Logo
Unionpedia
Communicatie
Ontdek het op Google Play
Nieuw! Download Unionpedia op je Android™ toestel!
Gratis
Snellere toegang dan browser!
 

Neolithische revolutie

Index Neolithische revolutie

Het ontstaan van de landbouw, vaak aangeduid als de neolithische revolutie, vormde de overgang van een samenleving van jager-verzamelaars met een rondtrekkend bestaan (nomadisme) naar een samenleving van mensen die in nederzettingen woonden (sedentarisme) en aan akkerbouw en veeteelt deden.

141 relaties: Abortus, Akkerbouw, Alexander von Humboldt, Alphonse Pyramus de Candolle, Amazonebekken, Andes, Andrew Sherratt, Archeobotanie, Archeoloog, Arrowroot, Australië (land), Aziatische rijst, Azteken, Banaan (vrucht), Bevolkingsbeheersing, Bevolkingsgroei, Biodiversiteit, Bioom, Breedspectrumrevolutie, Broodboom (Moraceae), C14-datering, Carl Ortwin Sauer, Cassave, Charles Darwin, Commensalisme, Cultivatie (ontginning), De afstamming van de mens, Demografische druk, Desiccatie, Diffusionisme, Diversificatie, Domesticatie, Domesticatie van de hond, Domesticatie van dieren, Domesticatie van planten, Domesticatiesyndroom, Draagkracht (ecologie), Dwangarbeid, Eenkoren, Emmertarwe, Empirisch resultaat, Erwt, Ester Boserup, Etnocentrisme, Extensieve veeteelt, Ezel (dier), Fenotype, Filologie, Fokken, Fysisch-geografisch determinisme, ..., Gazellen, Geiten, Genencentrum, Genenpoel, Gerst, Gewas, Gezelschapdier, Grondbewerking, Habituatie, Herbivoor, Intensieve veehouderij, Jacht (activiteit), Jack Harlan, Jager-verzamelaar, Kameel, Kent Flannery, Kikkererwt, Kinderdoding, Klimaatverandering, Kudde, Laatpaleolithicum, Lastdier, Lewis Binford, Linze, Maïs, Marshall Sahlins, Meekoppeling, Melk (drank), Meso-Amerika, Mungboon, Muskaatpompoen, Mythe, Neolithicum, Nikolaj Vavilov, Ninurta, Nomade, Oorspronkelijke welvaartssamenleving, Os (rund), Oude Nabije Oosten, Paard (dier), Parelgierst, Pleistoceen, Proceedings of the National Academy of Sciences, Processuele archeologie, Prooidier, Quetzalcoatl, Quinoa (plant), Raphael Pumpelly, Regressie naar het gemiddelde, Ruimen (vee), Rund, Schaarste, Schapen (geslacht), Science, Sedentarisme, Shennong, Sierpompoen, Sojaboon, Sorghum (graansoort), Specialisatie, Stimulans, Suikermeloen, Taro, Taurus (gebergte), Teff, Tegenkoppeling, Tell es-Sultan, Terugkoppeling, Texaanse ganzenvoet, Thomas Malthus, Trekdier, Trosgierst, Varkens, Vee, Veeteelt, Vere Gordon Childe, Vlees, Voedselverspilling, Voorraad, Vruchtbare Sikkel, Wild, Wol, Zagrosgebergte, Zebra (dier), Zeeniveau, Zoete aardappel, Zonnebloem, Zuid-Azië, Zuidoost-Azië, Zuidwest-Azië, (Echte) sagopalm. Uitbreiden index (91 meer) »

Abortus

Abortus, abortus (arte) provocatus (Latijn: aboriri, vergaan of verloren gaan en provocare, oproepen), abortus provocatus lege artis, opzettelijke vruchtafdrijving of zwangerschapsafbreking, is het voortijdig afbreken van een zwangerschap door (medisch) ingrijpen.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Abortus · Bekijk meer »

Akkerbouw

Suikerbietenveld Noeba-vrouw Akkerbouw is een vorm van landbouw: het is het geheel van economische activiteiten waarbij het natuurlijke milieu wordt aangepast ten behoeve van de productie van planten voor menselijk of dierlijk gebruik.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Akkerbouw · Bekijk meer »

Alexander von Humboldt

Friedrich Heinrich Alexander Freiherr von Humboldt (Berlijn, 14 september 1769 – aldaar, 6 mei 1859) was een Pruisische natuurvorser en ontdekkingsreiziger.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Alexander von Humboldt · Bekijk meer »

Alphonse Pyramus de Candolle

Alphonse Pyramus de Candolle (Parijs, 27 oktober 1806 – Genève, 4 april 1893) was een Zwitsers botanicus.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Alphonse Pyramus de Candolle · Bekijk meer »

Amazonebekken

300px Het Amazonebekken, ook wel het Amazonegebied, het Braziliaans laagland of het Laagland van de Amazone genoemd, is het drainagebekken van de Amazone en haar zijrivieren.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Amazonebekken · Bekijk meer »

Andes

vulkanen De Andes (voluit: La Cordillera de los Andes) is een grote, langgerekte bergketen langs de westkust van Zuid-Amerika.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Andes · Bekijk meer »

Andrew Sherratt

Andrew Sherratt Andrew Sherratt (Oldham, 8 mei 1946 – Witney, 24 februari 2006) was een Engels archeoloog, bekend voor zijn theorie van de secundaire productenrevolutie (Secondary Products Revolution).

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Andrew Sherratt · Bekijk meer »

Archeobotanie

Pollen onder een elektronenmicroscoop Archeobotanie is een wetenschappelijke discipline die plantaardige resten bestudeert ter ondersteuning van archeologisch onderzoek.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Archeobotanie · Bekijk meer »

Archeoloog

Archeologen aan het werk op het Forum Romanum, Rome (2007) Een archeoloog, archeologe of oudheidkundige is een persoon die zich professioneel met archeologie bezighoudt.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Archeoloog · Bekijk meer »

Arrowroot

Arrowroot of pijlwortel (Maranta arundinacea) is een grote, overblijvende plant uit het geslacht Maranta en wordt in regenwouden gevonden.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Arrowroot · Bekijk meer »

Australië (land)

Australië (Engels: Australia), officieel het Gemenebest van Australië (Commonwealth of Australia), is een land op het zuidelijk halfrond bestaande uit het Australische vasteland en een groot aantal eilanden in de Indische en Grote Oceaan, waarvan Tasmanië (ten zuidoosten) het grootste is.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Australië (land) · Bekijk meer »

Aziatische rijst

Aziatische rijst (Oryza sativa) behoort zoals alle granen tot de grassenfamilie (Poaceae).

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Aziatische rijst · Bekijk meer »

Azteken

Azteekse Kalendersteen (replica) De Azteken of Mexica waren de dragers van een militaristische Meso-Amerikaanse beschaving die bestond tussen circa 1300 en 1521 in het huidige Mexico.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Azteken · Bekijk meer »

Banaan (vrucht)

Bakbanaan, rode banaan, babybanaan, dessertbanaan Saramacca (1968) Een banaan is een langwerpige, licht gebogen vrucht, die afkomstig is van de bananenplant.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Banaan (vrucht) · Bekijk meer »

Bevolkingsbeheersing

Bevolkingsbeheersing is het onder controle houden van de bevolkingsomvang en samenstelling.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Bevolkingsbeheersing · Bekijk meer »

Bevolkingsgroei

350px De bevolkingsgroei is de toename van het inwonersaantal in een bepaald land of gebied gedurende een bepaalde tijd.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Bevolkingsgroei · Bekijk meer »

Biodiversiteit

klaprozen (rood) en kamille Vet over de voordelen van biodiversiteit - Universiteit van Nederland Biodiversiteit of biologische diversiteit is een graad van verscheidenheid aan levensvormen binnen een gegeven ecosysteem, bioom, geografisch gebied of de gehele planeet.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Biodiversiteit · Bekijk meer »

Bioom

Biomen zijn grote vegetatiezones op de aarde waar de milieu-omstandigheden, in het bijzonder het klimaat en de overheersende vegetatie gelijkenis vertonen, en tot op zekere hoogte ook de hieraan aangepaste andere organismen.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Bioom · Bekijk meer »

Breedspectrumrevolutie

De breedspectrumrevolutie (Engels: broad spectrum revolution, BSR) is een hypothese dat de opkomst van het neolithicum in zuidwest-Azië vooraf werd gegaan door een toename in voedingsbreedte onder samenlevingen van jager-verzamelaars.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Breedspectrumrevolutie · Bekijk meer »

Broodboom (Moraceae)

De broodboom (Artocarpus altilis, synoniem: Artocarpus communis) is een plant uit de moerbeifamilie.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Broodboom (Moraceae) · Bekijk meer »

C14-datering

C14-datering of koolstofdatering is een methode van radiometrische datering waarmee de ouderdom van organisch materiaal en ecofacten wordt bepaald met behulp van de isotoop koolstof-14.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en C14-datering · Bekijk meer »

Carl Ortwin Sauer

Carl Ortwin Sauer (Warrenton, 24 december 1889 – Berkeley, 18 juli 1975) was een Amerikaans geograaf.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Carl Ortwin Sauer · Bekijk meer »

Cassave

Cassave of maniok (Spaans: yuca) is de eetbare wortelknol van Manihot esculenta, een verhoutende, overblijvende heester.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Cassave · Bekijk meer »

Charles Darwin

Charles Robert Darwin (Shrewsbury, 12 februari 1809 – Downe, 19 april 1882) was een Engelse autodidact op het gebied van natuurlijke historie, biologie en geologie.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Charles Darwin · Bekijk meer »

Commensalisme

Koereiger bij vee Commensalisme is interactie tussen twee organismen waarbij het ene voordeel heeft en het ander niet beïnvloed is (+/0).

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Commensalisme · Bekijk meer »

Cultivatie (ontginning)

Cultivatie of ontginning is een reeks van handelingen gericht op het wijzigen van het bodemmilieu en het beheer van de planten die er groeien.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Cultivatie (ontginning) · Bekijk meer »

De afstamming van de mens

Voorblad van de eerste editie De afstamming van de mens - en selectie in relatie tot sekse (Engels: The Descent of Man, and Selection in Relation to Sex) is een boek van Charles Darwin, dat gepubliceerd werd in 1871.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en De afstamming van de mens · Bekijk meer »

Demografische druk

Demografische druk of bevolkingsdruk wordt gebruikt in de demografie om de verhouding uit te drukken tussen dat deel van de bevolking in de leeftijd van 20 tot 65 jaar en dat deel wat ouder of jonger is.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Demografische druk · Bekijk meer »

Desiccatie

Een vacuümdesiccator (links) en een gewone desiccator, zoals gebruikt in het laboratorium. Desiccatie (van het Latijnse siccari, droog worden) is extreme droogte of het proces van extreme uitdroging.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Desiccatie · Bekijk meer »

Diffusionisme

Diffusionisme is een theorie over de verspreiding van cultuurelementen zoals ideeën, technologieën, religies en talen door onderlinge contacten.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Diffusionisme · Bekijk meer »

Diversificatie

Diversificatie is een strategie om door middel van een spreiding over meerdere hulpbronnen de risico's te spreiden.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Diversificatie · Bekijk meer »

Domesticatie

Vroege domesticatie: Een koe wordt gemolken in het Antieke Egypte. Domesticatie (Latijn domus, huis) is het proces van toenemende wederzijdse afhankelijkheid tussen de mens enerzijds en dieren en planten anderzijds die gepaard gaat met mutaties (verandering in erfelijke eigenschappen) en selectie.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Domesticatie · Bekijk meer »

Domesticatie van de hond

familie Kennedy met hun honden in 1963 De domesticatie van de hond begon ruim 14.000 jaar geleden, mogelijk eerder.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Domesticatie van de hond · Bekijk meer »

Domesticatie van dieren

De domesticatie van dieren is het proces van genetische verandering bij dieren onder invloed van de mens.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Domesticatie van dieren · Bekijk meer »

Domesticatie van planten

grafkamer van Menna, opziener van de farao Domesticatie van planten is het domesticatieproces van genetische verandering bij planten onder invloed van cultivatie door de mens.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Domesticatie van planten · Bekijk meer »

Domesticatiesyndroom

beagle met hangende oren, gevlekte vacht en korte snuit Het domesticatiesyndroom is het geheel van kenmerken dat planten en dieren verkrijgen door domesticatie.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Domesticatiesyndroom · Bekijk meer »

Draagkracht (ecologie)

De draagkracht van de Aarde staat voor het aantal personen en organismen die het systeem Aarde kan voorzien in hun behoeften. De draagkracht van een ecosysteem, bijvoorbeeld een meer, een holle weg of het systeem Aarde, is het vermogen van een ecosysteem om populaties van soorten te kunnen voorzien in hun bestaan; dat wil zeggen dat de leefomgeving voor langere tijd in staat is hen te voorzien van een habitat, van voldoende voedsel, water en andere levensbehoeften.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Draagkracht (ecologie) · Bekijk meer »

Dwangarbeid

Dwangarbeid is arbeid die mensen verrichten onder bedreiging van straf, tegen hun wil.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Dwangarbeid · Bekijk meer »

Eenkoren

Sekei Zusetsu (1804) Eenkoren (Triticum monococcum) is een diploïde tarwesoort met wilde en gecultiveerde varianten.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Eenkoren · Bekijk meer »

Emmertarwe

Emmertarwe, emmer of tweekoren (Triticum dicoccum, synoniem: Triticum turgidum subsp. dicoccon) is een tetraploïde tarwesoort, met wilde en gecultiveerde varianten.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Emmertarwe · Bekijk meer »

Empirisch resultaat

Een empirisch resultaat wordt verkregen als men experimentele resultaten verklaart zonder zich te beroepen op een uitgewerkte theoretische onderbouwing, maar puur en alleen door analyse van het experiment.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Empirisch resultaat · Bekijk meer »

Erwt

De erwt (Pisum sativum) is een eenjarige plant die behoort tot de vlinderbloemenfamilie (Fabaceae).

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Erwt · Bekijk meer »

Ester Boserup

Ester Boserup, geboren Børgesen (Kopenhagen, 18 mei 1910 – Ascona, 24 september 1999) was een Deens econoom en demograaf die zich specialiseerde in economische en agrarische ontwikkeling.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Ester Boserup · Bekijk meer »

Etnocentrisme

Etnocentrisme, van het Griekse "ethnos" (volk, natie, klasse, kaste) en "kentron" (punt/stekel) is het standplaatsgebonden beoordelen van culturen.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Etnocentrisme · Bekijk meer »

Extensieve veeteelt

Extensieve varkenshouderij in Zwitserland Weert Extensieve veeteelt is een vorm van veehouderij waarbij kleine groepen dieren gevoed worden op grote oppervlaktes land.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Extensieve veeteelt · Bekijk meer »

Ezel (dier)

Twee Catalaanse ezels Een ezel op een weide Giotto di Bondone (1267-1337), Christus' Intocht in Jeruzalem Don Quichot en Sancho Panza met zijn ezel Rucio (Gustave Doré, 1863) Tafeltje dek je,... Leefgebieden van de Aziatische wilde ezel Portugese werkezel Keulen, ''Das festliche Jahr in Sitten, Gebräuchen und Festen der germanischen Völker'', 1863 De ezel (Equus africanus asinus) is een zoogdier uit de familie van de paardachtigen (Equidae).

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Ezel (dier) · Bekijk meer »

Fenotype

Verschillende fenotypes van de tweekleppigensoort ''Donax variabilis'' Het fenotype is het totaal van alle waarneembare eigenschappen (kenmerken) van een organisme.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Fenotype · Bekijk meer »

Filologie

De Steen van Rosetta waarmee een doorbraak werd bereikt in het ontcijferen van de Egyptische hiërogliefen. Filologie (Oudgrieks φῖλος, phîlos, liefde en λόγος, lógos, woord, rede) is een tak van taalkunde die zich vooral richt op dode talen.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Filologie · Bekijk meer »

Fokken

Fokken is het vermeerderen en selecteren van vee, pluimvee en allerlei huisdieren, almede dierentuindieren.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Fokken · Bekijk meer »

Fysisch-geografisch determinisme

Fysisch-geografisch determinisme is de opvatting dat het menselijk handelen geheel of gedeeltelijk wordt bepaald door de natuurlijke omstandigheden.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Fysisch-geografisch determinisme · Bekijk meer »

Gazellen

Gazellen (geslachten Gazella, Eudorcas en Nanger) vormen een groep hoefdieren uit de onderfamilie der echte antilopen (Antilopinae).

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Gazellen · Bekijk meer »

Geiten

Geiten (Capra) zijn een geslacht van evenhoevige zoogdieren uit de familie van de holhoornigen (Bovidae).

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Geiten · Bekijk meer »

Genencentrum

Ladizinsky, G. (1998). Plant Evolution under Domestication. The Netherlands: Kluwer Academic Publishers Nikolaj Vavilov Een genencentrum (center of origin) of diversiteitscentrum (centre of diversity) is een gebied waar een taxon de grootste genetische verscheidenheid heeft.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Genencentrum · Bekijk meer »

Genenpoel

Een genenpool of genetisch reservoir is in de populatiegenetica de variatie aan genen binnen een populatie, nauwkeuriger gezegd de verzameling van alle allelen van de genen in een bepaalde populatie.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Genenpoel · Bekijk meer »

Gerst

Gerst (Hordeum vulgare) is een graansoort.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Gerst · Bekijk meer »

Gewas

Een gewas is een plantensoort, die geteeld wordt voor de productie van planten in de tuinbouw, akkerbouw of sierteelt.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Gewas · Bekijk meer »

Gezelschapdier

Een gezelschap(s)dier of huisdier is een dier dat door mensen in of om hun huizen wordt verzorgd.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Gezelschapdier · Bekijk meer »

Grondbewerking

Traditionele grondbewerking in Laos Grondbewerking of bodembewerking is het prepareren van het zaaibed of pootbed van een akker om cultuurgewassen te verbouwen.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Grondbewerking · Bekijk meer »

Habituatie

Habituatie of gewenning is de eenvoudigste vorm van leren.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Habituatie · Bekijk meer »

Herbivoor

Een herbivoor (Latijn herba: gras, kruid, plant; -vorus: etend, eter), fytofaag (Grieks phuton: gras, kruid, plant; phagein: eten) of planteneter is een organisme dat zich uitsluitend met plantaardig voedsel voedt.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Herbivoor · Bekijk meer »

Intensieve veehouderij

Stal met jonge varkens Intensieve veehouderij is niet-grondgebonden veehouderij, een vorm van intensieve landbouw.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Intensieve veehouderij · Bekijk meer »

Jacht (activiteit)

Een jager tijdens een drukjacht. Jacht is het opsporen, bemachtigen en doden van wilde dieren, of pogingen daartoe, om deze dieren te benutten of te bestrijden.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Jacht (activiteit) · Bekijk meer »

Jack Harlan

Jack Rodney Harlan (Washington D.C., 7 juni 1917 - New Orleans, 26 augustus 1998) was een Amerikaanse botanicus.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Jack Harlan · Bekijk meer »

Jager-verzamelaar

Jager uit de steentijd (tekening begin 20e eeuw) Een jager-verzamelaar is een mens die zich in leven houdt door middel van de jacht en/of het verzamelen van eetbare dingen zoals bessen en dieren.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Jager-verzamelaar · Bekijk meer »

Kameel

''Camelus ferus bactrianus'' Kameel uit de Tang-dynastie De kameel of bactrische kameel (Camelus bactrianus) is een evenhoevig zoogdier uit de familie der kameelachtigen.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Kameel · Bekijk meer »

Kent Flannery

Kent Vaughn Flannery (geboren 1934) is een Amerikaanse archeoloog die uitgebreid onderzoek heeft uitgevoerd en gepubliceerd over de precolumbiaanse culturen en beschavingen van Meso-Amerika, en in het bijzonder die van Midden- en Zuid-Mexico.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Kent Flannery · Bekijk meer »

Kikkererwt

De kikkererwt, keker, kekererwt of garbanzo (Cicer arietinum), is een eenjarige plant en eetbare peulvrucht, uit de vlinderbloemenfamilie (Leguminosae of Fabaceae) en de onderfamilie Papilionoideae of Faboideae.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Kikkererwt · Bekijk meer »

Kinderdoding

Pieter Brueghel de Jonge, ''Kindermoord te Bethlehem'' De Kindermoord van Bethlehem, afbeelding in de gereformeerde dorpskerk van Lüen Utrecht Kinderdoding, kindermoord, babymoord of infanticide, is het doden van een kind.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Kinderdoding · Bekijk meer »

Klimaatverandering

hier. Klimaatverandering is in brede zin elke verandering in weer of klimaat over een lange periode in de geschiedenis van de Aarde.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Klimaatverandering · Bekijk meer »

Kudde

Een kudde is een groep gemeenschappelijk levende zoogdieren.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Kudde · Bekijk meer »

Laatpaleolithicum

Het laatpaleolithicum, jong paleolithicum, hoogpaleolithicum of bovenpaleolithicum is het latere deel van het Euraziatische paleolithicum.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Laatpaleolithicum · Bekijk meer »

Lastdier

Muildieren als pakdier voor de post Een lastdier of pakdier is een dier dat, na domesticatie, als vervoermiddel voor goederen ('last') wordt gebruikt.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Lastdier · Bekijk meer »

Lewis Binford

Lewis Roberts Binford (Norfolk, Virginia, 21 november 1930 – Kirksville, Missouri, 11 april 2011) was een Amerikaans archeoloog, die bekend was als de leider van de New Archaeology-beweging in de jaren 1950 en 1960.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Lewis Binford · Bekijk meer »

Linze

De linze (Lens culinaris, synoniem: Vicia culinaris) is de peulvrucht van een gewas dat al voor onze jaartelling op grote schaal verbouwd werd.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Linze · Bekijk meer »

Maïs

Maïs (uitspraak: ˈmajis) of mais (uitspraak: mɑjs) (Zea mays) is een graan afkomstig uit Midden-Amerika en behoort tot de grassenfamilie.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Maïs · Bekijk meer »

Marshall Sahlins

Marshall David Sahlins (2003) Marshall David Sahlins (Chicago, 27 december 1930 – aldaar, 5 april 2021) was een Amerikaans antropoloog.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Marshall Sahlins · Bekijk meer »

Meekoppeling

Meekoppeling of positieve terugkoppeling is een vorm van terugkoppeling die een bepaald proces positief beïnvloedt, met "positief" in de zin van versterkend, los van de vraag of dit gunstig of ongunstig is.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Meekoppeling · Bekijk meer »

Melk (drank)

Glas melk Melk is een vloeistof (een emulsie van vetdruppels in water) die door vrouwelijke zoogdieren wordt geproduceerd die net een nakomeling hebben gebaard, en die als voedsel dient voor die nakomeling.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Melk (drank) · Bekijk meer »

Meso-Amerika

Klassieke Periode De archeologische opgraving Tazumal in Chalchuapa, El Salvador Copán is een archeologische opgraving in het westen van Honduras, niet ver van de grens van Guatemala Palenque Teotihuacán Meso-Amerika is een cultureel-historisch gebied dat zich uitstrekt van Centraal-Mexico tot Nicaragua.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Meso-Amerika · Bekijk meer »

Mungboon

De mungboon of urdi (Vigna radiata) is een opgaande of windende, bossige, kruidachtige, vlinderbloemige eenjarige plant.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Mungboon · Bekijk meer »

Muskaatpompoen

De muskaatpompoen, muskuspompoen of muskaatcourgette (Cucurbita moschata) is een eenjarige plant uit de komkommerfamilie (Cucurbitaceae).

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Muskaatpompoen · Bekijk meer »

Mythe

Voorstellingen van diverse mythen Een mythe (Oudgrieks:, mȳthos, 'woord'/'verhaal') is een woord dat van meet af paradoxaal is.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Mythe · Bekijk meer »

Neolithicum

Het neolithicum of de jonge of nieuwe steentijd is een prehistorische periode waarin stenen werktuigen werden gebruikt en die ca.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Neolithicum · Bekijk meer »

Nikolaj Vavilov

Nikolaj Ivanovitsj Vavilov (Russisch: Николай Иванович Вавилов) (Moskou, – Saratov, 26 januari 1943) was een prominent Russische plantkundige, plantenveredelaar en geneticus.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Nikolaj Vavilov · Bekijk meer »

Ninurta

Ninurta, ook Ningirsu, was in de Mesopotamische mythologie de god die geassocieerd werd met de irrigatie van het akkerland.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Ninurta · Bekijk meer »

Nomade

Tibet Masai Huidentent en Eskimo's ca. 1920 Samenfamilie, rond 1900 Mongoolse pastorale nomade Joert in Toeva Nomaden (van het Oudgrieks νομάδες nomades: herdersvolken, degenen die kudden weiden onder meer Herodotus) zijn mensen of bevolkingsgroepen die geen vaste woon- of verblijfplaats hebben en doorgaans mee met hun vee rondtrekken.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Nomade · Bekijk meer »

Oorspronkelijke welvaartssamenleving

De oorspronkelijke welvaartssamenleving (original affluent society) is een theorie dat de jager-verzamelaars een overvloedige welvaart kenden.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Oorspronkelijke welvaartssamenleving · Bekijk meer »

Os (rund)

Ossenwagen, India Een os als rijdier Een os is een gecastreerd mannelijk rund (stier).

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Os (rund) · Bekijk meer »

Oude Nabije Oosten

Overzichtskaart van het oude Nabije Oosten ten tijde van de late bronstijd Het oude Nabije Oosten is het gebied met Mesopotamië, de Levant, Anatolië en Elam waar de eerste van de meerdere beschavingen zijn ontstaan.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Oude Nabije Oosten · Bekijk meer »

Paard (dier)

Het paard (Equus ferus caballus) is een gedomesticeerd hoefdier uit de orde der onevenhoevigen, en de familie der paardachtigen (Equidae).

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Paard (dier) · Bekijk meer »

Parelgierst

Parelgierst (Pennisetum glaucum) is een van de vele soorten gierst.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Parelgierst · Bekijk meer »

Pleistoceen

Het Pleistoceen is in de geologische tijdschaal een tijdvak van 2,58 miljoen (Ma) tot 11,7 duizend jaar (ka) geleden, én tegelijk de serie gesteentes met die ouderdom (in het verleden ook wel het "diluvium" genoemd).

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Pleistoceen · Bekijk meer »

Proceedings of the National Academy of Sciences

Het tijdschrift Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America, of kortweg PNAS, is het officiële orgaan van de National Academy of Sciences van de Verenigde Staten en wordt alom gezien als een belangrijk wetenschappelijk tijdschrift; het is dan ook een van de meest geciteerde wetenschappelijke publicaties ter wereld.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Proceedings of the National Academy of Sciences · Bekijk meer »

Processuele archeologie

Processuele archeologie, aanvankelijk New Archaeology, is een archeologische methode die culturen en culturele processen holistisch probeert te benaderen.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Processuele archeologie · Bekijk meer »

Prooidier

Een prooidier is een dier dat een roofdier of vleesetende plant tot voedsel dient.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Prooidier · Bekijk meer »

Quetzalcoatl

Quetzalcoatl Quetzalcoatl Quetzalcoatl (Gevederde Slang of Kostbare Tweeling) is de Azteekse gevederde slangengod van wind, water, lucht, vruchtbaarheid, lente, plantengroei, mais, priesterschap, wijsheid en leven.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Quetzalcoatl · Bekijk meer »

Quinoa (plant)

Quinoa of gierstmelde (Chenopodium quinoa) is een eenjarige plant uit de amarantenfamilie (Amaranthaceae).

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Quinoa (plant) · Bekijk meer »

Raphael Pumpelly

Raphael Pumpelly Raphael Pumpelly (Owego (New York), 8 september 1837 – Newport (Rhode Island), 10 augustus 1923) was een Amerikaans geoloog en ontdekkingsreiziger.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Raphael Pumpelly · Bekijk meer »

Regressie naar het gemiddelde

kans is dan groot dat de volgende observatie dichter bij de lijn ligt Regressie naar het gemiddelde is bij toevalsprocessen de terugkeer naar een evenwicht vanuit een extreme waarde.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Regressie naar het gemiddelde · Bekijk meer »

Ruimen (vee)

Dieren die geruimd zijn wegens mond-en-klauwzeer Ruimen is het op grote schaal afmaken, afvoeren en vernietigen van vee dat mogelijk besmet is met een meestal besmettelijke veeziekte.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Ruimen (vee) · Bekijk meer »

Rund

Het rund (Bos primigenius taurus), ook wel huisrund genaamd, is een evenhoevige uit het geslacht Bos van de familie der holhoornigen (Bovidae).

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Rund · Bekijk meer »

Schaarste

Bioscoopjournaal uit november 1950: landelijke actie die de mensen vraagt om op piekuren zo weinig mogelijk elektriciteit te gebruiken. Voor de elektriciteitscentrales, die tijdens en ten gevolge van de oorlog niet konden worden vernieuwd en uitgebreid, is de vraag te groot aan het worden. Schaarste is een eigenschap van alle economische goederen, die beschikbaar, maar niet gratis zijn.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Schaarste · Bekijk meer »

Schapen (geslacht)

Schapen in Patagonië, Argentinië De schapen (Ovis) zijn een geslacht van hoefdieren uit de onderfamilie bokken (Caprinae) van de holhoornigen (Bovidae).

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Schapen (geslacht) · Bekijk meer »

Science

Science is een van de meest gerenommeerde wetenschappelijke tijdschriften ter wereld.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Science · Bekijk meer »

Sedentarisme

Sedentarisme of sendentarisering (Latijn: sedere, zitten) is een levenswijze die wordt bepaald door het verblijf op dezelfde plaats.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Sedentarisme · Bekijk meer »

Shennong

Shennong of Shen Nong (Goddelijke Boer) is een figuur uit de Chinese mythologie.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Shennong · Bekijk meer »

Sierpompoen

De Sierpompoen met de botanische naam Cucurbita pepo is een plantensoort uit de komkommerfamilie (Cucurbitaceae).

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Sierpompoen · Bekijk meer »

Sojaboon

De sojaboon is een peulvrucht, afkomstig van de sojaplant (Glycine max), die als grondstof voor veel sojaproducten wordt gebruikt.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Sojaboon · Bekijk meer »

Sorghum (graansoort)

Sorghum is een graansoort, de vrucht van grote sorgo (Sorghum bicolor, kafferkoren).

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Sorghum (graansoort) · Bekijk meer »

Specialisatie

Specialisatie is het zich toeleggen op iets specifieks.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Specialisatie · Bekijk meer »

Stimulans

Een stimulans, aansporing, prikkel, drijfveer, motief of incentive is een beloning in de vorm van een goed of dienst voor een specifieke prestatie ter motivatie.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Stimulans · Bekijk meer »

Suikermeloen

De suikermeloen (Cucumis melo) is een plant uit de komkommerfamilie (Cucurbitaceae) en al duizenden jaren bekend in Iran en India en Egypte.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Suikermeloen · Bekijk meer »

Taro

Colocasia esculenta afkomstig uit de Japanse landbouw-encyclopedie Seikei Zusetsu Colocasia esculenta afkomstig uit de Japanse landbouw-encyclopedie Seikei Zusetsu De taro (Colocasia esculenta) is een plant uit de aronskelkfamilie (Araceae).

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Taro · Bekijk meer »

Taurus (gebergte)

De Taurus is een breukvlakgebergte in Zuid-Turkije.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Taurus (gebergte) · Bekijk meer »

Teff

Teff (Eragrostis tef, synoniem: Eragrostis abyssinica) of Abessijns liefdegras is een gewas uit het geslacht van de liefdegrassen (Eragrostis) die deel uitmaken van de grassenfamilie (Poaceae).

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Teff · Bekijk meer »

Tegenkoppeling

P.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Tegenkoppeling · Bekijk meer »

Tell es-Sultan

Tell es-Sultan (Arabisch: تل السلطان, "heuvel van de sultan"), ook bekend als Tel Jericho (Hebreeuws: תל יריחו) of Oud-Jericho, is de site van het oude en Bijbelse Jericho en tegenwoordig een door de UNESCO genomineerde archeologische vindplaats in de Westelijke Jordaanoever, twee kilometer ten noorden van het centrum van het moderne Jericho. De tell werd bewoond vanaf het 10e millennium v.Chr. en wordt wel de oudste stad ter wereld genoemd. De neolithische nederzetting bestond gelijktijdig met Çatalhöyük en bevond zich op een soortgelijk technologisch niveau. De bewoning wordt ingedeeld in diverse fases.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Tell es-Sultan · Bekijk meer »

Terugkoppeling

Terugkoppeling Terugkoppeling of feedback is een proces waarbij de uitkomst van een bewerking, van een proces aan de invoer wordt teruggevoerd.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Terugkoppeling · Bekijk meer »

Texaanse ganzenvoet

Texaanse ganzenvoet (Chenopodium berlandieri) is een eenjarige plant uit de Ganzevoetfamilie.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Texaanse ganzenvoet · Bekijk meer »

Thomas Malthus

Thomas Robert Malthus (Rookery, nabij Dorking, 14/17 februari 1766 – St Catherine, nabij Bath, 23 december 1834) was een Brits demograaf, econoom en predikant.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Thomas Malthus · Bekijk meer »

Trekdier

Ossenwagen in Engadin rond 1900 Tweespan voor boerenwagen, Bulgarije, 1983 Een trekdier is een dier dat wordt gebruikt om lasten met behulp van voertuigen zoals een slee een kar of een wagen te verplaatsen.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Trekdier · Bekijk meer »

Trosgierst

Trosgierst (Setaria italica, synoniem: Panicum italicum) is een eenjarige plant die behoort tot de grassenfamilie (Poaceae).

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Trosgierst · Bekijk meer »

Varkens

De varkens of zwijnen zijn een familie uit de orde der evenhoevigen.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Varkens · Bekijk meer »

Vee

Een koe en schapen Vee zijn door de mens gedomesticeerde dieren die in de landbouw om economische redenen gehouden worden, doorgaans als voedselbron.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Vee · Bekijk meer »

Veeteelt

Melkkoeien in de wei. Bioscoopjournaal uit 1952 over de Zeeuwse landbouwdagen waarin aandacht voor de paardenfokkerij, en een tentoonstelling waarop trekpaarden en rundvee worden gepresenteerd. Veeteelt of veehouderij is de tak van landbouw waarbij men dieren houdt voor het verkrijgen van nuttige producten.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Veeteelt · Bekijk meer »

Vere Gordon Childe

Vere Gordon Childe Vere Gordon Childe (Sydney, 14 april 1892 – Mount Victoria, 19 oktober 1957) was een Australische filoloog, die zich later specialiseerde in archeologie.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Vere Gordon Childe · Bekijk meer »

Vlees

Diverse soorten vlees Vlees op de barbecue Vlees is het spierweefsel van gewervelde dieren.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Vlees · Bekijk meer »

Voedselverspilling

Fruit en groenten in een afvalcontainer Voedselverspilling of voedselverlies is voedsel dat verloren gaat omdat het niet wordt gegeten of in een eerder productiestadium wordt weggegooid.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Voedselverspilling · Bekijk meer »

Voorraad

Onder voorraad wordt verstaan.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Voorraad · Bekijk meer »

Vruchtbare Sikkel

Situering van de 'Vruchtbare Sikkel' Deze kaart toont de uitbreiding van de 'Vruchtbare Sikkel'. De Vruchtbare Sikkel of Vruchtbare Halvemaan – de laatste naam is bedacht door de bij leven aan de Universiteit van Chicago verbonden archeoloog James Henry Breasted – is een gebied in het Midden-Oosten, dat (delen van) het huidige Egypte, Israël, Palestina, Jordanië, Koeweit, Libanon, Syrië, Irak, Iran en Turkije omvat.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Vruchtbare Sikkel · Bekijk meer »

Wild

Het edelhert, grofwild Wild of jachtwild zijn dieren, veelal zoogdieren en vogels, waarop gejaagd wordt.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Wild · Bekijk meer »

Wol

Wol bestaat uit zachte, dunne haren van de vacht van sommige dieren.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Wol · Bekijk meer »

Zagrosgebergte

Het Zagrosgebergte کوهای زاگرس (in het Bakhtiari:.رشته‌ کوه‌های بختیاری) is Irans grootste bergketen.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Zagrosgebergte · Bekijk meer »

Zebra (dier)

Een steppezebra Een zebra is een paardachtige (familie: Equidae) afkomstig uit het midden en zuiden van Afrika.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Zebra (dier) · Bekijk meer »

Zeeniveau

cm Het zeeniveau is de gemiddelde hoogte van de zeespiegel (het vlak van de zee), als alle variaties die het gevolg zijn van de getijden worden weggemiddeld.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Zeeniveau · Bekijk meer »

Zoete aardappel

De zoete aardappel of bataat (Ipomoea batatas) is een plant uit de windefamilie (Convolvulaceae).

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Zoete aardappel · Bekijk meer »

Zonnebloem

De zonnebloem (Helianthus annuus) is een tot 3 meter hoge, eenjarige plant uit de composietenfamilie (Asteraceae).

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Zonnebloem · Bekijk meer »

Zuid-Azië

Zuid-Azië of Zuidelijk Azië is een staatkundige onderverdeling van het continent Azië, bestaande uit de staten India, Pakistan, Nepal, Bhutan, Bangladesh, Afghanistan, Sri Lanka en de Maldiven.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Zuid-Azië · Bekijk meer »

Zuidoost-Azië

Zuidoost-Azië Zuidoost-Azië is een regio in het zuidoosten van Azië.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Zuidoost-Azië · Bekijk meer »

Zuidwest-Azië

Zuidwest-Azië in de meeste gevallen klimaatclassificatie van Köppen-Geiger Zuidwest-Azië (vaak verward met het Midden-Oosten) is het zuidwestelijke deel van Azië.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en Zuidwest-Azië · Bekijk meer »

(Echte) sagopalm

De (echte) sagopalm (Metroxylon sagu) is een tot 20 m hoge, rechtopstaande palm met een tot 60 cm dikke stam.

Nieuw!!: Neolithische revolutie en (Echte) sagopalm · Bekijk meer »

Richt hier:

Neolithische Revolutie, Neolithische evolutie, Ontstaan van de landbouw, Sedentaire revolutie, Sedentarisatie.

UitgaandeInkomende
Hey! We zijn op Facebook nu! »