Inhoudsopgave
99 relaties: Agens (taalkunde), Analytische taal, Antoine Arnauld, Argument (taalkunde), Axioma, Betekenis, Biologie, Boomstructuur, Cognitieve grammatica, Congruentie (taal), Connectionisme, Constituent (taalkunde), Constructiegrammatica, Context (taal), Dependentiegrammatica, Dieptecasus, Dionysius Thrax, Emergente grammatica, Filosofie van de wiskunde, Flexie (taalkunde), Fonetiek, Fonologie, Formeel systeem, Fraseologie, Generalized phrase structure grammar, Generatieve semantiek, Gerald Gazdar, Gezegde (taalkunde), Grammatica, Grammaticaliteit, Head-driven phrase structure grammar, Hersenen, Hiërarchie, Historische taalkunde, Hoofd (taalkunde), Hoofdwerkwoord, Joop van der Horst, Joseph Greenberg, Kansrekening, Klankwet, Koppelwerkwoord, Lexicale functionele grammatica, Lidwoord, Logica, Logica van Port-Royal, Minimalistisch programma, Morfeem, Morfologie (taalkunde), Morfosyntaxis, Naamwoordgroep, ... Uitbreiden index (49 meer) »
- Semiotiek
- Taalfilosofie
Agens (taalkunde)
Agens (van het Latijnse agere, "doen, handelen") is in de semantiek de benaming voor het argument dat actief handelt, in tegenstelling tot de patiëns.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Agens (taalkunde)
Analytische taal
Een analytische taal is een taal waar verreweg de meeste, zo niet alle morfemen in de grammatica als zelfstandige woorden optreden.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Analytische taal
Antoine Arnauld
Antoine Arnauld Antoine Arnauld (Parijs, 6 februari 1612 – Brussel, 8 augustus 1694) le Grand, zoals hij door tijdgenoten – om hem van zijn gelijknamige vader te onderscheiden – genoemd werd, was een Franse rooms-katholieke theoloog, filosoof en wiskundige.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Antoine Arnauld
Argument (taalkunde)
Een argument is in de taalkunde een zinsdeel dat onlosmakelijk is verbonden met een werkwoordsvorm, waar het een thematische relatie mee heeft.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Argument (taalkunde)
Axioma
Een axioma (of postulaat) is in de wiskunde en de logica, sinds Euclides en Aristoteles, een niet bewezen, maar als grondslag aanvaarde bewering.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Axioma
Betekenis
De betekenis is datgene in de werkelijkheid waarnaar door middel van een teken (een woord, gebaar, voorwerp of andersoortige betekenisdrager die verwijst naar een betekenis) wordt verwezen.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Betekenis
Biologie
Animalia - Oeros (''Bos primigenius taurus'') Plantae - Tarwe (''Triticum'') Fungi - Gewone morielje (''Morchella esculenta'') Virus - Gammafaag Biologie is de natuurwetenschap die zich richt op organismen, levensprocessen en levensverschijnselen.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Biologie
Boomstructuur
Een boomstructuur of hiërarchische structuur is een samenhangende graaf zonder cykels (boom) met een wortel (root), een rooted tree.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Boomstructuur
Cognitieve grammatica
De cognitieve grammatica is een door Ronald Langacker ontworpen grammaticamodel binnen de cognitieve taalkunde dat gebaseerd is op het idee dat symbolen en bepaalde combinaties van semantische structuren de primaire basis vormen van taal.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Cognitieve grammatica
Congruentie (taal)
Congruentie is het verschijnsel dat woorden of woordgroepen kenmerken van andere woorden of woordgroepen overnemen.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Congruentie (taal)
Connectionisme
Connectionisme is een benadering binnen terreinen als kunstmatige intelligentie, cognitieve psychologie/cognitieve science en neurowetenschap.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Connectionisme
Constituent (taalkunde)
Een constituent of samenhangende woordgroep is een deel van een zin (vaak een zinsdeel of anders een deel hiervan) dat zich in syntactisch opzicht als eenheid manifesteert.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Constituent (taalkunde)
Constructiegrammatica
Constructiegrammatica is de verzamelnaam voor een aantal verschillende sociobiologische grammaticamodellen die gemeenschappelijk hebben dat ze grammaticale constructies - ofwel de relatie tussen vorm en betekenis - als de primaire basis voor de grammatica beschouwen, in plaats van de traditionele syntactische eenheden zoals constituenten.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Constructiegrammatica
Context (taal)
De context is de totale omgeving waarin iets zijn betekenis krijgt.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Context (taal)
Dependentiegrammatica
De dependentiegrammatica ofwel valentiegrammatica is een met name door Lucien Tesnière uitgewerkt alternatief grammaticamodel binnen de syntaxis.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Dependentiegrammatica
Dieptecasus
Dieptecasus (een casus is in dit verband hetzelfde als een naamval) is een door Charles J. Fillmore bedachte term.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Dieptecasus
Dionysius Thrax
Dionysius Thrax (Grieks) (170 v.Chr. ‑ 90 v.Chr.) was een Griekse taalkundige uit Thracië.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Dionysius Thrax
Emergente grammatica
De emergente grammatica is een oorspronkelijk door Paul Hopper voorgesteld grammaticamodel waarin de regels voor grammatica en syntaxis door ervaring ontstaan als gevolg van het in de praktijk gebruiken van taal, in tegenstelling tot het zogeheten A Priori Grammar Postulate dat is gebaseerd op de principes van de generatieve en de universele grammatica.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Emergente grammatica
Filosofie van de wiskunde
De filosofie van de wiskunde is de tak van wetenschapsfilosofie die zich bezighoudt met de wiskunde.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Filosofie van de wiskunde
Flexie (taalkunde)
meervoud; het enkelvoud is niet gemarkeerd. Flexie of inflexie is een morfologisch proces waarbij de vorm van een woord wordt aangepast aan zijn grammaticale functie in de zin of, in het geval van bijvoeglijke bepalingen aan het woord waarbij het hoort (→ congruentie).
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Flexie (taalkunde)
Fonetiek
De fonetiek of fonetica is het onderdeel van de taalkunde dat zich bezighoudt met de bestudering van de fysiologische, natuurkundige en waarneembare aspecten van spraak.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Fonetiek
Fonologie
Fonologie of klankleer is de tak van de taalwetenschap die de kleinste, betekenisonderscheidende klanken bestuderen.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Fonologie
Formeel systeem
Een formeel systeem is een combinatie van een formele taal en een verzameling afleidings- of transformatieregels of axioma's die zinnen in de formele taal omzetten in nieuwe zinnen.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Formeel systeem
Fraseologie
Fraseologie, ook wel idiomatiek geheten, is een tak binnen de lexicologie die zich bezighoudt met de verschillende manieren waarop individuele woorden kunnen worden gecombineerd tot min of meer vaste idiomatische uitdrukkingen, ook bekend als fraseologismen of vaste verbindingen.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Fraseologie
Generalized phrase structure grammar
De generalized phrase structure grammar (GPSG) is een enigszins gedateerd taalkundig model om zowel de syntaxis als de semantiek van natuurlijke talen te beschrijven.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Generalized phrase structure grammar
Generatieve semantiek
De generatieve semantiek is binnen de generatieve grammatica een variant op de transformatiegrammatica, die in het midden van de jaren 60 van de 20e eeuw is ontwikkeld door enkele van Chomsky's toenmalige leerlingen: John R. Ross, Paul Postal, James McCawley en George Lakoff.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Generatieve semantiek
Gerald Gazdar
Gerald Gazdar (* 2 februari 1950) is een Britse taalkundige en computerwetenschapper.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Gerald Gazdar
Gezegde (taalkunde)
De term gezegde verwijst in de zinsontleding naar hetgeen in een zin over het onderwerp wordt verteld.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Gezegde (taalkunde)
Grammatica
Grammaticaboekje uit 1735. De spraakkunst, spraakleer of grammatica is binnen de theoretische taalkunde de benaming voor de studie, beschrijving en verklaring voor alles dat met de systematiek van een natuurlijke taal of kunsttaal te maken heeft.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Grammatica
Grammaticaliteit
Grammaticaliteit (het tegenovergestelde is ongrammaticaliteit of agrammaticaliteit) is een begrip dat op taaluitingen wordt toegepast om aan te geven in hoeverre ze in grammaticaal opzicht aanvaardbaar zijn.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Grammaticaliteit
Head-driven phrase structure grammar
HPSG is de afkorting van head-driven phrase structure grammar, een computationeel-taalkundige theorie primair gericht op de beschrijving en verklaring van syntactische en syntactisch-semantische verschijnselen (maar in de loop van de tijd ook uitgebreid met componenten die dieper ingaan op de informatiestructuur, modeltheoretische semantiek en discourse-structuur).
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Head-driven phrase structure grammar
Hersenen
Overlangse doorsnede van de menselijke hersenen, met enkele belangrijke anatomische delen aangegeven De hersenen, ook wel het brein genoemd, vormen het deel van het centrale zenuwstelsel dat zich in het hoofd of hetzelfde in de kop bevindt, Grieks: ἐγκέφαλος, egképhalos, inhoofdig.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Hersenen
Hiërarchie
Een hiërarchie is een manier om personen, objecten of gegevens te ordenen volgens asymmetrische relaties daartussen, waarbij meerderen met minderen worden verbonden.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Hiërarchie
Historische taalkunde
De historische taalkunde, ook wel diachronische of diachrone taalkunde, is de studie van taalverandering en dan meer de aard daarvan dan de taalverandering zelf.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Historische taalkunde
Hoofd (taalkunde)
Het hoofd, ook wel het syntactische hoofd of de syntactische kern, is een begrip uit de grammatica.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Hoofd (taalkunde)
Hoofdwerkwoord
Het hoofdwerkwoord is in een zin het werkwoord dat de betekeniskern van het gezegde draagt.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Hoofdwerkwoord
Joop van der Horst
Johannes (Joop) van der Horst (Leiden, 5 augustus 1949) is een Nederlandse hoogleraar in het vakgebied taalkunde aan de Letterenfaculteit van de Katholieke Universiteit Leuven.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Joop van der Horst
Joseph Greenberg
Joseph Harold Greenberg (28 mei 1915 - 7 mei 2001) was een taalkundige uit de Verenigde Staten.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Joseph Greenberg
Kansrekening
Kansrekening of waarschijnlijkheidsrekening, ook wel kansberekening, is een tak van de wiskunde die zich bezighoudt met situaties waarin het toeval een rol speelt, met als gevolg dat er geen zekerheid is over allerlei uitkomsten.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Kansrekening
Klankwet
Een klankwet is een begrip in de historische taalkunde, dat strikt genomen twee verschillende, zij het nauw verwante betekenissen heeft.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Klankwet
Koppelwerkwoord
Een koppelwerkwoord verbindt twee delen van een zin, waarbij het ene deel een naamwoord is en een eigenschap van het andere deel (het onderwerp) aangeeft.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Koppelwerkwoord
Lexicale functionele grammatica
De lexicale functionele grammatica of kortweg LFG is een variant op de generatieve grammatica binnen het bredere kader van de theoretische taalkunde.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Lexicale functionele grammatica
Lidwoord
Het lidwoord of artikel is in de taalkundige benoeming een functiewoord dat rechtstreeks wordt verbonden met een ander woord.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Lidwoord
Logica
Boeken over logica Logica of redeneerkunst is de wetenschap die zich bezighoudt met de formele regels van het redeneren.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Logica
Logica van Port-Royal
De logica van Port-Royal is een verhandeling over taal en logica die in 1662 onder de titel La logique, ou l'art de penser voor het eerst anoniem is gepubliceerd in Parijs.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Logica van Port-Royal
Minimalistisch programma
Het minimalistisch programma is een onderzoeksprogramma in de generatieve taalkunde, begin jaren '90 geformuleerd door Noam Chomsky.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Minimalistisch programma
Morfeem
In de taalkunde is een morfeem of betekeniseenheid een woord of een deel van een woord met een eigen betekenis, dat niet in kleinere woorddelen met eigen betekenissen kan worden opgesplitst.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Morfeem
Morfologie (taalkunde)
Morfologie of vormleer is, binnen de taalkunde, de leer van de woordstructuur en de woordvorming.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Morfologie (taalkunde)
Morfosyntaxis
Morfosyntaxis is het deelgebied van de theoretische taalkunde waarin de samenstellende delen van fraseologische eenheden - met name zinnen en zinsdelen - tegelijkertijd wat betreft hun morfologische kenmerken als wat betreft hun hiermee rechtstreeks samenhangende syntactische functie worden geanalyseerd.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Morfosyntaxis
Naamwoordgroep
Een naamwoordgroep of naamwoordelijk zinsdeel, soms aangeduid met NP (naar het Engelse noun phrase), is in de syntaxis een uit één of meerdere woorden bestaande constituent waarvan het syntactische hoofd een zelfstandig naamwoord, bijvoeglijk naamwoord of voornaamwoord is.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Naamwoordgroep
Neuraal netwerk
Een neuraal netwerk is ofwel een groep van verbonden biologische neuronen (zenuwcellen), in het bijzonder in de vorm van het menselijk brein, ofwel een kunstmatig neuraal netwerk.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Neuraal netwerk
Noam Chomsky
Avram Noam Chomsky (Philadelphia (Pennsylvania), 7 december 1928) is een Amerikaans taalkundige, filosoof, mediacriticus en politiek activist.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Noam Chomsky
Onderwerp (taalkunde)
Het onderwerp (ook subject genoemd) is in de redekundige ontleding het zinsdeel dat in aantonende en vragende zinnen bepaalt hoe de persoonsvorm (het 'finiete werkwoord' of verbum finitum) eruitziet.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Onderwerp (taalkunde)
Ontleding (grammatica)
P.C. (Piet) Paardekooper.https://www.dbnl.org/tekst/_taa014200001_01/_taa014200001_01_0139.php ‘Ik ben de hofnar die de koning af en toe eens goed beledigt’ Interview met prof. dr. P.C. Paardekooper, Neerlands eigenzinnigste taalkundige, Onze Taal, Jan Erik Grezel. Jaargang 69, 2000, tijdschrift Onze Taal, pag.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Ontleding (grammatica)
Optimaliteitstheorie
Optimaliteitstheorie (OT) is een in de vroege jaren negentig door de Amerikaanse taalkundigen Paul Smolensky, Alan Prince en John McCarthy ontwikkeld model van taalkundige structuur.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Optimaliteitstheorie
OSV-volgorde
De OSV-volgorde (Object-Subject-Verb) is in de taaltypologie een ongebruikelijke volgorde van de woorden en zinsdelen, waarbij het subject in de zin achter het object maar voor de persoonsvorm staat.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en OSV-volgorde
Oudgrieks
Oudgrieks,, hē Hellēnikē glōtta, is een verzamelnaam (omdat er geen 'hoofdtaal' was) voor de dialecten die in het oude Griekenland, Ionië en in de Griekse kolonies werden gesproken.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Oudgrieks
Oudheid
De oudheid (eventueel Oudheid in gespecialiseerde teksten) is de periode binnen een beschaving die begint met de introductie van het schrift in die beschaving.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Oudheid
OVS-volgorde
De OVS-volgorde (Object-Verb-Subject) is in de taaltypologie een ongebruikelijke volgorde van de woorden en zinsdelen, waarbij het object in de zin voor de persoonsvorm en het subject achter de persoonsvorm staat.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en OVS-volgorde
P.C. Paardekooper
Petrus Cornelis Jozef Maria (Piet) Paardekooper (Zoeterwoude, 6 november 1920 – Snaaskerke (Gistel), 1 mei 2013) was een Nederlandse taalkundige.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en P.C. Paardekooper
Panini (taalkundige)
Panini (Sanskriet: Pāṇini; IPA) was een Sanskriet-geleerde en wordt wel gezien als een van de grootste taalkundigen aller tijden.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Panini (taalkundige)
Patiëns
Patiëns is in de taalkunde de benaming voor een thematische relatie die uitdrukt dat het betreffende zinsdeel de door middel van het werkwoord beschreven handeling ondergaat.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Patiëns
Persoonsvorm
De persoonsvorm (verbum finitum) is in de redekundige ontleding een vorm van het werkwoord die in persoon en getal (enkelvoud vs. meervoud) met het onderwerp overeenstemt en in een andere tijd kan worden overgebracht.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Persoonsvorm
Pierre Nicole
Pierre Nicole (Chartres, 19 oktober 1625 - Parijs, 16 november 1695) was een van de meest vooraanstaande van de Franse Jansenisten.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Pierre Nicole
Regeer-en-bindtheorie
De regeer-en-bindtheorie (Engels: Government and Binding Theory) is binnen de transformationele taalkunde een theoretisch model met betrekking tot syntaxis, die grotendeels in de jaren 80 van de 20e eeuw is ontwikkeld door Noam Chomsky.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Regeer-en-bindtheorie
Retorica
Quintilianus uit 1493 Retorica (Oudgriekse woord ῥήτωρ, rhêtôr, spreker, leraar; oude Nederlandse spelling rhetorica met rh-), letterlijk redenaarskunst, of welsprekendheid, is de kunst van het spreken in het openbaar.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Retorica
Semantiek
De semantiek of betekenisleer is een wetenschap die zich bezighoudt met de betekenis van symbolen, waarbij het in het bijzonder de bouwstenen van natuurlijke talen die voor de communicatie dienen ofwel woorden en zinnen betreft.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Semantiek
Semantisch netwerk
Voorbeeld van een semantisch netwerk Een semantisch netwerk of net is een netwerk dat semantische relaties tussen begrippen weergeeft.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Semantisch netwerk
SOV-volgorde
De SOV-volgorde (Subject-Object-Verb) is in de taaltypologie de in een aantal talen van de wereld - bijvoorbeeld het Latijn, Koerdisch, Hindi, Turks, Japans, Koreaans en de Kaukasische talen - meest gebruikelijke volgorde van de woorden en zinsdelen, waarbij het object achter het subject maar voor de persoonsvorm staat.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en SOV-volgorde
Spraak
Spraak is het geheel aan talige klanken die door het menselijk lichaam met behulp van lucht uit de longen, de stem en het spraakkanaal worden voortgebracht.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Spraak
SVO-volgorde
De SVO-volgorde (Subject - Verb - Object) is in de taaltypologie in veruit de meeste talen, waaronder het Nederlands, de meest gebruikelijke volgorde van woorden en zinsdelen in hoofdzinnen. De persoonsvorm staat hierbij achter het subject, maar voor het object.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en SVO-volgorde
Syntactische categorie
Syntactische categorie is in de syntaxis de overkoepelende term voor zowel constituenten die nog verder kunnen worden opgesplitst - zoals verbale constituenten en zelfstandignaamwoordgroepen - als afzonderlijke lexicale categorieën (lexemen) waarbij verdere opsplitsing niet meer mogelijk is zonder gebonden morfemen te krijgen, zoals werkwoorden en zelfstandige naamwoorden.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Syntactische categorie
Syntaxisboom
Een syntaxisboom is een boomstructuur die als tussenstap gebruikt wordt bij het omzetten van een stuk code naar een datastructuur.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Syntaxisboom
Systemisch-functionele grammatica
De systemisch-functionele grammatica (Engels: Systemic functional grammar) is een grammaticaal model uit de functionalistische taalkunde.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Systemisch-functionele grammatica
Taal
Spijkerschrift is de oudst overgeleverde vorm van geschreven taal. Taal is een systeem van tekens – zoals gesproken klanken, gebaren, of geschreven symbolen – waarvan de mens gebruikmaakt om zijn gedachten te articuleren, zijn wereld te ordenen en te communiceren.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Taal
Taalfamilie
Een taalfamilie is de meest gebruikelijke klasse waarbinnen talen van de wereld kunnen worden ingedeeld.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Taalfamilie
Taalfilosofie
Taalfilosofie of filosofie van de taal betreft het filosofisch onderzoek naar de aard en het gebruik van de taal in haar relatie tot de werkelijkheid en heeft daardoor raakpunten met de linguïstiek, alhoewel haar onderzoek toch eerder conceptueel dan empirisch is.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Taalfilosofie
Taalkunde
Taalkunde, ook wel taalwetenschap of linguïstiek, is de wetenschappelijke studie van de natuurlijke talen.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Taalkunde
Taaltypologie
Taaltypologie is in de systematische taalkunde de overkoepelende term voor de studie van alles wat te maken heeft met de overeenkomsten en verschillen tussen talen onderling en taalfamilies.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Taaltypologie
Thèta-rol
Een thèta-rol of kortweg θ-rol is een binnen bepaalde deelgebieden van de generatieve grammatica - met name de transformationele taalkunde en de regeer-en-bindtheorie - gebruikt middel om het vaste aantal argumenten (de valentie) dat bij een specifiek werkwoord hoort formeel uit te drukken, wat neerkomt op een analyse van zowel het aantal nominale constituenten als hun syntactische structuur.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Thèta-rol
Thematische relatie
Met thematische relatie wordt in de syntaxis en de semantiek de rol van een nominale constituent met betrekking tot het hoofdwerkwoord van een zin bedoeld.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Thematische relatie
Theoretische taalkunde
De theoretische taalkunde is het onderdeel van de algemene taalkunde dat zich voornamelijk bezighoudt met het ontwikkelen van grammaticamodellen.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Theoretische taalkunde
Transformatie (taalkunde)
Een transformatie is in de taalkunde een gewoonlijk niet nader omschreven overgang van diepte- naar oppervlaktestructuur.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Transformatie (taalkunde)
Valentie (taalkunde)
Valentie is een begrip in de taalkunde dat de 'plaatsigheid' van een werkwoord uitdrukt.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Valentie (taalkunde)
Verbale constituent
Een verbale constituent is een constituent die bestaat uit zinsdelen die meer informatie met betrekking tot het onderwerp van een zin verschaffen.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Verbale constituent
Vergelijkende taalkunde
De vergelijkende taalkunde of vergelijkende taalwetenschap is een tak van de taalkunde die zich primair ten doel stelt binnen een bepaalde taalfamilie de verschillen en overeenkomsten tussen de leden te ontdekken en te bestuderen.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Vergelijkende taalkunde
VOS-volgorde
De VOS-volgorde (Verb-Object-Subject) is een in de talen van de wereld vrij ongebruikelijke volgorde van woorden en zinsdelen, waarbij het object achter de persoonsvorm maar voor het subject staat.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en VOS-volgorde
VSO-volgorde
De VSO-volgorde (Verbum-Subject-Object) is in sommige talen - bijvoorbeeld het Foesha en Welsh - de meest gebruikelijke volgorde van woorden en zinsdelen, waarbij het subject achter de persoonsvorm maar voor het object staat, zoals in de zin of, gangbaar na een bepaling van plaats of tijd: In alle talen van de wereld is deze volgorde minder gebruikelijk dan de SVO-volgorde en de SOV-volgorde.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en VSO-volgorde
Westerse wereld
Leonardo da Vinci's Vitruviusman, een symbool van de veranderingen van de westerse cultuur tijdens de Renaissance De westerse wereld, ook bekend als het Westen of de Occident, is een groep landen waarvan de precieze samenstelling afhangt van de context waarin de term gebruikt wordt.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Westerse wereld
Woord
Een woord is het kleinste zelfstandig gebruikte taalelement, dat in de spreektaal is opgebouwd uit klanken en in de geschreven taal uit letters.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Woord
Woordgrammatica
De woordgrammatica is een grammaticamodel dat in de jaren 80 van de 20e eeuw is ontwikkeld door Richard Hudson.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Woordgrammatica
Woordsoort
Elk woord in een taal behoort tot een bepaalde woordsoort, woordklasse ofwel lexicale categorie.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Woordsoort
Woordvolgorde
De term woordvolgorde verwijst in de taalkunde in het algemeen naar de verschillende manieren waarop constituenten worden gerangschikt en onderling samenhangen.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Woordvolgorde
Zin (taalkunde)
Een zin is een verzameling woorden die in de juiste volgorde een complete en begrijpelijke tekst opleveren.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Zin (taalkunde)
Zinsdeel
Een zinsdeel of syntagma is in de grammatica een functioneel onderdeel van een zin.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Zinsdeel
Zinskern
De zinskern is in de traditionele zinsontleding de benaming voor de grammaticale basis van de zin, die uit het onderwerp en het volledige gezegde bestaat.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en Zinskern
1660
Karel X Gustaaf van Zweden Het jaar 1660 is het 60e jaar in de 17e eeuw volgens de christelijke jaartelling.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en 1660
19e eeuw
De 19e eeuw (van de christelijke jaartelling) is de 19e periode van 100 jaar, dus bestaande uit de jaren 1801 tot en met 1900.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en 19e eeuw
20e eeuw
De 20e eeuw (van de christelijke jaartelling) is de 20e periode van 100 jaar, dus bestaande uit de jaren 1901 tot en met 2000.
Bekijken Syntaxis (taalkunde) en 20e eeuw
Zie ook
Semiotiek
- Actor-netwerktheorie
- Anafoor (taalkunde)
- Diercommunicatie
- Hanky code
- Iconiciteit
- Ideofoon
- Isotopie (taalkunde)
- Jamais vu
- Meesterwerk
- Milieu
- Onomasiologie
- Plantencommunicatie
- Pragmatiek (taalkunde)
- Rapport (psychologie)
- Sein (teken)
- Semiose
- Semiotiek
- Semiotische driehoek
- Significa
- Symbool
- Syntaxis (taalkunde)
- Teken (symbool)
- Thematisering
- Verhaal
Taalfilosofie
- Begrip
- Categoriefout
- Coöperatief principe
- Deconstructie
- Definitie
- Denotatie
- Discoursethiek
- Formele semantiek
- Gezegde (taalkunde)
- Illocutionaire handeling
- Inferentialisme
- Interpretatie (logica)
- Linguïstische wending
- Meme (memetica)
- Modaal werkwoord
- Modaliteit (taalkunde)
- Natuurlijke taal
- Onzin
- Ordinary language philosophy
- Over zin en betekenis
- Performatief werkwoord
- Polysemie
- Pragmatiek (taalkunde)
- Propositie
- Prototypetheorie
- Retorica
- Sapir-Whorfhypothese
- Semiotiek
- Semiotische driehoek
- Syntaxis (taalkunde)
- Taalfilosofie
- Universele grammatica
- Zelfreferentie
Ook bekend als Syntactisch, Zinsbouw, Zinsleer.