We werken aan het herstellen van de Unionpedia-app in de Google Play Store
UitgaandeInkomende
🌟We hebben ons ontwerp vereenvoudigd voor betere navigatie!
Instagram Facebook X LinkedIn

Oudheid

Index Oudheid

De oudheid (eventueel Oudheid in gespecialiseerde teksten) is de periode binnen een beschaving die begint met de introductie van het schrift in die beschaving.

Inhoudsopgave

  1. 156 relaties: Akkadische Rijk, Alexander de Grote, Alexandrië, Alfabet, Arabisch, Archeologie, Archief, Architectuur, Assyrische Rijk, Astronomie, Augustus (keizer), Azteken, Babylonië, Beschaving, Boog (bouwkunde), Byzantijnse Rijk, Carthago, Centraal-Azië, Chavincultuur, Chibchatalen, Chinese oudheid, Christendom, Cimmeriërs, Coclécultuur, Constantijn de Grote, Constantinopel, Cuicuilco, Cyrus II de Grote, Daciërs, Democratie, Diadochen, Dictator (Rome), Diocletianus, Dode taal, Driehoeksmeting, El Tajín, Etrusken, Feniciërs, Gallië, Geld, Germanen, Geschiedenis van de oudheid, Geschiedenis van de westerse beschaving, Geschiedenis van Europa, Geschiedenis van Griekenland, Geschiedenis van Zuid-Azië, Geschiedschrijving, Griekenland, Griekse kolonisatie, Grote Volksverhuizing, ... Uitbreiden index (106 meer) »

Akkadische Rijk

Het Akkadische Rijk, genoemd naar de hoofdstad Akkad of Agade, was een historische staat in Mesopotamië die tussen 2350-2150 v.Chr. bestond. Vanuit het kerngebied Akkad breidde het rijk zich over grote delen van Mesopotamië uit.

Bekijken Oudheid en Akkadische Rijk

Alexander de Grote

Alexander III van Macedonië (Oudgrieks:, Aléxandros tritos ho Makedón) (Pella, 20 juli 356 v.Chr. De exacte datum zou 20 juli kunnen zijn, maar is niet met precisie vast te stellen (zie noot bij alinea 3.5). op 20 december 2021. — Babylon, 11 juni 323 v.Chr.), beter bekend als Alexander de Grote (Grieks:, Mégas Aléxandros of, Aléxandros ho Mégas) was koning van Macedonië.

Bekijken Oudheid en Alexander de Grote

Alexandrië

Alexandrië (klemtoon: Alexandrië; Arabisch: الإسكندرية, al-ʼIskandariyyah; Oudgrieks: Αλεξάνδρεια, Alexándreia) is een miljoenenstad in het noorden van Egypte, aan de Middellandse Zee.

Bekijken Oudheid en Alexandrië

Alfabet

Vaticaan, 8e eeuw. Een alfabet (meervoud: alfabetten) of alfabetisch schrift is een verzameling symbolen om equivalenten van klanken in de gesproken taal schriftelijk weer te geven.

Bekijken Oudheid en Alfabet

Arabisch

Arabisch (in het Arabisch: العربية, al ʿarabiyya, of soms kortweg عربي, arabi) is een Semitische taal die door ongeveer 380 miljoen mensen in verscheidene landen wordt gesproken.

Bekijken Oudheid en Arabisch

Archeologie

Atapuerca op de Spaanse Hoogvlakte Archeologie (Oudgrieks:: 'leer der oudheid') is de wetenschap die overblijfselen van oude culturen bestudeert teneinde het verleden te reconstrueren en te duiden.

Bekijken Oudheid en Archeologie

Archief

Archiefkast met inventariskaartjes Een archief is de bewaarplaats van belangrijke gegevens die zijn vastgelegd in documentvorm als ook de verzameling van documenten die voor een bepaald doel vervaardigd zijn.

Bekijken Oudheid en Archief

Architectuur

Bauhaus-school, Dessau Neomodernistische architectuur in Pretoria Architectuur is de kunst en wetenschap van het ontwerpen van de gebouwde omgeving; inclusief steden, gebouwen, woningen, interieurs, tuinen, landschappen, meubelen of objecten.

Bekijken Oudheid en Architectuur

Assyrische Rijk

Het Assyrische Rijk (blauwe plus gele gebied, van Egypte tot in wat nu Turkije, Irak en Iran is inclusief Cyprus) op zijn hoogtepunt onder Assurbanipal (Aššur-bāni-apli) (669 – 627 v.Chr.). Het Assyrische Rijk of kortweg Assyrië was een rijk dat bestond tussen 2000 v.Chr. en 609 v.Chr.

Bekijken Oudheid en Assyrische Rijk

Astronomie

Paranal-observatorium in Chili Astronomie of sterrenkunde is de natuurwetenschap die zich bezighoudt met de waarneming en bestudering van alle fenomenen buiten de atmosfeer van de Aarde.

Bekijken Oudheid en Astronomie

Augustus (keizer)

Imperator Caesar Augustus (Rome, 23 september 63 v.Chr. – Nola, 19 augustus 14 n.Chr.), geboren als Gaius Octavius (Thurinus), die zich na zijn adoptie door zijn oudoom Gaius Julius Caesar noemde, meestal kortweg aangeduid met de door hemzelf niet gebruikte naam Octavianus (voor 27 v.Chr.) of Augustus (na 27 v.Chr.), was de eerste princeps (vgl.

Bekijken Oudheid en Augustus (keizer)

Azteken

Azteekse Kalendersteen (replica) De Azteken of Mexica waren de dragers van een militaristische Meso-Amerikaanse beschaving die bestond tussen circa 1300 en 1521 in het huidige Mexico.

Bekijken Oudheid en Azteken

Babylonië

Babylonië of het Babylonische Rijk was een koninkrijk in Mesopotamië van 1800 v.Chr. tot 539 v.Chr. Daarnaast wordt de term ook wel geografisch gebruikt om zuidelijk Mesopotamië aan te duiden, waarbij het noordelijk deel dan veelal als Assyrië wordt aangeduid.

Bekijken Oudheid en Babylonië

Beschaving

Beschaving of civilisatie is een bepaalde mate van menselijke ontwikkeling, hetzij op individueel, psychologisch niveau, hetzij op het sociologische niveau van een samenleving met een bepaalde mate van complexiteit, een maatschappij.

Bekijken Oudheid en Beschaving

Boog (bouwkunde)

Apotheek De Liefde in Utrecht) Een boogconstructie is een overspanning in een gebogen vorm, die een vrije constructie oplevert tussen twee steunpunten.

Bekijken Oudheid en Boog (bouwkunde)

Byzantijnse Rijk

Het Byzantijnse Rijk (Grieks: Βυζαντινή Αυτοκρατορία) (kortweg Byzantium of Oost-Romeinse Rijk, Grieks: Βασιλεία Ρωμαίων, Basileía Rhōmaíōn, Romeinse Rijk, ook wel Romania, Grieks: Ῥωμανία, Rhōmanía) was de voortzetting van het Romeinse Rijk in de oostelijke provincies dat in de late oudheid en de daaropvolgende middeleeuwen een groot deel van het oostelijke Middellandse Zeegebied besloeg, met als hoofdstad Constantinopel.

Bekijken Oudheid en Byzantijnse Rijk

Carthago

Animatie over de stad Carthago Carthago, 1880 Carthago (Punisch: Qart Hadasht (15px15px15px 15px15px15px15px; "nieuwe stad"); Oudgrieks: Καρχηδών, Karchēdṓn; Nederlands, verouderd: Karthaag, Karthago) was een belangrijke Fenicische handelsstad in Noord-Afrika.

Bekijken Oudheid en Carthago

Centraal-Azië

Topografische kaart van Centraal-Azië vanaf de Kaspische Zee in het westen tot Centraal-China in het oosten. Centraal-Azië is de regio van Azië die zich uitstrekt vanaf de Kaspische Zee in het westen tot Centraal-China in het oosten en van het zuiden van Rusland in het noorden tot het noorden van Pakistan in het zuiden.

Bekijken Oudheid en Centraal-Azië

Chavincultuur

De Chavin-cultuur is een archeologische cultuur in Peru vanaf 1700 tot 300 voor Christus.

Bekijken Oudheid en Chavincultuur

Chibchatalen

De Chibchatalen vormen een taalfamilie die inheems is in het Isthmo-Colombiaanse gebied, dat zich uitstrekt van oostelijk Honduras tot noordelijk Colombia en bevolkingen van deze landen omvat, evenals Nicaragua, Costa Rica en Panama.

Bekijken Oudheid en Chibchatalen

Chinese oudheid

De Chinese oudheid is de periode die volgde op de Chinese prehistorie en voorafging aan de vestiging van het Chinese Keizerrijk in de Chinese periodisering.

Bekijken Oudheid en Chinese oudheid

Christendom

alt.

Bekijken Oudheid en Christendom

Cimmeriërs

Cimmerische migraties in de 8e - 7e eeuw v.Chr. Nimrud-reliëf met afbeelding van Cimmeriaanse krijgers De Cimmeriërs of Kimmeriërs (Oudgrieks: Κιμμέριοι) waren een vroeg-Europees ruitervolk in de Pontisch-Kaspische Steppe van Zuid-Rusland en Oekraïne in de 8e en 7e eeuw voor Christus.

Bekijken Oudheid en Cimmeriërs

Coclécultuur

De Coclécultuur was een precolumbiaanse beschaving in Panama in het gebied van de hedendaagse provincie Coclé en de aangrenzende gebieden.

Bekijken Oudheid en Coclécultuur

Constantijn de Grote

Flavius Valerius Aurelius Constantinus (Naissus, 27 februari ca. 273 of 280 – Ancyrona, 22 mei 337), beter bekend als Constantijn (I) de Grote, was een Romeins keizer.

Bekijken Oudheid en Constantijn de Grote

Constantinopel

Kaart van Constantinopel met de stadsmuren Constantinopel in het Byzantijnse Rijk. Hagia Sophia gotische stijl (Franse miniatuur, na 1455)Bibliothèque nationale de France, Département des manuscrits, Français 9087, https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/btv1b8449038d/f424.item.r.

Bekijken Oudheid en Constantinopel

Cuicuilco

Cuicuilco is een van de twee steden in het dal van Mexico die zich vanaf 600 v.Chr.

Bekijken Oudheid en Cuicuilco

Cyrus II de Grote

Graftombe van Cyrus de Grote in Pasargadae. Cyrus II of Cyrus de Grote (Perzisch: کوروش بزرگ, Kūrosh-e-Bozorg, Oudperzisch: 𐎤𐎢𐎽𐎢𐏁) was de zesde heerser uit de dynastie van de Achaemeniden, die het Perzische Rijk regeerden.

Bekijken Oudheid en Cyrus II de Grote

Daciërs

Leefgebied van de Daciërs De Daciërs (Latijn: Daci, Roemeens: Daci, Grieks: Dákai) waren een Indo-Europees volk dat Dacië (huidig Roemenië) en delen van Moesia bewoonde.

Bekijken Oudheid en Daciërs

Democratie

Perikles spreekt de volksvergadering van Athene toe (geromantiseerde voorstelling door Philipp von Foltz, 1853). De Atheense volksvergadering geldt in het Westen als het oervoorbeeld van democratisch bestuur. Democratie (van het Grieks /dèmos, "volk" en /kratein, "heersen", dus letterlijk "volksheerschappij") is een bestuursvorm waarin de wil van het volk de bron is van legitieme machtsuitoefening.

Bekijken Oudheid en Democratie

Diadochen

De diadochen (enkelvoud: diadoch of diadooch; Grieks: διάδοχοι/diádochi (enkelvoud διάδοχος/ diádochos), "opvolgers") waren de Macedonische generaals van het leger van Alexander de Grote, die na zijn dood streden om de macht in zijn gigantische rijk dat uiteindelijk uiteenviel in een aantal zogenaamde diadochenrijken.

Bekijken Oudheid en Diadochen

Dictator (Rome)

Sulla Dictator (Latijn: degene die dicteert), een term die afkomstig is uit de Romeinse Republiek, was oorspronkelijk een magistraat met vergaande bevoegdheden die in tijden van nood door de Senaat werd aangesteld voor een tijdelijke periode van 6 maanden, om orde op zaken te stellen.

Bekijken Oudheid en Dictator (Rome)

Diocletianus

Gaius Aurelius Valerius Diocletianus (geboren als Diocles) (ca. 22 december 244 – 3 december 311) was Romeins keizer van 20 november 284 tot 1 mei 305.

Bekijken Oudheid en Diocletianus

Dode taal

Een dode taal is een taal die in het dagelijks leven door niemand meer als voertaal wordt gebruikt, anders gezegd een taal die niemand meer beschouwt als zijn of haar moedertaal, in tegenstelling tot levende talen.

Bekijken Oudheid en Dode taal

Driehoeksmeting

Een driehoeksmeting of triangulatie is een meetmethode die gebruikmaakt van het feit dat een driehoek volledig bepaald is als één zijde (de basis) en de aanliggende hoeken bekend zijn.

Bekijken Oudheid en Driehoeksmeting

El Tajín

El Tajín is een archeologische vindplaats in de Mexicaanse deelstaat Veracruz, vlak bij de stad Poza Rica.

Bekijken Oudheid en El Tajín

Etrusken

Wijngaarden in Etrurië (nu Noord-Toscane) Karlsruhe. symposium. De voorstelling is tekenend voor de rol van de vrouw in de Etruskische samenleving. Vrouwen werden in de Griekse en Romeinse cultuur niet geacht bij symposia aanwezig te zijn. RMO. De Etrusken (Gr. /Tyrsênoi of /Tyrrhênoi; Lat.

Bekijken Oudheid en Etrusken

Feniciërs

Fenicische handelsroutes De Feniciërs of Phoeniciërs waren de inwoners van Fenicië (Phoenicië) dat ongeveer het huidige Libanon bestrijkt.

Bekijken Oudheid en Feniciërs

Gallië

Gallië is de vernederlandste naam van de Latijnse benaming (Gallia) voor het westelijke gebied van Europa, dat overeenkomt met het moderne Frankrijk, België, het westen van Zwitserland, en delen van Nederland en Duitsland ten westen van de Rijn.

Bekijken Oudheid en Gallië

Geld

Europees papiergeld Het geld is een eenheid om waarde uit te drukken en bestaat enerzijds uit publiek geld voor het chartaal betalingsverkeer en anderzijds uit privaat geld voor het giraal betalingsverkeer.

Bekijken Oudheid en Geld

Germanen

Verspreiding van de vijf Germaanse hoofdgroepen in de 1e eeuw na Chr. Met de Germanen wordt een verzameling volkeren en stammen aangeduid die rond het begin van onze jaartelling een Germaanse taal spraken.

Bekijken Oudheid en Germanen

Geschiedenis van de oudheid

Geschiedenis van de oudheid of ook wel oude geschiedenis is de tak van de geschiedeniswetenschap die zich bezighoudt met de oudheid.

Bekijken Oudheid en Geschiedenis van de oudheid

Geschiedenis van de westerse beschaving

De geschiedenis van de westerse beschaving valt grotendeels samen met de geschiedenis van Europa en wordt ingedeeld in verschillende periodes.

Bekijken Oudheid en Geschiedenis van de westerse beschaving

Geschiedenis van Europa

Dit artikel is een overzicht van de (menselijke) geschiedenis van het werelddeel Europa.

Bekijken Oudheid en Geschiedenis van Europa

Geschiedenis van Griekenland

De geschiedenis van Griekenland, en met name de Griekse beschaving uit de Oudheid, neemt een bijzondere plaats in voor het begrijpen van de westerse wereld.

Bekijken Oudheid en Geschiedenis van Griekenland

Geschiedenis van Zuid-Azië

De geschiedenis van Zuid-Azië (een werelddeel dat tegenwoordig de staten India, Pakistan, Bangladesh, Nepal, Sri Lanka, Bhutan en de Maldiven beslaat) reikt terug tot het 3e millennium v.Chr.

Bekijken Oudheid en Geschiedenis van Zuid-Azië

Geschiedschrijving

Geschiedschrijving of historiografie is de geschreven interpretatie van het verleden.

Bekijken Oudheid en Geschiedschrijving

Griekenland

Griekenland (Grieks: Ελλάδα, Elladha, formeel en historisch: Ελλάς, Ellas, 'Hellas'), officieel de Helleense Republiek (Grieks: Ελληνική Δημοκρατία, Elliniki Dimokratia), is een land in Zuidoost-Europa, bestaande uit het zuidelijkste deel van het Balkanschiereiland en een groot aantal eilanden.

Bekijken Oudheid en Griekenland

Griekse kolonisatie

De Griekse kolonisatie (750-550 v.Chr.) De aanduiding Griekse kolonisatie houdt de stichting van Griekse kolonies (apoikia) in, voorafgaand aan en tijdens de Archaïsche periode van de Griekse oudheid vanuit het vasteland en de eilanden van de Egeïsche Zee.

Bekijken Oudheid en Griekse kolonisatie

Grote Volksverhuizing

Grote Volksverhuizing: Belangrijkste verhuizingstromen De Grote Volksverhuizing tussen de 4e en 5e eeuw Met Grote Volksverhuizing wordt in de geschiedenis gedoeld op het plaatsvinden van grote migratiebewegingen, onder andere het zich vestigen van meerdere vreemde stammen in het Romeinse Rijk tussen de 4e en de 6e eeuw.

Bekijken Oudheid en Grote Volksverhuizing

Hellenisme

Het Macedonische Rijk bij de dood van Alexander de Grote (323 v.Chr.). Het hellenisme (Oudgrieks: Ἑλληνισμός, Latijn: hellenismos) is het verspreiden van de Griekse cultuur.

Bekijken Oudheid en Hellenisme

Henk Singor

Henk Singor (Alkmaar, 1946) is een Nederlands historicus met als specialisatie de Griekse en Romeinse Oudheid.

Bekijken Oudheid en Henk Singor

Hettieten

Reliëf van Suppiluliuma II, laatste koning der Hettieten De Hettieten, Hethieten of Hittieten zijn een antiek volk dat een koninkrijk stichtte rond de stad Hattusa (het tegenwoordige Boğazkale in noord-centraal Turkije) en een Indo-Europese taal sprak.

Bekijken Oudheid en Hettieten

Historische bron

Deze muurschildering gevonden in de Romeinse stad Pompeï is een voorbeeld van een historische bron Een historische bron is elk object dat rechtstreeks informatie geeft over het verleden en zelf dus ook uit het verleden komt.

Bekijken Oudheid en Historische bron

Historische methode

De historische methode is dat geheel van technieken en toepassingen die door de historicus gebruikt worden om aan geschiedenis te doen.

Bekijken Oudheid en Historische methode

Hunnen

Omvang van het Hunnenrijk met als centrum het huidige Hongarije, ca. 450 n.Chr. Attila Italië binnenvallen. De Hunnen waren een confederatie van Euraziatische nomaden, waarschijnlijk van meest Altaïsche en Oeraalse afkomst, maar later ook met Oost-Germaanse onderdanen.

Bekijken Oudheid en Hunnen

Inca's

De Incastad Machu Picchu Uitbreiding van het Incarijk De Inca's waren een indianenvolk dat vanaf de dertiende eeuw leefde in een gebied rondom hun hoofdstad Cuzco in het huidige Peru.

Bekijken Oudheid en Inca's

Indusbeschaving

De Harappabeschaving, Harappacultuur of Indusbeschaving was een beschaving uit de bronstijd in het zuiden van Azië (ca. 3200-1900 v.Chr.), die zich kenmerkte door de bouw van strak geplande steden en het Harappaschrift.

Bekijken Oudheid en Indusbeschaving

Ionië

Ionië in de oudheid Ionië als Griekse provincie, 1920-1923 Ionië was in de oudheid een landstreek langs de westkust van Klein-Azië.

Bekijken Oudheid en Ionië

Israëlieten

De Stele van Merneptah. Hoewel er alternatieve vertalingen zijn, vertalen de meeste Bijbelwetenschappers een set hiërogliefen met "Israël", waarmee dit de oudste vermelding van de naam Israël is. De Israëlieten (van het Griekse Ισραηλίτες, een vertaling van het Hebreeuwse: בני ישראל, b'nei yisra'el, "zonen van Israël" of "kinderen van Israël", Arabisch: بنو إسرائيل Bani Isra'il) vormden in de ijzertijd een confederatie van Semitisch-sprekende stammen in het Nabije Oosten, die gedurende de stammen- en koningsperiodes een deel van Kanaän bevolkten.

Bekijken Oudheid en Israëlieten

Italië

Italië, officieel de Republiek Italië (Italiaans: Repubblica Italiana), is een land in Zuid-Europa.

Bekijken Oudheid en Italië

Jomonperiode

De Jomonperiode (Japans: 縄文時代, Jōmon-jidai) is een periode binnen de Japanse prehistorie gedateerd tussen 10.000 v.Chr.

Bekijken Oudheid en Jomonperiode

Julius Caesar

Gaius Julius Caesar (Latijnse uitspraak:; Latijn: C·IVLIVS·C·F·C·N·CAESAR, of Gaius Iulius Gaii filius Gaii nepos Caesar; na 42 v.Chr. IMP·C·IVLIVS·CAESAR·DIVVS, of Imperator Gaius Iulius Caesar divus) (Rome, 12 of 13 juli ± 100 v.Chr.

Bekijken Oudheid en Julius Caesar

Justinianus I

Flavius Petrus Sabbatius Iustinianus (Tauresium, 482Norwich (1989), blz. 190/483 - Constantinopel, 14 november 565), bekend als Justinianus I de Grote (Grieks: Φλάβιος Πέτρος Σαββάτιος Ιουστινιανός, Ioustinianos; Nederlands, verouderd: Justiniaan), was Romeins keizer van Byzantium van 1 augustus 527 tot 13 november 565.

Bekijken Oudheid en Justinianus I

Kalender

maan Een kalender is een systeem voor het indelen van de tijd in perioden, zoals jaren, maanden, weken en dagen.

Bekijken Oudheid en Kalender

Karolingische renaissance

manuscript uit de abdij van Fulda, tussen 831-840. De Karolingische renaissance was een periode van vernieuwing van de cultuur en het onderwijs, die zich in de achtste en negende eeuw in het West-Europa van de Karolingische keizers manifesteerde.

Bekijken Oudheid en Karolingische renaissance

Kelten

Gebieden waar thans nog een Keltische taal wordt gesproken De Kelten waren volkeren en stammen die gedurende het millennium voor het begin van de jaartelling en de eeuwen daarna een Keltische taal spraken.

Bekijken Oudheid en Kelten

Klassieke oudheid

90px De klassieke oudheid of Grieks-Romeinse oudheid is een periode, die in het algemeen wordt aangehouden in de geschiedschrijving van de westerse wereld.

Bekijken Oudheid en Klassieke oudheid

Kleitablet

Kleitablet met Sumerisch spijkerschrift. Een kleitablet is een tablet gemaakt uit klei dat als een veelvoorkomend informatiemedium gebruikt werd bij de beschavingen uit het Nabije Oosten, zoals Sumer, Akkad, Assyrië, Babylonië en de Hettieten, maar ook daarbuiten zoals onder andere de Minoïsche- en Myceense beschaving eind 4e millennium v.Chr.

Bekijken Oudheid en Kleitablet

Koepel (bouwkunst)

Florence. Rome.'' Vooraanzicht van de Taj Mahal. Een koepel of dom is een element uit de architectuur bestaande uit een halve bol, een halve ellipsoïde of een uivorm.

Bekijken Oudheid en Koepel (bouwkunst)

Koesj (oudheid)

Piramides bij Meroë De heilige berg Djebel Barkal Halsband van de Koesjitische koningin Amanishakheto Koesj (ook wel Kush) was in de oudheid een rijk in Nubië, gecentreerd in het gebied waar de Blauwe Nijl en Witte Nijl samenvloeien.

Bekijken Oudheid en Koesj (oudheid)

Koninkrijk Aksum

Ezana stele op het Noordelijk Stele-veld in Aksum, symbool van haar beschaving Het koninkrijk Aksum was een koninkrijk in de oudheid dat zich in het huidige Eritrea, het noorden van Ethiopië en een deel van Jemen bevond.

Bekijken Oudheid en Koninkrijk Aksum

Latei

kalf 2) latei 3) montant 4) neggenblok 5) dorpel Een latei (ook linteel in Vlaanderen) is een draagconstructie die dient om belastingen boven wanddoorbrekingen over te brengen op de gedeelten van de wand naast deze wanddoorbrekingen.

Bekijken Oudheid en Latei

Marseille

Marseille (Franse uitspraak: maʁsɛj; Occitaans: Marselha) is, na Parijs, de tweede stad naar inwoneraantal van Frankrijk.

Bekijken Oudheid en Marseille

Mauretania Caesariensis

Mauretania Caesariensis was vanaf 44 na Chr.

Bekijken Oudheid en Mauretania Caesariensis

Mauretania Tingitana

Situering van ''Mauretania Tingitana'' in Romeins ''Africa''. Mauretania Tingitana was een Romeinse provincie die ontstond in 44 AD.

Bekijken Oudheid en Mauretania Tingitana

Mayacultuur

De Mayacultuur was een Meso-Amerikaanse beschaving.

Bekijken Oudheid en Mayacultuur

Meden

Kaart van het Medische Rijk, gebaseerd op Herodotus' betwijfelde beschrijvingen. De Meden (in het Oudperzische Māda-; Oudgrieks: Μᾶδοι Madoi) waren een Iraans volk.

Bekijken Oudheid en Meden

Mediëvistiek

Les Très Riches Heures'' van de hertog van Berry, miniatuur door de gebroeders Van Limburg (ca. 1412-1416). Jacob van Maerlant, ''Der naturen bloeme'', de eerste encyclopedie in de volkstaal (ca. 1270). Mediëvistiek (in de oorspronkelijke spelling mediaevistiek) is de verzamelnaam voor alle wetenschappen die zich bezighouden met de middeleeuwen.

Bekijken Oudheid en Mediëvistiek

Meso-Amerika

Klassieke Periode De archeologische opgraving Tazumal in Chalchuapa, El Salvador Copán is een archeologische opgraving in het westen van Honduras, niet ver van de grens van Guatemala Palenque Teotihuacán Meso-Amerika is een cultureel-historisch gebied dat zich uitstrekt van Centraal-Mexico tot Nicaragua.

Bekijken Oudheid en Meso-Amerika

Mesopotamië

Mesopotamië (Oud-Grieks voor tussen de rivieren) of Tweestromenland, (Aramees: Beth Nahrin ܒܝܬ ܢܗܪܝܢ, Arabisch: بلاد مابين النهرين, Bilad ma bayn Al-Nahrayn of بلاد الرافدين, Bilad ar-Rafidayn, Grieks: Μεσοποταμία, Perzisch: بین‌النهرین ook بِینُ الْنَهرِین of میانْ دو رود, Turks: Mezopotamya) is het gebied rond de rivieren Tigris (ca.

Bekijken Oudheid en Mesopotamië

Middeleeuwen

Mainzer Dom vanuit het zuidwesten De middeleeuwen (letterlijk tussenliggende eeuwen) (ca. 500 tot ca. 1500) vormen, in de historiografische indeling of periodisering van de geschiedenis van Europa, de periode tussen de klassieke oudheid en de vroegmoderne tijd.

Bekijken Oudheid en Middeleeuwen

Middellandse Zee

De Middellandse Zee is gelegen tussen Zuid-Europa, Zuidwest-Azië en Noord-Afrika.

Bekijken Oudheid en Middellandse Zee

Mississippicultuur

De Mississippicultuur was een precolumbiaanse cultuur in het zuidoosten van de huidige Verenigde Staten.

Bekijken Oudheid en Mississippicultuur

Mixteken

De Mixteken of Ñudzahui zijn een Indiaans volk dat leeft in Mexico, in de staten Oaxaca, Guerrero en Puebla.

Bekijken Oudheid en Mixteken

Moche

Piramide van de Zon, Huaca del Sol Uitzicht op de Piramide van de Maan, Huaca de la Luna, met de Cerro Blanco op de achtergrond De Moche- of Mochichacultuur was een precolumbiaanse beschaving in het huidige Peru, die bestond van ongeveer 0 tot 750 na Christus, in de dalen van de rivieren Moche en Chicarna, aan de Peruaanse kust.

Bekijken Oudheid en Moche

Moderne tijd

De moderne tijd – ook wel nieuwste tijd genoemd – is de meest recente grote periode in de westerse geschiedenis.

Bekijken Oudheid en Moderne tijd

Monotheïsme

Monotheïsme (van het Grieks μονος (monos): één en θεος (theos): god) is het geloof in het bestaan van één god, in tegenstelling met het polytheïsme waarbij men in het bestaan van meer goden gelooft.

Bekijken Oudheid en Monotheïsme

Muisca

Precolumbiaanse culturen Muisca (1882) De Muisca behoorden voor de kolonisatie van de Amerika's samen met de Maya's, Azteken, en Inca's tot een van de vier grote inheemse beschavingen.

Bekijken Oudheid en Muisca

Nazcacultuur

De Nazcacultuur bestond ongeveer tussen het jaar 200 voor Christus en het jaar 1000 van onze jaartelling in de Nazcavallei in het hedendaagse Peru.

Bekijken Oudheid en Nazcacultuur

Nederlands

Het Nederlands is een West-Germaanse taal, de meest gebruikte taal in Nederland en België, de officiële taal van Suriname en een van de drie officiële talen van België.

Bekijken Oudheid en Nederlands

Nieuwe tijd

De nieuwe tijd is volgens de traditionele indeling de periode in de westerse geschiedenis die volgt op de middeleeuwen (476-1450) vanaf ongeveer 1450.

Bekijken Oudheid en Nieuwe tijd

Nokcultuur

Terracotta Nokbeeldje (Louvre) Verspreiding van de Nokcultuur binnen Nigeria De Nokcultuur was een beschaving in Centraal-Nigeria waarvan gedacht wordt dat het de beschikking had over een hoogontwikkeld sociaal systeem en die voor zover bekend de eerste Sub-Saharische cultuur was waar figuratieve kunst werd beoefend.

Bekijken Oudheid en Nokcultuur

Numidië (historisch gebied)

Numidië of Numidia was een gebied in de oudheid.

Bekijken Oudheid en Numidië (historisch gebied)

Numismatiek

Numismatiek (van het Latijnse nummus - munt; cf. Oudgriekse / nómisma - (zilver)munt, geld), ook muntkunde genoemd, is de wetenschappelijke studie van alle tastbare vormen en geschiedenis van geld (munten en bankbiljetten) en vormverwante voorwerpen als penningen en gesneden stenen, alsmede de zaken die hierbij horen, zoals muntstempels, muntgewichten, druktechnieken, muntwetgeving enz.

Bekijken Oudheid en Numismatiek

Olmeken

basaltstenen hoofd De Olmeken waren een Meso-Amerikaans volk dat tijdens de formatieve periode in het zuiden van Mexico leefde.

Bekijken Oudheid en Olmeken

Oost-Azië

Zuidoost-Azië Oost-Azië is het oostelijke deel van het Aziatische continent.

Bekijken Oudheid en Oost-Azië

Oude Egypte

Kaart van het oude Egypte met alle grote steden en plaatsen uit de dynastieke periodes (ca. 3150-30 v.Chr.). Het oude Egypte was een beschaving die rond 3300 v.Chr. is ontstaan langs de Nijl.

Bekijken Oudheid en Oude Egypte

Oude Nabije Oosten

Overzichtskaart van het oude Nabije Oosten ten tijde van de late bronstijd Het oude Nabije Oosten is het gebied met Mesopotamië, de Levant, Anatolië en Elam waar de eerste van de meerdere beschavingen zijn ontstaan.

Bekijken Oudheid en Oude Nabije Oosten

Oude Rome

Het ''Forum Romanum'' was het hart van het oude Rome. Het oude Rome Roma saeculum:o '''funderingen van hutten'''x '''graven'''. Hutvormige vroeg-Romeinse urne. Rome tijdens de Republiek. Rome tijdens de Keizertijd. Armenia en Mesopotamia Het oude Rome (Latijn: Roma; Urbs) was een polis in Midden-Italië die uitgroeide tot een wereldrijk.

Bekijken Oudheid en Oude Rome

Paracascultuur

Schedels van de Paracascultuur De Paracascultuur was een archeologische cultuur die vanaf 800 v.Chr. tot 200 n.Chr. bestaan heeft in het huidige Peru.

Bekijken Oudheid en Paracascultuur

Periodisering

Periodisering is in de geschiedschrijving en de archeologie een manier om de geschiedenis in te delen.

Bekijken Oudheid en Periodisering

Perzen

Perzische familie die traditionele kleding draagt De Perzen ook wel Perziërs genoemd (Perzisch: فارسی‌زبانان, of پارسیان, Pasjtoe: پارسیوان of فارسیوان) vormen een Indo-Europees volk dat hoofdzakelijk in Iran (Perzië), Afghanistan en Tadzjikistan woont.

Bekijken Oudheid en Perzen

Perzische Rijk

Safawieden 1501 – 1722 Het Perzische Rijk (Perzisch: شاهنشاهی ایران, Šâhanšâhiye Irân, letterlijk: "Keizerrijk Iran") was een uitgestrekt rijk in West-Azië waarover een aantal Iraanse/Perzische dynastieën hebben geregeerd.

Bekijken Oudheid en Perzische Rijk

Philippus II van Macedonië

Macedonië in 336 v.Chr. Philippus II (ook Philippos II of Filips II; Grieks: Φίλιππος Β' ο Μακεδών) was koning van Macedonië van 359 tot 336 v.Chr., uit het huis der Argeaden.

Bekijken Oudheid en Philippus II van Macedonië

Poent

Koningin en koning van Poent (tempel van Hatsjepsoet in Deir el-Bahri) Poent of Punt, ook wel Land van Poent of Ta Netjer (land van god), is een mythisch land dat in diverse reisverslagen en religieuze teksten uit het oude Egypte wordt vermeld.

Bekijken Oudheid en Poent

Politiek

Politiek is de wijze waarop in een samenleving de belangentegenstellingen van groepen en individuen tot hun recht komen - meestal op basis van onderhandelingen - op de verschillende bestuurlijke en maatschappelijke niveaus.

Bekijken Oudheid en Politiek

Prehistorie

neolithische mensen (ca. 4500-4000 jaar geleden) Nederland in het mesolithicum (7500 jaar geleden) Prehistorie, voorgeschiedenis of oertijd is een periode in de menselijke geschiedenis.

Bekijken Oudheid en Prehistorie

Protohistorie

Protohistorie ("vroege geschiedenis") of protohistorische periode is de overgangsperiode van prehistorie naar oudheid of geschiedenis, waarbij de betreffende beschaving zelf nog niet over een schrift beschikt, maar wel beschreven wordt door buurvolkeren die wel al over een schrift beschikken.

Bekijken Oudheid en Protohistorie

Pueblocultuur

De Pueblocultuur, ook Anasazi (Navajo voor "voorouders van vijanden"), was een prehistorische inheems Amerikaanse cultuur in de regio van de huidige staten Colorado, Utah, New Mexico en Arizona, bekend door hun opmerkelijk aardewerk en markante woningbouw.

Bekijken Oudheid en Pueblocultuur

Purépecha (volk)

De Purépecha of Tarasken (of Tarascanen) zijn een indiaans volk uit Michoacán in Mexico.

Bekijken Oudheid en Purépecha (volk)

Reliëf (beeldhouwkunst)

Hol-reliëf in Taq-e-Bustan: een levensboom Een reliëf is een driedimensionale beeldhouwkundige afbeelding in steen, hout, keramiek of metaal (bijvoorbeeld brons) die niet helemaal vrijstaand is.

Bekijken Oudheid en Reliëf (beeldhouwkunst)

Renaissance van de twaalfde eeuw

Kruisgang Abdij van Moissac (1059-1131) Crypte Kathedraal van Canterbury (begin 12e eeuw) Palermo (ca. 1160) Emaille uit Limoges (ca. 1180-90) Evangeliarium van Hendrik de Leeuw (12e eeuw) De renaissance van de twaalfde eeuw was een culturele bloeiperiode tijdens de hoge middeleeuwen die gekenmerkt werd door veranderingen op velerlei gebied.

Bekijken Oudheid en Renaissance van de twaalfde eeuw

Renaissancehumanisme

Venetië, inv. 228) Het renaissancehumanisme (meestal kortweg humanisme genoemd) is een moderne benaming voor een intellectuele beweging in de tijd van de renaissance, die voor het eerst door Francesco Petrarca op gang werd gebracht en belichaamd, in Florence haar voornaamste centrum had en zich in de 15e en 16e eeuw in meer of mindere mate verspreidde over het merendeel van Europa.

Bekijken Oudheid en Renaissancehumanisme

Republiek

republieken met een eenpartijstelsel in de grondwet. Een republiek is een staat waarvan het staatshoofd niet door erfopvolging wordt aangewezen, maar op een of andere manier wordt verkozen.

Bekijken Oudheid en Republiek

Romeinse Republiek

De Romeinse Republiek was een fase in de geschiedenis van de Romeinen tussen het Romeins Koninkrijk en het Romeinse Keizerrijk.

Bekijken Oudheid en Romeinse Republiek

Romeinse Rijk

Het Romeinse Rijk (Latijn: Imperium Romanum) was van oorsprong een stadstaat op het Italisch schiereiland die zich vanaf de zesde eeuw voor Christus begon uit te breiden en uitgroeide tot een rijk van zo'n zes miljoen vierkante kilometer met 120 miljoen inwoners.

Bekijken Oudheid en Romeinse Rijk

Sargon van Akkad

Sargon van Akkad of Sargon de Grote (Šarru-kin/Sjarroe-kin, de wettige koning) was de stichter van de dynastie van Akkad en eerste stichter van een groot Semitisch rijk in Mesopotamië.

Bekijken Oudheid en Sargon van Akkad

Schachttombecultuur

gerconstrueerde tombe de locatie van de schachttombecultuur De schachttombecultuur (Spaans: Tumba de tiro) was een precolumbiaanse beschaving in het westen van Mexico, in de huidige deelstaten Jalisco, Colima en Nayarit.

Bekijken Oudheid en Schachttombecultuur

Schrift

Schriften van over de hele wereld. Een schrift of schrijfsysteem is een systeem om taal grafisch weer te geven.

Bekijken Oudheid en Schrift

Scythen

Gebied van de Scythen 100 v.Chr. De Scythen of Skythen (Oudgrieks:, Skuthai; Latijn: Scythae) waren Iraanse ruiterstammen die tussen de 7e eeuw v.Chr. en de 4e eeuw n. Chr. grote gebieden in de Euraziatische steppe bewoonden.

Bekijken Oudheid en Scythen

Seba

Seba (Arabisch: سبأ, Sabaʼ; Hebreeuws: שבא, Sh'va; Ge'ez, Amhaars, Tigrinya: ሳባ, Saba) wordt vermeld in de Hebreeuwse Bijbel, het Nieuwe Testament en de Koran als het rijk waar koningin Makeda, beter bekend als de koningin van Seba, over heerste.

Bekijken Oudheid en Seba

Senaat (Rome)

Curia Iulia" op het Forum Romanum, de vergaderplaats van de senaat De senaat (Latijn: senatus) was een college van 100 tot 900 senatoren die het Romeinse staatshoofd assisteerden tijdens de periode van het Romeinse Rijk.

Bekijken Oudheid en Senaat (Rome)

Sicáncultuur

ceremonieel mes De Sicáncultuur was een precolumbiaanse cultuur die van 750 tot 1375 bestond in het noordwesten van Peru.

Bekijken Oudheid en Sicáncultuur

Staat (politiek)

Een staat is een hiërarchische, politieke organisatie die gezag uitoefent over een land.

Bekijken Oudheid en Staat (politiek)

Staatsgodsdienst

Christendom Een staatsgodsdienst of staatsreligie is de officiële godsdienst van een bepaalde, soevereine staat, of van een autonome deelstaat.

Bekijken Oudheid en Staatsgodsdienst

Sumer

Rolzegel uit de Uruk-periode (4000-3000 v.Chr.), Louvre Sumer of Soemer (Sumerisch: 𒆠𒂗𒄀) is de beschaving die vanaf het vierde millennium v.Chr.

Bekijken Oudheid en Sumer

Tairona

Precolumbiaanse culturen Tairona hanger, voorstellende een sjamaan met 2 scepters en een hoofdversiering met 2 toekans. Tairona neusversiering Verloren Stad'' in de Sierra Nevada de Santa Marta, Colombia Tairona was een Colombiaanse Chibcha-sprekende indianenstam.

Bekijken Oudheid en Tairona

Teotihuacán (historische stad)

Teotihuacan (Spaans: Teotihuacán, spreek uit: teotiwakán, Stad van de Goden of Plaats waar god werd geschapen) was een stad in het Dal van Mexico, in de huidige deelstaat Mexico, waar nu slechts ruïnes van overgebleven zijn.

Bekijken Oudheid en Teotihuacán (historische stad)

Theodosius I

Flavius Theodosius (Grieks), beter bekend als Theodosius (I) de Grote (Grieks) (Cauca, Spanje, 11 januari 346 – Milaan, 17 januari 395), was keizer van het oostelijk deel van het Romeinse Rijk van 379 tot 394, en daarna nog drie maanden (tot zijn plotse dood in 395) van het gehele rijk.

Bekijken Oudheid en Theodosius I

Tiwanaku

''Kalasasaya'' ''Verzonken Tempel'' ''Monolithisch beeld op de Kalasasaya'' Tiwanaku (oude schrijfwijze: Tiahuanaco) was een stad in het huidige Bolivia op een tiental kilometers van het Titicacameer.

Bekijken Oudheid en Tiwanaku

Tlatilco

Tlatilco was een precolumbiaanse nederzetting in het Dal van Mexico.

Bekijken Oudheid en Tlatilco

Tolteken

Tula De Tolteken (Nahuatl: Toltecah) waren een volk dat - en een beschaving die - van de tiende tot de twaalfde eeuw een groot deel van Centraal-Mexico domineerde.

Bekijken Oudheid en Tolteken

Tongewelf

Een tongewelf is een type gewelf dat vooral voorkwam in de Romaanse bouwkunst.

Bekijken Oudheid en Tongewelf

Trajanus

Trajanus (Latijn: Marcus Ulpius Nerva Traianus Augustus; (Itálica, 18 september 53 – Selinus (Cilicië), 8 augustus 117), was Romeins keizer van 98 tot 117. Trajanus werd geboren in een niet-patricische familie in de provincie Hispania Baetica, in Spanje. De bekendheid van Trajanus nam toe tijdens de heerschappij van keizer Domitianus.

Bekijken Oudheid en Trajanus

Vedische tijd

De vedische tijd is de periode in de geschiedenis van Zuid-Azië waarin de Veda's ontstonden.

Bekijken Oudheid en Vedische tijd

Vruchtbare Sikkel

Situering van de 'Vruchtbare Sikkel' Deze kaart toont de uitbreiding van de 'Vruchtbare Sikkel'. De Vruchtbare Sikkel of Vruchtbare Halvemaan – de laatste naam is bedacht door de bij leven aan de Universiteit van Chicago verbonden archeoloog James Henry Breasted – is een gebied in het Midden-Oosten, dat (delen van) het huidige Egypte, Israël, Palestina, Jordanië, Koeweit, Libanon, Syrië, Irak, Iran en Turkije omvat.

Bekijken Oudheid en Vruchtbare Sikkel

Wari

Wari of Huari was een pre-Incarijk in een regio van het huidige Peru.

Bekijken Oudheid en Wari

West-Romeinse Rijk

Het West-Romeinse rijk (in het Latijn Imperium Romanum Pars Occidentalis) ontstond in 285, het jaar van de administratieve verdeling van het Romeinse rijk in een oost- en westdeel.

Bekijken Oudheid en West-Romeinse Rijk

Wet

Wetten zijn geschreven rechtsregels.

Bekijken Oudheid en Wet

Xochicalco

Xochicalco is een Precolumbiaanse vindplaats in de gemeente Temixco in het westen van de staat Morelos in Mexico.

Bekijken Oudheid en Xochicalco

Zadeldak

Schema zadeldak Paardenstal met zonnepanelen, Sümeg (Hongarije) Een zadeldak is een zeer gangbaar type dak, dat bestaat uit twee tegen elkaar geplaatste hellende dakschilden die elkaar in de nok snijden.

Bekijken Oudheid en Zadeldak

Zapoteken

De Zapoteken behoren tot de oorspronkelijke bevolking van Mexico.

Bekijken Oudheid en Zapoteken

Zuid-Azië

Zuid-Azië of Zuidelijk Azië is een staatkundige onderverdeling van het continent Azië, bestaande uit de staten India, Pakistan, Nepal, Bhutan, Bangladesh, Afghanistan, Sri Lanka en de Maldiven.

Bekijken Oudheid en Zuid-Azië

Zuidwest-Azië

Zuidwest-Azië in de meeste gevallen klimaatclassificatie van Köppen-Geiger Zuidwest-Azië (vaak verward met het Midden-Oosten) is het zuidwestelijke deel van Azië.

Bekijken Oudheid en Zuidwest-Azië

Zuil (bouwkunde)

Een zuil, pilaar of pijler is een kolom met doorgaans een ronde doorsnede en is meestal in natuursteen uitgevoerd.

Bekijken Oudheid en Zuil (bouwkunde)

Zwarte Zee

De Zwarte Zee ligt ingeklemd tussen Europa en Klein-Azië.

Bekijken Oudheid en Zwarte Zee

1000 (getal)

Een kruik met een inhoud van 1000 liter Duizend (1000) is het gehele getal dat volgt op 999 en voor 1001 komt.

Bekijken Oudheid en 1000 (getal)

117

Keizer Hadrianus (r. 117-138) Het jaar 117 is het 17e jaar in de 2e eeuw volgens de christelijke jaartelling.

Bekijken Oudheid en 117

1453

Beleg van Constantinopel Het jaar 1453 is het 53e jaar in de 15e eeuw volgens de christelijke jaartelling.

Bekijken Oudheid en 1453

146 v.Chr.

146 v.Chr. is een jaartal volgens de christelijke jaartelling.

Bekijken Oudheid en 146 v.Chr.

14e eeuw

De 14e eeuw (van de christelijke jaartelling) is de 14e periode van 100 jaar, dus bestaande uit de jaren 1301 tot en met 1400.

Bekijken Oudheid en 14e eeuw

15 maart

15 maart is de 74e dag van het jaar (75e dag in een schrikkeljaar) in de gregoriaanse kalender.

Bekijken Oudheid en 15 maart

312

Rome) Het jaar 312 is het 12e jaar in de 4e eeuw volgens de christelijke jaartelling.

Bekijken Oudheid en 312

44 v.Chr.

"Idus van maart": Julius Caesar wordt vermoord Het jaar 44 v.Chr. is een jaartal volgens de christelijke jaartelling.

Bekijken Oudheid en 44 v.Chr.

476

Solidus van koning Odoaker (r. 476-493) Het jaar 476 is het 76e jaar in de 5e eeuw volgens de christelijke jaartelling.

Bekijken Oudheid en 476

Ook bekend als Antieke beschavingen, Eerste beschavingen, Oud-historicus, Oudheid (geschiedenis), Oudheid (hoofdbetekenis).

, Hellenisme, Henk Singor, Hettieten, Historische bron, Historische methode, Hunnen, Inca's, Indusbeschaving, Ionië, Israëlieten, Italië, Jomonperiode, Julius Caesar, Justinianus I, Kalender, Karolingische renaissance, Kelten, Klassieke oudheid, Kleitablet, Koepel (bouwkunst), Koesj (oudheid), Koninkrijk Aksum, Latei, Marseille, Mauretania Caesariensis, Mauretania Tingitana, Mayacultuur, Meden, Mediëvistiek, Meso-Amerika, Mesopotamië, Middeleeuwen, Middellandse Zee, Mississippicultuur, Mixteken, Moche, Moderne tijd, Monotheïsme, Muisca, Nazcacultuur, Nederlands, Nieuwe tijd, Nokcultuur, Numidië (historisch gebied), Numismatiek, Olmeken, Oost-Azië, Oude Egypte, Oude Nabije Oosten, Oude Rome, Paracascultuur, Periodisering, Perzen, Perzische Rijk, Philippus II van Macedonië, Poent, Politiek, Prehistorie, Protohistorie, Pueblocultuur, Purépecha (volk), Reliëf (beeldhouwkunst), Renaissance van de twaalfde eeuw, Renaissancehumanisme, Republiek, Romeinse Republiek, Romeinse Rijk, Sargon van Akkad, Schachttombecultuur, Schrift, Scythen, Seba, Senaat (Rome), Sicáncultuur, Staat (politiek), Staatsgodsdienst, Sumer, Tairona, Teotihuacán (historische stad), Theodosius I, Tiwanaku, Tlatilco, Tolteken, Tongewelf, Trajanus, Vedische tijd, Vruchtbare Sikkel, Wari, West-Romeinse Rijk, Wet, Xochicalco, Zadeldak, Zapoteken, Zuid-Azië, Zuidwest-Azië, Zuil (bouwkunde), Zwarte Zee, 1000 (getal), 117, 1453, 146 v.Chr., 14e eeuw, 15 maart, 312, 44 v.Chr., 476.