850 afgebrande zaal Sir Winston Churchill met zijn zoon en kleinzoon Maria Louise van Savoye; een van de bekendste adellijke slachtoffers van de Franse Revolutie Leo Tolstoj maakte als graaf deel uit van de Russische adel Ferdinand von Zeppelin, uitvinder van de zeppelin Pierre de Coubertin; een van de oprichters van de moderne versie van de Olympische Spelen Frank De Winne, een Belgisch kosmonaut, werd door de koning tot burggraaf verheven Nicolas Sarközy de Nagy-Bocsa De Amerikaanse acteur Jake Gyllenhaal Bronisław Komorowski Op de begrafenis van edelen worden soms hun eretekens en wapens getoond of meegedragen; begrafenis van aartshertog Otto van Habsburg-Lotharingen De adel is een sociaal of juridisch afgebakende groep mensen (edelen) die van oorsprong een bevoorrechte positie innam in een samenleving.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Adel · Bekijk meer »

Adriaan Verhulst

Adriaan Verhulst (Gent, 9 november 1929 – Antwerpen, 17 november 2002) was een Vlaamse historicus, hoogleraar en vrijzinnig flamingant.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Adriaan Verhulst · Bekijk meer »

Aghlabiden

Aghlabidisch waterbekken buiten Kairouan De grote moskee van Kairouan gebouwd in de tijd van de Aghlabiden De Aghlabiden (Arabisch: الأغالبة) vormden een dynastie van emirs die van 800 tot 909 Ifriqiya regeerden.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Aghlabiden · Bekijk meer »

Agilulf van de Longobarden

Agilulf (? – 616) was de opvolger van Authari als koning van de Longobarden in Italië.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Agilulf van de Longobarden · Bekijk meer »

Aken (stad)

Universiteitsziekenhuis Klinikum Aken (Duits: Aachen, Akens dialect: Oche, Frans: Aix-la-Chapelle) is een stad in het Regierungsbezirk Keulen in de Duitse deelstaat Noordrijn-Westfalen.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Aken (stad) · Bekijk meer »

Akener koningspalts

Reconstructie van de koningspalts in Aken gezien vanuit het noordoosten Animatie van de koningspalts in Aken De Akener koningspalts was een verzameling van gebouwen, met vooral een politieke- en religieuze functie.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Akener koningspalts · Bekijk meer »

Al-Andalus

Perioden van de geschiedenis van Al-Andalus.1. Het Omajjaden rijk2. Het emiraat en kalifaat van Córdoba3. Al-Andalus onder de Almoraviden en Almohaden4. Emiraat Granada. Al-Andalus (Arabisch الأندلس) is de naam die de Moorse veroveraars gaven aan het door hen veroverde gedeelte van het Iberisch Schiereiland.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Al-Andalus · Bekijk meer »

Alanen

Leefgebied van de Alanen en hun buurvolken in de 1ste eeuw v.Chr. De Alanen (Grieks: Alanoi, Latijn: Alani, Halani) waren een Iraanse nomadenstam, die deel uitmaakte van het volk der Sarmaten en nauw verwant was aan een andere stam, de Roxolanen.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Alanen · Bekijk meer »

Alarik I

De plundering van Rome door Alarik: heilige objecten werden in de kerk opgeborgen (miniatuur van ca. 1475) Alarik I wordt begraven in de bedding van de Busento Alarik I (Peuce, ca. 370 - Cosenza, 410) was een Visigotische leider die tussen 395 en 410 koning was van de Visigoten.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Alarik I · Bekijk meer »

Alboin

De moord op Alboin geschilderd door Charles Landseer Alboin (vóór 526 – 28 juni 572 of 573) was de eerste Longobardische koning in Italië.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Alboin · Bekijk meer »

Alcuinus

Alcuinus van York, Angelsaksisch: Ealhwine, Latijn: Alcuinus of Albinus (York, ca. 735 - Tours, 19 mei 804) was een Angelsaksisch geleerde en schrijver uit de 8e eeuw, leermeester en nadien raadgever van Karel de Grote.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Alcuinus · Bekijk meer »

Alemannen

Nederzettingen en expansie van de Alemannen Gouden kruisjes uit Alemaanse graven spatha met gouden greep en schedeversiering, 5e eeuw De Alemannen (ook Alamannen) vormden een verbond van Germaanse volkeren De kern bestond uit Sueven, met als machtigste stam de Semnonen.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Alemannen · Bekijk meer »

Alexandrië

Alexandrië (klemtoon: Alexandrië; Arabisch: الإسكندرية, al-ʼIskandariyyah; Oudgrieks: Αλεξάνδρεια, Alexándreia) is een miljoenenstad in het noorden van Egypte, aan de Middellandse Zee.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Alexandrië · Bekijk meer »

Alfred de Grote

Alfred de Grote (Oudengels: Ælfrēd, Ælfrǣd; Wantage (Oxfordshire), 848/849 - Winchester, 26 oktober 899) was koning van Wessex en koning der Angelsaksen van 871 tot 899.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Alfred de Grote · Bekijk meer »

Ali ibn Aboe Talib

Esedullah (Leeuw van God), een bijnaam gegeven door Mohammed aan zijn bloedverwant Ali. Het alevitisme, Bektashisme en soefisme zien Ali als de deur naar de mystieke kennis en esoterische interpretatie van de islam, zoals aan hem is overgedragen door Mohammed Ali ibn Aboe Talib, ook imam Ali of kalief Ali (Arabisch: علي ابن أبي طالب) (Mekka, ca. 598 – Koefa, 661) was een neef en schoonzoon van de islamitische profeet Mohammed.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Ali ibn Aboe Talib · Bekijk meer »

Alleluia (mis)

Het alleluia is de acclamatie in de Heilige Mis, dat aan de evangelielezing voorafgaat en behoort tot het proprium van de mis.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Alleluia (mis) · Bekijk meer »

Analfabetisme

Analfabetisme of ongeletterdheid slaat op mensen die de vaardigheid in lezen, spellen en schrijven niet of niet in voldoende mate beheersen.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Analfabetisme · Bekijk meer »

Anastasius I (keizer)

Flavius Anastasius (Grieks: Φλάβιος Ἀναστάσιος) (ca. 430 - 9 juli 518), bekend als Anastasius I (Grieks: Ἀναστάσιος A΄) (Nederlands, verouderd: Anastaas), was keizer van het Oost-Romeinse rijk, oftewel keizer van Byzantium, van 11 april 491 tot 10 juli 518.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Anastasius I (keizer) · Bekijk meer »

Angelen

Vermoedelijk oorspronkelijk gebied van de Angelen in Sleeswijk Het gebied van de Angelen in Engeland (aangegeven in rood) De Angelen waren een Germaans volk uit het noorden van Europa dat in de vroege middeleeuwen naar Groot-Brittannië verhuisde.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Angelen · Bekijk meer »

Angelsaksen

Angelsaksen is de verzamelnaam voor de verschillende Germaanse stammen die zich, na het vertrek van de Romeinen in 407, in de loop van de 5e eeuw en later, in Engeland vestigden.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Angelsaksen · Bekijk meer »

Antwerpen (stad)

Antwerpen (Frans: Anvers) is een centrumstad in het Vlaams Gewest in België.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Antwerpen (stad) · Bekijk meer »

Apennijns Schiereiland

Het Apennijns Schiereiland is een van de grootste schiereilanden van Europa.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Apennijns Schiereiland · Bekijk meer »

Arabisch-Indische cijfers

De Arabisch-Indische cijfers of kortweg Arabische cijfers worden tegenwoordig in de meeste culturen gebruikt om getallen te noteren.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Arabisch-Indische cijfers · Bekijk meer »

Ardennen

De Ardennen (Frans (in België): Ardenne, Frans (in Frankrijk): Ardennes, Waals: Årdene, Luxemburgs: Ardennen) vormen een bosrijk middelgebergte in het zuidoosten van België (een groot deel van Wallonië), Noord-Luxemburg en een klein deel in aangrenzend Frankrijk.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Ardennen · Bekijk meer »

Arianisme

Ravenna, met een scène van de doop van Jezus.Concilie van Nicea verbranden ariaanse boeken, afbeelding uit ca. 825. Het arianisme is een stroming binnen het christendom, ontstaan in het begin van de vierde eeuw, die werd genoemd naar haar stichter Arius (256-336), presbyter van Alexandrië.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Arianisme · Bekijk meer »

Armenia (Romeinse provincie)

Armenia was van 114 tot 117 na Chr.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Armenia (Romeinse provincie) · Bekijk meer »

Arnoud-Jan Bijsterveld

Arnoldus Johannes Alfonsus Bijsterveld (Waalre, 8 maart 1962) is een Nederlands historicus.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Arnoud-Jan Bijsterveld · Bekijk meer »

Ascese

Shakyamuni als asceet Asceten voor de schrijn van de godin, Walters Art Museum Ascese, Oudgrieks: ἄσκησις, áskēsis, is het streven naar of het beoefenen van een reine levenswandel door de eigen hartstocht en begeerten te beteugelen en zelftucht toe te passen.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Ascese · Bekijk meer »

Astrologie

Flammarion's houtgravure (1888), anoniem Astrologie of sterrenwichelarij is een verzamelnaam voor ideeën over het veronderstelde verband tussen het lot van mensen en gebeurtenissen op aarde en de stand van de hemellichamen.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Astrologie · Bekijk meer »

Astronomie

Paranal-observatorium in Chili Astronomie of sterrenkunde is de natuurwetenschap die zich bezighoudt met de waarneming en bestudering van alle fenomenen buiten de atmosfeer van de Aarde.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Astronomie · Bekijk meer »

Augustinus van Hippo

''Augustinus en Monica'' door Ary Scheffer (1846) ''Ambrosius doopt Augustinus'' door Benozzo Gozzoli (15e eeuw) Augustinus door Benozzo Gozzoli (15e eeuw) Augustinus door Peter Paul Rubens, ca. 1637 Afbeelding van Augustinus, Torhaus des Gutes Böddeken, Büren (Westfalen) Augustinus door Louis Comfort Tiffany, Lightner Museum, Florida Augustinus van Hippo (Latijn: Aurelius Augustinus Hipponensis), ook wel Sint-Augustinus genoemd, (Thagaste, 13 november 354 – Hippo, 28 augustus 430) was bisschop van Hippo, theoloog, filosoof en kerkvader.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Augustinus van Hippo · Bekijk meer »

Austrasië

Austrasië (oostelijk land) was het noordoostelijk deel van het Merovingische koninkrijk, en besloeg het oosten van het huidige Frankrijk, het westen van Duitsland, België ten oosten van de Schelde en delen van Nederland.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Austrasië · Bekijk meer »

Authari

De ''Basilica Autarena'' in Fara Gera d'Adda, gebouwd door Authari. Authari (540 - 5 september 590) was koning van de Longobarden van 584 tot 590.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Authari · Bekijk meer »

Avaarse Rijk

Het Avaarse Rijk (Turks: Avar Hanliği) was een kanaat dat gevormd werd door een confederatie van verschillende Turks-Euraziatische stammen uit het steppegebied van Centraal-Azië waarbinnen de Avaren de prominentste rol speelden.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Avaarse Rijk · Bekijk meer »

Avaren (Europa)

thumb De Avaren waren een van oorsprong gemengd, waarschijnlijk vooral Turks nomadenvolk dat in het kielzog van de Hunnen en Turken migreerde naar Europa en hun rijk vestigde in het Wolga-gebied in de 6e eeuw.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Avaren (Europa) · Bekijk meer »

Ælfric van Eynsham

De Toren van Babel in een manuscript van een werk van Ælfric Ælfric van Eynsham (ca. 955 – ca. 1020) bijgenaamd Grammaticus, was een Angelsaksisch benedictijner monnik te Winchester toen Æthelwold van Winchester daar abt was.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Ælfric van Eynsham · Bekijk meer »

Æthelberht van Kent

Æthelberht of Ethelbert of Edelbert (ca. 550 - 24 februari 616?) was koning van Kent.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Æthelberht van Kent · Bekijk meer »

Bagdad

Bagdad (Arabisch: بغداد) is de hoofdstad van Irak.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Bagdad · Bekijk meer »

Balkan (schiereiland)

Sava en Donau de grenzen van het gebied vormen De Balkan (of het Balkanschiereiland) vormt het oostelijkste schiereiland van de drie grote schiereilanden in Zuid-Europa.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Balkan (schiereiland) · Bekijk meer »

Barbaar

Germaanse krijgers, zoals weergegeven in Philipp Clüvers ''Germania Antiqua (1616) Een barbaar is een onbeschaafd, onderontwikkeld persoon.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Barbaar · Bekijk meer »

Barbaarse koninkrijken

Politieke kaart van Europa, Noord-Afrika en het Midden-Oosten in 476, met het resterende Oost-Romeinse Rijk in het Oostelijke Middellandse Zeegebied en de verschillende nieuwe koninkrijken op het grondgebied van het voormalige West-Romeinse Rijk. De barbaarse koninkrijken, barbarenkoninkrijken of barbarenrijken waren de koninkrijken die in de 5e eeuw binnen het West-Romeinse Rijk ontstonden door de vestiging van diverse zogenaamd 'barbaarse' stammen tijdens de Grote Volksverhuizing, naarmate het centrale Romeinse gezag er terugtrad en uiteindelijk ophield te bestaan.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Barbaarse koninkrijken · Bekijk meer »

Barbara H. Rosenwein

Barbara Herstein Rosenwein (Chicago, 1 maart 1945) is een Amerikaanse historica en mediëvist en is professor emeritus aan de Loyola-universiteit van Chicago.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Barbara H. Rosenwein · Bekijk meer »

Bari (stad)

Bari is de hoofdstad van de gelijknamige metropolitane stadsregio en van de regio Apulië in Zuid-Italië.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Bari (stad) · Bekijk meer »

Basileios II Boulgaroktonos

Basileios II Boulgaroktonos (Bulgarendoder) (Grieks:, Basileios II Boulgaroktonos) (Constantinopel, 958 – 15 december 1025) was van 976 tot aan zijn dood keizer van het Byzantijnse Rijk.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Basileios II Boulgaroktonos · Bekijk meer »

Basilica (bouwwerk)

De Basilica van Constantijn in Trier uit 310. Een basilica was een gebouw voor handel en rechtspraak in de Romeinse oudheid.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Basilica (bouwwerk) · Bekijk meer »

Basiliek van San Vitale (Ravenna)

Plattegrond van de kerk. De achthoek is het oorspronkelijke ontwerp terwijl het langwerpige deel rechtsonder een 16e-eeuwse uitbreiding is. De basiliek van San Vitale (Italiaans: Basilica di San Vitale) is een achthoekige basiliek in de Noord-Italiaanse stad Ravenna.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Basiliek van San Vitale (Ravenna) · Bekijk meer »

Basiliek van Sant'Apollinare in Classe

thumb De basiliek van Sant'Apollinare in Classe is een belangrijk monument in de Byzantijnse kunst dicht bij Ravenna, Italië.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Basiliek van Sant'Apollinare in Classe · Bekijk meer »

Basilius van Caesarea

Basilius van Caesarea, ook Basilius de Grote (Grieks: Άγιος Βασίλειος ο Μέγας) en Vader van het Oosterse monastieke leven genoemd, (Caesarea in Cappadocië, ca. 330 – Caesarea, 1 januari 379) was een heilige en kerkvader.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Basilius van Caesarea · Bekijk meer »

Belastingstelsel

Het belastingstelsel zijn de wetten en regels die het berekenen en innen van belasting regelen.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Belastingstelsel · Bekijk meer »

Beleg van Constantinopel (717-718)

Het Beleg van Constantinopel (717-718) was een beleg van de stad Constantinopel tijdens de Byzantijns-Arabische oorlogen.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Beleg van Constantinopel (717-718) · Bekijk meer »

Beleg van Syracuse (827-828)

Het Beleg van Syracuse vond plaats vanaf de herfst van 827 tot de zomer of de herfst van 828 en was de eerste poging van de islamitische Aghlabiden om de Siciliaanse stad Syracuse, destijds deel van het Byzantijnse Rijk, te veroveren.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Beleg van Syracuse (827-828) · Bekijk meer »

Beleg van Syracuse (877-878)

Het Beleg van Syracuse vond plaats van augustus 877 tot 20 of 21 mei 878 en leidde tot de verovering van de Siciliaanse stad door de islamitische Aghlabiden.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Beleg van Syracuse (877-878) · Bekijk meer »

Benedictijnen

De benedictijnen en benedictinessen zijn leden van een kloosterorde die de regel van Sint-Benedictus (480-547) volgt (de Orde der Benedictijnen, Latijn Ordo Sancti Benedicti, afgekort O.S.B.). De orde rekent zich, in tegenstelling tot de latere bedelorden, tot de "stabilitas loci" (plaatsgebondenheid).

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Benedictijnen · Bekijk meer »

Benedictus van Nursia

| |- | | Benedictus van Nursia (480-547) wordt algemeen beschouwd als vader van het kloosterleven in de Latijnse Kerk.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Benedictus van Nursia · Bekijk meer »

Beowulf (gedicht)

Beowulf is een Oudengels heroïsch, episch gedicht in allitererende versvorm en bovendien het vroegste voorbeeld van een in volkstaal geschreven Europees epos. Het gedicht bestaat uit 3182 regels en maakt 10% uit van de huidige bronnen met Angelsaksische literatuur. Het gedicht zoals het in het manuscript werd aangetroffen had geen titel, maar sinds het begin van de 19e eeuw staat het onder de naam Beowulf bekend. Het verscheen pas in 1815 in druk.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Beowulf (gedicht) · Bekijk meer »

Bernard Lewis

Bernard Lewis in 2012 Bernard Lewis (Stoke Newington, Londen, 31 mei 1916 – Voorhees Township, New Jersey, 19 mei 2018) was een Brits-Amerikaanse historicus, oriëntalist en politiek commentator.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Bernard Lewis · Bekijk meer »

Bernhard van Septimanië

Bernhard van Septimanië (795 - 14 februari 844) was een zoon van Willem van Gellone (Willem met de Hoorn) en van Guibourg van Witberg, en daardoor ook een verre verwant van Lodewijk de Vrome.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Bernhard van Septimanië · Bekijk meer »

Bevolkingsdichtheid

Bevolkingsdichtheid per regio Bevolkingsdichtheid per land Bevolkingsdichtheid in Nederland Bevolkingsdichtheid in België De bevolkingsdichtheid of relatieve bevolking geeft de verhouding aan tussen het aantal inwoners en de oppervlakte van een bepaald topografisch gebied.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Bevolkingsdichtheid · Bekijk meer »

Bijbel (christendom)

De Gutenbergbijbel, de eerste gedrukte Bijbel en het eerste boek dat is vervaardigd met de boekdrukkunst De Bijbel is het heilige boek van het christendom.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Bijbel (christendom) · Bekijk meer »

Boekverluchting

Voorbeeld van een ‘illuminatie’ in de strikte betekenis van het woord; “Christus in Majesteit uit het "Aberdeen Bestiary"” Boekverluchting is de kunst of het ambacht die zich bezighield met de illustratie en de versiering van middeleeuwse handschriften en andere documenten.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Boekverluchting · Bekijk meer »

Bonifatius (heilige)

Standbeeld van Bonifatius in Fulda 18e-eeuws houten reliëf met Bonifatius, met kruis en zijn attribuut (doorstoken evangelieboek) en drie steden: Dokkum (linksonder), Fulda en Mainz (?) Standbeeld van Bonifatius in Mainz Munte Bonifatius, ook wel Bonifacius, geboortenaam: Wynfreth (Winfried) (nabij Exeter in Zuidwest-Engeland, 672 of 675) was een van de belangrijkste Angelsaksische missionarissen en kerkhervormers in het Frankische Rijk, bisschop, martelaar en heilig verklaarde.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Bonifatius (heilige) · Bekijk meer »

Bourgondiërs

De Bourgondiërs, Boergondiërs of Bourgonden (Latijn: Burgundii of Burgundiones; Grieks: Βουργούντες, Bourgoúntes; Fries: Boergonden; Duits: Burgunden of Burgunder; Frans: Burgondes) waren een Oost-Germaans volk dat oorspronkelijk in Scandinavië woonachtig was, waar zij Bornholm (Burgundarholm) bevolkten.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Bourgondiërs · Bekijk meer »

Braak (gronden)

Braakliggend terrein wordt natuurgebied bij het zandgat Retlager Bach in Noordrijn-Westfalen Een drieslagstelsel Deels afgegraven bergen In Cadiz (Ohio) is de bovenlaag van de aarde afgegraven voor een dunne steenkoolader Braakliggend terrein in Nederland Deportaties van boeren in 1930 en 1931 Huis dat verlaten is na de kernramp in Tsjernobyl Braakliggend terrein is in de hedendaagse betekenis grond die op dat moment niet de beoogde functie (landbouw; stedenbouw) vervult.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Braak (gronden) · Bekijk meer »

British Library

De British Library is de nationale bibliotheek van het Verenigd Koninkrijk en behoort tot de grootste bibliotheken ter wereld.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en British Library · Bekijk meer »

Brunhilde

Brunhilde van Austrasië Brunhilde of Brunichilde (534-613) was de dochter van Athanagild, koning der Visigoten.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Brunhilde · Bekijk meer »

Buitenechtelijk kind

"De onechte zoon" (Le fils naturel / L'enfant de l'amour) Atelier Ziesenis (1774) De wapenschilden van een Franse koning, de hertog van Orleans (met barensteel), een hertog van Anjou met rode schildzoom en een buitenechtelijk kind van de Franse koning Buitenechtelijk kind is een ouderwets begrip voor het kind van een alleengaande of alleenstaande moeder in maatschappijen en tijdsperioden waar het huwelijk tot religieuze en/of rechtelijke norm en standaard was verheven.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Buitenechtelijk kind · Bekijk meer »

Bulgaren

Met Bulgaren (Bulgaars: българи, boelgari) worden meestal de inwoners van Bulgarije bedoeld, dan wel de gelijknamige etnische groep en sprekers van het Zuid-Slavische Bulgaars.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Bulgaren · Bekijk meer »

Bulgarije

De Republiek Bulgarije (Bulgaars: Република България, Repoeblika Balgarija) is een land in Zuidoost-Europa, gelegen in het oosten van het Balkanschiereiland en ten zuiden van de rivier de Donau.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Bulgarije · Bekijk meer »

Byzantijnse architectuur

De Pammakaristoskerk in Istanbul De Byzantijnse architectuur omvat de architectuur uit het Byzantijnse Rijk.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Byzantijnse architectuur · Bekijk meer »

Byzantijnse kunst

Byzantijnse kunst verwijst naar de kunst van het Byzantijnse Rijk van de 4e tot de 15e eeuw.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Byzantijnse kunst · Bekijk meer »

Byzantijnse Rijk

Het Byzantijnse Rijk (Grieks: Βυζαντινή Αυτοκρατορία) (kortweg Byzantium of Oost-Romeinse Rijk, Grieks: Βασιλεία Ρωμαίων, Basileía Rhōmaíōn, Romeinse Rijk, ook wel Romania, Grieks: Ῥωμανία, Rhōmanía) was de voortzetting van het Romeinse Rijk in de oostelijke provincies dat in de late oudheid en de daaropvolgende middeleeuwen een groot deel van het oostelijke Middellandse Zeegebied besloeg, met als hoofdstad Constantinopel.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Byzantijnse Rijk · Bekijk meer »

Cantabrië

Cantabrië (Spaans: Cantabria) is een autonome regio en provincie in het noorden van Spanje.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Cantabrië · Bekijk meer »

Canterbury (Verenigd Koninkrijk)

Canterbury (Nederlands, verouderd: Kantelberg), met de officiële titel van city, is een district in het ''shire''-graafschap (''non-metropolitan county'' OF ''county'') Kent in het zuidoosten van Engeland.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Canterbury (Verenigd Koninkrijk) · Bekijk meer »

Cantor (religie)

Een cantor (van het Latijn cantare.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Cantor (religie) · Bekijk meer »

Carthago

Animatie over de stad Carthago Carthago, 1880 Carthago (Punisch: Qart Hadasht (15px15px15px 15px15px15px15px; "nieuwe stad"); Oudgrieks: Καρχηδών, Karchēdṓn; Nederlands, verouderd: Karthaag, Karthago) was een belangrijke Fenicische handelsstad in Noord-Afrika.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Carthago · Bekijk meer »

Cassette (architectuur)

Cassetten in de koepel van het Pantheon, Rome Een cassette is in de architectuur een verdiept rechthoekig, vierkant of trapeziumvormig vlak.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Cassette (architectuur) · Bekijk meer »

Cassiodorus

Flavius Magnus Aurelius Cassiodorus Senator (Scylaceum (Calabrië), ca. 480/485 n.Chr - klooster Vivarium bij Scylaceum, na 580), gewoonlijk bekend als Cassiodorus, was een Romeins staatsman en schrijver.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Cassiodorus · Bekijk meer »

Córdoba (Spanje)

Córdoba is een stad in Andalusië in het zuiden van Spanje.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Córdoba (Spanje) · Bekijk meer »

Centraalbouw

Vier grondplannen: 1. Rotunda 2. Grieks kruis 3. Octogoon of regelmatige achthoek 4. Trikonchos. 5. is een lengtebouw (ter vergelijking). Ravenna, een voorbeeld van achthoekige centraalbouw. Bij centraalbouw is de inrichting van een gebouw sterk op het midden gericht, in de plattegrond is dat duidelijk waarneembaar.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Centraalbouw · Bekijk meer »

Charles Homer Haskins

Charles Homer Haskins (Meadville (Pennsylvania), 21 december 1870 - Cambridge (Massachusetts), 14 mei 1937) was een toonaangevende Amerikaanse historicus.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Charles Homer Haskins · Bekijk meer »

Childerik I

Childerik uitgerust met de aangetroffen grafvondsten Childerik I (ca. 436 – 481/482) was een koning (rex foederatus) van de Salische Franken en een legeraanvoerder (dux) van de Romeinse provincie Belgica Secunda.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Childerik I · Bekijk meer »

Christopher Wickham

Christopher John Wickham (18 mei 1950) is emeritus hoogleraar middeleeuwse geschiedenis aan de Universiteit van Oxford, waar hij tevens studeerde.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Christopher Wickham · Bekijk meer »

Cilicië

Cilicië of Kilikië (Oudgrieks: Κιλικία / Kilikía; Latijn: Cilicia) was een landstreek aan de zuidoostkust van Klein-Azië.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Cilicië · Bekijk meer »

Civitas

Civitas (meervoud: civitates), verwees in de Oudheid, binnen de bestuursorganisatie van het Romeinse Rijk, naar zowel een vorm van burgerschap als een administratief gebied.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Civitas · Bekijk meer »

Civitas Schinesghe

Civitas Schinesghe is de eerste naam van Polen als een politieke entiteit.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Civitas Schinesghe · Bekijk meer »

Cleph

Cleph (of Sleoph) (? - 574) was de opvolger van Alboin als koning van de Longobarden.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Cleph · Bekijk meer »

Clovis I

Clovis of Chlodovech (ca. 466-511) was de eerste koning der Franken die alle Frankische stammen verenigde onder één heerser.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Clovis I · Bekijk meer »

Codex Justinianus

werk.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Codex Justinianus · Bekijk meer »

Codificatie

Codificatie (Latijn codex, wetboek + facere, maken,Encarta-encyclopedie Winkler Prins (1993–2002) s.v. 'codificatie', Microsoft Corporation/Het Spectrum dus letterlijk het maken van een wetboek) is het zo volledig mogelijk en systematisch op schrift stellen van recht, waaraan de overheid uitsluitende gelding of exclusieve werking verleent.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Codificatie · Bekijk meer »

Columbanus

Columbanus (Columbán, 'witte duif', provincie Leinster, ca. 540 - Bobbio, 23 november 615) was een Ierse abt, missionaris en stichter van verscheidene kloosters op het Europese vasteland, waaronder dat van Marmoutier in de Elzas.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Columbanus · Bekijk meer »

Concubinaat

Een concubinaat (Latijn: concubinatus) is een buitenechtelijke samenleving van enige duur.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Concubinaat · Bekijk meer »

Constantinopel

Kaart van Constantinopel met de stadsmuren Constantinopel in het Byzantijnse Rijk. Hagia Sophia gotische stijl (Franse miniatuur, na 1455)Bibliothèque nationale de France, Département des manuscrits, Français 9087, https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/btv1b8449038d/f424.item.r.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Constantinopel · Bekijk meer »

Cornwall

Cornwall vanuit de ruimte Cornwall (Cornisch: Kernow; verouderd Nederlands: Cornwallis) is zowel een bestuurlijk graafschap en een district als een hertogdom in het uiterste zuidwesten van Engeland, dat van het graafschap Devon wordt gescheiden door de rivier de Tamar.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Cornwall · Bekijk meer »

Crisis van de derde eeuw

Maximinus "Thrax", de eerste soldatenkeizer. De crisis van de derde eeuw was een periode van onrust en onderlinge strijd in het Romeinse Rijk van ongeveer 235 tot 284 na Christus.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Crisis van de derde eeuw · Bekijk meer »

Cumbria

Fell Pony's Cumbria is een ''shire''-graafschap (''non-metropolitan county'' OF ''county'') in het noordwesten van Engeland.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Cumbria · Bekijk meer »

Cyrillus en Methodius

Cyrillus en Methodius op een Russische postzegel uit 2013 Thessaloniki Cyrillus en Methodius (in het Grieks: Κύριλλος και Μεθόδιος, Kirillos kai Methodios, Oudkerkslavisch (Oudbulgaars): Кѷриллъ и Меѳодїи, Kiril i Mefodij) waren, in de 9e eeuw, twee christelijke monniken, broers uit Thessaloniki, die zich in Zuidoost-Europa hebben ingezet voor de verspreiding van het christelijk geloof en die een rol hebben gespeeld in de geschiedenis van Europa.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Cyrillus en Methodius · Bekijk meer »

Dagobert I

Dagobert I (?, 603 – Épinay-sur-Seine, 19 januari 638 of 639Voor de datering, zie, Zur Chronologie der Merowinger im 7. und 8. Jahrhundert, in Francia 25 (1998), pp. 177-230, hier.) was koning der Franken van 629 tot 639.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Dagobert I · Bekijk meer »

Danelaw

Engeland in 878. Het Danelaw-gebied is in beige. De Danelaw (letterlijk: "Denenwet"; uitspraak: deen-loh, ook bekend als de Danelagh; Oudengels: Dena lagunema; Deens: Danelagen), was een door Deense Vikingen gekoloniseerd gebied in Noord- en Oost-Engeland in de 9e en 10e eeuw.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Danelaw · Bekijk meer »

Denarius

Denarius van keizer Augustus (geslagen 4 n.Chr.) De denarius (meervoud: denarii) of denarie (meervoud: denariën) is een zilveren munt, een van de meest gangbare munten in het Romeinse Rijk, vooral ten tijde van de Romeinse Republiek en de eerste twee en een halve eeuw van het Romeinse keizerrijk.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Denarius · Bekijk meer »

Dhuoda

Pagina uit de ''Liber Manualis'' (slot van Boek 10, begin van Boek 11) Dhuoda (806 - gestorven vóór 849) was de echtgenote van Bernhard van Septimanië (zoon van Willem van Gellone) en moeder van Willem en Bernard Plantevelue (vader van Willem I van Aquitanië).

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Dhuoda · Bekijk meer »

Dialectiek

Dialectiek is een redeneervorm die gebruikmaakt van tegenstellingen om naar waarheid proberen te zoeken, dan wel een metafysica volgens welke zowel het denken als de wereld verandert c.q. zich ontwikkelt ten gevolge van tegenstellingen (Herakleitos, Hegel, Marx en navolgers).

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Dialectiek · Bekijk meer »

Dick Harrison

Dick Walther Harrison (Huddinge, 10 april 1966) is een Zweeds historicus die gespecialiseerd is in de middeleeuwen.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Dick Harrison · Bekijk meer »

Diocletianus

Gaius Aurelius Valerius Diocletianus (geboren als Diocles) (ca. 22 december 244 – 3 december 311) was Romeins keizer van 20 november 284 tot 1 mei 305.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Diocletianus · Bekijk meer »

Dnjepr (rivier)

De Dnjepr (Oekraïens: Дніпро, Dnipro; Russisch: Днепр, Dnepr; Wit-Russisch: Дняпро, Dnjapro) is een 2201 km lange rivier, die in noord-zuidelijke richting dwars door Oost-Europa stroomt.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Dnjepr (rivier) · Bekijk meer »

Donau

De Donau is de langste rivier binnen de Europese Unie en na de Wolga de langste van Europa.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Donau · Bekijk meer »

Donkere middeleeuwen

Petrarca introduceerde voor het eerst de term, portret door Giorgio Vasari. De Donkere middeleeuwen is een term die gebruikt wordt om de vroege middeleeuwen of de middeleeuwen in zijn algemeenheid mee aan te duiden.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Donkere middeleeuwen · Bekijk meer »

Dorestad

Munt van muntmeester Madelinus Dorestad was in de middeleeuwen een belangrijke en succesvolle interregionale handelsplaats.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Dorestad · Bekijk meer »

Drieslagstelsel

De driejarige cyclus van het drieslagstelsel. In oktober werden wintergranen gezaaid als bv. wintertarwe, winterrogge of spelt, terwijl in het voorjaar de zomergranen zomergerst, haver, zomerrogge of bonen werden gezaaid. Het drieslagstelsel is een landbouwmethode uit de vroege Middeleeuwen.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Drieslagstelsel · Bekijk meer »

Dublin

Dublin (Iers: Baile Átha Cliath) is de hoofdstad van Ierland in de provincie Leinster.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Dublin · Bekijk meer »

Duitsland

De Bondsrepubliek Duitsland (BRD) (Duits: Bundesrepublik Deutschland), kortweg Duitsland (Duits: Deutschland), is een land in West- en of Centraal-Europa.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Duitsland · Bekijk meer »

Eduard de Oudere

Eduard de Oudere (Oudengels: Ēadweard se Ieldra; c. 874-877 - Farndon, 17 juli 924) was een Engelse koning.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Eduard de Oudere · Bekijk meer »

Edward Gibbon

Edward Gibbon (8 mei (gregoriaanse kalender) 1737, Putney - 16 januari 1794, Londen) was een Engels historicus, bekend om zijn uitzonderlijke beschrijving van de ondergang van het Romeinse Rijk: The History of the Decline and Fall of the Roman Empire (De geschiedenis van de neergang en val van het Romeinse Rijk, uitgegeven als Verval en ondergang van het Romeinse Rijk).

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Edward Gibbon · Bekijk meer »

Eerste Bulgaarse Rijk

Het Eerste Bulgaarse Rijk (Bulgaars: Първо Българско царство, Părvo Bălgarsko Tsarstvo) was van 681 tot 1018 een staat in de Donaudelta.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Eerste Bulgaarse Rijk · Bekijk meer »

Eerste Concilie van Nicea

Trabzon, Turkije Het Eerste Concilie van Nicea was een concilie van christelijke bisschoppen die bijeengeroepen waren in Nicea in Bithynië (het hedendaagse İznik in Turkije) door de Romeinse keizer Constantijn I in 325.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Eerste Concilie van Nicea · Bekijk meer »

Eerste Fitna

De Eerste Fitna (Arabisch: فتنة مقتل عثمان, Fitnat Maktal Oethmān "Fitna na de moord op Oethman") was een successieoorlog in het Rashidun-kalifaat van 656 tot 661.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Eerste Fitna · Bekijk meer »

Eerste kerstdag

Tafel voor kerstdiner Eerste kerstdag is de eerste dag van het kerstfeest.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Eerste kerstdag · Bekijk meer »

Eerste Kruistocht

De Eerste Kruistocht van 1096 tot 1099 was een grootschalige militaire expeditie van westerse christenen, die op vraag en met steun van het Byzantijnse Rijk gebieden in de Levant veroverden op de islamitische Seltsjoeken en Fatimiden.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Eerste Kruistocht · Bekijk meer »

Einhard

Einhard in een 15e-eeuws handschrift Einhard of Eginhard (omgeving Mainz, ca. 770 - Seligenstadt, 14 maart 840) was een Frankisch geleerde, dichter en geschiedschrijver.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Einhard · Bekijk meer »

Eligius

Eligius van Noyon of Sint-Elooi (Chaptelat bij Limoges, tussen 588 en 590 – Noyon aan de Oise, 1 december 660), is een christelijke heilige.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Eligius · Bekijk meer »

Elsevier (uitgeverij)

Elsevier (voorheen Elsevier Science) is een van de grootste uitgevers van wetenschappelijke literatuur.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Elsevier (uitgeverij) · Bekijk meer »

Email (glazuur)

Het gouden masker van Toetanchamon, versierd met blauwe emailstroken (ca. 1300 v. Chr.) Polygoonjournaal uit 1978 over emaillelessen bij de kunstacademie Artibus Email of (onjuist) emaille is de beschermlaag van gesmolten glas aangebracht op voorwerpen van metaal of aardewerk om deze te beschermen, te isoleren of om deze te versieren.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Email (glazuur) · Bekijk meer »

Email cloisonné

Een Chinese Ming-kom gemaakt met email cloisonné. Op de achtergrond staat een vaas Cloisonné is een techniek van emailleren, waarbij men geplette draad in bepaalde motieven of figuren op een metalen ondergrond bevestigt.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Email cloisonné · Bekijk meer »

Emilia-Romagna

Emilia-Romagna is een regio van Noord-Italië.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Emilia-Romagna · Bekijk meer »

Emiraat Bari

Byzantijns-Arabische strijd in het Middellandse zeegebied veldslagen met jaartal in het zuiden van Italië. Het emiraat Bari (Arabisch: إمارة باري) was een islamitisch rijk in Zuid-Italië dat bestond van 847 tot 871.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Emiraat Bari · Bekijk meer »

Emiraat Córdoba

Het emiraat Córdoba (Arabisch: إمارة قرطبة, Imārah Qurṭuba) was een onafhankelijk emiraat dat bestond tussen 756 en 929.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Emiraat Córdoba · Bekijk meer »

Emporium (vroege middeleeuwen)

De term emporium werd in de vroege middeleeuwen gebruikt om een handelsplaats aan te duiden.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Emporium (vroege middeleeuwen) · Bekijk meer »

Encyclopædia Britannica

De Encyclopædia Britannica is een Engelstalige algemene encyclopedie, geschreven door honderd voltijds redacteuren en meer dan vierduizend auteurs.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Encyclopædia Britannica · Bekijk meer »

English Heritage

English Heritage (officieel Historic Building and Monuments Commission for England) is een Brits zelfstandig bestuursorgaan dat een ruime bevoegdheid heeft om architectonisch en historisch belangrijke plaatsen in Engeland te beheren.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en English Heritage · Bekijk meer »

Epos

2000 v.Chr. 800 v.Chr. De goddelijke komedie van Dante Alighieri, 14e eeuw, uitgave van 1529 Een epos, Grieks, meervoud epen of, minder gebruikelijk, epossen, of heldendicht is een lang, verhalend gedicht over een belangrijke mythologische of historische persoon en gebeurtenis.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Epos · Bekijk meer »

Eredienst

Een eredienst is een uiterlijke vorm van godsdienstoefening om voorouders, goden of God eer te bewijzen, waarbij rituelen en ceremoniën worden uitgevoerd, meestal door priesters of andere religieuze leiders, in aanwezigheid van een groep gelovigen.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Eredienst · Bekijk meer »

Eruptie

Kenai Schiereiland Alaska), 1990 Een eruptie of vulkaanuitbarsting is de bekendste vorm van vulkanisme.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Eruptie · Bekijk meer »

Europa (werelddeel)

Europa is het werelddeel dat zich bevindt ten westen van het werelddeel Azië en ten noorden van het werelddeel Afrika.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Europa (werelddeel) · Bekijk meer »

Evenaar (tuigage)

Door om het scharnierpunt te draaien houdt de evenaar de krachten waarmee het trekdier links en rechts trekt met elkaar in evenwicht. Een evenaar is een korte beweeglijke ijzeren stang of houten balk die twee krachten met elkaar in evenwicht houdt.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Evenaar (tuigage) · Bekijk meer »

Exarchaat Ravenna

Byzantijnse Rijk voor de herovering onder Justinianus Het exarchaat Ravenna of het exarchaat van Italië was een door de Byzantijnen beheerst deel van (Noord-)Italië van de tweede helft van de zesde eeuw tot aan 751, toen de laatste exarch ter dood werd gebracht door de Longobarden.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Exarchaat Ravenna · Bekijk meer »

Extreme weersomstandigheden van 535-536

De extreme weersomstandigheden van 535-536 waren de ernstigste en langdurigste kortetermijnperiode van afkoeling in het noordelijk halfrond in de laatste 2000 jaar.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Extreme weersomstandigheden van 535-536 · Bekijk meer »

Ezel (dier)

Twee Catalaanse ezels Een ezel op een weide Giotto di Bondone (1267-1337), Christus' Intocht in Jeruzalem Don Quichot en Sancho Panza met zijn ezel Rucio (Gustave Doré, 1863) Tafeltje dek je,... Leefgebieden van de Aziatische wilde ezel Portugese werkezel Keulen, ''Das festliche Jahr in Sitten, Gebräuchen und Festen der germanischen Völker'', 1863 De ezel (Equus africanus asinus) is een zoogdier uit de familie van de paardachtigen (Equidae).

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Ezel (dier) · Bekijk meer »

Feodalisme

Graaf Willem I van Normandie - Tapijt borduursel Piramidevoorstelling van het feodaal leenstelsel, volgens moderne opvattingen een te eenvoudige manier van denken Het feodalisme of de feodaliteit (van het Latijnse feudum of leen) is het gelaagde machts-, bestuurs- en samenlevingssysteem gebaseerd op een leenstelsel dat zich in grote delen van Europa ontwikkelde na de Val van het West-Romeinse Rijk (circa 500) tot in de nieuwe tijd (circa 1500).

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Feodalisme · Bekijk meer »

Fins

Het Fins (suomi) is een taal met ongeveer zes miljoen sprekers, die tot de Oeraalse talen behoort.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Fins · Bekijk meer »

Foederati

Foederati (meervoud van Latijn foederatus, “verbonden”) is een term die nu vooral geassocieerd wordt met de Germaanse stammen die als foederati optraden in het Romeinse Rijk in de eerste eeuwen na Chr.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Foederati · Bekijk meer »

Franken (volk)

Frankische helm uit de 7e eeuw (Germanisches Nationalmuseum, Neurenberg) De Franken (Middelnederlands: Vranke, Oudhoogduits: Francho, Oudengels: Franca, Oudnoords: Frakki) waren een federatie van reeds eerder bekende Germaanse stammen, die rond het midden van de 3e eeuw na Christus tot stand kwam.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Franken (volk) · Bekijk meer »

Frankische Burgeroorlog

De Frankische Burgeroorlog van 715 tot 718 was een gewelddadig conflict dat uitbrak na de dood van hofmeier Pepijn van Herstal op 16 december 714.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Frankische Burgeroorlog · Bekijk meer »

Frankische Rijk

Het Frankische Rijk (Latijn: Regnum Francorum, Koninkrijk der Franken, later Imperium Francorum, Keizerrijk der Franken) was een gebied dat door de Franken werd bestuurd tussen de 3e en de 10e eeuw en al snel uitgroeide tot een grootmacht.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Frankische Rijk · Bekijk meer »

Friezen

Friezen (mannelijk enkelvoud: Fries, vrouwelijk enkelvoud: Friezin of Friese) zijn de inwoners van de Nederlandse provincie Friesland of daaruit afkomstig, die zichzelf in meer of mindere mate beschouwen als onderdeel van een grotere Friestalige gemeenschap.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Friezen · Bekijk meer »

Friuli

Locatie van de historische regio Friuli Friuli (ook Frioul of Vriaul, Friulisch Friûl, Italiaans Friuli, Sloveens Furlanija) is een streek in Noordoost-Italië rond de stad Udine, gelegen tussen Venetië, de Alpen, Slovenië en de Adriatische Zee.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Friuli · Bekijk meer »

Gallaecia

Gallaecia ook bekend als Hispania Gallaecia was een Romeinse provincie die een gebied in het noordwesten van Hispania omvat (ongeveer het tegenwoordige Galicië in Spanje en noord-Portugal).

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Gallaecia · Bekijk meer »

Gallië

Gallië is de vernederlandste naam van de Latijnse benaming (Gallia) voor het westelijke gebied van Europa, dat overeenkomt met het moderne Frankrijk, België, het westen van Zwitserland, en delen van Nederland en Duitsland ten westen van de Rijn.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Gallië · Bekijk meer »

Garnizoen

Uittocht van het Spaanse garnizoen na het Beleg van Breda (1637) Garnizoen (van Oudfrans garnison: bezetting, verdedigingsuitrusting) is een militaire term voor een ongedefinieerd aantal soldaten of militaire onderdelen dat op een specifieke plaats is gestationeerd.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Garnizoen · Bekijk meer »

Géza (vorst)

Géza (ca. 945 - 1 februari 997), (mogelijk geschreven als Gyécsa in het Oud-Hongaars), was fejedelem (vorst) van de Magyaren van circa 972 tot 997.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Géza (vorst) · Bekijk meer »

Geit

De geit (Capra aegagrus hircus) is een evenhoevig zoogdier uit de familie der holhoornigen (Bovidae).

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Geit · Bekijk meer »

Gent

Gent (Frans: Gand) is de hoofdstad en grootste centrumstad van de Belgische provincie Oost-Vlaanderen en van het arrondissement Gent.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Gent · Bekijk meer »

Gepiden

Gepidia, Kortstondige maximale omvang van het Gepidische gebied 539-551 De Gepiden (ook de Latijnse vorm wordt gebruikt: Gepidae) waren een Oost-Germaans volk, verwant aan de Goten, dat vanaf in de 3e eeuw samen met de Goten invallen pleegde in de Romeinse provincie Dacia en het noordwesten in bezit nam.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Gepiden · Bekijk meer »

Germanen

Verspreiding van de vijf Germaanse hoofdgroepen in de 1e eeuw na Chr. Met de Germanen wordt een verzameling volkeren en stammen aangeduid die rond het begin van onze jaartelling een Germaanse taal spraken.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Germanen · Bekijk meer »

Gerst

Gerst (Hordeum vulgare) is een graansoort.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Gerst · Bekijk meer »

Getijdengebed

Kalenderbladzijde voor februari uit het Breviarium-Grimani. Het getijdengebed (Latijn Liturgia horarum), ook bekend als getijden, koorgebed, koorofficie, heilig officie, uren, horologium (in de oosterse en orthodoxe kerken) of breviergebed, is het dagelijkse officiële publieke gebed van de Rooms-Katholieke Kerk.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Getijdengebed · Bekijk meer »

Gewoonterecht

Gewoonterecht is recht dat gebaseerd is op gewoonten.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Gewoonterecht · Bekijk meer »

Glas in lood

Licht valt door een glas-in-loodraam. Glas in lood is een vensterraam bestaande uit stukken glas gevat in loodlijsten.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Glas in lood · Bekijk meer »

Goten

Gotisch sieraad werk.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Goten · Bekijk meer »

Gotische Oorlog (535-554)

De Gotische Oorlog (535 – 554) was een oorlog tussen de Byzantijnen en de Ostrogoten die voornamelijk in Italië werd uitgevochten, maar ook in omringende gebieden zoals Dalmatië, Sardinië en Corsica.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Gotische Oorlog (535-554) · Bekijk meer »

Gotische oorlog in Spanje (456)

De Gotische oorlog in Spanje was een militaire operatie van de Visigoten in opdracht van de West-Romeinse keizer Avitus.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Gotische oorlog in Spanje (456) · Bekijk meer »

Graaf (titel)

Officiële Nederlandse rangkronen vastgesteld in 1816 Graaf, vrouwelijk gravin, is tegenwoordig een adellijke titel maar oorspronkelijk lag er een militaire en bestuurlijke functie aan ten grondslag.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Graaf (titel) · Bekijk meer »

Graan

Verschillende granen en graanproducten Graan is de vrucht van eenzaadlobbige cultuurgewassen uit de familie van de grassen.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Graan · Bekijk meer »

Grammatica

Grammaticaboekje uit 1735. De spraakkunst, spraakleer of grammatica is binnen de theoretische taalkunde de benaming voor de studie, beschrijving en verklaring voor alles dat met de systematiek van een natuurlijke taal of kunsttaal te maken heeft.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Grammatica · Bekijk meer »

Gregoriaanse hervorming

De Gregoriaanse hervorming was de grote herstelbeweging in de Katholieke Kerk die onder leiding van het pausdom na de IJzeren eeuw werd ingezet.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Gregoriaanse hervorming · Bekijk meer »

Gregoriaanse muziek

Antifonarium met gregoriaanse muziek ''Graduale Aboense'', 14e/15e eeuw De gregoriaanse muziek is de muziek die eigen is aan de Romeinse liturgie in de Katholieke Kerk.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Gregoriaanse muziek · Bekijk meer »

Grieks

Het Grieks (Ελληvικά) is een talenfamilie van de Indo-Europese talen.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Grieks · Bekijk meer »

Grieks kruis

Grieks kruis Het Griekse kruis is een kruis met vier armen van gelijke lengte.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Grieks kruis · Bekijk meer »

Grieks vuur

manuscript van het werk ''Samenvatting van de geschiedenis'' (Grieks: Σύνοψις Ἱστοριῶν) door de laat-11e-eeuwse Griekse historicus Johannes Skylitzes (Grieks: Ἰωάννης Σκυλίτζης, soms Σκυλίτσης), Madrid. Grieks vuur (ook wel Byzantijns vuur of vloeibaar vuur genaamd) was een wapen van het Byzantijnse rijk dat, naar verluidt, rond 673 uitgevonden werd door een joodse Syrische vluchteling genaamd Kallinikos (of Callinicus) van Heliopolis.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Grieks vuur · Bekijk meer »

Groenland

Satellietopname van Groenland Boerderijen in Groenland Groenland en Denemarken Een ijsberg bij het stadje Narsaq. Groenland (Groenlands: Kalaallit Nunaat, "Land van de Groenlanders"; Deens: Grønland) is een eiland gelegen in het Noordpoolgebied en administratief behorend tot het Koninkrijk Denemarken.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Groenland · Bekijk meer »

Groente

Groente is een eetbare plant of een deel ervan.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Groente · Bekijk meer »

Groot-Moravische Rijk

Het Groot-Moravische Rijk of Groot-Moravië (Oudkerkslavisch: Велья Морава, Velija Morava, Tsjechisch: Velká Morava, Slowaaks Veľká Morava, Latijn Magna Moravia) was een Slavische staat gevestigd rondom het huidige Moravië en dankt zijn naam aan de rivier Morava.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Groot-Moravische Rijk · Bekijk meer »

Grote Volksverhuizing

Grote Volksverhuizing: Belangrijkste verhuizingstromen De Grote Volksverhuizing tussen de 4e en 5e eeuw Met Grote Volksverhuizing wordt in de geschiedenis gedoeld op het plaatsvinden van grote migratiebewegingen, onder andere het zich vestigen van meerdere vreemde stammen in het Romeinse Rijk tussen de 4e en de 6e eeuw.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Grote Volksverhuizing · Bekijk meer »

Guadalquivir

De Guadalquivir is een rivier in Andalusië (Zuid-Spanje).

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Guadalquivir · Bekijk meer »

Haakploeg

Egyptische haakploeg Ondergronder achter een tractor Een haakploeg, schuifploeg, eergetouw of zoolploeg is de oorspronkelijkste vorm van een ploeg.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Haakploeg · Bekijk meer »

Haam

Een paard met een haam in Polen Een verzameling houten hamen in Finland Een haam is een houten, vaak tweedelig halsjuk dat om de hals van een trekdier wordt geplaatst om met behulp van strengen een voertuig, landbouwwerktuig of andere last te kunnen trekken.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Haam · Bekijk meer »

Hagia Sophia

De Hagia Sophia of Ayasofya (Grieks: Ἁγία Σοφία; "Heilige Wijsheid", Turks: Ayasofya, officieel: Ayasofya-i Kebir Cami-i Şerifi: "Hagia Sophia Heilige Grote Moskee") is een voormalige christelijke, oosters-orthodoxe kathedraal, die tegenwoordig als moskee in gebruik is, in de Turkse stad Istanbul.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Hagia Sophia · Bekijk meer »

Hagiografie

Een hagiografie, heiligenleven of (heiligen)legende is de biografie van een heilige.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Hagiografie · Bekijk meer »

Handelsroute van de Varjagen naar de Grieken

De handelsroute van de Varjagen naar de Grieken was een handelsroute die vrijwel geheel over water ging en die Scandinavië, het Kievse Rijk en het Byzantijnse Rijk met elkaar verbond.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Handelsroute van de Varjagen naar de Grieken · Bekijk meer »

Harald I van Denemarken

Harald Blauwtand (Deens: Harald Blåtand, Oudnoords: Haraldr Blátönn), ook Harald de Goede of Harald Gormsson (ca. 930 - bij Wolin, 1 november 985 of 986) was koning van Denemarken.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Harald I van Denemarken · Bekijk meer »

Hasdai ibn Shaprut

Hasdai (Abu Yusuf ben Yitzhak ben Ezra) ibn Shaprut (Hebreeuws: חסדאי אבן שפרוט, Arabisch: حسداي بن شبروط; ca. 915, Jaén - ca. 970, Córdoba) was een Joodse arts, diplomaat en wetenschapper uit Al-Andalus.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Hasdai ibn Shaprut · Bekijk meer »

Hassan al-Kalbi

Hassan ibn Ali ibn Abi l-Hassan al-Kalbi (Arabisch: الحسن بن علي بن أبي الحسين الكلبي, onbekend - 964) was van 948 tot 954 emir van Sicilië.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Hassan al-Kalbi · Bekijk meer »

Haver

Haver (Avena sativa) is een eenjarige plant uit de grassenfamilie (Poaceae).

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Haver · Bekijk meer »

Heer (feodalisme)

Harold legt de eed af als heer van de graaf van Normandië, Willem de Veroveraar. (Afbeelding op Tapijt van Bayeux, 1066-1089) De heer of vrijheer, soms ook wel vrouwe of vrijvrouwe, was in de middeleeuwen de heerser over een bepaald grondgebied dat hij in bruikleen had gekregen op basis van het plaatselijk geldend feodaal leenstelsel.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Heer (feodalisme) · Bekijk meer »

Heidendom

De Noorse god Thor Heidendom of paganisme is een term die gebruikt wordt om te verwijzen naar de polytheïstische religies die inheems waren aan het Europese continent.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Heidendom · Bekijk meer »

Heilige Roomse Rijk

Het Heilige Roomse Rijk (Duits: Heiliges Römisches Reich, Italiaans: Sacro Romano Impero, Latijn: Sacrum Imperium Romanum, Frans: Saint Empire romain) was een rijk in Centraal-Europa en omringende gebieden.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Heilige Roomse Rijk · Bekijk meer »

Hendrik de Vogelaar

Hendrik I de Vogelaar (Duits: Heinrich der Vogler/der Finkler, Latijn: Henricius Auceps) (rond 876 - Memleben, 2 juli 936) was vanaf 912 hertog van Saksen en vanaf 919 tot aan zijn dood koning van Duitsland.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Hendrik de Vogelaar · Bekijk meer »

Henri Pirenne

Henri Pirenne Jean Henri Otto Lucien Marie (Henri) Pirenne (Verviers, 23 december 1862 - Ukkel, 25 oktober 1935) was een Belgisch historicus en hoogleraar.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Henri Pirenne · Bekijk meer »

Heptarchie

Angelsaksische staten Heptarchie is de term die door historici wel gebruikt werd/wordt als aanduiding van de zeven Angelsaksische koninkrijken in Engeland.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Heptarchie · Bekijk meer »

Heracliden (Byzantijnse Rijk)

De dynastie van de Herakliden leverde van 610-695 en van 705-711 de Byzantijnse keizers en tevens enkele exarchen van Carthago en Ravenna.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Heracliden (Byzantijnse Rijk) · Bekijk meer »

Herakleios

Herakleios of Heraclius (Grieks: / Hērákleios; Latijn: Flavius Heraclius Augustus), was van 5 oktober 610 tot 11 februari 641 de Oost-Romeinse, of beter gezegd Byzantijns keizer.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Herakleios · Bekijk meer »

Herendienst

Een herendienst is een dienst die een bepaalde groep personen aan een vorst of edele moet leveren.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Herendienst · Bekijk meer »

Hertog

Spotprent op Lodewijk Ernst van Brunswijk-Lüneburg-Bevern, '''hertog''' van Brunswijk-Wolfenbüttel Hertog, vrouwelijk hertogin, is een hoge adellijke titel, maar kan soms ook een (lagere) vorstelijke titel zijn, maar niet noodzakelijk met groot territoriaal belang.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Hertog · Bekijk meer »

Hertogdom Bohemen

Het hertogdom Bohemen (Tsjechisch: České knížectví, Latijn: Ducatus Bohemiæ) behoorde tot de 10e eeuw tot het Moravische Rijk, een rijk dat door het Oost-Frankische Rijk en Byzantium werd beïnvloed.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Hertogdom Bohemen · Bekijk meer »

Hertogdom Saksen (-1180)

Het middeleeuwse hertogdom Saksen bestreek grote gebieden in het noorden van het huidige Duitsland.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Hertogdom Saksen (-1180) · Bekijk meer »

Hertogdom Spoleto

Het hertogdom Spoleto bestond van 571 tot 1231.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Hertogdom Spoleto · Bekijk meer »

Hilarius van Poitiers

Hilarius van Poitiers of Sint-Hilarius (Pictavium, nu Poitiers, ca. 315 – aldaar, 1 november 367), in de toenmalige westelijke kerktaal het Latijn Hilarius Pictaviensis, was een kerkvader en kerkleraar.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Hilarius van Poitiers · Bekijk meer »

Hildebrandslied

De eerste pagina van het Hildebrandslied. Het Hildebrandslied is een Oudhoogduits epos, vermoedelijk uit de tweede helft van de 8e eeuw.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Hildebrandslied · Bekijk meer »

Hincmar van Reims

glas-in-loodraam in de basiliek van Saint-Rémi in Reims. Hincmar van Reims (ongeveer 806 - Épernay, 21 (of 23) december 882) was een Frankisch rooms-katholiek geestelijke.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Hincmar van Reims · Bekijk meer »

Hofmeier

Hofmeier (Latijn: maior domus (majordomo); mv. maiores domus; ook dux domus regiae, senior domus, praefectus aulae) was oorspronkelijk de titel van het hoofd van de huishouding aan het hof van de Germaanse koninkrijken in de vroege middeleeuwen en zou vooral in de Frankische koninkrijken van de 7e en 8e eeuw aan het hof van de Merovingen aan belang winnen.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Hofmeier · Bekijk meer »

Hoge middeleeuwen

gotisch bouwwerk Met hoge middeleeuwen, centrale middeleeuwen of volle middeleeuwen wordt door historici gewoonlijk die periode in de middeleeuwen in Europa bedoeld die duurde van ca.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Hoge middeleeuwen · Bekijk meer »

Hommage (Middeleeuwen)

Hommage (Oudfrans: homage; Latijn: homagium) of leenhulde is een ceremonie uit de middeleeuwse feodaliteit waarbij een vazal zich door een ritueel publiekelijk als man van zijn heer presenteerde.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Hommage (Middeleeuwen) · Bekijk meer »

Hongaren

De Hongaren (Hongaars: Magyarok) zijn een nationaliteit en een etniciteit in hoofdzakelijk Centraal-Europa.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Hongaren · Bekijk meer »

Horatius

Fantasieportret van Horatius, van de hand van Anton von Werner (1843-1915) Quintus Horatius Flaccus (Venusia, 8 december 65 v.Chr. - Rome, 27 november 8 v.Chr.) was een Romeins dichter.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Horatius · Bekijk meer »

Horigheid

Horigheid is een sociale, economische en bestuurlijke machtsverhouding waarbij bepaalde mensen, boeren, cijnsboeren, en lijfeigenen, gebonden waren aan het land dat ze bewerkten en aan het absolute gezag van de landbezitter.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Horigheid · Bekijk meer »

Hout

Doorgezaagde stam van een boom met inwendige hartscheuren jaarring; 2.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Hout · Bekijk meer »

Hrabanus Maurus

Alcuin (midden), biedt zijn werk aan zijn voorganger, aartsbisschop Otgar van Mainz (rechts), aan; 9e eeuw, Österreichische Nationalbibliothek, Wenen Hrabanus (of Rhabanus of Rabanus) Maurus (Mainz, circa 780 – Winkel (Rheingau), 4 februari 856) was een van de grootste geleerden van de vroege middeleeuwen.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Hrabanus Maurus · Bekijk meer »

Hugo Capet

Hugo Capet (Frans: Hugues Capet) (Dourdan, 941 – Les Juifs bij Chartres, 24 oktober 996) was koning van Frankrijk van 987 tot 996.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Hugo Capet · Bekijk meer »

Hunnen

Omvang van het Hunnenrijk met als centrum het huidige Hongarije, ca. 450 n.Chr. Attila Italië binnenvallen. De Hunnen waren een confederatie van Euraziatische nomaden, waarschijnlijk van meest Altaïsche en Oeraalse afkomst, maar later ook met Oost-Germaanse onderdanen.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Hunnen · Bekijk meer »

Hypothese

Een hypothese (van Oudgrieks: ὑπόθεσις (hypóthesis), veronderstelling) is in de empirische wetenschap een stelling die (nog) niet bewezen is, en die dient als uitgangspunt voor een experiment of voor een gerichte waarneming.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Hypothese · Bekijk meer »

Iberisch Schiereiland

Het Iberisch Schiereiland (Spaans/Portugees Península Ibérica) ook wel kortweg Iberië genoemd, is een deel van Europa dat zich ten zuiden van de Pyreneeën bevindt.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Iberisch Schiereiland · Bekijk meer »

Ibn al-Saffar

Abu al‐Qasim Ahmad ibn Abd Allah ibn Umar al‐Ghafiqī ibn al-Saffar al‐Andalusi (Córdoba, ? - Dénia, 1035), beter bekend als Ibn al-Saffar (Arabisch: ابن الصَّفَّار), was een Spaans-Arabische astronoom in Al-Andalus.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Ibn al-Saffar · Bekijk meer »

Ibrahim ibn Yaqub al-Tartushi

Ibrahim ibn Yaqub al-Tartushi, of Abraham ben Jakob, of Tartoesji, was een tiende-eeuwse sefardische joodse slavenhandelaar uit Córdoba, Andalusië of Toledo die bekend is door zijn reisverslagen.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Ibrahim ibn Yaqub al-Tartushi · Bekijk meer »

Iconoclasme

Vernietiging van beelden in Zurich in 1524 Iconoclasme (ook beeldenstorm) is het verzet tegen de verering van iconen, waarbij om ideologische redenen beelden verwijderd of vernietigd worden.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Iconoclasme · Bekijk meer »

IJskap

Satellietopname van de Antarctische ijskap. Een ijskap is een koepelvormige, aaneengesloten ijsmassa van grote omvang.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en IJskap · Bekijk meer »

IJsland

IJsland (IJslands: Ísland) is een eilandstaat ten noordwesten van het Europese vasteland.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en IJsland · Bekijk meer »

Inflatie

Inflatie in de wereld (cijfers uit 2019) Inflatie in de Eurozone sedert 1991 Waarom verdampt je spaargeld? - Universiteit van Nederland Een inflatie is een waardevermindering van het geld en treedt op wanneer sprake is van een algemene prijsstijging van goederen en diensten in een markteconomie.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Inflatie · Bekijk meer »

Insulaire kunst

Christus is te zien op een troon Insulaire kunst, ook wel bekend als de Hiberno-Saksische stijl, is een kunstrichting die gevolgd werd op de Britse eilanden na de Romeinse tijd.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Insulaire kunst · Bekijk meer »

Interval (muziek)

In de muziek is een interval de muzikale afstand tussen twee tonen.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Interval (muziek) · Bekijk meer »

Invasie

Een invasie (Latijn: invadere.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Invasie · Bekijk meer »

Isidorus van Sevilla

Isidorus van Sevilla (Cartagena, 560 - Sevilla, 4 april 636), ook wel Isidoor genoemd, was aartsbisschop van Sevilla en encyclopedieschrijver.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Isidorus van Sevilla · Bekijk meer »

Islam

Wassende maan en ster. De islam (Arabisch: اسلام(islām) of الإسلام(al-islām), Nederlands: onderwerping of overgave) is een monotheïstische godsdienst en een van de drie grote(re) zogenoemde abrahamitische religies.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Islam · Bekijk meer »

Islamitische architectuur

De term islamitische architectuur of islamitische bouwkunst wordt gebruikt om de architectuur aan te duiden van gebouwen die een relatie hebben met de islam of die voortkomen uit de islamitische cultuur.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Islamitische architectuur · Bekijk meer »

Islamitische kunst

Islamitische kunst is kunst die veelal door moslims gemaakt wordt en een islamitisch thema kent.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Islamitische kunst · Bekijk meer »

Islamitische veroveringen

ibadieten De islamitische veroveringen zijn alle geslaagde veldtochten onder leiding van de islamitische profeet Mohammed en zijn opvolgers, de kaliefen, van 622 (de hidjra) tot de afschaffing van het laatste, Ottomaanse kalifaat in 1924.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Islamitische veroveringen · Bekijk meer »

Jaarmarkt

Jaarmarkt in Parijs, begin 15e eeuw Nederlanden, 17e eeuw Batavia, 1930 Een jaarmarkt is een, vaak uit de middeleeuwen daterende, jaarlijks terugkerende markt; oorspronkelijk bedoeld voor de verhandeling van vee, grondstoffen en goederen.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Jaarmarkt · Bekijk meer »

Jeruzalem

Jeruzalem in de 1e eeuw na Chr. 1949–1967, Jeruzalem met de grenslijn van 1947http://www.mfa.gov.il/mfa/aboutisrael/maps/pages www.mfa.gov.il. https://web.archive.org/web/20221130234338/http://www.mfa.gov.il/mfa/aboutisrael/maps/pages Gearchiveerd op 30 november 2022. Groene Lijn, (de wapenstilstandsgrens van 1949) Groene Lijn, daarbij Palestijns Oost-Jeruzalem en Israëlische nederzettingen insluitend Oost-Jeruzalem (2008) met de Israëlische Westoeverbarrière op de achtergrond Jeruzalem (Hebreeuws: ירושלים Jeroesjalajim, Arabisch: القدس al-Qoeds, Ottomaans: Kudüs, Aramees: ܐܽܘܪܶܫܠܶܝܡ) is een van de oudste doorlopend bewoonde steden ter wereld.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Jeruzalem · Bekijk meer »

Joegoslavië

Joegoslavië was tussen 1918 en 2003 de naam van meerdere opeenvolgende staten in Zuid-Europa op de Balkan.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Joegoslavië · Bekijk meer »

Johannes I Tzimiskes

Johannes I Tzimiskes (Grieks: Ιωάννης Α΄ Τζιμισκής, Iōannēs I Tzimiskēs) (Constantinopel, 924 - aldaar, 10 januari 976) was van 11 december 969 tot 10 januari 976 keizer van het Byzantijnse Rijk.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Johannes I Tzimiskes · Bekijk meer »

Johannes Scotus

De afbeelding van Johannes Scotus zoals hij tot 1993 op Ierse bankbiljetten stond Johannes Scotus (ca. 800-877), bijgenaamd Eriugena (dit komt van Eriu, de Keltische benaming voor zijn geboorteland Ierland), wordt de 'eerste vader van de scholastiek' of de 'Karel de Grote van de scholastieke filosofie' genoemd, omdat hij - zoals Karel de Grote aan het begin van de Middeleeuwen monarchie en hiërarchie wist te verenigen - aan het begin van de scholastiek reeds een totaalbeeld had van wat pas later geleidelijk aan uitgewerkt zou worden.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Johannes Scotus · Bekijk meer »

John Julius Norwich

John Julius Cooper, 2nd Viscount Norwich CVO (15 september 1929 - 1 juni 2018), beter bekend als John Julius Norwich was een Brits historicus, schrijver, televisiepersoonlijkheid en lid van het Hogerhuis.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en John Julius Norwich · Bekijk meer »

Julius Caesar

Gaius Julius Caesar (Latijnse uitspraak:; Latijn: C·IVLIVS·C·F·C·N·CAESAR, of Gaius Iulius Gaii filius Gaii nepos Caesar; na 42 v.Chr. IMP·C·IVLIVS·CAESAR·DIVVS, of Imperator Gaius Iulius Caesar divus) (Rome, 12 of 13 juli ± 100 v.Chr. - aldaar, Idus van maart (15 maart) 44 v.Chr.) was een Romeins politicus, generaal en schrijver.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Julius Caesar · Bekijk meer »

Justinianus I

Flavius Petrus Sabbatius Iustinianus (Tauresium, 482Norwich (1989), blz. 190/483 - Constantinopel, 14 november 565), bekend als Justinianus I de Grote (Grieks: Φλάβιος Πέτρος Σαββάτιος Ιουστινιανός, Ioustinianos; Nederlands, verouderd: Justiniaan), was Romeins keizer van Byzantium van 1 augustus 527 tot 13 november 565.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Justinianus I · Bekijk meer »

Juten (volk)

Donkerrode kleur: Jutland Nederzetting van Juten (rood) in wat ooit Romeins Britannia was; 6e eeuw Algemeen wordt aangenomen dat de Juten (Latijn Iuti, Iutæ, Oudnoords Jotar, Oudengels Yte, Eotas) een Germaans volk vertegenwoordigen uit het huidige Jutland (Latijn Iutum), een geografisch gebied dat zich ooit uitstrekte over het westen van Denemarken en een deel van de Noord-Friese kust.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Juten (volk) · Bekijk meer »

Kalief

Een kalief (Arabisch: خليفة chalifa: opvolger, plaatsvervanger, rentmeester) staat aan het hoofd van een kalifaat.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Kalief · Bekijk meer »

Kalifaat Córdoba

Het interieur van de Grote Moskee van Córdoba, de Mezquita, is een van de bekendste voorbeelden van de islamitische architectuur van de Spaanse Omajjaden-dynastie Het kalifaat Córdoba bestond tussen 929 en 1031.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Kalifaat Córdoba · Bekijk meer »

Kalifaat van de Abbasiden

Het kalifaat van de Abbasiden was een islamitisch rijk, geregeerd door de Abbasiden-dynastie die regeerde van 750 tot 1258. De hoofdstad van het rijk was eerst Koefa en later Bagdad, Samarra en Ar-Raqqah. Aan het hoofd van het rijk stond de kalief, die de wereldlijke leider was. De Abbasiden namen vrijwel het hele kalifaat van de Omajjaden over, die tot 750 vanuit Damascus heersten. De Omajjaden behielden echter Al-Andalus en hergroepeerden zich in 756 uiteindelijk tot het emiraat Córdoba, later kalifaat Córdoba, dat tot 1031 standhield.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Kalifaat van de Abbasiden · Bekijk meer »

Kalifaat van de Fatimiden

Het kalifaat van de Fatimiden (of ook wel het kalifaat van de Isma'ilieten) was een in Noord-Afrika regerende dynastie van de 10e eeuw tot de 12e eeuw.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Kalifaat van de Fatimiden · Bekijk meer »

Kan (titel)

Een kan, khan of chan (Turks: han) is een titel voor vooral een Mongoolse of Turkse leider die heerst over een kanaat.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Kan (titel) · Bekijk meer »

Kanaat van Roes

Kanaat van Roes (Oekraïens: Руський каганат, Roeśkyj kahanat; Russisch: Русский каганат; Roesski kaganat; Wit-Russisch: руская каганат; Roeskaja kaganat) is de naam gegeven aan een hypothetische staat die zou hebben bestaan tijdens een slecht gedocumenteerde periode in de geschiedenis van Oost-Europa in de 9e eeuw (circa 830 tot 890).

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Kanaat van Roes · Bekijk meer »

Karel de Grote

De buste van Karel de Grote, een geïdealiseerd portret van de keizer uit de 14e eeuw. Het is te bezichtigen in de Schatkamer van de Dom van Aken. Karel de Grote (Duits: Karl der Große; Frans en Engels: Charlemagne; Latijn: Carolus Magnus of Karolus Magnus) (waarschijnlijk 2 april 747 of 748Vgl., Das Geburtsdatum Karls des Großen, in Francia 1 (1973), pp.,, Neue Überlegungen zum Geburtsdatum Karls des Großen, in Francia 19 (1992), pp.. Werner pleit voor 747 als zijn geboortejaar, Becher voor 748. In het oudere onderzoek werd 742 vaak als geboortejaar genomen, maar in het recentere onderzoek neigt men meer naar 747/48, vgl., Charlemagne: The Formation of a European Identity, Cambridge, 2008, p.. – Aken, 28 januari 814), afkomstig uit het geslacht der Karolingen, was vanaf 9 oktober 768 koning der FrankenAnnales Regni Francorum 768 (.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Karel de Grote · Bekijk meer »

Karel de Kale

Karel de Kale (Frans: Charles le Chauve) (Frankfurt am Main, 13 juni 823 – Avrieux, Savoye, 6 oktober 877), koning van West-Francië (840/843-877), tot keizer gekroond van het Heilige Roomse Rijk (875-877) als Karel II, met de grenzen van zijn land vastgesteld door het Verdrag van Verdun in 843, was de jongste zoon van keizer Lodewijk de Vrome en zijn tweede vrouw Judith van Beieren, en dus kleinzoon van Karel de Grote.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Karel de Kale · Bekijk meer »

Karel Martel

Karel Martel (Herstal of Andenne(?), 23 augustus 689 – Quierzy, 22 oktober 741) was hofmeier van het Frankische Rijk.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Karel Martel · Bekijk meer »

Karolingen

De drie grote rijken rond 800, het Byzantijnse Rijk, het Arabische Rijk en het Karolingische Rijk. De Karolingen (Frans: Carolingiens, Duits: Karolinger) waren een dynastie die het Frankische Rijk regeerde van de 8e tot de 10e eeuw.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Karolingen · Bekijk meer »

Karolingische bouwkunst

Poortgebouw van de Abdij van Lorsch Sint-Ursmaruskerk in Lobbes Interieur van de paltskapel in de Dom van Aken Grondplan van de paltskapel in Aken De Karolingische bouwkunst (of Karolingische architectuur) is de bouwkunst die behoort tot de periode van de Karolingische renaissance.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Karolingische bouwkunst · Bekijk meer »

Karolingische kunst

Karolingische rijk 768-811 Met Karolingische kunst worden kunst en kunstvoorwerpen in West-Europa bedoeld uit de achtste en negende eeuw.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Karolingische kunst · Bekijk meer »

Kaspische Zee

De Kaspische Zee (Perzisch: دریای مازندران; Daryâ-ye Mâzandarân; "Zee van Mazandaran", Russisch: Каспийское море; Kaspiejskoje more) is een groot, door land omsloten zoutmeer op de grens van Europa en Azië.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Kaspische Zee · Bekijk meer »

Kathedraalschool

De ''Katedralskole'' van Trondheim, de oudste school van Noorwegen (1152), tegenwoordig een normale middelbare school Een kathedraalschool is een van oorsprong Latijnse school die verbonden was aan het domkapittel van een kathedraal.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Kathedraalschool · Bekijk meer »

Kaukasus (gebergte)

De Kaukasus (Russisch: Кавказ; Kavkaz, Georgisch: კავკასიონი; Kavkasioni, Azerbeidzjaans: Qafqaz, Armeens: Փոքր Կովկաս) is een hooggebergte in Eurazië tussen de Zwarte Zee en de Kaspische Zee in het gelijknamige gebied.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Kaukasus (gebergte) · Bekijk meer »

Keerploeg

rondgaande keerploeg: 1. ploegboom 2. driepuntsophanging voor tractor 3. diepteregelaar 4. kouter 5. beitel 6. schaar 7. rister of strijkbord Wentelbare keerploeg uit ca 1960 De keerploeg was een belangrijke verbetering op landbouwgebied na de vele eeuwen lang gebruikte haakploeg.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Keerploeg · Bekijk meer »

Keizer

keizer Otto I (962) Keizer is de hoogste vorstelijke titel en staat voor de heerser waaraan alle andere wereldlijke vorsten ondergeschikt zijn.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Keizer · Bekijk meer »

Keizer Hendrik VII

Hendrik VII van Luxemburg (Valenciennes, 12 juli 1274 - Buonconvento (bij Siena), 24 augustus 1313) was graaf van Luxemburg van 1288 tot 1310.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Keizer Hendrik VII · Bekijk meer »

Kelten

Gebieden waar thans nog een Keltische taal wordt gesproken De Kelten waren volkeren en stammen die gedurende het millennium voor het begin van de jaartelling en de eeuwen daarna een Keltische taal spraken.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Kelten · Bekijk meer »

Kerkelijke Staat

De Kerkelijke Staat of de Pauselijke Staat behoorde tot de belangrijkste historische staten van Italië vanaf het midden van de 8e eeuw.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Kerkelijke Staat · Bekijk meer »

Kerkmuziek

Het Antwerps Kathedraalkoor Nieuwe Kerk Amsterdam Onder kerkmuziek verstaat men muziek, die geschreven is met het oog op gebruik ervan in de kerkelijke liturgie.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Kerkmuziek · Bekijk meer »

Keulen (stad)

Keulen (Duits: Köln, Ripuarisch: Kölle) is een stadsdistrict (kreisfreie Stadt) en metropool in Duitsland, in de deelstaat Noordrijn-Westfalen, gelegen aan de Rijn, ten noorden van Bonn en ten zuiden van Neuss en Düsseldorf.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Keulen (stad) · Bekijk meer »

Kiev

Kiev of Kyiv (Oekraïens: Київ Kyjiv, ˈkɪjiu̯; Russisch: Киев Kiëv, ˈkʲijɪf) is de hoofdstad en grootste stad van Oekraïne, en telde tijdens de volkstelling van 1 oktober 2019, 2.960.340 inwoners.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Kiev · Bekijk meer »

Kievse Rijk

Het Kievse Rijk (Russisch: Киевская Русь; Belarussisch: Кіеўская Русь; Oekraïens: Київська Русь) is een vroegmiddeleeuwse voorloper van het huidige Rusland, Oekraïne en Belarus en had als centrum de stad Kiev.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Kievse Rijk · Bekijk meer »

Klassieke oudheid

90px De klassieke oudheid of Grieks-Romeinse oudheid is een periode, die in het algemeen wordt aangehouden in de geschiedschrijving van de westerse wereld.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Klassieke oudheid · Bekijk meer »

Koning (titel)

De kroon van Denemarken, het ambtsteken van een koning. Koning is na keizer de hoogste vorstelijke titel.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Koning (titel) · Bekijk meer »

Koning van Duitsland

Het Duitse koningschap bestond van 911 tot 1806.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Koning van Duitsland · Bekijk meer »

Koninklijke Brill NV

Oude Rijn 33, Leiden (Brill 1883-1985) De drukkerij en zetterij in 1973 Koninklijke Brill NV, lange tijd bekend onder de naam E.J. Brill (van Evert Jan Brill, die het bedrijf leidde tussen 1848 en 1871), is een Nederlandse uitgeverij.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Koninklijke Brill NV · Bekijk meer »

Koninkrijk Asturië

Het koninkrijk Asturië (Latijn: Regnum Asturorum) was een koninkrijk op het Iberisch Schiereiland dat gesticht werd in 718 door Visigotische edelen onder leiding van Don Pelayo.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Koninkrijk Asturië · Bekijk meer »

Koninkrijk Bourgondië

Anastasius I Het koninkrijk Bourgondië (Latijn: Regnum Burgundiae) is de benaming voor verschillende koninkrijken van het Oost-Germaanse volk van de Bourgondiërs.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Koninkrijk Bourgondië · Bekijk meer »

Koninkrijk Bourgondië (533-843)

Het voormalige Bourgondische Koninkrijk binnen het Frankische Rijk bij de deling in 843 Bourgondië was vanaf 534 tot in de achtste eeuw een onderkoninkrijk binnen het grote Frankische Rijk.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Koninkrijk Bourgondië (533-843) · Bekijk meer »

Koninkrijk Dalriada

Pictisch. Dunadd Dalriada, Dál Riata of Dalriata was de naam van het Gaelische koninkrijk dat volgens de overlevering in 498, 22 jaar na de val van het Romeinse Rijk in 476, in een onrustige periode, werd gesticht onder leiding van Fergus Mór mac Eirc.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Koninkrijk Dalriada · Bekijk meer »

Koninkrijk East Anglia

East Anglia (Nederland, verouderd: Oost-Anglië) was een van de traditionele zeven Angelsaksische koninkrijken in Engeland, die gezamenlijk wel de heptarchie worden genoemd.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Koninkrijk East Anglia · Bekijk meer »

Koninkrijk Engeland

Het koninkrijk Engeland was, van 927 tot 1707, een soevereine staat ten noordwesten van continentaal Europa.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Koninkrijk Engeland · Bekijk meer »

Koninkrijk Kent

Het Koninkrijk Kent (Oudengels: Cantaware Rīce, Latijn: Cantia Regnum) was een van de koninkrijken van het Angelsaksische Engeland, en wordt gerekend onder de heptarchie.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Koninkrijk Kent · Bekijk meer »

Koninkrijk Mercia

granaat uit de schat van Staffordshire, gevonden bij Lichfield, het kerkelijk centrum van Mercia Zilveren penny van koning Offa (757-793) ''Offa's Dyke'', de door koning Offa aangelegde verdedigingswal en -gracht tegen de Welsh, bij Clun Het koninkrijk Mercia (Oudengels: Mierce rice, "grensvolk") was een Angelsaksisch koninkrijk in Engeland, dat deel uitmaakte van de heptarchie.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Koninkrijk Mercia · Bekijk meer »

Koninkrijk Northumbria

Het koninkrijk Northumbria (Nederlands: Northumbrië) was een van de belangrijkere Angelsaksische koninkrijken in het Engeland van voor Willem de Veroveraar.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Koninkrijk Northumbria · Bekijk meer »

Koninkrijk Schotland

Het Koninkrijk Schotland Het koninkrijk Schotland (Schots-Gaelisch: Rìoghachd na h-Alba, Schots: Kinrick o Scotland) was een staat in West-Europa die bestond uit het noordelijke deel van het eiland Groot-Brittannië, het huidige Schotland.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Koninkrijk Schotland · Bekijk meer »

Koninkrijk Sussex

Het Koninkrijk Sussex of Koninkrijk der Zuid-Saksen (Oudengels: Sūþseaxna rīce) was een Saksische kolonie en later onafhankelijk koninkrijk van de Saksen, op de zuidkust van Engeland.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Koninkrijk Sussex · Bekijk meer »

Koninkrijk Wessex

De koninkrijken van Groot-Brittannië rond het jaar 800 Ethelwulf in een 13e-eeuws manuscript Alfred de Grote op een contemporaine munt Het koninkrijk Wessex of koninkrijk der West-Saksen (Oudengels: Westseaxna rīce) was een Angelsaksisch koninkrijk van de West-Saksen, in Zuidwest-Engeland, vanaf de 6e eeuw, tot de opkomst van een verenigde Engelse staat in de 10e eeuw, onder de Wessex-dynastie.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Koninkrijk Wessex · Bekijk meer »

Kwart (muziek)

2c2 2d1 Een kwart (van Latijn: quartus, de vierde) is in de muziektheorie het interval in een diatonische toonladder tussen een eerste toon en de daarboven liggende vierde.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Kwart (muziek) · Bekijk meer »

Kwint

2g2 2f1 Een kwint (van Latijn: quintus, de vijfde) is in de muziektheorie het interval in een diatonische toonladder tussen een eerste toon en de daarboven liggende vijfde.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Kwint · Bekijk meer »

La Niña

Voorwaarden voor het ontstaan van La Niña La Niña (Spaans voor het meisje) is een periode van een aantal maanden waarin het weer in grote delen van de wereld afwijkt van het gemiddelde.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en La Niña · Bekijk meer »

Latijn

Latijn (Lingua Latina) is een Italische taal die oorspronkelijk werd gesproken door de Latijnen, onder wie ook het bekendste Latijnse volk, de Romeinen.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Latijn · Bekijk meer »

Leen (feodalisme)

Kaart van Ukkel met het leengoed van Roetaert (N167), uit 1741In het ancien régime was een leen bezit van de leenheer gegeven in bruikleen aan de leenman.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Leen (feodalisme) · Bekijk meer »

Leif Eriksson

Een standbeeld van Leif Eriksson Leif Eriksson (Oudnoords: Leifr Eiríksson; c. 970 - c. 1020) was een IJslandse ontdekkingsreiziger die wordt beschouwd als de eerste Europeaan die, bijna 500 jaar eerder dan Christoffel Columbus, voet zette op Noord-Amerikaanse grond (met uitzondering van Groenland).

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Leif Eriksson · Bekijk meer »

Leo III van Byzantium

Leo III (ca. 675 - 18 juni 741), bijgenaamd de Isauriër (Grieks: Λέων Γ′ ὁ Ἰσαυρός, Leon III. ho Isaurós), was keizer van Byzantium van 717 tot 741.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Leo III van Byzantium · Bekijk meer »

Leo Lucassen

Leonardus Antonius Christoffel Jacobus (Leo) Lucassen (Meijel, 25 juli 1959) is een Nederlandse historicus.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Leo Lucassen · Bekijk meer »

Leovigild

F. Corral, 1750-53). Leovigild, Liuvigild, Leuvigild of Leogild (rond 525 – Toledo, 21 april 586) was van 569 tot zijn overlijden koning van het Visigotische koninkrijk, dat in zijn tijd het grootste deel van het moderne Spanje besloeg.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Leovigild · Bekijk meer »

Lincoln (Engeland)

Lincoln is een district met de officiële titel van city, in Engeland.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Lincoln (Engeland) · Bekijk meer »

Lindisfarne

Lindisfarne, ook Holy Island, is een getijdeneiland voor de noordoostelijke kust van Engeland, ter hoogte van Berwick-upon-Tweed, en de naam van een klooster (priorij) en kasteel op dit eiland.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Lindisfarne · Bekijk meer »

Liturgie

Liturgie is het geheel van voorgeschreven gebeden, ceremoniën en handelingen die een eredienst uitmaken.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Liturgie · Bekijk meer »

Liudolfingen

Een stamboom van de Liodolfingen. De Liodolfingen (Liudolfingers), meestal Ottonen genoemd, waren een Saksisch hertogelijk geslacht en een Duitse koningsdynastie, die het Duitse Rijk meer dan een eeuw regeerde (919-1024).

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Liudolfingen · Bekijk meer »

Lodewijk de Duitser

Lodewijk de Duitser (806 — Frankfurt am Main, 28 september 876), ook bekend als Lodewijk II of Lodewijk de Beier, was een kleinzoon van Karel de Grote en de derde zoon van de opvolgende Frankische keizer Lodewijk de Vrome en zijn eerste vrouw, Ermengarde van Haspengouw.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Lodewijk de Duitser · Bekijk meer »

Lodewijk de Vrome

Bij het streven naar 'gematigdheid' deed Lodewijk de Vrome ook regelmatig boete. Lodewijk de Vrome (Chasseneuil bij Poitiers, 778 – Ingelheim am Rhein, 20 juni 840), ook wel de Eerlijke en de Joviale, was de koning van Aquitanië vanaf 781.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Lodewijk de Vrome · Bekijk meer »

Londen

Londen (Engels: London) is de hoofdstad en grootste stad van zowel Engeland als het Verenigd Koninkrijk.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Londen · Bekijk meer »

Longobarden

De Longobarden (ook Langobarden, waarmee verwezen werd naar een hun toegeschreven lange baardgroei, of Lombarden, wat een latere aanpassing is aan hun veel latere woongebied Lombardije) waren een Germaans volk dat oorspronkelijk in Scandinavië woonachtig was.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Longobarden · Bekijk meer »

Longobardische Rijk

Het Longobardische Rijk (ook wel Langobardische Rijk; Longobardisch: Langbardland; Latijn: Langobardia) was een door de Oost-Germaanse volksstam der Longobarden gesticht koninkrijk op het Italisch schiereiland van 568 tot 774.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Longobardische Rijk · Bekijk meer »

Lotharius I

Karolingische denier van Lotharius I, geslagen in Dorestad ná 850 n.Chr. Lotharius I (Aquitanië, 795 - Prüm, 29 september 855) was de oudste zoon van Lodewijk de Vrome en Ermengarde van Haspengouw, en Rooms-keizer van 817 tot 855.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Lotharius I · Bekijk meer »

Lotharius II

Lotharius II (ca. 835 - bij Piacenza, 8 augustus 869) was koning van het koninkrijk Lotharingen.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Lotharius II · Bekijk meer »

Maastricht

Sint-Servaas Maastricht (uitspraak:; Limburgs: Mestreech /məsˈtʁeːç/; Waals: Måstraik of Li Trai) is een stad en gemeente in het zuiden van Nederland.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Maastricht · Bekijk meer »

Mainz

Mainz (Nederlands, verouderd, Ments; Frans: Mayence) is de hoofdstad en grootste stad van de Duitse deelstaat Rijnland-Palts (Rheinland-Pfalz).

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Mainz · Bekijk meer »

Marcellinus Comes

Marcellinus Comes (gestorven c. 534) was een Latijnse kroniekschrijver in het Oost-Romeinse Rijk.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Marcellinus Comes · Bekijk meer »

Marcus Tullius Cicero

Marcus Tullius Cicero (Latijnse uitspraak) (Arpinum, 3 januari 106 v.Chr. – Caieta, 7 december 43 v.Chr.) was een Romeins redenaar, politicus, advocaat en filosoof.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Marcus Tullius Cicero · Bekijk meer »

Marktrecht

marktkruis Marktrecht was vanaf de Middeleeuwen het recht om jaar-, week- of dagmarkten te houden.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Marktrecht · Bekijk meer »

Maslama al-Majrati

Abu al-Qasim Maslama ibn Ahmad al-Majriti (Arabisch: أبو القاسممسلمة بن أحمد المجريطي) (Madrid, ca. 950 - Córdoba, 1007) was een Arabische astronoom, wiskundige uit Al-Andalus.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Maslama al-Majrati · Bekijk meer »

Mauricius

Flavius Mauricius Tiberius Augustus, vaak Mauricius Tiberius genoemd (Grieks: Φλάβιος Μαυρίκιος Τιβέριος Αύγουστος; Armeens: Մաւրիկ, Moriek; Arabissos (Cappadocië), 539 - Chalkedon, november 602), ook bekend als Maurikios of Mauritius, was keizer van het Byzantijnse Keizerrijk van 582 tot 602.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Mauricius · Bekijk meer »

Mayke de Jong

Mayke de Jong (Amsterdam, 13 oktober 1950) is een Nederlands hoogleraar middeleeuwse geschiedenis aan de Universiteit Utrecht.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Mayke de Jong · Bekijk meer »

Mediëvistiek

Les Très Riches Heures'' van de hertog van Berry, miniatuur door de gebroeders Van Limburg (ca. 1412-1416). Jacob van Maerlant, ''Der naturen bloeme'', de eerste encyclopedie in de volkstaal (ca. 1270). Mediëvistiek (in de oorspronkelijke spelling mediaevistiek) is de verzamelnaam voor alle wetenschappen die zich bezighouden met de middeleeuwen.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Mediëvistiek · Bekijk meer »

Medina-Sidonia

Medina-Sidonia is een gemeente in de Spaanse provincie Cádiz in de regio Andalusië met een oppervlakte van 487 km².

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Medina-Sidonia · Bekijk meer »

Meetkunde

Een vrouw onderwijst studenten in de meetkunde. In de middeleeuwen was het ongewoon dat een vrouw afgebeeld werd als lerares, vooral omdat de afgebeelde studenten waarschijnlijk monniken zijn. Het is mogelijk dat de vrouw een personificatie van de meetkunde is. De meetkunde, ook wel geometrie (van Oudgrieks: γεωμετρία, γῆ "aarde", μέτρον "maat"), het "meten van de aarde", is het onderdeel van de wiskunde, dat zich bezighoudt met het bepalen van afmetingen, vormen, de relatieve positie van figuren en de eigenschappen van die figuren en van de ruimte waarin ze geplaatst zijn.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Meetkunde · Bekijk meer »

Merovingen

Ontwikkeling van het Frankische Rijk, 481-814 De Merovingen (Frans: Mérovingiens, Duits: Merowinger) waren een dynastie van Frankische koningen, die over een regelmatig veranderend gebied in delen van het huidige Nederland, België, Luxemburg, Frankrijk en Duitsland regeerden van de 5e tot in de 8e eeuw.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Merovingen · Bekijk meer »

Mezquita

De Mezquita is de kathedraal van Córdoba in Spanje.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Mezquita · Bekijk meer »

Middeleeuwen

Mainzer Dom vanuit het zuidwesten De middeleeuwen (letterlijk tussenliggende eeuwen) (ca. 500 tot ca. 1500) vormen, in de historiografische indeling of periodisering van de geschiedenis van Europa, de periode tussen de klassieke oudheid en de vroegmoderne tijd.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Middeleeuwen · Bekijk meer »

Middeleeuws klimaatoptimum

De middeleeuwse warme periode was een regionaal fenomeen. De wereldwijde temperatuur was niet hoger dan gemiddeld. Het middeleeuws klimaatoptimum, ook wel bekend als de middeleeuwse zomer of de middeleeuwse warme periode (MWP), is een periode ten tijde van de hoge middeleeuwen met een significant hogere temperatuur dan de voorafgaande en navolgende perioden.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Middeleeuws klimaatoptimum · Bekijk meer »

Middellandse Zee

De Middellandse Zee is gelegen tussen Zuid-Europa, Zuidwest-Azië en Noord-Afrika.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Middellandse Zee · Bekijk meer »

Midden-Francië

Het Middenrijk, Midden-Francië of het Rijk van Lotharius (Latijn: Francia Media of regnum quondam Hlotharii) was het deel van het Karolingische rijk dat aan Lotharius I († 855) werd toegedeeld na de dood van zijn vader Lodewijk de Vrome († 840), die bij overlijden drie zonen had.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Midden-Francië · Bekijk meer »

Midlands (Engeland)

De Midlands (groen) tussen Noord-Engeland (blauw) en Zuid-Engeland (geel) De Midlands (in het Engels ook wel English Midlands genoemd, "het Engelse middenland") is een traditionele regio van Engeland.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Midlands (Engeland) · Bekijk meer »

Milaan (stad)

Milaan (Italiaans: Milano, West-Lombardisch: Milan) is de tweede stad van Italië en de belangrijkste stad van Noord-Italië.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Milaan (stad) · Bekijk meer »

Moerom

Moerom (Russisch: Муром; Oudnoors: Moramar) is een stad in Rusland, behorend tot de Gouden Ring, ten oosten van Moskou in de oblast Vladimir.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Moerom · Bekijk meer »

Moesië

Positie van Moesië (inferior en superior) in het Romeinse Rijk Moesië (uitspraak: Meuzië; Latijn: Moesia) was een provincia in het Romeinse Rijk.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Moesië · Bekijk meer »

Moessa bin Noessair

Moessa bin Noessair Moessa bin Noessair (640-716) (Arabisch: موسى بن نصير) was een Arabische gouverneur over de Omajjadische provincie van Ifriqiya onder heerschappij van Kalief Al-Walid I. Hij was ook degene die de verovering van het Visigotische Rijk op het Iberisch schiereiland initieerde door Tariq ibn Zijad erheen te sturen en zo bekend werd als "veroveraar van al-Andalus en van de Maghreb".

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Moessa bin Noessair · Bekijk meer »

Mohammed

Mohammed (Arabisch: مُحَمَّد بِن عَبد الله, volledige Arabische naam: Moehammad ibn 'Abd Allah ibn 'Abd al-Moettalib ibn Hasjim ibn 'Abd Manaf al-Koeraisji ibn Kielaab ibn Moerra ibn Ka'b ibn Loe'ay ibn Ghalib ibn Fahr) (Mekka, ca. 570 – Medina, 8 juni 632), was een Arabische religiestichter en wordt door moslims en bahá'ís beschouwd als profeet en boodschapper van God.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Mohammed · Bekijk meer »

Monofonie

Monofonie (uit het Oudgrieks: μόνος (monos), alleen en φωνή (phōnē), klank, geluid, stem) of eenstemmigheid is het klinken van slechts een toon tegelijk.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Monofonie · Bekijk meer »

Moslim

Verspreiding van moslims over de wereld per land in 2014 salat verrichten in een moskee Moslimjongens in islamitische dracht Een moslim (Arabisch: مسلم, moeslim, Perzisch: مسلمان, Turks: müslüman) is letterlijk: iemand die zich overgeeft, waarbij gedoeld wordt op de overgave aan God (Arabisch: الله, Allah).

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Moslim · Bekijk meer »

Mozarabische kunststijl

kloosterkerk van San Miguel de Escalada Santiago de Peñalba Beatus van Facundus: Het oordeel over Babylon De Spaanse christenen onder Moorse overheersing, ook wel Mozaraben genoemd, ontwikkelden in de 9e tot de 12e eeuw een eigen kunststijl zowel in de architectuur als de beeldhouwkunst, de ivoorsnijkunst en de handschriftversieringen.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Mozarabische kunststijl · Bekijk meer »

Muildier/muilezel

Muilezel Een muildier (ook, zij het minder gebruikelijk, muilpaard geheten) is een kruising tussen een paardenmerrie (Equus caballus) en een ezelhengst (Equus asinus).

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Muildier/muilezel · Bekijk meer »

Munt (betaalmiddel)

Lydische munt uit de tijd van koning Kroisos (ca. 550 v.Chr.) met 'protomos' (voorstuk) van een leeuw en een stier Chinees muntgeld uit verschillende perioden Vorm om Chinees muntgeld mee te gieten uit de Han-dynastie (ca. 200 v.Chr. - 200 na Chr.) Syracuse, ca. 415-405 v.Chr. Beide zijden van de munt zijn gesigneerd door de kunstenaars die het stempel sneden, respectievelijk Eumenos en Eukleidas Munt van Alexander de Grote, met geïdealiseerd portret Tetradrachme van koning Antimachus I van Bactrië met realistisch portret, ca. 185-170 v.Chr. Lincolnshire, een zogeheten barbaarse imitatie van de tetradrachme van Philippus II van Macedonië Ibiza, circa 200 v.Chr. Claudius (41 - 54 n.Chr.), geslagen in wat nu Beiroet is Klassieke denarius met realistisch, expressief portret van keizer Septimius Severus uit 193 Indo-Griekse koning Heliokles II (circa 90 v.Chr.). Vierkante munten komen vooral in India voor Gupta-dynastie, op een gouden munt Perzië (439-457) Denarius van Hilderik, koning der Vandalen (523-530), een zogenaamde barbaarse imitatie van de Romeinse denarius Engelse zilveren 'sceatta' (ca. 710 - 760 n.Chr.). Op de voorzijde een gestileerd gezicht met baard, op de keerzijde twee menselijke figuren die een kruis flankeren Eduard III, 1354 Zilveren scudo van paus Innocentius XI uit 1684 Gouden twintigfrankstuk, België, 1871 Duitse 2-euro-munt met randschrift Een munt (als collectivum: kleingeld of muntgeld) is een stuk materie, veelal metaal, dat als geld gebruikt wordt, gewoonlijk in de vorm van een schijfje.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Munt (betaalmiddel) · Bekijk meer »

Muur van Hadrianus

Kaart met de Muur van Hadrianus en de latere Muur van Antoninus (klik voor groter beeld). Stukken van de muur bij Greenhead en langs de wandelroute, maar verder zijn grote stukken opgeofferd om de stenen te gebruiken voor gebouwen in de buurt. Fort Corstopitum Fort van Housesteads Mijlkasteel 37 De Muur van Hadrianus (Latijn: Vallum Aelium, Engels: Hadrian's Wall) werd gebouwd onder Hadrianus, keizer van Rome van 117 tot 138 na Chr.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Muur van Hadrianus · Bekijk meer »

Muziek

Muziek of toonkunst is de kunstzinnige schikking en combinatie van de klanken van muziekinstrumenten en de menselijke stem om schoonheid van vorm dan wel uitdrukking van emotie te bereiken.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Muziek · Bekijk meer »

Muzieknotatie

Muzieknotatie of notenschrift is een systeem van tekens dat gebruikt wordt om muziek op papier (of tegenwoordig ook op beeldschermen) vast te leggen, om later gelezen en ten gehore gebracht te worden.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Muzieknotatie · Bekijk meer »

Nabije Oosten

Midden-Oosten Het Nabije Oosten is een term die soms wordt gebruikt door archeologen, geografen en historici en in mindere mate door journalisten en verslaggevers om te verwijzen naar Zuidwest-Azië.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Nabije Oosten · Bekijk meer »

Napoleon Bonaparte

Napoleon Bonaparte (Ajaccio, 15 augustus 1769 – Sint-Helena, 5 mei 1821), gedoopt als Napoleone di Buonaparte, was een Frans generaal en dictator tijdens de laatste regeringen van de Franse Revolutie.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Napoleon Bonaparte · Bekijk meer »

Narbonne

Narbonne (Narbona in het Occitaans) is een stad in het zuiden van Frankrijk, in het departement Aude.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Narbonne · Bekijk meer »

Nederlanden

De Lage Landen vanuit de ruimte gezien De Nederlanden of de Lage Landen is een regio in Noordwest-Europa die ongeveer overeenkomt met de huidige Benelux (België, Nederland en Luxemburg) en de Franse departementen Nord, Pas-de-Calais, het graafschap Artesië en Picardië ten noorden van de Somme.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Nederlanden · Bekijk meer »

Nederlands Openluchtmuseum

Geen beschrijving.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Nederlands Openluchtmuseum · Bekijk meer »

Neume

Een neume (Grieks νεῦμα (neuma), wenk of gebaar) is het basiselement van Westerse en Oosterse muzieknotatie, zoals deze bestond vóórdat de notatie met notenbalk ontstond.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Neume · Bekijk meer »

Neustrië

Neustrië (nieuw land) was het noordwestelijke deel van het Frankische Rijk.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Neustrië · Bekijk meer »

Noord-Afrika

Noord-Afrika Noord-Afrika is het gedeelte van het Afrikaanse continent ten noorden van de Sahara.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Noord-Afrika · Bekijk meer »

Noord-Amerika

Kaart: The World Factbook CIA Satellietafbeelding van Noord-Amerika Noord-Amerika is een continent dat volledig op het noordelijk halfrond ligt en bijna volledig binnen het westelijk halfrond.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Noord-Amerika · Bekijk meer »

Noordzee

De Noordzee is een randzee van de Atlantische Oceaan in het noordwesten van Europa.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Noordzee · Bekijk meer »

Norman Davies

Norman Davies in 2018 Ivor Norman Richard Davies (Bolton, Lancashire, 8 juni 1939) is professor en Fellow of the British Academy en een Brits historicus van Welshe afkomst.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Norman Davies · Bekijk meer »

Normandië

Normandië (Frans: Normandie, Normandisch: Nourmaundie) is een historische Franse provincie, die bestaat uit Hoog-Normandië (Frans: Haute-Normandie) aan de benedenloop van de Seine, waar de Pont de Normandie de rivier de Seine overspant en het westelijker gelegen Laag-Normandië (Frans: Basse-Normandie) inclusief het schiereiland Cotentin.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Normandië · Bekijk meer »

Normandische verovering van Engeland

Het tapijt van Bayeux verbeeldt de Slag bij Hastings en de oorzaken daarvan. De Normandische verovering van Engeland begon in 1066 met de invasie en bezetting van het koninkrijk Engeland door een leger van Normandische, Bretonse, Vlaamse en Franse soldaten onder leiding van Willem II van Normandië, de latere Willem de Veroveraar.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Normandische verovering van Engeland · Bekijk meer »

Octaaf (muziek)

Een octaaf op een klavier 2c3 2c1 Een octaaf (van Latijn: octavus, de achtste) is in de muziektheorie het interval in een diatonische toonladder tussen een eerste toon en de daarboven liggende achtste.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Octaaf (muziek) · Bekijk meer »

Odoaker

Odoaker (435 — Ravenna, 15 maart 493) was de eerste barbaarse koning van Italië, nadat hij Romulus Augustulus, een van de laatste keizers van het West-Romeinse Rijk, had onttroond.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Odoaker · Bekijk meer »

Oecumenisch patriarchaat van Constantinopel

Het Oecumenisch patriarchaat van Constantinopel (Grieks: Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως, Oikoumenikó Patriarkheío Kōnstantinoupóleōs, Turks: Rum Ortodoks Patrikhanesi) ook Kerk van Constantinopel, behoort tot de oosters-orthodoxe kerken.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Oecumenisch patriarchaat van Constantinopel · Bekijk meer »

Oekraïne

Oekraïne (Oekraïens: Україна) is een land in Oost-Europa met 44,32 miljoen inwoners met als hoofdstad Kiev (Kyiv).

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Oekraïne · Bekijk meer »

Oethman ibn Affan

Oethman ibn Affan, ook wel Othman, Uthmaan of Osman genoemd, (Arabisch: عثمان بن عفان) (Taif, ca. 577 – Medina, 656) wordt door de soennieten beschouwd als de derde kalief van het islamitisch rijk en een van de vier 'rechtgeleide kaliefen'. Oethman was een van de metgezellen en de schoonzoon van Mohammed. Na de dood van Omar ibn al-Chattab regeerde hij ruim 12 jaar over het Arabische Rijk van 644 tot 656 en is hij daarmee onder de vier rechtgeleide kaliefen de langstregerende kalief. Hij was een alim en een hafiz. Oethman ibn Affan is een van de schrijvers die de openbaringen hebben opgetekend voor de Koran en volgens de soennitische traditie is hij een van de tien moslims waarvan getuigd werd dat zij voor het Paradijs zijn bestemd.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Oethman ibn Affan · Bekijk meer »

Offa

Offa, zoals afgebeeld in een 13e-eeuws manuscript Offa was van 757 tot zijn dood in juli 796 koning van Mercia.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Offa · Bekijk meer »

Offensief (militair)

Een offensief is een operatie waarin militaire kracht gebruikt wordt om gebied te bezetten, vijandelijke strijdkrachten uit te schakelen of een ander strategisch, operationeel of tactisch doel te bereiken.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Offensief (militair) · Bekijk meer »

Olijfolie

Olijfolie Olijfolie is een plantaardige olie die door persing uit olijven, de vruchten van de olijfboom, wordt gewonnen.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Olijfolie · Bekijk meer »

Omajjaden

De Omajjaden (of Omayyaden, Oemayyaden, Umayyaden, Banu Umayya) waren een dynastie die van 661 tot 750 het Islamitisch Kalifaat regeerde.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Omajjaden · Bekijk meer »

Oost-Frankische Rijk

Het Oost-Frankische Rijk (Latijn: regnum francorum orientalium), Oost-Francië (Latijn: francia orientalis) of Oost-Frankenland, was een vroeg-middeleeuws koninkrijk in Centraal-Europa.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Oost-Frankische Rijk · Bekijk meer »

Oosters-orthodoxe kerken

''Constantijn de Grote'', mozaïek in de Hagia Sophia, ca. 1000 De oosters-orthodoxe kerk, officieel de orthodoxe katholieke kerk genoemd, is een stroming binnen het christendom die zichzelf beschouwt als directe voortzetting van de 'ene, heilige, katholieke en apostolische' kerk.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Oosters-orthodoxe kerken · Bekijk meer »

Oostzee

De Oostzee of Baltische Zee is een randzee van de Atlantische Oceaan die ruwweg tussen Zweden, Finland, Polen, Duitsland, Denemarken, Rusland en de Baltische staten ligt.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Oostzee · Bekijk meer »

Orale traditie

Een traditionele verhalenverteller (''manaschi'') in Kirgizië Orale traditie, mondelinge traditie of mondelinge overlevering is het mondeling doorgeven van verhalen van de ene op de andere generatie.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Orale traditie · Bekijk meer »

Orde van Cluny

De Orde van Cluny is een benedictijnse kloosterorde die tussen 900 en 1200 grote invloed had op de politieke situatie en religieuze leven in West-Europa.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Orde van Cluny · Bekijk meer »

Organum

Een organum is een middeleeuwse vorm van meerstemmige zang van de negende tot de dertiende eeuw.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Organum · Bekijk meer »

Os (rund)

Ossenwagen, India Een os als rijdier Een os is een gecastreerd mannelijk rund (stier).

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Os (rund) · Bekijk meer »

Oslo

Oslo is de hoofdstad en grootste stad van Noorwegen.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Oslo · Bekijk meer »

Ostrogoten

De Ostrogoten (Ostragoten, Oostgoten) vormden samen met de Visigoten de twee hoofdgroepen waarin de (Oost-)Germaanse stam der Goten zich splitste.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Ostrogoten · Bekijk meer »

Ostrogotische Rijk

Het Ostrogotische Rijk was het rijk dat het Germaanse volk der Ostrogoten in Italië stichtte en een kortstondig bestaan kende tussen 493 en 553.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Ostrogotische Rijk · Bekijk meer »

Oudkerkslavisch

Oudkerkslavisch (словѣньскъ ѩзыкъ, slověnĭskŭ językŭ) (ook Oudbulgaars genoemd) is de oudste Slavische schrijftaal.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Oudkerkslavisch · Bekijk meer »

Overproductie

Overproductie is een fenomeen in de economie dat zich voordoet wanneer de vraag het aanbod niet kan volgen.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Overproductie · Bekijk meer »

Paard (dier)

Het paard (Equus ferus caballus) is een gedomesticeerd hoefdier uit de orde der onevenhoevigen, en de familie der paardachtigen (Equidae).

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Paard (dier) · Bekijk meer »

Palermo (stad)

Palermo (Siciliaans: Palermu) is de hoofdstad van de autonome regio Sicilië, op het gelijknamige eiland dat zuidelijk van de laars van Italië ligt.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Palermo (stad) · Bekijk meer »

Paltskapel (Aken)

Exterieur Animatie van de koningspalts in Aken De Paltskapel is het oudste deel van de Dom van Aken en werd gebouwd in 796.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Paltskapel (Aken) · Bekijk meer »

Pannonische Vlakte

Donau-Tisza kanaal in het Servische deel van de Pannonische vlakte biogeografische regio's van Europa De Pannonische Vlakte De Pannonische Vlakte of Karpatenbekken is een grote vlakte in centraal/zuidoost Europa die ontstond toen in het Plioceen de Pannonische Zee opdroogde.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Pannonische Vlakte · Bekijk meer »

Parijs

De Eiffeltoren, met op de achtergrond de wolkenkrabbers van zakendistrict La Défense Parijs (Frans: Paris) is de hoofdstad en regeringszetel van Frankrijk.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Parijs · Bekijk meer »

Patronage

Patronage is de sociaal ongelijke betrekking waarbij de hogergeplaatste of patroon (beschermheer, begunstiger) gunsten verleent aan een lagergeplaatste (cliënt, beschermeling) in ruil voor eerbetoon, trouw of diensten.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Patronage · Bekijk meer »

Paulus Diaconus

Paulus Diaconus (ook wel Casinensis, Levita, of Warnefrid genoemd c. 728 – 799/800) is een van de eerste 'Germaanse' historici.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Paulus Diaconus · Bekijk meer »

Paus Gregorius I

De heilige Gregorius (Rome, ca. 540 - aldaar, 12 maart 604), bijgenaamd de Grote, was de 64e paus van de Katholieke Kerk.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Paus Gregorius I · Bekijk meer »

Paus Leo I

Leo I de Grote (Toscane, 400 - Rome, 10 november 461) was de 45ste paus van de Rooms-Katholieke Kerk, is de eerste paus wiens levensloop duidelijk bekend is en over wie informatie bewaard is gebleven.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Paus Leo I · Bekijk meer »

Paus Leo III

Leo III (Rome, geboortedatum onbekend - sterfplaats onbekend, 12 juni 816) was paus van 26 december 795 tot zijn dood in 816.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Paus Leo III · Bekijk meer »

Paus Silvester II

Silvester II, voor zijn verkiezing Gerbert van Aurillac (Saint-Simon (Cantal), Auvergne, ca. 946 – Rome, 12 mei 1003), was paus van 999 tot zijn dood in 1003.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Paus Silvester II · Bekijk meer »

Paus Vitalianus

Vitalianus (Segni, geboortedatum onbekend - sterfplaats onbekend, 27 januari 672) was paus van 30 juli 657 tot aan zijn dood in 672.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Paus Vitalianus · Bekijk meer »

Pavia (stad)

Pavia is een stad in de Italiaanse regio Lombardije.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Pavia (stad) · Bekijk meer »

Pepijn de Korte

Pepijn (of Pippijn) (Jupille-sur-Meuse, 714 – Saint-Denis, 24 september 768Annales Necrologici Prumienses, in (ed.), Monumenta Germaniae Historica, Scriptores, XIII, Hannover, 1881, p. 219, (ed.), Obituaires de la province de Sens, I.1, Parijs, 1902, p. (Abbaye de Saint-Denis),, Notice sur le plus ancien obituaire de l’abbaye de Saint-Germain des Prés, in Notices et documents publiés pour la société de l’histoire de France, Parijs, 1884, p., Annales Mettenses 768, in (ed.), Monumenta Germaniae Historica, Scriptores, I, Hannover, 1826, p. 335.), de Korte of de Jongere genaamd, was vanaf 741 hofmeier en vanaf 751 tot zijn dood de eerste koning der Franken uit het Karolingische huis.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Pepijn de Korte · Bekijk meer »

Pepijn van Herstal

Pepijn II van Herstal (Herstal, ca. 635 – Jupille-sur-Meuse, 16 december 714), bekend onder de bijnamen de Jonge, de Middelste of de Dikke, was een Frankische hofmeier.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Pepijn van Herstal · Bekijk meer »

Pepijn van Landen

Pepijn I van Landen of de Oudere Frans:Pépin le-Vieux (ca. 580 – 21 februari 639/640 (?)) was van 623 tot 629 en vanaf 639 hofmeier van het Frankische koninkrijk Austrasië onder de Merovingische koningen Chlotharius II, Dagobert I en Sigibert III.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Pepijn van Landen · Bekijk meer »

Pepiniden

kronieken van monnik Fredegar De Pepiniden of Pippiniden zijn een dynastie van Frankische edelen uit Austrasië, ten tijde van de laatste Merovingische koningen, die vadsige koningen genoemd werden.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Pepiniden · Bekijk meer »

Pesach

Pesach (Hebreeuws: פסח – afgeleid van 'sloeg over': Pasach) is een van de belangrijkste feesten in het jodendom.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Pesach · Bekijk meer »

Pest van Justinianus

De Pest van Justinianus was een pandemie, die het Oost-Romeinse of Byzantijnse Rijk in de jaren 541-543 na Christus trof.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Pest van Justinianus · Bekijk meer »

Peter Frankopan

Peter Frankopan (22 maart 1971) is een Brits historicus en is aan de Universiteit van Oxford.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Peter Frankopan · Bekijk meer »

Peter Hoppenbrouwers

P.C.M. (Peter) Hoppenbrouwers (Zundert, 11 juli 1954 – 16 oktober 2023) was een Nederlands historicus.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Peter Hoppenbrouwers · Bekijk meer »

Peter Raedts

P.G.J.M. (Peter) Raedts (Heerlen, 1 november 1948 – Utrecht, 27 februari 2021) was een Nederlands historicus.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Peter Raedts · Bekijk meer »

Petrus

Jezus roept Simon (Petrus) en Andreas (Duccio di Buoninsegna). Jezus laat Petrus over het water lopen (François Boucher). Jezus geeft de sleutels aan Petrus (fresco van Pietro Perugino in de Sixtijnse Kapel). Rubens). Bourgondisch schilderij uit ca. 1520 Een engel verlost Petrus van zijn handboeien (Bernardo Strozzi). “Domine, quo vadis?” (Annibale Carracci) “Tu es Petrus” in de Sint-Pietersbasiliek te Rome Het visioen van de heilige Petrus Nolascus met de gekruisigde apostel Petrus (Francisco Zurbarán) Arnolfo di Cambio (13e eeuw) in de Sint-Pietersbasiliek Troon van Petrus in de Sint-Pietersbasiliek Petrus (Grieks: Πέτρος, Petros, "(grote) steen", "rots") (Galilea - Rome (?), ca. 64) was volgens het Nieuwe Testament een van de twaalf apostelen van Jezus en leiders in het vroege christendom.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Petrus · Bekijk meer »

Petsjenegen

De Petsjenegen (ook wel Patzinaken) waren een confederatie van Turkse clans die in het Byzantijnse leger dienden.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Petsjenegen · Bekijk meer »

Picten

Replica van een Klasse 2 steen: ''Hilton of Cadboll Stone'' op de originele locatie; delen van het origineel zijn in het Museum of Scotland. De Picten waren een confederatie van stammen die ten tijde van late ijzertijd en de vroege middeleeuwen in het oosten en het noorden van Schotland leefden.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Picten · Bekijk meer »

Pirenne-these

De Pirenne-these is de stelling van de Belgische historicus Henri Pirenne die zegt, ter verklaring van het grote verschil tussen oudheid en middeleeuwen, dat de culturele eenheid en het economisch systeem rond de Middellandse Zee niet door de volksverhuizingen werden verstoord in de 5e eeuw, maar pas twee eeuwen later door de Arabische veroveringen.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Pirenne-these · Bekijk meer »

Piri Reis

Standbeeld van Piri Re'is Wereldkaart door Piri Re'is Piri Reis (volledige naam Hadji Muhiddin Piri Ibn Hadji Mehmed) was een Ottomaans zeevaarder, navigator en cartograaf.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Piri Reis · Bekijk meer »

Plinius de Oudere

Gaius Plinius Secundus maior (Como, in 23 of 24 na Chr. - nabij Stabiae, 25 augustus 79), bijgenaamd maior, ofwel de Oudere, ter onderscheiding van zijn gelijknamige neef Plinius de Jongere, was een Romeins militair, letterkundige en amateur-wetenschapper.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Plinius de Oudere · Bekijk meer »

Plundering van Rome (410)

Plundering van Rome door de Visigoten op 24 augustus 410 door JN Sylvestre 1890 De Plundering van Rome vond plaats op 24 augustus 410.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Plundering van Rome (410) · Bekijk meer »

Plundering van Rome (846)

De Plundering van Rome door de Arabieren vond plaats in 846.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Plundering van Rome (846) · Bekijk meer »

Poëtische Edda

De Poëtische Edda (ook Oude Edda) is een verzameling liederen uit het middeleeuwse IJsland, bestaande uit een verzameling godenliederen met mythologische inhoud, meer bepaald verwijzend naar de Noordse mythologie, en een verzameling heldenliederen met vooral epische inhoud, die naar historische contexten verwijzen.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Poëtische Edda · Bekijk meer »

Polatsk

Polatsk (Wit-Russisch: Полацк; Russisch: Полоцк, Polotsk) is een stad in Wit-Rusland, gelegen aan de Westelijke Dvina.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Polatsk · Bekijk meer »

Polychromie

Polychromie (van het Griekse polus (veel) en chrōma (kleur)) is de toepassing van meerdere kleuren in de kunst.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Polychromie · Bekijk meer »

Polyfonie

Polyfonie (uit het Oudgrieks: πολύς (polus), veel en φωνή (phōnē), klank, stem) is in de muziek gecomponeerde meerstemmigheid: het klinken van meerdere melodieën tegelijkertijd.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Polyfonie · Bekijk meer »

Praag

Praag (Tsjechisch) is de hoofdstad en grootste stad van de Centraal-Europese republiek Tsjechië.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Praag · Bekijk meer »

Priesterkoor

priesterkoor van een kruiskerk Koor met daar omheen een kooromgang: Sint-Willibrorduskerk te Antwerpen Het koor, priesterkoor of hoogkoor is in de westerse architectuur de ruimte in een kerkgebouw waar zich het hoogaltaar bevindt.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Priesterkoor · Bekijk meer »

Primaatschap van Petrus

Christus overhandigt de sleutels aan Petrus Met het Primaatschap van Petrus wordt binnen de Rooms-Katholieke Kerk het leerstuk bedoeld, volgens welk de bisschop van Rome (de paus) de opvolger en plaatsbekleder is van de apostel Petrus.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Primaatschap van Petrus · Bekijk meer »

Procopius

Procopius van Caesarea (Latijn: Procopius Caesarensis, Oudgrieks: Προκόπιος ο Καισαρεύς) (Caesarea, kort voor 500 - Constantinopel, na 562) was een prominent Byzantijns geschiedkundige, wetenschapper, juridisch adviseur en letterkundige, die leefde onder de regering van keizer Justinianus I. Procopius vergezelde de belangrijkste generaal van zijn tijd, Belisarius, in een aantal van de oorlogen van keizer Justinianus I. Daardoor was hij deelnemer aan en ooggetuige van heel wat belangrijke gebeurtenissen in het eerste deel van de 6e eeuw.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Procopius · Bekijk meer »

Provence (Frankrijk)

De verdeling van de historische provincie over huidige departementen De Provence is een gebied in het zuidoosten van Frankrijk.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Provence (Frankrijk) · Bekijk meer »

Pruisen (volk)

De vestigingsgebieden van de Baltische stammen rond 1200; (Oude) Pruisen in lichtgroen. De (Oude) Pruisen - ter onderscheiding van de latere Pruisen worden ze als Pruzzen aangeduid - waren een Baltisch volk dat het gebied ten zuidoosten van de Oostzee bewoonde, tussen de monding van de Wisła en het Koerse Haf.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Pruisen (volk) · Bekijk meer »

Pyxis (Grieks aardewerk)

Een pyxis is een bepaalde variant van het Oud-Grieks aardewerk.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Pyxis (Grieks aardewerk) · Bekijk meer »

Quadrivium

Luca della Robbia (1437-1439), met rekenkunde en meetkunde. Het quadrivium (Latijn voor "viersprong") was het tweede en laatste deel van de zeven vrije kunsten, de middeleeuwse opleiding aan de universiteit.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Quadrivium · Bekijk meer »

Quentovic

Quentovic was in de vroege middeleeuwen van de 7de tot de 9de eeuw een belangrijke handelshaven in het noorden van Frankrijk.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Quentovic · Bekijk meer »

Rastislav

Rastislav was heerser van Moravië van 846 - 870?.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Rastislav · Bekijk meer »

Ravenna (stad)

| |- | | Ravenna is een stad in het noordoosten van Italië.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Ravenna (stad) · Bekijk meer »

Rædwald van East Anglia

Rædwald (gest. ca. 624) was koning van het Angelsaksische koninkrijk East Anglia gedurende het eerste kwart van de 7e eeuw.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Rædwald van East Anglia · Bekijk meer »

Reccared I

Bekering van Reccared I, schilderij van Muñoz Degrain Reccared I was koning van het Visigotische Rijk in Spanje van 586 tot 601.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Reccared I · Bekijk meer »

Recceswinth

Recceswinth (gestorven: 1 september 672) was vanaf 20 januari 649, eerst als medekoning van zijn vader Chindaswinth, en vanaf 653 tot aan zijn dood in 672 koning van het Visigotische Rijk.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Recceswinth · Bekijk meer »

Rechiar

Rechiar (of Rechir I; in Galicisch, Requiario) was koning van de Sueven in Galicië (Spanje), tussen 448 en 456.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Rechiar · Bekijk meer »

Regalia

Regalia is een Latijn meervoudswoord (plurale tantum) waarmee bepaalde uiterlijke symbolen van het keizer- of koningschap wordt aangeduid, oorspronkelijk de officiële kleding.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Regalia · Bekijk meer »

Regula Benedicti

Benedictus van Nursia. De Regula Benedicti (Latijn voor Regel van Benedictus) is een verzameling voorschriften voor het leven in een Rooms-Katholieke kloosterorde (kloosterregel) verzameld en op papier gezet door de monnik Benedictus van Nursia in de zesde eeuw, om te gelden in het klooster dat hij onder leiding van de kerk had gesticht, de Abdij van Monte Cassino.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Regula Benedicti · Bekijk meer »

Rekenen

detail van Allegorie van de rekenkundedoor Laurent de La Hyre Rekenen in groep 3 van de basisschool Met rekenen, aritmetica, cijferkunst, rekenkunde wordt een aantal bewerkingen, ook wel operaties genoemd, aangeduid die op getallen worden uitgevoerd.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Rekenen · Bekijk meer »

Relikwie

Klooster Sint-Gabriël in Hekendorp Utrecht) Maastrichtse Heiligdomsvaart, ca. 1460) Schedelreliekhouder Johannes de Doper in de Sint-Baafskathedraal in Gent Echtheidsverklaring van relieken Relikwieën of relieken (Latijn: reliquiae) zijn overblijfselen die binnen bepaalde religies vereerd worden.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Relikwie · Bekijk meer »

Renaissance van de twaalfde eeuw

Kruisgang Abdij van Moissac (1059-1131) Crypte Kathedraal van Canterbury (begin 12e eeuw) Palermo (ca. 1160) Emaille uit Limoges (ca. 1180-90) Evangeliarium van Hendrik de Leeuw (12e eeuw) De renaissance van de twaalfde eeuw was een culturele bloeiperiode tijdens de hoge middeleeuwen die gekenmerkt werd door veranderingen op velerlei gebied.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Renaissance van de twaalfde eeuw · Bekijk meer »

Republiek Amalfi

De republiek Amalfi of ook wel het hertogdom Amalfi (Italiaans: Repubblica di Amalfi of Ducato di Amalfi), in de Campanische stad Amalfi, was een van de maritieme republieken die Italië heeft gehad.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Republiek Amalfi · Bekijk meer »

Republiek Venetië

De Doorluchtige Republiek Venetië was een staat in Noordoost-Italië, met Venetië als hoofdstad.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Republiek Venetië · Bekijk meer »

Retorica

Quintilianus uit 1493 Retorica (Oudgriekse woord ῥήτωρ, rhêtôr, spreker, leraar; oude Nederlandse spelling rhetorica met rh-), letterlijk redenaarskunst, of welsprekendheid, is de kunst van het spreken in het openbaar.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Retorica · Bekijk meer »

Rhône (rivier)

De Rhône (Latijn: Rhodanus) (Franse uitspraak) is een rivier in Zwitserland en Frankrijk.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Rhône (rivier) · Bekijk meer »

Rijk der Chazaren

Het Rijk der Chazaren (Turks: Hazar İmparatorluğu) was een rijk dat gevormd werd door een Turks nomadenvolk dat de steppen van Centraal-Azië en de noordkant van de Zwarte Zee beheerste van de zevende tot de tiende eeuw.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Rijk der Chazaren · Bekijk meer »

Rijn

Bordje bij Lai da Tuma, Surselva, Graubünden, Zwitserland waar de Rijn begint. De plaquette houdt het op 1320 kilometer Rijnlengte als gevolg van een schrijffouthttp://www.waarmaarraar.nl/pages/re/51418/De_Rijn_is_korter_dan_gedacht_.html De Rijn is korter dan gedacht op Waarmaarraar.nl Voor-Rijn, Oberalpgebergte Tussen Ilanz en Chur Tussen Balzers en Trübbach Waterval in de Rijn bij Schaffhausen Bij Bazel Van Eltville tot aan Bingen Rijn bij Assmannshausen (gem. Rüdesheim am Rhein) Loreley Rijn bij Düsseldorf De Boven-Rijn bij Spijk Het Bijlandsch Kanaal bij Tolkamer Het Bijlandsch Kanaal bij Millingen aan de Rijn De Rijn van Walsum en Orsoy (vooraan beneden) tot Düsseldorf, Duitsland. De Rijn (Duits: Rhein, Frans: Rhin, in het Nederlands vroeger ook: Rhijn) is met 1232 kilometer een van de langste rivieren van Europa.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Rijn · Bekijk meer »

Rijnoversteek

De Rijn bij de Loreley De Rijnoversteek door een gemengde groep 'barbaren' waaronder de Vandalen, Alanen en Sueben (of Sueven) wordt traditioneel gedateerd op de laatste dag van het jaar 406 (31 december 406).

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Rijnoversteek · Bekijk meer »

Rjoerikovo gorodisjtsje

Rjoerikovo gorodisjtsje (Russisch: Рюриково городище, "Fort van Rurik"), in het Oudnoords bekend als Hólmgarðr ofwel Holmgard, is een archeologische site 2 km ten zuiden van het centrum van Novgorod, bij de monding van de Volchov in het Ilmenmeer.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Rjoerikovo gorodisjtsje · Bekijk meer »

Roderik

Roderik (Spaans Rodrigo, overleden tussen 19 en 26 juli 711) was de laatste koning van de Visigoten in Spanje.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Roderik · Bekijk meer »

Roes (volk)

De Roes (Oudrussisch: Русь; Grieks: Ῥῶς) waren een vroeg-middeleeuwse groep mensen die hun naam gaven aan onder andere het moderne Rusland en Wit-Rusland en de historische benaming Roethenië.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Roes (volk) · Bekijk meer »

Rogge (graan)

Rogge (Secale cereale) is een kruisbevruchtende graansoort die net als de overige granen behoort tot de grassenfamilie.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Rogge (graan) · Bekijk meer »

Rollo

Rollo de Noorman (ca. 846 – 933), later gedoopt als Robert, was een Viking en de eerste Hertog van Normandië.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Rollo · Bekijk meer »

Rome (stad)

Rome (Italiaans: Roma) is de hoofdstad van Italië en het bestuurlijk centrum van de regio Lazio en de Città Metropolitana di Roma Capitale (voorheen de provincie Rome).

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Rome (stad) · Bekijk meer »

Romeins recht

Het Romeins recht heeft zich ontwikkeld over een periode van meer dan 2.500 jaar vanaf ca 550 v. Chr.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Romeins recht · Bekijk meer »

Romeinse architectuur

Pantheon in Rome De Romeinse architectuur wordt vooral gekenmerkt door technische hoogstandjes.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Romeinse architectuur · Bekijk meer »

Romeinse burgeroorlogen

Er waren verscheidene Romeinse burgeroorlogen, vooral tijdens de late republiek.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Romeinse burgeroorlogen · Bekijk meer »

Romeinse religie

podium, ruime portico. Herculaneum, vóór 79 n.Chr. De geschiedenis van de Romeinse religie gaat terug tot het vroege 1e millennium v.Chr., maar neemt pas aan het begin van de 3e eeuw v.Chr.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Romeinse religie · Bekijk meer »

Romeinse villa

Voorbeeld van een Romeinse villa Een Romeinse villa is een woningtype uit het Romeinse Rijk.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Romeinse villa · Bekijk meer »

Romulus Augustulus

Flavius Romulus Augustus, beter bekend als Romulus Augustulus (ca. 461 - na 476, mogelijk rond 500 nog in leven), wordt beschouwd als de laatste keizer van het West-Romeinse Rijk.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Romulus Augustulus · Bekijk meer »

Rosamond McKitterick

Rosamond Deborah McKitterick (Chesterfield, 31 mei 1949) is een Brits historica en mediëvist.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Rosamond McKitterick · Bekijk meer »

Rotskoepel

Rotskoepel op de Tempelberg/Haram al-Sharif De eerste foto van de Rotskoepel, 1842–44 De Rotskoepel (Arabisch: مسجد قبة الصخرة, Masjid Qubbat As-Sakhrah, Hebreeuws: כיפת הסלע, Kipat Hasela), soms de Rotskoepelmoskee genoemd, is een islamitisch schrijn op de Tempelberg/Haram al-Sharif in de Oude Stad (Jeruzalem).

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Rotskoepel · Bekijk meer »

Rouen

Kathedraal van Rouen Winkelstraat met Kathedraal in Rouen Rouen (Nederlands, verouderd: Rouaan of Rowaan, Latijn: Rotomagus) is de hoofdstad van de regio Normandië en het departement Seine-Maritime.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Rouen · Bekijk meer »

Ruriken

Ruriken De Ruriken of Rurikiden is een Russische dynastie die eind 9e eeuw door Rurik is gesticht.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Ruriken · Bekijk meer »

Rusland

Rusland (Russisch: Росси́я, Rossija), officieel ook de Russische Federatie (Russisch: Росси́йская Федера́ция, Rossijskaja Federatsija), is een land dat geografisch gedeeltelijk gelegen is in Europa (Europees Rusland) en gedeeltelijk in Azië.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Rusland · Bekijk meer »

Saksen (volk)

Elbe (geel) Met het begrip Saksen (Latijn: Saxones, Oudengels: Seaxe, Oudsaksisch: Sahson, Nederduits: Sassen, Duits Sachsen) worden bevolkingsstammen aangeduid die zich tijdens de late Romeinse tijd en de vroege middeleeuwen op een gebied bevonden dat aan de Noordzee en Oostzee lag, in het noorden van wat nu Nederland en Duitsland is, tot aan het Duitse middelgebergte.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Saksen (volk) · Bekijk meer »

Saksenoorlogen

De Saksenoorlogen (772–804) zijn een reeks oorlogen tussen het Frankische rijk van Karel de Grote en de Saksen.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Saksenoorlogen · Bekijk meer »

Santa Maria de Ripoll

Het Klooster van Santa Maria de Ripoll is een benedictijner klooster, gebouwd in Romaanse stijl, in de stad Ripoll in de Spaanse autonome gemeenschap Catalonië.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Santa Maria de Ripoll · Bekijk meer »

Sassaniden

De dynastie van de Sassaniden (Perzisch: ساسانیان), ook Sassanieden en Sasaniden, was het koningshuis in het Perzische rijk van 224 tot 651 n.Chr.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Sassaniden · Bekijk meer »

Scandinavië

Rood: Noorwegen, Zweden, Denemarken.Oranje: Finland, IJsland, Faeröereilanden. Satellietopname van Noorwegen, Zweden en Finland in de winter Typisch Scandinavische huizen in Noorwegen Kaart uit Scandinavië uit 1539, de Carta Marina van Olaus Magnus. Scandinavië is de naam waarmee een gebied in het noorden van Europa wordt aangeduid.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Scandinavië · Bekijk meer »

Schaap (dier)

Lammeren Soay Een wit en een zwart schaap Drents heideschaap Barbados Blackbelly-schaap Schapenmarkt Ede, 1963 Groningen, in de gevel van Astraat 1 (hoek Lage der A) Het schaap (Ovis orientalis aries) is een evenhoevig zoogdier, dat door de mens is gedomesticeerd uit de moeflon (Ovis orientalis) om onder andere wol te leveren.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Schaap (dier) · Bekijk meer »

Schroefpers

Schroefpers van een goudsmid. Schema van een schroefpers Een schroefpers (Engels: screw press, Frans: balancier) is een machinepers bestaand uit een stevige, vaak hoefijzervormige houder met een gat met schroefdraad bovenaan en een T-vormig stuk met schroefdraad wat in het gat van de houder geplaatst is.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Schroefpers · Bekijk meer »

Sedentarisme

Sedentarisme of sendentarisering (Latijn: sedere, zitten) is een levenswijze die wordt bepaald door het verblijf op dezelfde plaats.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Sedentarisme · Bekijk meer »

Seeg

Seeg is een plaats in de Duitse deelstaat Beieren, en maakt deel uit van het Landkreis Ostallgäu.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Seeg · Bekijk meer »

Seine

De Seine is een rivier in Frankrijk.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Seine · Bekijk meer »

Septimanië

Septimanië is een historische landstreek in Zuid-Frankrijk, tussen Carcassonne, Nîmes en Perpignan; de grenzen volgden grofweg die van de Romeinse provincie Gallia Narbonensis en van de voormalige regio Languedoc-Roussillon (met uitzondering van het departement Lozère en het noordelijke deel van het departement Gard).

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Septimanië · Bekijk meer »

Sequens (gregoriaans)

Graduale van koning John Albert. De sequens, sequentia of sequentie (van het Latijn sequentia, vervolg) is een misgezang met een syllabische melodie die op bepaalde hoogdagen voor de evangelielezing gezongen wordt.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Sequens (gregoriaans) · Bekijk meer »

Sicilië

Sicilië (Italiaans en Siciliaans: Sicilia) is een eiland en een autonome regio van Italië in de Middellandse Zee.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Sicilië · Bekijk meer »

Simeon I van Bulgarije

Simeon in een 12e-eeuwse miniatuur Simeon I de Grote (Bulgaars: Симеон I Велики, Simeon I Veliki) (c. 866 – 27 mei 927) was de tweede zoon van knjaz Boris I. Hij regeerde over het Eerste Bulgaarse Rijk van 893 tot 927.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Simeon I van Bulgarije · Bekijk meer »

Sisebut

Sisebut (of Sisebuth) (612 - 620/21) was koning over de Visigoten in wat nu Spanje is.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Sisebut · Bekijk meer »

Sjiisme

Het sjiisme (Arabisch: الشيعة, Perzisch: شیعه - sji'a, letterlijk: volgeling of partij), is een van de twee grote ideologische stromingen binnen de islam waarvan de andere het soennisme is.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Sjiisme · Bekijk meer »

Slag bij Adrianopel (378)

De Slag bij Adrianopel werd op 9 augustus 378 in de buurt van Adrianopel, het huidige Edirne, gestreden tussen een Romeins leger onder leiding van keizer Valens en Gotische rebellen (grotendeels Tervingi, maar ook Greutungen, niet-Gotische Alanen, enige Hunse troepen en diverse lokale rebellen) onder leiding van Fritigern.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Slag bij Adrianopel (378) · Bekijk meer »

Slag bij de Jarmuk

De Slag bij de Jarmuk (ook geschreven als: Jarmoek, Yarmuk, Yarmuq, Hieromyax en معركة اليرموك) was een veldslag tussen het Arabische Rijk en het Byzantijnse Rijk over een periode van zes dagen in augustus 636.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Slag bij de Jarmuk · Bekijk meer »

Slag bij Guadalete

De Slag bij Guadalete was een veldslag in 711 in het zuiden van het Iberisch Schiereiland, waar de West-Gotische Roderik werd verslagen door de Omajjaden van generaal Tariq ibn Zijad. Dit opende de weg voor de Berbers moslims naar het Iberisch Schiereiland. De slag is genoemd naar de rivier de Guadalete. In 722 luidde de Slag bij Covadonga het begin in van de Reconquista (herovering) die zeven eeuwen zou duren (1492, val van Granada). Guadel Guadel Categorie:Geschiedenis van Andalusië Categorie:Al-Andalus Categorie:Militaire geschiedenis van de islam Categorie:710-719.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Slag bij Guadalete · Bekijk meer »

Slag bij Ninive (627 na Chr.)

De Slag bij Ninive werd uitgevochten in het jaar 627 tussen het Byzantijnse en de Sassaniden.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Slag bij Ninive (627 na Chr.) · Bekijk meer »

Slag bij Riade

De Slag bij Riade of de Slag bij Merseburg was een van de veldslagen tussen het Oost-Frankische Rijk en de Hongaren of Magyaren.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Slag bij Riade · Bekijk meer »

Slag bij Vouillé

De Slag bij Vouillé of Campus Vogladensis was een beslissende veldslag in de oorlog tussen de Visigoten en Franken om de landstreek Aquitanië.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Slag bij Vouillé · Bekijk meer »

Slag op het Lechveld

De Slag op het Lechveld, die plaatsvond aan de Lech bij het Zuid-Duitse Augsburg, maakte in 955 een eind aan meer dan een halve eeuw van Hongaarse strooptochten in Europa.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Slag op het Lechveld · Bekijk meer »

Slavernij

Afrika naar een schets van David Livingstone, gravure uit Horace Waller: ''The last journals of David Livingstone in Central Africa, from 1865 to his death'', London, 1874 Smeedijzeren slavenhalsboei of ''banditi''. Wereldmuseum Amsterdam. 19e-eeuwse afbeelding van een Arabische slavenkaravaan in de Sahara Slavernij is een toestand waarin een mens eigendom is van een ander'slavernij' in Encarta-encyclopedie Winkler Prins (1993–2002), Microsoft Corporation/Het Spectrum of als zodanig wordt behandeld en daardoor geen rechten heeft of kan uitoefenen.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Slavernij · Bekijk meer »

Slavische volkeren

Landen waar Zuid-Slavische talen worden gesproken. De Slavische volkeren omvatten de Indo-Europese volken die een taal uit de Slavische taalfamilie spreken en worden aan de hand van de onderverdeling van deze taalfamilie onderscheiden in Oost-, West- en Zuid-Slaven.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Slavische volkeren · Bekijk meer »

Soennisme

Het soennisme (Arabisch: أهل السنة والجماعة, 'ahl as-sunnah wa l-jamāʻah' of afgekort: أهل السنة, 'ahl as-sunnah') is de stroming binnen de islam met de meeste aanhangers en het grootste verspreidingsgebied.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Soennisme · Bekijk meer »

Spaanse Mark

De Spaanse Mark (Marca Hispanica) was een bufferzone gecreëerd door Karel de Grote in 795 tussen de provincie Septimanië van het Frankische Koninkrijk, als defensieve barrière tegen de Omajjaden van Andalusië.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Spaanse Mark · Bekijk meer »

Spelt

Spelt (Triticum spelta) is een eenjarige plant uit de grassenfamilie (Poaceae) uit het geslacht Tarwe (''Triticum'').

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Spelt · Bekijk meer »

St Augustine's Abbey

St Augustine's Abbey is de ruïne van een abdij in Canterbury, Kent, Engeland.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en St Augustine's Abbey · Bekijk meer »

Streng (tuigage)

Een Poolse aanspanning; gareeltuig met leren strengen Kettingen als strengen bij trekpaarden Een streng is in de mensport een stevige (dubbel genaaide) leren riem waarmee het trekdier aan de wagen is verbonden om deze te kunnen voortbewegen.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Streng (tuigage) · Bekijk meer »

Sueben

Kaart van het Romeinse Rijk in 125 onder Hadrianus, met het leefgebied van de ''Suebi'' in het noorden en het zuiden van het tegenwoordige Duitsland Uitbreiding van het rijk onder Rechiar De Sueben of Sueven (Latijn: Suebi) waren een West-Germaans volk dat rond het begin van de jaartelling tussen de Rijn en de Oostzee (Mare Suebicum in het Latijn) verbleef.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Sueben · Bekijk meer »

Suevenrijk

Hispania; Sueven trokken naar het noordwesten. Het Suevenrijk, ook wel Suevisch of Suebisch (konink)rijk (Gallaecia) of Koninkrijk Gallaecia (Latijn: Regnum Suevorum, ('Rijk der Sueven') of Regnum Gallaecia ('Koninkrijk Gallaecia')), was een koninkrijk van de Germaanse stam der Sueven (Latijn: Suevi of Suebi).

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Suevenrijk · Bekijk meer »

Sutton Hoo

Sutton Hoo is de plek in het graafschap Suffolk in Engeland waar in 1939 twee Angelsaksische begraafplaatsen werden ontdekt uit de 6de en 7de eeuw.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Sutton Hoo · Bekijk meer »

Syracuse (Italië)

Piazza Duomo Ruïne van de kerk van S. Giovanni, tevens toegang tot de catacomben Piazza Archimede Syracuse (Italiaans: Siracusa, Siciliaans: Sarausa) is een havenstad en gemeente in het zuidoosten van Sicilië, Italië.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Syracuse (Italië) · Bekijk meer »

Tagma (Byzantijnse Rijk)

13e-eeuws manuscript. Een tagma was een elite-eenheid in het Byzantijnse leger tussen de 8e en de 11e eeuw.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Tagma (Byzantijnse Rijk) · Bekijk meer »

Tariq ibn Zijad

Tariq ibn Zijad tijdens de strijd Tariq ibn Zijad (670-720) (Berbers: ⵜⴰⵔⵉⵇ ⵉⴱⵏ ⵣⵉⵢⴰⴷ, Arabisch: طارق بن زياد) was een legerleider van de Berberse Zenata die onder bevel van de Arabische gouverneur Moessa bin Noessair vanuit Marokko (Tanger) met ruim 7000 man in 711 de later naar hem vernoemde Straat van Gibraltar overstak om voor het Omajjadische kalifaat de verovering van het Iberisch Schiereiland te initiëren, waar de Visigoten sinds enkele eeuwen de dienst uitmaakten.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Tariq ibn Zijad · Bekijk meer »

Tarwe

Tarwe (Triticum) is een geslacht met granen waar de mensheid zich mee voedt, naast rijst en maïs.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Tarwe · Bekijk meer »

Tassilo III

Tassilo III ca.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Tassilo III · Bekijk meer »

Theoderik II

Theoderik II was tussen 453 en 466 koning van de Visigoten.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Theoderik II · Bekijk meer »

Theodorik de Grote

Theodorik de Grote (Pannonië, ca. 451 - Ravenna, 30 augustus 526) was koning van de Ostrogoten.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Theodorik de Grote · Bekijk meer »

Theodosius I

Flavius Theodosius (Grieks), beter bekend als Theodosius (I) de Grote (Grieks) (Cauca, Spanje, 11 januari 346 – Milaan, 17 januari 395), was keizer van het oostelijk deel van het Romeinse Rijk van 379 tot 394, en daarna nog drie maanden (tot zijn plotse dood in 395) van het gehele rijk.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Theodosius I · Bekijk meer »

Theodulf van Orléans

Theodulf van Orléans (circa 750-760 in Spanje - 821 te Angers) was als theoloog, dichter en kenner van de klassieke oudheid verbonden aan de wetenschappelijke kring die Karel de Grote om zich had gevormd.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Theodulf van Orléans · Bekijk meer »

Toledo (stad in Spanje)

| |- | | Toledo is de hoofdstad van de gelijknamige provincie en de autonome regio Castilië-La Mancha in Spanje.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Toledo (stad in Spanje) · Bekijk meer »

Tongewelf

Een tongewelf is een type gewelf dat vooral voorkwam in de Romaanse bouwkunst.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Tongewelf · Bekijk meer »

Toulouse (stad)

Toulouse (Occitaans: Tolosa) is een stad in het zuiden van Frankrijk, prefectuur van het departement Haute-Garonne en hoofdstad van de voormalige regio Midi-Pyrénées en van de nieuwe, grotere regio Occitanie.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Toulouse (stad) · Bekijk meer »

Tours (Indre-et-Loire)

Tours (uitspraak, de s wordt niet uitgesproken) is een stad in Midden-Frankrijk, aan de Loire.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Tours (Indre-et-Loire) · Bekijk meer »

Toxandrië

Toxandrië op een kaart van Centraal-Europa tijdens 919-1125. Toxandrië, Texandrië of Taxandrië is de oude naam van de Kempen.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Toxandrië · Bekijk meer »

Transept

Positionering van het transept in een kerk De twee dwarsarmen van een transept van een kerk Het transept (van het Frans tranche, snede en het Latijn saepta, omheining), kruisarm, kruisbeuk, dwarsbeuk of dwarsschip is oorspronkelijk een onderdeel van een romaanse of gotische kathedraal, maar komt ook bij latere bouwstijlen voor.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Transept · Bekijk meer »

Trekdier

Ossenwagen in Engadin rond 1900 Tweespan voor boerenwagen, Bulgarije, 1983 Een trekdier is een dier dat wordt gebruikt om lasten met behulp van voertuigen zoals een slee een kar of een wagen te verplaatsen.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Trekdier · Bekijk meer »

Trivium (onderwijs)

Luca della Robbia, Grammatica met Priscianus (1437-1439) Het trivium (Latijn voor "driesprong") bestaat uit de drie basisvakken van de zeven vrije kunsten, dat wil zeggen de zeven takken van wetenschap in de antieke tijden en de middeleeuwse universiteit.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Trivium (onderwijs) · Bekijk meer »

Troop (muziek)

Het woord trope heeft in de muziek twee betekenissen.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Troop (muziek) · Bekijk meer »

Tuigage (rij- of trekdier)

De tuigage of het tuig van een trekdier, rijdier of lastdier is de inrichting waarmee het dier wordt opgetuigd en aangespannen aan agrarische werktuigen of aan voertuigen zoals een kar of een wagen of een slee om het voorwaarts te trekken, en ook het tuig dat gebruikt wordt voor het dragen van lasten of ruiters plus het tuig dat gebruikt wordt ter besturing.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Tuigage (rij- of trekdier) · Bekijk meer »

Turkse volkeren

Chazaren, Karluken, Kimakken, Kirgiezen en de Oeigoeren. Turkse volkeren is een aanduiding voor volken die Turkse talen spreken en binnen Noord- en Centraal-Eurazië, in verschillende gradaties, sommige culturele en historische eigenschappen gemeenschappelijk hebben.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Turkse volkeren · Bekijk meer »

Usurpator

Een usurpator (Latijn: overweldiger) is een persoon die op een illegale wijze bevoegdheden of bezit overneemt, zoals het onrechtmatig overnemen van een troon, het ten onrechte voeren van een adellijke titel of het ongegrond uitoefenen van een ambt in een republiek.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Usurpator · Bekijk meer »

Val van het West-Romeinse Rijk

Met de Val van het West-Romeinse Rijk bedoelt men de afzetting van de laatste West-Romeinse keizer Romulus Augustulus op 4 september 476 door Odoaker.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Val van het West-Romeinse Rijk · Bekijk meer »

Vandaalse Rijk

Het Vandaalse Rijk of Vandalenrijk (Latijn: Regnum Vandalorum) was het vroegere koninkrijk van de Vandalen in Noord-Afrika.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Vandaalse Rijk · Bekijk meer »

Vandaalse verovering van Romeins Afrika

De Vandaalse verovering van Romeins Afrika, ook bekend als de Vandaalse verovering van Noord-Afrika, was een militaire conflict waarin de migrerende Vandalen en Alanen de Romeinse dioceses Mauretanië Tingitana, Mauretanië Caesariensis en Afrika Proconsolaris veroverden.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Vandaalse verovering van Romeins Afrika · Bekijk meer »

Vandalen

Vandaals keramiek uit de 3e eeuw n.Chr. De Vandalen waren een Oost-Germaanse stam die in 429 n.Chr.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Vandalen · Bekijk meer »

Varken (tam)

Een zeug met een big in de sneeuw landbouwbeurs van Libramont Het (tamme) varken (Sus scrofa domesticus, Sus domesticus) is een zoogdier uit de familie der varkens (Suidae).

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Varken (tam) · Bekijk meer »

Vazal

Een vazal is in engere zin een getrouwe van een koning, hoge edele of geestelijke in de middeleeuwen.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Vazal · Bekijk meer »

Veeteelt

Melkkoeien in de wei. Bioscoopjournaal uit 1952 over de Zeeuwse landbouwdagen waarin aandacht voor de paardenfokkerij, en een tentoonstelling waarop trekpaarden en rundvee worden gepresenteerd. Veeteelt of veehouderij is de tak van landbouw waarbij men dieren houdt voor het verkrijgen van nuttige producten.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Veeteelt · Bekijk meer »

Veliki Novgorod

Novgorod in de 17e eeuw, door Adam Olearius Veliki Novgorod (Russisch: Великий Новгород) of Novgorod-Veliki, vroeger ook bekend als Navgard/Naugard en onder de Oudnoordse naam Holmgård, is een van de oudste historische steden van Noordwest-Rusland en vormt de hoofdstad van de gelijknamige oblast Novgorod.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Veliki Novgorod · Bekijk meer »

Venetië (stad)

Venetië (Italiaans: Venezia, Venetiaans: Venèsia) is een stad in het noordoosten van Italië.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Venetië (stad) · Bekijk meer »

Verdrag van Verdun

In het Verdrag van Verdun (Verdun, augustus 843) werd de verdeling van het Karolingische Rijk na de dood van Lodewijk (778-840) vastgelegd zoals overeengekomen door zijn drie zonen die nog leefden, Lotharius (de oudste, 795-855), Lodewijk (de derde 804-876) en Karel (de jongste, uit een tweede huwelijk 823-877).

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Verdrag van Verdun · Bekijk meer »

Vikingen

''Kaart van de Vikinggebieden en expedities'' ''Kaart van de Vikinggebieden in de 8e (donkerrood), 9e (rood), 10e (oranje) en 11e (geel) eeuw. De groene gebieden waren het slachtoffer van regelmatige rooftochten door Vikingen.'' De Vikingen of Noormannen waren Scandinavische bewoners van Zuid-Noorwegen, Denemarken en Zweden.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Vikingen · Bekijk meer »

Vikingschip

Het Osebergschip in het Vikingskipshuset-museum in Oslo (Noorwegen) Een vikingschip is een houten schip dat door de Vikingen werd gebruikt gedurende de periode van circa 789 tot 1100.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Vikingschip · Bekijk meer »

Vikingskipshuset

Vikingskipshuset Het Osebergschip Vikingskipshuset (Noors voor "het Vikingschiphuis") is een museum gewijd aan de Vikingen en dan vooral de Vikingschepen.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Vikingskipshuset · Bekijk meer »

Vinland

Skálholtkaart van 1570, Vinland staat linksonder aangegeven als ''Promontorium Vinlandiae'' Vinland (letterlijk in het Oudnoords: Wijnland) was de naam die aan een deel van Noord-Amerika is gegeven door de Vikingen.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Vinland · Bekijk meer »

Visigoten

De Visigoten waren een belangrijk (Oost-)Germaans volk ten tijde van, en vlak na, het Romeinse Rijk.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Visigoten · Bekijk meer »

Visigotische Rijk

Kroon van koning Recceswinth (653–672) Het Visigotische rijk was een Europees koninkrijk van 418 tot 721 (tot 475 verbonden met het West-Romeinse Rijk).

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Visigotische Rijk · Bekijk meer »

Vladimir van Kiev

Vladimir van Kiev (Oudrussisch: Володимѣръ Свѧтославичь) of Vladimir de Heilige, de Grote of de Apostelgelijke (Kiev of Boedoetin, 956 - Berestove, 15 juli 1015) was een prins van Novgorod, grootvorst van Kiev en heerser van het Kievse Rijk.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Vladimir van Kiev · Bekijk meer »

Vorst (heerser)

Vorst, vrouwelijk vorstin, is de algemene aanduiding voor een monarch.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Vorst (heerser) · Bekijk meer »

Vorstendom Benevento

Het vorstendom Benevento bestond van 571 tot 1077 in Zuid-Italië.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Vorstendom Benevento · Bekijk meer »

Vroegchristelijke bouwkunst

Altaar in de Grot van Sint-Petrus in Antiochië, Turkije. Vroegchristelijke architectuur is de bouwkunst van kerkgebouwen en andere christelijke bouwwerken uit de eerste eeuwen van het christendom.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Vroegchristelijke bouwkunst · Bekijk meer »

Vroegchristelijke kunst

Vroegchristelijke kunst of Paleochristelijke kunst is de kunst die door christenen werd gemaakt of onder christelijke patronage, van de beginperiode van het christendom tot 525.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Vroegchristelijke kunst · Bekijk meer »

Vroonhof

Vroonhof in Erpel Een vroonhof, vroenhof of vroonhoeve, ook aangeduid als hof of met de Latijnse benaming curtis, was in de middeleeuwen de hoeve van een landsheer, van waaruit de omringende landbouwgronden werden geëxploiteerd, gedeeltelijk met horige boeren volgens het systeem van het hofstelsel.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Vroonhof · Bekijk meer »

Wales

Wales (verouderd Nederlands: Wallis of Kymrië, Welsh: Cymru, Latijn: Cambria) maakt als constituerend land met Engeland, Noord-Ierland en Schotland deel uit van het Verenigd Koninkrijk.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Wales · Bekijk meer »

West-Francië

West-Francië, het West-Frankische Rijk of het West-Frankenrijk (Latijn: Francia Occidentalis) ontstond in 843, toen bij het verdrag van Verdun het Frankische Rijk in drie ongeveer gelijke delen verdeeld werd over de drie zonen van Lodewijk de Vrome.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en West-Francië · Bekijk meer »

West-Romeinse Rijk

Het West-Romeinse rijk (in het Latijn Imperium Romanum Pars Occidentalis) ontstond in 285, het jaar van de administratieve verdeling van het Romeinse rijk in een oost- en westdeel.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en West-Romeinse Rijk · Bekijk meer »

Wijn

witte wijn Wijn is een alcoholische drank die ontstaat door het vergisten van het sap van druiven.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Wijn · Bekijk meer »

Wijnbouw

Wijnbouw of viticultuur is het geheel aan land- en tuinbouwmethoden dat ziet op het verbouwen van druiven, het oogsten daarvan en het door middel van persing, gisting en botteling bereiden maken van wijn.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Wijnbouw · Bekijk meer »

Willibrord

Abdij van Echternach waar Willibrord ligt begraven De graftombe van Willibrordus in de crypte van de abdijkerk Deurne. ClemensBeda, Historia Ecclesiastica Gentis Anglorum, circa 731, boek V, hoofdstuk XI Willibrord, meestal kortweg Willibrord of Willibrordus genoemd (Northumbria, omstreeks 658 – Echternach, 7 november 739) is een christelijke heilige.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Willibrord · Bekijk meer »

Wim Blockmans

Willem Pieter (Wim) Blockmans (Antwerpen, 26 mei 1945) is een Belgisch historicus en voormalig hoogleraar middeleeuwse geschiedenis aan de Universiteit Leiden.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Wim Blockmans · Bekijk meer »

Winchester

Winchester is een stad in het bestuurlijke gebied City of Winchester, in het Engelse graafschap Hampshire.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Winchester · Bekijk meer »

Wiskunde

Wiskunde (minder gebruikelijk: mathematiek, mathematica of mathesis) is een formele wetenschap die onder andere getallen, patronen en abstracte structuren bestudeert.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Wiskunde · Bekijk meer »

Woeste grond

Woeste grond was eeuwenlang de benaming voor onontgonnen (niet-gecultiveerd) en niet verdeelde grond met natuurlijke en halfnatuurlijke vegetaties, dat niet of extensief als land- of tuinbouwgrond of voor bosbouw gebruikt werd.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Woeste grond · Bekijk meer »

Wolga

De Wolga (Russisch: Волга (Volga), Tataars: İdel, Идел, Mordwiens: Рав) is een rivier in West-Rusland, die met een lengte van 3.530 kilometer de langste rivier van Europa is.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Wolga · Bekijk meer »

York (Verenigd Koninkrijk)

York is een unitary authority met de officiële titel van city, en het is een district in het noorden van Engeland met North Yorkshire als ceremonieel graafschap.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en York (Verenigd Koninkrijk) · Bekijk meer »

Zeno van Byzantium

Flavius Zeno (? - 9 april 491), ook wel genoemd Zeno de Isauriër (Grieks: Ζήνων; Latijn: Flavius Zeno), geboren als Tarasicodissa, was keizer van het Oost-Romeinse rijk van 9 februari 474 tot aan zijn dood op 9 april 491 (met onderbrekingen).

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Zeno van Byzantium · Bekijk meer »

Zeven vrije kunsten

Maerten de Vos, ''Allegorie van de zeven vrije kunsten'', The Phoebus Foundation De zeven vrije kunsten, oorspronkelijk bekend onder hun Latijnse naam septem artes liberales, waren zeven vakken die deel uitmaakten van het studieprogramma in antieke en middeleeuwse Europese scholen en met name de universiteiten.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Zeven vrije kunsten · Bekijk meer »

Zwarte Zee

De Zwarte Zee ligt ingeklemd tussen Europa en Klein-Azië.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Zwarte Zee · Bekijk meer »

Zwitserduits

Zwitserduits of Schwyzerdütsch (Duits: Schweizerdeutsch), ook gespeld als Schwizertitsch, Schwyzerdytsch, Schwiizertüütsch of Schwyzertütsch, is een verzameling van dialecten die gesproken worden in het grootste deel van Zwitserland en in Liechtenstein.

Nieuw!!: Vroege middeleeuwen en Zwitserduits · Bekijk meer »

Richt hier:

Duistere middeleeuwen, Vroege Middeleeuwen.

Unionpedia is een concept map of een semantisch netwerk organiseerde als een encyclopedie of een woordenboek. Het geeft een korte omschrijving van elk concept en haar relaties.

Dit is een enorme online mentale kaart die dient als basis voor concept diagrammen. Het is gratis te gebruiken en elk artikel of document kan worden gedownload. Het is een hulpmiddel, resource of verwijzing voor studie, onderzoek, onderwijs, het leren of onderwijs, die kunnen worden gebruikt door docenten, onderwijzers, leerlingen of studenten; voor de academische wereld: voor school, primaire, secundaire, middelbare school, midden, universiteit, technische opleiding, universiteit, bachelor, master of doctoraal niveau; for papers, rapporten, projecten, ideeën, documentatie, enquêtes, samenvattingen, of scriptie. Hier is de definitie, uitleg, beschrijving, of de betekenis van elke significante waarop u informatie nodig, en een lijst van de bijbehorende concepten als een verklarende woordenlijst. Verkrijgbaar in het Nederlands, Engels, Spaans, Portugees, Japans, Chinees, Frans, Duits, Italiaans, Pools, Russisch, Arabisch, Hindi, Zweeds, Oekraïens, Hongaars, Catalaans, Tsjechisch, Hebreeuws, Deens, Fins, Indonesisch, Noors, Roemeense, Turks, Vietnamees, Koreaans, Thais, Grieks, Bulgaars, Kroatisch, Slowaaks, Litouws, Filipino, Lets, Ests en Sloveens. Meer talen binnenkort.

Alle informatie werd gehaald uit Wikipedia, en het is beschikbaar onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen.

Unionpedia wordt niet onderschreven door of gelieerd aan de Wikimedia Foundation.

Google Play, Android en het logo van Google Play zijn handelsmerken van Google Inc.

Privacybeleid