Inhoudsopgave
152 relaties: Aardwetenschappen, Actueel Hoogtebestand Nederland, Afvalhoop (archeologie), Alhambra (fort), Antropologie, Archeobotanie, Archeologie in Nederland, Archeologie in Vlaanderen, Archeologische opgraving, Archeoloog, Archeometrie, Archeozoölogie, Artefact (archeologie), Atapuerca (opgraving), Augustus Pitt Rivers, Bandkeramische cultuur, Bataven, Beschaving, Biogeografie, Biologie, Biologische antropologie, Bouwhistorie, Bronstijd, Cartografie, Caspar Reuvens, Charles Darwin, Charles Lyell, Christian Jürgensen Thomsen, Contemporaine archeologie, Culturele antropologie, Cultuur, Cultuurerfgoed, Cultuurgeschiedenis, Database, Dendrochronologie, Dinosauriërs, Djadoplateau, Ecologie, Egypte (land), Egyptologie, Epigrafie, Epipaleolithicum, Epse, Erfgoedwet, Experimentele archeologie, Ezinge, Forensisch onderzoek, Forum Hadriani, Fossiel, Franken (volk), ... Uitbreiden index (102 meer) »
Aardwetenschappen
Aardwetenschappen, ook wel geowetenschappen genoemd, is de verzamelnaam voor alle natuurwetenschappen die de planeet Aarde bestuderen.
Bekijken Archeologie en Aardwetenschappen
Actueel Hoogtebestand Nederland
Het Actueel Hoogtebestand Nederland is een digitaal hoogtemodel voor het Europese deel van Nederland.
Bekijken Archeologie en Actueel Hoogtebestand Nederland
Afvalhoop (archeologie)
uitgraving in 1890 van een schelpenhoop van de Ertebøllecultuur in Limfjorden Een afvalhoop (Engels: midden, Deens: køkkenmødding) is in de archeologie de benaming voor een oude stortplaats voor huishoudelijk afval.
Bekijken Archeologie en Afvalhoop (archeologie)
Alhambra (fort)
''Alcazaba de Benedin'', het westelijkste gedeelte van het Alhambra in Granada Plan of the Palacio Arabe 1889 Het Alhambra (Arabisch: قصر الحمراء - qasr alhamrā' - Rode Paleis) is een middeleeuws paleis en fort van de Moorse heersers van het koninkrijk Granada in Andalusië (Zuid-Spanje).
Bekijken Archeologie en Alhambra (fort)
Antropologie
Antropologie (Grieks: ανθρωπολογία; menskunde of mensleer) is een wetenschap die de mens in al zijn aspecten, zowel fysiek als cultureel, bestudeert.
Bekijken Archeologie en Antropologie
Archeobotanie
Pollen onder een elektronenmicroscoop Archeobotanie is een wetenschappelijke discipline die plantaardige resten bestudeert ter ondersteuning van archeologisch onderzoek.
Bekijken Archeologie en Archeobotanie
Archeologie in Nederland
Archeologie als wetenschap bestaat in Nederland sinds 1818 toen bij Koninklijk Besluit mr.
Bekijken Archeologie en Archeologie in Nederland
Archeologie in Vlaanderen
Merovingisch, zevende eeuw Archeologie in Vlaanderen is een beleidsgebied van de Vlaamse Regering.
Bekijken Archeologie en Archeologie in Vlaanderen
Archeologische opgraving
Atapuerca, Spanje Een archeologische opgraving is een archeologisch medium om in de bodem aanwezige materiële resten (zoals artefacten, architectonische structuren, en dergelijke) en andere sporen van menselijke activiteit of aanwezigheid te traceren en te bestuderen, teneinde wetenschappelijke vraagstukken omtrent het menselijke verleden te kunnen beantwoorden.
Bekijken Archeologie en Archeologische opgraving
Archeoloog
Archeologen aan het werk op het Forum Romanum, Rome (2007) Een archeoloog, archeologe of oudheidkundige is een persoon die zich professioneel met archeologie bezighoudt.
Bekijken Archeologie en Archeoloog
Archeometrie
Archeometrie, ook wel bekend als archeologische wetenschap, is een tak van archeologie die natuurwetenschappelijke methodes en technieken toepast om archeologische vondsten te dateren.
Bekijken Archeologie en Archeometrie
Archeozoölogie
Een referentiecollectie van bijvoorbeeld scheenbenen van diverse diersoorten helpt in de archeozoölogie bij het determineren van botten Archeozoölogie is de aan archeologisch onderzoek bijdragende discipline die de relatie tussen mens en dier en de natuurlijke omgeving van de mens in het verleden bestudeert.
Bekijken Archeologie en Archeozoölogie
Artefact (archeologie)
Etruskische ''anathema'' van een ''kouros''. Herkomst Chiusi. ca. 550-530 v.C. British Museum, Londen Een artefact (Latijn: arte factum, kunstmatig gemaakt) is ieder verplaatsbaar object in de archeologie dat door de mens is vervaardigd, bewerkt en/of gebruikt.
Bekijken Archeologie en Artefact (archeologie)
Atapuerca (opgraving)
De archeologische vindplaats van Atapuerca, gelegen in oude kalksteengrotten in het Atapuercagebergte (Sierra de Atapuerca) in het noordoosten van de Spaanse Hoogvlakte zijn, met een vondst van 32 menselijke voorouders, een invloedrijk bewijs van de aanwezigheid van het geslacht Homo in het Vroegpaleolithicum in Europa.
Bekijken Archeologie en Atapuerca (opgraving)
Augustus Pitt Rivers
Augustus Pitt Rivers (1827–1900) Luitenant-generaal Augustus Pitt Rivers (Bramham, Yorkshire 14 april 1827 - nabij Tollard Royal, Wiltshire 4 mei 1900) was een Brits officier, archeoloog en etnoloog.
Bekijken Archeologie en Augustus Pitt Rivers
Bandkeramische cultuur
De reconstructie van een bandkeramische boerderij op de Archeosite van Aubechies-Beloeil Typische bandkeramiek De bandkeramische cultuur, of meer exact de lineaire bandkeramiek-cultuur (LBK), in België ook wel Omalien genoemd, is de archeologische cultuur waarmee in Centraal-Europa en de Lage Landen het neolithicum begon.
Bekijken Archeologie en Bandkeramische cultuur
Bataven
''De samenzwering van de Bataven onder Claudius Civilis'' van Rembrandt van Rijn, 1661-1662 De Bataven (ook wel Batavi of Batavieren) waren een vermoedelijk West-Germaanse stam die zich afgesplitst had van de Chatten en de Rijn tot aan de rivierdelta was afgedaald.
Bekijken Archeologie en Bataven
Beschaving
Beschaving of civilisatie is een bepaalde mate van menselijke ontwikkeling, hetzij op individueel, psychologisch niveau, hetzij op het sociologische niveau van een samenleving met een bepaalde mate van complexiteit, een maatschappij.
Bekijken Archeologie en Beschaving
Biogeografie
De ecozones van de wereld.Lichtbruin: Neotropisch gebied; Paars: Nearctisch gebied; Groen: Palearctisch gebied; Oranje: Afrotropisch gebied; Rood: Oriëntaals gebied; Groenbruin: Australaziatisch gebied De biogeografie bestudeert de verspreidingspatronen van organismen, stelt vast welke groepen planten en dieren kenmerkend zijn voor de gebieden op het land en in de zee en gaat na hoe de tegenwoordige verspreiding is ontstaan.
Bekijken Archeologie en Biogeografie
Biologie
Animalia - Oeros (''Bos primigenius taurus'') Plantae - Tarwe (''Triticum'') Fungi - Gewone morielje (''Morchella esculenta'') Virus - Gammafaag Biologie is de natuurwetenschap die zich richt op organismen, levensprocessen en levensverschijnselen.
Bekijken Archeologie en Biologie
Biologische antropologie
Vergelijking van schedels van mens, chimpansee, orang oetan en makaak Biologische antropologie, kortweg bio-antropologie, antropobiologie of fysische antropologie is de wetenschap die de diversiteit bij de mens bestudeert vanuit een natuurwetenschappelijk kader.
Bekijken Archeologie en Biologische antropologie
Bouwhistorie
Bouwhistorie is de discipline die zich bezighoudt met het materiële onderzoek van gebouwd erfgoed, waarom een gebouw staat waar het staat, waarom het eruitziet zoals het eruitziet en welke waarden dit belichaamt voor heden en toekomst.
Bekijken Archeologie en Bouwhistorie
Bronstijd
Bronzen zwaard (800-700 v.Chr.), gevonden in Rekem De bronstijd (ca. 3000 tot 800 voor Christus) is de periode die in het drieperiodensysteem volgde op het neolithicum.
Bekijken Archeologie en Bronstijd
Cartografie
Fysische wereldkaart, 2004 Cartografie (binnen het vakgebied zelf doorgaans gespeld als kartografie)In het verleden heeft de Nederlandse Vereniging voor Kartografie een verzoek ingediend bij de Nederlandse Taalunie om het voortaan met een 'K' te schrijven, maar dit is afgewezen.
Bekijken Archeologie en Cartografie
Caspar Reuvens
Reuvens aan het werk bij het onderzoek naar de resten van Forum Hadriani. De opgraving bij Voorburg wordt gezien als een van de eerste professionele wereldwijd. Caspar Jacob Christiaan Reuvens (Den Haag, 22 januari 1793 – Rotterdam, 26 juli 1835), gelatiniseerd Casparus Iacobus Christianus Reuvensius, was een Nederlandse buitengewoon hoogleraar in de archeologie aan de Rijksuniversiteit Leiden en eerste directeur van het Rijksmuseum van Oudheden.
Bekijken Archeologie en Caspar Reuvens
Charles Darwin
Charles Robert Darwin (Shrewsbury, 12 februari 1809 – Downe, 19 april 1882) was een Engelse autodidact op het gebied van natuurlijke historie, biologie en geologie.
Bekijken Archeologie en Charles Darwin
Charles Lyell
Charles Lyell, 1e Bt (Kinnordy (Schotland), 14 november 1797 – Londen, 22 februari 1875) was een Brits advocaat, geoloog en paleontoloog, bekend om het verspreiden van het uniformitarianisme onder het grote publiek door de boeken die hij schreef.
Bekijken Archeologie en Charles Lyell
Christian Jürgensen Thomsen
Christian J. Thomsen Christian Jürgensen Thomsen (Kopenhagen, 29 december 1788 – aldaar, 21 mei 1865) was een Deens archeoloog die in 1820 tot 1830 het Drieperiodensysteem introduceerde, waarmee hij archeologische vondsten classificeerde.
Bekijken Archeologie en Christian Jürgensen Thomsen
Contemporaine archeologie
Contemporaine archeologie - soms 'hedendaagse archeologie' genoemd - is een stroming in de archeologie die zich richt op de recente geschiedenis, nauw verwant aan de antropologie en material culture studies.
Bekijken Archeologie en Contemporaine archeologie
Culturele antropologie
Culturele antropologie (ook volkenkunde, etnologie, sociale antropologie of sociaal-culturele antropologie genoemd), niet te verwarren met volkskunde, is de wetenschap die het sociale gedrag, de economische structuur en de religie van volken en bevolkingsgroepen bestudeert.
Bekijken Archeologie en Culturele antropologie
Cultuur
Cultuur is dat wat de mens schept.
Bekijken Archeologie en Cultuur
Cultuurerfgoed
Een cultuurerfgoed is een deel van het Werelderfgoed van de UNESCO.
Bekijken Archeologie en Cultuurerfgoed
Cultuurgeschiedenis
Cultuurgeschiedenis is de geschiedenis van de levensstijl (cultuur) van een samenleving, en het vakgebied binnen de geschiedschrijving dat zich met deze geschiedenis bezighoudt.
Bekijken Archeologie en Cultuurgeschiedenis
Database
Een database, gegevensbank of databank is een (meestal digitaal opgeslagen) gegevensverzameling, ingericht met het oog op flexibele raadpleging en gebruik.
Bekijken Archeologie en Database
Dendrochronologie
Jaarringen in omgezaagde plataan Zomereik met zeer fijne jaarringen Dendrochronologie of jaarring(en)onderzoek is de wetenschapsdiscipline die zich bezighoudt met het dateren van houten voorwerpen of archeologische vondsten aan de hand van in de voorwerpen herkenbare groeiringen.
Bekijken Archeologie en Dendrochronologie
Dinosauriërs
De dinosauriërs of dinosaurussen — de eerste benaming is de vertaling in het Nederlands van Dinosauria, de wetenschappelijke naam van de groep — vormen een diverse groep van reptielen, behorend tot de Archosauria, die stamt uit het Mesozoïcum.
Bekijken Archeologie en Dinosauriërs
Djadoplateau
De ruïnestad van Djado Het Djadoplateau is een gebied in het noorden van het Nigerse departement Agadez.
Bekijken Archeologie en Djadoplateau
Ecologie
Ecologie of oecologie is een biologische vakwetenschap.
Bekijken Archeologie en Ecologie
Egypte (land)
Egypte (uitspraak: eˈɣɪptə; Arabisch: مصر, Miṣr), officieel de Arabische Republiek Egypte (Arabisch: جمهوريّة مصر العربيّة, Jumhūriyat Miṣr al-`Arabīyah), is een semipresidentiële republiek gelegen in het noordoosten van Afrika en het zuidwesten van Azië.
Bekijken Archeologie en Egypte (land)
Egyptologie
Restanten van de Egyptische oudheid Egyptologie is de wetenschap die zich bezighoudt met de studie van het Oude Egypte, van de prehistorie (ca. 4500 v.Chr.) tot het begin van de middeleeuwen (640 n.Chr).
Bekijken Archeologie en Egyptologie
Epigrafie
Epigrafie (Grieks: ἐπιγραφή, epi, op en graphein, schrijven), epigrafiek, epigrafica of opschriftkunde is de wetenschappelijke bestudering van inscripties die (op duurzame wijze) zijn aangebracht op steen of andere harde materialen, of zijn gegraveerd in metaal.
Bekijken Archeologie en Epigrafie
Epipaleolithicum
Het epipaleolithicum is de naam die aan de mesolithische periode wordt gegeven in streken waar de jongste ijstijd, het Weichselien, geen grote rol speelde en het neolithicum veel eerder en geleidelijker begon dan in het noorden.
Bekijken Archeologie en Epipaleolithicum
Epse
Epse is een plaats in de gemeente Lochem in de Nederlandse provincie Gelderland.
Bekijken Archeologie en Epse
Erfgoedwet
label.
Bekijken Archeologie en Erfgoedwet
Experimentele archeologie
Het hakken met een gereconstrueerde bijl uit ca. 5000 v.C. wordt geregistreerd en geanalyseerd. De bedoeling is een vergelijking mogelijk te maken met sporen op archeologische vondsten. Experimentele archeologie houdt in dat feiten, theorieën en veronderstellingen uit de archeologische wetenschap door middel van experimenten in de praktijk worden getoetst.
Bekijken Archeologie en Experimentele archeologie
Ezinge
Ezinge (Gronings: Aisen of Aizing) is een wierdedorp en tevens een voormalige gemeente in de gemeente Westerkwartier in de Nederlandse provincie Groningen.
Bekijken Archeologie en Ezinge
Forensisch onderzoek
Forensisch onderzoek of forensische wetenschap is sporenonderzoek dat gedaan wordt ten behoeve van het strafrechtelijk onderzoek.
Bekijken Archeologie en Forensisch onderzoek
Forum Hadriani
Opgravingen van de haven van Forum Hadriani in 2007-2008 C.J.C. Reuvens bij de eerste moderne opgravingen van Forum Hadriani tussen 1827 en 1834 Forum Hadriani, op de Peutinger kaart Forum Hadriani, in de Romeinse tijd ook bekend als Municipium Aelium Cananefatium, was een Romeinse stad in de provincie Germania Inferior, op de plaats van het huidige Voorburg-west (gemeente Leidschendam-Voorburg).
Bekijken Archeologie en Forum Hadriani
Fossiel
Een boorkern met een kokkelsoort uit het Plioceen Fossielen zijn alle resten en sporen van planten en dieren die geconserveerd zijn in gesteente.
Bekijken Archeologie en Fossiel
Franken (volk)
Frankische helm uit de 7e eeuw (Germanisches Nationalmuseum, Neurenberg) De Franken (Middelnederlands: Vranke, Oudhoogduits: Francho, Oudengels: Franca, Oudnoords: Frakki) waren een federatie van reeds eerder bekende Germaanse stammen, die rond het midden van de 3e eeuw na Christus tot stand kwam.
Bekijken Archeologie en Franken (volk)
Friezen
Friezen (mannelijk enkelvoud: Fries, vrouwelijk enkelvoud: Friezin of Friese) zijn de inwoners van de Nederlandse provincie Friesland of daaruit afkomstig, die zichzelf in meer of mindere mate beschouwen als onderdeel van een grotere Friestalige gemeenschap.
Bekijken Archeologie en Friezen
Geoarcheologie
Geoarcheoloog aan het werk Veldwerk van een geoarcheoloog Geoarcheologie past methodieken en technieken uit de aardwetenschappen toe op archeologische problemen.
Bekijken Archeologie en Geoarcheologie
Geofysica
Geofysica is de studie van de natuurkundige verschijnselen die zich voordoen in de Aarde.
Bekijken Archeologie en Geofysica
Geograaf
Johannes Vermeer - schilderij van 'De Geograaf' Een geograaf of aardrijkskundige is iemand die de ruimtelijke omgeving op wetenschappelijke wijze bestudeert.
Bekijken Archeologie en Geograaf
Geologie
Carl Spitzweg: ''Der Geologe'', omstreeks 1860 Geologische kaart van Engeland en Wales door William Smith uit 1815. Dit was de eerste geologische kaart die met moderne methoden werd getekend. Geologie of aardkunde (van Oudgrieks γῆ.
Bekijken Archeologie en Geologie
Geschiedenis
allegorie van geschiedenis), Nikolaos Gyzis, 1892 Geschiedenis is onder meer de vakdiscipline die zich bezighoudt met de studie van chronologische ordening van gebeurtenissen in het verleden, zich daarbij baserend op een kritisch onderzoek van bronnen.
Bekijken Archeologie en Geschiedenis
Geschiedenis van Nederland
De geschiedenis van Nederland is het verhaal van het gebied van het huidige Nederland.
Bekijken Archeologie en Geschiedenis van Nederland
Geschiedenisonderwijs (Nederland)
In het Nederlandse basis- en voortgezet onderwijs wordt het geschiedenisonderwijs vanaf het begin van de 21e eeuw cyclisch gedoceerd, zodat alle onderwerpen vaker aan bod komen en telkens meer verdiept worden.
Bekijken Archeologie en Geschiedenisonderwijs (Nederland)
Geschiedenisonderwijs (Vlaanderen)
Geschiedenisonderwijs neemt in Vlaanderen zowel in het basis als in het secundair onderwijs een belangrijke plaats in het onderwijsgebeuren in (respectievelijk in Wereldoriëntatie en het vak geschiedenis).
Bekijken Archeologie en Geschiedenisonderwijs (Vlaanderen)
Global positioning system
Gps-satelliet Enkele gps-ontvangers Gps-ontvanger op een motorfiets Global positioning system (gps) is een wereldwijd satellietplaatsbepalingssysteem dat vanaf 1967 werd ontwikkeld voor gebruik door de strijdkrachten van de Verenigde Staten.
Bekijken Archeologie en Global positioning system
Google Books
Het logo van Google Books Google Books (in het Nederlands Google Boeken), ook wel Google Book Search of Google Zoeken naar boeken genoemd, is een webdienst van Google om de tekst van gedigitaliseerde (gescande) boeken te doorzoeken op bepaalde woorden.
Bekijken Archeologie en Google Books
Gouden Eeuw (Nederland)
De Gouden Eeuw is een periode in de Nederlandse geschiedenis die goeddeels samenvalt met de zeventiende eeuw.
Bekijken Archeologie en Gouden Eeuw (Nederland)
Heinrich Schliemann
Dr. H. Schliemann Johann Ludwig Heinrich Julius Schliemann (Neubukow, 6 januari 1822 - Napels, 26 december 1890) was een Duits archeoloog.
Bekijken Archeologie en Heinrich Schliemann
Historicus
Een historicus of historica (ook wel: geschiedwetenschapper, historiograaf of geschiedkundige) is iemand die historisch onderzoek verricht en hierover publiceert.
Bekijken Archeologie en Historicus
Historische geografie
Historische geografie is de wetenschap die zich bezighoudt met de historische dimensie van geografische verschijnselen.
Bekijken Archeologie en Historische geografie
Hoge middeleeuwen
gotisch bouwwerk Met hoge middeleeuwen, centrale middeleeuwen of volle middeleeuwen wordt door historici gewoonlijk die periode in de middeleeuwen in Europa bedoeld die duurde van ca.
Bekijken Archeologie en Hoge middeleeuwen
Holoceen
Het Holoceen, vroeger ook Alluvium genoemd, is het geologische tijdvak van 11.700 jaar geleden tot nu.
Bekijken Archeologie en Holoceen
Hunebed
Een hunebed of dolmen is een megalithische (Oudgrieks: μέγας megas: groot, λίθος lithos: steen) grafkamer uit het neolithicum (4000-3000 v.Chr.) die bestaat uit ten minste drie, maar vaak (veel) meer staande draagstenen, overdekt door een of meer dekstenen.
Bekijken Archeologie en Hunebed
Hunnen
Omvang van het Hunnenrijk met als centrum het huidige Hongarije, ca. 450 n.Chr. Attila Italië binnenvallen. De Hunnen waren een confederatie van Euraziatische nomaden, waarschijnlijk van meest Altaïsche en Oeraalse afkomst, maar later ook met Oost-Germaanse onderdanen.
Bekijken Archeologie en Hunnen
IJzer (element)
IJzer is een scheikundig element met symbool Fe (uit het Latijn: ferrum) en atoomnummer 26.
Bekijken Archeologie en IJzer (element)
IJzertijd
De ijzertijd is de periode van de prehistorie die volgde op de bronstijd en gekenmerkt werd door het gebruik van ijzer.
Bekijken Archeologie en IJzertijd
Industrialisatie
De stoomlocomobiel werd vanaf het laatste kwart van de negentiende eeuw veel gebruikt voor aandrijving en tractie Industrialisatie is het proces van veranderingen in het productieproces door mechanisatie en de daaropvolgende veranderingen in de productieorganisatie, zoals de invoering van het fabriekssysteem.
Bekijken Archeologie en Industrialisatie
Interdisciplinariteit
Interdisciplinariteit betekent letterlijk 'tussen de disciplines'.
Bekijken Archeologie en Interdisciplinariteit
Jacques Boucher de Crèvecœur de Perthes
Vuistbijl van Menchecourt-les-Abbeville, te zien op de Wereldtentoonstelling van 1867. Jacques Boucher de Crevecoeur de Perthes (Rethel – Abbeville, 5 augustus 1868) was een Frans amateurarcheoloog, veelal kortweg Boucher de Perthes genoemd.
Bekijken Archeologie en Jacques Boucher de Crèvecœur de Perthes
James Hutton
Huttons hoekdiscordantie te Jedburgh. Jonge sedimentlagen liggen hier horizontaal over steil staande oudere heen, zodat de lagen een hoek met elkaar maken en de oudere lagen worden afgesneden door de jongere. James Hutton (Edinburgh, 3 juni 1726 – aldaar, 26 maart 1797) wordt beschouwd als de eerste modern-wetenschappelijke geoloog.
Bekijken Archeologie en James Hutton
Karolingen
De drie grote rijken rond 800, het Byzantijnse Rijk, het Arabische Rijk en het Karolingische Rijk. De Karolingen (Frans: Carolingiens, Duits: Karolinger) waren een dynastie die het Frankische Rijk regeerde van de 8e tot de 10e eeuw.
Bekijken Archeologie en Karolingen
Kasteel
Kasteel Helmond, de grootste waterburcht van Nederland Kasteel De Haar, het grootste kasteel van Nederland Kasteel Heeswijk, een 11e eeuwse waterburcht Het 17e-eeuwse Kasteel van Wijchen is gebouwd op 14e-eeuwse fundamenten. Gravensteen in Gent. Kasteel Beauvoorde, een middeleeuwse versterkte woning.
Bekijken Archeologie en Kasteel
Kelten
Gebieden waar thans nog een Keltische taal wordt gesproken De Kelten waren volkeren en stammen die gedurende het millennium voor het begin van de jaartelling en de eeuwen daarna een Keltische taal spraken.
Bekijken Archeologie en Kelten
Klassieke archeologie
Archeologie van de klassieke oudheid, vaak afgekort tot klassieke archeologie, is de discipline binnen de oudheidkunde die de culturen van de Antieke wereld (au fond: het oude Griekenland en het Romeinse Rijk) tracht te reconstrueren aan de hand van materiële overblijfselen en hun context in de breedste zin.
Bekijken Archeologie en Klassieke archeologie
Klassieke oudheid
90px De klassieke oudheid of Grieks-Romeinse oudheid is een periode, die in het algemeen wordt aangehouden in de geschiedschrijving van de westerse wereld.
Bekijken Archeologie en Klassieke oudheid
Kunstgeschiedenis
Kunstgeschiedenis is de discipline die de geschiedenis van de kunst onderzoekt en beschrijft.
Bekijken Archeologie en Kunstgeschiedenis
Landschapsarcheologie
De landschapsarcheologie is in Nederland een relatief nieuwe wetenschappelijke discipline, hoewel ze aansluit op een lange traditie van landschapsgeoriënteerd archeologisch onderzoek.
Bekijken Archeologie en Landschapsarcheologie
Late middeleeuwen
Cosimo de Medici, een late middeleeuwer De late middeleeuwen is in de geschiedenis van Europa de periode van ca.
Bekijken Archeologie en Late middeleeuwen
Lijst van archeologen
Hieronder een lijst van archeologen.
Bekijken Archeologie en Lijst van archeologen
Luchtfotografie
Keulen, gefotografeerd vanuit een autogiro. Kuressaare, bisschoppelijk kasteel. Luchtfotografie is het maken van foto's vanuit de lucht.
Bekijken Archeologie en Luchtfotografie
Magnetometer
Magnetometer van het Neumayer Station, Antarctica Archeologisch onderzoek in Montana (VS) met een magnetometer marine van de Verenigde Staten bij wrakopsporing Magnetometer van de USGS in de staart van een vliegtuig Vector magnetometer aan boord van ruimtetuig Pioneer 10 Een magnetometer (ook wel gaussmeter of teslameter genoemd) is een meetinstrument dat wordt gebruikt om metingen te doen aan een magneetveld.
Bekijken Archeologie en Magnetometer
Materieel (cultureel) erfgoed
Athene, Europees Werelderfgoed Klederdracht op Urk Met de term materieel cultureel erfgoed, materieel erfgoed of patrimonium doelt men op voor de menselijke cultuur en geschiedenis waardevol geachte materiële kenmerken van die cultuur uit het verleden, zoals monumenten, archeologische vondsten, verzamelingen, archieven en beschermde stads- en dorpsgezichten, maar ook op artistieke en bouwkundige kunstwerken.
Bekijken Archeologie en Materieel (cultureel) erfgoed
Megaliet
Constructie van een megalithisch bouwwerk Een megaliet (uit het Oudgrieks μέγας megas: groot, λίθος lithos: steen) is een stenen monument dat uit een of meer grote stenen bestaan.
Bekijken Archeologie en Megaliet
Merovingen
Ontwikkeling van het Frankische Rijk, 481-814 De Merovingen (Frans: Mérovingiens, Duits: Merowinger) waren een dynastie van Frankische koningen, die over een regelmatig veranderend gebied in delen van het huidige Nederland, België, Luxemburg, Frankrijk en Duitsland regeerden van de 5e tot in de 8e eeuw.
Bekijken Archeologie en Merovingen
Mesolithicum
Het mesolithicum (middensteentijd) is een cultuurperiode die begon na het aflopen van de laatste ijstijd ca.
Bekijken Archeologie en Mesolithicum
Mesozoïcum
Het geologisch tijdvak Mesozoïcum (afgeleid van Grieks: μέσος (mésos).
Bekijken Archeologie en Mesozoïcum
Metaaldetectie
Metaaldetectie is een onderzoeksmethode voor de opsporing van metalen voorwerpen in de bodem met behulp van een metaaldetector.
Bekijken Archeologie en Metaaldetectie
Metaaldetector
Personencontrole met metaaldetectoren (luchthaven Vladiwostok Rusland) Een metaaldetector is een instrument om metalen voorwerpen op te sporen.
Bekijken Archeologie en Metaaldetector
Metallurgie
Metallurgie (Oudgrieks: μέταλλον métallon: (eigenlijk 'mijn', via metonymie >) metaal, erts, en ἔργον érgon: werk) is het vakgebied binnen de materiaalkunde dat zich bezighoudt met het bewerken van metaalerts en metaalschroot, zodanig dat deze kunnen dienen als basis voor de vervaardiging van metalen producten.
Bekijken Archeologie en Metallurgie
Middeleeuwen
Mainzer Dom vanuit het zuidwesten De middeleeuwen (letterlijk tussenliggende eeuwen) (ca. 500 tot ca. 1500) vormen, in de historiografische indeling of periodisering van de geschiedenis van Europa, de periode tussen de klassieke oudheid en de vroegmoderne tijd.
Bekijken Archeologie en Middeleeuwen
Moderne tijd
De moderne tijd – ook wel nieuwste tijd genoemd – is de meest recente grote periode in de westerse geschiedenis.
Bekijken Archeologie en Moderne tijd
Mongoolse Rijk
Uitbreiding van het Mongoolse Rijk door de jaren heen Het Mongoolse Rijk (Mongools: ИхМонгол Улс, Ikh Mongol Uls; of Монголын Эзэнт Гүрэн, Mongolyn Ezent Güren) werd in 1206 gesticht door Dzjengis Khan.
Bekijken Archeologie en Mongoolse Rijk
Monumentenwet 1988
De Monumentenwet 1988 was een Nederlandse wet voor de bescherming van monumenten (erfgoed) van 23 december 1988 (Stb. 638).
Bekijken Archeologie en Monumentenwet 1988
Monumentenzorg
Monumentenzorg is de bescherming, de instandhouding, het onderhoud en het herstel van onroerende goederen die van algemeen belang zijn door hun historische, volkskundige, artistieke, wetenschappelijke, industrieel-archeologische of andere sociaal-culturele waarde (monument).
Bekijken Archeologie en Monumentenzorg
Neanderthaler
Neanderthalers in het Gallo-Romeins Museum (Tongeren), met aannames voor kleding en 'transport' De neanderthaler (Homo neanderthalensis, indien als soort beschouwd, of Homo sapiens neanderthalensis, indien als ondersoort beschouwd) is een uitgestorven mensensoort of -ondersoort.
Bekijken Archeologie en Neanderthaler
Neolithicum
Het neolithicum of de jonge of nieuwe steentijd is een prehistorische periode waarin stenen werktuigen werden gebruikt en die ca.
Bekijken Archeologie en Neolithicum
Nieuwe tijd
De nieuwe tijd is volgens de traditionele indeling de periode in de westerse geschiedenis die volgt op de middeleeuwen (476-1450) vanaf ongeveer 1450.
Bekijken Archeologie en Nieuwe tijd
Numismatiek
Numismatiek (van het Latijnse nummus - munt; cf. Oudgriekse / nómisma - (zilver)munt, geld), ook muntkunde genoemd, is de wetenschappelijke studie van alle tastbare vormen en geschiedenis van geld (munten en bankbiljetten) en vormverwante voorwerpen als penningen en gesneden stenen, alsmede de zaken die hierbij horen, zoals muntstempels, muntgewichten, druktechnieken, muntwetgeving enz.
Bekijken Archeologie en Numismatiek
Onderwaterarcheologie
Onderwaterarcheologie is deeldiscipline van de archeologie die zich uitsluitend bezighoudt met de bestudering van materiële overblijfselen die zich onder het wateroppervlak bevinden.
Bekijken Archeologie en Onderwaterarcheologie
Osteologie
Chihuahua. De osteologie (Grieks: osteon.
Bekijken Archeologie en Osteologie
Oude Egypte
Kaart van het oude Egypte met alle grote steden en plaatsen uit de dynastieke periodes (ca. 3150-30 v.Chr.). Het oude Egypte was een beschaving die rond 3300 v.Chr. is ontstaan langs de Nijl.
Bekijken Archeologie en Oude Egypte
Oude Griekenland
Het kerngebied van het oude Griekenland. Peloponnesos. Cycladen. Kreta. Het oude Griekenland (Oudgrieks:; Latijn: Graecia) was een cultuurregio op het Balkanschiereiland en op de eilanden in de Egeïsche Zee, waaraan sinds 3000 v.Chr. rijke hoogstaande culturen voorafgingen, zoals de Minoïsche en de Myceense beschaving.
Bekijken Archeologie en Oude Griekenland
Oudgrieks
Oudgrieks,, hē Hellēnikē glōtta, is een verzamelnaam (omdat er geen 'hoofdtaal' was) voor de dialecten die in het oude Griekenland, Ionië en in de Griekse kolonies werden gesproken.
Bekijken Archeologie en Oudgrieks
Oudheid
De oudheid (eventueel Oudheid in gespecialiseerde teksten) is de periode binnen een beschaving die begint met de introductie van het schrift in die beschaving.
Bekijken Archeologie en Oudheid
Paleoantropologie
De paleoantropologie of paleantropologie is het wetenschappelijk vakgebied dat uitgestorven mensachtigen bestudeert.
Bekijken Archeologie en Paleoantropologie
Paleografie
Handschrift De paleografie (Grieks: palaios - 'oud', graphein - 'schrijven') is een hulpwetenschap van de geschiedschrijving.
Bekijken Archeologie en Paleografie
Paleolithicum
Het paleolithicum (van het Oudgrieks: παλαιός, palaios.
Bekijken Archeologie en Paleolithicum
Paleontologie
Paleontologie (Oudgrieks: παλαιός palaios, oud, ὄν, on, "wezen") is de wetenschap die fossiele resten of sporen van organismen bestudeert, om aan de hand daarvan de aarde en evolutie van het leven op aarde in het geologisch verleden te reconstrueren.
Bekijken Archeologie en Paleontologie
Papyrologie
Papiro Artemidoro De papyrologie (Oudgrieks: πάπυρος - papier, λόγος - betoog, definitie) is een archeologisch-historische discipline die alle documentaire bronnen (papyri, ostraka, houten plankjes, enz.) uit de klassieke oudheid bestudeert.
Bekijken Archeologie en Papyrologie
Pleistoceen
Het Pleistoceen is in de geologische tijdschaal een tijdvak van 2,58 miljoen (Ma) tot 11,7 duizend jaar (ka) geleden, én tegelijk de serie gesteentes met die ouderdom (in het verleden ook wel het "diluvium" genoemd).
Bekijken Archeologie en Pleistoceen
Pompeï
Pompeï (ook wel: Pompeii of Pompeji) was een Antiek-Romeinse provinciestad met ongeveer 20.000 inwoners die bestond van de 7e eeuw voor Christus tot in de eerste eeuw na Christus.
Bekijken Archeologie en Pompeï
Portable Antiquities Netherlands
Portable Antiquities Netherlands is een database waarin vondsten van particulieren door hen kunnen worden opgeslagen en gepubliceerd.
Bekijken Archeologie en Portable Antiquities Netherlands
Prehistorie
neolithische mensen (ca. 4500-4000 jaar geleden) Nederland in het mesolithicum (7500 jaar geleden) Prehistorie, voorgeschiedenis of oertijd is een periode in de menselijke geschiedenis.
Bekijken Archeologie en Prehistorie
Reformatie
De protestantse Reformatie is het zestiende-eeuwse schisma binnen het westerse christendom, dat ingezet werd door Maarten Luther, Johannes Calvijn en andere vroege protestanten.
Bekijken Archeologie en Reformatie
Renaissance
Rafael, ''De School van Athene'' De renaissance (letterlijk: wedergeboorte) is een periode in de Europese cultuurgeschiedenis die volgde op de middeleeuwen.
Bekijken Archeologie en Renaissance
Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed
De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) is de beleids-, uitvoerings- en onderzoeksorganisatie van het Nederlandse ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap op het terrein van cultureel erfgoed: archeologie, monumenten, roerend erfgoed en cultuurlandschap.
Bekijken Archeologie en Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed
Romeinen in België
Vaandel van het Romeinse Rijk SPQR Abraham Ortelius: Belgii Veteris (1594) De aanwezigheid van de Romeinen in België begon rond 50 v.Chr.
Bekijken Archeologie en Romeinen in België
Romeinen in Nederland
Vicus van Ockenburgh, Den Haag (reconstructie) De aanwezigheid van de Romeinen in Nederland begon rond 50 v.Chr.
Bekijken Archeologie en Romeinen in Nederland
Romeinse Rijk
Het Romeinse Rijk (Latijn: Imperium Romanum) was van oorsprong een stadstaat op het Italisch schiereiland die zich vanaf de zesde eeuw voor Christus begon uit te breiden en uitgroeide tot een rijk van zo'n zes miljoen vierkante kilometer met 120 miljoen inwoners.
Bekijken Archeologie en Romeinse Rijk
Somme (rivier)
L'Etoile De Somme (Middelnederlands: Zomme, Vlaams: Zoom) is een rivier in Hauts-de-France (Frankrijk).
Bekijken Archeologie en Somme (rivier)
Statistiek
Statistiek is de wetenschap en de techniek van het verzamelen, bewerken, interpreteren en presenteren van gegevens.
Bekijken Archeologie en Statistiek
Steentijd
De steentijd of het stenen tijdperk is de periode uit de prehistorie waarin mensen stenen werktuigen gebruikten en nog geen metalen (helemaal aan het eind van de steentijd werden van sommige metalen wel sieraden gemaakt).
Bekijken Archeologie en Steentijd
Stonehenge
Stonehenge in november. Stonehenge Stonehenge is een megalithisch monument uit de Jonge Steentijd, dicht bij de plaats Amesbury in het Engelse graafschap Wiltshire en ongeveer 13 kilometer ten noordwesten van Salisbury op de Salisbury Plain.
Bekijken Archeologie en Stonehenge
Stratigrafie
Sedimentaire lagen in Zuid-Turkije. Stratigrafie (Latijn: stratum, laag; Grieks: γράφειν, gráphein, beschrijven) is een vakgebied binnen de aardwetenschappen dat zich bezighoudt met bestudering van de volgorde van opeenvolgende gesteentelagen (stratificatie), met als doel aardlagen te dateren en beschrijven.
Bekijken Archeologie en Stratigrafie
Stuifmeel
Ricinus communis'' Stuifmeel oftewel pollen bestaat uit de mannelijke sporen (microsporen) van zaadplanten.
Bekijken Archeologie en Stuifmeel
Taalkunde
Taalkunde, ook wel taalwetenschap of linguïstiek, is de wetenschappelijke studie van de natuurlijke talen.
Bekijken Archeologie en Taalkunde
Thomas Jefferson
Thomas Jefferson (Shadwell (Virginia), 13 april 1743 – Monticello bij Charlottesville (Virginia), 4 juli 1826) was een Amerikaans staatsman, filosoof, architect, archeoloog en slavenhouder.
Bekijken Archeologie en Thomas Jefferson
Trechterbekercultuur
Beker uit een ganggraf in Skåne, Zweden Een bijl uit Närke, Zweden Nagebouwd huis uit de Trechterbekertijd De trechterbekercultuur is een neolithische cultuur in Noord-Europa van ca.
Bekijken Archeologie en Trechterbekercultuur
Tweede Kamer der Staten-Generaal
De Tweede Kamer der Staten-Generaal, kortweg de Tweede Kamer, vormt samen met de Eerste Kamer de Nederlandse Staten-Generaal, de landelijke volksvertegenwoordiging voor Nederland.
Bekijken Archeologie en Tweede Kamer der Staten-Generaal
Uitsterven
Jura. Tekening uit Meyers Konversations-Lexikon (1885-1890). In de biogeografie is uitsterven het eindigen van het bestaan van een soort of een andere taxonomische groep.
Bekijken Archeologie en Uitsterven
Uniformitarianisme
Uniformitarianisme, actualisme of actualiteitsprincipe is het principe geldend binnen de geologie en de kosmologie, dat stelt dat de geschiedenis van de Aarde en van het heelal verklaard kan worden met dezelfde geologische en kosmologische processen als die van vandaag de dag.
Bekijken Archeologie en Uniformitarianisme
Vallei der Koningen
De Vallei der Koningen (Arabisch: وادي الملوك, Wadi el-Muluk, ook wel Dal der Koningen) in Opper-Egypte nabij de historische stad Thebe (nu: Luxor) is de collectieve begraafplaats van farao's uit het Nieuwe Rijk.
Bekijken Archeologie en Vallei der Koningen
Verdrag van Malta
Het Verdrag van Malta is een verdrag dat in 1992 werd ondertekend door de lidstaten van de Raad van Europa.
Bekijken Archeologie en Verdrag van Malta
Verlichting (stroming)
salon, 1755. In dergelijke salons, waarin ook voor vrouwen een rol was weggelegd, kwamen wetenschappers, letterkundigen en aristocraten bijeen. De Verlichting of Eeuw van de Rede was een cultureel-filosofische en intellectuele stroming in Europa die ruwweg samenviel met de 18e eeuw.
Bekijken Archeologie en Verlichting (stroming)
Vikingen
''Kaart van de Vikinggebieden en expedities'' ''Kaart van de Vikinggebieden in de 8e (donkerrood), 9e (rood), 10e (oranje) en 11e (geel) eeuw. De groene gebieden waren het slachtoffer van regelmatige rooftochten door Vikingen.'' De Vikingen of Noormannen waren Scandinavische bewoners van Zuid-Noorwegen, Denemarken en Zweden.
Bekijken Archeologie en Vikingen
Vroege middeleeuwen
Lawrence Nees, ''Early Medieval Art'', (Oxford/New York 2002), 109-112. Ravenna. De stad Ravenna was een hoofdstad van het West-Romeinse Rijk en werd in de vroege middeleeuwen ook de hoofdstad van het Ostrogotische Rijk en het Byzantijnse exarchaat Ravenna. De vroege middeleeuwen, die doorgaans gesitueerd worden van ruwweg het jaar 500 tot en met ruwweg het jaar 1000, vormen de eerste periode van de Europese middeleeuwen.
Bekijken Archeologie en Vroege middeleeuwen
Vroegmoderne tijd
Kaart van Europa in 1708. De vroegmoderne tijd – ook wel nieuwe tijd of ancien régime – is een periode van enkele eeuwen in de geschiedenis van Europa, volgend op de middeleeuwen.
Bekijken Archeologie en Vroegmoderne tijd
Vuistbijl
Meeuwen, Gallo-Romeins Museum (Tongeren) Acheuléen-vuistbijl uit Saint-Acheul in Frankrijk Een vuistbijl is een kerngereedschap uit het vroegpaleolithicum.
Bekijken Archeologie en Vuistbijl
Werelderfgoedlijst
De Werelderfgoedlijst is een lijst met werelderfgoed samengesteld door het Werelderfgoedcomité bij de UNESCO op voordracht van de aangesloten landen.
Bekijken Archeologie en Werelderfgoedlijst
Wetenschap
peer review'' bij wetenschappelijke publicaties werkt de wetenschappelijke gemeenschap aan het waarborgen van de kwaliteit van de wetenschap, haar methodes en interpretatie van resultaten. Wetenschap is zowel de systematisch verkregen, geordende en controleerbare menselijke kennis, het bijbehorende proces van kennisverwerving als de gemeenschap waarin deze kennis wordt verzameld.
Bekijken Archeologie en Wetenschap
Wierde (landvorm)
'Esinge in 't Westerkwartier van Groeningen' aquarel door Aart Schouman, 1772 Een wierde of terp is een kunstmatige heuvel, opgeworpen om bij hoogwater een droge plek te hebben.
Bekijken Archeologie en Wierde (landvorm)
William Flinders Petrie
''Portret van William Flinders Petrie'', (1903) Sir William Matthew Flinders Petrie (Charlton (Londen), 3 juni 1853 - Jeruzalem, 28 juli 1942) was een Brits archeoloog en egyptoloog.
Bekijken Archeologie en William Flinders Petrie
Xanten
Xanten (Nederlands: Santen) is een stad en gemeente aan de zuidoever van de Duitse Niederrhein in het noordwesten van de Duitse deelstaat Noordrijn-Westfalen en behoort tot Kreis Wesel in het regeringsdistrict Düsseldorf.
Bekijken Archeologie en Xanten
Zondvloed
Bijbelse versie van de zondvloed, illustratie van Gustave Doré De wereld na de zondvloed, Jheronimus Bosch De zondvloed (Oud Hoogduits: sinvluot of sintvluot, "altijd vloed" of "overal vloed", later het Middelnederlandse sintvloed, "aanhoudende vloed") is in verschillende culturen en religies een belangrijk mythologisch thema, waarin een grote overstroming, meestal gezonden door een god of goden, een beschaving of de hele wereldbevolking - met uitzondering van een enkeling en zijn gezin - vernietigde, vaak als straf.
Bekijken Archeologie en Zondvloed
1841
Het jaar 1841 is het 41e jaar in de 19e eeuw volgens de christelijke jaartelling.
Bekijken Archeologie en 1841
19e eeuw
De 19e eeuw (van de christelijke jaartelling) is de 19e periode van 100 jaar, dus bestaande uit de jaren 1801 tot en met 1900.
Bekijken Archeologie en 19e eeuw
20e eeuw
De 20e eeuw (van de christelijke jaartelling) is de 20e periode van 100 jaar, dus bestaande uit de jaren 1901 tot en met 2000.
Bekijken Archeologie en 20e eeuw
Ook bekend als Archeologisch, Archeologisch systeem, Archeologische.