Inhoudsopgave
69 relaties: Aarde (planeet), Aardkern, Aardkorst, Aardmantel, Aardoppervlak, Aardwarmte, Binnenkern, Bovenmantel, Buitenkern, Celsius, Continent, Convectie, Diapirisme, Druk (grootheid), Faseovergang, Fluïdum, Geodynamica, Geschiedenis van de Aarde, Gesteente, Getal van Rayleigh, Gravimetrie (geofysica), Gravitationele compressie, Grote Oceaan, IJsland, Japan, Kalium-40, Kristalstructuur, Lithosfeer, Mantelgesteente, Mantelpluim, Manteltransitiezone, Massa (natuurkunde), Massadichtheid, Mesosfeer (mantel), Meteoriet, Model (wetenschap), Olivijn, Pascal (eenheid), Perovskieten, Planetoïde, Plasticiteit (materiaalkunde), Platentektoniek, Potentiële energie, Radioactief verval, Radionuclide, Seconde, Seismische tomografie, Seismologie, Snelheid, Spinel, ... Uitbreiden index (19 meer) »
Aarde (planeet)
De Aarde is vanaf de Zon gerekend de derde planeet van het zonnestelsel.
Bekijken Mantelconvectie en Aarde (planeet)
Aardkern
Schematische opbouw van de vaste Aarde De aardkern is het binnenste deel van de Aarde, dat zich uitstrekt van de onderkant van de aardmantel op zo'n 2900 km diepte tot aan het middelpunt van de Aarde op ongeveer 6370 km diepte.
Bekijken Mantelconvectie en Aardkern
Aardkorst
Doorsnede van de Aarde, de aardkorst (1 continentale korst en 2 oceanische korst) vormt het dunne bovenste laagje De aardkorst is de buitenste laag van de vaste Aarde, die bestaat uit gesteenten met een relatief lage dichtheid en rijk in silica (SiO2).
Bekijken Mantelconvectie en Aardkorst
Aardmantel
Schematische samenstelling van de Aarde De aardmantel of kortweg mantel is de laag in de Aarde die direct onder de korst ligt.
Bekijken Mantelconvectie en Aardmantel
Aardoppervlak
Wereldkaart door Pieter van der Aa, begin 18e eeuw. Geologische kaart van de aarde Het aardoppervlak is het grensvlak tussen de vaste aardkorst, samen met het erop gelegen water, en de atmosfeer.
Bekijken Mantelconvectie en Aardoppervlak
Aardwarmte
Nesjavellir, een van de grootste geothermische centrales van IJsland Aardwarmte of geothermie is energie die kan ontstaan door het temperatuurverschil tussen het aardoppervlak en diep in de aarde gelegen warmtereservoirs.
Bekijken Mantelconvectie en Aardwarmte
Binnenkern
Schematische weergave van een indeling van de Aarde. De binnenkern van de Aarde is een vaste bol met een straal van ongeveer 1220 km in het midden van de Aarde, gelegen op 5110 tot 6370 kilometer diepte.
Bekijken Mantelconvectie en Binnenkern
Bovenmantel
korst. Met de bovenmantel wordt het bovenste gedeelte van de aardmantel bedoeld, een laag in de Aarde die zich uitstrekt vanaf de onderkant van de aardkorst (de zogenaamde Moho) tot rond de 700 km diepte.
Bekijken Mantelconvectie en Bovenmantel
Buitenkern
Schematische weergave van een indeling van de Aarde. De buitenkern of bovenkern is een zone in het binnenste van de Aarde die zich bevindt tussen de 2900 en 5100 km diepte.
Bekijken Mantelconvectie en Buitenkern
Celsius
Celsius' ontwerp Celsius (eerder centigrade genoemd in onder meer het Engels en Frans) is een temperatuurschaal vernoemd naar de Zweedse astronoom Anders Celsius (1701-1744), die een eerste versie van deze schaal (met en verwisseld) voorstelde in 1742.
Bekijken Mantelconvectie en Celsius
Continent
Een continent is een zeer grote landmassa die niet of vrijwel niet met andere landmassa's verbonden is, en die zo groot is dat er plekken zijn waar een landklimaat of overgangsklimaat heerst.
Bekijken Mantelconvectie en Continent
Convectie
thumb stoof stroomt, treedt een vorm van convectie op. Opgewarmde (lichtere) lucht stijgt binnenin de stoof op om dan langs het te verhitten voorwerp weg te stromen. Dit veroorzaakt een aanzuigende werking aan de onderkant, waardoor er (koude) lucht naar binnen wordt gezogen. Dit systeem vormt slechts een halve convectiecel.
Bekijken Mantelconvectie en Convectie
Diapirisme
Diapirisme in een natuurkundig model voor convectie in de aardmantel. Door verwarming van een homogene laag materiaal van onderen ontstaan omhoog stromende diapieren van warm, licht materiaal. Blauw stelt koud, rood warm materiaal voor. Diapirisme is een plastisch proces waarbij diapieren ontstaan: paddenstoelvormige intrusies van een materiaal met een kleinere dichtheid in materiaal met een grotere dichtheid of andersom.
Bekijken Mantelconvectie en Diapirisme
Druk (grootheid)
Druk; de drukkracht per oppervlakte waar het op werkt. psi In de natuurkunde is druk de drukkracht per oppervlakte-eenheid.
Bekijken Mantelconvectie en Druk (grootheid)
Faseovergang
Faseovergangen tussen een gasvormige, vloeibare, en vaste fase. G staat voor gasvormig, L voor vloeibaar en S voor vast. Een faseovergang, fasetransitie of fasetransformatie is, in de thermodynamica, de overgang van de ene fase van een stof naar een andere fase.
Bekijken Mantelconvectie en Faseovergang
Fluïdum
Een fluïdum is een uitvloeiende stof.
Bekijken Mantelconvectie en Fluïdum
Geodynamica
Geodynamica is het wetenschappelijk vakgebied dat de dynamica van de vaste Aarde onderzoekt.
Bekijken Mantelconvectie en Geodynamica
Geschiedenis van de Aarde
De geschiedenis van de Aarde bestrijkt een extreem lange periode. Om dit te visualiseren wordt deze 4,6 miljard jaar weleens geprojecteerd op een 24-urige zogenaamde ''geologische klok''. Op een dergelijke klok wordt de vorming van de Aarde geklokt op middernacht. Het eerste leven ontstaat rond 3.15 uur.
Bekijken Mantelconvectie en Geschiedenis van de Aarde
Gesteente
Winning van gesteente op het schilderij ''the Quarry'' (Engels voor ''de steengroeve'') van John Frederick Herring senior uit 1858. Gesteente of steen is het vaste, consistente materiaal dat in de ondergrond onder de bodem ligt.
Bekijken Mantelconvectie en Gesteente
Getal van Rayleigh
Het getal van Rayleigh is een dimensieloos getal dat de verhouding tussen gravitatiekracht en viskeuze kracht weergeeft.
Bekijken Mantelconvectie en Getal van Rayleigh
Gravimetrie (geofysica)
Gravimetrie is een discipline waarbij men het Aardse zwaartekrachtsveld in kaart brengt.
Bekijken Mantelconvectie en Gravimetrie (geofysica)
Gravitationele compressie
Gravitationele compressie is het verschijnsel dat de zwaartekracht een voorwerp comprimeert dankzij de invloed van deze kracht op de massa.
Bekijken Mantelconvectie en Gravitationele compressie
Grote Oceaan
Reliëf van de oceaanbodem, westkant Reliëf van de oceaanbodem, oostkant In de buurt van Nieuw-Zeeland neemt de oceaanbodem grillige vormen aan De Grote Oceaan of Stille Oceaan (informeel: Stille Zuidzee, soms ook Pacifische Oceaan) is een oceaan die ligt tussen Oost-Azië, Noord- en Zuid-Amerika en Australië.
Bekijken Mantelconvectie en Grote Oceaan
IJsland
IJsland (IJslands: Ísland) is een eilandstaat ten noordwesten van het Europese vasteland.
Bekijken Mantelconvectie en IJsland
Japan
Japan (Japans: 日本, Nippon, Nihon, met de letterlijke betekenis: oorsprong van de zon; de naam voor het oude Japan is 大和, Yamato) is een land en een eilandstaat ten oosten van het Aziatische continent.
Bekijken Mantelconvectie en Japan
Kalium-40
Kalium-40 of 40K is een onstabiele radioactieve isotoop van kalium, een alkalimetaal.
Bekijken Mantelconvectie en Kalium-40
Kristalstructuur
ionen bestaat, spreekt men van een ionrooster. Veel vaste stoffen hebben een kristalstructuur of kristalrooster.
Bekijken Mantelconvectie en Kristalstructuur
Lithosfeer
De tektonische platen De lithosfeer of steenschaal is het buitenste gedeelte van de vaste Aarde en is ongeveer 80 km dik (Afhankelijk van of het oceanische of continentale lithosfeer betreft).
Bekijken Mantelconvectie en Lithosfeer
Mantelgesteente
granaatperidotiet, een helgroene pyroxenietband (vnl. clinopyroxeen, 5 cm dik) en ten slotte donkere olijfbruine pyroxeniet (zowel ortho- als clinopyroxeen). Dit soort banden ontstaan door partieel smelten en differentiatie van de smelt. Met mantelgesteente wordt in de geologie gesteente bedoeld dat afkomstig is uit de aardmantel.
Bekijken Mantelconvectie en Mantelgesteente
Mantelpluim
Numeriek model van stromingen in de mantel. Rode gebieden zijn heter, blauwe kouder. Een mantelpluim (Engels: mantle plume) is een theoretische opwaartse stroming van heet, vast gesteente in de mantel van de Aarde.
Bekijken Mantelconvectie en Mantelpluim
Manteltransitiezone
PREM, een zone met snel toenemende snelheden. De manteltransitiezone is gemarkeerd met "MTZ". De manteltransitiezone (kortweg transitiezone, Engels: Mantle Transition Zone, afgekort MTZ) is een zone tussen ongeveer 410 en 670 km diepte in het binnenste van de Aarde waar de toename van seismische snelheden met de diepte groot is.
Bekijken Mantelconvectie en Manteltransitiezone
Massa (natuurkunde)
Massa is een natuurkundige grootheid die een eigenschap van materie, de hoeveelheid van een stof, aanduidt.
Bekijken Mantelconvectie en Massa (natuurkunde)
Massadichtheid
De massadichtheid of soortelijke massa (of, als geen verwarring mogelijk is, kortweg dichtheid) van een homogeen materiaal is in de natuur- en scheikunde een intensieve grootheid die uitdrukt hoeveel massa van dat materiaal aanwezig is in een bepaald volume.
Bekijken Mantelconvectie en Massadichtheid
Mesosfeer (mantel)
De term mesosfeer wordt gebruikt in een verouderde indeling van het binnenste van de Aarde vanaf ongeveer 300 km diepte.
Bekijken Mantelconvectie en Mesosfeer (mantel)
Meteoriet
ijzermeteoriet van 700 gram Doorsnede van de Toluca-ijzermeteoriet atmosfeer Een meteoriet is het deel van een meteoroïde of planetoïde dat op de aarde inslaat na vanuit de ruimte door de atmosfeer te zijn gevallen.
Bekijken Mantelconvectie en Meteoriet
Model (wetenschap)
Een model is een schematische weergave van de werkelijkheid.
Bekijken Mantelconvectie en Model (wetenschap)
Olivijn
Het mineraal olivijn is een nesosilicaat met als chemische formule (Mg,Fe)2SiO4, waarbij de eindleden tussen magnesium en ijzer worden gevormd door de mineralenreeks forsteriet (rijk aan Mg) en fayaliet (rijk aan Fe).
Bekijken Mantelconvectie en Olivijn
Pascal (eenheid)
De pascal (symbool Pa) is de SI-eenheid voor druk.
Bekijken Mantelconvectie en Pascal (eenheid)
Perovskieten
X X calciumtitanaat uit Koesa kristalstructuur van CH3NH3PbX3 perovskieten, X.
Bekijken Mantelconvectie en Perovskieten
Planetoïde
Foto van de planetoïde 253 Mathilde, in 1997 gemaakt door de ruimtesonde NEAR Shoemaker. Mathilde is iets groter dan 50 km in diameter. Planetoïden, ook wel asteroïden genoemd, zijn stukken materie die zich evenals planeten en dwergplaneten in een baan om de Zon bewegen.
Bekijken Mantelconvectie en Planetoïde
Plasticiteit (materiaalkunde)
Spanning-rekdiagram (spanning σ vs. rek ε) welke de twee zones in deformatie tot breuk in materialen weergeeft: elastische deformatie (blauw) en plastische deformatie (groen). Plasticiteit is een mechanische materiaaleigenschap, die iets zegt over de mate van plastische vervorming, ook wel plastische deformatie genoemd, van een materiaal bij een bepaalde toegepaste spanning.
Bekijken Mantelconvectie en Plasticiteit (materiaalkunde)
Platentektoniek
Platentektoniek, plaattektoniek of schollentektoniek is de wetenschappelijke theorie die zowel de geografische ligging van continenten, oceanen, gebergten en andere structuren aan het aardoppervlak verklaart, als de geologische structuren in de aardkorst en de plek waar aardbevingen en vulkanisme voorkomen.
Bekijken Mantelconvectie en Platentektoniek
Potentiële energie
De wagentjes in een achtbaan bereiken hun maximale potentiële energie op de top, vlak voor zij zich naar beneden storten. De wrijving buiten beschouwing latend, is eenmaal beneden alle potentiële energie van het wagentje omgezet in kinetische energie In de natuurkunde is de potentiële energie de arbeid die een voorwerp in staat is (.
Bekijken Mantelconvectie en Potentiële energie
Radioactief verval
Radioactief verval is het fysico-chemische verschijnsel dat van een atoom spontaan de atoomkern verandert.
Bekijken Mantelconvectie en Radioactief verval
Radionuclide
Vijf generatoren van Technetium-99m Radionucliden zijn nucliden (isotopen van elementen) met een onstabiele atoomkern die door radioactief verval overgaan in andere elementen, of andere isotopen van hetzelfde element, die al dan niet stabiel zijn.
Bekijken Mantelconvectie en Radionuclide
Seconde
Het woord seconde is afkomstig van het Latijnse pars minuta secunda dat letterlijk tweede kleine deel betekent.
Bekijken Mantelconvectie en Seconde
Seismische tomografie
Seismische tomografie is een discipline waarbij men uitgaande van waargenomen seismische golf informatie verzamelt over het inwendige van de aarde.
Bekijken Mantelconvectie en Seismische tomografie
Seismologie
Een historische Chinese seismograaf De seismologie is een wetenschappelijke discipline binnen de geofysica die zich bezighoudt met het bestuderen, beschrijven en meten van seismische golven bij aardbevingen.
Bekijken Mantelconvectie en Seismologie
Snelheid
Snelheid is de mate van verandering per tijdseenheid.
Bekijken Mantelconvectie en Snelheid
Spinel
Spinellen vormen een groep vergelijkbare mineralen met de verhoudingsformule AB2X4, waarin A en B metaalkationen zijn en X overwegend een tweewaardig zuurstof- of zwavelanion.
Bekijken Mantelconvectie en Spinel
Subductie
350px Subductie is het proces waarbij een oceanische plaat onder een andere oceanische of continentale plaat schuift.
Bekijken Mantelconvectie en Subductie
Subductiezone
Een subductie-zone is een zone waar een oceanische aardplaat onder een continentale of een andere oceanische aardplaat schuift (subductie).
Bekijken Mantelconvectie en Subductiezone
Tektonische plaat
breuklijnen en vulkanische activiteit GPS-satellietgegevens van NASA JPL. De vectoren geven zowel de richting als relatieve snelheid van de tektonische platen Een tektonische plaat of tektonische schol is een stuk van het oppervlak van de Aarde dat als één geheel beweegt.
Bekijken Mantelconvectie en Tektonische plaat
Temperatuur
Thermische vibraties van een molecuul. Hoe hoger de temperatuur, hoe heviger de trillingen. Temperatuur of warmtegraad is een begrip dat aanduidt hoe warm of koud iets is.
Bekijken Mantelconvectie en Temperatuur
Thorium
Monaziet, een thoriumhoudend mineraal Thorium is een scheikundig element met symbool Th en atoomnummer 90.
Bekijken Mantelconvectie en Thorium
Uranium-235
Uranium-235 of 235U of ^235_92U is een radioactieve isotoop van uranium, een actinide.
Bekijken Mantelconvectie en Uranium-235
Uranium-238
Uranium-238 of 238U is een radioactieve isotoop van uranium, een actinide.
Bekijken Mantelconvectie en Uranium-238
Vaste stof
Water in vaste vorm Vaste stof is materie die zich in de vaste aggregatietoestand bevindt.
Bekijken Mantelconvectie en Vaste stof
Vectorveld
Voorbeeld van een vectorveld: -y,x Een vectorveld is in de vectoranalyse een afbeelding die aan elk punt in een euclidische ruimte een vector toekent.
Bekijken Mantelconvectie en Vectorveld
Viscositeit
De vloeistof op de onderste afbeelding heeft een hogere viscositeit dan de transparante vloeistof op de bovenste afbeelding en zal dus meer weerstand bieden tegen externe vervormingskrachten. Viscositeit, ook bekend als stroperigheid, traagvloeibaarheid of dikvloeibaarheid, is een fysische materiaaleigenschap van een vloeistof of van een gas.
Bekijken Mantelconvectie en Viscositeit
Warmte
aarde. Warmte is een vorm van energie die uitgewisseld wordt tussen systemen die onderling niet in thermisch evenwicht zijn.
Bekijken Mantelconvectie en Warmte
Warmteoverdracht
Warmteoverdracht, warmtetransport of warmtestroming is de flux (stroming) van energie in de vorm van warmte van locaties met een hogere temperatuur, naar locaties met een lagere temperatuur.
Bekijken Mantelconvectie en Warmteoverdracht
Watt (eenheid)
De watt (symbool W) is de SI-eenheid van vermogen (energie per tijdseenheid).
Bekijken Mantelconvectie en Watt (eenheid)
Wet van Archimedes
Visualisatie van de wet van Archimedes. Het voorwerp drijft, omdat de opwaartse kracht F_A gelijk is aan de tegengestelde kracht F_p. V_i is het volume van de verplaatste vloeistof. Drukverdeling op een ondergedompelde kubus De wet van Archimedes is een klassieke wet in de natuurkunde en luidt: Deze wet is naar de Griekse wiskundige Archimedes genoemd.
Bekijken Mantelconvectie en Wet van Archimedes
Wiechert-Gutenbergdiscontinuïteit
Moho; B - '''Wiechert-Gutenbergdiscontinuïteit'''; C - Lehmanndiscontinuïteit. De Wiechert-Gutenbergdiscontinuïteit is de seismische discontinuïteit op de grens tussen de aardmantel en de aardkern.
Bekijken Mantelconvectie en Wiechert-Gutenbergdiscontinuïteit
Zwaartekracht
(kogel)baan Galileo op de maan. De zwaartekracht of gravitatie is een aantrekkende kracht die twee of meer lichamen op elkaar uitoefenen.
Bekijken Mantelconvectie en Zwaartekracht
Zwaartekrachtsveld
Zwaartekracht Een zwaartekrachtsveld of gravitatieveld is een natuurkundig krachtveld dat van invloed is op de beweging van alles wat zich in dat veld bevindt.
Bekijken Mantelconvectie en Zwaartekrachtsveld
410-km-discontinuïteit
De 410-km-discontinuïteit is een seismische discontinuïteit op 410 km diepte in de aardmantel.
Bekijken Mantelconvectie en 410-km-discontinuïteit
660-km-discontinuïteit
De 660-km-discontinuïteit is een globale seismische discontinuïteit op 660 km diepte in de aardmantel, die de scheiding vormt tussen de manteltransitiezone en de ondermantel.
Bekijken Mantelconvectie en 660-km-discontinuïteit
Ook bekend als Convectie in de Aarde, Convectiestromen (geologie).