We werken aan het herstellen van de Unionpedia-app in de Google Play Store
UitgaandeInkomende
🌟We hebben ons ontwerp vereenvoudigd voor betere navigatie!
Instagram Facebook X LinkedIn

Libertarisme

Index Libertarisme

Het libertarisme is een politieke filosofie die individuele vrijheid en zelfbeschikking als kernwaarden ziet.

Inhoudsopgave

  1. 81 relaties: Adam Smith, Agorisme, Albert Camus, American Civil Liberties Union, Amitai Etzioni, Anarchocommunisme, Anarchokapitalisme, Autonomie, Autoritarisme (politicologie), Ayn Rand, Belasting (fiscaal), Boycot, Collectief goed, Communisme, Conservatief libertarisme, Crisis van de jaren 1930, Dwang, Economisch liberalisme, Frankrijk, Friedrich Hayek, Geweld, Israël, James Madison, Javier Milei, John Stuart Mill, Kapitalisme, Klassiek liberalisme, Krijgsmacht, Laisser-faire, Latijn, Leerplicht, Libera!, Liberaal Vlaams Studentenverbond, Liberalisme, Liberalisme in Nederland, Libertaire Partij (Nederland), Libertarische Partij (Verenigde Staten), Libertinisme, Lijst Dedecker, Maffia, Markt (economie), Marxisme, Michel Onfray, Milieu, Militarisme, Milton Friedman, Minarchisme, Murray Rothbard, Murray Rothbard Instituut, Nachtwakersstaat, ... Uitbreiden index (31 meer) »

  2. Filosofische stroming
  3. Geschiedenis van het economisch denken
  4. Politieke beweging

Adam Smith

Adam Smith (Kirkcaldy, rond 5 juni 1723 - Edinburgh, 17 juli 1790) was een Schotse moraalfilosoof en een pionier op het gebied van de politieke economie.

Bekijken Libertarisme en Adam Smith

Agorisme

Agorisme is een libertarische sociale filosofie die een samenleving propageert waarin alle relaties tussen mensen zijn gebaseerd op vrijwillige transacties, volgens de theorie van de "counter-establishment-economics" van Samuel Edward Konkin III, een soort van economisch circuit dat parallel aan een overheidsgebonden markt functioneert.

Bekijken Libertarisme en Agorisme

Albert Camus

Albert Camus (Mondovi, Frans-Algerije, 7 november 1913 – Villeblevin, 4 januari 1960) was een Frans filosoof, journalist en schrijver van romans, essays en toneelstukken.

Bekijken Libertarisme en Albert Camus

American Civil Liberties Union

De American Civil Liberties Union, kortweg de ACLU, is een Amerikaanse niet-gouvernementele organisatie die in 1920 werd opgericht, en die opkomt voor de vrijheden en rechten van Amerikaanse burgers.

Bekijken Libertarisme en American Civil Liberties Union

Amitai Etzioni

Amitai Etzioni, geboren als Werner Falk (Keulen, 4 januari 1929 – Washington D.C., 31 mei 2023) was een Israëlisch-Amerikaanse socioloog, vooral bekend vanwege zijn voorkeur voor het communitarisme.

Bekijken Libertarisme en Amitai Etzioni

Anarchocommunisme

Anarchocommunisme, anarchistisch communisme of libertarisch communisme is een politieke theorie binnen het anarchisme.

Bekijken Libertarisme en Anarchocommunisme

Anarchokapitalisme

Anarchokapitalistische vlag Anarchokapitalisme is een politieke filosofie die de afschaffing van de staat beoogt ten voordele van zelfeigendom, privébezit en de vrije markt.

Bekijken Libertarisme en Anarchokapitalisme

Autonomie

Autonomie, ook zelfbestuur (politiek) of zedelijke zelfstandigheid (individueel), is de vrijheid en het vermogen van een entiteit, bijvoorbeeld een individu, organisatie of natie, om zelfstandig beslissingen te nemen.

Bekijken Libertarisme en Autonomie

Autoritarisme (politicologie)

Autoritarisme is een staatsvorm gebaseerd op ondergeschiktheid tegenover de staat, waarbij er ingeperkte mogelijkheid is om oppositie te vormen en de uitvoerende macht op wetmatige manier te contesteren.

Bekijken Libertarisme en Autoritarisme (politicologie)

Ayn Rand

Ayn Rand, geboren als Али́са Зино́вьевна Розенба́ум (Alisa Zinovjevna Rosenbaum), (Sint-Petersburg, 2 februari 1905 – New York, 6 maart 1982) was een Amerikaans romanschrijfster en filosofe.

Bekijken Libertarisme en Ayn Rand

Belasting (fiscaal)

300px Ook via het heffen van een extra toeslag op goederen btw wordt belasting geïnd - een vorm van indirecte belasting Betaling van belastinggeld aan koning Karel V van Frankrijk in de 14e eeuw Belastingontvangers in de 16e eeuw door Marinus van Reymerswale Belasting is een rechtsband tussen de overheid en een rechtssubject (de belastingplichtige) waarbij een heffing of prestatie wordt opgelegd ten behoeve van een overheid met als doel in de openbare uitgaven te voorzien.

Bekijken Libertarisme en Belasting (fiscaal)

Boycot

Boycots van de Olympische Spelen, 1976-1984 Een boycot is, in de oorspronkelijke zin, het verbreken van (handels)relaties met een land, een bedrijf of een individu.

Bekijken Libertarisme en Boycot

Collectief goed

Een collectief goed is een goed waarvan mensen die er niet voor betalen niet kunnen worden uitgesloten, en waarbij consumptie door de een niet ten koste gaat van consumptie door de ander.

Bekijken Libertarisme en Collectief goed

Communisme

Het communisme is een sociale, politieke en economische ideologie gericht op de verwezenlijking van een klasseloze en socialistische samenleving.

Bekijken Libertarisme en Communisme

Conservatief libertarisme

Libertarisch conservatisme, ook bekend als conservatief libertarisme (en soms constitutioneel libertarisme of rechts libertarisme genoemd), houdt de politieke ideologieën in die libertarisme en conservatisme vermelden.

Bekijken Libertarisme en Conservatief libertarisme

Crisis van de jaren 1930

''Migrantenmoeder'' (Dorothea Lange, 1936), een toonbeeld van de Amerikaanse Grote Depressie. Het onderschrift luidt ''Berooide erwtenplukkers in Californië. Moeder van zeven kinderen. Leeftijd: 32 jaar. Nipomo, Californië.'' De vrouw op de foto is Florence Owens Thompson De crisis van de jaren 1930 of de crisisjaren (Engels: Great Depression) was de grootste economische depressie van de twintigste eeuw.

Bekijken Libertarisme en Crisis van de jaren 1930

Dwang

Dwang is een verschijnsel dat een rol speelt in het recht, de sociologie en de psychologie.

Bekijken Libertarisme en Dwang

Economisch liberalisme

Adam Smith Economisch liberalisme is de erkenning van het recht op vrije economische activiteit en vrij economisch verkeer, gebaseerd op particulier bezit en marktmechanismen.

Bekijken Libertarisme en Economisch liberalisme

Frankrijk

Frankrijk (Frans: France), officieel de Franse Republiek (République française; uitspraak), is een land in West-Europa en qua oppervlakte het op twee na grootste Europese land.

Bekijken Libertarisme en Frankrijk

Friedrich Hayek

Friedrich August (tot 1919 von) Hayek (Wenen, 8 mei 1899 – Freiburg im Breisgau, 23 maart 1992) was een Oostenrijks econoom en politiek filosoof.

Bekijken Libertarisme en Friedrich Hayek

Geweld

Geweld gespeeld op toneel Geweld wordt wel gedefinieerd als een kracht van meer dan geringe betekenis uitgeoefend op personen of zaken.

Bekijken Libertarisme en Geweld

Israël

Israël (uitspraak: ˈɪsraɛl), officieel de Staat Israël (Hebreeuws: מדינת ישראל - Medinat Jisraël; Arabisch: دولة اسرائيل - Dawlat Israïl), is een land in Azië, het Midden-Oosten en de Levant.

Bekijken Libertarisme en Israël

James Madison

James Madison (Port Conway (Virginia), 16 maart 1751 – Montpelier (Virginia), 28 juni 1836) was een Amerikaans staatsman en politiek filosoof.

Bekijken Libertarisme en James Madison

Javier Milei

Javier Gerardo Milei (Buenos Aires, 22 oktober 1970) is een Argentijns econoom en politicus.

Bekijken Libertarisme en Javier Milei

John Stuart Mill

John Stuart Mill (Pentonville, 20 mei 1806 – Avignon, 8 mei 1873) was een Engels filosoof en econoom.

Bekijken Libertarisme en John Stuart Mill

Kapitalisme

New York, een icoon van het kapitalisme. Het kapitalisme is een economisch systeem dat is gebaseerd op investeringen van geld in de verwachting winst te maken.

Bekijken Libertarisme en Kapitalisme

Klassiek liberalisme

Klassiek liberalisme is een verwijzing naar het oorspronkelijke economisch liberalisme, ter aanduiding van diverse stromingen binnen het liberalisme, die individualisme, eigendom en marktvrijheid als kernwaarden hanteren.

Bekijken Libertarisme en Klassiek liberalisme

Krijgsmacht

Slag bij Heiligerlee 1568 Een krijgsmacht is een geheel van door een staat opgerichte gewapende organisaties en ondersteunende voorzieningen ten dienste van de militaire implicaties van het buitenlands beleid.

Bekijken Libertarisme en Krijgsmacht

Laisser-faire

Laisser-faire of laissez faire is de vrijheid van productie en (handels)verkeer.

Bekijken Libertarisme en Laisser-faire

Latijn

Latijn (Lingua Latina) is een Italische taal die oorspronkelijk werd gesproken door de Latijnen, onder wie ook het bekendste Latijnse volk, de Romeinen.

Bekijken Libertarisme en Latijn

Leerplicht

Leerplicht is de wettelijke verplichting om kinderen onderwijs te laten volgen.

Bekijken Libertarisme en Leerplicht

Libera!

Libera! is een Belgische Vlaamsgezinde rechts-liberale denktank die zich naar eigen zeggen inzet voor de waarden van een vrije samenleving met sterke nadruk op de bescherming en de promotie van het private eigendomsrecht.

Bekijken Libertarisme en Libera!

Liberaal Vlaams Studentenverbond

Het Liberaal Vlaams Studentenverbond (LVSV) is een liberale studentenvereniging met afdelingen in verschillende Vlaamse universiteitssteden.

Bekijken Libertarisme en Liberaal Vlaams Studentenverbond

Liberalisme

Het liberalisme is een politiek-maatschappelijke stroming ontstaan in de Verlichting van de 18e eeuw, waarin vrijheid centraal staat.

Bekijken Libertarisme en Liberalisme

Liberalisme in Nederland

Het liberalisme in Nederland komt eind 18e eeuw op als onderdeel van de Verlichting in Europa.

Bekijken Libertarisme en Liberalisme in Nederland

Libertaire Partij (Nederland)

De Libertaire Partij (LP), opgericht als Libertarische Partij, is een Nederlandse politieke partij van libertaire signatuur.

Bekijken Libertarisme en Libertaire Partij (Nederland)

Libertarische Partij (Verenigde Staten)

De Libertarische Partij (Engels: Libertarian Party) is een politieke partij in de Verenigde Staten, opgericht door David Nolan in 1971 die de libertarische filosofie aanhangt.

Bekijken Libertarisme en Libertarische Partij (Verenigde Staten)

Libertinisme

Libertinisme is een levensfilosofie die absolute individuele vrijheid voorstaat.

Bekijken Libertarisme en Libertinisme

Lijst Dedecker

Lijst Dedecker (LDD) is een Vlaamse libertaire politieke partij die van 2007 tot 2014 actief was in de federale en Vlaamse politiek en sindsdien enkel nog als lokale partij.

Bekijken Libertarisme en Lijst Dedecker

Maffia

Maffia (Italiaans: mafia, met één f, uitspraak: /ˈmafja/) is een verzamelnaam van Italiaanse geheime criminele organisaties met gemeenschappelijke kenmerken: het gebruik van extreem geweld, het opleggen van zwijgplicht (omertà) en het hebben van inwijdingsrituelen en stichtingsmythen.

Bekijken Libertarisme en Maffia

Markt (economie)

Een markt is het geheel van omstandigheden waaronder gevraagde en aangeboden hoeveelheden van een bepaald product of een bepaalde dienst verhandeld worden en waar een prijs ontstaat.

Bekijken Libertarisme en Markt (economie)

Marxisme

Het marxisme is voornamelijk gebaseerd op de ideeën van de negentiende-eeuwse filosoof Karl Marx Het marxisme is een ideologisch-beschrijvende analyse van de maatschappij, en dan vooral de economie, waarbij het concept van een internationale klassenstrijd tussen twee tegengestelde maatschappelijke klassen centraal staat.

Bekijken Libertarisme en Marxisme

Michel Onfray

Michel Onfray in 2009 Michel Onfray (Argentan, 1 januari 1959) is een Franse filosoof die in zijn carrière meer dan 100 boeken heeft geschreven.

Bekijken Libertarisme en Michel Onfray

Milieu

Het milieu is het geheel van voorwaarden en invloeden van de omgeving, waardoor het leven voor een organisme daar al dan niet mogelijk is Milieu of omgeving is, in de biologie en de ecologie, het geheel van uitwendige voorwaarden en invloeden die voor een organisme, hetzij dier (inclusief de mens), plant of micro-organisme, van essentieel belang zijn.

Bekijken Libertarisme en Milieu

Militarisme

De term militarisme betekent, in culturele zin, een voorliefde voor militair vertoon zoals uniformen, wapens, onderscheidingen, parades, orden, rituelen, hiërarchieën, rangen en titels, vlaggen, heldenverering, discipline en het principe van bevelen en gehoorzamen.

Bekijken Libertarisme en Militarisme

Milton Friedman

Milton Friedman (New York, 31 juli 1912 – San Francisco, 16 november 2006) was een Amerikaanse econoom en voorvechter van vrijemarktkapitalisme en een beperkte overheid.

Bekijken Libertarisme en Milton Friedman

Minarchisme

Minarchisme is een libertaire politieke filosofie die streeft naar een staat die enkel bestaat om zijn burgers te beschermen tegen agressie, diefstal, contractbreuk en fraude.

Bekijken Libertarisme en Minarchisme

Murray Rothbard

Murray Rothbard in zijn jonge jaren Murray Newton Rothbard (New York, 2 maart 1926 — aldaar, 7 januari 1995) was een Amerikaans econoom en politiek filosoof.

Bekijken Libertarisme en Murray Rothbard

Murray Rothbard Instituut

Het Murray Rothbard Instituut was een centrum voor onderzoek en educatie in de traditie van de Amerikaanse econoom Murray N. Rothbard.

Bekijken Libertarisme en Murray Rothbard Instituut

Nachtwakersstaat

Een nachtwakersstaat, of een kleine staat, is een staat waar de overheid zich zo weinig mogelijk bemoeit met de burgers.

Bekijken Libertarisme en Nachtwakersstaat

Nationalisme

Marianne het Franse nationalisme symboliseert tijdens de Julirevolutie in 1830. Nationalisme is een in de 19e eeuw ontstane politieke ideologie die stelt dat de staat als politieke eenheid moet voortvloeien uit de natie als historisch gegroeide sociaal-culturele eenheid.

Bekijken Libertarisme en Nationalisme

New Deal (Verenigde Staten)

De Amerikaanse New Deal was een omvangrijk sociaal en economisch hervormingsprogramma van de Amerikaanse president Franklin Delano Roosevelt, ook wel bekend als FDR, om de Verenigde Staten uit het slop van de Grote Depressie te trekken.

Bekijken Libertarisme en New Deal (Verenigde Staten)

Nicolas de Condorcet

Marie Jean Antoine Nicolas de Caritat, markies de Condorcet (Ribemont, 17 september 1743 – Bourg-la-Reine, 28 maart 1794) was een Franse filosoof, wiskundige en politicus (en vroege politieke wetenschapper) die het concept van de methode Condorcet ontwikkelde.

Bekijken Libertarisme en Nicolas de Condorcet

Objectivisme (Ayn Rand)

Het Objectivisme is een systematische filosofie ontwikkeld door Ayn Rand (1905-1982) met verschillende opvattingen over de metafysica, epistemologie, ethiek, politiek en de esthetica.

Bekijken Libertarisme en Objectivisme (Ayn Rand)

Oorlog

De oorlog door Henri Rousseau, 1894 De dulle griet door Pieter Bruegel de Oude, 1563 De terugtocht uit Moskou na de Veldtocht van Napoleon naar Rusland. Paratroepen landen tijdens Operatie Market Garden (september 1944) Oorlog is een gewapende strijd tussen minstens twee partijen, volkeren of staten.

Bekijken Libertarisme en Oorlog

Oorlog van allen tegen allen

De oorlog van allen tegen allen was de naam die Thomas Hobbes gaf aan de hypothetische situatie waarin iedere mens totale vrijheid zou hebben omdat er geen wetstelsel was.

Bekijken Libertarisme en Oorlog van allen tegen allen

Overheid

De overheid is het hoogste bevoegd gezag op een bepaald territorium of grondgebied.

Bekijken Libertarisme en Overheid

Panarchisme

Panarchisme is een politieke filosofie die ervan uitgaat dat ieder individu mag bepalen tot welke overheid hij of zij thuishoort.

Bekijken Libertarisme en Panarchisme

Pierre-Joseph Proudhon

Pierre-Joseph Proudhon (Besançon, 15 januari 1809 – Passy (Seine) bij Parijs, 16 januari 1865) was een Frans autodidactisch econoom, socioloog en theoreticus van het socialisme die wordt beschouwd als een van de eerste anarchistische denkers.

Bekijken Libertarisme en Pierre-Joseph Proudhon

Politie

Een Duitse en Nederlandse politiewagen naast elkaar Een Belgische politiewagen Politieboot in de haven van Rotterdam De politie is een overheidsdienst belast met de handhaving van openbare orde en veiligheid, het opsporen en onderzoeken van strafbare feiten, directe hulpverlening en het uitvoeren van aanhoudingen.

Bekijken Libertarisme en Politie

Politieke filosofie

Politieke filosofie is een filosofisch vakgebied waarin vraagstukken rond politiek en maatschappij aan de orde zijn.

Bekijken Libertarisme en Politieke filosofie

Rechterlijke macht

Een niet verkeerd te begrijpen waarschuwing in een muur van het kasteel van Gaasbeek: "Al di hier stoert Rust ofte Vrede Vindt bi der Bil Geregtighede" De rechterlijke macht is in een rechtsstaat de macht die bestaat uit de leden van het Openbaar Ministerie en de leden van de rechtbanken/Gerechtshoven, waaraan de rechtspraak is opgedragen.

Bekijken Libertarisme en Rechterlijke macht

Rede

De rede of ratio is een menselijk denkvermogen.

Bekijken Libertarisme en Rede

Robert Nozick

Robert Nozick (1977) Robert Nozick (New York, 16 november 1938 – Cambridge (Massachusetts), 23 januari 2002) was een Joods-Amerikaans filosoof en Joseph Pellegrino University Professor aan Harvard-universiteit.

Bekijken Libertarisme en Robert Nozick

Sociaalliberalisme

Sociaalliberalisme, progressief liberalisme, links liberalisme, vrijzinnig links of vrijzinnig liberalisme is een substroming binnen het liberalisme die ervan uitgaat dat de overheid een taak kan hebben in de bevordering van de vrijheid van de burgers.

Bekijken Libertarisme en Sociaalliberalisme

Soemerisch

Stenen spijkerschrifttablet met Soemerisch inscriptie daterend uit de 2de Dynastie van Ur (ca. 2430-2400), bewaard aan de Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis, Brussel Het Soemerisch was de taal die gesproken werd door de Soemeriërs, de bewoners van het zuidelijke deel van Mesopotamië.

Bekijken Libertarisme en Soemerisch

Staatsmacht

Staatsmacht is de macht die een staat kan uitoefenen over zijn staatsvolk en zijn staatsgebied.

Bekijken Libertarisme en Staatsmacht

Thomas Hobbes

Thomas Hobbes (Westport (Wiltshire), 5 april 1588 – Hardwick Hall (Derbyshire), 4 december 1679) was een Engels filosoof.

Bekijken Libertarisme en Thomas Hobbes

Verenigd Koninkrijk

Het Verenigd Koninkrijk, officieel het Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Noord-Ierland, afgekort VK (Engels: United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland, afgekort UK, informeel Britain), is een soevereine staat in West-Europa met ongeveer 67,7 miljoen inwoners, gelegen tussen de Noordzee en de Atlantische Oceaan.

Bekijken Libertarisme en Verenigd Koninkrijk

Verenigde Staten

De Verenigde Staten, officieel de Verenigde Staten van Amerika, afgekort VS (Engels: United States of America, afgekort als USA of US), vaak (totum pro parte) Amerika (America) genoemd, is een federatie van 50 staten en het District of Columbia, grotendeels in Noord-Amerika gelegen.

Bekijken Libertarisme en Verenigde Staten

Verzekering

Een verzekering of assurantie is een overeenkomst tussen een verzekeringsmaatschappij en een verzekeringnemer.

Bekijken Libertarisme en Verzekering

Volksfront (Frankrijk)

Het Front Populaire, Nederlands: Volksfront, was een coalitie van linkse politieke partijen in Frankrijk, die tussen 1936 en 1938 regeerde.

Bekijken Libertarisme en Volksfront (Frankrijk)

Vrij socialisme

Libertair, libertarisch of vrij socialisme is een verzamelterm voor politieke ideologieën op het snijvlak van anarchisme en socialisme.

Bekijken Libertarisme en Vrij socialisme

Vrije wil

De vrije wil is het vermogen van rationeel handelende personen om controle uit te oefenen over eigen daden en beslissingen.

Bekijken Libertarisme en Vrije wil

Zelfbeschikkingsrecht

Zelfbeschikkingsrecht of recht op zelfbeschikking is in het internationaal recht het recht van ieder volk om zelf te mogen bepalen onder welke soevereiniteit het wil vallen en zelf te beslissen over zijn economische, sociale en culturele ontwikkeling.

Bekijken Libertarisme en Zelfbeschikkingsrecht

Zelfverdediging

Zelfverdediging is een handeling waarbij individuen hun lijf of eer kunnen beschermen tegen dreigingen.

Bekijken Libertarisme en Zelfverdediging

Zuid-Afrika

Zuid-Afrika, officieel de Republiek Zuid-Afrika, is een land dat aan de zuidpunt van Afrika ligt. Het land grenst in het noorden aan Namibië, Botswana en Zimbabwe, in het oosten aan Mozambique en Swaziland (Eswatini). De onafhankelijke staat Lesotho wordt in zijn geheel door Zuid-Afrika omsloten.

Bekijken Libertarisme en Zuid-Afrika

1857

Het jaar 1857 is het 57e jaar in de 19e eeuw volgens de christelijke jaartelling.

Bekijken Libertarisme en 1857

1950-1959

De jaren 1950-1959 (van de christelijke jaartelling) zijn een decennium in de 20e eeuw.

Bekijken Libertarisme en 1950-1959

1960-1969

Techniek in de jaren 60 De jaren 1960-1969 (van de gangbare jaartelling), ook aangeduid als de jaren zestig, zijn een decennium in de 20e eeuw.

Bekijken Libertarisme en 1960-1969

19e eeuw

De 19e eeuw (van de christelijke jaartelling) is de 19e periode van 100 jaar, dus bestaande uit de jaren 1801 tot en met 1900.

Bekijken Libertarisme en 19e eeuw

Zie ook

Filosofische stroming

Geschiedenis van het economisch denken

Politieke beweging

Ook bekend als Libertair, Libertairisme, Libertarianisme, Libertariër, Libertarisch, Libertarische.

, Nationalisme, New Deal (Verenigde Staten), Nicolas de Condorcet, Objectivisme (Ayn Rand), Oorlog, Oorlog van allen tegen allen, Overheid, Panarchisme, Pierre-Joseph Proudhon, Politie, Politieke filosofie, Rechterlijke macht, Rede, Robert Nozick, Sociaalliberalisme, Soemerisch, Staatsmacht, Thomas Hobbes, Verenigd Koninkrijk, Verenigde Staten, Verzekering, Volksfront (Frankrijk), Vrij socialisme, Vrije wil, Zelfbeschikkingsrecht, Zelfverdediging, Zuid-Afrika, 1857, 1950-1959, 1960-1969, 19e eeuw.